FINANCIEN
Conversieleening
geslaagd
T ooneelverbond
RADIO-PROGRAMMA
HET OMSLAAN VAN DE
„KRAKATAU"
MARKTEN
Dagfilm
VRIJDAG 13 APRIL 1934
Met ruim drie millioen over-
teekend
Monopolieheffing op
rijst
Volledige ontheffing voor een
ruime hoeveelheid
DE KORTENHOEFSCHE
MOLENS
Stichting tot behoud
VERDUISTERING VAN
PATRONEN
Ordonnans der Burgerwacht
maakt misbruik van vertrouwen
INBRAAK TE TETERINGEN
De indringers verdwenen met een
flinken buit
RIJKSINSPECTIE
LICHAMELIJKE OPVOEDING
Huldiging voorbereid
Hoe de Heer W. te Rotterdam
met zijn rheumatiek tobde
Zaterdag 14 April 1934
Drie zeeofficieren staan terecht
voor het Hoog Militair
Gerechtshof
Aljechin-Bogoljubow
De vierde partij
Het hoofdbestuur is in finantieele
moeilijkheden geraakt
Inspecteur krankzinnigenwezen
De spoorlijn Lage Zwaluwe
Moerdijk
MASSA-ONTSLAG
BILJARTEN
KAMPIOENSCHAP VAN
NEDERLAND
3 banden, le klasse
De op 12 dezer plaats gehad hebbende alge-
meene conversie van Nederlandsche Staatslee-
ningen ten bedrage van f 900.000.000 is geslaagd.
Ter conversie werden aangeboden: f 748 tot
749 millioen, terwijl het totaal der vrije inschrij
vingen f 155156.000 000 bedraagt. In totaal is
derhalve, naar de voorloopige uitkomsten, inge
schreven tot een bedrag van ruim f 903.000.000.
Bij ministerieele beschikking is met ingang
van 1 April JJ. van de bestaande monopolie
heffing op rijst, afkomstig van Java, Madoera
en Lombok, voor een ruime hoeveelheid volle
dige ontheffing verleend.
De rijst, die met deze vrijstelling hier te lande
zal worden ingevoerd, zal voorzien moeten zijn
van een door het departement van Economi
sche Zaken te Batavia af te geven certificaat
van ooisprcng, ten einde de Nederlandsche
Meelcentrale in staat te stellen, bedoelde ont
heffing te verleenen.
Verwacht mag worden, dat deze maatregel
een stimuleerende werking zal uitoefenen op de
aanvoeren van Indische rijst hier te lahde, zoo
wel voor binnenlandsche consumptie als voor
herexport in volledig bewerkten vorm.
Op uitnoodiging van den schilder Bem. A. van
Beek te Kortenhoef is men bijeengekomen om
een stichting in het leven te roepen tot het in
stand houden van het natuurschoon te Korten
hoef. Aanwezig waren om. de te Kortenhoef en
directe omgeving wonende kunstschilders E. R.
D. Schaap, Ant. Smeerdijk en K. J. Willerding,
verder wethouder H. Gorter, de gemeente-secre
taris D. Wildenboer, de doktoren Ter Braake en
Boeré en de heer P. J. Stroo, secr.-penningmees-
ter van den polder.
□e heer Stroo deelde mede, dat er een gega
digde is die de molens en aangrenzende terrei
nen wil pachten met de bedoeling hier een café,
resp. zwembad te exploiteeren. Dit denkbeeld
werd algemeen verworpen, men zou het zeer be
treuren indien de ingelanden ter wille van een
klein financieel voordeel de molens zouden opof
feren. De heer Schaap deelde mede, dat de Ver-
eeniging St. Lucas te Amsterdam bereid is de
molens te huren en voor het onderhoud te zor
gen. De heer H. Gorter opperde de idee om een
stichting tct behoud van natuurschoon in het
leven te roepen, welke als eerste maatregel de
eigendomsrechten over de molens zou moeten
krijgen.
Tot de oprichting van een dergelijke stichting
werd met algemeene instemming besloten. Het
voorloopig bestuur, voorzitter de heer Bem. A.
v. Beek, penningmeester de heer Ant. Smeer
dijk. alg. adjudant dr. Boeré, en tijdelijk fungee-
rend secretaris, zal zoo spoedig mogelijk de stich-
tingsacte van de „Stichting Curtevenne", geves
tigd te Kortenhoef, doen passeeren.
Voor de Bredasche Rechtbank stond Donder
dag terecht de 42-jarige ordannans der Bur
gerwacht, R. S. uit Breda, die zich te ver
antwoorden had dat hij op verschillende tijd
stippen van de jaren 1932 en 1933 telkens op
zettelijk een hoeveelheid scherpe patronen
welke patronen hij als ordannans der Burger
wacht onder zich had en welke patronen toe
behoorden aan den Staat der Nederlanden,
zich wederrechtelijk heeft toegeëigend.
Verdachte vertelde over de handelwijze waar
door hij gelegenheid kreeg om na afloop van
schietoefeningen patronen machtig te worden
In den loop der jaren 1932 en 1933 had hij
voor resp. 2.— en 2.50 telkens pakken
patronen verkocht, waarom men hem, zcoals hij
vertelde, gevraagd had.
In het voor de patronen bestemde register
schreef hij gefingeerde namen van schutters in,
waardoor hij een overschot van patronen kreeg.
Toen er vóór zijn knoeien op een keer eens meer
patronen verschoten waren dan het overschot
aanwees, zou volgens verdachte, een der com
mandanten hem den raad gegeven hebben,
maar eenige namen in te schrijven van schutters
die dien dag niet geweest waren om te schieten.
Aan zekeren B. te Breda leverde hij vier pak
ken per jaar en aan den penningmeester van
een schietvereeniging eveneens eenige pakken.
Als getuige werd gehoord P. A. J. v. O., pen
ningmeester van de schietvereeniging Gode-
vaert Montens te Breda, die vertelde hoe zijn
vereeniging, meer patronen noodig hebbend dan
haar geleverd werden, ze van verdachte
kocht, omdat deze ze „over'' had.
