De provocateur Begrafenis van Prins Hendrik Instelling van Verkeersfonds HET WEER OP ZONDAG De practische beteekenis daarvan VRIJDAG 6 JULI 1934 DE RELLETJES IN DE HOOFDSTAD Bach-her denking 1935 Gevaarlijke bedreiging Den Bosch 750 jaar Welke feestplannen ont worpen zijn Een witte rouw-tunnel Zenders zullen zwijgen Deelneming der Eerste Kamer Défilé langs de baar DANK DER KONINGIN Aan den legercommandant in Indië Studentenrouw De les van Enschedé Het wordt weer warmer en blijft waarschijnlijk droog Handelsoverleg met Engeland VERGADERING UITGESTELD VOOR SCHEEPVAART GESLOTEN De gouden keten der waarheid Y, R. Een der winkels van de firma Jamin in de Jordaan heeft het danig moeten ontgelden, zooals onze foto laat zien opgenomen. De redactie hiervan is toevertrouwd aan de heeren Gunning en Mengelberg. Deze gids zal tegen het einde van dit jaar in den handel worden gebracht. Als vrijwel vaststaande kunnen thans reeds de volgende concerten worden aangekondigd. 7 Februari; Die Kunst der Fuge, in de be werking van Graeser en onder leiding van Her mann Scherchen door het Concertgebouw; 15 en 17 Maart: De Johannes-Passion door de Nederlandsche Bachvereeniging in het Con certgebouw onder leiding van Anth. van der Horst; 21 Maart: Koorcantates orgel- en orkestwer ken in het Concertgebouw onder leiding van Prof. Dr. Willem Mengelberg; 23 Maart; De Goldberg-variaties op het clavecimbel, bespeeld door Wanda Landowska in de kleine zaal van het Concertgebouw. 30 Maart: Zang en Kamermuziek in de kleine zaal van het Concertgebouw; 11 April: Solo-cantates en instrumentale werken in de groote zaal van het Concertge bouw onder leiding van prof. dr. Willem Men gelberg en met medewerking van mevr. Jo Vincent en Harold Samuel en Eduard van Beinum. 13/14 April; Palmzondag. De Matthaus- Passion met het koor der afdeeling Amsterdam van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst in het Concertgebouw onder leiding van Prof. Dr. Willem Mengelberg; 18/19 April: De Matthaus-Passion in de kerk te Naarden door de Nederlandsche Bachveree niging onder leiding van Anth. van der Horst; 28/29 Mei: De H-moll Messe door dezelfde vereeniging in dezelfde kerk en onder denzelf den dirigent; op nader te bepalen dag: Orgelconcert in een Amsterdamsche kerk door de Nederlandsche Bachvereeniging. In de hoofdstad zijn barricades opgericht, lantaarnpalen uitgerukt, de politie werd met steenen en pannen bekogeld van de daken, met bloempotten uit de ven sters, de communisten trachtten van Amsterdam een tweede Weenen te maken. De pamfletten, die aan de opgehitsten aanbevelen, om de stempellokalen kort en klein te slaan, zijn geïnspireerd aan „De Tribune". Het is dit blad niet te doen, om sociale verbeteringen te bereiken, maar om barricaden-gevechten. Achter de misleide massa jaagt de pro vocateur. De provocateur is „De Tribune". Het blad bedreigt. Als ze ons geen geld geven, dan de vuist gezet voor een gevaar lijke situatie. Het verspreidde eergisteren „de opmerking, dat zij nu maar moesten rooven en stelen wat los en vast zat, want van dit bedrag kunnen wij niet leven", zoo als het beweerde, dat werkloozen roof en diefstal wilden goedpraten. Gisteren schreef het; Georganiseerden en ongeorganiseerden dienen in groote demonstraties de stad in te trekken en massaal te protesteeren te gen de steunroof. Zij dienen de bourgeoisie geen oogenblik met rust te laten. Voor een dergelijke bedreiging, die elk oogenblik om kan slaan in situaties, die uiterst ge vaarlijk zijn voor de bourgeoisie, zal de be zittende klasse ten slotte capituleeren. Amsterdam moet daveren van de protes ten van de arbeiders! De bezittende klasse moet er elk oogenblik aan herinnerd wor den, dat er een opstandig proletariaat in de stad is, dat er niet aan denkt zich on gemerkt te laten uithongeren. De bourge oisie moet geen oogenblik