A
b -i*
Prikkeldraad
Jeugdgevaren
De Graal in de Duitsche hoofdstad
raii
HONIG'S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor IOcL
W V 'i
tp JP#*1T
WOENSDAG 23 MEI 1934
Ons week-eïnd"
Toch gelijk?
Verboden organisaties
CULTUURBEWEGING
De opvoering van het
Jedermann-spel
Stem van over de grens
Liberalen als bezuinigers
INVENTARISATIE
OPLEIDING OFFICIEREN
Commissie van onderzoek aan
het werk
R.K. MIDDENSTANDSBOND
Vergadering van het hoofdbestuur
DE TARWE-KNOEIERIJEN IN
ZEELAND
HET GEHEIM VAN ROSELLI
MINISTERS NAAR ZWOLLE
DE NIEUWE SPELLING
De Nijmeegsche professoren tegen
afschaffing der buigings-n
CONTROLEUR MISHANDELD
Omdat de steunuitkeering stop
gezet was
ONGEWENSCHTE ELEMEN
TEN BIJ HET LEGER
wee reserve-officieren ontslagen
WAARAAN IJS MOET
VOLDOEN
Scherper toezicht op de fabricage
HET WERKLOOSHEIDSSPOOK
Naast uiterlijken bloei, valt ook 'n
grooter worden der innerlijke
kracht te constateeren
BERLIJNSCHE 'GRAALMEISJES REPETEEREN
.,V - j-fe
W1|*/
S**
er - j
;:F
„De dood en Elckerlijc", een scène uit het massaspel „Jedermann", dat Zondag a.s.
in circus Busch te Berlijn wordt opgevoerd. Deze foto werd genomen tijdens de generale
repetitie.
TRAM UIT DE RAILS
Locomotief en personenwagen
gekanteld
EEN LAFFE DAAD
Tuinder onnoodig gedupeerd
N.V. Hollandsche Kunstzijde
Industrie
Sportvlucht naar Kaapstad
Staking bij „Lachapelle"
Tragisch einde van een
smokkelaar
9»
Het Volk viert „het tiende Pinkster
feest". Over het goddelijk leven in
den Geest, over het verzamelen in
gebed, de vernieuwing door vuur en liefde
geen adem. Zooals de S.D.A.P. op Paschen
congres houdt, kampeert zij op Pinksteren.
»Het Volk" vermaterialiseert zelfs den
Geest: „Onze Pinksterblom" is..,, de Ar-
beiders-Jeugd-Centrale.
In „ons weekeind" zegt de socialistische
vader: „Ik geloof, dat voor ons Elsje Pink
steren.... een jongen is." En mama, in
dien ze haar Piet niet Wibaut's „Wordend
Huwelijk" als Pinkster-geschenk mee geeft,
Wenkt hem toch in die richting: „Pinkster
is.... een meisje, Piet." En als Piet de
moederlijke raadgeving op de eerste blad
zijde omslaat, vindt hij op de volgende een
Pinksterdrie, waarvan de mama geflan
keerd wordt door twee gemeene meisjes in
badpak, zóó overgenomen van een Holly-
Woodsehe prikkelfilm of een aan de spoor-
kiosken verboden galant blad.
De Notenkraker verdedigt Piet van de A.
J- C., zijn ouders, die hem met Pinksteren
een meisje gunnen, en de beide schandalige
nimfen, die met hem óp moeten wande
len. Aan katholieke moraalopvattingen
beeft „De Notenkraker" meer maling dan
de heer Albarda aan samenwerking met de
Katholieken in de politiek. Het blad ironi
seert er heidensch op los:
Op de Pinksterdagen komt dus weer de
roode jeugd bijeen, zoogenaamd ter viering
Van een „Hoogtijdag".
Voor den tienden keer
Tien jaar achtereen heeft het geduldige
vaderland het schandaal moeten aanschou
wen, dat jongens en meisjes in onbehoorlij
ke kleedij ronddansten, in tenten sliepen
en overdreven deden bij vlaggenhijscherij,
heidensche vuren en aanstootgevende sym
boliek. Een en ander om aan te toonen, van
hoeveel beter gehalte die socialistische jon
geren zijn, vergeleken bij den tijd, toen
de jongelieden nog in gewone menschen-
Pakjes hun Pinksterdagen vierden.