De kapitein der infanterie, J. G. v. d. S. uit
Breda, verklaarde over de wijze waarop S. de
patronen ter beschikking kreeg. Doordat de
Burgerwacht per Jaar maar weinig patronen
per man kreeg toegewezen, was men er toe
gekomen schutters op naam van hun collega's,
die niet gekomen waren, te laten schieten, wier
namen dan ten onrechte op de presentielijst
werden ingevuld. Hierdoor handelde men in
het belang van de schietoefeningen der Bur
gerwacht, waarvan verdachte grovelijk misbruik
gemaakt heeft. Getuige vertelde dat S. bij zijn
superieuren goed aangeschreven stond.
De Officier van Justitie wenschte bij het op
leggen van de straf niet te kijken naar den
persoon, maar naar het voorbeeld, dat in zoo'n
geval gesteld moet worden. Wat verdachte ge
daan had vond de Officier zeer erg. Hij had
in zijn verantwoordelijke functie moeten naden
ken dat de patronen in handen hadden kunnen
komen van ongewenschte elementen. Dank zij
echter de moeitevolle nasporingen had men
kunnen nagaan, waar ze gebleven waren. De
eisch luidde 10 maanden gevangenisstraf.
Mr. P. M. C. Pels Rycken bepleitte de uiterste
clementie.
Vervolgens stond terecht de 43-jarige bakker
A. J. K. uit Terheyden (bij Breda), die ge
dagvaard was dat hij in het jaar 1932 te Ter
heyden een hoeveelheid scherpe patronen, welke
hij als plaatselijk leider tevens instructeur van
de afdeeling Terheyden van den Bijzonderen
Vrijwilligen Landstorm ten behoeve van die af
deeling onder zich had en welke toebehoorden
aan den Staat der Nederlanden, zich weder
rechtelijk heeft toegeëigend.
Het lid van de Burgerwacht, C. W. uit Breda,
als getuige gehoord, vertelde gehoord te hebben
dat er bij verdachte patronen te koop waren.
Voor 25.had hij van K. 980 stuks patro
nen gekocht. Hij had er niet bij nagedacht op
welke wijze verdachte de patronen in zijn be
zit had gekregen.
Verdachte bekende. Toen hij nog commandant
van de Burgerwacht was had hij scherpe
patronen onder zich welke hij niet afdroeg,
omdat men hem er niet naar gevraagd had. Hij
had ruim 3000 scherpe patronen in huis.
De Officier van Justitie zei in zijn requisi-
tor, dat ook deze verdachte schandelijk mis
bruik van het in hem gestelde vertrouwen had
gemaakt, waarom spr. een veroordeeling eischte
van 10 maanden gevangenisstraf.
26 April zal de rechtbank vonnis wijzen.
Naar eerst thans bekend wordt, is in den
nacht van Dinsdag op Woensdag j.l. een bru
tale inbraak gepleegd in de boerderij van de
weduwe Laurijssen te Teteringen nabij Breda.
De inbrekers hebben het geheele huis door
zocht. Toen hun aanwezigheid werd ontdekt door
een der beide inwonende dienstboden, riep zij
luidkeels om hulp, waarop de indringers de
vlucht namen.
Bij onderzoek bleek, dat de indringers een
flinke buit in handen was gevallen. Verdwenen
waren o.m. een aantal effecten voor een waarde
van f 11.00012.000 en een groot aantal siera
den.
Een geldkistje is hedenmorgen leeg terugge
vonden op het erf der boerderij, waar het on
der stroo was verborgen.
De politie stelt een uitgebreid onderzoek in.
Nader vernemen wij, dat o.m. zijn verdwenen:
dertien briefjes van tien, twee van twintig, een
van vijf en twintig, een portemonnaie met ze
ventien gulden, een gouden broche in den vorm
van een strikje, vier gouden oorbellen, een gou
den halsketting ter lengte van zestig centimeter,
twee gouden ringen, alsmede een ijzeren geld
kistje inhoudende een pandbrief van de Boeren
Hypotheekbank te Eindhoven, groot 1000, een
onderhandsche schuldbekentenis ten name van
de R. K. Kerk van den H. Willibrordus te Te-
tering, groot 500, een idem ten name van
de R. K. Kerk van O. L. Vr. van Goeden Raad
te Teteringen, groot 1500, een idem ten nam^
van dezelfde, groot 1000, een idem ten name
van het St. Elisabethgesticht te Breda, groot
1500, een idem ten name van de Stichting
„Moederheil" te Breda, groot 1500 en een idem
ten name van J. L., landbouwer te Klein Donge,
groot 3500, benevens een aantal kleinere
voorwerpen.
In verband met het feit, dat sinds 1 Januari
1934 de Rijksinspectie voor de Lichamelijke Op
voeding is opgeheven, heeft zich een uitgebreid
comité gevormd met het doel dankbaar te her
denken, wat door de afgetreden inspecteurs in
het belang van de lichamelijke opvoeding in
Nederland werd verricht.
Voorts is er een comité van uitvoering sa
mengesteld, bestaande uit Prof. Dr. M. W.
Woerdeman, voorzitter; A. J. G. Strengholt, Hee
rengracht 390 Amsterdam, penningmeester; N.
M. Graafland, Ampèrestraat 94, Den Haag, secre
taris en A. J. Tervoor, lid.
Helaas valt bij deze huldiging het overlijden
te betreuren van een dier inspecteurs, te weten
van den heer W. H. Nesten, wiens arbeidzaam
leven in Augustus 1933 door den dood werd af
gebroken. Aangezien de heer H. J. Balfcort eeni
ge jaren voor de opheffing zijner inspectie met
pensioen is gegaan, was het slechts den heer
M. F. Graafland gegeven tot het tijdstip der op
heffing in functie te blijven. De heer M. F.
Graafland is sedert 1934 gepensionneerd.
