Uitkeeringen aan de gemeenten
Auto te water
Schedel gekliefd
Vreeselijk drama
WIJZIGING VOORGESTELD
Wekelijksch beurs-
overzicht
ZONDAG 15 JULI 1934
Verlaging belastingvrij
minimum
Uitvaart Jan Stuyt
Auto tegen een boom
De vrouw in het spel?
Bestuurder verdronken
De vermindering zal voor 1934/35
ongeveer f 3 a 4 millioen
beloopen
Jaarlijksche verdeeling
Financieele gevolgen
Gemeentefondsbelasting
De vermoedelijke uitkeering
Begrafenis op de H. Landstichting
OOK IETS VOOR ONS?
Twee ernstig gewonden naar
het ziekenhuis
Nadere bijzonderheden over den
moord te Princenhage
CONTINGENTEERING
AUTOBUS BOTST TEGEN
LUXE-AUTO
Diefstallen van suikerriet
Het Indische muntwezen
n„
Omtrent de oorzaak tast men nog
in het duister
Waanzinnige mijnwerker doodde
zijn vrouw en later zichzelf
COMMUNISTISCH BLAD IN
BESLAG GENOMEN
Huiszoeking te Assen
DUBBEL WOONHUIS IN
VLAMMEN
De nood der musici
T. b. c.-postzegel
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging der
wet van 15 Juli 1929. Aan de Memorie van Toe
lichting ontleenen wij het volgende:
In de Memorie van Toelichting tot het ont
werp, dat geleid heeft tbt de wet van 22 Decem
ber 1933, houdende vermindering der uitkeering,
bedoeld in artikel 3 onder b der wet van 15 Juli
1929 en wijziging der wet van 18 Maart 1932
hebben de Ministers van Financiën en van Bin-
nenlandsche Zaken uiteengezet, welke omstan
digheden geleid hebben tot de zeer omvangrij
ke tekorten in het gemeentefonds. Zij hebben
daarbij tevens in het licht gesteld, dat aan de
zen toestand in het Jaar 19361937 een einde
zal komen, omdat in dat jaar een nieuwe ver
deeling in de opbrengst der middelen van het
gemeentefonds zal plaats hebben, waardoor
afgezien van mogelijke uitgaven uit hoofde
eener garantiebepaling geen tekort in het
fonds meer zou behoeven te worden bijgepast
door het Rijk, terwijl het tekort over de volgen
de vier jaren naar menschelijke berekening bin
nen zeer enge grenzen zou blijven beperkt.
De Ministers hebben toen betoogd, dat het in
het belang van beide partijen noodzakelijk was
een geldelijke aanpassing van de uitgaven van
het gemeentefonds aan zijn sterk verminderde
inkomstbronnen te bewerkstelligen. Het was
evenwel onmogelijk een volledige overgangsre
geling zoo tijdig voor te bereiden, dat zij reeds
op het uitkeeringsjaar 193435 haar invloed
kon doen gelden. Vandaar, dat toen voor het
jaar 193435 is besloten tot een vermindering
op de uitkeering, bedoeld is artikel 3, onder b,
der wet van 15 Juli 1929 welke bij de wet van
22 December 1933 haar beslag heeft gekregen.
Tegelijkertijd is een meer algemeene herziening
der wet op de financieele verhouding in studie
genomen. Daarbij zijn de grondslagen en de
wijze, waarop de grondslagen uitwerking heb
ben gevonden, aan een nauwkeurig onderzoek
enderworpen. Dit onderzoek heeft de Ministers
tot de conclusie geleid, dat de grondslagen der
wet van 15 Juli 1929 proefhoudend zijn gebleken
en dat alleen de wijze waarop die grondslagen
Uitwerking vonden, op verschillende punten
wijziging dient te ondergaan.
De tegenwoordige wet schrijft voor een vast
stelling der uitkeeringen aan de gemeenten voor
een tijdvak van 5 jaren. Tot grondslag van de
vaststelling der uitkeeringen over de periode
1931/321935/36 heeft gegolden, behoudens de
garantie- en limietbepalingen, de opbrengst van
de hoofdsom der vermogensbelasting over het
belastingjaar 1931/32. In aanmerking genomen
de omstandigheid, dat het Rijk volgens de te
genwoordige wet het tekort in het fonds moet
bijpassen, leidt dit stelsel er toe, dat alle gevol
gen van de daling der opbrengsten van de ten
bate van het fonds geheven belastingen op het
Rijksbudget komen te drukken. Een jaarlijksche
verdeeling van de bij het fonds beschikbare
middelen zou aan dit bezwaar volkomen tege
moet komen, mits het fonds tevens bevrijd
wordt van de lasten, welke de tegenwoordige
garantiebepalingen op het fonds leggen.
De Ministers zijn van oordeel, dat een ver
deeling per jaar volkomen logisch is te achten,
omdat het hier gaat om een verdeeling van be
lastingopbrengsten, welke van jaar tot jaar
wisselen, evenals zooveel andere bronnen van
inkomst der gemeenten.
