De Usel-Gouwe-verbinding
Stadsnieuws
Gereed voor tweeden aanval
NIEUWE LUTINE-TOREN
VOLTOOID
Historische waterweg
VRIJDAG 18 MEI 1934
Spreekuur Wethouder van
Onderwijs
Trude Berliner in de stad
LUILAK EN PINKSTEREN
Geen winkelsluiting
DE BRAND IN DE BARRE-
VOETESTRAAT
Vooral voor de omgeiing dreigde
groot gevaar
WISSELKOERSEN
HET STADIONCONCERT
VAN 2 JUNI
Registratie Bloemisterijen
Het 70 ton wegende gevaarte op
een zolderschuit in het
W esterdok
Volgende week trans
port
Laatste voorbereidingen
LAFFE OPLICHTER GEPAKT
Als „telepaath" vele hofjes
bewoners opgelicht
Geen misdaad
De lugubere vondst te Hilversum
De nieuwe regeering in
Letland
VOOR DE GRAALWACHTEN
De groote Graallanddag
te Haarlem
DE MIJNRAMP IN DE
BORINAGE
In totaal 53 dooden
BESTUUR CONCERT
GEBOUW
Jhr. mr. dr. Roëll treedt af
DE HEER TEN BOOM 75 JAAR
Veel belangstelling
Hartelijk gehuldigd
,JHijn Gouwe voert meer gouds,
mijn Yssel meer gewins
„Dan Tagus guide grond ter
borse van sijn' Prins
Uuygens van Zuilinchem
De Gouwe, die den Ouden Rijn verbind'
met den Hollandschen IJsel, is een deel
van den historischen waterweg Rotter
damAmsterdam.
Reeds in 1491. Reeds in 1491 noemt Gouda
zich de stad „daer die Heer van den lande syn
sloth, syn tollen en syn sluijzen heeft laten
maken," zooals wij lezen in de Handvesten van
Rijnland. De eerste sluis, schrijft jhr. Teixeira
de Mattos in zijn standaardwerk „De Water-
keeringen, Waterschappen en Polders van Zuid-
Holland," dateert waarschijnlijk uit den tijd
van Jan van Beaumont, die in 1306 door zijn
broeder Willem III met de heerlijkheid van
Schoonhoven en van der Goude werd begiftigd
en door wien het recht tot tolheffing moet zijn
Verkregen.
In het midden van de 19de eeuw ontwikkel
den zich de plannen, die verbetering van den
geheelen waterweg RotterdamAmsterdam be
oogden. Ook de bouw van een nieuwe sluis
werd overwogen. De oude Mallegatsluis in 1764
bet laatst vernieuwd de sluis dateert reeds
bit het midden van de 16de eeuw (1577)
werd reeds toen te nauw en te klein geacht. De
verbeteringen in de 19de en in het begin van de
20ste eeuw echter betroffen wel de Gouwe zelf.
°m. werden door het graven van de Nieuwe
Vaart talrijke bochten in de beneden Gouwe
afgesneden, maar de Mallegatsluis werd niet
volledig hernieuwd, noch verplaatst, slechts
hersteld.
Eindelijk in 1922 besloten de Staten van Zuid-
Holland tot doorbraak van het polderland en
tot den bouw van een nieuwe sluis. De Pro
vinciale Waterstaat van Zuid-Holland ontwierp
oen nieuwe uitmonding van de Gouwe in den
IJsel nabij de Galg op de grens van de ge
meenten Gouda en Moordrecht, waarvan de
Uitvoering in 1927 werd begonnen.
Op een van de eerste lentedagen zijn wij op
Oen zonnigen morgen naar de sluiswerken ge
fietst. In Gouda was 't marktdag. Markt in de
Vacantie, dat geeft druk vertier van school
jongens, die rond de kraampjes en de kooplui
dringen.
Op 't einde van de Haven, een statige, oud-
Hollandsche gracht, heeft mijn vriend even
®an den IJselkant „De donkere sluis," de oud
ste verbinding van IJsel en Gouwe, en her.
fraaie slothuis gekiekt, dan stappen wij weer
°P de fiets en langs de nieuwe brug, die al
Weer te nauw wordt, over de Mallegatsluis ko
men wij op den dijk naar Moordrecht. Tegen
de blauwe lucht kleuren de knoppen van de
iepeboomen even bruin. Links de uiterwaarden,
rechts de polder. Vroeger de diepe, groene
Waard, onafzienbaar, met heel in de verten
boomlanen, wier silhouet werd tot een klein
bosch, de viersprong bij het station Moor
drecht; thans machtige bruine en gele dijken.
