TROEPEN RUKKEN OP NAAR
SAN FRANCISCO
De
„Osservatore Romano"
over Hitler's rede
Schoonmaak in de Wereldstad
Britsche officieren
beschoten
Het nieuws van heden
WINKELS DOOR STAKERS
GEPLUNDERD
DIEP TELEURGESTELD
PARIJS'ZONE VERDWIJNT
JODENDOM
CHRISTENDOM
GERMANENDOM
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DINSDAG 17 JULI 1934
Ochtendblad
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18845
Adverfenlieprijzen: Per lossen regel 30 d.; ingez,
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
De stakingsbeweging dreigt ook
naar New-York over te slaan
Levensmiddelennood
SAN FRANCISCO. 16 Juli (Reu
ter). De algemeene staking is van
morgen precies om 8 uur begonnen.
Van dat oogenblik af werd alle
verkeer op de straten stop gezet.
Alle winkels zijn gesloten.
S3
Een dameskoor in de processie van den omgang te 's-Hertogenbosch, medewerkend aan Het
onderdeel „De verheerlijking van Jezus
Weer een kind ontvoerd
Duizend politie-agenten op zoek
naar de kidnappers
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinjï
Terwijl zij nabij Samos zeilden,
werd een van hen door de
Turksche kustwacht
dood geschoten
Cowboys spelen polo
Opwinding te Londen
Ook de leider der Kath. Jeugd-
vereenigingen Probs zou zijn
doodgeschoten
Geen stappen te Berlijn
De voorloopigewoningen in de
Parijsche vesting-zone wor
den na honderd jaar
opgeruimd
Goede werkverschafr
fing
Een vlucht om de wereld
Hoofdprijs in een Joego-Slavische
loterij
f 4.000 verduisterd
Verdachte te Brussel gearresteerd
Zoojuist verschenen:
Kardinaal Faulhaber's
veelbesproken werk
Prijs f 1.35 Ingen.
Gebonden f 1.95
Verkrijgbaar
in den Boekhandel
Rhener»
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
[Teneinde excessen onmiddellijk
in de kiem te kunnen smoren, zijn
nog meer troepen der Nationale
Garde te San Francisco samenge
trokken. Een regiment infanterie,
dat te Los Angeles in garnizoen lag
kreeg bevel onmiddellijk naar het
stakingsgebied te vertrekken.
Uit Las Lanas is een afdeeling
veld-artillerie met 7% c.M. geschut
naar San Francisco gedirigeerd,
eveneens een groot aantal tanks en
machinegeweren. Maandagavond
waren ongeveer 6000 man der Na
tionale garde in San Francisco.
In den loop van den dag is het reeds tot vrij
ernstige onlusten gekomen. Een menigte van
ongeveer 1500 personen bestormde en plun
derde de levensmiddelenwinkels in verschillen
de deelen der stad. Een vijftig-tal menschen
drong het communistische hoofdkwartier bin
nen, sleepte het meubilair naar buiten en
verbrandde alles.
Het gebrek aan levensmiddelen wordt tot ver
In den omtrek der stad gevoeld. Stakersposten
houden met levensmiddelen beladen auto's aan.
Met machinegeweren uitgeruste politieafdeeiin-
gen zijn Maandag er mede begonnen voor de
vrachtauto's vrü baan te maken.
Intusschen heeft de burgemeester den gouver
neur verzocht nog meer leden der Nationale
Garde te willen zenden.
Men vreest, dat ook de boerenarbeiders in sta
king zullen gaan.
Te Salinas hebben reeds 750 groentenboeren
besloten in staking te gaan.
Den geheelen dag heerschte te San Francis
co een akelige stilte. Terwijl de autoriteiten uit
gebreide maatregelen treffen voor de handhaving
der orde tijdens de algemeene staking, lag het
bedrijfsleven reeds bijna geheel stil. Het gehee-
le tramverkeer is stopgezet. Alle restaurants
werden gesloten, behalve 19, welke door de alge
meene stakingscommissie zijn aangewezen voor
de spijsvoorziening der duizenden, die geregeld
in de ongeveer 2000 eethuizen van San Francis
co hun maaltijden gebruiken.
De burgemeester, Rossi, heeft een uit 500
leden bestaande nood-commissie samenge
steld, welke tot taak heeft de nog aanwezi
ge levensmiddelen te distribueeren. De voor
raden versche groente en bevroren vleesch
zijn reeds uitgeput. De groothandelaars
schatten hun voorraden levensmiddelen op
namens het eere-comité voor den Nat.
