Engeland en de ontwapening
New-Vorkscke Bears
ONEENIGHEID IN HET
KABINET
Bij Overwegen
DONDERDAG 10 MEI 1934
Mr. MacDonald tegen toenadering
tot Frankrijk, omdat de wereld
vrede er niet mede wordt
gediend
Een Britsch rapport uit
Parijs
Een nieuwe continentale
politiek?
Belasting verlaging in
België
Jaspar kondigt nieuwe bezuini
gingsmaatregelen aan
Insull Vrijdag voor de
rechtbank
Child te Rome
De wet op de corpo
raties
Vakvereenigingen bij corporatieve
systeem ingelijfd
De dynamietaanslag te
Berlijn
R.K. WERKGEVERS
Ledenvergadering kring
Gelderland/Overijsel
OLIEBRON OP MADOERA
Spuiter uit oude boorpijp ontstaan
NIEUWE WEG GEOPEND
KOLONISATIE BENKOELEN
MET PEST BESMET
Beperking vergaderrecht
NOORD-HOLL. BOND VAN HET
WIT-GELE KRUIS
Rede rector K. F. Elzenbroek
K.N.A.C. VEILIGHEIDSLAAN
TE GRONINGEN
De verkregen resultaten
ONDER AUTO GERAAKT
Na vaste opening viel er da
ling in de algemeene tend enz
waar te nemen.
31V*
WISSELKOERSEN
AMERIK. GOEDERENMARKT
AMSTERDAMSCHE BEURS
Nabeurskoersen van 9 Mei
N.V. ELECTRICITEITS MIJ.
„DE BERKELSTREEK"
Ir. Snijders benoemd tot directeur
KON. AKADEMIE VAN
WETENSCHAPPEN
Nieuwe leden
Stuurlieden-examen
Machinisten-examen
Examen apothekers-assistent
STOOMVAARTLIJNEN
(Van onzen Londenschen correspondent)
Er is de vorige week geen dag voorbijgegaan
zonder dat Britsche ministers beraadsla
gingen gehouden hebben over het ontwa-
peningsvraagstuk. Het ontwapenings-comité uit
het kabinet heeft vier maal vergaderd; het
volledige kabinet heeft op Maandag 30 April
een speciale zitting gehouden ter bespreking van
dit probleem, dat bovendien in den wekelijk-
schen kabinetsraad van Woensdag een der voor
naamste punten van gedachtenwisseling geweest
is.
Deze week worden de ministerieele besprekin
gen voortgezet.
Hieruit blijkt niet alleen datgene, wat wij
allen reeds weten, namelijk, dat de „ontwape-
nings-crisis" na Frankrijks verwerping van het
Britsche memorandum gevaarüjke afmetingen
aangenomen heeft, maar ook, dat in den boe
zem van het kabinet geen eenstemmigheid
beerscht met betrekking tot wat de Britsche
regeering verder te deen staat.
Dit is op zichzelf niets bijzonders; het is ook
niet verwonderlijk wanneer men in aanmerking
neemt uit hoe heterogene bestanddeelen het
Nationale kabinet is samengesteld. Scherpe
meeningsverschillen tusschen Britsche minis
ters deden zich in den loop van het laatste jaar
voor, zoovaak 't te Genève tot een crisis kwam.
Zoo gaf Duitschlands uittreden uit Ontwape
ningsconferentie en Volkenbond aanleiding tot
een botsing tusschen Mr. MacDonald en Sir
John Simon, en alleen de noodzakelijkheid de
Nationale regeering bijeen te houden, was oor
zaak, dat Sir John de leiding van het Foreign
Office Behield, ofschoon hij een deel van zijn
bevoegdheid moest afstaan aan kapt. Anthony
Eden, die in hoofdlijnen de buitenlandsche poli
tiek van den Eersten Minister vertegenwoor
digt.
De geschillen in het kabinet schijnen ditmaal
minder fel te zijn dan vijf maanden geleden,
maar de moeilijkheden, die overwonnen moeten
worden, zijn grooter.
Duitsehland was uit de Ontwapeningsconfe
rentie getreden. Dit was een zeer ernstig, maar
geen onherroepelijk feit. Mr. MacDonald liet
zich niet van de wijs brengen, en nam het ini
tiatief tot een politiek, welke, naar hij hoopte,
Duitschland weder tot de Conferentie en tot
den Volkenbond zou doen terugkeeren. Dat dit
de eenige juiste politiek was, werd door alle mi
nisters volmondig erkend. De geschillen gineen
niet over een beginsel, doch over de wijze, waar
op het beginsel moest worden uitgevoerd.
Ditmaal evenwel staat een beginsel op het
spel, en wel een dat van het grootste belang is
voor Engelands eigen toekomst. Evenals
Duitschland in October 1933 heeft Frankrijk de
vorige maand een „voldongen feit" gesteld. Het
was dit gevaar, waarop Sir John Simon zijn
collega's vijf maanden geleden reeds wees. Hij
betoogde, dat Engeland, door zijn politiek te
baseeren op het door Duitschlands uittreding
geschapen „voldongen feit", Frankrijk zou aan
moedigen op zijn beurt ook eens zulk een „feit"
te stellen een gevaar, waarin Mr. MacDonald
ten onrechte niet geloofd schijnt te hebben.