Gelukkig heeft het gure Pinksterweertje
Piet met de jongens en meisjes van de on
verstandige ouders teruggehouden van het
in beeld en „paedagogisch" geschrift aan
bevolen ringelrijen in badpakjes. Maar in
Laren bestond gelegenheid om te kampee
ren op een boschrijk particulier terrein.
De pers en raadsleden hebben er al te
gen geprotesteerd, de politie houdt een
oogje op de afrastering. Maar de vereeni-
ging voor Lichaams- en Naaktkultuur pro
pageert deze kuituur vooral onder de A.J.C.,
opgevoed door het Wordend Huwelijk en
de lichtzinnige scribenten van „Volk" en
„Notenkraker". Hoevelen, die verzot zijn
op „ons week-eind", hebben onder de prik
kelende badpakjes-suggestie Pinksteren ge
vierd, door de ironische materialisten be
spot als een „Hoogtijdag"?
De „eruptie van ministerieele loslippig
heid", zooals de heer Sneevliet het in
de Kamer noemde, van Minister de
Wilde temidden der gereformeerde jonge
ren te Zwolle, heeft eenige nadere com
mentaren van den Minister noodig gemaakt,
om de liberale onrust te sussen.
Wat de Minister wel bedoelde met zijne
Uitlating, dat de liberalen den mond vol
hadden van de bezuiniging, maar, als er
concrete voorstellen kwamen, daaraan hun
stem niet gaven? was hem o. a. gevraagd.
En, niet bepaald gelukkig, reageerde de
heer de Wilde daarop met eene verwijzing
haar de jaren van zijn wethouderschap in
de residentie.
„Het Vaderland" is al in de „Handelin
gen" van den Haagschen raad uit dien tijd
gaan pluizen en heeft daar niets ontdekt,
dat de beschuldiging van den Minister sta-
yen kan.
Toch had de „gemoedelijke toespraak" te
Zwolle een ondergrond van waarheid. Al
leen liet 's Ministers geheugen hem in den
steek, wat de feiten betreft.
De Minister had eens een stapje terug
moeten doen in het parlementair verleden.
Dan had hij feiten te over gevonden, die
zijn stelling konden staven. Dan had hij
uit een ietwat verder verleden kunnen wij
zen op liberaal initiatief, dat de bezuiniging
op de inning der belastingen door invoe
ring van belastingbetaling op de postkan
toren voor geruimen tijd frustreerde, en op
de liberale oppositie tegen de bezuiniging
door middel van fusie van Oorlog en Ma
rine tot Defensie. Dan had hij uit een meer
nabij verleden kunnen putten de verschil
lende gevallen, waarin liberalen zich verzet
ten tegen bezuinigingen van het kabinet-
Ruys-de Geer. Dan had hij kunnen wijzen
op het feit, dat desondanks Mr. Knotten
belt, de toenmalige leider der liberale frac
tie, de vrijmoedigheid vond, om in Novem
ber 1932 aan dit kabinet het vertrouwen
op te zeggen, o. a. omdat het niet genoeg
bezuinigde, maar dat in Februari daarop
volgende het liberaal initiatief-Boon tegen
Minister Donner's bezuiniging op Justitie de
aanleiding werd tot de Kamerontbinding.
Waarlijk, de tijd ligt nog niet zoover ach
ter ons, waarin de liberalen de bezuiniging
alleen met de lippen eerden! En hunne ver
ontwaardiging over dit deel van 's Mi
nisters overigens weinig tactische toe
spraak getuigt van een gebrek aan zelf
kennis.
Tot 1 Juni wordt vanwege de Gewestelijke
Landbouw-Crisisorganisatie een algemeene in
ventarisatie gehouden van land- en tuinbouw.
Onder deze telling vallen allen, zoowel natuur
lijke personen als rechtspersonen, die als geor
ganiseerde zijn of moeten worden aangesloten
bij een crisis-organisatie of die kippen voor den
verkoop van eieren of méér dan een schaap
houden. Tevens zal gelegenheid worden gege
ven tot 't indienen van een aanvrage tot toe
lating als georganiseerde bij een gewestelijke
Landbouw-Crisisorganisatie.
Degene, die volgens bovenstaande regelen on
der de telling valt en niet vóór of op 1 Juni
door een der tellers vanwege een gewesetlijke
organisatie is bezocht, dient zich zoo spoedig
mogelijk bij ds Landbouw-Crisisorganisatie in de
provincie, waarin zijn bedrijfsgebouwen gelegen
zijn, aan te melden.