met rust gelaten worden! Zoodra de provocateur bereikt heeft, dat de barricaden van schuttingen, stoelen en timmerhout zijn opgestapeld, dat de politie wordt aangevallen, en het opstandig prole tariaat de gewenschte slagvaardige situatie heeft bereikt, zoodat de regen van steenen, bloempotten, dakpannen en invectieven te gen het gezag kan losbarsten, roept de brave ophitser: maar wij worden aangeval len wij moeten ons verdedigen! En hij schrijft na den slag: De politie trad met overval-auto's op en schoot met scherp tegen de arbeiders en de huizen, waar zich iemand vertoonde. Talrijke huizen vertoonen de kogelgaten. Het verzet duurde voort tot ongeveer 2 uur 's nachts. Tegen dien tijd vonden de laatste charges plaats. Hierop verscheen de politie met zoeklichten en overvalauto's in de straten. De schijnwerpers beschenen de huizen, op ieder, die zich vertoonde werd geschoten. De fascistische politiechef van het bu reau Linnaeusstraat, de heer Staal, had zich met zijn troepen voorbereid op een grooten slag. Hij was met een groot leger met overvalauto's en ruiterij aanwezig. De arbeiders lieten zich echter niet straffeloos aanranden door de politie. Overal grepen de arbeiders naar middelen om zich tegen de politieovervallen te ver weren. In verschillende straten werden bar ricades opgeworpen. Onder de geheele be volking heerschte groote verontwaardiging over het schandelijk optreden der politie. Talrijke arbeiders werden gewond of gear resteerd. De scherpslijper bekommert zich niet om het leven van de arbeiders, die hij ophitst, en heelemaal niet om de politie, die zoo als gisteren een door „De Tribune" ge schoolde riep „gerust mag barsten". Een jongste„extra-nummer" van „De Tribune" vraagt verscherping van de be dreiging tegen „de bourgeoisie", die maar met de portemonnaie voor den dag moet komen en het ook wel zal doen, als de stomp maar goed aankomt! Indien er bij de voortgezette barricaden- terreur dooden vallen, heeft de heer Wijn koop daar natuurlijk geen schuld aan, en de heer Lou De Visser weet van den dooie geen kwaad. Maar zij zullen als leden van het gilde der beroepsopruiers in de Tweede Kamer een interpellatie houden tegen „de beestenknuppels van de politie". En de pro vocateur, die met zijn gangsters-politiek te gen het gezag eindelijk slachtoffers maak te, om ze onder een revolutionnairen rouw- oploop te laten begraven, roept om wraak, oog om oog, tand om tand en de latente revolutie. In Rusland zouden deze luitjes dadelijk tegen den muur worden geplaatst, in Am sterdam kijkt de Officier van Justitie, hoe de provocateur hem uitlacht, en in Den Haag betaalt de tresorier de beroeps-op ruiers uit 's lands schatkist! Voor de herdenking van het 750-jarig bestaan der stad 's Hertogenbosch heeft men thans de medewerking verzocht en verkregen van een oud-Bosschenaar ,den heer Herman van den Eerenbeemt te Amsterdam. Deze heeft uit de vele plannen, welke al gerezen waren een en ander uitgekozen en samengevat tot één ge heel. Op een ten stadhuize onder leiding van burgemeester mr. F. J. van Lanschot gehouden vergadering van velen, die zich interesseeren voor de herdenking in 1935 heeft hü nu nadere toelichtingen verstrekt. De bedoeling is iets te scheppen van grooten stijl en van krachtige al lure, passend in de stad, iets, dat cultureel, ar tistiek en intellectueel te verantwoorden is. Rond de beroemde St. Janskathedraal zijn de plannen opgebouwd. Het bouwwerk zelf wil men bij avond in floodlight zetten; den bekenden jaarlijkschen Maria-omgang, thans reeds een processie, welke •door duizenden en duizenden bezocht wordt, wil men uitbouwen in de breedte en in de diepte. Voorts ligt het in het voornemen in de Kathe draal de Missa in Die Festo van Alph. Diepen beek te doen uitvoeren. In het Plantsoen is geprojecteerd een Cud 's Hertogenbosch, in logisch verband