De nagedachtenis van den heer W. H. Njjsten
zal worden herdacht door het leggen van een
krans op zijn graf, den heer H. J. Balfoort zal
worden dank gebracht vcor zijn aandeel in den
arbeid der inspectie, terwijl de heer M. F. Graaf
land zal worden gehuldigd op een vermoedelijk
26 Mei te 's Gravenhage te houden receptie,
waarbij hem naast woorden van waardeering en
dank voor den omvangrijken arbeid door hem
ten bate van de lichamelijke opvoeding van ons
volk verricht een huldeblijk aangeboden zal
worden.
(Ingezonden Mededeeling)
Tot zijn vrouw ingreep
En reeds in twee weken zijn pijnen afnamen
„Ongeveer 4 4 5 jaar geleden heb ik U eens
geschreven over de schitterende werking, die
Kruschen Salts op mij had. Nu heeft mijn man
ongeveer een jaar geleden last gekregen van
rheumatiek; hü voelde den heelen dag pijn
in zijn arm. Vooral in bed had hij er veel last
van en kon soms niet slapen. Aan Kruschen
geloofde hij niet, al kende hij door mij de
beste resultaten. Hij heeft eens twee maanden
verschillende medicijnen geslikt, geen resul
taat; toen gemagnetiseerd, niets geen resul
taat; toen behandeld met ultra-violette stralen.
Zou na een paar behandelingen beter zijn; het
heeft drie weken geduurd; een heele verbrande
arm was het eenige resultaat. Toen dacht ik
aan wat ik wel eens gelezen had: stiekum
's morgens wat Kruschen in zijn thee. Hij proef
de gelukkig niets, en na veertien dagen voelde
hij verlichting van pijn. Toen vertelde ik mijn
geheimpje en nu neemt hij al twee maanden
eiken morgen, zooals ik nog altijd doe, een
flink glas lauw water met een klein schepje
Kruschen Salts. Resultaat: na twee maanden
heelemaal zonder pijn. De pijn is langzaam
maar zeker minder geworden en nu heelemaal
weg. U begrijpt zijn dwepen met Kruschen
Salts. Wees ervan overtuigd, dat wij altijd en
overal Kruschen Salts als een wonder verheer
lijkten." Mevr. C. C. W. te R.
Het lijkt onbegrijpelijk. Doch de overtuigen
de brief van deze dame ligt voor elke belang
stellende ter inzage. En de verklaring?
Elke „kleine dagelijksche dosis" Kruschen
Salts is een wetenschappelijke combinatie van
minerale zouten, welke al Uw afvoer-organen
aansporen nieren en maag en deze ge
regeld aan 't werk houden, zooals de natuur dat
bedoeld heeft. Het gevolg van deze inwendige
zuiverheid is, dat verfrischt en vernieuwd bloed
door Uw aderen stroomt. Giftig urinezuur, dat
Uw rheumatische pijnen veroorzaakt, wordt
langs natuurlijken weg verwijderd en de pijnen
houden op. En als U voortgaat met „de kleine,
dagelijksche dosis" Kruschen Salts, zal Uw ge
heele wezen lichaam en geest van deze
zuiverende verfrisschende werking den welda-
digen invloed ondervinden.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij
alle apothekers en drogisten 4 f 0.90 en f 1.60
per flacon (Omzetbelasting inbegrepen). Stra
lende gezondheid voor één cent per dag.
Let op dat op het etiket op de flesch, zoowel
als op de buitenverpakking de naam Rowntree
Handels Maatschappij Amsterdam voorkomt.
HUIZEN, 1875 M. KRO 8 00 Mor
genconcert 10.00 Gramofoonmuzlek
10.30 Muziekuitzending voor fabrieken
11.00 Gramofoonmuzlek 11.30 Godsd.
halfuurtje door Pastoor L. H. Perquin O.P.
12.00 Politieberichten 12.15 Kro-
orkest o. 1. v. Mar. v. 't Woud 2.00 Half
uurtje voor de rijpere jeugd door mevr.
A. Schelfhoutv. d. Meulen 2.30 Kin
deruurtje 4.00 Rustpoos 4.15 De
Kur-Kapel, Falcobergia, te Valkenburg
4.45 Voordracht door Gerard Meusen
5.00 Verv. Kur-Kapel 5.30 Gramofoon
muzlek 5.45 De Kro-Boys o. 1. v. Piet
Lustenhouwer 6.20 Journalistiek week
overzicht door Paul de Waart 6.45 De
Kro-Boys o. 1. v. P. Lustenhouwer 7.00
Politieberichten 7.15 Kath. Radio-Volks
universiteit. Physica II. Prof. dr. A. Steger:
„De beteekenis der verschillende steenkool-
soorten voor de industrie" 7.35 Gramo
foonmuzlek 7.45 RKF-kwartlertje
8.00 Gramofoonmuzlek 8.15 Vaz Dias
8.20 Gramofoonmuz. 8.30 „Tannhauser"
van Richard Wagner (2de bedrijf) uit den
Stadsschouwburg te Amsterdam (onder
auspiciën van de Wagner-Vereeniging) m.
m. v. solisten, het concert van het Con
certgebouw, het koor van de Wagner Ver.
o. 1. v. Erich Kleiber 9.45 Gedichten
van Vondel door Paul Huf 10.15 „Tann
hauser" (derde bedrijf) 11.15 Vaz Dias
11.20 Gramofoonmuzlek 12.00 Slui
ting.
HILVERSUM, 301 M. VARA 8 00
Gramofoonmuzlek 10.15 Uitzending voor
de arbeiders in de continubedrijven. Vara-
orkest o. 1. v. Ernest Ewald Gebert. De
Notenkrakers o. 1. v. Daaf Wins i2.00
Klein Vara-ensemble o. 1. v. Frits Bakels
2.00 Rustpoos 2.15 Gramofoonmu
zlek 2.45 De Flierefluiters o. 1. v. J. v.
d. Horst 3.30 Rott. Philharmonisch or
kest o. 1. v. Ed. Flipse. Jo Vincent, sopraan
5.30 Russische gramofoonmuzlek 5.55
Overgang naar den versterkten zender
6.20 Muzikaal allerlei 8.00 Herh. SOS-
berichten, Vaz Dias, Varia 8.15 Vara-
orkest o. 1. v. Ernst Ewald Gebert. Ge
mengd koor. Marie Vos, sopraan. Kees
Smulders, tenor 9.30 Vaz Dias, daarna
gramofoonmuzlek 9.45 Cor Steyn. orgel
10.00 Bont programmal Uit te zenden
vanuit Amsterdam, Den Haag, Rotterdam
11.30 Vroolijke gramofoonplaten 12.00
Sluiting.
