De Haarlemsche Begijntjes
Laatste Nieuws
MtnbMjftoM:
HAAR LEVEN EN WERKEN
Onrustig Spanje
MOTORONTPLOFFING OF
PROPELLERBREUK
De begrafenis van
Dollfuss
ZONDAG 29 JULI 1934
Stichting in 1261
Volk-correspondent uit
gewezen
Zwitsersch protest te
Berlijn
Koningin en Prinses
vertrokken
Oostenrijks nieuwe
kabinet
Stratosfeertocht mislukt
STADSNIEUWS
Van oorsprong zeer vooruitstreven
de vrouwen, die een ingetogen
leven leidden
Bescherming der wereld
lijke macht
Legaten
Na armoede
VOLKSZANG IN HAARLEM EN
IN DEN HAAG
Op den goeden weg
4 EMISSIE HAARLEM
Inschrijving op f 6.283.000 obliga
ties tegen 100op 3 Aug. a.s.
N. V. Kimman vijftig jaar
De kunst van glasblazen
Gevonden dieren en voorwerpen
Examen hoofdakte
Examen handenarbeid
Personalia
PLECHTIGE REQUIEMMIS TE DEN HAAG
DE MOORD OP DOLLFUSS
Gistermorgen om twaalf uur aan
boord van het M.S.
„Tanimbar"
Niet voor Dinsdag of Woensdag
gereed
Rintelen ontslagen
Nog een schietpartij te Graz
Scheuren in het omhulsel
Vereeniging van Kunstnijveren
SANTPOORT
OVER VEEN
1
(Vervolg)
Zoo heel terecht begint de heer O. J. Gonnet
in zijn boek over de Haarlemsche Begijntjes:
Er is in Haarlem terzijde van de St. Janstraat
jl g g:en en schier vergeten pleintje, dat
sedert eeuwen het Beggynhof genoemd wordt
L onaanzienlijk het thans zy, toch
van blijde en droeve voorvallen uit vele eeuwen
heugenis draagt. Wy zullen uit die rüke ge
schiedenis slechts eenige grepen doen. Met ze
ker meewaren werd over de begijntjes gespro-
Ken, haast was een begijntje een scheldnaam.
Dat verdienden ze niet. Wel waren het eenvou-
ge vrouwen, vaak uit families van stand als
van Assendelft, Groeneven, van Zaanen, maar
ook van geringer geboorte. Haar stem klonk
hiet buiten de muren van haar hof, waar zij
een verborgen en ingetogen leven leidden en
zich niet mengden in zaken van wereldschen
aard.
Als oudste der Begijnhoven ln Noord-Neder
land wordt dat van 's Gravenzande genoemd,
cat zou al vanaf 1250 bestaan hebben. Dan
volgt het Haarlemsche, dat in 1261 werd ge
sticht. In Zuid-Nederland, bij name te Luik,
Was er al eerder een. Naderhand verrijzen er
Begijnhoven in tal van steden en dorpen. Is
er van de Begijntjes wel eens kwaad gespro
ken, n.l. over trotschheid en eigenwaan, ver
keerde leerstellingen en losheid van zeden, dat
drong hier niet door. Paus Clemens V veroor
deelde in het Concilie van Vienne (1311) die
dwalingen en vernietigde de instelling der Be
gijnen. Paus Johannes XXH, voorgelicht door
de bisschoppen van Luik, Utrecht, Kamerijk en
Doornik, was daarna milder gestemd. Hij vond
dat er in een aantal landen zeer veel vrouwen
waren, die als begijnen een eerzaam en gods
dienstig leven leidden in gehoorzaamheid aan
de Kerk. Hij liet ze dus weer toe en droeg aan
de bisschoppen en anderen wien het aanging,
de zorg op haar op den goeden weg te houden
en te geleiden.
In het midden der 13de eeuw bestond hier
ter stede nog maar één klooster, n.l. dat der
Karmelieten, tusschen Groote Houtstraat en
Warmoesstraat. De pastoor der Sint Bavo Arent
van Sassenheim, voegde er een bij, n.l. het Be
gijnhof. Hij bouwde er een kerk bij, welke
in 1333 herbouwd werd en die we nu als de
Waalsche kennen. Arent van Assendelft was
ook de eerste pastoor van het Begijnhof. Later
Werd dit een bijzondere pastorie en verkreeg hij
de waardigheid van Persoon, dat is een stoel
in de Domkerk van Utrecht onder de domhee-
ren en kanunniken. De eerste pastoor stierf
13 Maart 1272 en vond een rustplaats in de
Begijnenkerk.
In de 13e eeuw was de kerk met het kerkhof
daar rondom het middelpunt, waarlangs zich de
woningen déK- begijntjes schaarden, alle met
front naar het midden en het geheel omgeven
door een muür.
In het archief kan men lezen:
„Als onsen hove onder bescherminghe
van de Graven van Hollandt dapper toenam,
soo is de stadt Haerlem in het jaar christi Der-
tienhoudert sevenende veertlgh door ongeluk
van brandt geheel bedorven. Het Beggijnhoff
ende alle de kercke zijn door den brandt ver
nielt enz." Spoedig werd met den herbouw be
gonnen en deze was ten minste ten deele op
Aschdag van 1348 zoover voltooid, dat zij even
als het altaar in het choor ter eere van St.