Terwijl het Duitsche „voldongen feit" niet on
herroepelijk was, en misschien ook niet onher
roepelijk beoogde te zijn, heeft door Frankrijks
verwerping van het Britsche memorandum de
toestand een algeheele verandering ondergaan
welke de meerderheid in het Britsche kabinet
wèl als onherroepelijk beschouwt.
In November en December beraadslaagden
ministers te Londen over verander'ng van
taktiek. Thans loopen de gedachten wis
selingen hoofdzakelijk over verandering van
politiek.
De regeering heeft 'n keus te doen tusschen:
le. het aanwenden van verdere pogingen te
Genève een ontwapeningsconventie tot stand
te brengen;
2e. de versterking der nationale verdediging,
en een ingrijpende herziening der buitenland
sche politiek in het belang van Engelands eigen
veiligheid.
Het Ontwapeningscomité uit het kabinet heeft
een nieuw plan ontworpen, dat beoogt een
Conventie mogelijk te maken, en wel door mid
del van een stelsel van wederzijdsche Europee-
sche garanties
Dit plan herinnert aan het ontwerp-verdrag
tot wederzijdsche garantie en aan het z.g. pro
tocol van Genève, welke de Labour-regeering in
1924 had willen aanvaarden, doch welke het
kabinet-Baldwin verwierp wegens de zware ver
plichtingen, die het aan Engeland opwierp.
De meerderheid der ministers is gekant tegen
het nieuwe plan, waarvan Mr. MacDonald de
pleitbezorger en waarschijnlijk ook de ontwer
per is. De tegenstanders hebben den Premier
erop gewezen, dat het Parlement evenmin als
tien jaar geleden bereid zal zijn erin toe te
stemmen, dat Engeland, door nieuwe garanties
op zich te nemen, de rol van Europeesch politie
agent gaat spelen. Mr. MacDonald zelf is trou
wens, naar men beweert, onder den indruk ge
komen van den onwil, door de Dominions aan
den dag gelegd om zich met zulk een plan in
te laten.
Tech zou het niet uitgesloten zijn, dat de
Eerste Minister, door zijn overredingskracht
en zijn prestige, de meerderheid zijner
collega's voor een meer beperkt garantie-ont
werp wist te winnen, indien de tegenstanders
geen onverwachte hulp gekregen hadden uit...
Frankrijk, dus uit hetzelfde land, dat Mr. Mac
Donald door middel van garanties tot een be
perking van bewapening hoopte over te halen.
Volgens de „Daily Telegraph" zijn van de
Britsche ambassade te Parijs rapporten ont
vangen, waaruit blijkt, dat Frankrijk niet lan
ger prijs stelt op veiligheidsgaranties. De Ge
nerale Staf, die onder leiding staat van gene
raal Weygand, stelt zich op het standpunt, dat
bij de hedendaagsche oorlogvoering de verde
digingsmacht kan worden opgevoerd tot zoo
danige hoogte, dat zij veel grooter is dan de
aanvalsmacht van welk land of welke combi
natie van landen ook. Volgens de Fransche
militaire deskundigen behoeft dus geen land
beducht te zijn voor zijn veiligheid, indien het
zijn verdediging afdoende organiseert. Dit even
wel zou onmogelijk zijn, indien een conventie
tot beperking van bewapeningen gesloten werd.
In de garanties, welke het hiervoor in ruil zou
krijgen, of in een non-agressie-pact met
Duitschland, stelt Frankrijk thans veel minder
vertrouwen dan in de waarborging zijner veilig
heid met eigen middelen.
Volgens de berichten der Britsche ambassade
zou Frankrijk bovendien meenen, dat Duitsch
land, met het oog op zijn economischer en po-
litieken toestand, binnen afzienbaren tijd niet
sterk genoeg zal zijn om een aanval te wagen;
te Parijs stelt men dus weinig prijs op waar
borgen tegen zulk een aanval.
Het is nutteloos de Fransche argumenten te
beoordeelen. Wij hebben slechts rekening te
houden met de politiek, welke er het gevolg van
is. En deze politiek schijnt in strijd te zijn met
elk garantie-ontwerp van Mr. MacDonald, on
verschillig of de meerderheid zijner collega's er
al dan niet mede instemt.
Nemen wij aan, dat de rapporten der Britsche
ambassade de stemming te Parijs juist weer
geven, dan moeten wij ook onmiddellijk erken
nen. dat de toestand zich voor Engeland door-
en-door gewijzigd heeft. Frankrijk moge al de
overtuiging hebben, dat het, door zich in geen
enkel opzicht te binden, zijn veiligheid ze f af
doend waarborgen kan, voor Engeland is hier
mede de zaak niet afgedaan. Zijn rol als meer
of minder „eerlijke makelaar" tusschen Frank
rijk en Duitschland loopt ten einde, en alle aan
dacht zijner staatslieden moet nu geconcen
treerd worden, niet op Duitschlands recht op
„gelijkheid van status", en ook niet op Frank
rijks veiligheids-aanspraken, doch op Engelands
eigen veiligheid.
En het is op dit punt, dat de voornaamste
meeningsverschillen in het kabinet heerschen.