LUXEMBURG, 1304 M. 7.00 Fransche
avond. Gevarieerd gramofoonplatenconcert
7.20 Vervolg gramofoonplatenconcert
8.00 Concert door het omroeporkest o 1. v.
Henri Pensis m m. v. Bertin-Angenot, te
nor 8.35 Concert m. m. v. Bertin-Ange
not 9.05 Symphonieconcert door het om
roeporkest o. 1. v. Henri Pensis m. m v.
de celliste Geneviève Martinet 9.40 Ge
varieerd programma m. m. v. solisten en
het omroeporkest 10.45 Dansmuziek
(gramofoonplaten)
BRUSSEL, 484 M. 12.30 André Felle-
mans orkest 4.20 Piet Bemer's orkest
5.35 Gramofoonmuzlek 6.30 Uit Amster
dam: „Tannhauser", opera van Wagner
8.05 Gramofoonmuzlek.
BRUSSEL, 332 M. 12.30 Gramofoon
muzlek 4.20 Symphonieconcert o. 1. v.
Jan Kumps 6.05 Jazzmuziek 7.20 Het
omroepsymyhonieconcert o. 1. v. Jan
Kumps 8.20 Omroepcabaret 9.30 Paul
Moreaux' orkest.
KALUNDBORG, 1261 M. 7.20 Concert
8.30 Gramofoonmuzlek 9.40 Piano
concert 10.15 Dansmuziek.
BERLIJN, 357 M. 3.20 Concert door
Harmonie-orkest 4.50 Concert 5.40
Gramofoonmuzlek 7.35 Gevarieerd pro
gramma.
HAMBURG, 332 M. 12.20 Gramofoon
muzlek 3.20 Omroeporkest o. 1. v. José
Eibenschtitz 5.40 Gramofoonmuziek
7.30 Militair concert o. 1. v. Hermann Grosse
10.20 Omroepdansorkest 11.35 Dans
muziek.
LANGENBERG, 456 M. 11.20 Militair
concert 4.40 Hündelconcert 6.20 Vroo
lijke avond.
DAVENTRY, 1500 M. 12.05 Dansmu
ziek 12.15 Het Commodore Grand-orkest
0. 1. v. Joseph Muscant 8.55 Het B B C.-
orkest (afd. E) o. 1. v. Joseph Lewis'
9.55 Het B.B.C.-dansorkest o. 1. v. Henry
Hall.
PARIJS (Radio), 1724 M. 11.20 Lu-
cien Goldy-orkest 8.05 „La fauvette du
temple", operette van Massager.
MILAAN, 369 M. 4.30 Dansmuziek
8.05 Gramofoonmuziek 8.20 Uitzending
uit het „Palazzo Vecchio" te Florence. Het
St. Romboutkoor van Mechelen.
ROME, 421 M. 4.30 Populair concert
8.20 Opera-uitzending.
WEENEN, 507 M. 7.00 Liederenrecital
door Ines Jouglet 9.40 Orkestconcert o.
1. v. Philipp de la Cerda.
WARSCHAU, 1415 M. 7.22 Omroepor
kest8.40 Omroeporkest speelt Chopin-
muziek 9.20 Literair muzikaal program
ma 10.25 Dansmuziek.
BEROMÜNSTER, 540 M. 3.20 Concert
- 5.40 Tsjechische gramofoonmuziek -
7.20 Symphonieconcert 9.30 Dansmuziek.
VOOR NADERE BIJZONDERHEDEN VERWIJZEN WIJ
NAAR DEN KATHOLIEKEN RADIOG1DS
Voor het Hoog Militair Gerechtshof te 's Gra
venhage diende heden de zaak tegen den ka
pitein-luitenant ter zee C. C. F. J., den luitenant
ter zee der 2e klasse B. P. en den kapitein ter
zee J. van R., in verband met het gebeurde
met de „Krakatau".
Volgens de dagvaarding is het aan hun
schuld, althans aan die.-.van een. of meer hun
ner, te wijten dat Hr. Ms. mijnenlegger „Kra
katau" op 11 October 1932 in het Oostervaar
water van Soerabaja is gezonkenof gestrand,
waardoor levensgevaar is ontstaan voor een of
meer opvarenden van dien oorlogsbodem, an
deren dan beklaagden.
Op 11 October 1932 bevond zich Hr. Ms.
„Krakatau" onder commando van den beklaag
de kapitein-luitenant ter zee J. voornoemd in
het Oostervaarwater van Soerabaja, tot het on
dergaan van een inspectie, te houden door den
Commandant der Marine te Soerabaja, den be
klaagde kapitein ter zee J. van R.
Deze bevond zich aan boord met den inspec
teur van den Marinestoomvaartdienst der 2e
klasse C. A. W. Wagenaar, en den adjudant van
den Commandant der Marine, den luitenant
ter zee der le klasse A. de Booij.
Op een gegeven oogenblik stroomde een
groote hoeveelheid water over den drempel op
het mijnendek.
Dit werd veroorzaakt door het onder deze
omstandigheden (alles open en ondiep water)
ontoelaatbare groot aantal omwentelingen, dat
de schroeven maakten, en groote vaart van het
schip, hetgeen tengevolge had dat het achter
schip zoo diep in het water zonk, dat het water
óver het mijnbordes door de openstaande wa
terdichte deuren het schip kon binnenstroomen
en binnenstroomde. Het schip kreeg door de
dientengevolge ontstane abnormale waterbelas
ting zooveel helling naar stuurboord, dat het
water ook de aan die zijde openstaande patrijs
poorten kon binnenstroomen en binnenstroom
de.