Waarvan de hellingen reeds groen worden en
Waarboven tegen den strakken, blauwen lente
hemel ijzeren gevaarten van bruggen zich af-
teekenen. Langs Schielands Hoogen Zeedijk ko
men wij nu, na links voorbij den watertoren een
Goudsche werkverschaffing een uiterwaard
Wordt met zand tot dijkniveau volgestort
gepasseerd te zijn, bij de directiewoning van de
Weuwe sluiswerken.
Hier deelt men ons eenige technische bijzon
derheden mee. De nieuwe werken tusschen
IJsel en Gouwe beoogen een tweeledig doel.
Hoor het graven van een kanaal van 2200 M.
lengte buiten Gouda om en door den bouw
Van een moderne schutsluis, verbetering van
den vaarweg RotterdamAmsterdam; door den
bouw van een nieuw gemaal en den aanleg van
oen stroomkanaal, betere bemaling en zoet
watervoorziening van Rijnlands boezem.
Het nieuwe gemaal, dat dichter bij Gouda
ligt dan de schutsluis, wordt niet uitgevoerd
door den Provincialen Waterstaat, maar door
Rijnland zelf; het vervangt het gemaal aan
den Fluweelensingel en zal een capaciteit heb
ben van 1800 M3. per minuut. Verticale
schroefpompen zuigen het water op. Langs het
stroomkanaal, dat stevig is ingedijkt tot de
Zandplaat, die hier 8 M. diep ligt, werd zand
gestort stroomt het water voorbij de schut
sluis in het nieuwe kanaal, dat IJsel en Gouwe
verbindt. De capaciteit van het oude gemaal
aan den Fluweelensingel bedraagt normaal
IOC M3. per minuut; bij hooge IJselstanden
echter aanmerkelijk minder.
De Nieuwe Vaart, thans het beneden ge
deelte van de Gouwe, wordt door den aanleg
van het nieuwe kanaal een oude Gouwe-mond.
Hoor het rondstroomen van het water, dat 't
hieuwe gemaal inlaat, zou Gouda langs de
Nieuwe Vaart dezen naam mag men wel
wijzigen! aan de Noordzijde nog bedreigd
hunnen worden. Een sluis in deze vaart ge
bouwd, zal echter, indien noodig, bovenmati
gen toevloed beletten.
Wij verlaten nu het directiegebouw om het
kanaal en de sluizen te gaan zien.
Het is of wij dezen mooien lentemorgen in
Hollands duinen zijn. De dijken liggen zoo
hoog, 4.20 M. boven N. P.! Dat is nog hooger
dan Schielands Hoogen Zeedijk.
Moeizaam waden we door 't mulle zand, maar
°P de kruin is het uitzicht grandioos.
Wfj staan aan de voorhaven, uitmondend in
den IJsel, nu nog door den IJseldijk van de
rivier afgesloten. De haven is 500 M. lang. 75—
110 M. breed; zij wordt 3.90 M. onder normaal
laag water uitgediept. Het is een vreemd ge
zicht de zwarte aanleghoofden met de witte
hoeden uit het lage grondwater te zien oprijzen
in deze wijde, trechtervormige kom, waarlangs
breede laad- en loskaden lager voor de hooge
Veerdijken liggen.
Door den technischen ambtenaar rondgeleid,
komen wij nu aan de sluizen, 'n Oogenblik
Wordt onze opmerkzaamheid van de techni
sche zaken afgeleid, als wij van dit hooge punt
Gouda aan de noordzijde voor ons zien liggen.
Met Rotterdam heel, heel ver weg aan den
horizon, in den rug de heftorens van de
Koningsbrug teekenen zich fijn en iel tegen
het grijsblauw moeten wij wel even kijken
baar het oude provinciestadje, dat zich aan
deze zijde verjongt en vernieuwt.
Een stralende licht-blauwe hemel, waaronder
de blauwe silhouetten van de kerktorens in
wier midden de St. Jan met haar reusachtig
schip, dat van ons oog ligt afgewend en tegen
dit blauw het vele rood van dakens en fabrieks-
schoorsteenen van een jonge wijk, de Korte
akkeren. De stad groeit naar de nieuwe sluizen
foe, nog slechts eenige hectaren resten. Thans
staat de kleine Sacramentskerk met haar roode
dak als een voorpost aan haar zoom. Straks zal
het plein, waaraan de kerk is gebouwd, te mid
denman een voorstad liggen.
