Regeling van verkeerswezen
Duitschland en de
H. Stoel
Het nieuws van heden
STANDPUNT REGEERING
P. A. M. KAT
DE VOLKENBONDSRAAD
MAANDAG BIJEEN
Sleepboot ge
zonken
DE BAROMETER
LAMERIS
VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZONDAG 13 MEI 1934
Ochtendblad
Het is geenszins de bedoeling rjiet
behulp van het fonds het
bedrijf der spoorwegen
voort te zetten
Overheid moet optreden
Buiten behandeling
Beginselen der ordening
Internationaal element
Niet voor de Spoorwegen
Het Weer
LUCHTAANVAL OP LONDEN!
ACCOUNTANTSKANTOOR
Reorganisatie
De stakingsbeweging in
Amerika
Breidt zich nog steeds uit
HOOG WATER IN NOORWEGEN
Geen onderhandelingen te Berlijn
over de uitvoering van het
concordaat
Mgr. Bares tot kardinaal
verheven
ROME (K. W. P.) (Per tel.) Uit
vertrouwbare bron kunnen wij me-
dedeelen, dat het bericht, als zou
den dezer dagen de onderhandelin
gen omtrent het Concordaat met
Duitschland te Berlijn worden her
vat, geheel uit de lucht gegrepen is.
Radiorede van minister
Lippens
„Inflatie de grootste ramp"
Saarkwestie zal het voornaamste
onderwerp der besprekingen
uitmaken
Een int. politiemacht?
Treinongeluk in Frank
rijk
Twintig personen zwaar gewond
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Vrijgesproken
Acht personen geven klopsignalen
onder water
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18742
AdvertentieprijzenPer lossen regel 30 cf.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Aan de Memorie van Antwoord van de Mi
nisters van Waterstaat en van Financiën aan
de Tweede Kamer naar aanleiding van de in
het voorloopig verslag inzake 't wetsontwerp tot
instelling van een Verkeersfonds opgenomen
beschouwingen van de vaste Commissie voor
Openbare Werken, Verkeers- en Waterstaats
aangelegenheden is het volgende ontleend:
Terecht wordt door de Commissie opgemerkt,
dat het wetsontwerp geen maatregelen tot co
ördinatie van het verkeer geeft, trots de mi
nister van Waterstaat haar noodzakelijk acht.
Het in het wetsontwerp opgenomen voorstel
tot belastingverhooging is het gevolg van de
noodzaak om het groote tekort, dat een eerste
globale begrooting van het Verkeersfonds te
voorschijn brengt, eenigermate te beperken.
De instelling van een centrale commissie be
oogt het vormen van een ter beschikking van
den verantwoordelijken minister staand li
chaam, dat het studiemateriaal voor de ver-
keerscoöordinatie kan verzamelen, namens hem
overleg kan plegen met andere lichamen, welke
de belangen van het verkeer bestudeeren of
bevorderen, onderzoekingen op verkeersgebied
kan instellen en hem terzijde staan bij het op
stellen van wettelijke maatregelen voor de or
dening van het verkeer.
Het zou minder juist zijn, thans reeds ingrij
pende maatregelen te nemen, in het bijzonder
met betrekking tot het vervoer met motor
rijtuigen als in het wetsontwerp tot wijziging
van de Wet Openbare Vervoermiddelen wordt
beoogd, indien niet vast staat, dat deze in het
kader van het hier te lande in te voeren systeem
van verkeerscoördinatie zouden passen. Voor
loopig is de Minister van Waterstaat van oor
deel dat de in die wet voorgestelde maatregelen
niet voldoende de coördinatie van het verkeer
zouden bevorderen.
Om deze reden verdient het alle aanbeveling
evenbedoeld wijzigingswetsontwerp buiten be.
handeling te laten tot de te volgen weg beter
kan worden afgebakend, teneinde niet op on.
toereikenden grondslag tot verkeersregelingen
te besluiten, welke later bü meer volledige ken
nis van zaken en scherper afgebakend ver
keersbeleid weder zou moeten worden gewijzigd
en uitgebreid.