Peter en Paulus en van de heilige maagden
8. Cathrina en Margarid door Bisschop Ri-
caerdus, gemachtigde van Utrechts Bisschop,
konden worden gewijd. De Begijnen stonden bij
den Graaf en Haarlems regeering goed aan
geschreven. Zoo gebeurde het, dat Willem V
bij den brief van 13 Maart 1350 aan de Begij
nen veroorloofde zeiven de bediening harer
kerk te geven aan een priester, dien haar goed
dacht. Niet minder reden tot blijdschap ver-
Wekte het, toen weinig tüds daarna, in het jaar
1356, op Woensdag na St. Aachten, door Schout,
Schepenen en Raden der Stad aan de Begijner.
een handvest werd uitgereikt, waarbij het hof
in bescherming werd genomen, op den voet zoo-
ais van 's Gravenwege reeds vóór den brand
het geval was geweest. De bepalingen waren van
Zeer algemeenen aard. Ze strekten om de tucht
te handhaven, de vaste goederen te bewaren en
bedoelden dat het Begijnhof niet door wille
keurige handelingen van sommige bewoonsters
in verval zou komen of in geldelijke ongelegen
heid geraken. Naderhand zou de zorg der we
reldlijke macht zich verder uitstrekken.
Hét gaat natuurlijk niet aan de geschiedenis
der Begijnen van dag tot dag te verhalen, ook
niet alle pastoors te noemen. Pastoor Florentius
Wuvensoon had het hoofd in 1378 ter ruste ge
legd en bedacht de begijntjes met een legaat,
Waardoor zij zijn memorie moesten houden, dat
is jaarlijks op den sterfdag van hun pastoor
bidden voor de rust zijner ziel.
Hertog Albrecht van Beieren, dezelfde die
Kaarlem een speelveld sportterrein) gaf,
Verordende 13 Februari 1389 dat het Begijnhof
in zijn hoede werd genomen en gebood het ge-
i fecht van Haarlem niet alleen het hof in zijn
sehuts te nemen, maar ook ieder te kastijden,
die de maagdensehaar, in welk opzicht ook,
aanrandde of hinder deed. Veel was in de punt
jes geregeld, o.a. het luiden der torenklokken,
Waarvan er nog één over is. Het reglement
®egt o.a.:
„Paesdach soo luyt men te drien teycken al
die clocken tuyschen, ende men luyt te Deum
Ons Heeren Hemelvaart luyt men te vieren
teycken al die clocken tuyschen ende men luyt
te Deum ende men luyt al die octaeff."'
Er verliepen slechts weinig jaren, sedert de
toren statig bij de kerk oprees of de klok St.
Marië luidde ter uitvaart van pastoor Simon
de Wouster, die 8 Augustus 1404 voor altijd de
dogen sloot.
Zeker hebben de Begijnen in rouw verkeerd
Over het verscheiden van hun herder, maar die
teerd gelouterd, toen Heer Hugo Wouters Goud-
Sbiit door den Graaf tot pastoor was verheven
eh zij een lang bekenden vriend aan het hoofd
®kgen gesteld. Die nieuwe pastoor was eerst
Setrouwd geweest en had als goudsmid de kunst
beoefend, maar toen in 1368 zijn vrouw Mabelie
Bestorven was en hem slechts één dochter,
^lijt, was overgebleven, keerde hij het ambacht
^e-n St. Eloy den rug toe en ging in den gees
tlijken stand. In 1382 werd hij tot priester ge
dijd en las op St. Petrus en Paulus van dat
«ar op het Begijnhof zijn eerste Mis. Sedert
blen preekte hij menigmaal in de Begijnenkerk
Jh gansch Holland door. Voor de Begijnen had
bij voorheen een ciborie en een kelk gemaakt,
die hij thans als pastoor herhaaldelijk gebruik
te. Hij was het ook, die door Bisschop Frederik
van Blanckenheim in het noordelijk deel der
kerk 't altaar deed wijden, gesticht ter verheer
lijking van de H. Drievuldigheid, van de H.
Maagd Maria, alle engelen en heiligen.
Vele jaren van voorspoed waren er geweest,
maar een charter van Graaf Willem van Beie
ren, gegeven Pinksteravond 1413, vertelt van de
armoede, die de Begijnen in voorleden tijden
gedrongen had haar hof in te krimpen en te
verminderen, maar die nu zoo ver achter den
rug lag, dat de Graaf den koop zou goedkeu
ren eener woning aan haar stichting grenzende.
Op 14 Maart 1421 stierf pastoor Hugo Goud
smit. (Hij stichtte in 1406 het Regulierenkloos
ter) op 87-jarigen leeftijd en liet aan het Be
gijnhof vier morgen lands onder Rijswijk achter.
