Providentieel ordestichter
ZATERDAG 7 JULI 1934
Haydn's nationaliteit
Vereering van zijn tijd-
genooten
ZAKEN-OMROEPERS 50 CENT PER REGEL
REIZEN EN BEDEVAARTEN
DIVERSEN
VERKEERSONDERWIJS
TE VELSEN
Commissie voor dit doel
geïnstalleerd
Kind over boord
HEEMSTEDE
ZAANDAM
'T KALF (Zaandam)
RIJKSVISCHAFSLAG
STAAT VAN BESOMMINGEN
VOETBAL
HAARLEMSCHE VOETBAL
BOND
HaarlemAmsterdam
Stormvogels-D.W.S.
Geen Oostenrijker, maar een
Kroaat?
kleine advertenties
Dienstbetrekkingen
Gevraagd en aangeboden
10 cent per regel
Koop - Verkoop - Huur
Verhuur etc.
20 cent per regel
Prijzen voor Particulieren
en bij vooruitbetaling
(BIJ CONTRACT AANMERKELIJKE REDUCTIE)
VERVOLG
OBERAMMERGAU
N.V. Reisbureau „Centropa" te
Utrecht, 's Bosch en Nijmegen
REISGENOOT GEZOCHT
31ste BEDEVAART
NAAR L0URDES
4e Montfortaansche Lourdes-Bedevaart (110 Augustus)
NED. REISVEREENIGING VOOR KATHOLIEKEN
De propagandareis is dit jaar naar
MüNCHEN - WEENEN - BUDAPEST
Vertrek 1 Augustus. Duur 10 dagen.
Reissom 89.50
Vraagt uitvoerig programma aan het Centraal Bureau
Heerengracht 215 - Amsterdam - Telefoon 45817
MARIA HEMELVAART TE L0URDES
N.V. REISBUREAU ROTALA NEERLANDICA
HUWELIJK
HUWELIJK
HUWELIJK
HUWELIJK
REISBUREAU JOS. PEETERS VENL0 PARADE 1
HUWELIJK
NET ZAKENMAN
WIE HELPT MIJ
OUDE ILLUSTRATIES
GELDELIJKE BIJDRAGEN
ZANG- EN SIERV0GELS
C. VAN DIJK EN ZONEN
Houtstraat 108/110 Tilburg
Telefoon 548
KAPITAAL GEVRAAGD
EEN lste HYPOTHEEK
Ook de gemeente Velsen heeft het voorbeeld
Van Amsterdam en Haarlem nagevolgd en is
overgegaan tot oprichting van een Onderwijs-
Verkeerscommissie.
Vrijdagavond is deze op het raadhuis door
burgemeester F. L. J. E. Rambonnet officieel
geïnstalleerd.
Doel der commissie is, een verkeerscursus te
organiseeren voor alle onderwijskrachten in de
gemeente, waarvan de leiding zal worden ge
steld in handen der politie.
Haar samenstelling is als volgt:
Voorzitter: mr. dr. v. d. Fier, lid der Com
missie van Bijstand voor Onderwijszaken, als
mede de heeren W. C. Suwerink, chef der afdee-
ling onderwijs, G. C. Bun, insp. L. O. m de
inspectie Alkmaar, D. de Ridder, comm. van
politie, B. F. Kipp, hoofdinspecteur van politie,
H. J. Zeeman, directeur der Nijverheidsschool,
P. J. de Mooy, secretaris; J. Dalhuysen en H. P.
Van Roozendaal. resp. hoofden der O. L. school
D„ der Insinger-school en der St. Jozef-school
(Velsen-Noord).
T.z.t. zal aan deze commissie worden toege
voegd een bestuurslid der op te richten plaat
selijke afdeeling van de Ver. „Veiligheid en Ver
keer."
Burgemeester Rambonnet heette in zijn ope
ningswoord speciaal den heer Dun welkom, en
zette daarna nog eens het doel der commissie
Uiteen. De taak die haar was toebedeeld, was
Volgens spr. van groote urgentie, daar het
Verkeer in de gemeente steeds drukker wordt.
Ook het aantal verkeers-ongelukken is vrij groot.
Opvallend is ook welk een groot deel dezer
ongelukken te wijten is aan onbekendheid met
de verkeersregels.
De commissie heeft haar eerste levenslicht te
danken aan mr. v. d. Flier, die herhaaldelijk
de aandacht op dit probleem had gevestigd.
Ook besprak de burgemeester in groote lijnen de
voorgestelde werkwijze, die hoofdzakelijk ge
baseerd moet zijn op samenwerking tusschen
politie en onderwijspersoneel.
Spreker stelt het op prijs, dat de politie haar
volle medewerking heeft toegezegd, en spreekt
de verwachting uit, dat al het onderwijzend per
soneel aan de cursussen zal deelnemen.
De burgemeester wenschte tot slot de com
missie een succesvolle loopbaan toe, onder de
bekwame leiding van mr. v. d. Flier, die hiermede
als voorzitter geïnstalleerd werd.
Ook deze dankte op zijn beurt, den burge
meester voor het in het leven roepen der com
missie en stelde het op prijs, dat aan de uit-
noodiging door alle gevraagden was gevolg ge
geven.