Erkend wordt door alle ministers dat, indien
een ontwapeningsconventie niet tot stand kan
komen, Engeland zijn politiek ten opzichte van
het Continent geheel zal moeten herzien. Ook
bij vroegere crises in den loop der laatste jaren
kwam deze mogelijkheid ter sprake, en zij gaf
steeds aanleiding tot conflicten.
De Eerste Minister heeft gedurende de vijf
jaren, welke hij aan het bewind is, steeds zeer
welwillend gestaan ten opzichte van Duitsch
land en het Duitsche standpunt, waaraan
afgezien van politieke overwegingen ook zijn
persoonlijke sympathieën niet geheel vreemd
zijn Zijn indirecte, maar daarom niet minder
duidelijke verloochening van Sir John Simon,
toen deze zich in October het misnoegen van
baron von Neurath op den hals gehaald nad,
was kenmerkend voor de gevoelens van den
Premier. De agitatie ten gunste van een defen
sief verbond met Frankrijk heeft in den loop
der laatste maanden groote afmetingen aange
nomen, en gaat niet zoozeer uit van de zeer
kleine minderheid van Francophilen alswel van
diegenen, die in het Hitleriaansche Duitschland
een bedreiging zien, welke alleen tegengegaan
kan worden door een nauw samengaan van de
twee groote democratische landen. Velen mee
nen, dat Engeland, in het belang van zijn eigen
veiligheid, geen andere keus heeft dan een nieu
we toenadering tot Frankrijk.
Dit is ook het oordeel van het Foreign Office
en van een groot aantal ministers, ofschoon wij
niet weten of dezen de meerderheid in het ka
binet vormen. Mr. MacDonald's geloof in de
noodzakelijkheid eener ontwapenings-conventie
is steeds oprecht geweest, en wij mogen zeggen,
dat hij niet alleen in Engeland, maar in heel
Europa, vijf jaren lang op dit punt de drijvende
kracht geweest is. Het laatste jaar evenwel
kreeg men sterk den indruk, dat voor hem zulk
een conventie niet meer uitsluitend „Selbst-
zweck" was, maar ook een middel om te voor
komen, dat een Fransch-Britsche toenadering
tot stand zou komen tegenover het Duitschland
van Hitier.
Zulk een toenadering nu zouden de meeste
leden der regeering slechts aanvaarden als een
soort „noodzakelijk kwaad" en onder voorwaar
de, dat zij in geen geval tegen Duitschland ge
richt zou zijn. Mr. MacDonald weet vermoede
lijk beter. Hij weet, dat een defensief bondge
nootschap of een defensieve „entente", ook
wanneer zij zonder veel sympathie aangegaan
worden, door de onontbeerlijke propaganda
reeds spoedig uitdeinen tot een verhouding van
veel intiemeren aard, gelijk in 1914 tusschen
Engeland en Frankrijk bestond.
De oude „Entente Cordiale" heeft Mr. Mac
Donald steeds beschouwd als een van de grond
oorzaken van den wereldoorlog. Deze opvatting
moge juist zijn of niet, in geen geval mag het
verwonderlijk heeten, dat de Premier weerstand
biedt aan het streven van die ministers, die
in toenadering tot Frankrijk den eenigen waar
borg voor Engelands veiligheid zien, nu de di
recte onderhandelingen over ontwapening vol
komen mislukt zijn.
De mogelijkheid, dat hij een middenweg zal
vinden, welke Engeland begaan kan zonder zijn
„neutraliteit' eenerzijds, zijn veiligheid ander
zijds op te offeren, lijkt ons evenwel niet uitge
sloten.
Onze Belgische corr. seint ons:
Woensdag heeft de Belgische minister van
financiën, Jaspar, tijdens een vergadering van
de federatie der Kath. vereenigingen te Brus
sel, een rede gehouden, waarin hij verklaarde,
dat eerstdaags eenige wetsontwerpen zullen
worden ingediend, waardoor de belasting wordt
verlaagd. Het werkloozenstelsel zal zoodanig
gewijzigd worden, dat een groot aantal werk-
loozen gelegenheid zal hebben werk te aan
vaarden. De minister zeide verder, dat de
regeering geen leeningen meer zal sluiten; wel
zullen nieuwe bezuinigingsmaatregelen worden
getroffen.
CHICAGO, 9 Mei. (Reuter) De voormalige
financier Samuel Insull zal Vrijdag verschijnen
voor het federale gerechtshof.
BRUSSEL, 9 Mei. (Reuter). Child, de speciale
zaakgelastigde van Roosevelt, is naar Rome ver
trokken nadat hij reeds verschillende Europee-
sche hoofdsteden heeft bezocht. Men vermoedt,
dat Child te Rome het Japansche vraagstuk zal
bespreken alsmede zal onderhandelen over het
petroleumprobleem.
ROME, 9 Mei. (V.D.) Onder voorzitterschap
van Mussolini en in bijzijn van den secretaris
der Fascistische Partij, zoomede van de minis
ters van Landbouw, Financiën. Verkeerswezen
en Arbeid, is Woensdagavond in het Palazzo
Venezia de centrale commissie voor de cor
poraties bijeengekomen om de bij de wet op
de corporaties in het algemeen reeds bepaalde
stichting der corporaties in practijk te bren
gen. Besloten werd de vakve'reenigingsorgani-
saties in het corporatieve systeem op te ne
men. Het aantal confederaties, dat tot nu toe
dertien bedroeg, wordt teruggebracht tot 9:
landbouw, industrie, handel en bankwezen, ieder
met een afgevaardigde voor werkgevers en
werknemers .zoomede de confederatie van de
vrije beroepen.