De eischen der economie moeten op den
Voorgrond staan, eischen die sterker dan ooit
gelden onder de tegenwoordige zorgelijke om
standigheden. Alleen werkelijke behoefte mag
de ontwikkeling van een nieuw concurreerend
vervoermiddel, naast hetgeen van het bestaan
de onmisbaar is, bepalen en het nieuwe mag
dus bevorderd worden voor zoover het econo
mischer in de behoeften voorziet dan het oude,
dat dan zal moeten verdwijnen.
De Minister van Waterstaat had zich voor
gesteld bij de indiening der Verkeersfondsbe-
grooting een uiteenzetting te geven van de
richting, waarin ter bereiking van een orde
ning van het verkeer moet worden gegaan. Hij
heeft er echter geen bezwaar tegen reeds
thans een uiteenzetting te geven van de be
ginselen, volgens welke de Regeering de orde
ning van het verkeer wil bevorderen.
Zij stelt daarbij voorop, dat de
volgende beginselen voor een goe
de regeling van het verkeerswezen
gevolgd moeten worden:
1. Het verkeerswezen van een
land moet als een eenheid worden
bezien en behandeld.
2. Bij de inrichting en regeling
van het vervoer moet het algemeen
belang voor oogen worden gehou
den.
3. De verkeersmiddelen moe
ten volgens commercieele beginse
len worden geleid.
In alle verkeer is het internationale element
voor ons land een factor van niet geringe be-
teekenis. Bij de opstelling van het wetsontwerp
is wel overwogen om de uitgaven daarvoor
niet onder het Verkeersfonds te brengen. Het
internationale verkeer gaat echter bij spoor
weg en luchtvaartverkeer gemakkelijk in na.
tionaal verkeer over, zoodat het een niet los
van het andere beschouwd kan worden. De
Regeering ziet echter zeer wel het groote be.
lang van het internationale verkeer voor ons
land in; voor ongerustheid, dat men door de
opneming in het verkeersfonds het internatio
naal verkeer schade zou lijden is dus geen
reden.
Geen enkel verkeer vindt plaats zonder gel-
delijken steun van de overheid; een regeling
waarbij elk verkeer zou betalen wat voor dat
verkeer gedaan wordt, moge in beginsel juist
zijn, zij is echter practisch niet te bereiken,
zoodat op dien grond de vrije concurrentie
niet wel verdedigbaar is. En ook al zou dit
mogelijk zijn, dan nog zou het algemeen be
lang zich er tegen verzetten, omdat een te
veel aan vervoergelegenheid tot excessen leidt,
die door de gemeenschap zouden worden be
taald.
Er is, naar de Regeering meent,
niet aan te ontkomen, dat de Over
heid regelend optreedt en aanwijst
(voor elk tijdsgewricht wellicht* we
der anders)wat de taak van elk
verkeer zal zijn. Maar dan zoo, dat
het particulier initiatief zich kan
blijven ontwikkelen en dat voorko
men wordt, dat door bescherming
ongewenschte toestanden zich con-
solideeren en economisch vervoer
zij het plaatselijk zonder
noodzaak wordt in stand gehouden.
De ontwikkeling der techniek moet haar in
vloed kunnen laten gelden en wat verouderd is
moet zelfs als het tijdelijk aan de gemeen
schap geld kost afgesneden en uitgeworpen
worden.
De Regeering verstaat onder coördinatie:
„Het brengen van het verband tusschen de
verschillende verkeersmiddelen, noodig om
de verdeeling van het vervoer over die ver
keersmiddelen zoodanig te doen plaats vin
den, dat het meest economische vervoer is
gewaarborgd."
Daaruit vloeit voort, dat de overheid
maatregelen moet nemen om te voorkomen,
dat een ongebreidelde uitzetting der ver
voermiddelen het onmogelijk maakt, dat
deze een gezond bestaan kunnen leiden. De
concurrentie kan dus niet geheel vrij worden
gelaten, er moet worden gewerkt in een
richting, waarbij de overheid regelen geeft
volgens welke het vervoer naar gewicht,
volume, af te leggen afstand, frequentie, enz.
aan het eene of andere vervoermiddel ten
deel valt.
