T oegejuichte
begrooting
Prikkeldraad
De schrijfwijze van onze taal
Volslagen verval
HET COMPROMIS
God Odin
DONDERDAG
19 APRIL 1934
Ook in Hyde Park geniet men van de bloeiende narcissen
Economie der tevreden
heid
Moet Barbertje hangen?
Het Amerikaansche
protestantisme
Dezelfde gedragslijn
in Vlaanderen?
Waardeer Uw gezondheid tijdig.
De windhoos boven
ons land
Kap van een in aanbouw zijnde
kerk opgelicht
DE IJKWET VEROUDERD
PATER R. REMMEN O.F.M. t
Getroffen door een beroerte
De macht der Kerk
MINISTER COLIJN BELEEDIGD
INVOERRECHT OP THEE
WERKLOOZEN ONTEVREDEN
De onweders der laatste
dagen
Padang en het luchtverkeer
Smokkelaar gedood
HET DRAMA TE REEUWIJK
De schietpartij te Blerick
Academische examens
Uit het buitenland is ook over ónze
grenzen de economische misère ge
komen, elk teeken van herstel en
opleving daar brengt ook weer wat opti
misme in onze verwachtingen hier. In het
Engelsche Lagerhuis is gisteren de begroo
ting herhaaldelijk langdurig toegejuicht
Want de Minister van Financiën N. Cham
berlain teekende verheugende aspecten af.
Tegen het komend jaar wordt een feno
menaal batig saldo verwacht, en het En
gelsche volk kan zich overgeven aan het
gevoel, „dat het ergste voorbij is".
Al legde de Labour-vertegenwoordiger
de verlaging der inkomsten-belasting met
10 pCt. een beetje kribbig uit, de onafhan
kelijke socialist Maxton dankte den kan
selier van de schatkist oprecht en zonder
eenig voorbehoud voor het volledig herstel
der werkloosheidsuitkeeringen op den
ouden grondslag. Want de Engelsche re
geering was van oordeel geweest, dat
thans, bij het even beter worden van den
toestand, allereerst de druk moest worden
Verlicht op de bevolkingsklassen, die door
het crisisjaar 1931 het zwaarst waren ge
troffen.
De tijdelijke maatregelen der loon- en sa
lariskortingen op de ambtenaren en den
werkloozensteun werden daarom ingetrok
ken.
Geen betere economie dan de economie
der tevredenheid. Zij is de beschermster
van orde, rust, welvaart en geeft de geluk
kigste kansen aan de ontwikkeling der
volkskrachten.
Wij verkeeren niet in dezelfde economi
sche en financieele positie als Engeland.
Maar midden in de crisis mogen toch zekere
grenzen van bescherming der zwaksten
niet overdreven worden.
In Twente wordt de steunnorm van 13
tot 11 teruggebracht. De kindertoeslag is
verminderd van 1.50 per kind tot 1.20
per kind, terwijl de grens van den huur-
toeslag, die op 3.50 was bepaald, tot 3
is verlaagd. De nieuwe regeling beteekent
een gemiddelde verlaging van ruim 10 pCt.
Ondanks een geringe steun-verbetering
voor sommigen wordt het leven voor de
minst-draagkrachtigen er alles behalve
beter op. Indien de regeering kon beslui
ten, de verlaging van den kindertoeslag
reeds nu voor een belangrijk gedeelte on
gedaan te maken, zou zij een redelijk even
wicht in de ondersteuning brengen. Het is
waar, dat de agiteerende S. D. A. P. en
N. V. V. de beslissingen in deze politiek
hebben vergiftigd. Maar zonder zich aan
de Hetze en den uitleg van een nieuwe cor
rectie te storen, zou de regeering met een
herziening in den aangegeven zin onge
twijfeld de economie der tevredenheid be
oefenen in afwachting van de betere tij
den, dat ze ook in ons land het Engelsche
voorbeeld kan volgen.
Het heeft jaren geduurd, voor het
zoover was, maar eindelijk is er nu
een advies tot afschaffing van den
vrijwilligen landstorm, dus het voor-oefe
ningsinstituut. Voor- en tegenstanders heb
ben jaren gestreden, omdat het beroeps
kader het liefst de geheele opleiding in
de kazerne had en thans is betrekkelijk
nog onverwachts de commissie-Idenburg
gekomen met een aanbeveling tot ophef
fing van het instituut, op grond van be
zuiniging, al worden er dan ook nog
enkele andere bezwaren aangevoerd, om
het bezuinigingsmotief nog wat meer
kracht te geven.
