Surséance van
betaling
Verdere droogmaking IJsselmeer
Groote bosch- en
heidebrand
Wekelijksch keurs-
overzicht
INDIRECTE VOORDEELEN
ZONDAG 3 JUNI 1934
Inpoldering van den Noord-Oos
telijken polder van groot be
lang voor de werk
verruiming
Opleiding van Joodsche
uitgewekenen
Nederlandsch elftal
tegen „Roma"
Universiteiten deugen
ook al niet
Studentenlanddag van de
Nat. Soc. Beweging
Nederland-Curacao
Telegrammen van Gouverneur
van Slobbe
In de West goed hoorbaar
WATERSCHAPPEN
Het natuurmonument De Dellen
aangetast
Bindendverklaring van
bedrijfsafspraken
Wetsontwerp gereed
Onjuiste ambtelijke
rapporten?
De uitwijzing der vier Duitschers
uit Laren
MR. J. J. SCHRIEKE
Eervol ontslagen als directeur van
Justitie in Indië
Wetsontwerp ingediend tot wijzi
ging van de regeling
Dwangaccoord buiten
faillissement
Nijverheidsraad bijeen
Tweehonderdste vergadering
Weinig animo
Krankzinnige pleegde
een aanslag
HET PELIKAAN-COMITE
Groote luchtdemonstratie
te Soesterberg
Bezoek aan de R. K. Handels-
hoogeschool en Leergangen
MISDADIGE VEREENIGING
IN INDIË
Turfschuren afgebrand
Veel vee in de vlammen
omgekomen
WETENSCHAP ONDER
KATHOLIEKEN
Het Nuyensfonds bekroont het
werk van prof. N. Greitemann
en den heer P. Noordeloos
Pater Gorris S. J. huldigt
de bekroonden
MINISTER MARCHANT NAAR
TILBURG
Aan de Memorie van Antwoord aan de Eer
ste Kamer inzake de Zuiderzeefondsbegrooting
voor 1934 wordt het volgende ontleend:
De Minister van Waterstaat heeft den Memo-
riepost inzake den Noord-Oostelijken polder op
de begrooting geplaatst, teneinde de Volksver
tegenwoordiging in de gelegenheid te stellen
zich over de verdere droogmaking in het IJs
selmeer te kunnen uitspreken. De Regeering
toch dient te weten of zij in dezen op de mede
werking van de Volksvertegenwoordiging kan
rekenen, want eenmaal begonnen moet het werk
worden voortgezet.
De groote indirecte voordeelen aan elke
grondaanwinning, hetzij ontginning of inpol
dering, verbonden en waaronder op dit oogen-
blik in het bijzonder de werkverruiming naar
voren treedt, hebben de Regeering doen be
sluiten, om den inpolderingsarbeid door te zet
ten.
De Regeering is van meening, dat de in het
Voorloopige Verslag tot uiting komende opvat
ting omtrent de in de Wieringermeer verkre
gen uitkomsten onjuist is. De polder viel in den
zomer van 1930 droog en reeds thans, dus in
een vroeger stadium dan aanvankelijk gedacht
was, worden oogsten verkregen, welke in menig
geval gelijk staan met die op gelijksoortige
gronden op het oude land gewonnen.
Een deel van de lichtere gronden wordt reeds
thans geschikt geacht om in handen van par
ticuliere boeren te worden gesteld. Het ligt in
de bedoeling met de uitgifte in tijdpacht in
den aanstaanden herfst te beginnen: belang
hebbenden kunnen te voren gedurende den
zomer van dit jaar gelegenheid hebben de gron
den van nabij gade te slaan.
De gronden van den Noord-Ooe te lijken pol
der zijn blijkens de jongste onderzoekingen van
betere hoedanigheid en veel minder zout dan
die in den Wieringermeerpolder.
Ten aanzien van de beteekenis der droog
legging voor de werkverruiming moet m de
eerste plaats worden opgemerkt, dat deze ook
na het gereedkomen der werken van blij venden
aard is. Daarom is de inpoldering van bijzonder
belang, ook al zouden er andere werken zijn.
waarvan de uitvoering meer arbeid zou vor
deren. Het moge derhalve waar zijn, dat bij
wegenbouw het percentage van het loon (di
rect of indirect) hooger is dan bij de droogleg
ging van den noord-oostelijken polder, men mag
toch niet uit het oog verliezen, dat met een ver
snelden wegen- of bruggebouw nog slechts een
klein percentage van alle werkloozen te helpen
is en dat daarnaast nog andere objecten noo-
dig zijn om den nood te lenigen. Opgemerkt zij
verder, dat de boschcultuur reeds in hooge
mate voor werkverschaffing gebezigd wordt en
dat arbeidskosten, verbonden aan de ontgin
ning, welke onmiddellijk na de drooglegging
volgt, te vergelijken zijn met die der bosch
cultuur.