We wezen er reeds op, dat de Begijnen in eigen
huisjes woonden, de meest gegoeden met hoog
stens 3, de minder bedeelden met 58 bewoon
sters, maar er waren vijf conventies en vier andere
huizen, waar arme Begijnen in woonden en wel:
Sinte Aachten Convent, voornamelijk ten dien
ste der Meesteressen, „en daar woonde geen
vergarinck, dan bij geval dat de maechten des
hoffs te veel in 't getal waeren; Sinte Geer-
truyts Convent, Sinte Agnieten Convent, Sinte
Lucien Convent, Sinte Barberen Convent. In
deze vier laatste Conventen waren vier maters,
een in eiken convent, in elk was een gemeente
van acht, negen, tien of twaalf personen, gin
gen aan een tafel, sommige gaven meer voor
de cost, sommighe minder, sommighe niets, die
moesten het werck doen. De maters van de
Conventen baden alle saturdaechs om vergiffe-
nisse aen haer onderdaenen en daema quamen
de anderen. In dese Conventen woonden oock
waerlfjcke dochters om te sien metter tijd of
zij der Begijnenstaet wilden aenvaerden, soo
niet, naemen haer afscheyt van den hoff. Na
dat zij twee jaeren in de Convent gewoond had
den, mochten zij een huys coopen, als daer
geen ander begijnen willich waeren om te coo
pen. Als daer geen huysen te coop vielen, ble
ven zij zes jaer in de Conventen, totdat er
üt viel, ofte zij gingen inwoonen bij de andere
Beggijnen tot de eerste gelegenheyt. Deze Con-
ventsmaechden gingen alt ij t voor Sinte Geno-
veven-maechden in 'thuys coopen, al waren die
langer Beggijnen geweest. Sinte Genoveven-
maechden, noemen wij al die hoffe Begijnen,
die nooit in eenich Convent hadden gewoont.
De inboel hoorde aan ieder Convent. De Com
mensalen brachten bet en beddegereet met
haer. Twee van dese maters moesten 't Costerie-
schap geiyck bedienen, de eene aen de clock,
d'ander aen 't coor bij beurten jaer om jaer;
een van haer stervende, werd een van de twee
andere maters, van de meesteressen in haer
plaets gestelt. Behalve de voorgenoemde Con
venten, waren noch op den hoff vier huysen,
met huysraet daertoe, voor d'arme macchden,
die om niet woonden, ofte wilden ze niet heel
om Godts wil, mochten een daelder 's jaers ge
ven. Alleen brachten die maechden met haer
bet en beddegoet.
Hoe het verder met de Begijntjes afliep, stip
ten we reeds aan. Wie er meer van weten wil,
leze het zeer uitvoerige goed gedocumenteerde
boek van wijlen den heer Gonnet.
Pastoor L. Beijsens van de St. Willibrordus-
parochie te Den Haag schreef vorige week in
zijn parochieklok, volgens de „Residentiebode
o.m. het volgende:
„De kerk van O. L. Vrouw Rozenkrans te
Haarlem, waar vroeger, jaren lang, een kapelaan
was met precies denzelfden naam als onze
tegenwoordige pastoor, bestond 50 jaren. Nie
mand minder dan Z.H.E. de Bisschop zou daar
dien morgen een pontificale Mis opdragen. Ter
assistentie was ik genoodigd, en wie zou zoo'n
uitnoodiging hebben afgeslagen? Alles had daar
natuurlijk een feestelijk verloop. De Bisschop
kwam de versierde kerk in voorafgegaan door 'n
fleurige en kleurige lijfwacht van Jonge Wacht
en Graal-leden met vlaggen, hoog in de lucht.
Feestelijk klonk van het hooge koor de zang
van jongens- en mannenstemmen, het wekte
weer herinneringen uit vroeger dagen. Maar
wat Ik vroeger daar in die kerk nooit had beleefd
beleefden wij nu: Toen de Bisschop het Credo
had ingezet, ging het koor daarboven door, nu
niet in meerstemmige muziek, maar in een
voudig Gregoriaansch en bij de tweede strophe
ging op eens uit heel die overvolle kerk de
zang omhoog: Et in unum Dominum Jesum
Christum, Filium Dei unigenitum.
Beurt om beurt wisselde de zang daar boven
en beneden. Niemand, die er aan dacht niet
mede te zingen. Het was gewoonweg ook on
mogelijk om te zwijgen. Eén luide geloofsbelij
denis, zingend ten hemel op gezonden op dat
feestelijk uur, daar in mijn vroegere omgeving
voor dat zelfde altaar, zelfde kandelaars, zelfde
tapijt, zelfde banken, maar grootendeels andere
menschen, maar toch hetzelfde levende geloof
als vroeger. Mijn gedachten dwaalden als van
zelf langs de spoorlijn naar Den Haag terug,
en al zat ik daar naast den Bisschop, ik kon
het niet laten even op mijn horloge te kijken.
Het was kwart over elf. Maar dan waren onze
parochianen in de Oude Willibrorduskerk ook
juist op dat oogenblik bezig met het zingen
van het Credo. En 't was of ik op twee plaatsen
te gelijk mede deed met die feestelijke geloofs
belijdenis in Haarlem persoonlijk, maar in ge
dachten in Den Haag met mijn eigen volk,
mijn eigen parochianen, mijn eigen jongens en
meisjes I
Daar in Haarlem kon ik natuurlijk onmogelijk
weten, hoe de samenzang in Den Haag was
gegaan, maar het kon niet anders dan goed
rijn, dat voelde ik al van verre, en de eerste
ontmoeting «net onze kapelaans gaf mij al aan
stonds de volle zekerheid, dat alles volkomen
was geslaagd. Zonder eenige moeite en zonder
de gewone leiding had heel de kerk spontaan
mede gezongen.