Het is te begrijpen, dat een deel van het
beroepskader zijn vreugde daarover nau
welijks kan temperen, want er is nu een
kans, dat Barbertje hangen zal.
De tegenstanders weten van het insti
tuut geen goed woord te zeggen. In de ver-
eeniging ter beoefening van de krijgs
wetenschap waar de vorige week het rap-
port-Idenburg besproken is, noemde de
spreker het zelfs den kanker, die aan ons
leger knaagt. Men moet wel een barbaar
zijn om als de gelegenheid zich voordoet
om het leger van zoo'n vreeselijke ziekte,
als den kanker te genezen, zich daartegen
te verzetten. Toch zal verzet niet uitblij
ven, want het geldt hier geen kanker. De
geneesheeren zijn het er lang niet over
eens, wat de een kanker noemt, acht de
ander een zegen, een heilzaam middel tot
behoud van een weermacht, wortelend in
het volk.
De diagnose is waardeloos; immers waar
de deskundigen zoo tegenover elkander
staan, daar zal niemand zich onderwerpen
aan een operatie, waarbij niet vast staat,
dat het kanker is en men dus kans loopt
er het leven bij te verliezen.
Voor de hand liggend is het nu eenmaal,
dat nu de commissie-Idenburg, die op
zooveel andere punten fel bestreden wordt,
dit advies heeft gegeven, de strijd opnieuw
ontbrand is en dat er gezocht wordt naar
nieuwe argumenten om de opheffing er
door te krijgen.
In dit opzicht heeft „Het Vaderland" iets
gevonden, dat tot heden nog niet veel ver
nomen is. In het avondblad van 13 dezer
lezen we dat de vooroefeningen oorzaak
zijn, dat de opleiding in de kazerne gedu
rende de eerste vier maanden vertraagd
moet worden, opdat deze niet te veel vóór
komt bij die der vooroefeningen. Als dat
waar is (maar we gelooven er niets van)
dan heeft het leger in de achter ons lig
gende jaren schromelijk zijn plicht ver
zaakt. Uit geen enkel oefeningsprogram
blijkt, dat de opleiding vertraagd wordt.
Het tegendeel is het geval, want men poogt
de dienstplichtigen zoo ver mogelijk te
brengen, en de grootste tegenstanders van
het instituut moeten toegeven, dat de
voorgeoefenden theoretisch in alle geval
veel verder zijn. Als men de opleiding
moest vertragen, dan had daar toch zeker
gebruik van moeten worden gemaakt om
te zorgen, dat de in de kazerne opgeleide
dienstplichtigen in theoretische kennis
niet achter stonden. De zaak moet wel
heel zwak staan, als dergelijke argumen
ten worden gebruikt; het schijnt dat Bar
bertje moet hangen, maar dit verontrust
ons niet; het zal niet gaan.
Barbertje is niet schuldig aan de grootere
uitgaven voor de defensie. Het aantal van
hen, dat onder het beroepskader, dat over
tuigd is van het nut der vooroefeningen
en van het feit, dat dit instituut uitste
kende soldaten levert, zooals de minister
in de Eerste Kamer verklaarde, neemt
voortdurend toe. Vandaar dat Barbertje zal
kunnen rekenen op krachtige verdedigers,
die van zijn onschuld en zijn werk in het
belang van de defensie overtuigd zijn en
die deze verdediging met vuur zullen voe
ren, wetende dat er nog rechters in Den
Haag zijn.
In Amerika, het land, waar het protes-
tantsche sectewezen weliger dan elders
ter wereld groeit; waar ieder avontu
rier met een langen baard kans op succes
heeft met het stichten van een nieuwen
„godsdienst" of met het aannemen van pro
fetische allures; in het werelddeel dat het
zelfs den katholieken moeilijk maakt te le
ven volgens de geboden der natuurlijke mo
raai getuige de klachten over de geboor
tebeperking onder onze geloofsgenooten in
de grootsteden in Amerika dan heeft een
zekere professor Betts een onderzoek inge
steld naar de overblijfselen van 't authen
tieke christendom onder de protestantsche
predikanten te Chicago.
