De Fransche legkaart van Europa Paraguay in de pan gehakt Het nieuws van heden BARTHOU PAST EN MET UITBREIDING BRITSCHE OORLOGSVLOOT BRITSCHE CLEARINGWET GEPUBLICEERD Super Cunard „536" DE BAROMETER VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling VRIJDAG 22 JUNI 1934 Avondblad ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18807 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek DE TROONSBESTIJGING VAN KONING LEOPOLD III Pacten in Oost en Zuid Taxistaking dreigt Communistische Parijsche taxi chauffeurs willen protesteeren Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuij^ 1| Storm waarschuwingsdienst §j lmminimin! Londen heeft behoefte aan meer schepen ter bescherming van zijn wereldrijk Amerika bestudeert de Engelsche eischen MacDonald 3 maanden met verlof De mijnramp bij Beuthen Drie lijken geborgen Paraguaysche troepen vluchten met achterlating van gewon den, gevangenen en munitie Bloedige strijd Hoe Paraguay de zaak bekijkt KLOKKENWIJDING TE DEVENTER Regeering gemachtigd tot instel ling van clearingbureaux en verbod of beperking Reliekschrijn te Goa geplunderd Voor meer dan een millioen roepees gestolen De ondergang van de „Dresden" De loods kende het vaarwater niet van invoer Overleg met Dominions Frankrijk wil onderhandelen Het 70.000 ton groote schip zal 26 September te water gelaten worden DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN ,Mauretania" gesloopt? rif///// NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT De Belgische missie is ten paleize Noordeinde te 's-Gravenhage officieel ontvangen. V.l.n.r. Baron de Smeth, Hofmaarschalk Mr. Hallet (Belgische missie), Graaf de Brouchoven de Bergeijck (Belg. missie), Luit. Romer, Ord. Off. van H. M. de Ko ningin. Ambassadeur Burggraaf van de Vijvere, Luit. Kol. Ruys, Adj. van H. M. de Koningintoegevoegd aan de Missie. Mr. Godding, lid van den Belg. senaat, Jhr.Re- pelaer van Driel, kamerheer van H. M. de Koningin, Kap. van den Heuvel, Ord. Off. van Z. M. den Koning van België en Mr. Mahieu (Belg. missie). Frankrijk wil niet ontwapenen, zoolang het zijn veiligheid niet voldoende gewaarborgd acht. Het acht zijn veiligheid alleen vol doende gewaarborgd, wanneer de door het Ver drag van Versailles geschapen situatie en poli tieke machtsverhoudingen worden bestendigd Tegenover dit standpunt staat dat van allen, die zich door het „dictaat" van Versailles te kort voelen gedaan en derhalve op revisie van dit zgn. vredesverdrag aandringen: n.l. Duitsch- land, Hongarije, Bulgarije en Italië. Oostenrijk, dat tot een nauwelijks levensvatbaren romp met een waterhoofd (Weenen) werd verminkt, zou ook wel graag revisie willen, maar, aangewezen op den steun uit het buitenland als het is, kan het zich niet de luxe permitteeren dit verlan gen met grooten nadruk kenbaar te maken. Het Duitsche gevaar is het meest acute en dreigen de voor Oostenrijk en ter wille van de bezwe ring daarvan, moet het andere wenschen voor- loopig in zijn hart begraven om den steun van anti-revisionistische mogendheden niet te ver spelen. De te Versailles naar Franschen smaak ontworpen legkaart van Europa ligt niet meer Vlak. Hier en daar zijn bedenkelijke uithollin gen ontstaan en beginnen belangrijke stukken zich los te werken, zoodat Frankrijk vreest, dat de ineengewrongen legkaart wel eens uiteen zou kunnen springen. Het doel van de Fransche veiligheidspolitiek is de verschillende stukken rondom de zwak geworden plekken zoo hecht aaneen te sluiten, dat er geen verwrikken aan het geheel meer mogelijk