Het ligt niet in de bedoeling het werk uit te
voeren in werkverschaffing door arbeiders, wier
loon uit de begrootingsposten voor werkver
schaffing van Rijk en gemeenten wordt betaald.
Het werk moet worden opgevat als een werk
verruiming, uitgevoerd door geschoolde en on
geschoolde arbeiders, ieder naar den aard van
het onderdeel van het werk waarvoor zij ge
schikt zijn. Wanneer nu die werkverruiming
niet plaats zou vinden zouden de daarbij ge
plaatste arbeiders werkloos zijn en aan hen
steun worden uitgekeerd. Alleen die bespaarde
steun is bij de berekening van den eenheidsprijs
van een H.A. grond in rekening gebracht. Hier
in ligt derhalve een grond voor het brengen
van dit bespaarde steunbedrag ten laste der
gewone middelen, zooals ook bij verdere ontwik
keling van de financiering tot uiting zal worden
gebracht.
De Minister kan niet toegeven, dat het
element werkverruiming bij de verdere in
polderingen niet meer dezelfde beteekenis
heeft, nu het 60 millioenplan is gekomen,
want ook naast dat plan zal bevrediging
van de behoefte aan werkverruiming naar
zijn inzicht zooveel mogelijk bevorderd moe
ten worden.
Inderdaad heeft de Regeering aan het voor
loopige comité voor de Joodsche vluchtelingen
toezegging gedaan om kosteloos de beschikking
te kunnen verkrijgen over barakken en loodsen
met inventaris in den Wieringermeerpolder,
benevens over den grond, waarop deze ba
rakken en loodsen geplaatst zullen worden.
Deze kampen zullen worden ingericht tot een
leerdorp, waarin 250300 Joodsche uitgeweke
nen worden opgeleid tot land- en tuinbouwers
en ambachtslieden. De ter beschikkingstelling
geschiedt voor niet langer dan 3 jaar. De ove
rige, door het comité verlangde gronden met
schuren worden door de sindsdien opgerichte
stichting „Joodsche Arbeid" gehuurd, eveneens
voor 3 jaar en tegen den normalen huurprijs.
Verdere toezeggingen heeft de Regeering niet
gedaan. De vraag of aan de stichting een sub
sidie voor 3 jaar moet worden gegeven ten be
drage van de huursommen, welke de stichting
De Keuze-commisie van den K.N.V.B. heeft
het elftal, dat Zondag 17 Juni a.s. ter gele
genheid van den Olympischen Dag tegen
„Roma" zal spelen, als volgt samengesteld:
Doel: Leo Halle (Go-Ahead).
Achter: Weber (ADO) en van Run (PSV).
Midden: Pellikaan (LONGA), Anderiessen
(Ajax), van Heel (Peyenoord).
Voor: Wels (Unitas), Vente (Neptunus), Bak-
huys (ZAC), Smit (Haarlem) van Nellen
(DHC).
In het geval Bakhuys voor zijn vereeniging
dien dag een competitiewedstrijd moet spelen,
zal voor hem Lagendaal (Xerxes) midden
voor spelen.
Reserves zijn: van Male (Feijenoord)van
Diepenbeek (Ajax), Graafland (HBS), Schoe-
maker (Quick, Den Haag) en Vrauwdeunt
(FeijenoordJ,
moet betalen aan de directie van den Wierin
germeerpolder, is nog in onderzoek.
Door het Comité voor Joodsche vluchte
lingen zullen waarborgen worden gegeven,
dat de vervaardigde producten niet op de
Nederlandsche markt zullen komen, noch
op eenige andere wijze Nederlandsche pro
ducten concurrentie zullen aandoen: dat
de opgeleide werkkrachten niet in ons land
zullen blijven en dat de werkmeesters uit
sluitend of bijna uitsluitend Nederlanders
zullen zijn.
De Regeering is van meening, dat de hou-
eing, inzake het Jodenvraagstuk door haar in
Genève aangenomen, eenige tegemoetnoming
aan de vluchtelingen als bovenomschreven wet
tigt.
Zaterdag werd in gebouw Heidepark te Bilt-
hoven de eerste studentenlanddag gehouden
der N.S.B., welke door ruim driehonderd stu
denten uit alle oorden des lands werd bijge
woond. De algemeene leider, Ir. A. A. Mussert,
was door „buitengewoon bijzondere omstan
digheden" verhinderd aanwezig te zijn. In
plaats van door hem werd nu de oprichtings
rede uitgesproken door den heer Farwerck
(Hilversum), algemeen propagandaleider der
N.S.B. Spr. wees er op dat ook in Duitschland
en Italië de studenten een rol hebben gespeeld
in een beweging als die van N.S.B. Bij den
opbouw der Nat. Soc. Maatschappij zal veel
veranderd moeten worden in de opleiding der
studenten en in de voorbereiding van die op
leiding. Het zou heel nuttig zijn als ook in
Nederland de studenten een jaar zouden wer
ken bij een vrijwilligen arbeidsdienst, alvorens
hun studie aan te vangen. Onze huidige uni
versiteiten zijn wanproducten die hinken op
twee gedachten: de vakopleiding eenerzijds en
de theoretisch-wijsgeerige studie anderzijds.