Er zijn 22 nieuwe corporaties gesticht, welke
verdeeld zijn in drie groepen. Men is uitgegaan
van de z.g. productie-cyclus, dit is de concen
tratie van alle in een grooten productiekring
werkzame personen.
De eerste groep omvat den landbouw met de
daarvan afhankelijke economische en commer-
cieele bedrijven, de tweede groep de industrie
en haar verschillende branches, de derde groep
de z.g. diensttakken, w.o. vallen het assuran
tie- en bankwezen, de vrije beroepen en de
kunst, de scheep- en luchtvaart, hotelwezen e.d.
De raad der corporaties bestaat voor iedere
corporatie afzonderlijk uit vertegenwoordigers
de onderafaeelingen. Voorts behooren tot iede-
ren corporatieraad drie leden van de Fascisti
sche Partij.
BERLIJN, 9 Mei. Erwin Schulze, die be
schuldigd wordt op 21 Maart Unter den Linden
een dynamietaanslag te hebben gepleegd, zal
deswege terecht staan. Er zijn 79 getuigen en
vier deskundigen gedagvaard.
Dezer dagen kwamen de leden van Kring
Gelderland-Overijsel der A.R.K.W.V. voor de
eerste maal onder de bezielende leiding van
den nieuwen kringvoorzitter, den heer B. J. A.
Nijdam uit Wageningen, te Deventer in Hotel
„De Wereld" in vergadering bijeen.
Na voorlezing en goedkeuring der notulen
van de vergadering van 19 Februari 1934, sprak
de voorzitter een uitvoerig openingswoord,
waarin er allereerst op gewezen werd, dat de
herboren en uitgebreide kring Gelderland-
Overijsel alleen dan tot verderen bloei zou ko
men, wanneer de leden met enthousiasme hun
lidmaatschap der A.R.K.W.V. zouden beleven.
In welgekozen woorden richtte de voorzitter
een aansporing tot de aanwezigen om hun col
lega's tot een actief medeleven op te wekken en
trouw de kringbijeenkomsten te bezoeken. De
onderlinge samenwerking zal dan ook ae kracht
en den invloed onzer vereeniging versterken.
Het verheugde den voorzitter te kunnen me-
dedeelen, dat de heeren v. d. Lande uit Deven
ter en Wreesmann uit Delden zich bereid had
den verklaard een bestuursfunctie in den Kring
te aanvaarden, zoodat dit bestuur nu samen
gesteld is uit de heeren: B. J. A. Nijdam, voor
zitter, Wageningen; Th. Bongers, Ulft; Jos.
Driessen, Aalten; P. L. M. v. d. Lande, Deven
ter; C. H. A. Terwindt, Velp; W. Wreesmann,
Delden; mr. J. H. Arnold, secretaris, Arnhem.
By zyn inleiding behandelde de voorzitter
aan de hand van practische voorbeelden, ook
eenige Overheidsmaatregelen, ten behoeve van
den landbouw genomen, doch waaraan de
handel en industrie konden bydragen op niet
geringe manier.
De tweede secretaris der A.R.K.W.V.-Fede-
ratie, mr. H A. J. H. Franses, hield vervolgens
een causerie over „Actueele onderwerpen in
Staat en Maatschappij". Spreker bezag vanuit
principieel standpunt de houding der katho
lieke werkgevers tegenover de moderne stroo
mingen en groepeeringen op politiek gebied en
behandelde den inhoud en de strekking van
eenige actueele wetsontwerpen voor de kring
leden van belang.
Na afloop dezer inleiding ontwikkelde zich
in besloten vergadering een geanimeerde ge
dachtenwisseling, waarop de voorzitter met een
krachtige opwekking voor de volgende verga
dering, welke medio Juni te Wageningen zal
worden gehouden, de goed geslaagde bijeen
komst sloot
De aanwezigen vereenigden zich hierop aan
een gezamenlijken maaltijd, waarop de verdere
plannen-voor den groei en bloei van den Kring
werden ontwikkeld.
SOERABAJA, 8 Mei. (Aneta.) Het Soer. Hbl.
meldt, dat od een oude concessie van de Ba-
taafsche Petroleum Mij. op Madoera, onder
district Pakong (Pamekasan), waar de explo
ratie na jaren vergeefschen arbeid reeds lang
is gestopt en de concessie aan het gouverne
ment was teruggegeven, plotseling een heftige
oliespuiter is ontstaan uit een oude, 900 M.
ingeslagen boorpijp. De druk wordt gescnat op
400 pond per vierkante centimeter. Dit is de
eerste oliebron op Madoera, Volgens de bevol
king is de spuiter ontstaan na een korten aard
schok, welke Zondagavond is gevoeld. Voor het
arme Madoera is een en ander van veel be-
teekenis.
SEMARANG, 8 Mei. (Aneta.) De nieuwe
Gombel-weg, waarvan de aanleg na de groote
aardschuivmg, welke vorig jaar plaats had.
noodlg was, is geopend. Talryke autoriteiten
waren by deze plechtigheid aanwezig. De bur
gemeester van Semarang voerde het woord,
waarna de Gouverneur van Midden-Java het
lint doorknipte, waardoor de weg werd inge-
wyd.