is. Daarom herstelde het het oude bondgenootschap met Rusland, ofschoon er geen Tsaar, maar een roode dic tator op den troon zetelt, en daarom reisde Barthou naar Warschau, Praag, Boedapest, Weenen en Boekarest. Niet overal heeft Bar thou evenveel succes gehad. In Warschau heeft men hem duidelijk te verstaan gegeven, dat Polen heel graag goede vrienden met Frankrijk wil blijven, doch dat deze vriendschap geen slaafsche politieke gehoorzaamheid aan Frank rijk insluit. Duitschland en Polen hebben de tusschen beide zwevende quaesties voor tien jaar aan den kapstok gehangen. Polen bevei ligde zich daardoor in het Westen en Duitsch land in het Oosten. Polen wantrouwt Rusland, ook al sloot het een non-agressiepact met de Sovjet, en ziet met leede oogen, hoe met de hulp van Frankrijk Ruslands invloed in het Europeesche leven gestadig toeneemt. Het ge bruikt Duitschland als tegenkaart in het poli tieke spel. Duitschland liet zich graag gebrui ken, ten eerste, omdat een accoord met Polen de mogelijke gevaren van het Poolsch'-Russische verdrag neutraliseert, ten tweede omdat het de handen vrij wilde hebben met het oog op Oos tenrijk, -Saargebied en Frankrijk, en ten derde omdat het wellicht de hoop koesterde, dat door een overeenstemming met Polen een bres gesla gen zou worden in den isolatie-muur, waarmee Frankrijk Duitschland tracht te omringen. Sovjet-Rusland, dat rust en vrede behoeft voor zijn economischen opbouw en even tueel alle beschikbare krachten zal moe ten kunnen concentreeren in het Verre Oosten tegen Japan, beveiligde zijn westgrenzen door een serie nonagressie-pacten en liep uit lou ter angst voor het nationaal-socialistischo Duitschland met zijn „Drang nach dem Osten Frankrijk in de armen. Frankrijk trok handig partij van Sovjet-Rusland. Beide landen gooien elkaar diplomatiek meesterlijk den bal toe. De erkenning van Sovjet-Rusland door Tsjecho- Slowakjje en door Roemenië, ondanks de Bes- sarabisehe kwestie, is een gevolg van de Fran sche legkaart-politiek. Dat Joego-Slavië, het derde lid van de volstrekt Fransch-georiënteer de Kleine Entente nog niet tot erkenning van Sovjet-Rusland is overgegaan, daar koning Alexander nog persoonlijke bezwaren tegen zulk een erkenning heeft, is een tegenvaller voor Frankrijk, maar binnen afzienbaren tijd zal Alexander wel zwichten voor den Franschen druk. Barthou's bezoek aan Praag werd een volledig succes. De jongste zitting van den Permanenten Raad van de Kleine Entente be wijst dit. Deze Raad sprak zich uit ten gunste van het organiseeren der veiligheid door mid del van regionale pacten van wederkeerigen bijstand geheel in de Fransche lijn. Hij keurde het Hongaarsche revisionisme scherp af, daar de leden van de Kleine Entente, welke aan het Verdrag van Versailles zooveel te danken heb ben, bij een herziening van dit verdrag niets te winnen maar veel te verliezen zouden heb ben. Het Ealkanpact tusschen Turkije, Grie kenland, Roemenië en Joego-Slavië strookt ook volkomen met de Fransche anti-revisionistische politieke inzichten. Het is alleen voor Frankrijk en voor de on derteekenaars onaangenaam, dat Bulgarije er zich nog niet bij heeft willen aansluiten. Frank rijk, Rusland en de Kleine Entente sturen nu aan op een Oostelijk Locamo, dat, gecomple teerd met een pact tusschen de Middellandsche zeestaten, de legkaart van Europa stevig in den Versaillaanschen vorm zou drukken en houden. Duitschland zou dan voor de keus gesteld wor den zich ofwel naar den Franschen wensch te voegen, ofwel zich daartegen met man en macht te