Wy zyn dus op den goeden weg."
De Incasso-Bank, de Nederlandsch Indische
Handelsbank, de Twentsche Bank, de Neder-
landsche Handel-Maatschappij en de heeren R.
Mees en Zoonen Lippmann, Rosenthal Co.
berichten, dat de inschryving op 6.283.000 4
pCt. Obligatiën, tweede conversieleening 1934,
in stukken van 1000, aan toonder, ten laste
der gemeente Haarlem, tot den koers van 10014
pCt., zal zijn opengesteld op 3 Augustus 1934,
van 9 tot 4 uur, ten kantore te Amsterdam,
Rotterdam, 's-Gravenhage en Haarlem.
Houders van niet uitgelote obligatiën der: 4'A
pCt. leening 1917, oorspronkeiyk nominaal
2.000.000 groot en der 4jj pCt. Eerste leening
1926, groot i 7.000.0QQ, deel uitmakende van de
4Yt pCt. leening, groot 8.000.000, welke lee
ningen per 27 Augustus 1934 zijn aflosbaar ge
steld, kunnen by de inschrijving op dé 4 pCt.
Tweede Conversie-Leening 1934 een recht van
voorkeur uitoefenen.
Op het bedrag der 4 pCt. Tweede Conversie-
Leening 1934, hetwelk niet moet dienen voor
toewijzing op inschrijvingen met recht Van
voorkeur, worden vrije inschrijvingen aangeno
men.
De betaling der toegewezen obligatiën moet
geschieden op Maandag 27 Augustus 1934.
Op denzelfden datum moeten de obligatiën
der 4% pCt. leeningen, waarmede het voor
keursrecht is uitgeoefend, by het inschrijvings-
kantoor worden ingeleverd ter verkrijging van
de toegewezen obligatiën der 4 pCt. Tweede
Conversie-Leening 1934, waarby per 1000 obli
gatie der 4% pCt. leening 1917 zal worden ver
goed 9.17, zynde 17.89 voor 4 maanden en
26 dagen rente a 4 y2 pCt. (na aftrek van 2 pCt.
couponbelasting), verminderd met 2.50 voor
!4 pCt. koersverschil en 6.22 voor 56 dagen
rente k 4 pCt.; terwyl per obligatie der 4
pCt. Eerste Leening 1926 moet worden bybe-
taald 1.86, zynde 2.50 voor pCt. koersver
schil en 6.22 voor 56 dagen rente k 4 pCt..
verminderd met 6.86 voor 1 maand en 26
dagen rente k 4% pCt. (na aftrek van 2 pCt.
couponbelasting)
De couponbelasting wordt op de obligatiehou
ders verhaald.
De leening is k pari aflosbaar in uiteriyk 40
jaren, aanvangende in 1936.
De gemeente behoudt zich de bevoegdheid
voor, deze leening te allen tyde geheel of ge-
deel teiyk a pari af te lossen.
De N.V. Automobielbedryf v.h. Gebr. H. en F.
Kimman aan den Wagenweg vierde gisteren
haar vyftig-jarig bestaansfeest. Niettegenstaande
het de bedoeling was van de directie in verband
met de tydsomstandigheden het feit zooveel
mogelyk onopgemerkt voorby te laten gaan,
kwamen gisteren in den loop van den dag toch
vele blyken van belangstelling en waardeering
binnen, zoowel persoonlyke als in den vorm
van bloemstukken, brieven en telegrammen.
Des middags werd de directie in intiemen
kring door het personeel der firma gehuldigd,
waarby de procuratiehouder, de heer C J. v.
Doom, in enkele woorden de directie compli
menteerde met het gouden jubileum en de beste
wenschen voor de toekomst uitsprak en ten
slotte een bloemstuk als geschenk aanbood.
Namens de directie dankte de directeur de
heer E. E. M. Kimman, voor de gebrachte hulde.
Van Dinsdag af zal gedurende drie dagen in
de etalage van Daudey's Bloemenmagazijn,
Groote Houtstraat 112, een demonstratie wor
den gegeven van de werkwyze van den kunst
glasblazer. De heer Kitzerow, die hier zal wer
ken is een virtuoos in zyn vak en is geregeld op
tournée. Men behoeft geen lanterfanter te zyn
om zyn tyd te verliezen met naar dit schouw
spel te kyken, want de glasblazer is een goo
chelaar in zyn vak. Hy neemt eqp glazen buis,
steekt zyn blaasvlam aan, gebruikt hoogstens
nu en dan een vyitje, maar dat zyn alle ingre
diënten, die hy noodig heeft om ranke vazen,
grillige zeemonsters of kelken als bloemklokken
uit het doorschynende materiaal te doen ont
staan. Hy regelt de temperatuur van de vlam
en er schiet een aparte kleurnuance door het
gias, hy zucht en er ontstaan week geronde
vormen en het toppunt van zyn kunst is als hy
alleen door het vlugge draaien van de vingers
de buis doet wyken, zoodat zy als een bloem
kelk openbloelt. De heer Kitzerow is een meester
in, zyn vak.