Negentig procent van de afgestudeerden is niet
geschikt om wetenschappelijk werk te verrich
ten. In de Nat. Soc. Maatschappij zal er wel
licht slechts ééne universiteit zijn waar men
niet voor zijn 18-jarigen leeftijd reeds zal kun
nen studeeren. Deze eene waarachtige univer
siteit zal werkelijke geleerden afleveren, die
volk en wetenschap beter zullen dienen.
Tenslotte verklaarde spr. de Ned. Nat. Soc.
Studentenfederatie voor opgericht en instal
leerde tot leider van die federatie Mr. J. C.
F. Hellwig (Den Haag), die vervolgens een toe
spraak hield. Na het houden van deze toe
spraak werd het eerste nummer uitgereikt van
het orgaan der Studentenfederatie, getiteld
„De Wig".
Na de pauze werd het woord gevoerd door Ir.
Twiss (Ned. O. Indië), door J. Hogewind, in
specteur der weerbaarheidsafdeeling, over het
onderwerp „De student en de W. A." De laat
ste spr. bracht o.a. naar voren dat de weer
baarheidsafdeeling niets met militairisme te
maken heeft. De W. A. is niet gewapend, aldus
spr., en zal nooit gewapend worden, tenzij de
regeering eens de W. A. de wapens in de han
den drukt. Spr. deelde mede dat de algemeen
leider der Studentenfederatie had toegezegd,
dat alle leden der federatie tot de W. A. zullen
toetreden. Het doel van de W. A. is het aan-
kweeken van kameraadschap. De leden der
W. A. worden in lichamelijk en in zedelijk op
zicht geoefend.
De laatste spreker was C. van Geelkerken,
algemeen secretaris en jeugdleider van de N.S.B.
Daarna werd de landdag huishoudelijk.
Bij den aanvang der plechtige herdenking der
300-jarige vereeniging van Nederland en Cura
cao, Zaterdagmiddag in de Ridderzaal, heeft de
voorzitter van de Commissie Nederland-Curagao
16341934, de heer P. J. de Kanter, voorlezing
gedaan van de beide volgende telegrammen van
den Gouverneur van Curasao den heer B. W. T.
Slobbe:
Aan den Minister-President:
„Nu Nederland de driehonderdjarige vereeni
ging van Nederland en Curasao herdenkt, stelt
Curasao er prijs op aan de Nederlandsche Re
geering de verzekering te geven, dat het er
trotsch op is deel uit te maken van het Rijk
waal-mede het zich onzichtbaar verbonden ge
voelt."
Aan de Commissie:
„Ik verzoek U, bij gelegenheid van de plech
tige herdenking in Nederland van de driehon-
derjarige vereeniging van Nederland en Cura
sao bekend te maken, dat Curacao met groote
belangstelling deze herdenking volgt en zich
één voelt met Nederland."
Voordat de zitting in de Ridderzaal aanving,
vond een andere plechtigheid plaats in de com
missie-kamer. Het bestuur van het Indisch Ge
nootschap te Utrecht bood aan het bestuur van
het Alg. Ned. Verbond en de Kon. Vereeniging
Oost en West, een feestgave aan, bestaande uit
een afdruk van een verzameling Spaansche do
cumenten, waarvan een deel betrekking heeft
op Curasao.
De plechtigheid in de Ridderzaal te Den Haag,
welke Zaterdagmiddag door de Phohi naar
Indië werd uitgezonden, is, naar wij vernemen,
uitstekend gehoord.
Aangezien op Curasao niet ieder naar deze
uitzending heeft kunnen luisteren, omdat het
wegens het tijdsverschil met West-Indië daar
te lande nog vrij vroeg in den ochtend was, en
de meeste luisteraars zich aan het werk be
vonden, heeft de Phohi de geheele uitzending
op gramofoonplaten opgenomen en ten gerieve
van West-Indië des avonds nogmaals een uit
zending daarvan gegeven.