Sedert eenige weken is een commissie, in
gesteld door den Minister van Defensie, werk
zaam. om na te gaan, in hoeverre het denkbeeld
van de commissie-Idenburg tot wijziging van
de opleiding van beroepsofficieren deugdelijk is.
Van deze commissie is, naar wij verne
men, voorzitter de commandant van het veld
leger luit.-gen. jhr. Röell; leden zijn: de chef
van den generalen staf, generaal-majoor Reyn-
ders, de gouverneur van de Kon. Militaire Aca
demie gen.-majoor Van der Harst, de gepens.
generaals van het Ned.-Ind. leger Schuurstna
en Kroon en de commandanten van de scholen
voor reserve-officieren, de kolonel. Fruyt van
Hertog, de majoor Van der Hout, de ritmeester
Hollert, de kapitein Keppel Hesselink en de
kapitein Herman. Secretaris van deze commis
sie is de hoofdcommies bij het departement van
Defensie, de heer Veldhoven.
In de jongste bijeenkomst van het hoofdbe
stuur van den Ned. R. K. Middenstandsbond is
tot eersten secretaris van den Bond gekozen
de heer C. Burger te Amsterdam.
Als lid van de organisatie werd toegelaten de
onlangs opgerichte Ned. R. K. Bond van Werk
gevers in het Natuursteenbedrijf.
Aan de situatie ten aanzien van de Winkel
sluitingswet en speciaal ten aanzien van de voer
enkele branches uiterst noodzakelijke verrui
ming van verkoopgelegenheid op Zondag werd
uiteraard een uitvoerige bespreking gewijd.
Besloten werd de propaganda voor deelname
aan den zesden Nederlandschen Katholiekendag
op Zaterdag 23 en Zondag 24 Juni a.s. te 's-Her-
togenbosch onverminderd voort te zetten.
Ten slotte werd vastgesteld het ontwerp van
een breed opgevat werkprogram voor de Re-
clame-afdeeling aan 't bureau van den N.R.K.M.
In verband met de gepleegde knoeierijen bij
de uitvoering der Tarwewet is de inneming van
tarwe in zeeland tijdelijk stopgezet in afwach
ting van binnenkort te nemen maatregelen.
Omstreeks 1718 hield de Italiaan Lucio Ro-
selli op een der statige grachten van de bis-
schopstad Utrecht, een koffiehuis, van zóó ge
weldige vermaardheid, dat dag in, dag uit, van
den vroegen morgen af tot den laten avond
aan toe, het publiek zich er voor verdrong en
in lange rij vaak stond te wachten op een kop
van de overheerlijke „Edelsmaeck"-koffie, die
Roselli schonk.
De firma Simon de Wit is er thans na veel
experimenten in geslaagd deze bijzondere be
reidingswijze aan de weet te komen.
Deze bijzondere koffiesoort werd onder den
naam „Edelsmaeck" ingeschreven bij het oc
trooi- en merkenbureau.
De regeering heeft, naar „Het Volk" bericht,
een eenigszins gewijzigde lijst samengesteld van
vereenigingen, waarvan ambtenaren geen lid
mogen zijn:
a. de Communistische Partij Holland, Rev.
Soc. Vrouwenbond, de communistische Jeugd
bond, het Landelijk Verbond van Recruten en
alle Communistische zg. mantelorganisaties:
b. het Nederlanda Uniuga Komitato:
c. de Internationale van Proletarische Espe
rantisten (I.P.E.)
d. de communistische 'partij-oppositie (C.
P.O.)
e. de linksche arbeidersoppositie „Spartacus";
f. de Kommunistische Arbeiderspartij (K.
A.P.)
g. de Internationale Kommunistische Liga
(I. K. L.)
h. de Concentratie van Raden Communisten;
i. de Rev.-Soc. Partij, het Nat. Arbeidssecre
tariaat (N.A.S.) en de daarbij aangesloten vak
groepen, de Rev. Jeugdbond (R.J.B.), de N.A.S.-
vrouwenbond, de vereeniging voor Volksontwik
keling (V.V.v.O.), het Proletarisch Steunfonds,
de groepen „Roode Makkers" en het Comité
van Verweer tegen Reactie, Fascisme en drei
gend oorlogsgevaar;
j. de Onafhankelijke Socialistische Partij de
Sport-athletiekvereeniging „Wilskracht" (S.A
W.), het Socialistisch Jeugdverbond (S.J.V.).
het Huisvestingscomité en de vereeniging voor
Socialistische Ontwikkeling (V.V.S.O.)
k. de Socialistische Arbeiders Jeugd tS.A.J.)