Luchtvaartdag, legden Mr. C. J. Baron van
Tuyl van Serooskerken, en de heer G. De-
keth, burgemeester van Soest, Zaterdag
morgen een krans neer bij het gedenkteeken
ter. eere der gevallen militaire vliegers te
Soesterberg.
een waarde van tien millioen dollars. Daar
bij komt dat de levering dezer levensmidde
len door de staking der voerlieden onmoge
lijk wordt gemaakt.
De chef der politie van San Francisco heeft
de oud-strijders opgeroepen om de ambtenaren
van den veiligheidsdienst te assisteeren.
De verzekeringsmaatschappijen hebben de
premies verdrievoudigd.
Reuter seint nog uit New-York: De president
der Seafarers, waarbij zes vereenigingen van
havenarbeiders zijn aangesloten, verklaarde, dat
ook in de haven van New York een staking
dreigt, tenzij de scheepvaartmaatschappijen zich
bereid verklaren met de vertegenwoordigers der
vakvereenigingen te onderhandelen over de loo-
nen, den werktijd en de arbeidstoestanden.
Reeds Donderdag zal een vakvereeniging stem
men over een eventueele algemeene staking.
Een staking der havenarbeiders zou meer dan
15.000 man omvatten.
Nader wordt nog gemeld, dat de onrust in
de stad voortdurend toeneemt. De ruiten van
tal van levensmiddelenwinkels zijn door de
stakers ingedrukt. Zeer veel auto's en bespan
nen wagens zijn omvergeworpen.
De burgemeester is bij het gerechtsgebouw
uitgejouwd.
De leger- en vlootautoriteiten hebben te ken
nen gegeven eventueel de levensmiddelenvoor
ziening op zich te zullen nemen.
Ook in andere steden langs de kust van den
Stillen Oceaan neemt de stakingsbeweging toe.
te Danielson (Connecticut) zijn 500 wolspin
ners in staking gegaan, omdat de directie der
fabriek een loonsverhooging weigerde.
Te Birmingham zijn vandaag 22.000 textiel
arbeiders in staking gegaan. De havenarbeiders
van Vancouver hebben geweigerd Amerikaan-
sche schepen te lossen, omdat deze stakings
brekers als bemanning hebben.
NEW YORK. De president der Amerikaan-
sche vakvereenigingen, Green, heeft in een te
Shranton (Pennsylvanie) gehouden redevoering
verklaard, dat hij geen mogelijkheid ziet om de
staking te San Francisco spoedig te doen bij
leggen.
HARTSDALE (New York), 14 Juli. (Reuter)
Bobby Conner, de 16 maanden oude kleinzoon
van een kleeding-magnaat te Hartsdale, is
spoorloos verdwenen; men vermoedt dat het
kind ontvoerd is.
1000 politiemannen, spoorzoekers en anderen
speuren in de omgeving, doch tot nu toe kon
den zij niets ontdekken. Ook is nog geen eisch
voor losgeld ontvangen, zoodat men vreest, dat
het kind door een krankzinnige is ontvoerd.
Verwachting: Zwakke tot matigen, ver- H
mderlijke wind, meest licht tot half be- rr
wolkt. Waarschijnlijk droog, behoudens
geringe kans op onweer in het Zuiden.
Warm weer.
Verdere vooruitzichten: Warm en droog,
behoudens toenemende kans op onweer.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
DODGE CITY (Kansas), 16 Juli (Reuter).
De cowboys spelen thans hartstochtelijk polo.
Een goed polospeler staat tegenwoordig even-
hoog in aanzien als vroeger een scherpschutter
op de revolver. Geregeld worden polo-wedstrij
den gespeeld tusschen de cowboys van ver
schillende farms en de mannen gaan thans ge
kleed in poloshirts met open hals en goed ge
maakte rijbroeken, inplaats van de „chaps" en
breedgerande hoeden van vroeger.
De cow-ponies kunnen uitstekend worden af
gericht tot polo-ponies.
ATHENE, 16 Juli. (Reuter). Volgens berich
ten uit Samos is een boot, waarmede drie of
ficieren van den Engelschen kruiser „Devonshi
re", welke voor Samos voor anker ligt, zeilden,
door de Turksche kustwacht beschoten. Daar
bij werd een der officieren gedood, terwijl een
andere ernstig gewond werd.
De commandant van de „Devonshire" heeft
direct radiografisch Londen van het voorval in
kennis gesteld.
Te Londen heerscht een opgewonden stem
ming naar aanleiding van deze beschieting.