Het ligt in de bedoeling het systeem na te
volgen van Amsterdam en Haarlem. Wanneer
de commissie eenmaal van voldoende hulp ver
zekerd is, zullen cursussen worden gegeven, om
vattende telkens 5 lessen van 1% uur.
Zoo spoedig mogelijk zal nu een bespreking
plaats vinden over al deze plannen, met de
leerkrachten van alle scholen, zoo mogelijk op
een extra vrijen middag.
Het vrachtmotorschip de Vier Gebroeders uit
Amsterdam schipper J. v. d. H. voer heden over
de Kagerpla&fen alhier, toen plotseling een
Plons en een gil werd vernomen. Het bleek dat
het 5-jarig dochtertje bij het spelen ovei boord
Was gevallen. Gelukkig hing achter het motor
schip een roeiboot. De knecht van den schipper
sprong direct hierin, terwijl het touw werd
doorgesneden. De knecht mocht het gelukken 't
meisje, dat reeds eenige malen onder was ge
weest te redden. Het bleek dat het kind geen
verdere beletselen had bekomen.
Zwem- en Polowedstrijden afgelast In ver
band met het overlijden van Z. K. H. Prins Hen
drik zijn alle zwem- en Polo wedstrijden bij de
H. P. C. tot en met Woensdag 11 Juli afgelast.
Autotocht ouden van dagen Gistermiddag
maakten de ouden van dagen hun jaarlijksch
autotochtje. Om 2 uur een groote drukte op
de Kerklaan, waar de stoet van een 40-tal
auto's werd geformeerd, deels uit Huize St..
Bavo, maar ook het overige deel van Heem-
Stede. In totaal waren er 135 oudjes.
Vanaf Huize St. Bavo ging de tocht door
nieuw Heemstede, n.m. Heemsteedsche Dreef
en Bronsteepark, vervolgens door het Haar
lemmerhoutpark langs Hertekamp in de rich
ting Haarlem en Velsen door Velserkerkpark,
het Bloemendaalsche Bosch en over het Kopje
naar Kraantje Lek, waar thee en versnape
ringen werden aangeboden.
Hier werd mevr. Quarles v. UffordDolle
man, die voor de 6e maal dat dit uitstapje
geschiedde, de organisatie bijna altijd alleen
had en nu dit voor de laatste maal deed,
doordat zij mettertijd Heemstede gaat verla
ten, verrast met een fraai bloemstuk, aan
geboden door de oudjes.
Vervolgens werd de tocht voortgezet over
Overveen, Zeeweg en Zandvoort om over Aer-
denhout huiswaarts te keeren. Dank zij het
fraaie weer was het een prettige middag.
Personalia De heer Fred. Luyken alhier
is geslaagd voor het eind-examen, hoofdvak
piano, aan het Conservatorium te Amsterdam
Concert bij St. Michaël Hoewel aanvan
kelijk stemmen opgingen om as. Zondag, we
gens het overlijden van Z. K. H. Prins Hendrik,
het concours bij St. Michaël niet door te doen
gaan, stuitte dit op ernstige moeilijkheden.
Besloten is, het concours alsnog door te
doen gaan. Echter zal alle officieel vertoon
achterwege blijven, zooals reeds gemeld.
Zoo vervalt o.a. de officieele ontvangst ten
Raadhuize, terwijl de marschwedstrijd niet zal
gehouden worden op de Kerklaan, maar op
het terrein zelf, dat geheel van den weg is
afgelegen achter de school en het R.K. Ver-
eenigings gebouw.
De marschwedstrijden vangen aan om half
één. Deelnemende vereenigingen zijn: Jeugd-
harmonie Voorwaarts uit Haarlem met „Feest-
marsch van J. R. v. d. Glas; Jong Excelsior,
Amsterdam met „Patrouille" van J. Werkman;
van J. Chaillet; Crescendo, Assendelft met
„De Pelikaan" van Adr. J. Maas, Eensgezind
heid, Heemstede met „Feestmarsch" van J. R.
v. d- Glas.
Behalve bovengenoemde corpsen zullen aan
de Concertwedstrijd deelnemen Soli Deo uit
Warmenhuizen; St. Gregorius, Duivendrecht;
Concordia, Hoogkarspel; Eensgezindheid, As
sendelft; De Verwachting, Koehom; Winkels
Harmonie, Winkel en Zaandams Muziekcorps,
Zaandam.
Bloemententoonstelling Door de Onder
linge Tuinlledenvereeniging „Aerdenhout en
Omstreken" is een Lathyrus-tentoonstelling
georganiseerd in Hotel „Hof van Heemstede",
Valkenburgerlaan naast het tramhuisje. Deze
tentoonstelling is gratis te bezichtigen op Za
terdag van 2—10 uur en Zondag van 10—10
uur. Ook zullen nog andere bloemen en plan
ten geëxposeerd worden.
PAROCHIE VAN DEN H. BONIFATICS
ZONDAG 2e Zondag van de maand, 7e Zon
dag na Pinksteren. Viering van het feest van
Kerkwijding. De stille H.H. Missen om 6 half
8 en 9 uur; Hoogmis om half 11. Onder de H.H.