1. het Landelijk Verbond van Sociaal-Anar
chisten, de Alarmgroepen en het Landelijk Ver
bond van die groepen, de Vrije Socialistische
Vereeniging, benevens alle andere anarchisti
sche groepen en de Bond van Anarcho-Socia-
listen (B.A.S.);
m. het Nederlandsch Syndicalistisch Vakver
bond met de daarbij aangesloten vakgroepen, de
Syndicalistische Arbeiders Jeugd Organisatie en
het Fonds voor Internationale Solidariteit Ne
derland (F.I.S.)
n. de Internationale Anti-militaristische Ver
eeniging (I.A.M.V.), het Internationaal Anti
militaristisch Bureau (I.A.M.B.) en het Comité
van Actie Dienstweigeringsmanifest „Mobili-
seeren";
o. de Internationale Socialistische Anti-Oor-
logs Liga (I.S.A.O.L.)
p. de Vrijdenkersvereeniging ,,De Dageraad";
q. de Perhimpoenan Indonesia;
r. de Nationaal Socialistische Beweging
(N.S.B.)
s. de Algemeene Nederlandsche Faascisten
Bond (A.N.F.B.)
t. de Nationaal-Socialistische Nederlandsche
Arbeiders Partijen (groepen Schouten, Smit
(„de Binckhorst"), Kruyt.De Joode alias Van
Waterland en Van Rappard)
u. het Verbond van Nationalisten en
v. het Verbond van Nationaal Solidaristen in
Rijks-Nederland.
Het verbod om lid te worden geschiedt, om de
doeleinden, die deze vereenigingen nastreven, of
de middelen, die zij aanwenden, waardoor de
behoorlijke vervulling door den amtbenaar in
's Rijks dienst van zijn plicht als ambtenaar in
gevaar wordt gebracht of geschaad.
Verder verklaart de regeering, dat de na te
noemen vereenigingen. te weten:
de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij en
de organisaties, aangesloten bij het Neder
landsch Verbond van^ Vakvereenigingen (N.V.
V.), alsmede het Bureau van Actie en propa-
ganganda tegen het communisme en fascisme
(Buracprop) en het Bureau van boycot van
Duitsche waren, om de doeleinden, die zij na
streven. of de middelen, die zij aanwenden, de
behoorlijke vervulling door de onder het depar
tement van Defensie ressorteerende ambtena
ren van hun plicht als ambtenaar kunnen in
gevaar brengen of schaden.
De Minister van Defensie, Mr. Dr. L. N.
Deckers, heeft zich hedenochtend naar Zwolle
begeven ter bijwoning van den landdag van
den bijzonderen Vrijwilligen Landstorm.
Ook de Minister van Binnenlandsche Zaken,
Mr. de Wilde, heeft zich daarheen begeven.
Bijzetting in den grafkelder op het kasteel Haarzuilens van Baron v. Zuylen v. Nije-
velt, den te Nice overleden kasteelheer. De ceremoniën voor den grafkelder. Links de
eenige zoon, graaf Egmond v. Zuylen en echtgenoote.
De hieronder vermelde Nijmeegsche Hoog
leeraren zonden het volgende schrijven aan
Z. Exc. minister Marchant
Nijmegen, 17 Mei 1934
Aan Zijne Exc. Mr. H. P. Marchant,
Ondergeteekenden, Hoogleeraren en Lectoren
der Nijmeegsche Universiteit, brengen met ver-
schuldigden eerbied ter kennis van Uwe Excel
lentie, dat zij in de algeheele afschaffing der
buigings-n een noodlottig gevaar zien voor de
gunstige ontwikkeling der Nederlandsche taal,
die, behalve een leervak voor het onderwijs, ook
nog is een deel van het erfgoed onzer vaderen,
een nationale natuurschat, en een instrument
voor wetenschap en kunst
E. v. d. Heyden, Rector Magnificus;
J. Cornelissen, Secretaris v. d. Senaat;
B. J. Weerenbeck; E. Drerup; P. Hei-
nisch; B. Hermesdorf; W. Duynstee;
L. Bellon; Th. Baader; P. Bellefroid;
J. Dagens; G. Russel; A. Louwers;
F. Sassen; F. van Welie; B. Molken-
boer O.P.; P. Kamphuisen; Jos.