Bij Koninklijk Besluit zijn benoemd:
in de provincie Utrecht: met ingang van den
tweeden Woensdag in de maand Juni, tot dijk
graaf van het hoogheemraadschap van den
Lekdijk Benedendams en van den IJsseldam,
dr. B. J. L. Baron de Geer van Jutphaas, te
Utrecht; met den tweeden Woensdag in Juni
tot hoogheemraad van het hoogheemraadschap
van den Lekdijk Benedendams en van den
IJsseldam, ir. J. Chr. Begram van Eeten, te
Amsterdam, en A. van Breukelen te Benschop;
in de provincie Noord-Holland: met den eer
sten Donderdag in Juni tot dijkgraaf van de
Wijde Wormer, P. Hoek Spaans, te Beemster;
tot dijkgraaf van den polder Waal en Burg op
Texel, J. Eelman Jbzn., te Texel;
In de provincie Noord-Brabant: met 1 Juli
tot lid van het dagelijksch bestuur van het
waterschap Haven en Sassen van Zevenbergen
P. C. H. Snoeqs te Langeweg, gemeente Zeven
bergen, en is aan J. L. Verveen te Kethel, op
verzoek eervol ontslag verleend als hoogheem
raad van het hoogheemraadschap van Delf
land (provincie Zuid-Holland).
Zaterdag woedde een geweldige bosch- en hei
debrand, die bij Wezep is begonnen en reeds
het groote natuurmonument „De Dellen" van
het Geldersche landschap heeft aangetast.
Gevreesd wordt, dat dit schoone stuk natuur
voor een groot deel wordt verwoest. Door den
sterken wind was het om acht uur nog niet
gelukt, het vuur meester te worden.
Naar wü vernemen heeft een wetsontwerp,
strekkende tot het openen van de mogelijkheid
om in het algemeen belang bedrijfsafspraken
verbindend te verklaren of te vernietigen, het
Departement van Economische Zaken ver
laten.
Het rev.-soc. Tweede Kamerlid Sneevlied
heeft aan den Minister van Justitie de vol
gende vragen gesteld:
Heeft de Minister kennis genomen van de
nadere bijzonderheden, die bekend zijn ge
maakt over de omstandigheden, waaronder de
vier jonge Duitschers, betrokken bij de jeugd-
conferentie te Laren, aldaar in arrest gehouden
zijn en op Maandag 26 Februari 1934 uitge
leid zijn over de Duitsche grens?
In de Minister niet van oordeel, dat deze ge
gevens in lijnrechten strijd zijn met de op 25
April j.l. bij de behandeling der interpellatie-
Vliegen, verstrekte mededeelingen, die blijk
baar berustten op onvolledige en onjuiste rap
porten van de betrokken ambtenaren?
Is de Minister thans bereid om eventueel
na hernieuwd onderzoek maatregelen te nemen
tegen de verantwoordelijke ambtenaren, die
niet alleen de uitlevering aan Duitsche politie
mannen op de grens onder overlegging van
bezwarend materiaal hebben bewerkstelligd!,
doch die bovendien met de waarheid in strijd
zijnde mededeelingen aan den minister heb
ben gedaan?
BUITENZORG, 2 Juni (Aneta) Met ingang
van 28 Juni a.s. is op verzoek eervol ontslag
verleend, onder dankbetuiging voor de belang
rijke diensten den lande bewezen aan den di-
rcteur van het Departement van Justitie, Mr.
J. J. Schrieke.
Ingediend is een wetsontwerp tot nieuwe
regeling van de surséance van betaling, de ge
legenheid tot accoord openend.
Aan de Memorie van Toelichting ontleenen wij
het volgende:
Tot voor korten tijd werd van de by de wet
van 1925 geboden gelegenheid slechts sporadisch
gebruik gemaakt. In den laatsten tüd is dit
echter anders geworden en er gaat thans haast
geen week voorby, waarin niet eenige verzoeken
tot verleening van surséance worden ingediend.
De minister van Justitie meent dan ook, met
de Staatscommissie-Limburg, van wier werk
zaamheid dit ontwerp de vrucht is, dat met
eenige voorziening niet langer kan worden
gewacht.
In de eerste plaats dient de mogeiykheid te
worden geschapen, dat zoo spoedig mogeiyk,
ook vóór de raadpleging van de crediteuren, aan
dien door den schuldenaar krachtens zyn sur-
séance-request in het leven geroepen toestand
een einde wordt gemaakt, waar zulks noodig
mocht biyken. Verder is 't gewenscht, dat, daar
de surséance van betaling hoe langer hoe meer
toepassing vindt op de boedels, waarby alge-
heele voldoening der schuldeischers niet te ver
wachten is, bepalingen worden opgenomen, wel
ke de gelegenheid geven, de belangen van den
boedel beter te beveiligen dan by de bestaande
Ik kan een houtskoólteeke-
ning van u maken voor twee
honderd gulden.
Hoeveel is het als ik het
houtskool lever?
Gutierrez, Madrid.