In de uitga venfactor wenschen de Ministers
te doen vervallen de uitgaven ten behoeve van
de voorzieningen ter zake van werkloosheid.
Ten goede van het fonds zullen in 1935-36
komen de opbrengst der gemeentefondsbelas
ting en die van 50 opcenten op de vermogens
belasting.
Geraamd wordt, dat deze heffingen in 1935-
1936 een zuivere opbrengst zullen opleveren van
rond 62 millioen.
De verdeeling volgens het nieuwe stelsel
levert in 1935-36 belangrijke verschillen in voor-
of in nadeeligen zin voor de gemeenten op.
De overgang van het bestaande naar het
nieuwe stelsel wenschén de Ministers in tien
jaren voltrokken te zien.
Het zal wel geen betoog behoeven, dat de
slechts langzaam afloopende garantieregeling
aanzienlijke uitgaven zal vorderen. Een bere
kening heeft uitgewezen, dat voor de garantie,
na aftrek van de baten, voortvloeiende uit de
limietbepaling in 1935-36, vermoedelijk een be
drag van rond 24 millioen zal noodig zijn.
Hieruit blijkt tevens, dat de totale uitkeerin
gen aan de gemeenten in 1935-36 in vergelij
king met 1934-35, slechts weinig zullen dalen.
Uit de belastingopbrengsten van het fonds zul
len de gemeenten, zooals reeds medegedeeld,
naar raming 62 millioen ontvangen, welk be
drag dan vermeerderd wordt met de ovenge
noemde ƒ24 millioen zijnde in totaal 86 mil
lioen. De uitkeeringen uit het Gemeentefonds
zullen voor 1934-35 na toepassing der Kortings-
wet, ongeveer 89 i 90 millioen beloopen, zoo
dat de vermindering der uitkeeringen ongeveer
3 a 4 millioen zal beloopen.
Aangezien de 62 millioen aan belastingop
brengsten van het fonds volgens de nieuwe for
mule ten volle onder de gemeenten worden ver
deeld, zullen de kosten van de garantieregeling,
verminderd met de baten van de limietregeling
ad ƒ24 millioen leiden tot een nadeelig slot
van het Gemeentefonds tot hetzelfde bedrag.
Bij overigens gelijk blijvende omstandigheden
zullen de kosten der garantieregeling voor het
tijdvak van 10 jaar dat zij zal gelden, in totaal
rond ƒ120 millioen beloopen. Na tien jaar zou
dus het nadeelig slot van het fonds tot onge
veer 120 millioen zijn opgeloopen. De Minis
ters stellen voor eenerzijds dit tekort uit den
kapitaalsdienst der RiJksbegrooting te finan
cieren door de verstrekking van rentelooze
voorschotten aan het fonds, en anderzijds dit
tekort ten laste van den gewonen dienst der
Rijksbegrooting in ongeveer 12 jaar te amorti
se eren. Daartoe zal dan jaarlijks een bedrag
van ƒ10 millioen op den gewonen dienst der
Rijksbegrooting worden gebracht.
Zooals reeds is geconstateerd, wenschen de
Ministers de tijdelijk over 1933-34 en 1934-35 ten
bate van het gemeentefonds geheven opcenten
op de gemeentefondsbelasting en de vermogens
belasting niet te bestendigen. Deze opcenten op
de gemeentefondsbelasting werden echter niet
uitsluitend ten bate van het gemeentefonds ge
heven: ook de gemeenten, voor zoover zij in
de tweede of de derde klasse gerangschikt wa
ren, deelden in de opbrengst ervan. Deze ge
meentelijke belastingsbron vertegenwoordigt
gemiddeld ongeveer 32 pCt. van het gemeente
lijke aandeel in de hoofdsom der gemeente
fondsbelasting.
De financieele moeilijkheden, welke de
gemeenten doormaken, manen aan tot be
hoedzaamheid bij het afsluiten van ge
meentelijke belastingbronnen. De Ministers
zijn derhalve bedacht op het zoeken naar
een compensatie voor dit verlies.
Zij meenen deze gevonden te hebben in
een kleine verlaging van het belasting
vrije minimum, die door den sedert 1929
aanzienlijk gedaalden levensstandaard
wordt gewettigd.
De herclassificatie van de gemeenten, welke
zich in de laatste jaren over de geheele lijn
voltrekt in benedenwaartsche richting, heeft
weliswaar een zekere aanpassing teweegge
bracht, doch voor de gemeenten, voor welke de
derde klasse reeds oorspronkelijk was bestemd,
is die aanpassing niet mogelijk. Aan den an
deren kant is het laatste lid van het artikel der
wet oorzaak, dat de gemeenten Amsterdam,
Rotterdam en 's Gravenhage feitelijk slechts
de keuze hebben tusschen een aanvangsmini-
mum van 900 (le klasse) en van 700 (2e
klasse), in beide gevallen voor gehuwden zon
der kinderen Voor zoover de omstandigheden
dwingen tot een gebruiken van de belasting
capaciteit tot het uiterste, is het eerstgenoemde
bedrag stellig te hoog. Het tweede achten de
Ministers stellig aan den lagen kant.
