Paul von Beneckendorff und Hindenburg De „Reode Dag" in Madrid ONZEN OMROEPER De volksrouw in Duitschland bedenkt het telkens weer... ZIJN FANTASTISCHE LOOPBAAN Een wereldfiguur Mijnstaking in het Saargebied? Bérenger prijst Baldwin DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1934 Ook soci's roeren zich De Lourdesbedevaart terug Een minuut stilte aaw Van vergeten commandeerenden generaal tot generaal-veld- Vier gewonden en één doode bij een botsing tusschen politie Een vreugde was het altijd voor den thans overleden RijJcspresident met zijn klein kinderen in den tuin van zijn paleis een wandeling te maken. Hij legt Barthou zijn wenschen voor betreffende de Fran- sche politiek DE WEGKAMPIOENSCHAPPEN VAN NEDERLAND Dit jaar te Hoogerheide maarschalk en president van het Duitsche Rijk en communisten HET GRAF VAN DR. DOLLFVSS TARDIEU NIETMAAR WIE DAN WEL? Nog steeds brengt de Oostenrijksche bevolking bloemen naar het graf van den vermoorden bndskanselier. Politieke manoeuvre om de mijn werkers niet voor den status quo te doen stemmen Drukte aan het station te Roosendaal NIEUWE GEZANT VAN BRAZILIË EEN NIEUWE UNIFORM Voor het Indische leger OVEREENKOMSTEN IN DE ONDERNEMING Aardappelziekte Verminderde veilingomzet Katholiek Overheidspersoneel Ansjovispakhuis afgebrand Retraite Nederlandsche Reisweek Kurhaus-concerten Examen hoofdakte De vlaggen halfstok, geen muziek en dagelijks een uur klokkengelui Regeeringsbevoegdheid onmisbaar WIELRENNEN Examens coupeuse &ORE66flC grenzelooze verbazing slaat, brengt ht) de ge slagen legioenen over den Rijn, schraagt met zijn autoriteit de regeering van den sociaal democraat Ebert, houdt, met zijn chef. generaal Gröner, orde in het gedesorganiseerde Rijk en treedt pas af, als orde en rust verzekerd zijn door de consolidatie van het Rijk na het aan nemen van de grondwet van Weimar. Weer keert hij naar Hannover terug. Hy is weer ambteloos burger. Nu is zijn loopbaan voor goed afgesloten. Hy nadert de tachtig. PARIJS, 2 Aug. (Reuter) Ter gelegenheid van den 20sten verjaardag van het uitbreken van den oorlog, legt de voorzitter der commis sie van buitenlandsche zaken van den Senaat, Bérenger, in de „Agence Economique et Finan- cière" den Franschen minister van Buitenland- 4. Tot en met den dag der begrafenis mag geen muziek worden gemaakt in localen waar drank geschonken wordt. 5. Gedurende de veertien dagen volksrouw, welke heden beginnen, dragen alle ambtenaren van Rijk, landen en gemeenten een rouwband om den linkerarm. 6. Den dag der begrafenis zal op een nader aan te geven tydstip het verkeer een minuut stil staan. In de bedrijven wordt tegelyk de ar beid gestaakt. 7. De Duitsche radio zal in de programma's van alle zenders den rouw van land en volk duidelyk doen uitkomen. Het bestuur van de Nederlandsche Wielren Unie heeft besloten dit jaar de wegkampioen- schappen van Nederland te doen verrijden te Hoogerheide (N.B.). Inmiddels heeft de N.W.U. hiervoor toestemming gevraagd aan Gedepu teerde Staten van Noord-Brabant. De datum van den wedstryd kon nog niet officieel worden me degedeeld. Een tiental jaren vóór den wereldoorlog. Er werden in Oost-Pruisen keizermanoeuvres gehouden. Deze manoeuvres waren inder tijd berucht. De Imperator-Rex Wilhelm II moest altijd den denkbeeldigen stryd tusschen Blauwen en Rooden winnen. Romanesk, zooals de keizer was, had hij een bijzondere voorliefde voor cavalerie-aanvallen, voor Ulanen in witte uniformen met blinkende helmen, wapperende standaarden, gevelde lansen met vlaggetjes aan de schitterende punten. In die jaarlyksche ma noeuvres waren de commandeerende generaals byzantynsch en serviel genoeg, om den keizer te laten winnen. Tot de imperator in Oost- Pruisen eens een zekeren generaal v. Hinden burg tegenover zich vond. De slag begon. De keizer liet aanvallen. Bij de bespreking van het resultaat bewees den generaal Von Hindenburg, dat zijn geschut en machinegeweren het kei zerlijk leger en vooral de cavalerie hadden weggemaaid. Er was geen speld tusschen te krijgen. De hevig vertoornde keizer zeide niets. Fenige dagen later werd generaal Von Hinden burg gepensionneerd, kon dus op zijn visite kaartje schrijven A. D. (ausser Dienst). Hy trok zich terug in een kleine villa te Hannover. Zyn loopbaan was ten einde. Het is 1914. De Duitsche legers trekken zegevierend en alles verpletterend België en Frankrijk binnen. Maar er is een twee fronten-oorlog. De Russen trekken brandend en plunderend Oost-Pruisen binnen. Alles vlucht voor de wilde kozakken des tsaren. Ontsteltenis in het groote