De Nijverheidsraad heeft onlangs zijn twee
honderdste vergadering gehouden. Met het oog
op de tydsomstandigheden is dat feit niet fees-
teiyk herdacht.
Naar aanleiding van een destyds ontvangen
schryven van den Minister van Economische
Zaken betreffende propaganda in Noorwegen
hebben de organisaties, die in den Nijverheids
raad zijn vertegenwoordigd, by hare leden een
onderzoek ingesteld naar de vraag, of er by de
Nederlandsche industrie belangstelling bestaat
voor een poging, om de handelsbetrekkingen
met Noorwegen uit te breiden, o.a. door bij
wijze van reclame een speciaal nummer van
een goede Noorsche courant te doen uitgeven.
De resultaten van dit onderzoek zyn ter kennis
van de Nederlandsche Regeering gebracht.
Voorts heeft de raad besloten, de consultaire
tarieven van de mogendheden, die hier te lan
de consulaten hebben gevestigd, te bestudee-
ren, teneinde een vergeiyking te kunnen maken
van de consultaire tarieven der verschillende
landen onderling, alsmede van die tarieven
met de soortgelijke Nederlandsche heffingen.
Een nader door de organisaties die in den
Nyverheidsraad zijn vertegenwoordigd, gehou
den enquête heeft uitgewezen, dat de belang
stelling voor de in 1935 te Brussel te houden
Internationale Tentoonstelling uiterst gering is,
zoodat de kans, dat de Nederlandsche Nijver
heid op waardige wijze op die expositie zal zijn
vertegenwoordigd, uitgesloten moet worden ge
acht. De Minister van Economische Zaken a.i.
is hiervan op de hoogte gesteld.
BATAVIA, 2 Juni (Aneta) Uit de officieele
bevestiging van den nieuwen aanslag in Atjeh
op den treincontroleur Van Leeuwen, blijkt dat
de heer Van Leeuwen bij het in den trein stap
pen van achteren door een Atjeher werd be
sprongen. Hq wierp den aanvaller van zich af
en greep daarbij in diens pisoblatti. De aanval
ler is naar schatting zestig jaar, hq is afkom
stig uit de onderafdeeling Lho Soekoen, kent
den aangevallene niet en maakt den indruk
krankzinnig te zijn.
De groote luchtdemonstratie te Soesterberg,
welke de militaire vliegers aldaar zullen geven
ten bate van het Pelikaan-comité, op Zaterdag
14 Juli, zal worden gehouden van 2—5 uur des
middags.
Er wordt een zeer groote toeloop van publiek
verwacht. Alle voorbereidingen voor een goede
verkeersregeling en een afdoende terreinbe
waking zyn daarom reeds getroffen.
Onder leiding van den kapitein-vlieger W. E.
Hoogenboom is ter plaatse een bespreking met
autoriteiten van de Koninklijke Marechaussee,
van de Militaire Politietroepen, de Rijksveld-
regeling het geval is en de wederzij dsche aan
spraken nauwkeuriger en vollediger af te
bakenen.
Is deze wijziging van de surséance van beta
ling op zichzelf reeds noodzakeiyk, de eisch van
herziening klemt nog te meer, nu het gewenscht
is de gelegenheid te scheppen, om ook buiten
faillissement een dwangaccoord tot stand te
doen komen.
Het Nederlandsche recht kent een dwangac
coord alleen in geval van faillissement. Voor
deze beperking bestaat, naar het oordeel van
den minister, geen goede grond, zy leidt er toe,
dat faillietverklaringen die als oneervol wor
den beschouwd en de betrokkenen niet zelden
blijven schaden in hun crediet moeten wor
den uitgesproken in gevallen, waarin het ook
voor de schuldeischers beter ware geweest, in
dien dit voorkomen had kunnen worden.
De minister acht een tusschenoplossing
gewenscht, welke als regel stelt, dat het ac
coord eerst in behandeling komt na de de
finitieve verleening der,surséance, doch den
rechter de bevoegdheid geeft, om, in
geval het ontwerp van accoord tegelijk met
het verzoekschrift tot het verkrijgen van
surséance ter griffie is nedergelegd, de be
handeling van het accoord in de plaats te
doen treden van die der surséance.
Is eenmaal definitief beslist over het aan
geboden accoord, dan kan de surséance verval
len, niet alleen wanneer het accoord is tot stand
gekomen, doch ook in het tegenovergestelde ge
val. In het laatste geval moet worden aange
nomen, dat er geen vooruitzicht meer bestaat,
dat de schuldenaar in staat zal zijn, zijn schuld
eischers te bevredigen.
De ontworpen regeling van het accoord kan
executie van den schuldenaar voorkomen, ter
wql gewaarborgd is, dat de schuldeischers niet
onredelqk worden benadeeld. Zq mag gelden als
een voorziening op het gebied van het execu-
tierecht, gelijk in de jongste Troonrede be
doeld, welke, in de bizondere tydsomstandig
heden van groote waarde, ook voor meer nor
male tyden haar beteekenis houdt.
wacht en de Politie van Zeist en Soest gehou
den.