Tengevolge van een en ander is het schip
binnen zeer korten tijd gekenterd en gezonken,
zoodanig, dat het op stuurboordzijde op den
bodem kwam te rusten en de bakboordshuid
met een gedeelte van het schip boven water
bleef.
De schuld van beklaagde, althans van een
of meer hunner, aan bovenomschreven ongeval
bestaat hierin, dat zij, met grove veronacht
zaming van zooveel nadenken als zij als nor
male zeeofficieren in de concrete omstandig
heden, waarin zij verkeerden, behoorden aan
te wenden, het gevaar niet hebben voorzien,
waarin het schip bij sterke opvoering der vaar-
snelheid en der schroefomwentelingen in on
diep vaarwater, met openstaande patrijspoorten
en openstaande waterdichte deuren op het mij
nendek, moest, althans kon, komen te ver-
keeren en is komen te verkeeren, en met grof
verzuim van vooromschreven mate van naden
kendheid hebben nagelaten, voorzorgsmaat
regelen te treffen om dat gevaar af te wenden.
Er waren twee getuigen décharge gedag
vaard, n.l. de officieren van den Marine-stoom
vaartdienst le klasse Roosa en de luitenant ter
zee 2e klasse v. d. Blink.
Beklaagde van R. werd verdedigd door mr.
Koeleman uit Den Haag; beklaagde J. door den
vice-admiraal buiten dienst mr. J. C. Jager,
oud-chef van den marinestaf, en beklaagde P.
door mr. Bonnerman uit Den Haag.
Het lid van het Hoog Militair Gerechtshof
vice-admiraal v. d. Bosch werd vervangen door
Schout bij nacht-titulair b. d. de Wijs.
De president, mr. Schepel, meende, dat over
de feiten in het rasport omtrent het onderzoek
vermeld, geen verschil van meening was.
De beklaagden gaven dit toe.
De vierde partij van den strijd om het we
reldkampioenschap bracht tot op zekere hoogte
een verrassing. Aljechin kwam namelijk, hoewel
met wit spelend, al spoedig in moeilijkheden. Het
was een geweigerd damegambiet, dat leek te zul
len uitloopen op de Meraner variant, doch door
een merkwaardigen tusschenzet van Aljechin
op den 6den zet in ander vaarwater kwam, dat
niettemin wel eenige gelijkenis met de Mera
ner vertoonde, echter ten gunste van zwart, die
een sterk veld d5 verkreeg, terwijl de geïsoleerde
witte d-pion dreigde zwak te worden. Er volgde
toen een eigenaardig gemanoeuvreer, dat zich
niet beschrijven laat. Het was een opeenvolging
van kleine dreiginkjes, waarbij zwart het initia
tief had, dank zij aanval op de zwakke pionnen
a5 en d4, benevens druk op g2 en later een sterk
paard op d5. In de afbreekstelling op den 40sten
zet is zwart nog steeds in het bezit van ge
noemde kleine voordeeljes. Wellicht zal hij ge
bruik maken van de zich thans voordoende mo
gelijkheid, de dames af te ruilen, teneinde te
pogen, de witte zwaktes in een eindspel uit te
buiten. Of dit lukken zal, valt nauwelijks te
voorspellen, doch in ieder geval toont deze partij
onomstootelijk, dat Aljechin zich geducht zal
moeten inspannen om zijn wereldtitel te hand
haven. Bogoljubow schijnt er althans goed in
te zijn. De partij verliep tot den 40sten zet als
volg:
Wit: Aljechin, zwart Bogoljubow.
1. d2—d4 d7d5, 2. c2—c4 c7—c6, 3. Pbl—c3,
Pg8—f6, 4. e2e3 e7—e6, 5. Lfl—d3 Pb8—d7.
Schijnbaar stevenen de spelers af op de Mera
ner variant, welke ook in de tweede partij werd
toegepast. Zwart geeft daarbij niet de gelegen
heid tot de gevaarlijke Blumenfeldvoortzetting,
welke ontstaat na 5dc4, 6. Lc4 b5, 7 Ld8—
a6, 8. Pf3 Pbd7, 9. e4 c5 enz., doch wacht met
slaan op c4 tot een later tijdstip.
Aljechin blijkt echter niet op de gewone Me-
ranervariant te willen ingaan, wat psycholo
gisch zeer merkwaardig is, daar de tweede par
tij hem met die variant een prachtige overwin
ning opleverde.
Vreesde hij, dat Boggie een nieuwe variant in
petto had? In ieder geval wekte zijn volgende
zet groot opzien. 6. f2f4.Een kansrijke, doch
„zweischneidige" zet, daar wit op den duur een
zwakke d-pion en een sterk veld op d5 voor
zwart op den koop toe moet nemen. 6
d5xc4. Natuurlijk! 7. Ld3xL4, b7—b5, 8. Lc4—d3,
Lc8b7, 9. Pgl—f3, a7a6, 10. a2—a4, b5—b4,
11. Pc3e2, c6c5, 12 0—0, Lf8—e7, 13. a4—
a5
Wij vragen ons af, of deze zet, die in de twee
de partij zoo'n succes had, hier wel op zijn
plaats is. Het groote verschil is, dat wit ditmaal
(zie llden zet) z'n paard nit via bl en d2 naar
c4 bracht, doch naar e2, waarschijnlijk, omdat
hij dekking van de eenigszins verzwakte centrale
velden door het paard noodzakelijk achtte. Hier
mede echter verliest de witte a-pion zijn karak
ter van gevaarlijken voorpost (het punt b6 kan
niet meer door het paard via bl—d2c4 bezet
worden) en wordt in plaats van een voorpost
een lastpost, daar hij steeds dekking behoeft,
wat in de tweede partij door het paard op c4
al geschiedde. 130—0, 14. Fe2—g3 g7—g6!