Alvorens maatregelen tot ordening voor te
stellen, acht de Minister van Waterstaat het
plicht eerst te hebben nagegaan, welke de ge.
volgen voor het bedrijfsleven zijn en op welke
wijze het verkeer verwacht mag worden op die
maatregelen te reageeren.
Hoewel het z.g. Vergunningstelsel voor de
autobussen wel eenige ordening heeft opgele.
verd, is het anderzijds gebleken, dat dit stel
sel nog verre van volmaakt werkt en de ver-
voertechniek weer telkens nieuwe oplossingen
verzint, waardoor goed bedoelde maatregelen
weinig effect sorteeren.
Iedere bedoeling, om met behulp
van het Verkeersfonds de Neder-
landsche Spoorwegen in staat te
stellen het tegenwoordig bestaan
ondanks groeiende tekorten, voort
te zetten, is den Minister vreemd.
Zeker kan Nederland het thans niet
zonder spoorwegen stellen, doch dit
beteekent niet, dat in het bedrijf en
den omvang van het net der Neder-
landsche Spoorwegen geen wijzigin
gen zullen worden ingevoerd.
Bij de opstelling van het wetsontwerp was
omtrent de werkwijze van den Economischen
Raad nog weinig bekend. Inmiddels is geble
ken, dat in den Economischen Raad een vaste
Commissie voor het verkeer zal worden inge
steld, waarover met den Minister van Water
staat van gedachten wordt gewisseld. Het ligt
nu in de bedoeling deze commissie zoo in te
richten, dat zij het Verkeersvraagstuk van het
algemeen standpunt zal kunnen bezien, terwijl
zij voorts zal samenwerken met de ambtelijke
commissie, welke ingesteld zal worden als het
ontwerp op het Verkeersfonds tot wet zal zijn
verheven. Langs dezen weg mag een voldoende
en gunstige voeling met het bedrijfsleven wor
den verwacht, zonder dat het aantal advies
colleges overdadig wordt uitgezet.
Voor het tegenwoordige zullen de snoor-
wegtekorten op de uitkomsten van het
Verkeersfonds een zeer ongunstigen invloed
uitoefenen. Het streven zal er op gericht
moeten zijn die tekorten weg te werken en
het spoorbedrijf in zichzelf sluitend te ma
ken. Dit zal echter slechts geleidelijk kun
nen geschieden en mede afhangen van het
Verwachting: Zwakke tot matigen wind
uit Noordelijke richtingen, half tot zwaar
bewolkt, wellicht eenige regen met kans
op onweer in het Zuid,en, koeler.
Geen nachtvorst van Zaterdag op Zondag. jË
Eerdere vooruitzichten: onzeker.
ïïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiii
OOSTERPARK 19 - AMSTERDAM - TEL. 53931
verdere verloop der crisis. De regeering zal
zich beijveren den overgangstoestand naa
een financieel sluitend spoorwegbedrijf zoo
kort mogelijk te doen zijn.
De verhoogde belasting dient
ook niet tot dekking van de spoor
wegtekorten; de spoorwegen zelve
in de eerste plaats moeten door ge-
zondmaken van hun bedrijf zorgen,
dat die tekorten verdwijnen; zij is
noodig om het Rijk in staat te stel
len zijn begrooting sluitend te ma
gen, daar dit door het verkeer voor
groote uitgaven staat.
Het tempo van uitvoering van verkeerswer-
ken wordt door de regeering niet afhankelijk
gesteld van de spoorwegtekorten.
De Memorie geeft vervolgens een overzicht
van hetgeen sedert einde 1919 reeds is gedaan
om het spoorwegbedrijf te reorganiseeren.
Dat de directie onverpoosd werkzaam blijft,
spreekt duidelijk uit de cijfers der personeel-
bezetting. Nadat in tien jaren 19221931 het
totaalcijfer van 51.078 was teruggebracht tot
39.948, is men er nog weer in geslaagd in 1932
een verdere vermindering met ruim 2000 en in
1933 van ongeveer 1400 man te verkrijgen.
De ministers zijn er zich volkomen van be
wust, dat verder gaande reorganisatie onmis
baar is, wil een aanmerkelijke beperking van
het spoorwegtekort worden verkregen.