Schrijnen; Ch. Raaymakers; Al. Slij
pen; W. Mulder; Jac. van Ginneken.
De arbeider G. v. d. E. te 's Gravenzande, die
reeds eerder zijn ontevredenheid had betuigd
omtrent de bepalingen der steunregeling, en
deswege al door den politierechter wegens be
dreiging was veroordeeld, heeft thans opnieuw
van zijn bijzondere opvattingen over de gemeen
telijke maatregelen doen blijken.
De gemeente 's Gravenzande heeft n.l. thans
de steunregeling stopgezet, iets waarmede v d.
E. zich blijkbaar maar matig kon vereenigen.
Hij toog althans naar de woning van den
controleur van den werkloosheidsdienst, den heer
C. v. d. Weyden, en vroeg daar den Wethouder
van sociale zaken te spreken. Doch daar de
wethouder niet aanwezig was verklaarde v. d.
E. het ook wel met den controleur te „doen".
Daartoe noodigde hij den controleur uit
„even naar den weg te komen" aan welke vrien
delijke invitatie laatstgenoemde gevolg gaf.
Toen men daar was aanbeland, deed v. d. E.
zijn vuist neerdalen op het gelaat van den con
troleur, die hierdoor nogal verwond werd.
Maar toch liet ook hij zich niet onbetuigd,
en het geschil omtrent de steunuitkeering werd
ook op deze wijze door den controleur beslecht.
Toen politie-hulp naderde, sloeg v. d. E. op de
vlucht.
Tegen hem is echter proces-verbaal opge
maakt, waarbij zijn eerste klap wel meer dan
een daalder zal kosten.
Het ambtenarengerecht te 's Gravenhage
heeft heden ongegrond verklaard de klacht van
Jhr. J. A. H. v. d. Does te Arnhem, Reserve 1ste
Luitenant der artillerie, tegen zijn eervol ont
slag op grond van het Koninklijk Besluit van
9 Maart 1934, nummer 66 en in verband met
een legerorder, volgens welke het aan militai
ren verboden is, steun te verleenen aan veree
nigingen op fascistischen grondslag. Eveneens
is ongegrond verklaard een beroep van Dr. Th.
J. F. Mattaar, leeraar aan de Hoogere Textid-
school te Enschede, die op dezelfde gronden als
Jhr. v. d. Does eervol uit den militairen dienst
is ontslagen.
Het Staatsblad bevat een Koninklijk Besluit
tot intrekking van het Consumptieijs-besluit en
tot vaststelling van een nieuw Consumptieijs-
besluit. Het consumptieijsbedrijf hadjn de laat
ste jaren een dergelijke ontwikkeling doorge
maakt, dat scherper ingrijpen der Overheid
noodzakelijk was. De commissie, bedoeld in ar
tikel 17 der Warenwet, heeft de belanghebben
den over deze aangelegenheid gehoord en het
resultaat is geweest, dat een besluit is versche
nen, waarin tal van bepalingen voorkomen,
welke een scherper toezicht op de fabricage en
verkoop van consumptieijs voorschrijven dan tot
dusver bestond.
Het nieuwe besluit geeft voorschriften om
trent de eischen, waaraan de bereidplaatsen van
consumptieijs moeten voldoen, voorts betreffen
de de kwaliteit van de waar,'de verkoopaange
legenheden, alsmede het vervoer en de behan
deling van het consumptieijs.
Naar we vernemen, zullen binnenkort onge
veer honderdvijftig arbeiders van de Kon. Ned.
Papierfabrieken te Maastricht worden ontslagen
Acht Januari 1933 voerde de Graal in het
Sportpalast te Berlijn het Roratespel op.
waardoor ook het Hollandsche publiek de
Duitsche Graalbeweging uit verslagen en foto's
leerde kennen.
De Duitsche Graalleden hebben sedertdien
een verrassende activiteit naar binnen en naar
buiten aan den dag gelegd. Naast het eerste
Graalhuis op den Belle-Allianceplatz werden
nieuwe huizen opgericht en bovendien ontston
den talrijke Graalcentra op allerlei punten van
Groot-Berlijn. Nog belangrijker dan deze uiter
lijke bloei was het feit, dat de innerlijke kracht
der beweging steeds grooter werd: de Graal
leden beseften voortdurend beter, wat zij aan
hun lidmaatschap verschuldigd waren en er
vormde zich in betrekkelijk korten tijd een
eigen, frissche geest.