hoofdkwartier van het Duitsche leger. De kwartiermeester-generaal Von Stein, wiens lapidaire oorlogbulletins toenmaals de wereld fascineerden en die op dat moment wel de machtigste man van Europa was, vestigde de aandacht van den „Oberste Kriegsherr" op een zekeren generaal Von Hindenburg, die er gens in Hannover moest wonen. De keizer her innert zich, fronst de wenkbrauwen maar geeft in den nood toe. Een telegram naar Hannover. Ludendorff, die zich by Luik heeft onderschei den, krygt opdracht op te treden als chef van den generalen staf van den nieuw benoemden opperbevelhebber van het Oostelijk front, von Hindenburg. Ludendorff krijgt een extra-trein, haalt in Hannover den meer dan zeventig jarigen Hindenburg af en reist met hem naar Oost-Pruisen. De historie is verder bekend. Binnen luttele weken heeft Hindenburg by Tannenberg de Russen beslissend geslagen en het desolate tsaristische leger in de Masoeri- sche moerassen gedreven, waarin het letterlijk verstikt. Tot Warschau toe voert de generaal der infanterie von Hindenburg de Duitsche keizerlijke armeeën. Op slag is Hindenburg de nationale held geworden. Zyn persoon treedt binnen in de wereldhistorie. Als veldmaarschalk komt hy, met roem overladen, uit het Oosten terug. Generaal von Falkenhayn, die de opvolger was van den mislukten Moltke, welke den slag aan de Marne verloor, had als op perbevelhebber moeten bedanken, toen hy zijn hoofd te pletter had geloopen op Verdun. De oorlogskans staat voor de Duitschers hachelijk. Van alle zijden wordt op den keizer aandrang uitgeoefend om Hindenburg tot opperbevelheb ber van het beslissende Westelyke front te maken. Keizerin Augusta Victoria zet het volksverlangen eindelijk door. Hindenburg en Ludendorff krygen het opperbevel in het Wes ten. De maarschalk staat, evenals in Oost- Pruisen, voor een schier verloren zaak. Oost- Pruisen redde hy. In het Westen kon hy niet uiteindelijk zegevieren. Tallooze veldslagen en offensieven wint hy. Half Europa is in zijn hand. Maar de eindkansen zijn te ongelyk. Heel de wereld staat tegenover Duitschland. Zyn bondgenooten storten de een na den ander in elkaar. November 1918 ziet in Spa de ineen storting van het keizerrijk. De keizer vlucht naar Holland. Hindenburg biyft. Man van yze- ren plicht. Jn Berlijn is de republiek uitgeroepen. De regeering-Ebert vraagt nu aan maarschalk Hindenburg, of hij zyn autoriteit achter het nieuwe bewind wil stellen en of hy de haast bopelooze taak op zich wil nemen, het geslagen leger naar het vaderland in orde en rust terug te brengen. Hindenburg aarzelt geen oogenblik. Hy neemt de menscheiykerwyze gesproken on mogelijke taak op zich in het belang en ter redding van zyn vaderland en volbrengt haar schitterend. In een orde, die de wereld met De eerste president van de Duitsche repu bliek, Friedrich Ebert, is onverwacht vry plotseling gestorven. Een ramp toen voor Duitschland. Een eigenlyk nationaal candidaat voor het presidentschap is er niet. In de eerste ronde treden allerlei middelmatige candidaten op. In de tweede ronde staan twee ernstige can didaten tegenover elkander: Marx, de candi daat van het Weimarsche front, dit is van het Centrum, der sociaal-democraten en der diverse vrijzinnigen en Paul von Hindenburg, die zich door de rechtsche partyen heeft laten overhalen om zich op zyn leeftyd nog beschikbaar te stel len voor het hoogste ambt des Ryks. Die recht sche partyen hadden natuurlyk een eigen doel wit met deze candidatuur van den heer Von Hindenburg. Zy bedoelden haar als slag in het gezicht der grondwetmakers van Weimar. Hin denburg had de candidatuur aangenomen, maar niet in den zin van zijn promotors. De tachtig jarige had ingezien, dat zyn volk hem weer noodig had, dat hy de eenige was, die als een rots voor zyn volk zou zyn in de branding der na-oorlogsche stormen, Hy zwoer trouw aan de grondwet van Weimar, hield tot groote ontzet ting van zyn promotors het geheele bureau van wijlen president Ebert in ambt en regeerde als man van yzeren plicht. Met het gevolg, dat zyn rechtsche vrienden van hem afvielen. De we reld was by de verkiezing van Hindenburg in onrust geraakt. Maar dra bleek, dat juist Hin denburg de incarnatie was van rust en orde. Ook het Weimarsche front was eerst verontrust geweest. Maar dra bleek, dat Hindenburg de sterkste steun werd en was van de Weimarsche grondwet. En de merkwaardige verandering ge beurde, dat juist Centrum, sociaal-democraten en vryzinnigen zich achter den veldmaarschalk schaarden en zyn trouwste kiezers bleven. DE zes en tachtigjarige veldmaarschalk