Voor auto's, autobussen en motorrijwielen
worden totaal vijf autoparken ingericht.
Een gedeelte van het terrein wordt beschik
baar gesteld voor het opstellen van automo
bielen waarvan de inzittenden ter plaatse de
uitvoering van het programma uitstekend kun
nen zien.
Voor de rijwielen zullen eveneens een vqftai
parken worden ingericht.
Vrijdagmiddag zal Z. Exc. mr. Merchant,
minister van Onaerwys, Kunsten en Weten
schappen, naar „De Maasbode" meldt, een be
zoek brengen aan de R. K. Leergangen en de
R. K. Handelshoogeschool te Tilburg.
Bq deze gelegenheid zal Z. Exc. tevens het
economisch technologisch instituut officieel
openen.
Wekelijksch beursoverzicht, samengesteld door
De Spaamebank N.V., Amsterdam.
Amsterdam, 1 Juni 1934
CHERIBON, 2 Juni (Aneta) In de dessa
Troesmi hield de resident van Cheribon, de
heer Van der Plas een toespraak tot de bevol
king waarbq hy den raad gaf niet bang te zijn
om inlichtingen te verstrekken aan het Bin-
nenlandsch Bestuur en de politie over de mis
dadige vereeniging „Gagak Solo Pembrani",
daar de Regeering volkomen in staat is de be
volking tegen misdadigers te beschermen.
In de Virikenbuurt te Reeuwijk is Zaterdag
morgen, toen de kinderen daar met lucifers
speelden, brand uitgebroken in een turfschuur
van den heer K. Schouten. De vlammen sloe
gen over op een nevenstaande schuur. De
brandweer slaagde er in, het woonhuis, waar
achter de schuur staat, te behouden.
De beide schuren brandden geheel af. In de
schuren bevond zich een groote voorraad turf,
die eveneens een prooi der vlammen werd, ter
wijl twee geiten, eenige paarden en 45 kippen
in de vlammen omkwamen. De schuren waren
beide verzekerd; de inhoud en het vee niet.
Het Bestuur van het Nuyensfonds kwam Za
terdagmiddag in Hotel „Het Kasteel van Ant
werpen" te Utrecht in bijzondere vergadering
bijeen, teneinde aan den weleerw. heer N. Grei
temann, professor aan het Groot-Seminarie te
Warmond en den heer P. Noordeloos, gemeente
secretaris van Grootebroek de bekroning uit te
reiken, welke hun voor de beantwoording van
door het Nuyensfonds uitgeschreven prqsvra-
gen is toegekend.
Behalve de bekroonden waren o.m. aanwe
zig hun familie-leden, Mgr. H. J. M. Taskin,
president van het Groot-Seminarie te Warmond,
vele professoren en het bestuur van de R.K.
Studentenvereeniging „Veritas".
De voorzitter, pater G. Gorris S.J., uitte zqn
vreugde over de groote belangstelling voor deze
bijzondere vergadering, waarin hq ook een blijk
van sympathie zag jegens het Dr. Nuyensfonds.
De eerwaarde spreker zette daarna met een
enkel woord het doel van het Dr. Nuyensfonds
uiteen, n.l. het veroveren van de ons toekomende
plaats in het geestes -en cultuurleven van ons
volk.
Heeft het fonds inzinkingen gekend, den laat
sten tijd wordt weer met volle kracht gewerkt.
Mededeeling werd gedaan dat bericht van
verhindering hadden gezonden eenige bestuurs
leden en jhr. mr. J. W. M. Bosch van Oud-
Amelisweerd, secretaris-penningmeester van de
St. Radboud-stichting.
Het woord werd hierna gegeven aan prof. R.
L. Jansen O.P., die met Dom J. Huyben O.S.B.
en pastoor W. Nolet de antwoorden had te be-
cordeelen, welke waren ingekomen op de
prqsvraag.
„Geschiedenis der bijbelkennis en van het
bijbellezen in Nederland voor de Hervorming,
bqzonder in verband met de moderne devotie."
Hierop was alleen een antwoord ingekomen
van den weleerw. heer N. Greitemann.
Het antwoord getuigde, zoo luidde het rap
port, dat door prof. Jansen werd voorgelezen,
van diepe studie, een bezonken oordeel en een
eigen persoonlqke behandeling.
De conclusie is meestal juist en vaak zeer
belangrijk. Het antwoord is voor de wetenschap
van veel belang. De compositie is echter eerder
analytisch dan synthetisch en het betoog ver
loopt wat brokkelig. De tweede prqsvraag was
„Prins Willem I en de Katholieken".