Belet het inleiden van een aanval door f4f5,
Ddle2 c5 x d4, 16 e3 x d4
De onaangename consequenties van wit's 6den
zet. Een geïsoleerde pion, 16Pd7b8!
Zwart speelt dit gedeelte zeer fijn. Het paard
dreigt nu via c6 reeds den lastpost a5 (z. opmer
king 13de zet) te veroveren, zoodat wit haast
wel gedwongen wordt tot 17. Pf3—e5 Pb8—c6, 18.
Pe5xc6 Lb7xc6, waarmede zwart echter 'n goeden
ruil heeft gedaan, daar het witte paard als
dekking van den pion d4 en ter verstopping van
de diagonaal a8hl uitstekende diensten be
wees. Opgemerkt zij nog dat zwart 17
Dd4 t, 18. Le3 met geweldige ontplooiing van
het witte spel, blijkbaar niet aandurfde. 19. Ld3
c4 Dreigt Le6 fe:, 21. De6:t en Dc6:.
Het nemen op a6 levert niet veel op, daar de
witte a-pion dan spoedig verloren gaat, 19
Lc6b7, 20. Lel—c3 Dd8—d6, 21. Tal—dl Tf8—
e8, 22. b2b3 Lc7—d8, 23. Tdl—d3 Dd6—c7, 24.
De2a2 Alweer de lastpost, een fraaie
plaats heeft de witte dame thans niet! 24
Lf8d6, 25. Le3d2 Dc7—c6, 26. Ld2—el Ta8—
d8, 27. Td3d2 Ld6e7. Het komt ons voor, dat
beide spelers thans reeds in tijdnood zullen zijn
geweest. Een omlijnd aanvalsplan krijgen we
tenminste niet te zien.
28. Da2b2 Td8—d7, 29. Td2—c2, Dc6—d6, 30.
Pg3e2, Pf6d5, 31. Db2—cl Le7—d8, 32. Lel—
g3 Dd6e7. Zwart waagt 't niet, zich in te laten
op de verwikkelingen van 32La5:, 33. f5
Df8 met aanvalskansen voor wit.
33. Tc2a2 De lastpost moet ten derde
male gedekt worden! 33De7—f6, 34. Del—
d2 Df6f5. Indirecte aanval op a5, 35. Lc4d3
Df5—f6, 36. Ld3c4 Ld8—e7.
De zwarte b-pion moet gedekt worden, daar
Ld5: en Db4: dreigt. 37. Dd2—d3, Te8—a8, 38.
Dd3d2, Df6—f5, 39. Lg3—el Hier ware
Dd3 stelling beter, 39 Df5e4! Nu komt
zwart verder. 40. Lc4d3 De4e3t en wit gaf
zijn 41sten zet af.
Met de beste kansen voor zwart werd de
partij afgebroken.
Het slot van de partij bracht echter een ver
rassing en verliep als volgt:
41. Lel—f2 De3xd2, 42. Ta2xd2 Ta8—c8, 43.
Ld3c4 Kg8g7, 44. g2—g3 Tc8—d8 45. Tfl—
cl h7—h6, 46. Lc4d3 f7—f5, 47. Td2—c2 g2—
g5, 48. g3—g4! Pd5xf4, 49. Pe2xf4 g5xf4, 50. g4x
f5 e6e5, 51. Telel e5xd4, 52. Telxe7! Td7xe7,
53. Lf2—h4 Kg7—f7, 54. Lh4xe7 Kf7xe7, 55. Tc2
c7t Td8d7, 56. f5—f6t Ke7—e8, 57. Ld3—
g6t Ke8d8, 58. f6—f7 Kd8xc7, 59. f7—f8D f4r-
f3, 60. Df8xb4 Td7—d6, 61. Lg6—d3.
Zwart geeft op.
Het Nederlandsche Tooneelverbond zit vrij
plotseling in financieele moeilijkheden.
Het hoofdbestuur kan namelijk, door een be-
treurenswaardigen samenloop van omstandig
heden niet meer beschikken over fondsen die
tot kort geleden het verbond ten dienste ston
den. Het betreft bedragen van omstreeks zes
duizend gulden, twee duizend gulden en meer.
Men poogt thans in de kringen van het ver
bond zelf de sommen weer bijeen te krijgen,
doch het verbond dat ook voor zijn tooneelschool
te zorgen heeft, staat er moeilijk voor, vooral
wijl ook de overheid de subsidies zoo krap
houdt.
Een en ander moet in verband staan met het
uitspreken van het faillissement eener nalaten
schap waardoor de beschikking over de fondsen
gehandicapt is.
Dr. J. Wessels, de nieuwbenoemde inspecteur
van het Staatstoezicht op het Krankzinnigen
wezen, heeft als standplaats toegewezen gekre
gen Utrecht en zal aldaar 1 Mei zijn ambt aan
vaarden.
Volgens de „N. Rott. Crt." ligt het in 'de be
doeling van de Nederlandsche Spoorwegen, de
exploitatie van de spoorlijn Lage Zwaluwe
Moerdijk met 1 Augustus te staken.
SEMARANG, 13 April (Aneta). Het geheele
personeel van de bekende sigarettenfabriek Mac
Gillavry, welke fabriek thans samenwerkt met
de British American Tobacco Cy., is ontslagen.
Naar aanleiding hiervan meldt „De Locomo
tief", dat slechts enkele jaren geleden het gou
den jubileum van deze fabrieken is gevierd.
Het blad meldt, dat de firma Geo Whery be
slag legde op alle bezittingen van Mac Gillavry
op grond van een rechterlijke beslissing.
Voor de finale om bovengenoemd kampioen
schap, welk toumooi op 21 en 23 April a.s. in
de Soc. „Vereeniging" te Haarlem verspeeld zal
worden, hebben zich de volgende spelers ge
klasseerd:
A. Sengers, Rotterdam gem. 0.703
C. B. Koopmans, Zaandam 0.653
L. Visser, Amsterdam 0.579
J. Drukker, Amsterdam 0.553
W. L. H. Penning, Rotterdam 0.546
C. Visser, Haarlem 0.539
Reserves:
G. J. A. Petersen, Rotterdam 0.536
D. A. de Foeljaeger, Haarlem 0.513
De matches worden gespeeld op Groot Bil
jart en zullen 50 car. groot zijn.