Van heel ver weg klinkt het carillon van den
St. Jan. Een lichte wind verstrooit de klokke-
klanken in de voorjaarslucht en waait langs de
silhouetten van de torens, boven de koren
molens aan de vesten, boven de hooge iepe
boomen van het kerkhof, boven de donkere,
ronde schaduwvlakken van de gashouders, den
rook uit de hooge, roode fabrieksschoorsteenen
Weg.
Maar wij keeren tot de sluiswerken terug.
•Aansluitend aan de voorhaven is de schutkolk,
Ho M. lang en 14 M. breed gegraven, met een
doorvaart-wijdte tusschen de sluishoofden en
de drijvende stootbalken van 12 M.
In de oude Mallegatsluis kunnen schepen tot
500 ton geschut worden, haar lengte is 47 M.,
haar breedte 7.85 M. De nieuwe sluis echter
zal schepen tot 2000 ton schutten; schepen met
een lengte van 98 M., een breedte van 11.50 M.
en een diepgang .van 2.80 M.
De schippers zullen niet lang behoeven te
wachten. Men heeft den schuttfjd op 15 mi
nuten berekend.
Slechts 'n enkele man bedient deze sluis.
Vanuit een klein gebouw, terzijde van de eerste
sluisdeur, ontsluit hij langs electrischen weg den
toegang tot het omloop-riool. Het water stroomt
nu vanuit de voorhaven als wij aannemen,
dat het IJselpeil hooger is dan 't Gouwepeil
in de schutkolk. Is het waterpeil aan beide
zijden van de sluisdeur gelijk, dan wordt deze
ijzeren deur, die een gewicht heeft van 65 000
K.G., een breedte van 14 M., een hoogte van
8 M., en een diepte van 3 M., weggerold en
verdwijnt in een kas, die zich in het sluishoofd
bevindt.
De brug, die voor de sluisdeur de hoofden
verbindt en die een rijbreedte van .5.50 M. heeft,
wordt nu opgehaald. De schepen varen de
schutkolk binnen. Als brug en sluis weer ge
sloten zijn, wordt nog steeds vanuit het ge
bouwtje. terzijde van de sluisdeur het riool
naast de tweede sluisdeur ontsloten. In den tijd,
dien de sluismeester noodig heeft om vanuit het
gebouwtje, terzijde van de eerste sluisdeur langs
de schutkolk naar 't gebo"wtje naast de tweede
schutsluis te Ioopen 'n wandelingetje van 'n
viertal minuten in dien tjjd, is het peil in
do kolk gelijk gebracht met h t peil van de
Gouwe. In 't tweede gebouwtje opent de man
dan onmiddellijk de tweede sluis en de tweede-
brug en de schepen kunnen hun vaarweg in
het nieuwe kanaal vervolgen, waarin na 300 M
rechts het stroomkanaal uitmondt en dat nabij
het nieuwe „Gemaal Oostpolder in Schieland."
nog voor de spoorburg over de Gouwe in de
lijn Gouda—RotterdamDen HaagAlphen.
dien vaarweg bereikt.
W. A. F. X. H.
De heer W. Roodenburg, wethouder van On
derwijs zal a.s. Woensdag van half 10 tot 11
uur spreekuur houden.
Twaalf uur zou ze op de Grooet Markt aan
komen, de groote Duitsche filmster, de kleine
groote Trude Berliner....
Geen wond'er dat er een drukte van belang
was rondom het Rembrandt-theater. Onder
het beieren van de Carillon-klokken en onder
de verwarmende lente-zonnestralen arriveerde
de ster, die waarlijk geen betere ontvangst had
kunnen vermoeden.
Eerst zagen we een auto, toen een groote
koffei met een paar honderd etiketten van
deftige hotels in binnen- en buitenland, toen
de heer Bakker, directeur van het Rembrandt-
theater, tenslotte d'e partner van de lang-ver-
wachteMaar Trude, waar was ze?
Een klein, foêle figuurtje dook plotseling op
en bij een vergelijking met de foto constateer
den we, dat dit eenvoudige figuurtje in reis-
costuum Trude was.
En toen?
Ja. hoe gaat het. Toestromende menschen,
bedelend om een han< V esteeming, bloemen,
getrap op teenen, süsz en schön en fabelhaft
Die Dieseltrein was werkelijk „reizend", zoo'n
vervoermiddel had de ster nog nooit gezien
Gefalligst
Toen naar de angewanden van het theater,
waar het orkest reeds Probe-fahig was.
We wilden de repetitie bijwonen, maar daar
kwam niets van in.
„Bijgeloof" merkte men op, „geen vreemde
eenden bij een Probe".