Uit de antwoorden, die hij van ruim 1000
hunner binnenkreeg, bleek:
dat 56 pet. niet meer geloofde aan een
duivel, en dat in een land, door welks ge
schiedenis als een bloedroode draad de
manipulaties der milliardairs héén loopt,
en in de stad van een Al Capone;
dat vervolgens 26 pet. de godheid van
Christus loochende; vermoedelijk om des
te geruster te kunnen knielen voor den
dollar;
dat 39 pet. geen laatste oordeel vreest;
hoe kan dat haast anders in het land, dat
intenser dan eenig ander de uiterste geluk
zaligheid van den mensch op aa r d e ver
wacht?
dat, geheel in dienzelfden geest van aard-
sche heilsverwachting, 41 pet. het bestaan
van een hemel en 80 pet. het bestaan van
een hel afwijst.
Naast het katholicisme, dat één blijft in
zijn leer, en dat nu in den tijd van nood
langzaam tot sterke sociale activiteit
ontwaakt, toont het protestantisme steeds
duidelijker de trekken van het meest vol
slagen verval. Het einde, dat reeds in de
kiem van zijn ontstaan lag. In de zonde van
zijn oorsprong.
De spelling-commissie bepleit
invoering der nieuwe rege
ling op de scholen in
September 1934
Zooeven is het tweede nummer van de „Me-
dedeelingen" verschenen.
Het tweede nummer van de „Mededeelingen"
bevat o.m. het verslag van de Spelling-com
missie, waaruit we het volgende overnemen.
(Dat verslag is in de voorgestelde nieuwe
spelling geschreven).
Op voorstel van de Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen nam de Minister
raad in September 1933 het besluit te zullen
trachten, door het stellen van regelen van
overheidswege een einde te maken aan de
wanorde, welke in de schrijfwijze van de Ne
derlandse taal heerst.
Om daartoe te geraken achtte de Minister
het wenselijk een kleine commissie bijeen te
roepen ten einde te kmen tot een compromis.
Het aanvaarden van het lidmaatschap dezer
commissie zou in zich sluiten de bereidheid om
tot een compromis mede te werken. De Minis
ter zou de commissie persoonlijk presideeren.
De commissie is bij haar beraadslagingen uit
gegaan van de regels der Vereniging tot ver
eenvoudiging van onze spelling en heeft er
naar gestreefd te komen tot een aannemelijk
compromis tusschen deze regels en die van de
spelling en buiging naar De Vries en Te
Winkel.
Het verkregen resultaat volgt hieronder. De
regels, die verandering brengen in het stelsel
van De Vries en Te Winkel, alsmede de uit
zonderingen op die regels, zijn vet gedrukt.
1 De e wordt aan het eind van open letter-
(Ingezonden Mededeeling)
Neem de kleine zorgen, die noodig zijn om
gezond te zijn en geaond te blijven, tijdig in
acht! Zorg, bijvoorbeeld, ook voor een geregelden
stoelgang! Gebruik ISTTZIN-TABLETTEN, die
prompt werken, zonder den darm of de nieren
te schaden.
Woensdag woedde boven Nijmegen en om
geving een windhoos. Boven de stad werd
weinig schade aangericht. In de omgeving wer
den eenige boomen door windschokken geknakt.
Erger woedde de storm te Mook bij Nijmegen,
waar de kap van de in aanbouw zijnde kerk
der Passionisten door den wind werd wegge
slagen. Van de arbeiders werd één zeer ern
stig en zijn vier anderen licht gewond.
De materieele schade voor den aannemer is
groot.
In de Laan van Poot te Den Haag is Woens
dagmiddag tijdens een windhoos de 33-jarige
granietwerker L. Z. uit de Delagoastraat met
dak en al van een huis gewaaid. Gelukkig kwam
de man er betrekkelijk goed af. Hij bekwam
een gekneusden enkel en rug en werd opge
nomen in het Roode Kruis-ziekenhuis.
Nieuwe regeling betreffende de
maten, gewichten, meet- en
weegwerktuigen
Ingediend is een wetsontwerp van bovenge
noemde strekking. De toelichting wijst erop,
dat de „IJkwet" niet meer voldoet aan de
eischen, welke in het licht van de huidige op
vattingen en behoeften mogen worden gesteld.