verzetten. Het is echter de vraag of het ooit tot een Oost-Locarno en een Middellandsche zeepact zal komen. Engeland heeft aan de ver plichtingen van de overeenkomst van Locamo voor West-Europa reeds meer dan genoeg, en is niet erg willig nieuwe veiligheidsgaranties te bieden. Italië's politieke tendenzen streven ln menig opzicht in andere richting dan de Fran sche en Hongarije is fanatiek revisionist. Ware Hitier zoo verstandig geweest Mussolini in godsnaam maar zijn zin te geven inzake Oos tenrijk (hij zou daardoor alleen maar een on vervulbare illusie hebben hoéven te laten va ren), dan zou hij de geslepen Fransche politiek meer gedwarsboomd hebben dan nu. Maar de Duitschers zijn nu eenmaal geen buitengewone diplomaten en het officieel afstand doen van illusies, ook al blijken ze riiët te verwezenlijken, is moeilijk voor leiders, die veel illusies hebben gewekt om het vertrouwen van hun volk te winnen. PARIJS, 22 Juni (Reuter) De Communis tische vakvereeniging der Parijsche taxi-chauf feurs heeft besloten een 24-urige proteststaking af te kondigen, omdat, naar zij beweert, de be voegde autoriteiten zich niet gehouden hebben aan de belofte, welke zij bij de algemeene sta king in April j.l. gegeven hebben. Deze belofte bestond vooral daarin, dat de chauffeurs werden erkend als vast bezoldigde Werknemers. De algemeene vakvereeniging van taxi-chauf feurs, welke was uitgenoodigd zich bij deze pro test-staking aan te sluiten, heeft dit van de hand gewezen, zeggende, dat de „Grand Prix" van Parijs een uitgesproken groote volksbijeen komst veroorzaakte, waaraan de taxi-chauffeurs in grooten mate hun levensonderhoud te dan ken hebben gehad. Bovendien, aldus zegt deze vereeniging ver der, heeft de Parijsche bevolking zich tegen over de taxi-chauffeurs altijd zeer vriendelijk getoond. De staking zal uitbreken op den dag. dat de groote rennen om den „Grand Prix" van Parijs gehouden worden, 1 VERWACHTING: Krachtige tot ma- H tigen, later afnemende Westelijke tot SE H Noord-Westelijken wind, betrokken tot 5 H zwaar bewolkt, later opklarend, aanvan- kelijk nog regenbuien met kans op on- H weer, iets koeler. Hoogste stand: 786.7 te Toulouse. Laagste stand: 744.8 te Shields. Zon op 4.39, onder 9.24. Licht op 9.54. S Maan op n.m. 4.07, onder v.m. 1 uur. Geseind van De Biit, hedenmorgen te 8.55 uur, aan alle posten: „Weest op uw hoede". WASHINGTON, 22 Juni. Uit Londen wordt gemeld, dat bij de voorbereidende vlootbespre- kingen tusschen de Amerikaansche en Engel sche gedelegeerden, door Engeland aanspraak is gemaakt op een uitgebreidere vloot ter be scherming van het over de geheele wereld uit gestrekte Britsche rijk. De desbetreffende En gelsche voorstellen bleken van zoo verstrekken- den aard te zijn, dat zij naar Washington zijn opgezonden, ter nadere bestudeering. Er verluidt, dat Engeland het standpunt in neemt, dat zijn plannen geenszins in strijd zijn met de gedachte aan een nieuwe beperkings- overeenkomst, aangezien Engeland voornamelijk geïnteresseerd is bij schepen van een lichter type, liggende tusschen den destroyer en den kruiser. In verband met de Engelsche vloot-eischen, die in den vorm van een memorardum bij de voorbereidende vlootbesprekingen aan Norman Davis zijn overhandigd, welk memorandum Norman Davis naar Washington heeft doorge zonden, verneemt de „Daily Herald" nog, dat daarin de technische behoeften van de admi raliteit als volgt worden uiteengezet: De verdediging van het Britsche rijk en van de Britsche handelscheepvaartwegen, elscht. ten eerste, den bouw