Met de verzuchting, dat we Trude in den
middag in hotel Funckler zouden mogen ont
moeten gingen we heen.
Het carillon speelde nog, de zon scheen
heerlijk, filmster zong en danste
Och, laten we toch wat poëzie in het leven
overhouden.
Heden Vrijdag gelden in de gemeente
Haarlem voor de winkels en barbiers- en kap
perszaken de bepalingen der Winkelsluitings
wet niet.
Deze mogen dus den geheelen nacht geopend
blijven. Het is niet verboden hedenavond het
personeel van 18 jaar en ouder langer arbeid
te laten verrichten, maar practisch js dit on
mogelijk, omdat het aantal van 53 uur niet
mag worden overschreden en de Zaterdag zich
er bezwaarlijk toe leent de overuren in te
halen.
Blijkens informatie ter Arbeidsinspectie wor
den vergunningen voor overwerk niet ver
leend.
Op lsten Pinksterdag geldt de gewone Zon-
dagsche regeling; 2den Pinksterdag geidt werk
dag, met dien verstande dat ook dezen dag tot
12 's nachts met geringe eetwaren mag worden
gevent.
Betreffende den brand in den winkel van den
heer Abrams in de Barrevoetestraat valt nog te
melden dat met dit huis ook een historisch punt-
geveltje verloren is gegaan. De omliggende wo
ningen hebben groot gevaar geloopen. Vele rui
ten zijn gesprongen en verschroeide gordijnen
hangen er voor de ramen.
De chauffeur, die den brand ontdekte, vertelde
ons, dat door het lawaai van het kraken der
deur en zijn luid geroep hij bleek over een
goed stemvolume te beschikken spoedig de
heele buurt in rep en roer was. Ook de beide
bewoners van het brandende huis werden door
zijn geroep uit hun slaap gewekt, waarbij zich
de reeds gemelde roerende tooneelen afspeel
den. Ondanks de bereidwilligheid van de om
wonenden duurde het toch wel 20 minuten, voor
eigenljjk de brandweer gealarmeerd was. Groot
gevaar dreigde vooral voor een garage, waarin
zich een benzinetank bevond. Tusschen deze ga
rage en het brandende huis bevond zich slechts
een leegstaand winkelhuisje. De brandweer wist
evenwel erger te voorkomen.
Naar wij vernemen, is dit de tweede keer, dat
de zaak van den heer Abrams door brand ver
nield is. Ook voor ruim een jaar brandde zijn
winkel, die toen nog eenige perceelen verder aan
de Botermarkt zelf gelegen was, geheel uit, en
ook toen bedroeg de verzekeringssom f 12.000.
Het huis zelf was voor f 18.000 verzekerd, naar
men ons mededeelde.
18 Mei 17 Mei 18 Mei 17 Mei
Londen 7.51^ /..-2% Kopenh 33.5:> 33.tO
Berlijn 58.18 58.2a Stockh 38.75 3<<.80
Parijs 9.73Vs 9.73V, Oslo 37 95 37.80
Brussel 34.46VS 34 47 N-York 1.47 1.47»/t
Zwitserl 47.97 47.92''s (cable)
De IJselGouwe-verbindingde laatste damresten in het stroomkanaal worden
afgegraven
Te Haarlem is een sub-comité gevormd voor
het Stadionconcert dat gegeven wordt in Am
sterdam. Hierin hebben zitting de heeren mr. A.
Beets, H. E. Everard, prof. dr. A. D. Fokker,
jhr. Mollerus, Joh. Post, jhr. Reigersman, F. v. d.
Sluis en J. O. Tadema. Dit comité verzoekt
het volgende te melden:
Het concert is vastgesteld op Zaterdag den
2den Juni om acht uur 's avonds. Het pro
gramma luidt:
Praeludium over het oude Wilhelmus van dr.
Willem Mengelberg, voor orkest, eindigende in
de eerste strophe van het Wilhelmus, voor
koor; ouverture „Meistersinger" van Richard
Wagner; Piet Hein-rhapsodie van dr. P. van
Anrooy; 9e symphonie van L. van Beethoven.
De vereenigde orkesten en koren worden in
het midden van de Marathon-tribune opge
steld.
De verkoop van plaatskaarten is in Haarlem
in handen van de firma's A. Vernout, War
moesstraat 10 en W. Alphenaar, Kruisweg 49.