Hierop was echter geen antwoord ingekomen.
Op de derde prijsvraag
„De resititutie der kerken in ons land in den
Franschen tijd".
was een antwoord ingekomen van den heer
P. Noordeloos.
De secretaris, de heer C- Printzen, Nijmegen
die met Mgr. dr. Th. Goossens, pater G. Gorris
S.J., prof. J. D. M. Cornelissen en prof. E. van
der Heyden de jury voor deze prqsvraag vormde,
deed voorlezing van het rapport. De stql van
den heer Noordeloos werd zeer levendig ge
noemd, doch daardoor is de schrijver doel, aard
en de grenzen van zyn taak vaak vergeten.
De inleiding is niet geslaagd en het antwoord
werd niet voor publicatie geschikt geacht. Het
had besnoeid moeten worden, terwql meer con
centratie gewenscht werd geacht. De jury had
overigens veel waardeering voor den omvang-
rqken arbeid van den heer Noordeloos.
Pater Gorris wenschte hierna de bekroonden
van harte geluk en sprak de verwachting uit,
dat de weleerw. heer Greitemann met deze be
kroning aan het begin zal staan van een lange
vruchtbare wetenschappelijke loopbaan. Die
verwachting is gerechtvaardigd, want de ge
schiedenis van het Seminarie van Warmond
vermeldt meerdere namen van wetenschappe-
lqke mannen.
Het werk van den heer Nooordeloos noemde
spr. noodzakelqk voor de bestudeering van de
geschiedenis onzer emancipatie.
De voorzitter feliciteerde daarna de ouders
van prof. Greitemann en de echtgenoote van
den heer Noordeloos, waarna onder een har-
teiyk applaus der vergadering de diploma's aan
de bekroonden werden uitgereikt.
Tenslotte heeft Pater Gorris met een enkel
waardeerend woord gewag gemaakt van den
financieelen steun van het Pater de Grootfonds
bij het uitschrijven dezer prqsvragen.
Terwijl de thee werd geserveerd was er ge
legenheid de bekroonden geluk te wenschen.
Velen maakten hiervan gebruik.
Wq merkten onder hen ook op, prof. dr. J.
de Jong, president van het Groot-Seminarie
„Rqsenburg".
De bonafide fondsenbezitter is reeds ge-
ruimen tqd de typische personificatie van
den man die de klappen krqgt en ook
deze week is hij niet gespaard gebleven van
een flinke tuchtiging, welke hem coor Dr.
Schacht namens- het Duitsche Rqk werd toe
gediend. Het is nog niet mogelijk den juisten
inhoud weer te geven van de eventueele over
eenkomst, welke tusschen de Duitsche regee
ring en de regeeringen der crediteurstaten zal
gesloten worden met betrekking tot de trans
ferbetalingen, maar uit de tallooze onofficieele
geruchten oistilleeeren wij het volgende:
1. De regeling wordt getroffen voor het tyd-
vak van 1 Juli 193430 Juni 1935.
2. Zq omvat dividend- en rentebetalingen op
alle particuliere- en rqksschulden.
3. Voor deze dividend- en rentebetalingen
ontvangen de crediteuren 3 pet. schuldbrieven
welke in 1945 aflosbaar worden gesteld. In
plaats van deze schuldbrieven kunnen credi
teuren 40 pet .in contanten krqgen, met dien
verstande, dat deze pas 6 maanden na den
vervaldag worden uitbetaald, en dat de beta
lingen stop gezet worden, als de toestand van
de deviezenportefeuille dit vereischt.
Wq betwijfelen het of Duitschalnd zal vast
houden aan zqn eisch ook de Young- en Da-
wesleening onder het moratorium te rangschik
ken, daar het hierdoor alle crediteuren opnieuw
tegen zich in het harnas jaagt en daarmede
zijn laatste greintje aanspraak op credietwaar-
digheid zou verspelen. Ook firiancieel-technisch
is deze eisch niet te verdedigen, daar voor den
jaarlqkschen rentedienst op Bawes-Young en
Kreugerleeningen slechts Mk 48,millioen noo
dig zqn, welk bedrag met medewerking van
Duitsche exporteurs gemakkelijk is te mobili-
seeren.
Nederland en Zwitserland hebben deze voor
stellen van de hand gewezen. Door onzen groo-
ten import verschaffen wij aan Duitschland een
zoodanig bedrag aan deviezen, dat er na vol
ledige betaling van alle Nederlandsche credi
teuren nog een belangrqke som overblijft. On
ze regeering heeft nog een reden om zich met
hand en tand tegen een gedeeltelqke betaling
te verzetten. Wij kunnen ons de luxe van een
passieve handelsbalans veroorloven, ornaat Ne
derland, als kapitaalkrachtig land, het invoer-
overschot kan dekken door haar rentevorde
ringen. Houden deze rentebetalingen op, dan
vormt dit een groot gevaar voor onzen gulden.