In de Millioenennota is in groote trekken het
financieele beleid van de regeering medegedeeld
en aangegeven op welke wijze zij door de in
stelling van een Verkeersfonds de verkeers-
uitgaven met 32% millioen wil verminderen. In
het Voorloopig Verslag wordt terecht daarover
medegedeeld, dat 20 millioen zal worden ge
vonden door vermindering van het spoorweg
tekort, 9 millioen door belastingverhooging en
3% millioen door temporiseering van den we
genaanleg, te zamen makende het genoemde
totaal van 32% millioen.
Verder wordt uiteengezet, dat de financieele
toestand het noodig maakt, de maatregelen,
o. a. belastingverhooging op motorrijtuigen da
delijk te nemen.
De voorgestelde verhooging kan niet worden
beschouwd als een crisismaatregel. Zij zal ge
handhaafd moeten blijven, zoolang de herzie
ning in de verdeeling der voor wegenverbete
ring beschikbare gelden en de wijziging van het
stelsel der heffing niet heeft plaats gehad.
Het is niet de bedoeling om de vervoer
middelen, die van den gewonen weg gebruik
maken, te laten betalen voor de concurrentie,
welke zij aan spoor- en waterweg aandoen
doch het wordt wel billijk geoordeeld, dat die
vervoermiddelen betalen voor het verschil aan
gebondenheid, dat zij door hun vrijheid thans
nog genieten boven anderen.
Blijkens een Nota van Wijziging wordt in lid
I van het nieuwe art. 3: hetgeen voorkomt
onder letter a, gelezen als volgt:
a. voor een motorrijtuig op twee of drie wie
len: indien het eigen gewicht bedraagt: niet
meer dan 60 K.G. f 10; meer dan 60 en niet
meer dan 120 K.G. f 20; meer dan 120 K.G.
en niet meer dan 250 K.G. f 30, meer dan 250
K.G. f 8 per 100 K.G., doch ten minste f40.
NEW-YORK, 12 Mei. Uit verschillende deelen
van het land wordt een verdere uitbreiding van
de stakingsbeweging gemeld. In Akron in den
staat Ohio staken vele bakkers en broodbezor
gers. In verschillende plaatsen in Illinois lig
gen schoenfabrieken door de staking stil. Te
Portland in Oregon, waar de havenarbeiders in
staking zijn, is het tot relletjes gekomen. De
burgemeester zag zich gedwongen, militairen bij
stand in te roepen.
In de nabijheid van het station te Storen (Noorwegen) werd de spoordijk door op
komend hoog water overstroomd en richtte een stormvloed ernstige
verwoestingen aan
Bij de a.s. Engelsche leg er manoeuvres zal een „luchtaanval" op Londen worden
ondernomen. In verband hiermede wordt in Chelsea ijverig geoefend
Deze onderhandelingen zullen
nooit in dezen vorm plaats vinden,
aangezien de Kerk omtrent Con
cordaatsbepalingen nimmer buiten
Rome beslissingen zal nemen.
Bovendien worden hier bespre
kingen met leiders als Dr. Ley en
Baldur von Schirach als vruchteloos
beschouwd, wijl zulks de verwarring
en den ,,Führer"-chaos slechts zou
vergrooten.
Integendeel is de atmosfeer om te onder
handelen door de gebeurtenissen van üe laat
ste weken (zooals het verbod der Köinische
Volkszeitung en het eigenmachtig optreden van
den Gouwleider van Unter-Franken inzake de
Katholieke Jeugdvereenigingen) zeer vertroe
beld en allerminst gunstig voor een vruchtbare
bespreking tusschen de verschillende partyen
onderling.
Alvorens de hangende vraagstukken weer
op te nemen, wil het Vaticaan eerst het
Consistorie afwachten, dat einde der maand
gehouden wordt. Het is nagenoeg zeker,
dat onder de candidaten voor den Kardi
naalshoed ook Mgr. Bares van Beriyn be
hoort, wiens moedig optreden vooral in den
laatsten tyd in Rome grooten indruk en
sympathie heeft gewekt.