Ketelaar, Klokhuisplein 1, actentasch. Bureau
van Politie, Smedestraat 9, bus benzine. Kok,
Tetterodestraat 65, badpak en muts. A. J. Ra-
sen, Slachthuisstraat 91rood, ceintuur. G. Lu
nenburg, Korte zyistraat 6, pakje drukletters.
Kersberg, v. Marumstraat 3zw., doek. Mevr. Da-
mave, Nic. v. d. Laanstr. 1, handschoen, Asyl,
Ridderstraat 11, 2 honden, 3 katten. Kennel
Haerlem, Regentesselaan 42, 2 honden, 3 katten.
Kennel Fauna, Friesche Varkensmarkt, hond, 5
katten. V. Baak, Kruistochtstr. 76z., hondenpen
ning. V. d. Meide, Barbarossastraat 24, hond.
Stevens, Slachthuisstr. 96zw., jas. A. V. Groe
ningen, Saturnusstraat 1, jasje. Leppens, Brou
werskade 27zw„ medaille. J. v. d. Veen, Bilder-
dykstraat 13, oliespuit. Serné, M. v. Heemskerk
straat 25, portemonnaie met inh. V. Wijk, Wou-
wermanstraat 14, idem. Martens, Gen. Botha-
straat 124, ring.
HAARLEM. Geëxamineerd 7 vrouwelyke
Candida ten. Geslaagd de dames: M. M. Jans,
Haarlem; P. J. Schreuder, Haarlem; A. H.
Pootjes, Zwanenburg; S. G. Huender, wyk aan
Zee; G. J. Lauscher, Haarlem.
HAARLEM. Geëxamineerd 14 manneiyke
candidaten. Geslaagd de heeren: W. Goedkoop,
A. M. Holl, P. C. Schay, Amsterdam; J. F. Hen-
gelbroek te Beverwyk; M. T. Roep, Hilversum;
J. C. M. Vastbinder, Soesterberg; W. Bant,
Beets N. II.; J. Harlaar, Zaandam; H. B. W.
Romijn, Laren en J. Stelling te Wormerveer.
Geslaagd voor den Kon. Ned. Toqnkunste-
naarsbond voor het examen „piano" geslaagd
A. M. C. Reyer, alhier.
Berichten opgenomen in een deel onzer
vorige oplaag
MADRID, 28 Juli. (Reuter). De Minister van
Binnenlandsche Zaken heeft aan eenige pers
vertegenwoordigers medegedeeld, dat met in
gang van Maandag a.s. niet alleen alle politieke
propaganda-vergaderingen, doch ook politieke
bijeenkomsten in party-lokalen verboden zyn.
Deze maatregel wordt ve'moedeiyk getroffen
daar de links-republikeinen en syndicalisten
iedere gelegenheid benutten om tegen de poli
tiek der regeering te ageeren.
Wy lezen in „Het Volk": Onze Beriynsche
redacteur kreeg Vrydagmiddag door middel van
de Verein der Auslandisehen Presse in Berlijn
de mededeeling, dat de Gestapo de vereeniging
had meegedeeld, dat hy zal worden uitgewezen.
Onze Beriynsche redacteur heeft zelf van
deze uitwyzing nog geen bericht gekregen, zoo
dat ook niet beoordeeld kan worden, wat hem
ten laste wordt gelegd,
In de kerk van de H.H. Antonius en Lodewijk werd gisterochtend door Z. H. Exc.
Mgr. L. Schioppa een plechtige Requiemmis opgedragen voor de zielerust van wij
len Dr. Dollfuss. Tweede van links op de eerste rij links ziet men luitenant-gene
raal jhr. W. Röell, gouverneur der residentie, naast hem minister Steenberghe,
mevr. Steenberghe en minister Oud. Op de eerste rij rechts ziet men o.m. minister
De Graeff, den deken van het corps diplo matique, de Zweedsche gezant de heer
Adlercreutz, den Belgischen gezant, den heer Ch. Maskens en geheel rechts den
Chineeschen zaakgelastigde, Phai Ming Foe
BERN, 28 Juli. (Reuter). Inzake het ver-
schrikkelyke ongeluk met het Zwitsersche
verkeersvliegtuig „Condor", dat van een hoogte
van 2500 meter naby Tuttlingen is neergestort,
deelt de betreffende Zwitsersche luchtvaart-
maatschappy mede, dat het officieele onder
zoek over de vermoedelyke oorzaak van de
ramp nog niet is beëindigd en dat derhalve
nog niets definitiefs kan worden gezegd.
Waarschynlyk is het ongeluk echter te wy-
ten aan een breuk van de propeller.
Ook is het mogelyk, dat een breuk is ont
staan in de draagvlakken, of dat een ontplof
fing van een motor heeft plaats gehad, zooals
bij krachtige motoren reeds vaak is voorgeko
men.
BERN, 28 Juli. (Reuter.) De Federale Raad
heeft den tekst goedgekeurd van het protest,
dat te Berlyn zal worden ingediend, naar aan
leiding van de springstoffensmokkelzaak by
Sta ad.