Evenals de Hollandsche Graalbeweging streeft
de Berlijnsche Graal er naar, een cultuurbe
weging te zijn. Daarom werd een departement
voor leekenspel, voor zang en voor dans opge
richt. Ook de opvoering van het Jedermann-
spel, die binnenkort zal plaats hebben, Kunnen
we als een uiting van dit streven beschouwen.
De tekst, dien de Graalleiding uitkoos, komt
tot in bijzonderheden overeen met het Middel-
Nederlandsche spel van Elkerlyc en met het
Engelsche Everyman. Er bestaat zelfs nog een
Middeleeuwsch-Latijnsche bewerking, die pre
cies hetzelfde thema behandelt. We kunnen uit
<*CJ S
V L wl 3
die algemeene verspreiding afleiden, dat wei
nig Middeleeuwsche spelen zoo populair zijn
geweest als de geschiedenis van Jedermann.
Met het volste recht: want dit spel is zoo raak,
zoo waar en zoo pakkend, dat het na eeuwen
nog zijn bekoring voor ons behouden heeft.
Het algemeen-menschelijke is aan geen tijd ge
bonden, en wij herkennen in Jedermann even
goed onszelve als de Middeleeuwer dat eenmaal
gedaan heeft. Er bestaat in het Duitsch ook
een moderne Jedermann-bewerking van Hugo
von Hoffmanstal, maar ondanks alle verfijning
evenaart deze niet den diepen eenvoud van het
Middeleeuwsche moraliteitspel. Dit laatste is
bij alle symboliek van een verbluffende reali
teit, de abstrakte waarheid neemt levende vor
men aan, die een duidelijke taal spreken; de
onbekende schrijver heeft de levenswaarde van
het Katholicisme tenvolle begrepen en moet
daarbij een echte menschenkenner geweest
zijn. De Graal heeft dan ook geen oogenblik
geaarzeld, aan het Middeleeuwsche spel de
voorkeur te geven boven het stuk van Hoff
manstal, dat te veel op een sprookje lijkt en
voor een Graalspel niet zoo geschikt was.
Jedermann is de verpersoonlijking der heele
menschheid. Hij leeft, alsof er aan hst leven
nooit een einde zal komen en geniet van het
aardsche, alsof dat het eenige doel van zijn
bestaan was. Hoe onverwacht komt dan ook de
boodschap van den dood, die hem oproept, om
te sterven en voor Gods rechterstoel te verschij
nen. Kon hij maar enkele jaren uitstel krijgen,
dan zou hij wel zorgen, dat zijn levensboek
vlekkeloos in orde was! Maar de dood is on
verbiddelijk. Toch staat hij hem één gunst toe:
Jedermann mag iemand meenemen, die hem
op de lange reis vergezellen zal.
Vergeefs vertrouwt Jedermann, dat „Sell-
schaft", de goede vriend, met wien hij zoc vele
uren in vroolijkheid heeft doorgebracht, hem
ook nu trouw zal blijven. Eerst is „Sellschaft"
vol deelneming over Jedermann's droefheid,
maar als hij gehoord heeft, wat van hem ge
vraagd wordt, weigert hij, één enkele schrede
op deze vreeselijke reis mee te gaan. Zoo laten
alle vrienden Jedermann in den steek: „Sipp-
schaft", „Vetter" en het „Gut", dat hij op aarde
het liefst heeft gehad. Ja, het „Gut", waar hij
het meest op vertrouwde, is de wreedste, de
onbarmhartigste van allen: het drijft ronduit
den spot met „Jedermann", omdat hij in zijn
onnoozelheid meent, dat het „Gut" hem in het
graf zou volgen.
Nu ziet Jedermann eindelijk in, dat geen ver
gankelijke goederen hem kunnen helpen. Hij
doet een beroep op het eenige, wat hem red
den kan, op „Gutewerke". Maar „Gutewerke"
is zwak en ziek, haar krachten zijn gering,
want te lang heeft Jedermann haar veiwaar-
loosd. Eerst als hij met behulp van „Bekennt-
nis" zich tot „Beichte" heeft gewend, is zij
sterk genoeg, hem op de reis te vergezellen.
Jedermann is nu van den last zijner zonden
bevrijd, maar hij is nog niet aan alles onthecht.
Hij meent, dat „Schönheit", „Starke" en „Ver
stand" zijn reisgenooten zullen zijn op den lan
gen tocht, waarvoor hü nu niet meer bevreesd
is. Maar voor het open graf vluchten zij vol
schrik weg.