Missen schaalcollecte voor het R.K. Land en
Tuinbouwonderwijs; 5 uur Maria Congr. meis
jes afd. I, 6 uur voor de jongens; 7 uur Lof
en Rozenhoedje.
In de week de H.H. Missen om 7, 8 en 9 uur.
MAANDAG geen H. Mis om 9 uur; feest van
de H.H. Martelaren van Gorcum; 's avonds 8.30
Maria Congr. meisjes afd. II.
Maandag, Dinsdag en Woensdag voorberei
ding voor de kinderen v. d. plechtige H. Com
munie om half 9, half 12 en 4 uur.
DINSDAG geen H. Mis om 9 uur.
WOENSDAG van 7half 9 biechtgelegenheid
voor de familieleden der kinderen; 's avonds
half 9 Verpl. Vergadering St. Jos. Gez.
DONDERDAG plechtige H. Communie der
kinderen. Om 8 uur Plechtige H. Mis met gez.
geloofsbelijdenis; 's avonds 7 uur Plechtig Lof
met vernieuwing der Doopbeloften, opdracht
aan Maria en het H. Hart. Alle ouders dei kin
deren worden dringend uitgenoodigd met hun
kinderen te Communiceeren en bij de plech
tigheden aanwezig te zijn.
VRIJDAG om 8 uur Gez. Requiem-Mis voor
de Eeuwige Memorie; half 12 en 4 uur biecht
gelegenheid voor de kinderen van de St. Boni-
fatiusschool.
ZATERDAG alg. H. Communie voor de kin
deren; biechtgelegenheid van 49.30; 7 uur
Lof ter eere van de H. Maagd Maria.
A.s. ZONDAG 3e Zondag van de maand.
Eucharistische dag.
RECTORAAT ST. JANZIEKENHUIS
ZONDAG 8 uur gezongen H. Mis; 4 uur Lof
In de week is de H. Mis om 6.30.
WOENSDAG om 4 uur Lof ter eere van den
H. Joseph.
VRIJDAG om 6.30 uur Lof.
Opruiers De O.S.P. heeft aan den burge
meester verlof gevraagd om drie maal per week
wijkvergaderingen te houden. De politie houdt
echter steeds een oogje in het zeil, wat tot ge
volg had, dat Vrijdag proces-verbaal werd op
gemaakt tegen B. H. en J. K. wegens opruiing.
Zou het niet veel wijzer zijn in deze roerige
dagen geen permissie te geven van dergelijke
Haghe-preeken. Voorkomen is toch altijd nog
beter dan genezen.
De communisten roeren zich De commu
nisten hebben Vrijdag getracht de bootwerkers
over te halen om het werk neer te leggen uit
protest tegen de steunverlaging. Deze hebben
hieraan echter geen gevolg gegeven, zoodat het
werk rustig doorgaat. Gelukkig maar, want het
is thans zeer druk in de haven.
Verstoppertje spelen De politie heeft twee
communisten verbaliseerd wegens het loopen
in de plantsoenen. Deze menschen hadden zich
overhaast in de plantsoenen verstopt om niet
ontdekt te worden bij het schilderen op de
straten.
Als men zich niet aan de voorschriften houdt
Tegen K. V. uit Westzaan is proces-verbaal op
gemaakt, omdat hij op zijn auto een nummer
bord had aangebracht met uitwischbare cijfers.
ZONDAG: 7e Zondag na Pinksteren en viering
van het feest van Kerkwijding.
Na de H. Mis van half 8 algemeene H. Com
munie voor de leden van de Jongens-Congrega
tie. Heden schaalcollecte voor het R.K. Land
en Tuinbouwonderwijs in het Bisdom Haarlem.
Om 2.15 uur Catechismus als voorbereiding voor
de hernieuwing der Doopbeloften. Om 3 uur de
Vespers.
MAANDAG 9 Juli: feestdag van de H.H. Mar
telaren van Gorcum.
VRIJDAG: Communiedag voor de school
kinderen.
ZONDAG as. schaalcollecte om te voorzien in
de onkosten voor hulp in de huishouding in onze
parochie.
De plechtige vernieuwing der doopbeloften zal
plaats hebben op Zondag 29 Juli as.
ZONDAG: 7.30 voor Rosalia de Louter
Schrijver; 10 uur voor de parochie.
MAANDAG: voor Arte Wittebrood.
DINSDAG: voor Dirk Klaver en Maria Hooy-
schuur.
WOENSDAG: voor Joannes de Goede.
DONDERDAG: voor Jacob Room en Elisabeth
Groot.
VRIJDAG: 7.45 gez. jaarget. voor de Wed.
Emma Beijer—Koomen.
ZATERDAG: voor Henricus Joannes Reyn-
aers.
ZONDAG: 7.30 voor Hendrik Spillekom; 10
uur voor de parochie.
IJMUIDEN, 7 Juli. Rijksvischafslag. Tarbot
5585 ct. per kg., tong 0.651.95 per kg., groo
te schol 2332 per 50 kg., middel schol 23 per
50 kg., zet schol 15.50—16 per 50 kg., kleine schol
2.40—13 per 50 kg., bot 1.30 per 50 kg., schar
5.80 per 50 kg., wijting 5.10 per 50 kg.
van de heden aan den Rijksvischafslag aange
komen stoomtrawlers. Derika 7 f 1814; Gerb.