H. M. de Koningin heeft aan den Oosten-
rykschen Bondspresident telegrafisch hare ge
voelens van deelneming met den dood van dr.
Dollfuss vertolkt
Gisteren is hierop een dankbetuiging van
Bondspresident Miklas ontvangen.
WEENEN, 28 Juli. Omtrent de plechtigheid
op het kerkhof in Hietzsinger wordt nog ge
meld, dat aan het open graf minister Schusch-
nigg heeft gesproken namens de afweerorgani-
saties, die direct aan Dollfuss ondergeschikt
waren.
Verder werd het woord gevoerd door een
leider van het Oostenryksche Jeugdfront en
den bondslcider van het Vaderlandsche Front,
Dr. Stephan.
Onder de klanken van „Ich hatt' einen
Kameraden" daalde de kist met het stoffelyk
overschot in het graf.
H.M. de Koningin heeft zich Zaterdagvoor
middag te kwart voor tien van uit het Paleis
Huis ten Bosch te 's-Gravenhage met H. K. H.
Prinses Juliana en klein gevolg per auto naar
Amsterdam begeven, teneinde zich aldaar in te
schepen aan boord van de „Tanimbar" van de
Mpy. ^Nederland" voor de voorgenomen reis
naar Noorwegen.
Omstreeks kwart over elf kwamen de
koninklyke auto's op Amsterdamsch gebied
begeleid door motorpolitie, op de emplacemen
ten der My. „Nederland" te Amsterdam aan.
By de loods „Celebes" werden Koningin en
Prinses verwelkomd door den burgemeester van
Amsterdam, dr. W. de Vlugt, hoofdcommissaris
Versteeg en den directeur der Mij. Nederland,
den heer J. F. van Hengel, die tot IJmuiden aan
boord zou blyven.
Onmiddellijk begaven de Vorstelyke personen
zich door de loods aan boord van het schip.
De Koningin was gekleed in een witten mantel
met witte bont, het hoofd gedekt met witte
weduwekap en sluier. De Prinses droeg een
grijze mantel en grijze hoed. Het gevolg be
stond uit kapitein Phaff en jonkvrouw Schim-
melpenninck v. d. Oye.
Nadat kapitein P. de Haan aan zyn hooge
passagiers was voorgesteld, trokken de Vorste
lyke personen zich in hun hutten terug.
Om twaalf uur vertrok het m.s. Tanimbar"
van den steiger. Het voerde aan den eersten mast
de Noorsche vlag en de vertrekvlag (Blue
Peter) aan den tweeden mast de kantoorvlag.
Een boot van de havenpolitie met aan boord
den havenmeester W. N. v. d. Poll voer vóór de
„Tanimbar" uit tot de grens der stad. Hier
nam de boot van rykshavenmeester Seyfaardt
het geleide over tot IJmuiden.
De vacantiereis van Koningin en Prinses is
niet onder gunstige weersomstandgheden be
gonnen. Een grauwe lucht, waarlangs laaghan
gende regenwolken door den krachtigen weste-
ïyken wind werden voortgejaagd, beloofde een
onrustige zeereis. Hedenavond zal de „Tanim
bar" nog by daglicht vóór de Hardanger-fjord
aankomen en dan langzaam opstoomen naar
Ulvick, waar de vorstelijke personen Maandag
morgen van boord gaan. De „Tanimbar" vaart
dan door naar zijn eigenlyke bestemming Ham
burg om er zyn lading te lossen.
Aan boord waren geen byzondere maatrege
len getroffen. Wel had men natuurlyk nog eens
extra gepoetst en geboend, zoodat het schip er
frisch en verzorgd uitzag. Zooals men weet is
de „Tanimbar" een der jongste schepen van de
S. M. N., een vrachtschip met passagiers-accom
modatie
WEENEN, 28 Juli. (Reuter) Men verwacht,
dat Dinsdag of Woensdag a.s. de nieuwe regee
ring in Oostenrijk gevormd zal zijn. De nieuwe
bondskanselier zal tevens het ministerie van
Bultenlandsche Zaken waarnemen.
Woensdag zal voor het standgerechtshof het
proces tegen de gearresteerde 144 rebellen be
ginnen.
RICCIONE, 28 Juli. (Reuter) Mevr. Dollfuss
zal zich waarschijnlijk Maandag wederom naar
haar twee kinderen begeven, die nog steeds in
de villa van Mussolini te Riccione logeeren.
WEENEN, 28 Juli. Op grond van het besluit
van den ministerraad van gisteren heeft de
regeering dr. Rintelen ontheven van zyn post
als gezant te Rome.
WEENEN, 28 Juli. Te Graz is het heden tot
schietpartyen gekomen. Volgens particuliere be
richten zou daarby een doode gevallen zijn, ter-
wyi talryke personen gewond werden. Officieel
wordt medegedeeld, dat de incidenten onbe-
teekenend zyn.
Staatssecretaris Karwinsky heeft ln een radio
rede verklaard, dat de opstand als onderdrukt
kan worden beschouwd.