SOERABAJA, 8 Mei. (Aneta.) Op 9 Mei ver
trekken per extra trein uit Kertesono 400 ge
zinnen naai de kolonisatie in Benkoelen.
Voor het grootste deel zijn deze gezinnen af
komstig uit Blitar en Toeloeng-Agoeng. enkele
uit Papar en Poerworsri. zy zijn slachtoffers
van de overstrooming van den Brantas.
SOLO, 9 Mei. (Aneta). Het onderdistrict Pas-
sar-Kliwon en de kotta Soerakarta zyn met
pest besmet verklaard.
BUITENZORG, 9 Mei. (Aneta). Beperking
van het recht van vergaderen is opgelegd aan
de Partai Moeslim Indonesia en de H. P. I. I.
(Islamitische Jeugdvereeniging te Tapanoeli).
In „Kinheim" te Alkmaar werd Woensdag
middag een algemeene vergadering gehouden
van den Noord-Holl. Bond van het Wit-Gele
Kruis, onder voorzitterschap van Dr. Mr. P.
Bromberg, die speciaal Deken Rengs welkom
heette en bericht van verhindering mededeelde
van Dr. Doyer, Inspecteur der Volksgezond
heid, het Hoofdbestuur van het Witte Kruis
en de H. B.-leden Dr. Hofstee en Lommen.
Spr. herinnerde aan de oprichting in Nov. '30
en wees er op, hoe door werk naar buiten de
interne consolidatie van den Bond nog op zich
liet wachten; er wordt nu echter aan gewerkt.
De jaarverslagen werden aangehouden tot de
volgende vergadering.
Spr. deelde mede, dat het Witte Kruis nood
gedwongen tot onderhandelingen kwam met
het W. G. Kruis, met het resultaat dat op het
gebied van de kinderhygiëne, de zorg voor
Moeder en Kind, overeenstemming is gekomen;
op dit gebied wordt met het W. Kr. samen
gewerkt en bereikt is,dat het Provinciaal sub
sidie voor de zorg voor Moeder en Kind verdeeld
wordt naar het aantal leden van beide veree
nigingen.
De wijkverpleging is nog een hangende kwes
tie, doch in principe is overeenstemming geko
men en het goed recht van het W. G. Kruis,
dat in principe de R. K. lid van het W. G.
Kruis behooren te zyn en dit recht heeft op een
evenredig deel der subsidie, is erkend.
Wat de geestelijke Volksgezondheid betreft,
hiervan heeft het W. G. Kruis de primeur; er
is een R. K. Charitatieve Ver. voor Volksge
zondheid opgericht, die zich ten doel stelt de
geestelyke volksgezondheid te bevorderen, door
consultatiebureaux enz. die in Zuid-Holland
reeds bestaan. Het Witte Kruis doet dit werk
nog niet.
Op het gebied van de Volksgezondheid zal
worden samengewerkt in dier voege, dat waar
vanwege het Witte Kruis een magazyn bestaat,
het Wit-Gele Kruis er geen zal oprichten, waar
tegenover het uitoefenen van de gezondheids
zorg onder de katholieken aan het Wit-Gele
Kruis zal worden overgelaten.
Medegedeeld werd dat de afdeelingen Amster
dam en Haarlem en O. met resp. 5000 en 2000
leden waren toegetreden, alsook 't Gooi met
ruim 3000 leden.
De vergadering ging accoord met de reorga
nisatie-voorstellen van de federatie-vergade
ring, welke op 15 Mei in hotel Brinkmann te
Haarlem gehouden wordt. Het bestuur werd ge
machtigd daar voor te stellen den heer Lom
men, die om gezondheidsredenen zich van alle
W. G.-Kruiswerk terug trekt. uit waardeering
voor het pionierswerk door ncm verricht, tot
eerelid van de federatie te benoemen.
Na enkele woorden van waardeering voor het
werk van den oprichter wyien Dr. Bribling,
werd voor diens zielerust een kort gebed ge
stort.
In het bestuur werden gekozen de heeren
Deken (West-Friesland), Slatman (Haarlem en
O.), Schaap (A'dam); de afdeelingen van 't
Gooi zullen de nog bestaande vacature aan
vullen.
Het bestuur werd nog aangevuld met den
heer'A. J. Klaver, Alkmaar, die secretaris werd.
Rector K. F. Elzenbroek, Noordwykerhout,
Bondsadviseur, hield een korte inleiding; hy
deelde mee, dat de N. H. Bond 38 afdeelingen
telt, over 90 parochies en 50 plaatsen verdeeld;
er zyn in het bisdom 151 parochies over 105
plaatsen; er zyn circa 21000 leden.
Spr. schetste het werk van het W. G. Kruis
voor de geestelyke volksgezondheid; dit werk
tracht het volk op te voeden tot voorkoming
van ziekten van den geest.
De geestelyke gezondheidszorg wil den geest
gezond maken; in den boezem van het W. G.