Een en ander heeft hen gebracht tot het
voorstel, het laatste lid van artikel 15 (be
vattende het bijzondere tariefgedeelte voor
de drie grootste gemeenten, voor zoover die
in de eerste klasse zijn gerangschikt) te
doen vervallen en de belastingheffing voort
aan te doen aanvangen bij een belastbare
som, welke 50 lager ligt dan volgens het
bestaande gewone tarief van artikel 15.
De hoogere opbrengst, welke daarvoor voor
het fonds verkregen wordt, zijnde ƒ1 per
aangeslagene, zal uit het fonds aan de
gemeenten van aanslag worden uitgekeerd
als onderdeel van de uitkeering ingevolge
artikel 3 (nieuw), terwijl uiteraard ook de
opbrengst der gemeentelijke opcentenhef-
fing 'n gunstigen invloed van deze tariefs
wijziging ondervindt.
De Ministers hebben voorts van de indie
ning van dit wetsontwerp gebruik gemaakt om
enkele wijzigingen van ondergeschikte betee-
kenis aan te brengen in de bepalingen betref
fende de gemeentefondsbelasting.
Aan de Bijlage van het wetsontwerp tot wij
ziging van de uitkeeringen uit het Gemeente
fonds aan de gemeenent ontleenen we de vol
gende vermoedelijke bedragen, welke aan de
hieronder genoemde gemeenten voor het jaar
193536 zullen worden uitgekeerd:
Berg. op Zoom 165.839.58; Breda ƒ358.743.61;
Eindhoven ƒ665.151.42; Helmond ƒ226.113.27;
Den Bosch ƒ387 775.26; Tilburg ƒ935.229.29;
Nijmegen 861.262.54;
Apeldom ƒ733.664.85; Arnhem ƒ1.168.852.62;
Nijmegen ƒ861262.54; Tiel 136.909.79; Wage-
ningen ƒ125.980.55; Winterswijk ƒ193.729.32;
Zutphen ƒ250.670.25; Dongen 107.217.77; Oos
terhout ƒ104.200.07; Roosendaal en Nispen
ƒ186.421.06; Aalten ƒ112.578.08; Doetinchem
169 764.89; Ede 193.795.96; Rheden 165.393.58;
Alphen a.d. Rijn ƒ103.578.12; Delft ƒ554.670.45;
Dordrecht ƒ870.570.50; Gorinchem ƒ102.115.97;
Gouda ƒ365.236.34; 's-Gravenhage ƒ5.462.648 51;
Hillegom 108.748; Katwijk 101.865.80; Lei
den ƒ976.653.22; Rotterdam ƒ9.909.272.38;
Schiedam ƒ783.820.41; Sliedrecht ƒ110 953.64;
Vlardingen ƒ373.555.33; Voorburg 100.435.99;
Zwijndrecht ƒ103.704.27; Alkmaar ƒ340.885.79;
Amsterdam 15.297.224.07; Bl.daal ƒ196 724.69;
Bussum ƒ189.597.09; Haarlem 1.354.743.35;
Haarlemmermeer ƒ283.446.67; Den Helder
ƒ641.947 36; Hilversum ƒ751.141.25; Hoorn
ƒ144.869.46; Purmerend 123.362.28; Velsen
ƒ410.444.21; Wormerveer ƒ216.434.18; Zaandam
576.470.40; Zandvoort ƒ132.306.67; Middel
burg ƒ212.515 45; Vlissingen ƒ286.299.95; Amers
foort ƒ492.993.69; Baarn 138.701.69; Soest
ƒ103.303.04; Utrecht 1.947.170.16; Zeist
ƒ241.862.47; Zuilen ƒ146.545.94; Achtkarspelen
ƒ131234.54; Dantumadeel ƒ112.883.73; Harlin-
gen 111.838.02; Leeuwarden 584.487.75
Leeuwarderadeel 156.237.24; Ooststellingwerf
ƒ112.878.83; Opsterland 188.375.81; Smallin-
gerland ƒ133.256.43; Sneek 171.844.41; Tiet-
jerksteradeel ƒ142 137.65; Weststelilngwerg
ƒ144.872.92; Wonseradeel ƒ125.571.72; Wijm-
brltseradeel ƒ106.832.67; Heerenveen 174.517.49;
Almelo ƒ338.451.71; Deventer ƒ561.865.06;
Ensched e 1.058.029 87; Ambt-Hardenberg
123.148.72; Hengelo ƒ256.038.47; Losser
144.703.91.