met groot- sche uitvoeringen van Beatrijs, waaraan eenige honderden Bosschenaren hun medewerking zul- fen verleenen. Deze uitvoeringen worden ge geven in een tot dit doel te verbouwen manege. De daar beschikbare ruimte zal het mogelijk maken heele ridderstoeten e.d., komende door de straten van Oud 's Hertogenbosch langs de toeschouwers te leiden. De Parade, het ruime plein aan den voet van de kathedraal zal worden herschapen in een bloementuin ,waar in een fantastische omge ving voor de kinderen sprookjes vertoond zul len worden. De heer Van den Eerenbeemt heeft zich voor de artistieke leiding de medewerking verzekerd van Hans van Meerten van het Groot-Neder- landsch Tooneel. Buiten het hier geschetste zullen tal van andere attracties nader worden bezien, als <=ter- ritten, concours hippiques e.d. Aan de versiering der stad zelve zal uiteraard de noodige zorg worden besteed. De herdenkingsplechtigheden zullen plaats hebben van 15 tot 30 Juli 1935. De steen van den koninklijken grafkelder in de Nieuwe Kerk te Delft weer afgewenteld Opnieuw is Donderdag de drie en een halve ton wegende steen van den Koninklijken graf kelder in de Nieuwe Kerk te Delft afgewenteld; weer is de ingang ontsloten om een lid van ons Vorstenhuis te ontvangen. Lange jaren was het graf gesloten gebleven, thans binnen het half jaar is het aantal daar ter ruste gelegde Vorstelijke personen met twee vermeerderd. Er wordt met groote haast gewerkt in de Nieuwe Kerk, om alles tijdig voor de plechtig heid der bijzetting in gereedheid te brengen. Men is thans begonnen met het verwijderen van de steigerwerken in het gebouw; er wordt dag en nacht aan gewerkt. Het eerst zal het koor in gereedheid worden gebracht. Een moeilijkheid is, dat een gedeelte van het. dak boven het koor is verwijderd. En dat is zoo snel weer niet aangebracht. Daarom is besloten om boven de te bouwen rouw-tunnel een flinke zeil-bedekking te maken. Behalve dat verschillende steigerwerken moe ten worden gesloopt, is het noodzakelijk andere te versterken, omdat steunsels worden wegge nomen. Deze dubbele arbeid vereischt dan ook groote voorzichtigheid. Het is zeer waarschijnlijk, dat bij den bouw van den rouw-tunnel, vanaf den ingang der kerk tot in het koor dus, de witte kleur zal do- mineeren. Er zal wel eenige afzetting komen met lila, doch niet zooals bij de bijzetting van wijlen Koningin Emma, uitsluitend zwart. Donderdagmiddag zijn de voorbereidende maatregelen getroffen voor het aanbrengen dezer rouwbekleeding. Voorts is men begonnen met 't wegbreken van den preekstoel enz. in de kerk, welk gestoelte waarschijnlijk in de omge ving van den Kon. grafkelder zal worden ge plaatst. Alleen uitzending der begrafenis plechtigheden op Woensdag Naar wij vernemen, hebben de omroepveree- nigingen van den minister van Binnenlandsche Zaken mededeeling ontvangen, dat op Woens dag 11 Juli a.s. alleen de plechtigheden bij de begrafenis van Z. K. H. Prins Hendrik uitge zonden mogen worden en dat de omroepver- eenigingen het verdere gedeelte van den dag moeten zwijgen. Schoonzuster van den Prins aangekomen Hedenochtend is om elf uur aan het Staats spoor-station te Den Haag aangekomen de Hertogin van Mecklenburg, echtgenoote van Hertog Adolf. De Prinses, die omstreeks half elf in het paleis Noordeinde kwam, begaf zich met den Hertog per auto naar het station om haar tante te begroeten. Inmiddels was ook H. M. de Koningin ten paleize Noordeinde aan gekomen, en ontving de Hertogin. In de heden gehouden vergadering van de Eerste Kamer deelde de VOORZITTER mede, dat door de afdeelingen Donderdag tot leden van de commissie van Redactie voor het adres van rouwbeklag, dat de Eerste Kamer zal rich ten tot H.M. de Koningin, waren aangewezen de heeren Janssen, Fock, ter Haar, Jansen de Limpens en van Lanschot. Vervolgens hebben de afdeelingen over