Kruis is de R. K. Charitatieve Ver. voor Volks
gezondheid opgericht, die met gebruikmaking
van takken van wetenschap, als psychiatrie,
psychologie, opvoedkunde enz. en bestaande
instituten als moederschapszorg, langs organi-
satorischen weg in de praktyk wil toepassen
wat die takken van wetenschap leeren. Zy
wil ommantelen alle vereenigingen die totdus-
verre op dit gebied werkten, zooals Reclas6ee-
ringsvereen., Bond voor zwakzinnigenbescher
ming, Moederschapszorg, Dr. Ariënsver. enz.
en deze van advies dienen. De commissie in
Zd. Holland heeft in Den Haag reeds een con
sultatiebureau geopend.
Spr. ontvouwde in den breede het program
van de R. K. Char. Ver. v. Volksgezondheid op
verschillend gebied, b. v. onderwys en nazorg
voor achterlijke knderen. De Prov. Banden wor
den verzocht afdeelingen op te richten van de
Nationale Vereeniging en daarmee Samen te
werken. De plaatselyke commissies hebben tot
taak de onvolwaardigen op het consultatiebu
reau te brengen. Getracht wordt te Amster
dam en Alkmaar consultatiebureaux op te rich
ten.
Thans is ook in Groningen de veiligheids
campagne achter den rug. Het percentage der
automobielen die bij eerste keuring een veilig
heidswimpel in ontvangst konden nemen, was
hier wel zeer gering. Van de 1426 wagens, die
ter keuring verschenen bleken er slechts 429
onmiddeliyk aan de door de controleurs gestel
de eischen te voldoen, terwyi er 997 of 69.92
pet. met een herkeuringskaart werden terug
gestuurd. Vele van deze automobilisten bleken
toch echter de veiligheid van het verkeer gaarne
te willen dienen, want niet minder dan 834
autorijders kwamen met hun gereviseerde wa
gens terug, waarna ook zy met een oranje
wimpel werden beloond. Op het einde van de
week bleek, dat 88.57 pet. van de auto's die
de veiligheidslaan bezocht hadden met eere
het veiligheids vaantje konden voeren.
Van de 1426 auto's waren er 426 waarvan de
remmen niet deugdelyk bevonden werden, ter_
wyl er 913 fouten in de koplampenstelsels en
367 by den wielstand werden geconstateerd.
Op Zaterdag 12 Mei a.s. zal de veiligheids
laan te Leeuwarden worden geopend.
Woensdagavond omstreeks acht uur wilde
het 12-jarig knaaRje N. v. d. Craats te Hars
kamp op een in beweging zijnden vrachtauto
springen. De jongen stapte mis en kwam te
vallen. De auto ging het knaapje over het
lichaam. Zwaar gewond is hy opgenomen. Hy
overleed spoedig na. het ongeval,
NEW-YORK, 9 Mei (Part.) De vaste stem
ming, die zich gisteren later op den middag
baan brak, bleef bij de opening heden on
verminderd aanhouden. De nationalisatie van
de zilvervoorraden moet als een inflatie-maat
regel worden beschouwd en de aankoopen, die
werden bewerkstelligd, sproten hoofdzakelijk
voort uit inflatie-overwegingen. Teneinde een
overdreven speculatie in zilver tegen te gaan,
schijft men de regeering de bedoeling toe, om
een gedeelte van de winsten, voortkomende
uit den verkoop van zilver, aan de schatkist te
doen toevloeien. De meeningen omtrent de hoe
veelheden zilver, die aan de regeering zullen
worden aangeboden, loopen vrij sterk uiteen,
maar in ieder geval zal voor den aankoop een
aanzienlijk bedrag benoodigd zijn. Een andere
kwestie is natuurlijk in welk tempo de metaal-
maatschappyen tot het produceeren van zilver
zullen overgaan en welken invloed dit zal hebben
op de prijzen van andere metalen. Op het
oogenblik zijn de gevolgen van de nieuwe zil-
verpolitiek in hun volle draagwijdte nog niet
te overzien. Wanneer de onzekerheid omtrent
de beursreglementeeringswet niet remmend had
gewerkt, dan zouden de omzetten waarschynlyk
veel grooter zyn geweest. De positie van de
markt eigent zich in hooge mate voor een op-
waartsche koersbeweging.
De zilverpryzen openden heden onder de
vorige slotnoteeringen, zoodat de mynwaarden
en in het byzonder U. S. Smelting, verschei
dene procenten lager werden afgedaan. Ook
de overige fondsen brokkelden af, met uitzonde
ring van Eastman Kodak, die goed gevraagd wa
ren en hooger noteerden. De onderhandelin
gen, die over de beurscontrölewet worden ge-
kerwaarden wisten zich echter goed te hand-
voerd, werkten de verkoopen in de hand. Sui-
haven. De koersfluctuaties bleven zich binnen
enge grenzen bewegen, doch in de neerwaart-
sche koersbeweging kwam pas kort voor het
einde van den beurshandel verandering, toen
,de daghandel dekkingsaankoopen uitvoerde. Het
slot gaf echter verliezen te registreeren van
1M a 2 7/8 pet. voor Allied Chemical, Ameri
can Can, Case Treshing, Amer. Smelting, Delew.
