Koning Boris geeft Bulgarije
een krachtig bewind
De Saarkwestie
Naar de Tubantia
EEN NACHT VAN AANSLAGEN
IN OOSTENRIJK
Het nieuws van heden
KABINETSVORMING IN
ALARMTOESTAND
5
Het
schandaal
Japan
m
TREINVERKEER OVERAL
VERTRAAGD
Norman Davis vol
goeden moed
UIT DE STAD VAN HET
VATICAAN
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZONDAG 20 MEI I :4
Ochtendblad
Een overgangsregeering om de
grondwet te herzien en een
eind te maken aan den
strijd der partijen?
Parlement ontbonden
Moesjanoff, de afgetreden
minister-president van Bulgarije
Koning Boris
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiius
SPOORWEGONGELUK BIJ PFORZHEIM
Uitgesteld tot de Raadszitting van
30 Mei. D.N.B. beschuldigt
Frankrijk
Koersopdrijving van kunstzijde-
aandeelen. Vice-minister
Koeroda afgezet
Het Italiaansche bergingsschip
Artiglioop weg naar
het wrak
Vier doodstraffen te
Hamburg
Energieke maatregelen, om een
herhaling der gebeurte
nissen te voorkomen
Stations door soldaten
bewaakt
Hij gelooft niet aan een mislukking
der Ontwapenings-Conferentie
Beslag op bisschoppelijk
orgaan
Gevaar voor de veiligheid
De ramp te Paturages
Begrafenis der slachtoffers
BERICHT
Het eerstvolgende nummer van
ons blad zal Dinsdagavond ver
schijnen.
DE DIRECTIE
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Pinksteren
Amerikaansche haven
geteisterd
HAARLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18754
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cf.; inrsz.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
BELGRADO, 19 Mei Volgens be
richten van de Bulgaarsche grens
zijn in den vroegen morgen de
straten van Sofia door politie en
militairen bezet in verband met een
regeeringswijziging in Bulgarije. Het
schijnt, dat het geheele garnizoen
van Sofia gemobiliseerd is. Alle
telegrafische en telefonische verbin
dingen met binnen- en buitenland
zijn voor private gesprekken en
telegrammen verbroken.
Het Bulgaarsche telegraaf-agentschap deelt
teede:
„In een periode van zeer ernstige economi
sche crisis heeft de Koning, om verbetering te
brengen in de moeilijke binnenlandsche poli
tieke situatie en om een sterke nationale re-
keering te verzekeren, met medewerking van
het leger een nieuwe regeering gevormd, onder
leiding van den vroegeren minister van Spoor
wegen, Kimon Georgieff.
De namen van de overige ministers zijn:
Peter Midileff, generaal b.d., de vroegere mi
nisters Todoroff en prof. Yanaki Molloff, gen.
Petko Zlateff, de vroegere gouverneur van de
Nationale Bank Nosta Boyadjieff en de vroe
gere vice-president van de Kamer, Nicolas Za-
garieff.
De buitenlandsche politiek der regeering is
bezield van den wensch, met alle mogendheden
in vrede te leven en goede betrekkingen te on
derhouden, speciaal met de nabuurstaten. By
haar binnenlandsche politiek heeft de regeering
den wensch, den vrede en de nationale eenheid
te verzekeren. Zij zal naar krachten probeeren,
de ernstige economische en moreele crisis te
Verminderen en te overwinnen.
In het geheele land heerschen orde en rust."
Het Bulgaarsche telegraaf-agentschap deelt
Verder mede, dat de koning vanmorgen te tien
Uur drie verordeningen onderteekend heeft.
Waardoor de regeeringswijziging als voltrokken
beschouwd wordt. Door de eerste verordening is
de vroegere minister-president Moesjanoff, die
belast was met de voorloopige waarneming der
Saken, van zijn regeeringsfuncties ontheven. In
de tweede verordening wordt Kimon Georgieff
benoemd tot minister-president en voorloopig
minister van Buitenlandsche Zaken. Door de
derde verordening wordt de lijst van ministers
opgesteld, die er als volgt uit ziet:
Minister-president en voorloopig minister van
Buitenlandsche Zaken: Kimon Georgieff.