Johanna f 480, Eward f 2900, Utrecht f 600. Te
samen 630 manden. Kotters: E. 120 f 280. Log
gers: K.W. 104 f 510, K.W. 62 f 500, K.W. 52
f 390, K.W. 154 f 494, K.W. 112 f 400, K.W. 91
f 240, K.W. 147 f 620.
In de kunstzaal „De Armen de Poth"
Kunstenaarsgilde een tentoonstelling van
veld" van A. Zonneveld, dat deel
te Amersfoort houdt het Amersfoorisch
het werk der leden. Hierboven een „Koren-
uitmaakt van de tentoonstelling
Voor het elftal, dat Donderdagavond op het
R.C.H.-terrein de Haarlemsche kleuren in de fi
nale voor het Stedentournooi tegen het Amster-
damsch Elftal zal verdedigen, zijn de volgende
spelers uitgenoodigd:
Doel: N. Michel (V.S.V.); achter: G. Krom
(R.C.H.) en K. Haak (Stormvogels); midden:
R. Jongeneel (H.F.C.), D. J. de Koning (V.S.V.)
en A. W. Vreeken (Haarlem); voor: H. Nottrot
(E.D.O.), U. de Wolf (V.S.V.)S. Sterk (V.S.V,),
C. J. Smit (Haarlem) en J. Paape (R.C.H.).
De wedstrijd vangt te 7.30 aan en zal worden
geleid door den heer Mr. E. G. van Bisselick
(Den Haag).
Ter gelegenheid van de opening van het
nieuwe terrein der V.V. „Halfweg" zou Storm
vogels Zondag a.s. aldaar een opiuisteringswed-
strijd spelen tegen D.W.S.
Men deelt ons echter mede, dat op verzoek
van Stormvogels, in verband met het overlijden
van Prins Hendrik deze wedstrijd een week is
uitgesteld
Met mij zullen de lezers van dit blad, die
belang stellen in de toonkunst en hare
geschiedenis, wel altijd de meening zijn
toegedaan, dat Josef Haydn een even oerechte
Oostenrijker met Germaanschen inslag is ge
weest als Johann Strauss. Ik heb me eemge
jaren geleden moeten verdiepen in de herkomst
van zijn familie en toen wel zeer sterk den in
druk gekregen, dat hij van goed Oostenrijkscnen
stam was. Wel wist ik, dat er een Kroatische
schrijver is geweest, die beweerde, dat Haydn
van Kroatischen kom-af was, maar nademaal
ik het Kroatisch niet machtig ben en geen
vertaling van het werk van dien heer kon ont
dekken, heb ik die bewering rustig links laten
liggen. Maar nu komt me een ander, in het
Engelsch geschreven, werk onder de oogen,
waarin wordt verzekerd, dat die Kroatische
schrijver, Dr. Kuhac geheeten, volkomen ge
lijk heeft en men reeds uit Haydns muziek
moet afleiden, dat Kroatisch bloed door zyn
aderen stroomde, want dat hij voor zijn muziek
herhaaldelijk te gast is gegaan bij het Kroati
sche volkslied. De Engelschman, die dit schrijft,
is niet de eerste de beste maar een der be
kwaamste muziekgeleerden van het Britsche
rijk, Sir William Hadow onder wiens leiding
de bekende Oxford History of Music het licht
heeft gezien, een werk, dat iedere muziekbe
oefenaar in zijn boekenkast moest hebben.
Deze musicoloog nu verzekert, dat Haydns va
der een Kroatische landbouwer is geweest, dat
Haydn de Kroatische volksliederen ai van zijn
vroegste kindsheid heeft gekend en dat hij er
veel, zelfs zeer veel van in zijn muziek heeft
gereproduceerd, er motieven aan heeft ontleend,
welke hij natuurlijk met het hem aangeboren
meesterschap tot eigen kunst herschiep Ha
dow, die. blijkbaar voorgelicht door den ge
noemden Kroatischen schrijver, het vraagstuk
van het karakter van Haydn's muziek ernstig
heeft bestudeerd, somt een reeks van werken
op, welke een onmiskenbaar Kroatisch of
Zuid-Slavisch cachet zouden dragen, niet al
leen wat rhythme aangaat, doch die als het
ware zoo overgeschreven zouden kunnen zijn
uit den Kroatischen volksmond. De bekende
symphonie met den paukenroffel, een zijner
laatste en zeker tevens een zijner mooiste
symphonieën, zou uitsluitend op Kroatische
volksliederen zijn opgebouwd. In een andere
symphonie zou de inleiding gevormd worden
door de melodie van den Kolo, een dans van
de boeren uit Zuid-Slavië, een zijner Cassa-
tionen zou gecomponeerd zijn op een Kroatisch
drinklied, een motet „Hier liegt vor deiner
Majestat" zou gebouwd zijn op een reeks van
Kroatische volkswijzen, en zelfs het door hem
getoonzette Oostenrijksche volkslied, „Gott er-
halte Franz den Kaiser'' zou berusten op de
muziek van een Kroatische ballade.