Steenwijk f 131.830.82; Zwolle f376.508.03; Delf
zijl f 111.493.52; Groningen f 1.192.860.32; Hoo-
gezand f 107.821.46; Onstwedde f 177.6C4.93
Veendam f 170.302.30; Vlagtwedde f 158.138.78;
Winschoten f203.229.70; Assen f263.660.99; Bor
ger f 128.572.26; Emmen f339.313.34; Hoogeveen
f 130.775.02; Meppel f 113.760.82; Odoorn
f 156.017.54; Heerlen f529.334.43; Kerkrade
f230.422.20; Maastricht f702.718.53; Roermond
f 140.269.93; Sittard f166.861.26: Venlo f 171.670.30
In bovenstaand overzicht zijn alle gemeenten
opgenomen, welke meer dan f 100.000 zullen
ontvangen, terwijl de gemeenten, die meer dan
een half millioen ontvangen vet gedrukt zijn.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd.)
Zaterdagmorgen werd in de parochiekerk van
O. L. Vrouw van Goeden Raad aan het Be-
zuidenhout te 's Gravenhage ten half tien de
plechtige uitvaartdienst gehouden voor den
deze week overleden architect Jan Stuyt, ridder
in de Orde van den H. Gregorius den Groote,
Commandeur in de Orde van het H. Graf,
Officier in de Orde van Oranje-Nassau.
De plechtige Mis van Requiem werd opge
dragen door pastoor Jos. Postma met ass. v?
kap. J. v. Rooijen als diaken en H. Vreesw t
als sub-diaken, terwijl kap. Th. Lampe jls
ceremoniarius fungeerde. Op het priesterkoor
hadden plaats genomen de Pauselijke Inter
nuntius Mgr. L. Schioppa en Mgr. C. de Gruij-
ter. Aan een zij-altaar werd een H. Mis voor
den overledene opgedragen door pater J,
Kleijntjes S.J. Onder de vele aanwezigen merk
ten wij o.a. op de heer J. H. Hellenberg Hubar,
Burgemeester van Rijswijk, het geheele kerk
bestuur van bovengenoemde parochie, de pro
fessoren Alph. Steger, J. M. Granpré Molière,
J. A. A. Mekel, Huib Luns en H. Barge, ver
schillende bouwkundigen, w.o. Pierre Cuypers,
ir. H. Thunissen, arch, van Moorsel, Leo Brom,
ir. L. J. A. Feber en vele anderen.
Onder den staag neervallenden regen werd het
stoffelijk overschot uitgedragen ter bijzetting in
het familiegraf op de H. Landstichting te Nij
megen.
Omstreeks half drie Zaterdagmiddag is het
stoffelijk overschot per auto aan de H. Land
stichting aangekomen en gedragen naar den
heuvel, waarop de Cenakelkerk staat.
In de kerk hield de vicaris, pastoor A. Suys
na een kort gebed een lijkrede, waarin deze her
dacht de beteekenis van J. Stuyt voor de ker
kelijke bouwkunst
Het zangkoor der stichting zong vervolgens
het „Pie Jesu".
De absoute verrichtte vicaris A. Suys, waarna
he tlijk werd bijgezet in den familiegrafkelder,
welke gelegen is tegenover den Calvarieberg.
Onder de vele aanwezigen merkten we op prof.
G. Brom uit Nijmegen, lector B. Molkenboer,
prof. mr. J. Duynstee en prof. M. van Rooy te
Amsterdam.
Verder den hoogeerw. pater J. Sout, provin
ciaal der Redemptoristen, pater P. v. d. Wiel,
pater v. Nimwegen, resp. minister en rector der
stichting Nebo, die eveneens door architect J.
Stuyt is gebouwd.
Het bestuur der H. Landstichting was verte
genwoordigd door den heer J. Nyst en P. Ger-
rits, artistiek-adviseur.
Namens de R.K. architectenorganisatie was
aanwezig de heer S. Zoetmulder.
Ook de groote aannemersfirma Bernsen en
Braam, welke vele werken van den overleden
kunstenaar heeft uitgevoerd, was vertegen
woordigd door den firmant J. Braam.
Een zoon van dn overledene ir. Stuyt, dank
te namens de familie
De politie te San Francisco bewerkt de stakende haven
arbeiders met traangasbommen
1
Zaterdagmorgen is op den Oost-Singel te
Delft een ernstig auto-ongeluk gebeurd. Een
auto, komende uit de richting Den Haag en
bestuurd door den heer Huig te Santpoort, reed
door slippen met groote vaart tegen een boom.
De auto werd door de botsing totaal vernield.
De heer Huig bekwam verwondingen aan het
hoofd, benevens inwendige kneuzingen. Hij is
in bewusteloozen toestand naar het St. Hippo-
lytusgesticht vervoerd Zijn tofestand is zoo
ernstig, dat voor zijn leven gevreesd wordt.
Een inzittende neef moest eveneens naar het
ziekenhuis worden vervoerd. Twee dames, die
in den auto zaten, bekwamen geen verwondin
gen.
In verband met den moord te Princenhage,
vernemen wij na een ter plaatse ingesteld on
derzoek de volgende bijzonderheden.