Binnenlandsche Zaken en voorloopig Justitie:
Beter Midileff.
Financiën: Peter Todoroff.
Oorlog: Generaal Petko Zlateff.
Onderwijs: prof. Yanaki Moloff.
Een kijkje in de Bulgaarsche hoofd
stad Sofia. Links de Sobranje (het
parlement) en rechts de beroemde
Kathedraal
S Verwachting:
S Meest zwakke wind uit Westelijke rich-
H tingen, half bewolkt, waarschijnlijk droog,
zelfde temperatuur.
De vooruitzichten voor den tweeden Pink-
sterdag zijn gunstig.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinl
op dat spoedig een regeling voor de pers zal
worden uitgevaardigd.
Het locaal telefoon- en telegraafverkeer is
weer normaal. Het internationaal telefoonver
keer blijft echter onderbroken Er is censuur
ingesteld op perstelegrammen.
Naar eerst thans bekend is geworden heeft
Moesjanoff reeds Vrijdagavond zijn opdracht
tot vorming van een nieuw kabinet aan koning
Boris teruggegeven.
GENÊVE, 19 Mei. De Volkenbondsraad heeft
heden de Saarkwestie uitgesteld tot de op 30
Mei bijeenkomende buitengewone zitting Het
besluit werd genomen zonder eenige beraad
slaging, nadat de Italiaansche gedelegeerde
Aloisi eenvoudig had medegedeeld, dat het rap
port van zijn commissie nog niet gereed was.
Vóór de zitting van den Volkenbondsraad wer
den heden nieuwe besprekingen gevoera tus-
schen vertegenwoordigers van Frankrijk, Italië
en Duitschland. Deze besprekingen leidden ech
ter niet tot een resultaat.
Het Duitsche Nieuwsbureau geeft de schuld
hiervan aan Frankrijk. Duitschland was, vol
gens dit bureau, Frankrijk aanzienlijk tegemoet
gekomen in de kwestie van de garanties ten
behoeve der tegenstemmers in geval het Saar-
gebied zich voor aansluiting bij Duitschland
zal uitspreken: de Franschen stelden echter op
het laatste oogenblik nieuwe en, volgens het
Duitsche Nieuwsbureau, onvervulbare eischen
inzake het vraagstuk van de politie en de stem
mingsgerechten in het Saargebied. Deze eischen
werden als voorwaarde gesteld voor de vast
stelling van den datum voor de volksstemming
Handel en voorloopig Landbouw Kosta Boyad
jieff.
Openbare Werken en voorloopig Spoorwegen:
Nicolas Zagarieff.
De benoeming der nieuwe regeering is in het
geheele land rustig opgenomen. Er worden geen
incidenten gemeld.
De Bulgaarsche Kamer is bij decreet van den
koning ontbonden.
De koning heeft verder een verordening ge-
teekend, waardoor de ministeriën van Openbare
Werken en Spoorwegen worden samengevoegd
onder den naam: Ministerie van Verkeer. Ver
der worden de ministeriën van Handel, Indus
trie en Arbeid en van Landbouw vereenigd on
der den naam: Ministerie van Nationale Eco
nomie.
Over de regeeringswijziging worden nog de
volgende détails bekend.
De benoeming van het nieuwe kabinet voltrok
zich onder buitengewone veiligheidsmaatregelen,
door politie en militairen getroffen. In den
nacht omstreeks één uur werden alle officieren
van het garnizoen te Sofia naar hun kazernes
ontboden. Te half drie bezetten de troepen,
gesteund door de politie, de geheele stad en
stelden op de belangrijkste kruispunten machine
geweren op. Voor de Sobranjo, de andere open
bare gebouwen en de gezantschappen waren
sterke wachtposten samengetrokken. Eskaders
vliegtuigen vlogen op geringe hoogte over de
stad. De naaste omgeving van het slot was af
gezet door een dicht cordon soldaten.
Gedurende den uitzonderingstoestand, die
elf uur duurde en vanmiddag te twaalf uur
werd opgeheven, mocht niemand zijn woning
verlaten. Het verkeer in de straten was vol
komen gestremd, evenals het telefoon- en
telegraafverkeer. Het overnemen van de
wacht door de nieuwe regeering is zonder
eenig incident in volledige rust verloopen.