vén éen nieuwe oorlogs vloot, onmiddellijk na het vervallen van de be perkende bepalingen van het Verdrag van Was hington: ten tweede ,den bouw van dertig nieuwe krui sers, waardoor de kruiservloot in totaal op 70 vaartuigen zal worden gebracht (Engeland bezit thans 50 kruisers, waarvan 10 echter in de eerstvolgende twee jaren de ouderdomsgrens zullen overschrijden) ten derde, den bouw van een groot aantal nieuwe destroyers en ten vierde, den bouw van nieuwe vliegtuig moederschepen. v - LONDEN, 22 Juni (Reuter). Volgens de bla den zal MacDonald binnenkort met het oog op zijn gezondheid een verlof van drie maanden nemen. Zijn medische adviseurs hebben hem aangeraden een zoo lang mogelijke zomer- vacantie te nemen. Zij hebben hem voorgesteld dat hij zoo spoedig mogelijk zijn ambtsbezighe den staakt en speciaal in verband met den toe stand van zijn oogen het lezen van documen ten achterwege laat en drie maanden rust neemt. MacDonald hoopt eerstdaags Londen te kun nen verlaten en hij is voornemens om pas mid den October, als het Parlement weer bijeen komt, terug te keeren. Het is nog niet bekend, waar hij zijn vacantie denkt te gaan doorbren gen. BEUTHEN, 22 Juni. De reddingsbrigade van den Karsten-Centrummijn is erin geslaagd nog drie lijken te bergen. Onder de steenkoolmas sa's moet thans nog het lijk liggen van een jongen mijnwerker, dat men nog in den loop van vandaag hoopt te vinden. LA PAZ, 22 Juni In verband met den thans in den Chaco woedenden veldslag kan het vol gende worden gemeld: De Bolivianen hebben de Paraguaysche troe pen uiteengeslagen en deze zijn met zware ver liezen teruggetrokken. De Bolivianen hebben veel gevangenen gemaakt, waaronder een groet aan tal Paraguaysche vluchtelingen. Bij het terug trekken hebben de Paraguaysche troepen hun gewonden en een zeer groote hoeveelheid oor logsmateriaal achtergelaten. Luitenant-Kolonel Francisco Manchego, chef van den staf van de Boliviaansche divisie, is ge sneuveld aan het hoofd van zijn troepen. Als er kenning van zijn groote verdiensten, heeft de Boliviaansche president hem een posthume pro motie tot kolonel toegekend. De nadere berichten van het front toonen aan, dat de huidige veldslag een van de belangrijkste is, die tot nog toe zijn voorgekomen. Vier Para guaysche regimenten zijn in de pan gehakt, doordat zij in 'n door den Boliviaanschen com mandant in den strategischen sector opgestelde hinderlaag zijn gevallen. Een buitengewoon bloedige strijd ontspon zich, waarbij vierduizend Paraguyanen den dood vonden. In wanorde zijn de overgebleven gedeelten dezer regimenten op de vlucht geslagen, zoodat het groote offensief van Estigarribias een volslagen mislukking is ge worden. Communiqués van het front melden, dat de Bolivianen de Paraguaysche troepen met handgranaten hebben bestookt en daarmede de Paraguaysche strijdkrachten hebben ge decimeerd. De vier regimenten van Paraguay werden den nacht voor den grooten aanval omsingeld en practisch vernietigd. Het Boli viaansche oppercommando is dan ook van meening, dat thans het groote Paraguaysche offensief op Ballivian ten einde is. Het oorlogsmateriaal, dat den Bolivianen in handen is gevallen, is buitengewoon uitgebreid en omvat kanonnen, granaten, geweren, enz. Onder de Paraguaysche gevangenen bevindt zich ook de'bekende luitenant Heriberto. De verliezen der Boliviaansche troepen zijn slechts gering. Nadere berichten over den strijd in den Chaco melden nog, dat door de laatste gevechten het oprukken van het eerste Para guaysche legercorps in den sector