De Britsche Admiraliteit bevestigt, dat een
met drie officieren bezette zeilboot van den
kruiser „Devonshire" Zaterdagmiddag door de
Turksche kustwacht onder vuur is genomen
De scheepsdokter, Robinson, werd door een
kogel getroffen. Hij sloeg over boord en ver
dronk. De beide andere officieren, van wie een
een wonde aan den schouder had opgeloopen,
sprongen in het water en konden zwemmende
het eiland Samos bereiken. Het lijk van den ge-
dooden officier kon nog niet worden gevonden.
De Admiraliteit heeft een onderzoek ingesteld i
langs diplomatieken weg.
(Van onzen correspondent)
ROME, 16 Juli. (Per Tel.) De
rede van Hitier werd in Vaticaan-
sche kringen met spanning verwacht,
wijl men er een zekere opheldering
van verhoopte aangaande de om
standigheden, waaronder verschil
lende vooraanstaande katholieke
personen op 30 Juni j.l. het leven
hebben verloren.
Na het officieele verslag van
de rede te hebben afgewacht,
maakt de „Osservatore Romano"
van hedenavond eenige opmerkin
gen, waaruit 'n sterke teleurstelling
aan den dag treedt.
Het Vaticaansche orgaan is van meening,
dat Rijkskanselier Hitier niet voldoende heeft
gemotiveerd, waarom het ingrijpen der regee
ring niet geleid heeft tot een, zij het summier
proces, in plaats van de terechtstelling, alsof
de opstand reeds was uitgebroken en de rebel
len met de wapens in de hand waren betrapt.
Een dergelijk proces, ook zoo het door dood
vonnissen werd gevolgd, zou meer overtuigend
geweest zijn dan de posthume beschuldigingen
(Van een bijzonderen correspondent)
PARIJS, in Juli
In het arbeidsprogramma ter keering van
de werkloosheid, dat het Fransche Mi
nisterie van Arbeid enkele maanden ge
leden heeft aangekondigd, nemen de bouw
plannen een groote plaats in. Zij voorzien
niet zooals dat dikwijls met werkver
schaffingsplannen het geval is in den
aanleg van gebouwen en wegen, die eigen
lijk een luxe beteekenen, doch brengen in
de hoofdstad en haar omgeving verbeterin
gen aan, die nijpend noodzakelijk waren
geworden.
Ten eerste zullen de autowegen, die naar de
verschillende richtingen uit Parijs leiden, ver
breed worden en alle onderling verbonden door
een ringvormigen boulevard, zoodat men in de
toekomst, om Parijs per auto te passeeren, den
breeden buitenweg kan nemen en niet meer
door de stad behoeft te rijden. In verband met
de doorbraak van verschillende straten zal dan
tegelijk een reeks oude kwartieren gesloopt wor
den, waaronder ook de Cité Jeanne d'Arc, die
in Mei plotseling vermaard werd door de
straatgevechten, die er op de barricades wer
den gevoerd. En voorts zal, eindelijk, de „zone"
worden opgeruimd!
Men kan hier wel van opruimen spreken.
Want wie vanuit de grootsteedsche straten aan
den rand van Parijs de zone binnenkomt, die
de stad van de banlieue scheidt, staat ver
baasd over de nrommel van barakken, schuren
en scheefgezakte houten huisjes, die voor hem
liggen. Het karakter dezer zone, der vesting
zone, die de hoofdstad omgeeft, is hier en
daar dorpsch, verderop proletarisch, dikwijls
troosteloos door de hoopen vuilnis, die ieder
naar zijn gading schijnt te storten, en dan
weer verlossend door een boomengroep of een
grasveldje en een verrukkelijk uitzicht op het
zilveromnevelde Parijs. Deze zone heeft tot op
heden een groote rol gespeeld in de agitatie
der linksradicale partijen: „De schande van
het Kapitaal", „De zweer, waarin het roode
mes moet worden gezet" en dergelijke bloem
rijke uitdrukkingen doen de ronde in manifes
ten en oproerige circulaires. Maar hier leven
dan ook 120.000 menschen, dikwijls zonder wa
terleiding of rioleering, en in behuizingen, die
alle een provisorisch karakter hebben. Sinds
bijna honderd jaren woont men hier „voorloo-
pig", want zoolang is het geleden, dat de ves
tinggordel gebouwd werd, en even lang be
staat het verbod om hier hooge of duurzame
huizen neer te zetten. Slechts hier en daar werd
toestemming gegeven, om in cement of beton
te bouwen; doch de kleine zondaars, die hun
huisje verbeterden, werden tot nu toe met vrij
zware geldboeten bestraft, want het is hun niet
toegestaan iets aan de opgerichte provisorische
huizen te veranderen.