De directie der spoorwegen te Utrecht heeft
bericht, dat de diverse depothouders spoor
wegbiljetten mogen afgeven met een reductie
van 50 pet., indien een groep van minstens 25
reizigers zich bereid heeft verklaard, met den
zelfden trein naar Amsterdam te reizen ter bij
woning van het Stadionconcert; de terugreis
kan desgewenscht individueel geschieden met
dien verstande, dat deze op denzelfden dag alz
plaats vinden. Mocht de directie der spoorwe
gen er van op de hoogte worden gesteld, dat het
reizigersverkeer zeer groot belooft te worden,
dan is zij bereid extra treinen in te leggen. Het
concert, dat omstreeks tien uur beëindigd zal
zijn, biedt voldoende gelegenheid om naar welk
deel van het land ook, nog dien zelfden avond
terug te keeren.
De Districtscommissie houdt 24 Mei te Haar
lem zitting voor het geven van inlichtingen aan
bloemisten, die voor het bekomen van een teelt
vergunning in het jaar 1934 formulieren be-
hooren in te vullen.
Zooals reeds vroeger werd bekend gemaakt,
zijn die formulieren ter gemeente-secretarie le
afd. te Haarlem verkrijgbaar, alwaar ze na in
vulling binnen 14 dagen na ontvangst moeten
worden ingeleverd.
Belanghebbenden worden nog opmerkzaam
gemaakt op het navolgende:
a. dat om voor uitbreiding van teeltbewijzen
Op een zolderschuit in het water
van het Westerdok vóór de werk
plaatsen van de N. V. Fabriek van
Stoom- en andere Werktuigen Jonker
Zoon ligt thans de Lu tine-toren
gereed om te worden vervoerd naar
Terschelling.
De kegel van den nieuwen Lutine-toren op
de zolderschuit, waarmee het gevaarte
naar Terschelling wordt vervoerd. Op dezen
kegel behooren nog de cylinder en het bor
des met de motoren, welke ter plaatse wor
den gemonteerd
Begin Januari is in de werkplaatsen op het
Bickerseiland in opdracht van de Bergingsmaat
schappij „Lunex" directeur de heer Beckers, be
gonnen met den bouw van een nieuwen toren,
om dezen zomer het bergingswerk boven het
wrak van de „Lutine" dat vorig jaar met de
vernieling van den eersten toren werd gestaakt,
te hervatten. Thans legt men de laatste hand
aan het geweldige gevaarte, dat straks in het
rustelooze water van de Westergronden zal da
len op en in het zand, dat de vurig begeerde
schatten dekt.
De nieuwe toren is geconstrueerd in vier dee-
len: twee kegels waarvan de onderste geknikt,
een cylinder en een „deksel". De hoogte bedraagt
19 Meter, de grootste doorsnee 12 Meter. Het
geheel bestaat uit zware platen, beneden 20
millimeter en boven 13 millimeter dik, die elec-
trisch aan elkander zijn gelascht volgens het re-
sistens-electroden-systeem van de fa. W. Smit
te Nijmegen. Hoekijzeren ringen en spanten
verstijven 't geheel. Zooals men zich herinnert
waren de huidplaten van den eersten toren met
bouten aan elkaar verbonden.
Bij de nieuwe constructie is ook de deksel,
waarmede men het geheel tot 'n klok kan af
sluiten. Dit maakte het mogelijk het gevaarte
drijvend van de haven van West Terschelling
naar het punt van operatie te vervoeren. Boven
dien zijn in het bovenste deel van den kegel
vier afsluiters aangebracht: kleppen, die men
kan openen en sluiten, om desgewenscht tijdens
de werkzaamheden water toe te laten. Wanneer
nJ. het zand dat uit den toren omhoog moet
worden gezogen, droog wordt, is het te zwaar
voor de pompen. Toevoer van water maakt het
dan weer lichter verwerkbaar.
De toren is thans uit de werkplaats
gebracht en door middel van een bok
vóór op een 150 ton metende zolder
schuit geplaatst. Twee dubbele T-
balken torsen het gevaarte, dat in zijn
geheel 70 ton weegt (70.000 kg.).
Om den grootsten kegel buiten te krij
gen was het noodig een gedeelte van
den achtermuur van Jonkers werk
plaatsen weg te breken. Men is thans
bezig het bovengedeelte van den kegel
op het onderste vast te lasschen, waar
mede men binnen drie dagen gereed
hoopte te komen. Alleen de cylinder
en deksel bevinden zich nog binnen.