Zij is verouderd. Allerlei oude benamingen ko
men er nog in voor, die verwarring stichten. Er
zijn in den handel gebracht tal van meet- en
weegwerktuigen, die welhaast onontbeerlijk zijn,
doch die buiten de IJkwet vallen. Ook kan het
voorkomen, dat iemand, die op den openbaren
weg ter afweging van aardappelen en groen
ten voor den verkoop gebruik maakte van een
busje spersieboonen, door ons hoogste rechts
college van rechtsvervolging moest worden ont
slagen. Ook in vergelijking met het buitenland
is de Nederlandsche IJkwetgeving in den loop
der jaren belangrijk ten achter gekomen. Zoo
is Nederland één der weinige landen, waar
overheidstoezicht op benzinepompen en weeg
werktuigen geheel ontbreekt. Een geheel nieu
we IJkwet, die verdere overheidscontrole brengt,
lijkt de regeering de beste oplossing. Het on
derhavige wetsontwerp heeft die strekking.
Het ontwerp geeft in de eerste plaats een re
geling betreffende de grondslagen van maat
en gewicht en de in Nederland als geldig er
kende aanduidingen. Verder zijn er bepalingen
met betrekking tot de stoffelijke voorwerpen,
welke een maat- of gewichtsaanduiding dra
gen, de keuring, den dienst van het ijkwezen
en strafbepalingen.
Dinsdagavond, toen de gardiaan van het
St. Antoniusklooster der Paters Franciscanen
te Blijerheide, Pater Rizzerius Remmen zich
te midden van confraters bevond, kreeg hij
een beroerte. Nog denzelfden avond werd hij
van de laatste H.H. Sacramenten voorzien en
Woensdagavond is hij, zonder tot bewustzijn
te zijn gekomen, overleden.
De thans ontslapene werd geboren te Megen
(N.-B.) en bereikte den leeftijd van zestig
jaren.
Zaterdag zal de overledene worden begraven.
grepen niet verdubbeld. Men spelt dus, benen,
delen, lenen, leraar, teken, enz.
De ee blijft echter, ter onderscheiding van de
klank in de, me, ze, e.c. aan het einde van een
woord, b.v. gedwee, mee, twee, vee, zee, enz.,
alsmede in afleidingen en samenstellingen van
woorden op -ee als: meeleven, meewarig, twee
de, in tweeën, veevoeder, zeetje, zeeën, zee
schip.
Voorts bluft ee in de achtervoegsels -eelen en
eeren, b.v. kanteelen, krakeelen, toneelen, houw-
eelen, abeelen, boudeeren, halveeren, hantee-
ren, regeeren, alsook in de afleidingen van de
hiermede gevormde woorden als: hanteering,
regeering.
2 De o wordt aan het einde van open letter
grepen niet verdubbeld. Men spelt dus: bomen,
boze, broden, dromen, kopen, ogen, oren, sto
ten, stro, vlo, zo, stropop, zodanig; maar
strootje, Catootje, enz.
De oo blfjft echter vóór ch in goochelen, goo
chem, loochenen.
3 Voor de spelling ie-i (beziën, neuriën naast
drieën, knieën) blijft de regel van De Vries en
Te Winkel onveranderd gelden. Daar deze regel
grotendeels betrekking heeft op bastaardwoor
den (fabrieken fabrikant, genieën ma
liën), zü verder verwezen naar 7. Over het
achtervoegsel -isch zie onder 5.
4 De door de Vereniging tot vereenvoudi
ging van onze spelling verlangde schrijfwijze
-lik(s) is niet aanvaard. Men blijft schrijven:
-lijk(s) in behaaglijk, sierlijk; jaarlijks(e); mo
gelijke, vergemakkelijking, enz.
5 Sch wordt alleen daar geschreven, waar de
ch gesproken wordt, dus in schaven, schip,
schoen, schrikken, verschonen, opschuiven, enz.
Daarentegen schrijft men: mens mensen,
vis, vissen, kikvors, wensen, tussen, preuts,
trots (bijv. naamw.), neteldoeks, lakens (bijv.
naamw.). Het grotendeels kunstmatige
onderscheid tussen adjectief met en adverbium
zonder ch vervalt dus: dagelijks, wekelijks, ras.
Men zal schrijven, Venlose, Venloos, Bredase,
Bredaas, weergase jongen.
Uitzondering: het achtervoegsel -isch in lo
gisch, practisch, tragisch, enz. behoudt de thans
gangbare spelling. Men schrijft dus: Duits, En
gels, maar Pruisisch, Russisch, eventueel Ar-
menisch naast Armeens; in verbogen vorm:
komische, tragische, Russische, enz.