Canada- Strongest gestuit is. Het tweede Paraguaysche legercorps is definitief verslagen en ook het derde Paraguaysche legercorps heeft een neder laag geleden. Ook de Paraguaysche basis van waaruit het offensief op het front van Ballivian is ingezet, is door de Bolivianen ingenomen, zoodat dezen een volledige overwinning hebben behaald. De officieele communiqués over den veldslag eindigen met de mededeeling, dat de zegevie rende Boliviaansche troepen thans bezig zijn met het verschaffen van een christelijke ter aardebestelling aan de honderden gesneuvelde. Paraguayers. Uit Asuncion: Berichten van het front mel den, dat de Bolivianen een aanvang hebben ge maakt met de ontruiming van Ballivian. Over een front van 120 K.M. wordt thans door in to taal 100.000 man een verbiterde veldslag gele verd. Het wijden van de drie klokken voor den nieuw gebouwden kerktoren der H. Hartkerk te Deventer door Deken Oostveen uit Apeldoorn. LISSABON, 22 Juni. (Reuter). Volgens een hier uit Goa (Portugeesdi-Indië) ontvangen bericht, zijn uit de reliqueëfnkast van St. Fran- ciscus Xaverius, den apostel van Indië uit de 16de eeuw, kostbaarheden en juweelen ter waarde van meer dan een millioen roepes verdwenen. De diefstal is ontdekt in het museum, gren zende aan de kerk te Nova Goa, waar het ge balsemde lichaam van den Heilige wordt be waard in een gouden en zilveren sarcophaag. OSLO, 22 Juni. (Reuter). De loods van de „Dresden"' verklaarde, dat het schip, doordat de route werd gewijzigd, in water kwam dat hij niet kende en waar zijn brevet niet geldig was. De kapitein verklaarde, dat hij dit niet wist, anders kou hij niet van den tevoren bepaalden weg zijn afgeweken. Het schip is op een klip geloopen, waarvan het bestaan onbekend was. LONDEN, 21 Juni. Donderdagavond is de tekst gepubliceerd van de „Wet 1934 inzake schulden-clearingbureaux en represailles tegen invoerbeperkingen", die de maatregelen bevat die in werking zullen treden in verband met het door Duitschland afgekondigde transfermora torium en het niet tot stand komen van een bevredigende regeling. Hoofdstuk l machtigt bet Departement van de Schatkist tot het instellen van clearing bureaux, wanneer blijkt, dat eenige vreemde mogendheid betalingen of transfers aan Brit sche onderdanen onderwerpt aan beperkingen. De desbetreffende bepalingen zullen toegepast mogen werden op alle schulden, ontstaan door den invoer van goederen uit deze landen in En geland. Iedereen, die een zoodanige verplich ting heeft, zal verzocht worden zijn schuld of een bedrag van gelijke waarde als de ontvangen goederen te betalen aan het clearingbureau. Hoofdstuk II bepaalt, dat het Ministerie van Handel den invoer in Engeland kan verbieden of beperken van buitenlandsche goederen uit een bepaald land, indien blijkt, dat dit land beperkingen afkondigt of voornemens is af te kondigen van den invoer van welk soort goe deren ook, vervaardigd in of afkomstig uit Groot-Brittannië, de Kanaal-Eilanden, New Foundland, de Britsche kolonies, de Britsche protectoraten of de Britsche mandaat-gebieden. Op een desbetreffende vraag in het Lagerhuis antwoordde de Minister voor de Dominions, J. H. Thomas, dat de Britsche regeering inzake de beïnvloeding van den buitenlandschen han del en speciaal den handel met Duitschland der Dominions door deze clearing-wet, reeds in con tact met de Dominions was getreden. De Fransche regeering heeft de Duitsche re geering uitgenoodigd vertegenwoordigers naar Parijs te zenden, met het doel te onderhande len over een overeenkomst betreffende