Schilders leggen er. de laatste hand
Ofschoon men het grootste model zolderschuit
voor het vervoer van den kegel heeft bestemd
steekt het rood-geschilderde gevaarte er aan
beide zijden twee meter overheen. Van Pinnen
zoowel als van buiten wordt het geheel echter
in aanmerking te komen, de bloemkweekers
aangesloten moeten zijn aan de Nederlandsche
Boom- en Bloemkweekerij-Centrale, gevestigd
te 's Gravenhage;
b. dat tot de bloemkweekers ook behooren
hoofden of besturen van proeftuinen, schooi
en werktuinen enz. die zich met bloemisterij
bezighouden en daarvan verkoopen;
c. dat onder bloemisterij wordt verstaan:
de teelt als middel van bestaan van die sier
gewassen, die bloeiend en/of groeiend worden
geleverd in haar geheel of gedeeltelijk, met het
oog op de sierwaarde. Onder meer vallen hier
onder geheele planten in groeienden toestand,
met kluit, of in potten of kuipen, alsmede va
rens, palmen enz. bloeiende potplanten, afge
sneden plantendeelen als snijgroen, bloemen,
takken met vrucht (b.v. hulst) en planten of
plantendeelen in gedroogden toestand, zooals
Judaspenning. (Zie voorts de vragen op het
formulier).
Een doorkijk in den kegel van den Lutine-
toren. Duidelijk ziet men de ladder, waar
langs de duikers zullen afdalen en
met het goud weer omhoog hopen te gaan
met duimdikke stalen kabels zeevast getuid. Het
transport zal vermoedelijk op Donderdag 24 Mei
plaats vinden. Een sleepboot zal de zolderschuit,
waar voorop de kegel en achter cylinder en dek
sel worden vastgesjord over IJ, Zuiderzee door
de sluizen van den afsluitdijk en over de Wad
denzee naar West-Terschelling vervoeren.
Op Terschelling zal de constructie worden
voltooid. De cylinder met deksel zal op den kegel
worden geplaatst en daarboven komt dan nog
het platform met de motoren, die de pompen
aandrijven.
Vóór het bergingswerk boven de Lutine een
aanvang neemt zullen de zandzuigers uitvaren
en in het zand een gat zuigen, waarin de toren
die drijvend wordt overgebracht kan neerdalen.
Dit neerdalen geschiedt door het langzaam weg
pompen van de lucht uit den als duikerklok wer
kenden toren. Staat de toren in het zand, dan
worden water en zand weggezogen zoodat het ge
vaarte langzaam wegzinkt tot het den leem-
bodem raakt, waar ook de resten van het ver
gane schip, de roestklomp en daaronder het fel
begeerde goud rusten.
Door een mangat in het deksel dalen vervol
gens duikers langs de ladder aan de binnen
zijde van den toren omlaag om hun arbeid op
den roestklomp aan te vangen.
De tweede aanval op de „Lutine"-schatten
maakt aldus opgezet geen slechte kans.
Donderdagmiddag kwam een bewoonster van
een hofje te Haarlem een agent waarschuwen,
dat bij een harer medebewoonsters zich een
heer vervoegd had, die beweerde te komen met
de boodschap, dat haar een groote erfenis van
een onbekend familielid uit Boskoop wachtte.
Omdat het oude vrouwtje het zaakje niet
vertrouwde, waarschuwde zij den agent maar.
Deze vatte post voor de deur, tot de bewuste
man naar buiten kwam. Hij moest mee naar
het bureau in de Smedestraat, waar hy bleek
te zijn een 39-jarige Haarlemmer, zich uit
gevende voor telepaath.
Hij heeft bekend, dat hij gedurende de laat
ste 14 dagen verschillende hofjes hier ter stede
heeft bezocht en enkele bewoonsters geld af
handig heeft gemaakt onder voorspiegeling
dat zij een erfenis tegoed hadden.
De politie stelt een nader onderzoek in.
Omtrent de vondst van twee lijken in een
groote villa te Hilversum deelt de poiitie ons
mede, dat vast staat, dat hier geen misdiijf in
het spel was.
Dat de derde bewoner van het huis tien
dagen lang niets bemerkt had van hetgeen zich
op de bovenverdieping afspeelde, is slechts te
verklaren uit het feit, dat hijzelf zwaar ziels
ziek is. Hij was gewoon den geheelen dag bui
tenshuis door te brengen, meest in den grooten
tuin en alleen 's avonds ging hij door een
keukendeur het huis binnen om er te siapen.
RIGA, 17 Mei. De samenstelling der nieuwe
regeering wordt thans in haar definitieven vorm
gepubliceerd. Minister-president en minister
van Buitenlandsche Zaken is Ulmanis (Boeren
bond.)