Deze benoeming heeft het voordeel, dat een
Kardinaal meer direct zich ter plaatse bevind»,
waar de centrale regeering van Duitschland
resideert. Men neemt aan dat deze laatste over
weging ook in Regeeringskringen algemecne in
stemming heeft. Daarenboven zou deze benoe
ming ook voor de Kerk een sterke steun zyn
in haar voortdurende stellingname ten opzichte
van de regeeringsinstanties, die tot dusver wei
nig of niets ertoe bijdroegen om het Concor
daat na te komen, doch die deze bepalingen
voortdurend in een of ander punt overtreden
hebben.
Dat intusschen bepaalde maatregelen, door
onbevoegden genomen, door Beriyn ge
desavoueerd werden, is mede te danken aan
het in scherpte toenemende optreden van Mgr.
Orsenigo, den Pauseiyken Nuntius te Beriyn,
ingevolge de richthjnen die aan zyne Eminentie
vanuit Rome werden verstrekt.
Niettemin hoopt men inzake het Persvraag-
stuk en de kwestie van de opvoeding der jeugd
nog vóór het reces van Zijne Heiligheid den
Paus te Gastel Gandolfo een voorloopig resul
taat te bereiken, al staat thans reeds vrywel
vast, dat juist vooral wat deze vraagstukken
betreft op groote concessies van het V aticaan
niet te rekenen zal zyn.
Onze Belgische corr. seint ons:
Zaterdagavond neeft de minister van Onder
was, Lippens een Vlaamsche radiorede gehou
den, waarin ny o.a. verklaarde, dat inflatie
moet vermeden worden als de grootste ramp.
die een .and kan treffen.
Na een korten tijd van schy'nbaren welstand
ervaart men spoedig de noodlottige gevolgen
daarvan. Door de waardevermindering van den
franc heeft België sedert 1926 ontzagiyke ver
liezen geleden. Veeleer moet het redmiddel ge
zocht worden in deflatie en vermindering der
belastingen.
Op den werkloozensteun moet een onverbid
delijke controle worden uitgeoefend. Verder
zeide de minister, dat Europa de kosten der
proefnemingen van het marxistisch fetischisme,
welke in vele landen werden aangewend, duur
betaald heeft.
Hy concludeerde tenslotte, dat in dit hache-
ïyk economisch tydperk de parlementaire pro
cedure niet in staat is om deze moeiiykheden
op te lossen. De redding voor ons land, aldus
Lippens, is naby op voorwaarde, dat België nog
enkele maanden stand zal houden in den storm.
GENèVE, 12 Mei. (Reuter). De ernstige toe
stand in het Saargebied, waarop de voorzitter
van de regeeringscommissie Knox, de aandacht
heeft gevestigd, zal het voornaamste onderwerp
zqn van de besprekingen in de 79-ste zitting van
den Volkenbondsraad, die Maandag a.s. te
Genève begint.
In Volkenbondskringen is men van mee
ning, dat Knox niet gesproken zou hebben
over het gevaar van een gewapenden staats
greep, als hy hiervoor geen goede redenen
zou hebben gehad. Dien ten gevolge acht men
het voor den Volkenbondsraad noodzakeiyk
maatregelen te nemen voor de handhaving
van de rust.
De kwestie van het vormen eener interna
tionale politiemacht zal thans waarschynlyk ter
sprake komen. Men kan echter verwachten, dat
de besprekingen geheim zullen worden gehou
den.
Andere politieke kwesties, die de aandacht
van den Raad zullen vragen, zqn het geschil
tusschen Bolivia en Paraguay over den Gran
Chaco, den toestand in het Verre Oosten en het
beweerde wanbeheer in Liberia.
Het vraagstuk der technische samenwerking
met China heeft thans groote beteekenis ge
kregen in verband met de Japansche politiek
in het Verre Oosten. Vermoedelijk zal de Raad
evenwel het rapport afwachten van Rajchman,
dat zal worden onderzocht door de speciale
commissie van advies in zake China, welke de
volgende week byeenkomt.