Het nieuwe kabinet vergaderde gedurende
den uitzonderingstoestand in het hoofd
bureau van politie, waar talrijke verordenin
gen werden uitgewerkt, die door den koning
werden geteekend.
De meeste nieuwe ministers behooren tot de
z.g. Sweno-kringen, een politieke organisatie, die
boven de partijen staat en steeds nauw voeling
houdt met militaire en nationaal gezinde krin
gen, wier leden echter in connectie staan met
verschillende partijen.
Het is op het oogenblik nog niet te beoor-
deelen, of het hier slechts een overgangskabinet
betreft. Met allen nadruk wordt echter ver
klaard, dat de nieuwe regeering zich zal bezig
houden met een grondwetsherziening, die een
einde zal maken aan den partijstrijd. Er is eclr
ter nog niets bekend over de volgende daden
der regeering, daar de ministers het afleggen
van iedere verklaring weigeren.
Nader meldt Reuter uit Sofia:
Nadat Zaterdagmiddag om twaalf uur de uit'
zonderingstoestand opgeheven was, vertoonde
de Bulgaarsche hoofdstad al spoedig weer haar
gewone bee! a
De troepen zijn teruggetrokken. Ook uit de
provincie is nog geen enkel bericht over onge
regeldheden binnen gekomen. Men rekent er
TOKIO, 19 Mei (Reuter) In verband met
het financieele schandaal, dat in Japan aan
het licht is gekomen, wordt nog gemeld, dat
het voornaamste feit, hetwelk den verdachten
ten laste wordt gelegd, is, dat zij petrokken rijn
geweest bij het opdrijven van den koers der
aandeelen van de Keizerlijke Kunstzijde-Maat
schappij. Deze stukken werden tegen 40 oct
uitgegeven en liepen in korten tijd tot niet min
der dan 150 pet. op.
Naar voorts verluidt, moeten verscheiden
hooggeplaatste persoonlijkheden er dank zij de
tusschenkomst van den vice-minister van Ei-
nanciën Koeroda in zijn geslaagd, zich deze
aandeelen te verschaffen tegen koersen, die ta-
ger waren dan de beurskoers.
Koeroda is uit zijn functie ontheven en moet
voor de rechtbank verschijnen.
De affaire heeft een zwaren slag toegebracht
aan de regeering. Van vele zijden wordt de
beschuldiging geuit, dat in officieele kringen
een gebrek aan discipline heerscht.
Onze Belgische correspondent seint ons:
Het Italiaansche bergingsschip „Artiglio" is
onder commando van kapitein Bruno onderweg
naar het wrak van de „Tubantia" die, zooals
men zich herinnert, tijdens den wereldoorlog
getorpedeerd werd. Zaterdag vertrok de „Ar
tiglio" uit de haven van Ostende.
Het bergingsschip wordt vergezeld door een
Belgisch vaartuig dat hulp zal verleenen bij het
vaststellen der juiste ligplaats van het wrak.
De „Tubantia" ligt 35 Meter onder water.
Bij Pforzheim reed een personentrein op een goederentrein. Zes personen
werden gedood
HAMBURG, 19 Mei (V.D.) Op de binnen
plaats van de gevangenis zijn heden de com
munisten Dettmer, Fischer, Schmidt en Wehren-
berg, die 2 Mei ter dood zijn veroordeeld, met
de bijl terechtgesteld.
De doodvonnissen tegen Droese, Richardt
Ruhnow en Stockflath zijn veranderd in le
venslange tuchthuisstraf, daar het hier poli
tieke delicten betreft.
WEENEN, 19 Mei. Volgens berich
ten van het Duitsche Nieuwsbureau
zijn in rien nacht van Vrijdag op
Zaterdag in alle deelen van Oosten
rijk aanslagen gepleegd op de spoor
wegen. Tot dusver zijn 15 ernstige
gevallen bekend. Zij zijn tamelijk
gelijktijdig gepleegd, zoo tusschen
1 en 3 uur. Blijkbaar heeft men dus
te doen met een groots opgezette
actie.