Van toonaangevende zijde wordt verklaard,
dat de samenstelling van dit ministerie is ge
baseerd op de bekwaamheid der nieuwe func
tionarissen en niet op hun politieke constel
latie.
Volgens berichten in de bladen is het aantal
arrestanten nog verhoogd, terwijl opnieuw
eenige bladen zijn verboden. De versterkte bur
gerwacht- en politieposten zijn verdwenen.
Volgens de Parijsche „Temps" is de staats
greep in Letland niet alleen gericht tegen de
socialisten, maar ook tegen eventueele pogin
gen van zekere rechtsche elementen om de
macht in handen te nemen. De propaganda
dezer rechtsche elementen wordt volgens de
„Temps" stelselmatig door het nat. soc. Duitsch-
land aangemoedigd.
Op Tweeden Pinksterdag houdt de Graal
beweging in Haarlem, zooals gemeld, haar
Landdag.
De tweede Pinksterdag is de dag, dat bijna
iedereen uitgaat en we rekenen er absomut op,
dat ieder Graallid, dat kan, meekomt cm te
demonstreeren en te kijken in Haar em. U
zoudt het echt jammer vinden, als er niet
bij geweest was, want het zal een grandiose dag
worden!
Het beste zal zijn om in iedere Graaiwacht
meteen een groote ledenvergadering te houden,
daar precies te vertellen, waar het om gaat en
ieder enthousiast er voor te maken.
De heele Landdag zal gehouden women op
het terrein rondom den Et. Bavo te Haarlem.
De volgorde van het programma is als volgt:
19.30 uur H. Mis buiten den St. Bavo, gece.e-
breerd door Z. Hoogw. Exc. Mgr. Aengenent
(met zang).
12 uur Naar de resp. clubhuizien en zalen om
koffie te drinken.
2 uur Op het terrein van den St. Bavo op
stellen.
3 uur Mgr. Aengenent en de Geestelijkheid
van Haarlem en omgeving komen ter plaatse
en worden ingehaald; door allen te zingen
Wij staan in de branding", le en 4e couplet,
te dirigeeren door mej. T. Bollinger.
3.30 uur De Graal, vertegenwoordigd door
enkele leidsters en leden, biedt Monseigneur
een album aan; de Graaiwacht, vertegenwoor
digd door Graaiwacht- en Groene Gildeleden
en leidsters, biedt Mgr. een veidbouquet aan.
Daarna volgt het pregramma.
Haarlem. Declamatie: „De pioniers", „De
Paarden", ,,'n Beetje Geluk", „De Kruisplan-
ting".
Kadetten Haarlem doen: „Our splendid
Cause".
Amsterdam. Religieuze dansen: „Attenae Do-
mine", „Sanctus", „Laudate" en „Regina Coeli".
Rotterdam. Zang. Tien volkszangliedjes.
Delft. Vlaggezwaaien.
Schiedam. Het Lydwinakoor met gebaren.
Leiden. Sportoefeningen.
Graaiwacht (gedeelte ervan) Jonge Vrouwen
van Hollands Gouwen!
Hillegom en Haarlem. Kruiskinderen.
Daarna groot défilé langs Monseigneur en
andere geestelijken van alle Graal- en Graal-
wachtleden.
Nu enkele organisatiepunten.
De prijzen per trein, als men zich opgeeft
aan de clubhuizen van de stad, bij welks cen
trum men hoort, zijn:
Rotterdam 1.35, Den Haag ƒ0.90, Alkmaar
0.75, Delft ƒ1.10.
Schiedam 1.30.
Gouda 1.55.
Hoorn en Wervershoof ƒ1.20; Helder ƒ1.55;
deze drie laatste op te geven by mej. v. d. Meer,
Kcepoortsweg, Hoorn.
De Graalwachten moeten zorgen vóór Woens
dagavond (daarna is absoluut onmogelijk) op
te geven: hoeveel Graalwachtleidsters en -leden
er meegaan en meteen het geld voor de reis
afdragen, anders gaat het niet.
Op het clubhuis kunt U vernemen, hoe laat
Uw trein vertrekt en aankomt. Het gaan naar
Uw clubhuis, waar vandaan ook, is voor Uw
rekening.
De opgegeven prijzen zijn alleen voor den
trein retour Haarlem.
Ieder moet des morgens ontbeten hebben;
men kan tijdens de H. Mis niet ter Communie
gaan; men communiceert dus in de eigen pa
rochiekerk.
Aangeraden wordt, zoo min mogelijk oer fiets
te komen, daar het' erg druk langs de wegen
zal zijn.