Nu is Jedermann vrij van al het aardsche.
Zijn ziel, die door God geschapen is, kan tot
God terugkeeren. De hemel gaat voor hem
open, de engelen treden hem tegemoet en voe
ren hem in het paradijs.
„In Paradisum deducant te Angeli."
De Graal heeft het Jedermannspel een heel
nieuw karakter gegeven, door er een massa
spel van te maken. In het geheel spelen hierin
vijfhonderd Duitsche Graalleden mee: de ver
schillende rollen worden door meerdere per
sonen gespeeld. Het gemeenschappelijke spel
schakelt een al te groot individualisme uit, de
enkeling is hier deel eener gemeenschap, die
een geestelijk doel nastreeft. Tevens wordt de
werking, die het spel op de toeschouwers uit
oefent, krachtiger en rijker.
De muziek neemt in het Jedermannspel een
groote plaats in. De tafereelen der handeling
worden als in het Grieksche treurspel onder
broken door gezang, dat naar den inhoud een
bespiegeling en beschouwing over de voorafge
gane feiten is. Moeilijk zou men voor het Je
dermannspel een passender begeleiding kunnen
vinden als het „Dies Irae", het „In media
vita", het „Attende Domine" en het „In Para
disum", vier hymnen der Katholieke Kerk. die
wondervolle gedachten over dood en leven, over
schuld en erbarmen bevatten. Het „Dies Irae"
is als de bazuinroep van den dag des Oordeels
die Jedermann voor Gods rechterstoel roept,
het „Media Vita" is een beschouwing over den
dood. die ons midden in het leven overal om
geeft, het „Attende Domine" smeekt om erbar
men voor de zondige menschheid, terwijl het
„In Paradisum" alle droefheid, alle vrees en
hoop, die in de vorige gezangen zijn uitge
drukt, overstemt door zijn juichende vreugde
om het leven, dat ons na den dood wacht.
De gezangen worden weer door bewegingen
begeleid! Zoo wordt een en dezelfde waarheid
op drieërlei wijze, door spel, gezang en bewe
ging, tastbaar gemaakt.
Het spreekt vanzelf, dat ook hieraan grootere
groepen meewerken. Twee honderd Graalleden
vormen het koor der beschouwenden, dat de
gezangen uitvoert, terwijl b.v. in het „Attende"
acht en veertig meisjes meedansen. Zelfs voor
buitenstaanders is het duidelijk, dat een der
gelijk samenspel van den enkeling vele kleine
en soms zelfs groote offers vraagt. Doch de
Berlijnsche Graalleden doen alles met vreugde:
zij weten immers, dat juist door hun zich-geven
het Graalspel zal lukken. Zij hebben reeds ge
leerd, voor hun beweging iets over te hebben,
de offergeest is hun niet vreemd. Het zal hun
hoogste belooning zijn, als door hun spel op
den avond van den 27en Mei velen een oude
waarheid beter begrepen hebben.
Mochten ook Nederlanders in de gelegenheid
zijn, het Jedermannspel bij te wonen, dan zal~
de Berlijnsche Graal hun belangstelling ten
hoogste waardeeren.
De opvoering heeft plaats op Zondag 27 Mei
om 8 uur precies in Circus Busch, Kleine Bra-
sidentenstrasse 7.
Men kan zich voor plaatsen wenden tot:
Fraulein Dr. Maria Lücker, Starstrasse 9, Ber-
lin-Dalhem.
Ongeveer op denzelfden tijd, dat hier te
lande enkele nieuwe knoeierijen bij den
crisissteun werden geconstateerd, heeft
de Belgische minister van Landbouw, Sap, de
landbouwpolitiek van onze naaste buren bespro
ken en verdedigd.
Een onderwerp van belang dus en inderdaad
leerzaam voor ons!
De algemeene richting van de Belgische land
bouwpolitiek, aldus spreker, is de bescherming
van de binnenlandsche markt door contingen-
teering. Deze bescherming is, tot nog toe, af
doende geweest. Ze is ook volgens het alge
meen oordeel van gezaghebbende landbouwdes
kundigen, de eenig mogelijke.
Het is niet noodig en trouwens ook niet
mogelijk, vervolgt Sap, op meer directe wijze,
dit is door het verleenen van steun in geld,
den landbouw te helpen. Dit zou onvermijdelijk
tot den volledigen ondergang van het land leiden.