De woningnood droeg er voornamelijk toe
bij om de verouderde wetten te breken. In de
laatste jaren verkregen verschillende bouw-
firma's toestemming om hun betonnen blocs in
de zone neer te zetten. Weliswaar kwamen
zoowel het plan als de toestemming wat laat.
want inmiddels hadden reeds een half millioen
Parüzenaars de banlieue opgezocht, en als .ware
pioniers op het vrije veld woonhuizen gezet, die
aanvankelijk zonder water, zonder gas en zon
der rioleering even weinig comfort hadden als
hutten in de wildernis, terwijl daar nog bü
kwam, dat de menschen die hier woonden, voor
het meerendeel in Parijs werkzaam waren, en
dagelijks soms een uur of meer moesten loo-
pen om de naaste verbinding te bereiken.
Wat de woonblocs in de zone betreft, vooral
de eerste die nóg uit den duren tijd dateeren,
werden veel te goedkoop gebouwd; men spaar
de met materiaal aan alle kanten. De meeste
zijn niet alleen te klein van kamers, met wei
nig lucht, lage plafonds, steenen vloeren en
uiterst gehoorig, maar ook van buiten smake
loos. Er zijn er onder, met trappenhuizen,
nauw en donker als gevangenissen. Later kwa
men de betere huizen van de Régie Immobilière
de la Ville de Paris en andere firma's, die door
de stad gesubsidieerd werden. Deze huizen zijn,
met de boven beschrevene vergeleken, ware
paleizen, ook al worden zij geheel uit beton
zonder geluiddempende lagen opgetrokken en
slechts voor het gezicht met een mantel van
baksteen voorzien. Het binnenwerk is slechte
seriewaar, en met de moderne woonhuizen in
Amsterdam of Berlijn kan men ze niet verge
lijken, ofschoon de huurprijzen niet lager zijn
dan in die steden: 35 tot 45 gulden per maand
voor een tweekamerwoning.
Niettemin werden deze woonblocs zeer snel
verhuurd, en hun grootsteedsche gevels met
de zeven verdiepingen gaven aan de zone een
nóg verwarrender gezicht. Doch daar het in
middels vaststaat, dat de zone wordt opge
ruimd, zal de vestinggordel van Parijs, zoolang
een schandvlek voor de stad, in de toekomst
de meest moderne kwartieren vertoonen. De
provisorische woonhuisjes worden gesloopt, de
weinige behoorlijke wegen, overigens door de
„zöniers" zelf aangelegd, worden verbreed en
uitgebreid, en de bouw-woede der Parijsche
firma's kan zich uitvieren. De nieuwerwetsche
woningblocs worden in drie maanden tijds op
getrokken, en het is dus niet onwaarschijnlijk,
dat het volgend jaar om dezen tijd de oude en
veelbescheiden zone gloednieuw, trotsch en niet
meer te herkennen is van grootsteedsche al
lure.
tegen een gestrafte en de verdediging van de
actie der regeering.
De „Osservatore" merkt op, dat
de gevolgde methode misschien
overeenstemt met wat men noemt
„een nieuw politiek klimaat", doch
zoo zegt het blad, indien bij den
Hitler-Putsch van 1923 de methode
van 1934 gevolgd was, zou de lei
der van het Nationaal-Socialisme,
de nationale verheffing niet hebben
kunnen verwerkelijken.
De kanselier, zoo schrijft de „Osservatore"
verder, heeft de getroffenen in drie soorten
onderscheiden: n.l. de terechtgestelden, de zelf
moordenaars en degenen die bij verzet zijn
neergeschoten, doch hij heeft niet verklaard
tot welke categorie de meest bekende slacht
offers behooren. Met name geldt dit dr Klau-
sener, die zeker geen zelfmoordenaar was, zoo
als eerst werd verspreid, maar dus blijkbaar ook
niet tot de andere categorieën behoorae, wijl
men hem eerst onder de zelfmoordenaars
trachtte te rekenen.
Het ontbreken van elke nadere verklaring
dienaangaande, aldus constateert de „Osserva
tore Romano" heeft de katholieken diep teJ
leurgesteld.
Intusschen verneemt de „Avvenire a'Italia",
dat ook de leider der Katholieke jeugdvereeni-
gingen, Adalbert Probs, den dood heeft ge
vonden.
Hij werd den eersten Juli te Düsseldorf ge
arresteerd. Twaalf dagen later deelde de politie
mede, dat hij bij een poging tot ontvluchten
is neergeschoten.