Ook Duitschland zal zqn besten klant niet gaar
ne willen verliezen en wq voorspellen dan ook
een speciale regeling, waarbij Nederlandsche
crediteuren ten volle zullen worden betaald,
zonder dat anderen zich benadeeld gevoelen.
Het is begrijpelijk, dat de koersen van Duit
sche fondsen angstvallig het verloop der be
sprekingen te Berlqn volgen. De Youngleening
daalde en steeg al naar gelang men van mee
ning was, dat deze leening al dan niet onder
het moratorium zou vallen. In dezen hoek was
tenminste van eenigen handel sprake, in te
genstelling met de overige afdeelingen welke
geheel verlaten waren.
De Nederlandsche beleggingsmarkt is prijs
houdend, hoewel de hoogste koersen van de
vorige week niet gehandhaafd konden worden.
De aandeelenmarkt vertoont een somber
beeld, zoowel op de Amerikaansche als op de bin-
nenlandsche afdeeling. Een staking van bqna
34 millioen arbeiders in de katoenindustrie
dreigt a.s. Maandag uit te breken. Nu zijn wy
van Roosevelt wel gewoon, dat hij op het laat
ste moment ingrijpt, hetgeen de balans naar
een vredige oplossing van dit conflict wel zal
doen overslaan. De metaalbewerkers hebben
voorloopig hun stakingsplannen uitgesteld,
maar zuiver is hier de atmosfeer nog niet. De
beurs gaat onder deze sociale woelingen gebukt
en vooral staalwaarden lagen zeer zwak en be
reikten nieuwe laagterecords.
Geen opwekkend nieuws van de locale markt.
Philips heeft van een voortdurend aanbod te
lqden, hetgeen wordt toegeschreven aan likwi-
daties van Amerikaansche zijde. De Unilever
is door kolonel Francis Norris schijnbaar voor
enkele millioenen opgelicht, maar wq willen
hiermede niet zeggen, dat dit de oorzaak is
van de zwakke houding van dit fonds.
In Oostenrijk is een nieuwe concurrentie-
strqd uitgebroken tusschen de Koninkiyke Pe
troleum en de Vacuum Oil, met als gevolg een
lading der benzineprqzen met 30 pet. Hierte
genover staat, dat uit Amerika melding wordt
gemaakt van een prijsverhooging van 34 cent
per gallon.
Tegen de verdrukking in weten Fordaandee-
len hun koers te behouden hetgeen de deugde
lijkheid van het product weerspiegelt.
Opmerkelqk is de voortdurende vaste stem
ming van aandeelen Redjang Lebong. In de
afgeloopen week monteerde dit fonds weer 10
punten. Omtrent de oorzaak tasten wq in het
duister. Cultuurwaarden zijn prijshoudend. Het
nieuwe invoerrecht op palmolie in de Vereenig-
de Staten vormt een bedreiging voor Amster
dam-Rubber en H. V. A„ die dit product in
groote hoeveelheden in Amerkia plachten te
verkoopen. Als voorstander van een gematigde
tariefpolitiek heeft ook hier Roosevelt inbegre
pen en wij hopen voor genoemde producenten,
dat dit ingrypen succes zal hebben.
De positie der thee-producenten schqnt zeer
verbeterd te zijn. De jaarverslagen over 1933
luiden veel gunstiger, terwql de prqzen sinds
dien nog aanmerkelijk gestegen zqn. Boekdee-
len spreken de volgende cijfers: gemiddelde
prijs 2e halfjaar 1933 38ct. per 34 K.G.; ge
middelde prijs Januari-Mei 1934: 45 ct. De deze
week gehouden theeveiling te Londen was ech
ter minder geanimeerd.
Slotkoersen van
4 pet. Nederl. 1934
4 34 pet. N.-Ind. '26
3)4 pet. Engeland
5)4 pet. Young
A. K. U
Ford
Philips
Unilever
Scheepv. Unie
Koninkl. Olie
Redjang Lebong
Amsterd. Rubber
H. V. A
Deli Mq
Senembah
Beth. Steel
U. S. Steel
Anaconda
Intern. Nickel
Marken
Prolongatie
25 Mei
1 Juni
101%
lOlVs
l-OO.Ve
997/«
65
65%
38%
3614
37%
36%
208%
207%
224
213
75%
72
37
3S7/9
153%
1531/2
lo8%
168
106%
107%
172%
172%
130
12?%
133%
136
19%
19%
.4%
24
8Va
lbl/8
15%
7.491/2
7.50%
1.4/7/8
57.94
5 (.65
1 pCt
1 pGt