Men zegt wel, zie naar Nederland, maar de toe
stand van den Nederlandschen landbouw kan
niet met den toestand ten onzent worden ver
geleken. In Nederland is de toestand van de
landbouwers, niettegenstaande ongeveer drie
milliard francs directen steun, veel slechter dan
bij ons.
In „De Boer" (het weekblad van den Bel
gischen Boerenbond) is herhaaldelijk gewezen
op de uitzonderlijke positie van den Nederland
schen landbouw en op de fouten, welke aldaar
volgens genoemd blad in verband met de
protectiemaatregelen werden begaan; in ver
schillende artikelen is het ingewikkelde, het bijna
onmogelijke van de Nederlandsche protectie
aan de kaak gesteld. Niet zoo heel lang geleden
luidde de conclusie van een artikel, aan deze
kwestie gewijd, „dat onze Vlaamsche boeren
tevreden mogen zijn daadwerkelijk te worden
gesteund door een systeem, dat vrij is van de
controle en den dwang, die de Nederlandsche
boeren moeten verdragen en die hier trouwens
niet zouden worden aanvaard...."
Zulke woorden geven te denken.
Hoewel wij niet mogen vergeten, dat de situatie
van het land- en tuinbouwsysteem anders is
dan in België, begint immermeer de vraag te
klemmen of we ondanks dat het roer niet
óm dienen te gooien om dan langzaam te gaan
koersen naar het Belgische systeem.
Steun kan onze land- en tuinbouw momenteel
niet missen, maar de vorm waarin deze is ge
geven, werkt, op een paar uitzonderingen na,
toestanden in de hand, die de mentaliteit van
ons volk vergiftigen!
Groote lasten werden de gemeenschap opge
legd, waarvan de baten dikwijls bij den verkeerde
terecht komen. Ondanks de kostbare controle
en harden dwang, nemen de ongeregeldheden
toe en de onnatuurlijke beperkingen hebben
lang niet het resultaat dat er van werd verwacht.
Aan de lancjzijde ziet men vernietiging en in
krimping en aan de zeezijde onbelemmerden
invoer van granen, mais, enz.
Aan den eenen kant bovendien verarming
door een teveel en aan den anderen kant nood- r'
druft door een tekort.
Welke knappe koppen bedenken eens een beter
werkend apparaat?
De locomotief van de personentram der E.
D. S. is te Noord-Barge uit de rails geloopen
en gekanteld. De machinist wist nog tijdig van
de machine te springen. Een personenwagen,
waarin zich tien passagiers bevonden, viel even
eens op zij, doch de inzittenden kregen geen
ernstige verwondingen.
De materieele schade is vrij groot.
Toen het echtpaar N. te Prinsenhage na een
paar dagen afwezigheid Maandagavond in hun
woning terugkeerden kwamen zij tot de minder
prettige ontdekking, dat 1300 aardbeienplanten
met een bijtend vocht waren overgoten. Hier
door waren alle planten verbrand. Aangifte
werd gedaan bij de politie, die een onderzoek
instelde.
Dinsdag is te Breda de algemeene vergade
ring gehouden van aandeelhouders der N. V.
Hollandsche Kunstzijde Industrie. Besloten is tot
kapitaalsvermindering met 900.000, waardoor
het kapitaal der N. V. wordt gebracht op
8.100.000. Voorts is besloten op de nieuwe re
kening over te brengen een bedrag van 56048.
De heer J. J. v. d. Leeuw te Rotterdam, een
broer van den bekenden sportvlieger, is voor
nemens in een sportvliegtuig naar Kaapstad te
vliegen. De heer v. d. Leeuw, moet in Zuid-
Afrika een serie lezingen houden.
Dinsdagmorgen zijn de vloerleggers bij La
chapelle te Breda in staking gegaan. Daar deze
categorie werklieden over geheel Nederland
verspreid is en in het geheel slechts een dertig
a veertig werklieden betreft, is er te Breda al
heel weinig van te merken.
Maandagavond is de 34-jarige Adr. v. L. uit
Hoensbroek, toen hij op een sommatie van de
rijksambtenaren niet stopte met zijn auto, dood
geschoten. Van L. vervoerde een groote partij
gesmokkelde boter.
De ,Limb. Koerier" verneemt nader, dat de
zelfde v. L. op 27 Januari 1934 eveneens door
de ambtenaren werd beschoten wegens een ge
lijke overtreding. Toen werd hem een arm ver
splinterd.