Met allen eerbied voor den Engelschen musi
coloog wil ik maar dadelijk verklaren, dat ik
aan zijn op zich zelf wel interessant betoog
bitter weinig geloof hecht In de eerste plaats
staat wel vast, dat Haydn geen zoon van een
Kroatischen boer is geweest. Haydn's levens
beschrijver bij uitnemendheid. C. F. Pohl. heeft
in zijn lijvige biografie alle aandacht gewijd
aan herkomst en landaard van den componist
en hij heeft wel onomstootelijk vastgesteld, dat
de voorvaderen van den meester reeds in 1683
gevestigd waren in het echt Oostenrijksche
stadje Hainburg, dat Haydn's vader vandaar
verhuisde naar het mede op Oostenrijksch ge
bied gelegen dorp Rohrau, waar hij het be
roep van wagenmaker (en niet van landbou
wer) uitoefende en er een Duitsche keuken
meid huwde. Verder weet men, dat de com
ponist zich doorgaans in onvervalscht Oosten
rijksch dialect uitdrukte, vrij vlot Italisansch
sprak, op lateren leeftijd over een moncje vol
Engelsch beschikte, maar Kroatisch kende hij
evenmin als het Magyaarsch der Hongaren,
schoon de bezittingen der Esterhazy's, waar
hij dertig jaren van zijn leven sleet, op Hon-
gaarsch gebied waren gelegen en het dienst
personeel van zijn patroons onder elkaar steeds
Magyaarsch sprak.
Maar als Haydn geen Kroatisch kende, hoe
dan te beweren, dat hij de schatten van den
Kroatischen volkszang plunderde om ze als
grondslag voor zijn eigen kunst te gebruiken?
Bewust kan hij dat zeker niet hebben gedaan
en wanneer iemand hem in het gezicht nad
durven zeggen, dat hij voor zijn „Got: erhalte",
waarop hij zoo trotsch was, een Kroatische
ballade had gebruikt, wel, ik geloof, dat de bra
ve oude heer den zegsman op hoogst onbeleef-
den toon de deur zou hebben gewezen.
Neen, naar mijn overtuiging is Hadow, na
door den Kroatischen musicoloog te zijn voor
gelicht, op een dwaalweg geraakt. Ongeveer
zestig jaar geleden deed de Duitsche muziek
geleerde Wilhelm Tappert een brochure ver
schijnen, „Wandernde Melodien" geheeten,
waarin hij met tal van voorbeelden demon
streerde, hoe een muzikale gedachte, een mu
zikaal motief, door onze groote kunstenaars ge
bruikt, soms reeds sinds eeuwen, zij het ook
in afwisselenden vorm, voorkwam in de meest
uiteenloopende gedaante, in kerkzang of volks
lied, en hoe betrekkelijk vaak kan geconstateerd
worden, dat een muzikale vorm, door den
eenen componist gebruikt, door een lateren als
goede vondst is aanvaard zonder zich zelfs be
wust te zijn, dat hij feitelijk plagiaat pleegde.
Zoo vermeldt hij, om een voorbeeld te geven,
een oud processielied uit de 14de eeuw. dat
gebouwd is op eenzelfde motief als een latere
melodie van Praetorius, als de ouverture van
een opera van Keiser uit de 18de eeuw, als
het begin van het Oostenrijksche volkslied
als de 140ste psalm van den 16e eeuw-
schen componist Goudimel, als de kro-
ningsmarsch uit Meyerbeer's „Prophéte" enz.
Een ander voorbeeld: een motief uit de fina
le van Beethoven's „Eroica" symphonie vindt
men vrijwel gelijkluidend terug in een sym
phonie van Mendelssohn en de inleiding tot
het derde bedrijf van Wagner's „Lohengrin" is
op hetzelfde motief gebouwd. Beethoven's
„Eroica" symphonie wordt ingezet met een
pregnant melodisch motief, dat men, eenmaal
gehoord, niet spoedig zai vergeten. Wist men,
dat Mozart de inleiding tot zijn jeugdopera
„Bastien und Bastienne" letterlijk met het
zelfde motief begon?
Wie Beethoven's klavierconcerten kent her
innert zich ongetwijfeld een zangerig motief in
den aanvang van het Andante van het Derde
concert. Maar is het niet opgevallen, dat dit
motief vrijwel gelijkluidend is met de aria van
Faust in de bekende opera van Gounod van
dien naam: „Salut, demeure, chaste et pure"?
Kan men hier spreken van plagiaat? Zeer
zeker niet, zelfs behoeft men geen' theor eën te
bouwen omtrent den geestelijken invloed van
den eenen toondichter op den anderen. Beet
hoven heeft vermoedelijk zelfs geen „blasse
Ahnung" gehad van het bestaan van Mozart's
operaatje en Gounod was een man van te goe
den smaak en van te veel gevoel van eigen
waarde om bij Beethoven leentje-buur te spe
len. Neen, die muzikale motieven, welke nu
eens bij den eenen dan weer bij den anderen
scheppenden toonkunstenaar voorkomen, zwe
ven als het ware door het luchtruim. Het oor
van den kunstenaar vangt een of andere toon
combinatie op en deponeert het in het onder
bewustzijn, waaruit het straks op een gegeven
oogenblik zich naar voren dringt om als
bouwsteen te dienen bij de compositie van
eenig werk. Zoo kan men zich voorstellen, dat
wat Haydn in zijn kinderjaren aan liedjes of
zangen hoorde later door hem bij het compo-
neeren is gebruikt en zoo is het te begrij
pen, dat een Hongaarsch. een Kroatisch, een
Slavisch of Zigeunerdeuntje hem compositiestof
leverde. Maar, dat hij oewust op zijn ouden
dag een symphonie zou zijn gaan bouwen op
in zijn jeugd gehoorde volksliedjes, neen dat
maakt mij geen Kuhac en geen Hadow ooit wijs.