Het orgaan der Italiaansche Katholieke Actie
verklaart zich overtuigd, dat de dood van
Probs even ongegrond was als de arrestatie.
Dit laatste bericht heeft in het Vaticaan een
zeer smartelijken indruk gemaakt.
Het feit, dat de H. Stoel sedert twee maan
den de onderhandelingen met Duitschland
heeft laten rusten en het aan de Duitsche bis
schoppen heeft overgelaten een practische re
geling voor de uitvoering van het corcnrdaat
te zoeken, maakt het echter onwaarschijnlijk,
dat het Vaticaan te Berlijn directe stappen zal
ondernemen, waartoe anders meer aanleiding
zou geweest zijn.
BELGRADO, 16 Juli. (Reuter) Hier ter stede
is een loterij uitgeschreven, waarvan de hoofd
prijs den dood voor den winnaar tengevolge
kan hebben.
De 'Joego-Slavische vlieger Boljëvitsj is na
melijk voornemens het record van Wiley Post
by zün vlucht om de wereld te verbeteren.
Om hiervoor de noodige geldmiddelen te ver
kregen heeft hü van de autoriteiten verlof ge
kregen een loterij te houden.
De hoofdprys dezer lotery zal bestaan in het
recht om den stoutmoedigen vlieger op zün
tocht te vergezellen.
De andere prijzen bestaan in tochtjes met
de machine, waarmede de record-poging zal
worden gedaan.
Onze correspondent te Brussel seint ons:
De politie te Brussel heeft gearresteerd J.
v. B., geboortig uit Zeist, verdacht van ver
duistering van ƒ4000, te Amsterdam gepleegd.
Zün uitlevering is door de Nederlandsche
justitie gevraagd.
Als een moderne kerkvader roept Kardinaal
Faulhaber in dit meesterwerk een halt toe
aan het nieuw-Germaansch barbarisme,
dat zijn ongewijde handen dorst te slaan
aan de Goddelijke oorkonden der mensch-
heid, de Heilige Schriften, en zelfs aan den
Persoon van Onzen Verlosser.
Een boek van onvergankelijke waarde.
N.V. UITGEVERSMIJ. „FIDELITAS", A'dam C.
In China heerscht een ongekende hitte. Dui
zenden menschen zijn reeds tengevolge van een
zonnesteek gestorven.
Drie Engelsche zee-officieren door Turksche
kustwacht nabij Samos beschoten. Een werd ge
dood, een andere ernstig gewond.
De algemeene staking te San Francisco. De
eerste excessen. Steeds meer troepen rukken
naar het stakingsgebied op. Oud-strijders ge
mobiliseerd.
De „Osservatore Romano" diep teleurgesteld
over Hitler's rede.
Litausche militaire commandant te Memel
krügt onbeperkte volmacht.
De Macedonische terrorist Zren Kiro gearres
teerd. x
Het faillissement is aangevraagd van de druk
kerij „Atalanta", waar de „Tribune" gedrukt
wordt.
De Rüksmiddelen hebben over Jnni 1934 op
gebracht 31.190.074 of ruim 1 millioen min
der dan de raming was. Over de eerste zes
maanden van dit jaar bedroegen zij 162.222.026,
De regeering zou maatregelen gaan nemen in
het belang der mijnindustrie.
New-Yorksche Beurs: Handel gering, stemming
zwak.
Uit den weg ruimen
Hoe vaak maken we het elkaar
noodeloos moeilijk. Het gebeurt al
imbtelijk! We krijgen onduidelijke
lanschrijvingen in „stadhuistaal" die
ooor het gewone volk maar al te dik
wijls „vertaald" moet worden. We
worden van het kastje naar den
muur gestuurd, van het eene bureau
naar het andere. En hoe moeten we
ons geduld in lijdzaamheid bewaren
wanneer wij telefonisch om inlich
tingen vragen en dan tien keer over
geschakeld worden van de eene afdee
ling naar de andere. Als we eindelijk
de juiste afdeeling hebben en voor
den tienden keer ons verhaal doen
worden we afgepoeierd omdat we
juist bij het goede adres kregelig en
onbeleefd zijn geworden
Ook in het buiten-ambtelijke leven
zou het bestaan heel wat prettiger
zijn wanneer we elkaar wat meer uit
den weg namen. Met wat meer tege
moetkomendheid, toeschietelijkheid
en betoon van goeden wil zouden we
voor elkaar het leven heel wat aange
namer kunnen doen worden. Probeer
het eens!
I WWWWIUIIII II I I 11 II
Stand op Dinsdag 1 uur v.m.: 763,2
Vorige stand: 766,2