Om 9 uur Vrijdagavond kwam J. O. een
praatje maken op het erf van K., dat na enkele
minuten in een ruzie ontaardde. J. O. trok daar
op een revolver en schoot K. in het dijbeen. Het
slachtoffer vluchtte nog naar de nabijgelegen
woning van H., waar hij in de kamer voor het
kabinet ineenzakte. J. O. is hem daarheen ge
volgd en heeft K. met een klomp flink ge
slagen. Ten tweeden male trok J. O. zijn revol
ver om op K. te schieten. Het schot miste ech
ter zijn doel en de kogel kwam in het kabinet
(een groote antieke kast) terecht. J. O. heeft
zich toen verwijderd.
Intusschen was H. thuis gekomen. Deze ge
loofde eerst niet, dat zich hier reeds een drama
had afgespeeld, nog te meer daar het slacht
offer zich weer naar huis wilde begeven. H.
heeft daarop het slachtoffer buiten gelaten.
Na ongeveer zeven minuten hoorde hij weer
een bons tegen de voordeur. J. O. heeft K.
daarop weer een flink pak slaag toegediend
met een klomp. Daarop heeft hij het slacht
offer buiten het tuintje gesleept en met een
scherp voorwerp het hoofd opengekliefd. De
slag is waarschijnlijk toegebracht met een
spade. Er was een groote wonde over het oog
en oor ontstaan en de hersens van het slacht
offer lagen op den weg uit het hoofd gepuild.
De dader is daarop kalm naar bed gegaan,
doch door de politie om elf uur gearresteerd.
Het parket was Zaterdagmorgen ter plaatse.
Naar wij vernemen onderhield de moorde
naar betrekkingen met de vrouw van den ver
moorde.
Ingediend is een wetsontwerp naar aanlei
ding van het Koninklijk Besluit van 13 Juni
1934 tot regeling van den invoer van aal of
paling waarbij de invoer van bedoelde artikelen
voor een termijn van twaalf maanden, ingaande
1 Juni 1934, aan een beperking werd onderwor
pen.
Ter documentatie geeft de Minister van Eco
nomische Zaken de invoercijfers voor de jaren
1929 tot en met 1933:
1929, 663 637 K.G.; 1930 817 061 K.G.; 1931
894 334 K.G.; 1932 1 255 676 K.G.; 1933 1 753
600 K.G.
Hierbij moet in aanmerking genomen wor
den, dat de Nederlandsche visschery bij rede
lijke vangsten in de Nederlandsche behoefte
aan aal kan voorzien, doch niet in de behoefte
aan paling, bestemd voor directe consumptie of
bestemd voor rookerijen in inleggerijen.
In verband daarmede komt hoofdzakelijk de
invoer van aal voor het beperking in aanmer
king. Daar beide artikelen echter door leeken
in het geheel niet van elkaar kunnen worden
onderscheiden, aangezien het eenige verschil
tusschen aal en paling in den leeftijd van het
dier ligt (paling is volwassen visch, aal is niet
volwassen visch) komt het den Minister even
als der Commissie van Advies Crisisinvoerwet,
noodzakelijk voor den inver van beide gelijke
lijk te beperken, ondanks het feit, dat hoofd
zakelijk de aalvisscherij ondersteuning behoeft.
Zaterdagmiddag te half een heeft een aan
rijding plaats gehad tusschen een autobus van
de firma De Boer en Zoon te Balk, waarin zich
een twintigtal schoolkinderen bevond, en een
personenauto, bestuurd door den heer v. d. W.,
te Leeuwarden.
De personenauto sloeg over den kop en kwam
in het langs den weg loopende vaarwater te
recht. Toegeschoten hulp bracht den heer W.
op het droge. Het bleek dat hij een been had
gebroken.
Op geneeskundig advies is hij naar het zie
kenhuis te Leeuwarden vervoerd.
De auto kwam door de aanrijding tegen een
boom terecht. De bus werd echter niet bescha
digd en de kinderen kwamen met den schrik
vrij.
SOLO, 14 Juli. (Aneta) Nadat de rietdief
stallen, welke op de gronden van de suikerfa
briek Bangak plaats hadden, bedwongen zijn, is
deze roof-epidemie naar de fabriek Temoeloes
overgeslagen. In eenige dagen tijds zijn 20.000
stokken gestolen. Verder hadden ook diefstal
len plaats op de fabriek Tjolomadoe, waar 1500
stokken werden gestolen en een 2000 zijn ver
nield.
BATAVIA, 14 Juli. (Aneta) In een beschou
wing over het Indische muntwezen constateert
de hoofdambtenaar van het Departement van
Financiën, de heer H. G. J. Morshuis, een sterke
inkrimping in den omloop van kwartjes, dub
beltjes en stuivertjes, terwijl ook de circulatie
van koperen munten sedert 1929 belangrijk is
ingekrompen. Hiertegenover kwam in de laatste
twee jaren een toenemende behoefte aan halve
centen te bestaan, waarvan sinds medio 1932
meer dan twee ton uit Nederland is aangevoerd
en in Ned.-Indië gedistribueerd. Tot dusverre
werd geen terugvloeiing van halve centen in
's Lands kassen geconstateerd.