Als de kunstenaar dat werkelijk had gedaan,
zou hij het zeker niet verzwegen hebben. Voor-
loopig blijf ik dus van meening, dat Haydn geen
Slavisch of Kroatisch bloed in de aderen heeft
gehad en blijf ik hem tevens beschouwen ais een
groot en oorspronkelijk kunstenaar, die genoeg
muziek in zijn ziel had om geen plundertoch
ten te gaan ondernemen op hem vreemd gebied.
Mr. G. Keiler.
Dezer dagen was het zevenhonderd
jaar geleden, dat S. Dominicus,
nauwelijks dertien jaar na zijn ge
zaligd afsterven, plechtig onder het getal
der heiligen werd opgenomen. Dit feit al
leen reeds wijst op de hooge plaats, die hij
in de vereering zijner tijdgenooten innam.
Doch ook nu nog leeft hij voort als een
der grootste sieraden van Gods Kerk, zoo
wel om de heiligheid van zijn persoonlijk
leven als om den zegen, die van de door
hem gestichte orde uitgaat.
De stichting dier orde is providentieel
geweest, geheel aangepast aan de omstan
digheden van dien tijd, doch tevens met
kiemen voor een bloei, die tot op onzen tijd
rijke vruchten zou dragen. Een van de
groote gevaren, die de Kerk in de dagen
van Dominicus bedreigden, was de ketterij
der Kartharen of Albigenzen, die de fun
damenten van het Christendom onder
mijnden, doch een grooten aanhang von
den, vooral in Zuid-Frankrijk, zoowel on
der het gewone volk als onder den adel en
de meer ontwikkelden. Hun succes dank
ten zij voor een groot deel aan hun felle
critiek op de geestelijken, die, hoewel
overdreven, toch niet zonder fundament
was. In de 12e en 13e eeuw, een tijd van
grooten economischen opbloei, van rijkdom
en weelde, was een wereldsche geest ook
de Kerk binnengedrongen. De Kartharen
predikten daartegenover terugkeer tot den
eenvoud en armoede van Christus en een
elite onder hen, de „perfecti" of „bon hom
mes" brachten dit ook in beoefening. Do
minicus aanschouwde met eigen oogen de
dreiging van het Katharisme, toen hij, be
zorgd om het heil der zielen, in 1203/4 met
zijn bisschop Diego een reis door Zuid-
Frankrijk maakte. In 1170 uit het oud
adellijk geslacht de Guzman te Caleruega
in Castilië geboren, was hij na jarenlange
degelijke studiën aan de domschool te Pa-
lencia in 1199 kanunnik geworden van het
door Diego volgens den regel der Augustij-
ner-koorheeren hervormde kapittel te Os-
ma. Zijn onthechting aan het aardsche
had hij getoond, toen hij bij den hon
gersnood van 1191 al zijn bezittingen, zelfs
zijn boeken en handschriften verkocht had
om de noodlijdenden te steunen. Het was
Diego en Dominicus spoedig duidelijk, dat
prediking alleen, hoe ijverig ook, de ketters
niet zou bekeeren, als daarbij niet tevens
het persoonlijk voorbeeld kwam; als de
menschen niet zagen, dat het ideaal van
Christus: eenvoud, armoede en onthech
ting van de wereld ook in de Katholieke
Kerk nog levendig was. Daarom trokken
zij, volgens het voorbeeld der Apóstelèn,
barrevoets, hun levensonderhoud bedelend,
rond door Languedoc. Te Prouille bij Tou
louse, stichtte Diego in 1206 een missie
centrum en een huis voor adellijke bekeer
de vrouwen, later in een klooster veranderd.
Na zijn dood (1207) nam Dominicus de lei
ding van het missiewerk (Sainte Prédica-
tion) op zich en ook tijdens den kruistocht
tegen de Albigenzen na de vermoording
van den pauselijken legaat Petrus van
Castelnau (1208) bleef hij onder duizen
den gevaren zijn prediking voortzetten.
Enkele gezellen sloten zich bij hem aan
en het plan rijpte een orde te stichten, om
door prediking aan de bekeering der ket
ters te werken. In 1215 ging hij naar Ro
me, om Paus Innocentius de goedkeuring
van zijn plan te vragen. Deze betuigde zijn
instemming, onder voorwaarde, dat Domi
nicus en de zijnen een reeds vroeger goed-
gekeurden regel zouden aannemen. Domi
nicus besloot nu den regel der Augustijner -
koorheeren, tot wie hij zelf behoorde, tot
grondslag te nemen, met verschillende toe
voegingen, vooral aan de Norbertijnen ont
leend, terwijl op de prediking, de bekeering
der ketters en de daarvoor noodige studie
bijzonderen nadruk werd gelegd. Deze regel
werd in 1216 door Paus Honorius III goed
gekeurd. Op het generaal kapittel van 1220
werd ook de armoede verplichtend gesteld,
opdat de broeders niet door de zorgen van
tijdelijke beslommeringen in hun prediking
en bewegingsvrijheid belemmerd zouden
worden en om ook door hun voorbeeld
tegenover de ketters de navolging van
Christus te preeken. Het doel der orde
was dus door gebed en versterving aan
eigen heiliging, door de prediking en de
verdediging van het geloof aan het heil
der zielen te werken. Zij vereenigt het be
schouwende en het werkdadige leven, con-
templari et contemplata tradere.