T ussenletters
6 Ten aanzien van het gebruik der z.g. „tus
senletters" n en s in samenstellingen als besse-
boom bessensap, hondekar hondenbrood,
kippenhok, schapebout schapenmelk, tijdsbe
paling tijdaanwijzing tijdsein, handel(s)
maatschappij, mansnaam manslag man
nenwoord, zün geen algemeen geldende regels
te geven.
De naaste toekomst voor de Duitsche
Kerk is donker, schrijft de Chr. Historische „Ne
derlander".
„Dat de R. K. Kerk, met haar machtige in
ternationale organisatie, sterk staat in zulk een
tijd, is men zich in Duitschland ook bewust",
laat het blad hierop volgen.
Inderdaad.
Maar het is niet alleen, noch in de eerste
plaats haar machtige internationale organisatie
welke de Katholieke Kerk sterk doet staan.
Het is haar leer, haar eenheid, de steenrots,
waarop zij is gebouwd, waardoor zij, niet slechts
in dezen tijd, maar in alle tijden sterk staat
en onwrikbaar blijft.
De gansche geschiedenis van het Christen
dom is daar, om het te bewijzen.
P. S.
Nieuwe aanklacht tegen
„De Tribune"
De felroode „Tribune" krijgt het niet gemak
kelijk. Thans is weer een vervolging tegen het
blad ingesteld wegens beleediging van den minis
ter-president, dr. H. Colijn.
De communist de Leeuw zal zich op 27 April te
verantwoorden hebben, omdat hij een voor den
minister beleedigenden brief van een arbeider
met commentaaar voorzien, in het blad had doen
opnemen.
Verlaging te verwachten?
Naar „De Telegraaf" verneemt, is spoedig
de indiening bij de Tweede Kamer te verwach
ten van het wetsontwerp tot technische her
ziening van het tarief der invoerrechten. Het
ontwerp is gereed en thans 'j den Raad van
State in onderzoek. Het zal, zijn wy wel inge
licht, o.m. bevatten een verlaging der invoer
rechten op thee, met welke verlaging een ver
betering der positie van de Indische theecul
tures wordt beoogd.
Rustige demonstratie te Alphen
aan den Rijn
De demonstratie van steuntrekkenden tegen
het systeem van contra-prestatie te Alphen a.
d. Rijn heeft een zeer rustig verloop gehad.
Er waren uitgebreide politie-maatregelen ge
nomen. Het plaatselijk politiecorps was ver
sterkt door vele rijksveldwachters en gemeente-
Daarom zal een zo nauw mogelijk bü de be
staande regeling aansluitende Woordenlijst door
een van Regeeringswege te benoemen commissie
moeten worden opgesteld. Het is te voorzien, dat
deze Woordenlijst niet zelden tweeërlei schrijf
wijze zal toelaten, al of niet met voorkeur voor
één van beide.
Zolang de nieuwe Woordenlijst niet tot stand
gekomen is, houde men zich in dit opzicht aan
de Woordenlijst voor de spelling naar De Vries
en Te Winkel.
7 Ook voor de schrijfwijze van bastaard
woorden zal de Woordenlijst de norm moeten
aangeven. In de opeenvolgende drukken van
deze Woordenlijst zal de spelling moeten weer
spiegelen, maar niet vooruit lopen op, de ge
leidelijke vernederlandsing van het vreemde
woord, gelijk ook de Woordenlijst voor de spel
ling naar De Vries en Te Winkel heeft gedaan.
Men zal daarbij dus conservatief te werk moe
ten gaan en niet door te radicale vernederland
sing het traditioneele beeld van deze vaak in
ternationale woorden te zeer aantasten.
In afwachting van de nieuwe Woordenlijst
blijft de schrijfwijze van de bestaande Woor
denlijst gehandhaafd.
De naamvalsuitgang n
De naamvalsuitgang -n bij lidwoorden, voor
naamwoorden, bijvoeglijke naamwoorden of
daarmee gelijkstaande verbuigbare woorden,
wordt niet meer geschreven.
Men schrijft dus: met prijzenswaardige moed;
in de zevende hemel; op die mooie zomermor
gen hebben wij onze eerste tocht gemaakt; op
de stoel van de voorzitter, in de blauwe auto
van de dokter. 1)
1) Prof. Van Ginneken wenst uitdrukkelijk te
zien vastgelegd, dat hij voor het algeheel ver
vallen van de naamvals -n de verantwoorde
lijkheid niet wenst te aanvaarden).