(Ingezonden door de Spaame-Bank N- V.
Amsterdam.)
AMSTERDAM, 13 Juli 1934.
Hst verschijnsel van een snel dalenden rente
voet op onze binnenlandsche beleggings-
markt zal door velen met belangstelling,
zij het dan ook met gemengde gevoelens, wor
den gadegeslagen. Maakten wij in ons vorig
beursoverzicht van twee weken geleden nog met
eenigen ophef gewag van de introductie eener
4 pCt. leening ten laste van de provincie Noord-
Brabant boven pari, dit feit wordt overscha
duwd door de geslaagde 314 pCt. leening Zuid-
Holland en de aangekondigde emissie van een
314 pCt. leening Provincie Noord-Holland, met
welke laatste leening liefst een bedrag van
ruim 56.000.000.— gemoeid is. Al zien vele be
leggers door dit verschijnsel hun inkomen we
derom dalen, zij moeten- zich troosten met de
overtuiging, dat daze dalende rente een onmis
bare factor is voor een economisch herstel.
Zoowel de overheids- als particuliere instellin
gen moeten hun kosten aanpassen aan de ge
wijzigde omstandigheden, wil hun financieele
positie gezond blijven of worden. Dat detze kos
tenverlaging met groote offers gepaard gaat is
niet te loochenen, maar ook niet te ontgaan.
Men mag wel bewondering hebben voor onze
Regeering, die in deze tijden de credietwaar-
digheid van ons land zóó heeft weten op te
voeren, dat zij, zonder dwang haar rente
lasten heeft kunnen verlichten. De invloed van
deze grootere credietwaardigheid is in breeden
omvang merkbaar en wij wijzen in dit verband
op de stijgende koersen der obligaties van pu
bliekrechtelijke instellingen, hypotheekbanken
en particuliere ondernemingen.
In Frankrijk zien wi) een soortgelijk proces
zich voltrekken. Sinds het ministerie Doumer-
gue aan het bewind is, zijn de 4 pCt. obligatiën
Frankrijk met meer dan 10 pCt. gestegen. In
België verloopt het aanpassingsproces veel tra
ger en de rentevoet beweegt zich hier ongeveer
nog op een 6 pCt. basis. De Belgische regeering
voert momenteel een deflatiepolitiek, en heeft
een wet ingediend, welke haar bevoegdheid
moet verleenen, financieele en economische
maatregelen bij decreet te nemen en verklaart
tevens vast te willen houden aan den gouden
standaard op de huidige pariteit van den franc.
Tusschen den rentestand op de beleggings-
markt en den gouden standaard bestaat ons
inziens geen noodzakelijk verband, hetgeen wel
bewezen wordt door het feit, dat de 314 pCt.
obligatiën Engeland boven de 104 pCt. staan
genoteerd.
Een geheel ander karakter vertoont de rente
verlaging, welke de Duitsche Staat den credi
teuren opdringt en hier is van vrijwillige con
versie geen sprake. Het resultaat der transfer
besprekingen, in zoover dit momenteel bekend
is. is voor Nederland nog betrekkelijk gunstig
te noemen, indien men er namelijk van uitgaat,
dat men hier staat voor de verdeeling van een
momenteel faillieten boede. De renten der
Young- en Dawes-leening zullen over het
tweede halfjaar 1934 volledig betaald worden,
terwijl de andere schuldeischers met 4 pCt. of
$14 pCt. tevreden zullen moeten zijn. De rest
zal dienen voor aflossingen, maar in hoeverre
deze contant zullen worden overgemaakt, is
niet bekend. De stemming voor obligatiën Young-
leening is tamelijk prijshoudend en de omzet
ten in dit fonds zijn niet onbelangrijk. Een
doekje voor het bloeden is de bepaling, dat ook
Nederlanders, in het buitenland verblijvende of
wonende, de volledige rente op Dawes- en
Young-leening zullen toucheeren.
De aandeelen-markt geniet niet de minste
belangstelling, maar de grondtoon is niet on
vriendelijk. Alarmeerende berichten over den
politieken toestand in Duitschland en het on
gunstig verloop van de industrieele bedrijvig
heid in de Vereenigde Staten, hadden op het
Damrak niet den minsten invloed. Verheugend
en bemoedigend is het verloop der goederen-
prijzen. Een productiebeperking op vrijwel alle
gebied en een langzame maar toch regelmatige
toename der consumptie, doen het mes van
twee kanten snijden.
De Engelsche beurs was de laatste week vast
op oliewaarden. De Amerikaansche producenten
worden langzamerhand voor rede vatbaar en
het saneeringsplan nadert zijn voltooiing. We
kelijks dalen de voorraden en het gebruik van
benzine is met 12 pCt. toegenomen In verge
lijking met het vorige jaar. Deze saneering in
Amerika zal haar goeden invloed uit moeten
oefenen op de wereldsituatie van dit product.