ALKMAAR, 13 April. Kaasmarkt. Aanvoer 48
stapels, 96000 K.G. 42 fabr. kl. 19.00, 3 fabr.
comm. 17.00, 3 boeren kl. 18.00. Handel matig.
AMSTERDAM, 12 April. Eierveiling. Hoogste
prijs 2.30, middelprijs 2.102.35, laagste prijs 1.90,
Eendeieren 2.252.50. Dagaanvoer 240.000 stuks.
Weekaanvoer 400.000 stuks. Handel gewoon
BROEK OP LANGENDIJK, 13 April. 2200'J
K.G. Roode kool 1.005.40, 47000 K.G. Gele
kool 4.90—8.7»., 10000 K.G. Deensche Witte
kool 6.30—6.80. 7500 K.G. Uien: Gele Uien 0.80
1.20, Grove 1.602.20, Gele Drielingen 0.80.
600 K.G. Bieten 0.60—1.40.
LEEUWARDEN, 13 April. Vereeniging van
Zuivelmaatschappijen. Goudsche kaas 20 plus
7.50—8.00, idem 40 plus 11.5012.00, idem vol
vet 15.5016.00, Edammer kaas 20 plus 7.50
8.00, idem 40 plus 12.00—12.50, Broodkaas 40
plus 11.5012.00 per 50 K.G. Stemming kalm.
LEEUWARDEN, 13 April. Veemarkt. 86 En
terstieren 65.00—125.00, 98 Twenterstieren 125.00
—240.00 per stuk. 536 vette koeien 120.00185.00
per stuk, 3254 cent per K.G. 1844 melk- en
kalfkoeien 110.00—240.00, 415 pinken 45.00—
85.00, 65 vette kalveren 20.00—55.00, 891 nuch
tere kalveren 2.004.50, 291 vette schapen 9.00
—24.00, 30 weideschapen 8.00—17.00, 48 lamme
ren, 279 vette varkens 30.0080.00 per stuk, 29
33 cent per K.G. 38 magere varkens 15.00
40.00, 163 kleine biggen 5.0010.00 per stuk.
29 bokken en geiten, 26 paarden. Totaal-aan
voer 4839 stuks.
Zuivel. Sleutelkaas 18—19, Nagelkaas 10—11,
Goudakaas 517, Edammerkaas 1636. Aan
voer 12998 K.G.
Mijnboter 1.391.38—1.37, Veilingboter 1.38—
1.26. Aanvoer 1/3, 26/6, 1/12 vaten. Oommissie
43.
Eierhandel. 35000 K.G. kipeieren 2—3 cent per
stuk, handelsprijs 40—45 cent per K.G. 1200
K.G. eendeieren 2.53 cent per stuk, handels-
prijs 30—35 cent per K.G.
Pluimvee. 15 slachthanen 5090 cent, 50
slachtkippen 50—100 cent, 25 jonge hanen 40—
75 cent per stuk.
NOORD-SCHARWOUDE, 13 April. 3200 K.G.
Uien: Drielingen 0.90—1.00, Uien 0.90—1.40,
Grove Uien 2.20—2.60. 900 K.G. Peen 3.50, id.
kleine 1.80. 59600 K.G. Roode kool 1.50—5.60,
idem doorschot l.OO—2.10. 33000 K.G. D. Witte
kool 5.807.20, idem doorschot 4.004.80. 34000
K.G. Gele kool 5.908.30, idem doorschot 4.50
—4.60.
ZWOLLE, 13 April. Boter. Aanvoer 369 K.G.,
waarvan 14 1/8 vaten, 4 1/16 vaten en 48 stuk
ken van een pond. Prijs 1.50—1.60 per K.G., per
1/8 vat van 20 K.G. prima 29.50, afwijkende
28.00, per 1/16 vat van 10 K.G. 14.00—15.00.
Handel gewoon.
225000 kipeieren 2.00—2.75 per 100 stuks.
Huiden. Koehuiden 11 cent, pinkenvellen 10
cent, stierenvellen 8 cent. Handel minder.
Veemarkt. 1529 runderen, 424 graskalveren,
436 nuchtere kalveren, 58 schapen, 58 lamme
ren, 239 varkens, 576 biggen, 8 geiten.
Men besteedde voor neurende en versch ge
kalfde koeien 125.00235.00, dito vaarzen en
schotten 120.00205.00, gustekoeien voor de
vetweide of stal 85.00—165.00, dito vaarzen 85.00
—140.00, voorjaarskalvende koeien 100.00
175.00, 1%-jarige springstieren 60.00120.00.
1 -jarige pinken 45.00—100.00, jonge fokkalve-
ren 35.00—65.00, nuchtere kalveren 3.008.00,
vette koeien en ossen aan bouten 44—54 cent,
dito stieren 4050 cent, dito kalveren 70—95
cent, dito schapen 20.00—80.00, 6-weeksche big
gen 5.007.50, 14-weeksche dito 8.0Q11.00,
drachtige varkens 40.00—58.00, magere dito
25.0040.00, vette dito 3034 cent per K.G.
Handel in varkens slecht.
Op de voormarkt was heden geen aanvoer.
Door de Crisiszuivelcentrale zijn 43 runderen
aangekocht.
Marktoverzicht. Neurende en versch gekalfde
vaarzen iets vlugger, gustekoeien duur, vette
kalveren minder, vette stieren redelijk, scha-
pen. beter.
Op de vrije inschrijving van de 5 pCt. Na
tionale Borg Mij. kan slechts een zeer ge
ringe toewijzing plaats vinden, aangezien
de houders van de aflosbaar gestelde 6 pCt.
obligaties van hun recht van voorkeur een
ruim gebruik hebben gemaakt.