Dit geldt niet voor oude, versteende, naam
valsvormen in staande uitdrukkingen als: met
dien verstande, uit dien hoofde, te mijnen
huize, uit den boze, e.a. Deze zijn te vergelij
ken met in der minne, in dier voege, te goeder
trouw, te gelegener tijd, waarin ook oude, over-
rigens niet meer gebruikelijke, naamvalsvormen
voortleven.
In enkele gevallen zal twijfel kunnen bestaan,
of de n al of niet tot werkelijke taal behoort.
Zo zullen sommigen in uitdrukkingen als voor
den dag, den boer op, op den duur de n niet
willen missen, en er is niet het minste be
zwaar tegen, dat zij de uitgang blijven
schrijven. Tot deze twijfelachtige gevallen kan
ook de adresformule Den Heer worden gere
kend.
Literaire kunstenaars, die de n in de voor
dracht van hun werk wensen te horen, zullen
deze natuurlijk ook in de spelling handhaven.
Geografische namen
De spelling van Nederlandse geografische na-
politie uit Gouda, die de wachthuisjes bij de
bruggen bezet hielden, die tot de gemeente toe
gang geven; eveneens werd een wakend oog
gehouden bij de werken, waaraan steuntrek
kenden arbeidden.
Een deputatie van steuntrekkenden werd door
den burgemeester, den heer P. A. Colijn, ten
gemeentehuize ontvangen. De deputatie ver
zocht het contra-prestatie-systeem te vervan
gen door de werkverschaffingsregeling, zooals
het N. V. V. voorstaat, of althans de regeling toe
t« passen, als de Minister van Sociale Zaken
heeft ontworpen.
De burgemeester heeft toegezegd dit in het
college van B. en W. te bespreken.
Het politie-toezicht is ingetrokken.
In de laatste dagen heeft zich een weerstoe-
stand ontwikkeld waarbij zich tal van onweers
buien over een uitgebreid gebied hebben ontlast.
Over Noordwest-Europa lag een groote depres
sie en de kleine z. g. randstoringen hebben
daarbij aanleiding gegeven tot een grillig ver
loop der weersgesteldheid en een zomerachtig
slot aan een periode van abnormaal warm weer.
Reeds Maandagavond begonnen zich hier en
daar zwakke buien te ontwikkelen. Dinsdag wer
den zfj krachtiger en viel er veel regen en ont
lastten zich zwaardere onweersbuien. Woensdag
culmineerde de admosferische activiteit in twee
zware frontbuien, die in den namiddag over een
groot gebied trokken, door een stormachtigen
windstoot, die minuten lang aanhield, werden
ingeleid en die vooral wat betreft de tweede bui
door talrijke electrische ontladingen werden ver
gezeld. Merkwaardig was hierbij vooral de zwa
re inleidende windstoot. Wanneer men daar
bij gedacht heeft aan een windhoos, dan heeft
men een verkeerde benaming aan het ver
schijnsel gegeven omdat een windhoos volgens
de opvatting der meteorologen een stormach
tige wervelwind rondom de vertikale as is
en bü deze buien een horizontale wind over
een breed front gewaaid heeft.
Als algemeene en diepere oorzaak van den
omslag van het weer en de vorming der buien
moeten de scherpe temperatuurstegenstellin-
gen genoemd worden tusschen het Westelijk
gedeelte van Europa met lage temperatuur en
het vasteland met warm weer.
Evenals n de tijden van de échte
midzomersche zoogenaamde frontbuien leidt de
aanwezigheid van een zeer warme luchtmassa
naast een koude tot een algemeene verstoring
van het evenwicht en een groote atmosferische
activiteit over een groot gebied en met deze
buien zijn wij als het ware midden in den zo
mer verplaatst geworden.
(Nadruk verboden).
PADANG, 18 April. (ANETA). De Directeur
van de K. L. M. de heer Plesman, heeft een
conferentie gehad met particulieren te Pa
dang over de mogelijkheid van een luchtver-
binding met Padang.
De heer Plesman gaf den particulieren in
overweging den aanleg van een vliegveld te
entameeren.
men, voor zover daarvoor een vaste schrijfwijze
bestaat, ondergaat voorlopig geen wijziging.