het ontwerp-adres beraadslaagd, waarna de Eerste Kamer zich in de heropende, openbare verga dering vereenigde met den volgenden tekst van het adres: „Mevrouw, Met groote ontroering heeft de Eerste Kamer der Staten-Generaal kennis genomen van het zoo plotseling verscheiden van Z. K. H. den Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklen burg. Van heeler harte deelt de Kamer in de smart, welke Uwe Majesteit en H. K. H. de Kroon prinses vervult. De Kamer bidt Uwe Majesteit in deze droef heid Godes onmisbaren bijstand toe." Naar wij van den luitenant-generaal, gouver neur der koninklijke residentie vernemen, zal er naar de aanwijzingen van den minister van Defensie namens de Koninklijke Marine en de Koninklijke Nederlandsche Landmacht een krans aan het paleis Noordeinde worden aan geboden door den commandant van het veld leger en den commandant der marine in den Helder, vergezeld van hunne adjudanten en van een onder-officier en een mindere, respec tievelijk van de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Marine. Aan alle tot de bovengenoemde gedeelten der weermacht behoorenden zal de gelegenheid worden gegeven eene bijdrage tot dit doel te schenken. In verband daarmede kunnen onder volle waardeering van eventueel ten deze bestaande voornemens en bedoelingen het aanbieden van kransen of bloemstukken door afzonder lijke korpsen, vereenigingen of personen de weermacht betreffende, in deze algemeene hul de begrepen worden geacht en kan mitsdien van een eventueel ten deze bestaand voornemen worden afgezien. Thans wordt officieel medegedeeld, dat op Maandag en Dinsdag e endefilé voor de kist met het stoffelijk overschot van Prins Hendrik, zal worden gehouden. BANDOENG, 6 Juli (Aneta) H. M. de Koningin heeft aan den commandant van het leger in Ned.-Indië, luitenant-generaal Koster, het volgende telegram gezonden: „Mijn oprechten dank leger medeleven smartelijk verlies Wilhelmina". De Senaat van het Tilburgsche Studenten Corps „Sint Olof" heeft aan H. M. de Konin gin, een telegram van rouwbeklag gezonden. Verder heeft het Corps in verband met het overlijden van Z. K. H. Prins Hendrik, tot en met den dag der begrafenis zwaren rouw aan genomen. Eerbewijzen der burge meesters Naar wij vernemen zal ook ditmaal langs den weg, welken de begrafenisstoet op Woensdag a.s. zal nemen, een groot aantal burgemeesters van Nederlandsche gemeenten zich opstellen om den overledene de laatste eer te bewijzen. De orga nisatie hiervan berust in handen der Vereeni ging van Nederlandsche gemeenten. De plaats waar de burgemeesters zich zullen opstellen, is nog niet vastgesteld. Een nationaal huldebetoon Den 21sten Maart 1935 zal het 250 jaar ge leden zijn, dat Johann Sebastian Bach te Eise nach geboren werd. Dit feit zal zeker ook in Nederland op velerlei wijze herdacht en ge vierd worden en wel in de eerste en voornaam ste plaats door uitvoering van zijn werken. Daarbij zal men zich ten doel moeten stellen een zoo volledig mogelijk beeld te geven van zijn geheele gigantische oeuvre. Dit gaat even wel de krachten van een enkele muziekveree- niging welke ook, verre te boven, en kan alleen benaderd worden door een behoorlijke samen werking en arbeidsverdeeling van eenige goed geschoolde en voldoende geoutilleerde vereeni gingen. Dit inzicht heeft de besturen van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst, van het Concertgebouw te Amsterdam en van de Nederlandsche Bachvereeniging doen beslui ten zich tot dat doel te vereenigen en de voor bereiding en leiding van een Bachherdenking in 1935, die op den naam van een nationaal huldebetoon aanspraak mag maken, op te dra gen aan een commissie van negen personen, drie uit elk der besturen. Hiertoe worden aan gewezen: door het Hoofdbestuur der Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst de heeren: Jhr. Mr. Dr. E. A. van Beresteyn te 's Gravenhage; Dr. P. Cronheim te Amsterdam en de heer J. C. Tadema te Haarlem. door het Bestuur van het Concertgebouw de heeren G. H. de Marez Oyens, Dr. H. P. Hei- neken en Dr. R. Mengelberg, allen te Amster dam, en door het Bestuur der Nederlandsche Bach vereeniging Prof. Dr. J. H. Gunning Wz. te Hilversum, Mevrouw de Wed. G. Schoonder- beek-Vreedenburg te Naarden en Mej. A F. Dudok van Heel te Huizen (N. H.) welke de leiding der dagelijksche zaken heb ben opgedragen aan Prof. Gunning en Dr. Mengelberg. Deze commissie kwam al spoedig tot het re sultaat, dat een gemeenschappelijk, op eenige dagen' geconcentreerd „Bach-feest" niet moge lijk was, dat veeleer elke vereeniging met haar eigen krachten haar eigen program moest uit voeren, maar dat deze programma's zoo zouden moeten worden samengesteld dat zij elkander zouden aanvullen en tezamen een Bach-cyclus vormen, waarin de verschillende zijden van Bach's oeuvre zouden vertegenwoordigd zijn. Reeds om technische redenen volgt hieruit, dat de verschillende concerten ook door langere tusschenruimten gescheiden zullen kunnen zijn, wat ook in het belang van het publiek wordt geacht. Behalve door de samenstelling der programma's zal echter de eenheidsge dachte ook nog tot uiting komen, ten eerste, doordat de uitvoeringen zullen worden beperkt tot de hoofdstad, met dien verstande evenwel, dat het Gooi, de bakermat en de hoofdzetel der Nederlandsche Bachvereeniging, zal worden beschouwd als tot Amsterdam te behooren. En ten tweede zal door de drie vereenigingen ge zamenlijk een „Feestgids" worden uitgegeven, waarin de programma's volledig zullen worden afgedrukt en toegelicht en waarin ook eenige artikelen over Bach en de beteekenis van zijn muziek, vooral voor onzen tijd, zullen worden Gunstig resultaat voor de R. K. Staatspartij ondanks depres sie en agitatie De verkiezingen te Enschede hebben aan getoond, dat de radicaliseering van de bevolking nog niet tot staan is gekomen, wanneer wij althans aannemen, dat de op 4 Juli j.l. gehouden tusschentijdsche ge meenteraadsverkiezingen te Enschede als thermometer voor de Nederlandsche poli tieke situatie kunnen gelden. Al is 't dan ook waar, dat de Sociaal Democraten sinds de Kamerverkiezingen van 1933 ongeveer 1.000 stemmen, d-i. plm. 10 pet., achteruitgegaan zijn, men mag daarbij niet uit het oog ver liezen, dat de meeste dezer stemmen bij de communistische partij en de andere revolu- tionnaire groepen terecht gekomen zijn. Vanzelfsprekend werd met belangstelling uitgezien naar de resultaten voor de R.K. Staatspartij. Deze wist met 6.389 stemmen haar positie van 1933 te handhaven. Haar aantal raadszetels voor Groot-Enschede zal zeven bedragen. Dit gunstige resultaat, ver kregen in een tijd van heftige depressie en matelooze agitatie, stemt tot groote dank baarheid. Een woord van waardeering aan de plaatselijke afdeelingen voor haar inge spannen arbeid onder zoo moeilijke omstan digheden is hier toch zeker op zijn plaats. Deze uitslag is de bemoediging voor de komende verkiezingen in 1935- Wanneer het plan van den Centralen Propagandadienst om een massacontact te scheppen in het propagandablad: „De Opmarsch", binnen kort verwezenlijkt zou kunnen worden, dan is wederom een der voorwaarden voor een nog krachtiger front verwezenlijkt. Eenige aandacht moet nog geschonken worden aan de resultaten van de groep dissidente katholieken. Deze hoopte op een geweldige toename van stemmen. De opti misten onder hen spraken zelfs van drie zetels. Als leuze werd aangeheven, dat 4 Juli een dag van afrekening zou worden met de R.K. Staatspartij. Inmiddels is gebleken, dat deze afrekening een tekort van 257 stemmen opleverde, daar sinds de Kamerverkiezingen in 1933 deze groep van 1-537 op 1-280 stemmen is terug- geloopen. Derhalve een vermindering met ongeveer