Zaterdag a.s. worden de onderhandelin
gen te Berlijn hervat over de verbetering
van den afzet van Ned. Indische producten
naar Duitschland.
De exploitatie-kosten van de Mijnb. Mij.
Simau zijn in 1933 met f 51.500 vermin
derd. De opbrengst in geld uit edele meta
len bedroeg 2.83 mill, tegen f 2.82 mill, in
1932; ook de bedrijfskosten bleven vrijwel
onveranderd. Het bedrijfsoverschot bedroeg
915.000.
De Vereen. Blikfabrieken zullen over
1933 een dividend uitkeeren van 10 pCt. te
gen 7Y2 pCt. het vorig jaar. Reeds 7 pCt. is
aan interim dividend betaald.
Na aftrek van het nadeelig saldo der ren
terekening en onkosten boekte de Rubber
Cultuur Mij. Amsterdam" een voordeelig
saldo van f 611.530 tegen 447.803 het vorig
jaar.
In verband met het toenemend rubber-
verbruik gelooft men te Londen, dat een
beperking tot 70 pCt. van de standaard
productie voldoende zal zijn, om vraag en
aanbod in evenwicht te brengen. Een der
gelijk plan zou aannemelijk zijn voor de
bevolkings-rubberplantages in Nederl. ln-
dië.
De handelswaamemer in Zuid-Afrika
deelde mede, dat de invoerrechten voor
koffie en thee verlaagd zijn.
De goudvoorraad van de Fransche Bank
is de afgeloopen week andermaal gestegen,
n.l. met frs. 193.666 millioen, waarvan waar
schijnlijk het grootste deel uit Zwitserland
afkomstig is.
De Fransche oud-strijders aanvaarden
een pensioenkorting van 3 pCt. voor den
tijd van een jaar, als de regeering tegen 1
Juli a.s. positieve resultaten ten aanzien
van de financieele saneering bereikt heeft.
In aansluiting aan het bericht inzake het
Cubaansche moratorium wordt bericht, dat
dit moratorium de aflossingen betreft en
de rentebetalingen op de leeningen zullen
gehandhaafd blijven.
Inzake de Duitsche transfer schrijft het
„Berl. Tagebl." dat eert gelijke behandeling
van alle schuldeischers te verkiezen zou
zijn, maar anderzijds, dat principieéle kop
peling van de transfer aan een handels
verdrag ook wel gewenscht is.
De ruw-zerproductie in Duitschland
bedroeg in Maart 650.389 ton tegen 549.862
in Februari. Zij u>as 50 pCt. hoog er dan in
Maart 1933.
De netto-winst van de I. G. Farbenin-
dustrie bedroeg in 1933 R.M. 50.36 millioen
tegen R.M. 49.50 millioen in 1932.
Belgische mijneigenaren hebben besloten
met ingang van 22 April de loonen met 5
pCt. te verlagen. De onderhandelingen met
de arbeiders en de bemiddeling van den mi
nister hebben niet tot bijlegging van het
conflict kunnen leiden.
De goud-productie van de Kilo Moto steeg
in Maart tegenover Februari j.l. van 495 tot
564 K.G. In het eerste kwartaal bedroeg de
productie 1592 K.G. tegen 1412 K.G. het vo
rig jaar.
De Societé Generale Viscose behaalde in
1933 een netto-winst van fr._ 3.58 millioen
tegen fr. 181.800 het vorig jaar.
De bruto-winst van de Canadian Pacific
was in 1933 9.66 millioen kleiner don in
1932. De bedrijf suit gaven daalden 10.93
millioen. De netto-ontvangsten stegen met
772.121.
De Continental Can. Corp. keert een
kwartaal-dividend uit van 0.75, waarmede
het .jaar-dividend van 2 tot 3 wordt
verhoogd. De omzetten waren in het eerste
kwartaal 20 pCt. hooger dan in hetzelfde
tijdvak van 1933.
De Associated Gas boekte in 1933 aan
netto-inkomsten een bedrag van 29.5 mil
lioen tegen 33.8 millioen het vorig jaar.
De buitenlandsche uitvoer der Ver. Sta
ten steeg in 1933 naar dollar-waarde met
4 pCthetgeen alleen het gevolg was van
de hoogere prijzen, aangezien het volume
van den goederenuitvoer onveranderd
bleef. De dollar-waarde van den invoer
steeg met 10 pCt. wegens het gestegen vo
lume.
Naar de goudwaarde daalde de uitvoer
met 19 pCt., voor het eerst sinds 19 jaar
onder den omvang van den Engelschen uit
voer.
Op 31 Maart bevonden zich 106.170 shares
der U. S. Steel Corpor. in Engelsche han
den; een stijging van 29.160 shares sedert 1
Januari j.l. en van 46.841 shares sinds het
vorig jaar.
De leider van het Amerikaansche herstel
program, Johnson, is op vacantie gegaani
Roosevelt zal zijn functie waarnemen.
In Wallstreet gelooft men, dat Morgen*
thau binnenkort de nog uitstaande 4A pCt.
Liberty Bonds zal aflossen.
Volgens de jongste berichten zal Roose
velt na zijn terugkeer krachtig verzet ont
moeten van het Congres tegen verschillen
de wetsvoorstellen, welke geleidelijk meer
aanhang krijgen en een nieuwe daling van
den dollar tot gevolg kunnen hebben.
De commissie van het Huis van Afgevaar
digden streeft er naar, het wetsontwerp op
de beurscontróle zooveel mogelijk in zijn
oorspronkelijken vorm te laten, terwijl aA
Senaatscommissie voor een wet is, die meer
in overeenstemming is met hetgeen door de
woordvoerders der beurzen is bepleit.
In Detroit heerscht nog onzekerheid over
het al dan niet staken der arbeiders, p
ondernemers weigeren aan loonsverhoogind
en andere eischen te voldoen.
Op de nieuwe Amerikaansche schatkist'
uitgifte van 1 milliard is 785 million
ingeschreven.