Het is de commissie gebleken, dat de Vereni
ging tot de vereenvoudiging haar propaganda
zal staken, indien haar regels betreffende de
e en o, de sch en de verbuigings -n door de
Regeering worden overgenomen. Men mag aan
nemen, dat de in het compromis neergelegde
uitzonderingen op de regels aangaande e, o
en sch in deze beslissing geen verandering zul
len brengen.
De commissie heeft het nodig geacht, zich
er van te vergewissen, in hoever dit samenstel
van regelen aannemelijk zal zijn in de kringen
van wetenschap en onderwijs in België.
Uit het dienaangaande ingestelde onderzoek
is gebleken, dat de leden van het bestuur der
Zuidnederlandse vereniging voor spellingvereen
voudiging, op 9 Januari 1934 in vergadering bij
een, allen hoogleraar of oud-hoogleraar aan
Belgische universiteiten, de verklaring hebben
afgelegd, dat zij zich met de bovenstaande
conclusies kunnen verenigen en dat zü bereid
zün, de invoering van deze spelling in ambte-
lük gebruik en bij het onderwüs te bevorderen.
Verder is uit een bespreking op 10 Januari
met een commissie uit de Verbeteringsraad (d.i.
wat hier te lande de Onderwijsraad is) geble
ken, dat ook deze commissie met het compro
mis meegaat, al gaf zij er de voorkeur aan, dat
t.a.v. een enkel punt verder zou worden gegaan.
Maar zü is van mening, dat in elk geval op
eenheid met de Nederlandse regeling aange
stuurd zou moeten worden. Zü besloot om, zo
dra in Nederland de beslissing genomen is, er
bü de Belgische minister van Onderwijs op aan
te dringen, dezelfde gedragshjn te volgen.
De commissie stelt zich voor, dat de nieuwe
schrijfwüze zo spoedig mogelijk zal worden
voorgeschreven voor alle stukken, die van de
Regeering uitgaan, en dat zü bü het begin van
de cursus, die met September 1934 begint, wordt
ingevoerd op alle scholen, waarvoor de Regee
ring bevoegdheid heeft dit voor te schrijven.
Men mag aannemen, dat, wanneer de Regee
ring met haar ambtelijke stukken voorgaat, de
andere overheidsorganen zich daarbij zullen
aansluiten. Hetzelfde mag worden verwacht
van de pers.
Ook kan er op worden gerekend, dat de over
grote meerderheid ook van die scholen, waar
voor de nieuwe regels niet kunnen worden voor
geschreven, zich spoedig daarnaar zal richten.
Aangenomen mag worden, dat de Regeering
in staat zal zün te voorkomen, dat het invoe
ren van de nieuwe spelling voor het onderwüs
te grote kosten met zich zal brengen.
Een weinig bescheiden correspondent
van het Parijsche weekblad „Can-
dide", de heer Iwan Bjarne, heeft een
persbezoek gebracht bij de familie Pfann-
kuchen te Doorn, waar ds. Pfannkuchen
fungeert als hofprediker van den voorma-
ligen Duitschen keizer Wilhelm II. Ofschoon
de interviewer veel te particuliere mede
deelingen doet over het leven van eerbied
waardige menschen, die vermoedelijk geheel
argeloos den journalistieken bezoeker ont
vingen, willen wij toch een typeerend
staaltje uit zijn verslag aanhalen, omdat
het zoo duidelijk de ontaarding van een
moderne geestesgesteldheid tot positieve
afgoderij teekent.
De gastheer, geloovig protestant, noodigt
zijn bezoeker uit, hem te volgen naar een
vertrek van de woning „waar hij zien zal,
hoever Hitier de jeugd weet te brengen."
De verslaggever verhaalt:
Met eenige moeite verheft zich dominee
Pfannkuchen van de diner-tafel en brengt mij
naar de kamer van zijn drie oudste zonen. Op
den drempel blijft hij staan en noodigt nuj uit
een plaat te bekijken, die aan den muur is
opgehangen. Bij het beküken dezer gravure,
herinner ik mij de geschiedenis der Noorman
nen en nu begin ik te begrijpen: de Godheid,
die ik daar zie neergezeten op een hoogen zetel
is de strenge Odin met het ééne oog.
Nu....? vroeg ik aan den vader.