Onder de H. Mis wordt door allen gezongen:
Veni Sancte Spiritus, Gloria 8ste Mis, Sanctus
4e Mis, Adore te (gewoon) Laudate, Alleluja
(van Paasch Zaterdag). Deze gezangen raoeten
door U allen gerepeteerd worden deze week.
De Graalwachten rondom Haarlem geven
zich op: Clubhuis Spaame 29; deelneming;
kosten voor allen, die nog geen reisgeld be
taald hebben: ƒ0.15 per persoon.
Graalwachten rondom AmsterdamCom.
Troostplein 19 en Rotterdam; Mathenesser-
laan 508.
Verder niets.
AlleenLaat dit een dag zijn van warm,
diep enthousiasme, van groote liefde voor on
zen Bisschop en van grooten dank aan God,
Die ons allen zoo geholpen heeft onze Graal
groot te maken en mee te mogen werken de
wereld winnen.
Dat niemand ontbreke
Excelsior Alleluja Vooruit.
BRUSSEL, 17 Mei. Nadat het besluit om de
mijn te Paturages onder water te zetten was
genomen, heeft men het reddings- en ber
gingswerk, dat ondanks het groote gevaar tot
tegen den avond was voortgezet, gestaakt. Hef
totaal aantal dooden bedraagt drie en vijftig,
bet aantal gewonden zeventien.
Jhr. mr. dr. Roëll heeft het voornemen te
kennen gegeven zijn functie als voorzitter van
het Concertgebouwbestuur met het einde van
het winterseizoen neer te leggen.
De onder-voorzitter de heer G. H. de Marez
Oyens zal lr. afwachting van de benoeming van
een opvolger, het voorzitterschap waarnemen
Vandaag viert de bekende heer C. ten Boom
zijn 75sten verjaardag. De heer ten Boom is
sinds 1892 leider van de zaak in horloges aan
de Barteljorisstraat te Haarlem. Voorts is hij
bestuurslid geweest of nog van de afd. Haarlem
logemakers, van de Union Horlogère, van de
Coöperatieve inkoopsvereeniging van Ned. Hor
logemakers, van de Union Horlogere van de
Chr. Middenstands Ver. „Boaz", de Haarlemsche
Middenstands Centrale, van de Barteljorisstraat
vereeniging en van talrijke Chr. instellingen en
vereenigingen.
Ook is hij sinds vele jaren lid van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken en als zoodanig
plaatsvervangend voorzitter van de afdeeling
..Kleinbedrijf", en lid van talrijke vaste commis
sies. Daar hij de nestor is van de Kamer, pre
sideert hij elk jaar volgens de wet de eerste
zitting van de Kamer in het begin van het jaar.
Ten slotte is hij vele malen gecomitteerde
geweest bij de eind-examens van de H.B.S.A.
Reeds hedenmorgen vroeg mocht de heer ten
Boom groote belangstelling in verband met zijn
75sten verjaardag ondervinden. Om 9 uur werd
hij gehuldigd door het personeel. De boekhouder
de heer West bood hem met een hartelijke toe
spraak namens het personeel eenige cadeaux
(bloemen en boeken) aan. Namens de Chr.
School voor MULO (aan den Dreef) waarvan
de jarige bestuurslid is, werden hem bloemen en
'n schilderij aangeboden. Voorts spraken nog
de heeren: F. H. Smit, namens de Middenstands
Centrale en de Haarlemsche Handelsvereeni-
ging, en Th. S. J. Hooy Jr. namens de R.K.
Middenstandsvereeniging, die in wel gekozen
woorden de verdiensten van den heer ten Boom
voor den middenstand en zijn prettige samen
werking memoreerden. Zij huldigden den jarige
als dengene, die steeds op de bres voor de Mid-
denstandsbelangen heeft gestaan en spraken de
beste wenschen voor de toekomst uit.
Ook kwamen de heeren G. Droste, voorzit
ter, jhr. dr. Mollerus, secretaris, mr. Denink,
adj.-secretaris, de heer Theo G. C. Hooy. voor
zitter van de afd. „Kleinbedrijf" van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken den jarige
complimenteeren en boden hem een bloemstuk
aan evenals vertegenwoordigers van de Midden-
standsvereenigingen.
Bloemstukken zonden ook: het Centrum
comité van de vereeniging Koninginnedag, van
de plaatselijke afd. van den Bijzondere Vry-
willigen Landstorm, van de Boazbank, van de
vereen, van Huisvrouwen en van talrijke zaken-
-elaties, vrienden en bekenden, terwijl 't aantal
brieven en telegrammen ontelbaar is.