Er is een bedrag van 10.000 schelling uitge
loofd voor aanwijzingen, die tot arrestatie van
de daders kunnen leiden. De regeering verklaart
dat de directie van de spoorwegen en de poli
tie dusdanige maatregelen hebben genomen,
dat daden van sabotage in de toekomst met
meer mogelijk zuilen zijn.
In veie steden zijn de garnizoenen gealar
meerd, die de bewaking der stations op zich
hebben genomen. Bovendien zijn reeds huis
waarts gekeerde Schutzcorps-iieden weer op
geroepen.
Bij de aanslagen zijn geen menschenlevens te
betreuren; er is alleen materieele schade aan
gericht. Het treinverkeer ondervond overal in
het land groote vertraging en onderbreking. Op
het Westbahnhof te Weenen kwam de eerste
trein vanmorgen eerst te 9 uur aan.
Bij Purkersdorf is de spoorbrug zwaar be
schadigd. Afdeelingen van het bondsleger zijn
gerequireerd. die de geheele streek bezet hou
den. Nabij Innsbruck is een spoorbrug opge
blazen en geheel vernield. De rails hangen in
de lucht. Pioniers hebben een voorloopigen on
derbouw geconstrueerd, zoodat vanmorgen te
gen tien uur de eerste trein weder deze plek
kon passeeren.
Andere aanslagen worden gemeld uit Salz
burg, waar de grootste te Aigen heeft plaats
gehad. Bij de stad Salzburg zijn twee masten
der hoogspanningsleiding in de iucht gevlogen,
zoodat de stad twee uur zonder licht was. Van
de Suedbahn en de Ostbahn worden elk drie
aanslagen gemeld. Op verschillende plaatsen
zijn op de rails dynamietpatronen gevonden,
die niet tot ontploffing waren gekomen.
Op het traject Innsbruck-Garmisch-Parten-
kirchen zijn de rails op drie plaatsen vernield
Op het tiaject Kufstein-Innsbruck zijn de rails
bij Volders opgeblazen. Alle groote spoorwegen
naar Weenen waren onderbroken met uitzon
dering van den Franz-Josephspoorweg.
NEW-YORK, 19 Mei (Reuter). Norman Davis
die heden aan boord van de „Aquitania" naar
Genève vertrok, verklaarde aan de journalisten
dat er naar zijn meening geen enkele rede is
om te twijfelen aan de goede totstandkoming
van een ontwapenings-overeenkomst. De crisis
van de Ontwapenings-Conferentie, zeide hij, is
niet te loochenen. Maar aangezien allen gebaat
zijn bij het slagen der conferentie en niemand
iets heeft aan de mislukking er van, lijkt het
mij buitengesloten dat iemand die mislukking
voor zijn verantwoording durft te nemen.
Reuter meldt uit Washington:
Huil sprak heden op een persconferentie en
zeide o.a.: De Vereenigde Staten hopen van
harte, dat andere naties zullen meedoen aan
de actie om de wapenlevering aan oorlog'
voerende landen te verbieden, inplaats van te
blijven praten over deze kwestiel
Naar „United Press" uit Madrid verneemt,
heeft de minister van Buitenlandsche Zaken
die als Buitengewoon Gezant naar het Vaticaan
is afgevaardigd om te onderhandelen over een
overeenkomst met den H. Stoel, zijn instructies
ontvangen.
Hij zal geen enkele concessie mogen toestaan
op de grondwet voor zoover deze den status
der religieuze instellingen regelt en een einde
maakt aan de financieele uitkeeringen aan de
geestelijkheid.
Doel van zijn bezoek aan Rome is te komen
tot een modus vivendi welke tot basis zou kun
nen dienen voor een Concordaat, zooals de H
Stoel er heeft afgesloten met Tsjecho-Slowakije
en andere staten. Een Concordaat als het Vati
caan met Oostenrijk en met Duitschland aan
ging, wenscht Spanje in geen geval.
BERLIJN, 19 Mei De politiepresident van
Berlijn heeft op aanwijzing van de geheime
staatspolitie het .Katholiek Kerkblad voor het
bisdom Berlijn" in beslag genomen naar aan
leiding van een artikel van den bisschop van
Ermland (Oost-Pruisen), Mgr. Kaller, gericht
tot de mannelijke jeugd in zijn bisdom.