Maar hij was heengegaan en op de plaats,
waar hij stond, zag ik nu zijn vrouw, die mü
antwoordde:
Het is Odin, volgens de meening van onzen
oudsten zoon, de eenige God, die waardig is,
de God der Germanen te zijn. Mün zoon staat
hierin lang niet alleen ze zün met tientallen,
duizendtallen, die evenals hü hun gebeden
richten tot Odin.
Maar dat zijn kinderspelen!
Waarachtig niet! Ga naar het Duitsche
platteland en de bergen van Thüringen; ge zult
heele dorpen in aanbidding vinden neerge
knield voor de oude Germaansche goden. Deze
godsdienst openbaart er zich met luister! In
de kerken komt geen mensch. Daarentegen
vormen honderden inwoners een grooten kring
om de heidensche feestvuren. Het „Walhala"
heeft den hemel vervangen, waar de Ariërs
immers het risico zouden loopen, joden, negers
en Katholieken te ontmoeten
Tot zoover het verslag uit „Candide".
Laten we een flink percentage overdrijving
veronderstellen, hetwelk wij op rekening
schuiven van Fransch chauvinisme en
journalistieke sensatiezucht; dan blijft er
toch nog het simpele feit over, dat heden
ten dage jonge lieden bewust den rug toe-
keeren aan het Christendom en veertien
eeuwen beschaving, teneinde weer Wodan-
dienaar te worden. Tot wellicht een of
andere Tacitus dezen volksstam ontdekt
en de Latijnsche cultuur verrijkt met een
mooi boek over hun afwijkende zeden!
Zijn lijk veel later pas gevonden
Woensdagavond laat is de dertig-jarige ge
huwde arbeider M. Withagen uit Bergen-op-
Zoom per rüwiel naar de grens gereden. Nadat
hij aldaar twee K.G. suiker in ontvangst had
genomen, ontmoette hü op den terugtocht
eenige surveilleerende kommiezen. W. sloeg op
de vlucht, doch werd door een kogel ge
troffen.
Daarna is hü nog eenige honderden meters
doorgeloopen, zoodat de kommiezen hem uit
het oog verloren.
De man was inmiddels in elkaar gezakt en
na korten rijd overleden. Zün lijk werd heden
morgen om zeven uur in de bosschen gevon
den. Hü was gehuwd en vader van twee kin
deren.
Het parket van Breda is met het gebeurde
in kennis gesteld.
Verklaringen van een visscher
Een visscher, wonende aan den Laerdük te
Reeuwijk, heeft verklaard in het vorig najaar
driemaal een jongeman, gekleed in een regen
jas, op de plaats waar nu het hjk werd ge
vonden, in de morgenuren te hebben zien stil
staan. Het bezoek van den jongen had plaats
op drie achtereenvolgende dagen. De visscher
had hem slechts van achteren gezien-
Op de vraag van den burgemeester van Reeu
wijk, waarom hü deze verklaring niet eerder
had afgelegd, antwoordde de visscher, geen
kranten te lezen en geen radio te bezitten. Men
had hem pas nu verteld, dat hü goed deed zün
mededeelingen te doen.
Toen hem een portret van den overledene
werd getoond, kon hü in hem, zooals büna van
zelf spreekt, niet den door hem op den Laerdük
aangetroffen wandelaar herkennen. Evenmin
wist hü precies te zeggen, wanneer hü den
jongeman gezien had. Dit kon November,
maar ook wel December zün.
Burgemeester Lucasse deelde ons nog mede,
dat deze visscher ook dingen had verklaard, die
bleken onjuist te zijn, zoodat aan zün mededee
lingen niet veel waarde gehecht kan worden.
Eveneens vertelde ons de burgemeester, dat
het dreggen in den 's Gravenkoopschen plas is
gestaakt. Het dreggen, dat in den geheele plas
is geschied, heeft geen resultaten opgeleverd.
De hoop de fiets van den overledene op te
halen bleek üdel.
In den toestand van het achttienjarige meisje
B. T. te Blerick, dat bü de schietpartij Maandag
avond ernstig werd gewond, is thans eenige ver
betering ingetreden. De kogel is uit het lichaam
verwijderd.
LEIDEN. Cand. ex. Indisch recht, de beer
W. L. J. van Hartingsveld en de heer C. D.
Cleyndert.
Vlascentrale
De Minister van Economische Zaken heeft
benoemd tot lid van het bestuur der Neder
landsche Vlascentrale de heer A. Wisse, te
Anna Jacobapolder (gem. St. Philipsland).