TOKIO, 12 Mei In Japansche politieke
kringen is men van meening, dat indien de mo-
geiykheid van terugkeer van Japan in den Vol
kenbond ooit heeft bestaan, deze meer en meer
aan het verdwynen is. De voornaamste reden
van Japans bezwaren tegen den Volkenbond is
de hulpverleening van den Bond aan China.
Men acht deze hulpverleening nutteloos en
ondoelmatig, aangezien op den duur de Vol-
kenbonds hulp voor China een noodzakeiykheid
zal worden.
De regeeringscommissie heeft op grond van
de verordening tot handhaving der openbare
orde en veiligheid de verspreiding van de „Rote
Erde", de „Mittag" en de „Angriff" in het
Saargebied tot nader order verboden.
PARIJS, 12 Mei. (Reuter.) Een ernstig spoor
wegongeluk heeft Zaterdagmiddag op net sta
tion La Rochelle plaats gehad. Met een snel
heid van ongeveer 50 K.M. is een rangeertrein
op een stilstaanden personentrein geloopen. 20
personen werden zwaar gewond. Enkelen van
hen zyn in levensgevaar.
De oorzaak van het ongeluk is, dat de ma
chinist van den rangeertrein niet op de signa
len heeft gelet.
Volkenbondsraad Maandag a.s. bijeen.
Stakingsbeweging in Amerika breidt zich uit.
Geen onderhandelingen te Berlijn over de uit
voering van het concordaat. Wordt Mgr. Bares
tot kardinaal verheven?
Radio-rede van den Belgischen minister Lip
pens.
Sleepboot op den Wezer gezonken. Acht perso
nen in het schip ingesloten.
Trein-ongeluk in Frankrijk; 20 personen zwaar
gewond.
De St. Servaesfeesten te Maastricht.
Verzwaring van straf gevorderd door het Hoog
Militair Gerechtshof tegen een muitersgroep
van „De Zeven Provinciën".
Bespreking aan het Departement van Sociale
Zaken over de herziening der steunregeling.
Vijftiende partij AljechinBogoljubow remise.
Standpunt der regeering over de regeling van
het verkeerswezen en over het bedryf der Ned.
Spoorwegen
Er heeft een mensch een jaar lang
in de gevangenis gezeten. Een jaar
lang is hij van zijn vrijheid beroofd
niet alleen doch, veel erger, aan de
openbare schande prijs gegeven. Een
jaar lang vervreemd van de zijnen.
Een jaar lang buiten de onmiddellijke
behartiging zijner economische be
langen gehouden.
En dan komtna een jaar vrij
spraak. Een vrijspraak waarbij welis
waar niet alles opgehelderd is, niet
alles bevredigend naar voren is ge
komen, maar toch: vrijspraak.
Straks hooger beroep. Dan komt de
uitrafeling opnieuw.
Een heel jaar is een mensch bui
ten de maatschappij gehouden, om
ten slotte door de rechters te worden
vrijgesproken.
Er is veel onbevredigends in dit
geval.
Hoe gelukkig dat de Eeuwige Aan
klager en Rechter van ons allen een
God is!
BREMERHAVEN, 12 Mei. (D. N. B.) Zater
dagmiddag geraakte op den Wezer de sleepboot
„Mercur" bij het sleepen van het stoomschip
„Albert Bullin" (Hapag) voor den boeg van het
schip, nadat de sleeper reeds de kabels losge
gooid had en langszy wilde varen, om den
loods over te nemen.
De sleepboot kenterde en zonk onmiddeliyk.
vyf leden der bemanning, onder wie de kapi
tein. konden gered worden. Zeven andere leden
der bemanning, alsook de vrouw van den kok,
die toevallig aan boord was, zyn in het gezon
ken schip opgesloten. Zij geven nog klopsig
nalen.
Reddingsbooten en duikers zyn ter plaatse
om de ongelukkigen te redden. Er is nog niets
van te zeggen of dit lukken zal of niet.
,1112 "f 2]
UUR WERK HANDEL
9 3;
LEIDSCHESTPAAT 10
-.8^7.6^4;
VOOR VERJAARDAGEN VOOR JUBILEA
RECLAME - AANBIEDINGEN
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 75.'
yorige stand; 755