zeventien percent. Ernstig verkeersbezwaar te Kampen Over den IJsel te Kampen ligt een brug, welke, volgens bij de brug geplaatste borden, geen hooger gewicht toelaat dan 4000 K.G. Daar deze brug het voornaamste stadsgedeelte verbindt met het station, levert zij een ernstige belemme ring voor het bedrijfsleven op. Dit bedient zich voornamelijk van motorrijtuigen, die met hun lading een totaal gewicht van 5 a 6 ton hebben, doch deze auto's worden op de brug niet toe gelaten. De Afdeeling Wegen en Verkeer van den B.B. N. heeft de aandacht van het Gemeentebestuur van Kampen gevestigd op den schadelijken te rugslag, welken het bedrijfsleven in die gemeen te door den toestand der IJselbrug ondervindt en verzocht, na te willen .gaan, op welke wijze ten spoedigste afdoende verbetering kan worden aangebracht, Na de regenachtige dagen tusschen 20 en 28 Juni, gedurende welke onweders de regensom van de geheele maand in het midden van het land op het normale peil brachten en in het Zuiden een belangrijk overschot aan neerslag veroorzaakten, zou het kunnen schijnen alsof de langdurige cTroogte ten einde is. Evenwel bleef ook na deze regenachtige dagen de neer slag in het Noorden van het land een tekort aanwijzen, terwijl de laatste week weer nergens regen van eenige beteekenis is gevallen. Op grond hiervan mag daarom worden aangeno men, dat de droogte niet voorbij is. Voor de naaste vooruitzichten heeft deze omstandig heid nog groote beteekenis. Immers zelfs wan neer er een algemeene weersomslag komt be staat er een groote kans, dat bij regenachtig weer nog te kleine hoeveelheden zullen vallen. De op dit oogenblik heerschende algemeene weerstoestand in West- en Midden-Europa geeft bovendien nog geen andere dan vrij twijfel achtige regenvooruitzichten. Er ligt nog een langgerekt gebied van hoogen druk over de Noordzee en een deel van het vasteland, dat zich slechts langzaam in Oostelijke richting ver plaatst naarmate een oude depressie over Oost-Europa zich in dezelde richting verwij dert. Dit gebied van hoogen druk neemt bo vendien in kracht af. In zooverre neemt dus de kans op regen wel iets toe maar het is toch twijfelachtig of voor Zondag een regen- brengende diepressie uit het Westen zal opko men. Van meer belang is, dat de algemeene ver plaatsing van de luchtdrukverdeeling naar het Oosten zal leiden tot een stijging van de tem peratuur doordat de aanvoer van koele lucht uit het Noorden zal afnemen en misschien vóór Zondag zal worden vervangen door dien van warme lucht uit het Zuiden of Zuid- Oosten. Vanuit het Noordwesten wordt de goe de weerstoestand niet bedreigd. Daarentegen is het niet uitgesloten, dat in het Zuiden zich in verband met een zwakke depressie over de Golf van Biskaye en hooge temperaturen in Frankrijk een onweerstoestand ontwikkeld, die zich dan van Z. naar N. over ons land zou ver plaatsen. Zeker is dat nog niet. Voorteekens daarvan zouden zijn een sterke stijging van de temperatuur, langzaam en onregelmatig dalen de barometer en omloopen van den wind naar het Z.O. en Z. Voor Zondag zijn derhalve de meest waar schijnlijke kansen: Vrij warm tot warm, zwak ke, veranderlijke wind, omloopen naar het Z.O. of Z., meest veranderlijke, doch toenemende bewolking en voorloopig nog droog weer, later toenemende onweerskans. (Nadruk verboden). Onze koloniën vallen niet onder de besprekingen Zooals reeds gemeld zijn de Engelsch-Neder- landsche handelsbesprekingen Donderdagmid dag officieel geopend, nadat pas weinige uren tevoren de Nederlandsche delegatie onder lei ding van dr. Hirschfeld te Londen was aan gekomen. De onder-minister van handel, Col- ville, heeft de Nederlandsche afgevaardigden namens minister Runciman begroet. De eerste Tft besprekingen, die gevoerd werden op het minis terie van handel, bleven aanvankelijk beperkt v tot een algemeene gedachtenwisseling