den dienst van de Dawes- en Youngleeningen. Naar verluidt is de Duitsche regeeriing niet afkeerig van onderhandelingen over dit onder werp en stelt de Fransche regeering geen spe ciale maatregelen, zooals clearing voor, al vorens besprekingen zullen hebben plaats ge had. Het staat nog niet vast of deze besprekin gen geopend zullen worden door Duitsche ver tegenwoordigers in Berlijn of dat de Fransche delegatie, die heden in Berlijn aankomt, om 'n commercieelen modus vivendi te bespreken, de oncemandelingen zal openen. Het 70.000 ton groote nieuwe reuzenschip van de Cunard Lijn, hetwelk aan de Clyde in aan bouw is, zal op Woensdag 26 September te water worden gelaten. Koningin Mary van En geland zal de doopplechtigheid verrichten, in bijzijn van Z. M. Koning George V. De Clyde is speciaal verbreed om het schip de noodige ruimte tegeven. De vaart over den Oceaan met dit schip, hetwelk meer dan 1000 voet lang is, zal bij 'n snelheid van meer dan 30 mijlen, slechts 4 dagen vorderen. Het schip krijgt drie schoorsteenen, waarvan de voorste 70 voet hoog is. Het schip zal ruimte hebben voor 4000 passa giers, alle eerste klas-hutten krijgen een eigen badkamer. De Poolsche politie is van gedachten veranderd en neemt aan dat de moordenaar van Pieracki niet zonder helpers heeft gehandeld. Te Washington worden de Engelsche eischen bestudeerd van een grootere oorlogsvloot, noo- dig ter bescherming van het Britsche wereld rijk. De Engelsche ciearingwet, de „Wet 1934 inzake schulden-clearingsbureaux en represailles tegen invoerbeperkingen", is gepubliceerd. Het 70.000 ton groote reuzenschip van de Cu nard zal 24 September van stapel loopen. In Parijs dreigt een proteststaking van 24 uren onder de taxi-chauffeurs. Bolivia meldt dat tijdens een bloedigen veldslag in den Chaco de Paraguaysche troepen bijna vernietigd werden. Daarentegen bericht Para guay dat de Bolivianen terugtrekken. Voor een waarde van meer dan een millioen roepees gestolen uit den reUekschrjjn van den H. Franciscus Xaverius te Goa. De Regeering confereert met vertegenwordigers van de bankwereld over de transferondehande- lingen met Duitschland. De Rijkscommissie Werkverruiming heeft haar honderdste zitting gehouden. De Vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat" in vergadering bijeen te Amersfoort; aanpassings problemen in verband met den economischen toestand. De spoorwegontvangsten waren de eerste vijf maanden van dit jaar vier millioen minder dan in 1932. Bisschoppelijke bepalingen voor bouwkundige werken. De productie der Limburgsche mijnen ruim vier pCt. gedaald. Nieuwe zender voor den Indischen radio- omroep gereed gekomen. In de jaarvergadering der Vereeniging van Ne- derlandsche Gemeenten is een inleiding gehou den over den huidigen financieelen toestand der gemeenten. 8 Juli wordt te Warmond een Juvenaate-tomier gehouden, georganiseerd door het district Leiden. LONDEN, 22 Juni. (Reuter) Naar de „Daily Herald" bericht, zal de „Mauretania" van de Cunardline, die ongeveer 20 jaaar geleden den ..Blauwen wimpel" voor den snelsten tocht over den Atlantischen Oceaan behaalde. 30 Juni zijn laatste reis van Southampton naar New York maken. Na vier maanden zal het schip dan gesloopt worden. De directie van de Cunardline heeft dit be richt noch ontkend, noch bevestigd: alleen ver klaart zij, dat de „Mauretania" in de maanden Juli en Augustus een vijftal tochten naar de Antillen moet maken. Stand op Vrijdag 2 uur n.m.: 753A .Vorige stand: 751.9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1