Dominicus overleed reeds in 1221 te Bo
logna en ligt in de kerk zijner Orde aidaar
begraven. Hij blijft voor ons een voorbeeld
van diepe godsvrucht, opofferende verster
ving en brandende liefde voor het heil der
zielen. Hij leeft echter ook voort door zijn
groote levenswerk, dat niet tot zijn tija be
perkt bleef, doch voor de eeuwen bestemd
was. Zijn orde breidde zich spoedig uit;
reeds in 1232 werd te Utrecht een klooster
gesticht door Graaf Willem II van Holland
en Albertus den Grooten, die 't persoonlijk
inwijdde. Zij is een der steunpilaren der
Kerk gebleven, vooral door haar prediking,
haar verklaring en verdediging van het
geloof. St. Dominicus wordt door Dante ge
noemd „door zijn wijsheid een schittering
van cherubijnsch licht". Dit cherubijnsche
licht heeft geschitterd in zoovele groote
theologen en geestelijke en mystieke schrij
vers uit de Dominicaner orde, die, te be
ginnen met Albertus den Grooten en Tho
mas van Aquino tot op heden toe de Kerk
hebben verlicht met hun bovennatuurlijke
wijsheid. Duizenden leden der orde hebben
dat geloof gepredikt, ook aan onbeschaaf
de volkeren en velen hebben het op held
haftige wijze beleefd en zijn onder het ge
tal der heiligen opgenomen.
Daarom heeft geheel de Kerk dezen dag
met vreugde en dankbaarheid herdacht.
Dr. J. DE JONG.
OMROEPERS
uitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiHiiiiiiiimmmiiiimimmmiiiiiiiig
niitiumiimiiiiiiMiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiitHiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiifMiii:
Vraagt programma's van onze
zeven-, negen-, tien- en veertlen-
daagsche reizen naai
Prijzen vanaf f 92.50.
Inlichtingen b(l de
R. K. Heer. 28 j„ zoekt reisgenoot
voor fietstocht door België, ged. 1 of
meer weken in Augustus. Brieven
onder letter P 67255, bur. van dit bl.
Bezoek aan Nevers en aan de Basiliek
van het H. Hart te ParUs
met het Nederl. Comité tot regeling
van Bedevaarten van 19 Aug 1934.
Prog, en lnl. b() Deken Past. L. v.
Mulukom, Nijmegen: Past A. v.
Dinter. Slttard; Past. F Lucassen,
's Gravenhage; Past. A. v. d. Borgh.
Utrecht; Dir. J. Brogtrop, Bergen op
Zoom en de kantoren der N.V. Reis
bureau Centropa. Utrecht, 's Bosch
en Nllmegen. P
ln den geest der Volmaakte Godsvrucht tot de AUerh. Maagd volgens den
Zalig»u L M. de Montfort. Vertrek: Maastricht over Lanaken, Hasselt,
Leuven, Mechclcn, Gent en Kortrijk. 1 dag te Llsleux, 1 dag te St. Laurent-
sur-Sèvre iVendée) bij het wond er-aantrekkelijk graf van Montfort, 5 da
gen te L-ourcles, 'n halve dag te l'ar(js: H. Mis. bezoek per autocar aan de
Maria's heiligdommen en de H Hart-Basillek.
Geen nachttrein op de heenreis. Zeer afwisselende reis door Normandie,
Vendee, langs aen Oceaan, enz. Passend gezelschap verzekerd. Geestelijke
Leider:
J. M. HUPPF.RTS, Montfortaan.
Prijzen. Reis: Maastricht: 2e klas: f57.3e klas f40.
Mechelen: 2e klas f 53.—; 3e klas f 38.—.
Hotels le klas: 147.— 2e klas: f35.— 3e klas f31.50.
ln deze prijzen zijn alle onkosten voor de gansche bedevaart Inbegrepen:
•ogles, maaltllden, tafeldrank, fooien, mondvoorraad onderweg, autocars,
handboeken en insignes.
Nederlanders (behalve Limburgers) doen het best zich te Mechelen
(België) bil den bedevaarttreln te voegen. Op heen- en terugreis den-
ze iden dag. Aansluiting met Nederland voor bijna alle steden. Geen pas
vcieischt Alle,uiterste Inschrijvingsdatum: 21 Juli.
inlichtingen en Inschrijvingen bij de Paters MontfortanenOlrschot
(N.B.)- Nijmegen H. Landstichting; Egmond a. Zee; Voorschoten Z.-H.,
M-ersser. L.; Uoensbroek L., Schaesberg L.
fioofdedivsZ. E. Pater Overste S M. M., Apostolische School Ste. Marle,
f.onlmmcrt (L.) Telefoon: no. 1. Gironummer: 94706.