en tot de vaststelling van een programma voor de onder handelingen der komende dagen. Zooals be kend, zijn reeds in April voorloopige bespre kingen te Londen gehouden, waarbij men ech ter toen slechts weinig vorderingen kon maken, zulks als gevolg van de weinig toeschietelijke houding van den Engelschen minister van landbouw. Aan het slot van den eersten dag der han delsbesprekingen kan men zich natuurlijk slechts een vaag beeld vormen omtrent de po sitie der wederzijdsche delegatie. Van belang is het dat door goedingelichte zijde is vastgesteld, dat de Nederlandsche koloniën niet onder de besprekingen zullen vallen. De basis der be sprekingen zal, zoo bericht de „N. Rott. Crt.", ongeveer de volgende zijn: Van Nederlandsche zijde bestaat de wensch te geraken tot een verhoogden invoer van bo ter, spek, fruit, groenten en uien. Van de zijde van Engeland verlangt men een verhoogden uitvoer van ijzer-, en staalwaren, steenkool en textielgoederen. De Engelsche minister van landbouw schijnt ook thans nog niet tot con cessies t.a.v. een verhoogden invoer van land- bouwartikelen bereid te zijn. Men hoort echter, dat op het punt van de uien, Engeland eerder tot een tegemoetkoming bereid zou zijn. Als tegenprestatie zou Engeland dan denken aan bestellingen van de zijde van Nederland in verband met ons bruggenbouw- programma. Ned. Industrie- en Handelsraad voor land- en tuinbouw In verband met het overlijden van Z. K. H. den Prins der Nederlanden wordt de aanvanke lijk op 11 Juli vastgestelde demonstratieve ver gadering van den Nederlandschen Industrie- en Handelsraad voor Land- en Tuinbouw uitge steld en zal thans gehouden worden op 18 Juli des namiddags te 1 uur in het gebouw van den Dierentuin, Benoordenhoutscheweg 2 te 's- Gravenhage. Gedeputeerde Staten der Provincie Zuid- Holland maken bekend, dat op Woensdag 11 Juli 1934 de Hoornbrug en de trambrug onder Rijswijk, de Reineveldsbrug, de Koepoortsbrug, de Oostpoortbrug en de Rotterdammerpoort- brug onder Delft, alle gelegen over het Rijn Schiekanaal, voor de scheepvaart gesloten zul len zijn de eerste drie van 0 uur af, de laatste drie van 6 uur af. Zoo mogelijk zal in de avonduren gelegën- heid tot doorvaart worden gegeven. Van dit werkje van Peter Hendrichs zijn, naar wij vernemen, nog een paar honderd exem plaren over van den zevenden druk. Zoo zijn dan in 3^ jaar bijna 50.900 exemplaren in Ne derland verkocht. Na den zevenden druk zal vooreerst geen nieuwe druk worden opgelegd. Al zal het wetsontwerp tot instelling van een Verkeersfonds ook in de Eerste Kamer nog wel stuiten op verzet, de kans, dat ook dit college den minister van Waterstaat tenslotte de mogelijkheid niet onthouden zal, om den verkeerschaos te gaan ordenen op de wijze, die hem de eenig juiste lijkt, is toch zeer behoorlijk. Daarom heeft het nut, reeds thans aan te geven wat dit wetsontwerp in de practijk voor het publiek beteekent. Het publiek, dat met deze wet te doen zal krijgen, is beperkt. Het zijn de berijders van motorrijtuigen. Meer niet. Want, doordat de Tweede Kamer een amendement-Drop aanvaardde, is wielrijdend Nederland den dans ontsprongen. De verhooging van de rijwielbelasting tot 3 was voor de meer derheid der Kamer nog minder aanvaard baar geworden, toen minister Oud eerlijk had erkend, „dat men niet kan zeggen, dat hetgeen de wielrijders opbrengen, in even redigheid is tot wat het rijwielverkeer van de wegen vergt." De rijwielbelasting is sedert 1926 een bestemmingsbelasting d.w.z. haar opbrengst is uitsluitend bestemd voor de verbetering en den nieuwen aanleg van paden voor de fietsers. Nu deze laatsten meer aan belasting opbrachten dan voor hen werd uitgegeven, ware er dus eerder aanleiding geweest, om de belasting lager te stellen. Bij het motorisch verkeer staat de zaak eenigszins anders. Dit verkeer betaalt bij lange