Op het Damrak waren Olie's goed prijshoudend,
maar de handel bedroevend.
De koers van Philipsaandeelen blijft constant
en zelfs voor de speculatie valt hier niets te
verdienen. In Unilevers ligt de handel reeds
geruimen tijd stil. De plaats waar dit fonds
verhandeld wordt, vertoont woestijnneigingen.
De vorige week duikelde de bedrijvigheid in
de Amerikaansche staalindustrie van 44,7 pCt..
op 23 pCt., toen het gevaar voor stakingen ge
weken was en vele orders werden ingetrokken.
Wallstreet reageerde nauwelijks en niettegen
staande de bedrijvigheid deze week weer tot
27 ij, pCt. werd opgevoerd, bleven de koersen
vrijwel onveranderd. Van belang is de benoe
ming van Kennedy tot voorzitter der commis
sie, die met de uitvoering der beurscontróle-
wet belast is. Hij is een oude beursrot en het
is waarschijnlijk, dat hij de bepalingen met de
noodige soepelheid en met kennis van zaken
zal uitvoeren. De pensioenwet belast de Ameri
kaansche spoorwegen jaarlijks met pl.m. 60
millioen dollars, welk bedrag aan de resp.
neuzen van obligatie- en aandeelhouders voor
bij gaat.
De Engelsche Minister van Koloniën, Cun-
liffe Lister, is optimistisch in zijn uitlatingen,
betreffende de toekomstge rubbersituatie. Dat
het restrictieschema reeds van groot nut is ge
weest, getuigt wel het prijsverloop van dit pro
duct. De prijs van een half K.G. bewoog zich
in 1933 tuschen de 9% en 18% cent, en be
draagt thans 24 ct. Rubber is een onmisbaar
gebruiksartikel en bij een verstandige prijs
politiek, die rekening houdt met de geregene
reerde rubber, zal de toekomst van deze be
drijfstak rooskleuriger zijn. In de afgeloopen
week waren Rubberaandeelen op de Londen-
sche beurs zeer vast en het publiek koopt zelfs
het product zelf als geldbelegging. Amster
dam-Rubbers waren de laatste dagen vaster en
ook enkele incourante fondsen boekten bedui
dende koerswinsten. De mogelijkheid van groo
tere activiteit op deze afdeeling in de naaste
toekomst lijkt ons niet uitgesloten.
Uit het jaarverslag van de Ned. Ind. Suiker
Unie blijkt wel, hoe drastisch de productie van
rietsuiker beperkt wordt. De N. I. S. U. is een
holding-maatschappij van vijf zeer krachtige
suiker-ondernemingen, welke 10 fabrieken be
zitten. In 1933 waren slechts 5 fabrieken in
werking, welk aantal in 1934 gereduceerd is tot
2. De droogte, welke momenteel op het Noor
delijk halfrond heerscht, schijnt enkele oogsten
te doen mislukken, waardoor het aanbod uit
landen, zooals Egypte, Polen en Engeland aan
merkelijk minder zal zijn. Hoewel de perspec
tieven iets gunstiger zijn, vallen de prijzen,
waartegen de Nivas zijn suiker in Britsch-Indië
verkoopt, nog erg tegen en is er van een prijs
stijging nog weinig te bespeuren. Aandeelen
H. V. A. zijn goed prijshoudend en ontmoeten
een bescheiden vraag.
Na de zesde inschrijving van Sumatra-tabak
kan men wel voorspellen, dat 3 van de „Big
Four" dit jaar hun balans met een winstsaldo
zullen afsluiten. Voor Senembah zal dit ech
ter nog de vraag zijn. Het was opmerkelijk, hoe
van Duitsche zijde een aanmerkelijk betere
kooplust was waar te nemen. Tabakswaarden
liggen vast, met een uitzondering voor Senem
bah.
Slotkoersen
4 pet. Nederl. 1934
414 pet. N.-Ind. '26
3 pet. Engeland
514 pet. Young
A. K, U.
Ford
Philips
Unilever
Scheepv. Unie
Koninkl. Olie
Redjang Lebong
Amsterd. Rubber
H. V. A
Deli Mij
Senembah
Beth. Steel
U. S. Steel
Anaconda
Intern. Nickel
Marken
Prolongatie
S
29 Juni
13 Juli
101%
101%
100%
1003/g
65%
OS'/s
33%
33%
37.34
35%
201
2041/2
216
213%
70%
691/s
35
32%
160%
1537/8§
162
1551/2
104
1041A
171%
168%
1361/2
135%
136%
133
21
20%
241/2
24
8%
16Ve
157/f
7.45
7.433/4
1.47%
1.4/%
57.05
56.5a
1 pCt.
1 pCt.
Ex-dividend
(Ingezonden door De Spaarnebank N.V.