Hudson, Illinois Central, Union Pacific en
Southern Railway, terwijl U. S. Smelting zelfs
6% pet. in koers terugvielen. Eastman Kodak,
die heden een kwartaaldividend van 1.
aankondigde (tegen 0.75 over de vorige drie
maanden) noteerden 1 pet. hooger. Norfolk
Western konden 2 pet. van het gisteren geleden
verlies inhalen. Duitsche obligatiën verkeerden
in reactie. De omzetten bedroegen 1.030.000
shares.
Slotkoersen Mei 9 8
Allied Chemical 137% 140
American Can. Co. 96% 98l/s
Am. Car. Foundry 21 22%
Am. For. Power 8 8
Am. Smelting Ref. 38% 41%
Am. Tel. Tel110% 111%
Am. Tobacco" B70 71%
Am. Waterworks 118%
Anaconda Copper 14% 15
Ass. Gas Electr. Co.
Atchison Topeka 58% 59%
Auburn Auto 36% 37%
Baltimore Ohio 23% 24%
Bethl. Steel Co36% 36%
Canadian Pacific 16 16%
Case Treshing 55 57%
Chase National B28 28
Chesapeake Ohio 44% 43%
Chic. Milwaukee pref. 8 5%
Chicago Rock Isl3% 3%
Chrysler Motor 43 43%
Cities Service 2% 2%
Consol Gas qf N.Y33% 331/4
Continental Oil 19% 19%
7 Dawesleening 71% 73%
5'A Youngleening 45% 47
Deleware Hudson 34% 56%
Dupont de Nemours 36 87%
Eastman Kodak 39% 88%
El. Bond Sh. Co. 43% 14
General Electric 20 21
Gen. Gas Electr23% 23
Gen. Gas El. cl. A.
General Motors 32% 34
Great Northern 41 12
Hudson Motor 13% 14%
Illinois Central 251/2 27
Intern. Harvester 351/4 3
Intern. Nickel 27% 28%
Intern. Tel. Tel12% 12%
Kennecott Copper 19% 20%
Koninkl. Olie 3478 34%
Low priced shares 5.80-95 5.80-95
McKeesport Tin PI. A. 33 84
Miss. Kansas Texas y A 91/3
Missouri Pacific 3 3%
Idem pref6 6%
Montgomery Ward 26/2 26%
Nat. Cash. Reg. Co. 15% 16%
National City Bank 29 28%
Nat. Dairy Prod. G. A. *5% 15%
Nat. Steel 44% 45%
New York Central 28% 28%
Nord American Co. '6 16%
Norfolk Western 123 173
Novadel 20% 20%
Pennsylvania31 A 32
Proctor Gamble34 34%
Publ. Serv. N. L34% 34%
Radio Corp. of Am7 A 7%
Sears Roebuck 43% 44%
Shell Union Oil 9
Socony Vacuum 16/4 1512
Southern Pacific 22 23
Southern Railway2o 26 /a
Standard Brands \Jf 20
Stand. Oil of N.-Jersey 42% 43%
Tidewater Ass. Oil -.7
Union Pacific 123 125%
United Aircraft 20 /a 20 A
United Corp. A3 5
Unit. States Leather 7 A
Unit. States Rubber yJf 21/8
Unit. States Steel Corp. 44 A 45%
Wabash gew. A3'8 3 A
Westinghowe El3
Wool worth Build 48 49%
exdiv. f ex coupon
ex claim. bieden.
I gedaan en laten.
142
96 H
21%
7%
38
109%
70%
17%
14%
60%
37
23
34%
16
54%
27%
44%
8%
3%
42%
2%
32%
19
72%
46
55%
86%
87%
12%
20%
23
33%
10%
13
25%
35%
27%
11%
19%
35%
5.60-80
83%
9%
3%
--%
25%
lc%
28%
15%
45%
27%
15%
176
20%
33%
34
7%
42%
8%
15%
21%
25%
19%
42%
12%
125
20
5
8
20%
44%
3%
33%
45%
NEW-YORK, 9 Mei.
9 Mei 8 Mei 9 Mei 8 Mei
Brussel 23 46
Rome 8 53%
Madrid 13 73
Bern 32.54
Weenen 19.05
23 47 Oslo
8 54% A'dam
13 72 Londen
32 55 Parys
19 05 Beriyn
25 75
67 95
5 12
6 62
39 59
25 77
68 05
5 12%
6 63%
39 53
NEW-YORK, 9 Mei.
Robber
Standaard
9 Mei 8 Mei
Mei 13 77 15.06
Juli 13.93 15 22
Sept. 14 20 15 50
Oct. 14.30 1562
Suiker
Mei 155-56 1 55
Juli 1 59 1 55
Sept. 1(5-66 165
Oct. 1.68 1.68
9 Mei 8 Mei
Dec. 14 49 15 85
Jan. 14 55 15.93
Mrt. 14 78 16.08
Tarwe
Roode Winter loco 94% 973/8
Harde Winter loco 95% 98%
Tin
Loco £4 30
54 10
April £4.20
54.00
Katoen
Loco 11.50
11.65
Sept. 11.52-53
11.63-65
April 11.23
11.35
Oct. 1 ,.58
11.69
Mei 11.29
11.41
Nov. 11.64
11.75-77
Juni 11.55-36 11.48-49
Dec. 11.70
11.80
Juli li.4i
11.53
Jan.