na niet de kosten, die de Overheid direct of indirect ten zijnen behoeve uitlegt. En om die reden reeds zou dus, nu de staatskas een benarden tijd doormaakt, eene yerhooging van de wegenbelasting gexnpti- veerd zijn. Dat motief werd in de Kamer tenslotte ook wel door de meeste sprekers aanvaard. Maar men keurde af en wees af, dat uit de verhoogde heffing mede gedekt zouden worden de spoorwegtekorten. Waar om moet, zoo vroeg men, het eene particu liere bedrijf opkomen voor het andere par ticuliere bedrijf? Zóó gesteld, is de vraag zeker suggestief. Maar juist is zij niet ten volle. Want, aldus minister Oud, de spoor wegen zijn geen particulier bedrijf. Zij dienen het algemeen belang. En daarom kwamen hun nadeelige saldi totnogtoe voor rekening van den Staat d.w.z. van de ge zamenlijke belastingbetalers. Immers, de directie van de spoorwegen is ten behoeve van het algemeen belang in haar gestie aan banden gelegd. Had zij de leiding van een particuliere onderneming, zij zou een heel ander beleid kunnen voeren. Zij zou tal van lijnen, die geen winst afwerpen, al lang geabandonneerd hebben en zich beperkt hebben tot de exploitatie van dat deel van het net, hetwelk baten oplevert. Men heeft, aldus nog steeds de minister van Financiën, de spoorwegen steeds als een eenheid gezien. En daarom mag men aan die stelling toevoegen betaalde een contribuabele, die nooit van een trein gebruik maakte, meer belasting dan hij gedaan zou hebben, wanneer het beheer van de spoorwegen een strikt com mercieel beheer van een zuiver particulier bedrijf geweest was, daarom betaalde ook de reiziger op een traject als Amsterdam Rotterdam een tarief, dat lager had kunnen wezen, indien het bedrijf niet belast had behoeven te zijn met de exploitatie van tal van onrendabele, maar om redenen van algemeen belang gehandhaafde baanvakken Het vraagstuk van de verS'eersordening en het brengen van alle openbare inkom sten en uitgaven terzake van het verkeer in één Verkeersfonds is het bleek bij de openbare beraadslagingen in de Kamer opnieuw uitermate ingewikkeld. Het is zeer moeilijk, hier geen eenzijdig standpunt in te nemen. Maar houdt men vast, dat zoowel voor den spoorweg als voor het andere verkeer de Staat zich belast ziet met aanzienlijke uitgaven, en beziet men het geheele complex van uiteenloopende ver keersmiddelen als eene het algemeen belang dienende eenheid, zooals de spoorwegen zie boven steeds als eene eenheid bezien zijn, dan komt men toch wel tot een ietwat begrijpender en concilianter houding tegen over de regeeringsplannen. Zooals de spoor wegen jarenlang een blok aan het been hadden in den vorm van lijntjes, die haar kosten niet goed maakten, maar gehand- haaft moesten worden, hoewel de concur rentie van vrachtauto en autobus de ver liezen steeds grooter deden worden, zal het geheele verkeerswezen uit een analoog motief want een ingekrompen spoorbe drijf blijft voorloopig onmisbaar moeten aanvaarden, dat in de verkeersfondsbegroo- ting tijdelijk de kwade post voorkomt van oud spoorwegzeer. En het kan dit doen in het besef, dat de Staten Generaal bij de jaar lij ksche behandeling dier begrooting wel waken zullen, dat op de financieele ordening ook volgt de werkelijke verkeers- coördinatie, welke volgens den uitleg van minister Kalff zelf beteekent, „dat men eindelijk zal komen tot den toestand, waarin aan ieder vervoermiddel zal worden toege kend de taak, die het behoort te hebben in het algemeen verband; dat men ook de hoeveelheid goederen en personen, die te vervoeren zal zijn, aanwijst aan de daar voor meest geschikte vervoermiddelen, met het resultaat, dat men zal krijgen de meest economische wijze van vervoer." Over de financieele beteekenis van het Verkeersfonds voor de direct belangheb benden in een volgend artikel.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 5