Amsterdam)
Zaterdagmiddag is onder de gemeente Stomp-
wijk de 45-jarige Ir. C. Kooi, die met zijn auto
uit Delft, waar hij werkzaam was, huiswaarts
keerde, door tot nu toe nog onopgehelderde
oorzaak plotseling in de Vliet gereden en ver
dronken.
Eenige visschers, die het ongeval zagen ge
beuren, snelden onmiddellijk te hulp. Zij scheur
den den kap van den wagen stuk en slaagden
er in den bestuurder uit den wagen te halen.
Hij werd naar het gemeentehuis te Stompwijk
vervoerd, waar een geneesheer slechts den dood
kon constateeren. Het lijk is daarop naar zijn
woning te Voorschoten vervoerd.
Hoe dit ongeval geschied is kan nog niet met
zekerheid worden gezegd, hierover tast men
nog volkomen in het duister. Op het oogenblik,
dat het ongeluk geschiedde, was er in 't geheel
geen verkeer op den weg. Naar de oorzaak van
dit droevig ongeluk wordt door de politie een
nauwkeurig onderzoek ingesteld.
Zaterdagmorgen vroeg vond men op 240 meter
diepte van de schacht van de O.N. IV te Heer-
lerheide het vreeselijk verminkt en bijna onher
kenbaar lijk liggen van een man.
Na langdurig onderzoek bleek dat het 't lijkt
was van den Belgischen mijnwerker S., die enkele
maanden werkloos was en logeerde bij zijn broer
aan den Roebroekerweg te Heerlerheide.
Boven op het terrein nabij de schacht vond
men een portefeuille, waardoor men de identi
teit van den man kon vaststellen en tevens
daarbij een bebloed scheermes.
De conclusie lag voor de hand, dat de man
zelfmoord had gepleegd door zich in de schacht
naar beneden te werpen, 't Is dan ook gebleken
dat hij over het terrein van de mijn is gekomen
en over het hek is gesprongen, dat de schacht
van het overige terrein afscheidt. Niet aan de
bedrijfszijde der schacht, maar aan den kant
van het maaiveld heeft hij zich toen naar be
neden geworpen.
Het bebloede scheermes deed nog iets andeiS
vermoeden en dit vermoeden bleek maar al
te waar te zijn. De politie werd gewaarschuwd,
die een onderzoek instelde in de woning aan
den Roebroekerweg, waar S. woonde,,
Hier kwam het vreeselijk feit spoedig aan den
dag, dat S. met het scheermes zijn vrouw den
hals had afgesneden. De vrouw lag ontzield en
vreeselijk bloedend op bed.
Een kindje van het echtpaar lag tusschen al
die ellende rustig op de canapé te slapen.
Nader vernemen wij dat S. Vrijdag eerst bij
zijn broer aan den Roebroekerweg 35 was komen
logeeren. Vrijdagavond was men in de beste
orde gaan slapen en Zaterdagnacht tegen drie
uur moet het drama hebben plaats gehad. Tegen
half 4 is S. op de mijn gezien.
Men vermoedt, dat de ongelukkige in een
vlaag van waanzin het dubbele misdrijf heeft
bedreven.
Men begrijpt, dat de ontsteltenis bij de familie
en in geheel Heerlerheide zeer groot is.
De politie zet blijkbaar overal haar strijd
tegen de ondergrondsche en openlijke actie de'
communisten voort.
Zoo is Vrijdag een inval gedaan bij een druk
kerij te Assen, waar sinds eenigen tijd een
communistisch blad „De Echo van het Noorden
wordt gedrukt.
Drieduizend exemplaren van dit blad kon na
politie in beslag nemen.
Ook is nog een huiszoeking gedaan in 00
woning van een bekend communist te Assen»
Zaterdagmiddag vier brak door onbekende
oorzaak brand uit in het dubbele woonhuis, be
woond door de families Nijhof en Langevoorw
aan den Eperweg te Vaassen
De brandweer was spoedig ter plaatse, doen
kon ondanks haar krachtig optreden niet ver
hinderen dat alles tot den grond toe afbrand
De inboedel van belde families ging zoo 8°ed
als geheel verloren.
De schade wordt door verzekering gedekt.
Het hoofdbestuur van de Nat. Werknemers-
vereeniging heeft aan den minister van Social
Zaken een adres gezonden ten spoedigste maa
regelen te nemen, opdat voor de Nederlandsen^
musici in het eigen land weder een broodwin
ning zal worden verkregen en aan den onb
lemmerenden toevloed van buitenlandsche m
sici een einde worde gemaakt.
Thans is verschenen een Kon. Besluit, waai'
bij van Rijkswege ten bate der t.b.c.-bestrijdins
een bijzonder postzegel wordt verkrijgbaar
steld, in de frankeerwaarde van 6 cent. Het z®
gel draagt de beeltenis van wijlen H. M. de
ningin-Moeder. De netto opbrengst wordt t
beschikking gesteld van de Ned. Centrale
eeniging tot bestrijding der tuberculose.