Aug. 11.47
11.58
Mrt. 11.81
11.90-91
Koffie
(Rio)
(Santos)
Mei 8.12
8.^2
Mei 10.62
10.71
Juli 8.27
8.37
Juli io./ 2
10.82
Sept 8.35
8.43
Sept. 11.07
11.20
Dec. 8.43
8 50
Dec. il.19-20 11.30
Mrt. 8.50
8.5/
Mrt. 1j,27
11.38
CHICAGO, 9 Mei.
9 Mei 8
Mei
9 Mei
8 Mei
Tarwe
Haver
Mei 85%
8o%
Mei 34
34%
J uil 8 3''/4 -%
841/8-84 Juli 33%
34
Sept 84%-%
84%-% Sept. 33%
33%
Mais
Rogge
Me. 46%
47%
Mei 56%
58
Juli 44%
50
Juli 57%
38%
Sept. 50%
51%
Sept. 5a%-%
59%
Reuzel
.Duluth Lijnzaad
LOCO 5.82%
5.82%
Mei -
Mei 1.85
1.85
Mei 5 8J
5.80
Juli 184%
1 84
Juli 5 97%
5 95
Sept. 6.20
o.l Vs
Oud contract
Nieuw contract.
9 Mei 8 Mei
WINNIPEG, 9 Mei.
9 Mei 8 Mei
Tarwe
Gerst
Mei 69 Vt
Juli 70%
Oct. 71',j,
69%
70%
71%
Mei 37%
Juli a 8%
Oct. 40%
38%
39-, a
41%
Rogge
Lijnzaad
Mei 43%
Juli 46%
Oct. 48%
46
47%
49%
Mei 1.3
Juli 1.331/4
Oct. 1.52,4
1.53%
1.55%
1.54
Haver
Mei 3.,%
Juli 34%
Oct. 34 a
34%
35 ,8
3o%
GRAANNOTEERING
LIVERPOOL, 9 Mei. (V.D.) Tarwe: Mei
Juli 4/5 3/4; October 4/8—4/7 7/8; December
4/9 1/8.
(Medegedeeld door Simoons Co
Van 3.304.30 uur
A'dam Rubber 113lAK
Redj. Lebong 161 y,161
Anaconda 9 1/89
Beth. Steel 221/8
Adj. Milw. 9 5/8—11/16
Young 38 5/8
Van 4.305.00 uur
Kon. Olie 156
H. V. A. 177)4
A'dam Rubber 113K01*
Adj. Milw. 9 5/8
Door den raad van commissarissen van de
N. V. Electriciteits Maatschappy „De Berkel-
streek" te Borculo werd Woensdagmiddag tot
directeur benoemd Ir. W. J. W. C. Snijders uit
Amersfoort.
De Koningin heeft de benoeming bekrachtigd
van prof. mr. A. Anema, hoogleeraar aan de
Vrije Universiteit; prof. mr. J. H. W. Verzyl,
hoogleeraar aan de Universiteit te Utrecht
als gewoon lid en van Paul Pelliot, professor
aan het College de France te Parijs, als bui
tengewoon lid van de afdeeling Letterkunde
der Koninklyke Akademie van Wetenschappen.
DEN HAAG. Geslaagd voor 3e stuurman gr.
stoomvaart W. P. Hamers, C. P. Lenshoek.
DEN HAAG. Geslaagd voor dipl. A: P. W. K.
Zuiderest, Schiedam; W. J. v. Brederoode, Den
Haag.
AMSTERDAM. Geslaagd de dames M. ten
Brink, Amsterdam; L. M. J. Janssen, Velsen.
Dec.
Jan.
Mrt.
Mei
1 72-73 1 71-72
1.74-75 1 72-74
1.79 i.78
1.82-83 1 81
Ct.Quba 3 47 3.47
BINNENLANDSCHE HAVENS
IJMUIDEN, vertrokken 9 Mei, Bemhard Blu-
menfeld. s„ Danzig; Rhein, s., Danzig; Rhein.
s., Hamburg; Theano, 5., Belfast via Rotterdam;
Perseus, s., Kopenhagen; Helder, s.. Hamburg:
Fauna, s., Mlddl. Zee vla Rotterdam.
MIJ. NEDERLAND
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, Batavia n.
Genua, 9 Mei van Colombo.
MIJ. OCEAAN
MELAMPUS, Java naar Amsterdam, pass. 8
Mei Gibraltar.
SILVER-JAVA-PACIFIC-LIJN
TARAKAN, 9 Mei van Balik Pappan
Pacific Kust.
naat
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
ACHILLES, 9 Mel van Genua naar Alexandrië.
PERSEUS, 9 Mei van Amsterdam naar Kopen
hagen.
HELDER, 9 Mei van Amsterdam na&r Ham
burg.
FAUNA, 9 Mel van Amstredam via Rotterdam
naar Mlddl. Zee.
DIVERSE SCHEPEN
JONGE ANTHONY, Carthagena naar LondeO
en Rotterdam, pass. 8 Mei Gibraltar.
„Statendam"
ROTTERDAM. 9 Mei Het s.s. „Statendam"
van de HollandAmerika Lijn, dat 5 dezer vaö
hier naar New-York vertrok, heeft lichte ma-
chineschade en zal met enkele uren vertraciu^
te New-York arriveeren.