Volgens particuliere berichten bestaan er in
het Zuiden van Karinthië en Stiermarken nog
eenige onrusthaarden. De verliezen van het
bondsleger bedragen volgens officieele mede-
deelingen 2 officieren en 15 man, terwyi 4 of
ficieren en 20 man zwaar gewond werden.
RAPID CITY, 28 Juli. De stratosfeerreizigers
hebben hun doel niet bereikt. Van uit een
hoogte van 15.600 meter hebben zy moeten da
len. Volgens een radiomededeeling zyn er ln
het benedenstuk van het baionomhulsel twee
scheuren gekomen, zoodat een voortzetting van
den tocht niet raadzaam scheen.
Als laatste positie werd opgegeven: 20 myi
ten Oosten van Northplatte in Nebraska.
Ter behartiging hunner belangen is door
Maastrichtsche kunstnyveren besioten tot op
richting eener vereeniging van kunstnyveren,
welke den naam draagt van Centaur.
Tot de vereeniging traden meerdere leden van
den Limburgschen Kunstkring toe,
ZONDAG 29 Juli. Tiende Zondag na Pink
steren. De stille H.H. Missen zyn te 7 en 9
uur, de Hoogmis te half 11. Onder de H.H.
Missen schaalcollecte voor de armen. Te 7 uur
Lof ter eere van Maria van Altijddurenden Bij
stand.
MAANDAG 30 Juli. Te half 8 Maria-Congre
gatie en installatie van den nieuwen Raad.
DONDERDAG 2 Augustus van 6 tot 8 uur
biechthooren.
VRIJDAG 3 Augustus. Eerste Vrydag der
maand. De H. Communie wordt uitgereikt te
half zeven alsmede vóór en na de H.H. Missen.
Te 7 uur gezongen H. Mis ter eere van het
Goddelijk Hart. Te half 9 stille H. Mis. Te 4.15
uur biechthooren voor de schoolkinderen.
ZATERDAG 4 Augustus. Te 7 uur maande-
ïyksche H. Communie voor de leden der Edel-
wacht en de schoolkinderen. Van 5 uur tot half
9 biechthooren.
ZONDAG 5 Augustus Eucharistische dag,
Schaalcollecte voor de rentebetaling en schuld-
deleins: onzer Darochie.
O. L Onbevl. Ontvangen
ZONDAG, 29 Juli. 10de Zondag na Pinkste
ren; 2e gebed en laatste evangelie van H. Mar
tha, zuster van Lazarua en Maria; 3e gebed
van de H.H. Martelaren Paus Felix II, Simpli-
cius, Faustinus en Beatrix.
Te 7 uur een voor Joannes P. van der Veldt
en een voor Wilhelmina M. van der Linden
Corsten, beiden als lid der St. Barbaravereeni-
ging. Te 8.30 voor het geesteiyk en tydeiyk wel-
syn der parochie. Te 10 uur de Hoogmis voor
Reinolda Heykoopde Jong. In Duinrust voor
Jeannette P. Beynes. Te 7.30 Lof. Vandaag
wordt door den zeereerw. prior F. Esser een pre
dikatie gehouden tot aanbeveling van de by
zondere collecte, welke voor het parochiehuis
(DOMI) zal plaats hebben.
MAANDAG, 30 Juli. Feest van de H.H. Mar
telaren Abdon en Sennen; 2e gebed a eunctis;
3e naar keuze. Te 7 uur voor een zieke. Te 7.30
geen H. Mis. Te 8.15 voor den zeereerw. heer
Leo Antonius Roozen. Te 9 uur voor Jan Stuyt.
In Duinrust voor Leonardus van der Putten.
DINSDAG, 31 Juli. Feest van H. Ignatius van.
Loyola, stichter der Jezuïetenorde. Te 7 uur
voor Gerda H. M. ElderingChabot. Te 7.30
geen H. Mis. Te 8.15 voor Lambertus J. I. Hoge-
man. Te 9 uur voor Leonardus J. van KesseL
Te 10 uur gezongen Huweiyksmis voor Theodo-
rus Laurentius Eekhout en Susanna Henries,
Koelemy. In Duinrust voor Henricus Roozen.
en Joanna G. Bos. Te 7.30 Maria-Congregatie.
Augustusmaand, toegewyd aan het Onbevlekt
Hart van Maria.
WOENSDAG, 1 Augustus. Feest van Petrus'
Banden; 2e gebed van St. Paulus; 3e van de
Zeven Macchabeesche Broeders. Te 7 uur voor
Nicolaus Henricus Eldering. Te 7.30 geen
H. Mis. Te 8.16 voor Gabrielle Lucie Wilde. Te-
3 uur voor Annette L. M. Hiltermann—Wieg
man. Te 10 uur gezongen Huweiyksmis voor Pe
trus Joannes van Paradys en Cornelia de Vries.
In Duinrust voor Sophia M. P. By voetvan der
Biesen. Over den Portiuncula-aflaat zie afzon-
deriyk bericht.