Dit artikel is. aldus het Duitsche Nieuwsbu
reau, een gevaar voor de openbare veiligheid
daar het den indruk kan wekken, dat het on
derzoek naar den overval op de Jungvolk-leden
te Mariënburg op 14 April slap of onzakelijk is
geschied.
BERLIJN, 19 Mei. De jaarlijksche bisschops
conferentie te Fulda vindt plaats van 5 tot 7
Juni.
Onze Belgische correspondent seint ons:
Met groote plechtigheid heeft Zaterdag de
begrafenis plaats gehad der slachtoffers van de
mijnramp te Paturages. Van het koninklijk paleis
te Brussel, alsmede van de meeste openbare
gebouwen, hing de vlag halfstok.
Intusschen is nog een der slachtoffers van
de ramp aan zijn wonden overleden.
De instructies van den Spaanschen Buitenge
wonen Gezant bij den H. Stoel. Spanje wil geen
Concordaat als het Duitsche en het Oostenrijk-
sche.
Bisschoppelijk orgaan te Berlijn in beslag ge
nomen.
Het Italiaansche bergingsschip „Artiglio" op
weg naar het wrak der „Tubantia."
Koning Boris van Bulgarije ontheft Moesjanoff
van zijn regeeringsfunctie, ontbindt het parle
ment en vormt een nieuw kabinet.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag zijn in
Oostenrijk een reeks aanslagen op de spoorwe
gen gepleegd. Energieke maatregelen zijn ge
nomen.
De Saarkwestie uitgesteld tot de zitting van den
Volkenbondsraad van 30 Mei.
Het financieele schandaal in Japan. Vice-mi
nister afgezet.
Besprekingen met Duitschland over in- en
doorvoer van koffie.
Vier communisten te Hamburg terecht gesteld.
Moeilijkheden bij het Rijn-Twentekanaal.
Verlaging der rente van uit 's Rijkskas ver
strekte voorschotten voor woningbouw.
Prof. mr. G. Bruins directeur van het Ned. Clea-
ring-Instituut.
Z. H. Pangeran A. A. Mangkoenegoro VII be
noemd tot adjudant van H. M. de Koningin.
3osch- en heidebranden onder Ossendrecht.
De aanpassing in Ned. Indië nog niet voldoende?
Machtigingswet op tariefgebied afgekondigd.
De Nederlandsche Staatsschuld steeg in 1933
met 278 millioen tot 3.371 millioen.
Ernstig motorongeluk te Muiden.
New-Yorksche Beurs: Stemming prijshoudend.
O
Pinksteren. Als de zomer komt vie
ren we het feest der voleinding. Door
den Heiligen Geest te zenden voltooi
de Christus de stichting Zijner Kerk.
Tien dagen te voren was Jezus ten
hemel geklommen om in te gaan in
de Heerlijkheid Zijns Vaders, die Hij
door Zijn lijden verdiend had en om
ons een plaats te bereiden in het Rijk
der Hemelen. Nu daalden de vurige
tongen over de Zijnen die met Maria-
verzameld waren en het Pinkster-
wonder werd volwrocht. De aarzelen
den en hangen werden geloofshelden,
de eenvoudige ongeletterden verkre
gen de gaven der talen en wonderen.
Voltooid was Christus' zending, Chris
tuswerk. Zijn Kerk was gesticht en
deze had Zijne belofte dat Hij met
haar zou zijn tot de voleinding der
tijden.
Pinksteren: dag van zekerheid:
God met ons!
NEW-BURYPORT, 19 Mei. In de navenstaa
New-Buryport in Massachusetts woedt op het
oogenblik een ontzaglijke brand. Het vuur heett
reeds een schoenfabriek, kantoren eD woon-
nuizen in de asch gelegd. De tot dusvei aange
richte schade wordt reeds op 1.000.00C dollar
geschat. Op het oogenblik bedreigt het vuur
de haveninstallatie en de gebouwen langs den
oever van de Merrimac.
Nader werdt gemeld dat de brand gebluscht
is. Een scheepsbouwwerf is eveneens vernield.
Stand op Zondag 1 uur v.m. 752
Vorige stand: 752.