Schitterende reis naar Lourdes en Nevers, met oponthoud te Parijs. Geen
nachttreinen. Uitsluitend le klasse Hotels. 913 Augustus. Prijzen f 145.-
en f 160.Inlichtingen en prospectl
RIJNSTRAAT 18 A, DEN HAAG.
P 67364
amiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiMmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiimiiiiiu
nitiiiiuiiiiiiiiiiiiiiififiiiitiitfiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimmiimiimiiiimin
Nette Heer, R. K.. met eigen zaak,
zoekt serieuze kennismaking met
degelijk R. K. Meisje met eenig ver
mogen. Brieven, liefst met photo,
welke worden geretourneerd, onder
letter V 67286. bureau van dit blad.
Zeer net R. K. Burgermeisje, 47 jaar,
niet ln de gelegenheid met Heeren
ln aanraking te komen, onbemiddeld,
zoekt ernstige kennismaking met
R. K. Heer. Kinderen geen bezwaar.
Ook bekend met zaken. Br. onder
letter V 66699, bur. van dit blad.
HUWELIJK.
R. K. Jongeman. 25 J., alg. ontwik
keld, goede pos., muzikaal, z. k. m.
bescheiden R. K. Jongedame, zacht
karakter. Br. 1. met photo, onder
lett. V 67265. bur. van dit blad.
Jonge Weduwe, 28 Jaar, 2 schoolg.
kinderen, zoekt kennismaking met
net persoon met betrekking. Geheim
houding verzocht en verzekerd. Br.
letter V 67261. bur. van dit blad.
Net Heer, ongehuwd, 44 Jaar,
wenscht langs dezen weg ln kennis
te komen met bemiddelde Dame of
Weduwe om een gelukkig huwelijk
aan te gaan.
Brieven onder letter V 67303, aan
het bureau van dit blad.
Onze reizen Vertrekken naar:
LOURDES 24 Juli, 10 dagen 122.50.
OBERAMMERGAU in Pullmancar, 22 Juli, 7 dagen f 95.
OBERAMMERGAU ln Pullmancar, 24 Juli, 10 dagen f 137.50.
LOURDES bedevaartsreis, 2 Augustus, 9 dagen f 62.
LOURDES met BIARRITZ, 3 Augustus, 9 dagen f 99.50.
OBERAMMERGAU, extra-trein 5 Augustus, 6 dagen f 52.50.
Vraag het programma bij:
R.K. Zakenman, niet onbemiddeld,
wedn., z. k.. wenscht kennismaking
met degelijk meisje of wed., liefst
z. k.. eenlgszlns bemiddeld; leeftfjd
tot 45 Jaar. Serieuze brieven onder
letter V 67336. Bijk. De Nieuwe Dag,
Kapelstraat 37, Hilversum.
Wie wil ter liefde Gods een
aan f 100 helpen tegen afl. f 10 per
maand. Br. onder letter V 67378,
bur. van dit blad.
R.K. meisje zoekt VRIENDIN, pl.m.
25 Jaar, liefst met flets te Amster
dam Zuid of Amstelveen. Br. onder
letter V 67366, bureau van dit blad.
Wie wil ter eere Gods en van den H.
Antonlus een moeder met 13 kinder
tjes helpen met een offertje voor de
noodige middelen. Ach, het ls zoo
noodig. Voor mijn weldoeners zal
iederen dag door mij en mijne kinde
ren een gebed voor U tot God opstij
gen. Bij voorbaat m(jn dank van een
arme, bedroefde moeder. Br. letter V
67279, bur. van dit blad.
Pater Hllgen, Redemptorist, Hol-
landsch Missionaris ln Suriname,
vraagt voor zijn arme negerjongens
Correspondentie-adres: Fam. HILGEN
Hopakker 83, Utrecht. V 67277
Een Priester, die de studiekosten van
een missie-student op zich genomen
heeft en ook de volgende jaren zich
daartoe in staat gevoelt slechts
dit jaar niet vraagt, om niet te
leur te stellen
Inzendingen onder letter V 67262,
aan het bureau van dit blad.
p stuk
Zingende mannen kanaries 3.
Extra zanger 3.60
Broedpoppen kanaries 1.
Jap. Nachtegalen mannen „3.50
Direct leverbaar:
alle soorten exotische vogels Par
kieten. kleur- en postuurkanaries.
Fazanten. Pauwen, Slereenaen en
Apen.
Pryscourant wordt op aanvrage gra
tis toegezonden.
Komt zien. steeds ruim 3000 stuks
diverse vogels ln voorraad.
lste klas financieele ondern. vraagt
pl.m. f2500 tegen normale rente en
aflossing. Ook bereid met aandeel
in de winst of ln bedr. opgen. te
worden. Br. worden beantwoord. Br.
letter V 67357, bureau van dit blad.
Wegens deeling aangeboden
groot f 15.000 op een bloembollen-
kweekerij ln 1929 gekost f pl.m.
f 30.0000, huls en schuur nieuw).
Brieven fr. letter V 67415, bur. van
dit blad.