DONDERDAG, 2 Augustus. Feest van H. Al-
phonsus Maria de Liguori, kerkleeraar en stich-i
ter van de Cohgregatie van den Allerh. Verlos
ser (Congregatie der Paters Redemptoristen)
2e gebed van den paus-martelaar Stephanus. Te
7 uur voor Antonius Roozen en Elisabeth M.
van Velsen. Te 7.30 voor Petrus Antonius Roo
zen Az. Te 8.16 voor Wilhelmina van der Sty-
len. Te 9 uur voor Petrus Paulus Wiegman. In
Duinrust voor Petras J. van der Heyde. Aan
bidding van het Allerh. Sacrament tot 5 uur.
Van 4 tot 6 uur gelegenheid om te biechten.
VRIJDAG, 3 Augustus: Eerste Vrydag van de
maand. Gedachtenis van de vinding van het
lichaam van den H. diaken en martelaar Ste
phanus; 2e gebed a cunctis; 3e naar keuze. Te
6 uur en 6.30 uitreiking van de H. Communie.
Te 7 uur voor Frans J. A. Roozen. Te 7.30 ge
zongen H. Mis voor de levende en overleden-
leden van het genootschap van het Allerh. Hart.
Te 8.15 voor Clara M. Bosvan Beers. Te 9 urn-
voor Petrus Simon Rijnierse en Antoinette W.
Kramer. In Duinrust voor Maria Roozen Ld. Te
7.30 Lof ter eere van het Allerh. Hart.
ZATERDAG, 4 Augustus. Feest van H. Domi-
nicus, stichter van de orde der predikheeren;
2e gebed voor den paus. Te 7 uur voor Catha-
rina M. van Mierlo. Te 7.30 voor Henricus A. J.
Bos en Geertruida M. Roozen. Te 8.15 voor den
zeereerw. heer Leo Antonius Roozen. Te 9 uur
voor overleden familie Tweehuysen. In Duin
rust voor Petrus M. van Schie. Van 49 uur
gelegenheid om te biechten. Te 7.30 Maria-Lof
met Rozenhoedje.
Over: De Hollandsche Nazileider
verwelkomd door zijn volgelingen.
Gistermiddag was ik aan den uitgang van het
station toevallig getuige van een voor velen
mijns inziens ergerlijke vertooning. Zooals ik
later vernam zou Majoor Kruyt, de leider van de
N.S.N.A.P. (de Nationaal Socialistische Neder-
landsche Arbeiders Part. met het hakenkruis
embleem) van een reis naar Duitschland terug-
keeren. Om hem te verwelkomen, hadden zich
ter weerzijden van den uitgang een 1520 tal
leden dier N.S.D.A.P. als eerewacht opgesteld.
Deze hieven by het verschijnen van hun leider
een driewerf „Heil" aan. Dit alles geleek veel op
de officieele ontvangst van een of ander hoog
geplaatst persoon.
Het komt mij voor dat men met deze N.S.N.A.
P. veel meer rekening dient te houden, omdat,
zooals men nu weer uit bovengenoemd voorval
ziet, ze zich aardig begint te roeren en naar ik
gehoord heb den laatsten tyd reusachtig ln le
dental vooruit gaat. We zien uit alles, dat de
heeren fascisten hoe langer hoe brutaler worden
en als er niets tegen gedaan wordt we binnen
kort, evenals in eenige andere landen, hier ook
het fascisme zullen krijgen.
In tegenstelling met de N.S.B. van Ing. Mussert
(ook een nationaal socialistische party. maar
van minder belang naar ik geloof) voert de NB.
N.A.P. bovendien een anti-joodsche propaganda
door den verkoop van een brochure „Waarom
Anti-Semitisme."' Volgens my zou het te wen
schen zijn, dat dergelijke lectuur verboden werd,
want ze wakkert hoe langer hoe meer den ras
senhaat aan. Te meer omdat het anti-semitisme
over de geheele wereld toch al sterk toeneemt.
Dit blijkt vooral uit het onlangs door my gelezen
bericht van een Joodsche wereldconferentie, waar
zal gesprokenworden over het toenemen van het
anti-semitisme over de geheele wereld.
Geachte Redactie,
Vergun mij enkele regels te mogen neerschrijven
in Uw veelgelezen blad. Bij voorbaat dank.
Vrydagavond ongeveer 7 uur bevond ik my op
de Groote Markt, toen ik werd opgeschrikt door
een muziekkorps, dat met volle muziek de Inter
nationale de Markt kwam opgemarcheerd, achter
zich een aantal kinderen. Hier en daar zag meni
een vuist de hoogte ingaan, ten teeken dat zij
die dat deden, liet met 't gespeelde eens waren.
Ik vraag mij af: Is dit nu in deze veelbewogen
tijden wel op zyn plaats? Voor de Radio is de
Internationale verboden, maar buiten speelt men
ze met volle muziek. Is dit niet de weg van de
overheid om bij 't uitreiken Van de vergunning
er in te bepalen, dat dergelijke liederen niet ge
speeld mogen worden.
Hopende, dat dit schrijven in overweging zal
worden genomen, verbiyf ik met hoogachting.
Uw abonné
Rechterhelft 5
v.h. bord: wit; i
linkerhelft: 5
roode rand, i
m. rood door- i
gestreep t e
zwarte P)
Aan de linker- i
zijde d. straat I de rechter-
is parkeeren I straatheHt te
verboden. S dus vrij.