stond in het begin van 1932 voor een zware beslissing. Zijn leeftyd gaf hem meer dan aan iemand anders recht op rust. Maar hy voel de, hij zag in, dat zijn land hem niet kon mis sen. Inneriyk was Duitschland door den party- stryd verscheurder dan ooit. Het Hitlerianisme won zienderoog. Werkloosheid, armoede, ellen de, tengevolge van den verloren wereldoorlog en der inflatie, geeselden het Ryk. De vroegere vyand, vooral Frankrijk, bleef star staan op het punt der herstelbetalingen en oorlogsschulden. Het Dawes-plan werd afgelost door het Young- plan. Maar de last, de druk op het Ryk bleef vrijwel dezelfde. Hindenburg had de vervullings- politiek van Wirth, Stresemann en ten slotte van Brüning, zyn kanselier, met zyn autoriteit ondersteund. Trok hy zich nu terug, dan zou het Rijk in de grootste gevaren komen. En weer diende de oude maarschalk zijn volk, offerde de rust van zyn laatste levensjaren op en nam den last van de candidatuur blymoedig op zich als man van yzeren plicht en gouden trouw. Schitterend werd de „groote oude man", de persoonlijkheid van werelgi-historisch formaat, die door heel een wereld geëerbiedigd wordt, herkozen, vooral ook door toedoen van zyn Ryks- kanselier Dr. Brüning. OP het einde van 1932 werd Brüning plotse ling door Von Hindenburg in den steek ge laten. Hier komen wy aan de jongste tydsge- schiedenis. Na een kort intermezzo, Von Papen en Von Schleicher als Rijkskanseliers, viel de geheele staatsmacht in de handen van Hitier. De rol, die Von Hindenburg voor en tydens de stormachtige dagen van Januari en Februari van dit jaar heeft gespeeld, is nog voor geen historische beoordeeling vatbaar. Zeker is, dat de grijze president innerlijk een zeer zwaren strijd heeft gestreden, toen hy alle volmachten, ongekende tot dan toe, gaf aan hen, die hem in de laatste jaren zoo fel hadden bestreden en zyn eigen kiezers geheel en al overleverde aan hem, die zijn tegencandidaat was geweest by de verkiezingen voor het presidentschap Wy aarzelen niet te verklaren, dat ook hier weer de dryfveer van Von Hindenburg is ge weest zyn zorg om het lot van zijn land. Het heldere beeld van den president is voor de we reld er door vertroebeld. Maar dat neemt niet weg, dat deze wereld toch eerbiedig blyft er kennen, dat een der grootste wereldfiguren der laatste tyden is geweest Veldmaarschalk, Ryks- president Paul von Beneckendorff und Hinden burg. FRANK VAN BERGEN MADRID, 2 Aug. (Reuter). Woensdag avond laat is het in een der drukste straten tot een botsing gekomen tusschen een troep communisten en de politie. De communisten vuurden in het wilde weg, terwyl de politie in verband met de vele voorbygangers slechts weinig terugschoot. Twee agenten werden door schoten gewond, alsmede 3 voorbygangers, waarvan één doodelijk. In het donker kwam het tot samenscholingen, waarby zich wederom eenige incidenten voordeden. Eenige arrestaties werden ver richt. De voorzitter van de socialistische party, de vroegere Minister Caballero, heeft verklaard, dat de regeering samenzweringen uitvindt om haar optreden tegen de marxistische organisaties te rechtvaardigen en zelf alleen aan de macht te komen. I^e socialisten dachten niet aan een revolu- tionnairen opstand. In tegenstelling met deze verklaring hebben de socialistische vakbonden evenwel een oproep gepubliceerd, waarm wordt verklaard, dat zelfs in de donkerste tyden van Ja monarchie de be langen van het arbeidende volk niet zoo slecht werden behartigd als thans door de republi- keinsche regeering. Bijna voortdurend is de alarm-toestand uit gevaardigd; hiertegen hebben „platonische" protesten geen doel meer. De arbeidende klasse mjpet tot de uiterste krachtsinspanning bereid zyn om hieraan een einde te maken. Hiervoor is een vastgesloten eenheid nood- zakeiyk. Herinnering aan de viering van den eersten nationalen arbeidsdag in Duitschland op 1 Mei 1933. Rijkspresident Von Hindenburg begaf zich in gezélschap van den Rijkskanselier Adolf Hitler naar de groote bijeenkomst in den Lustgarten te Berlijn, alwaar Von Hindenburg toen een rede heeft gehouden sche Zaken wenschen voor de buitenlandsche politiek voor. Het is voor Engeland zonder twyfel niet te laat, om loyaal als Baldwin te erkennen, dat de grenzen van het Britsche rijk niet by de rotsen van Dover, doch aan de oevers van den Ryn liggen. Hy had ook kunnen zeggen, dat de grens aan den Don au ligt, want als Londen Weenen niet beschermt, zal het zich niet tegen Berlijn kun nen verdedigen. Verder kan Frankrijk zich niet scheiden van Rome, Belgrado, Praag en Boekarest. Thans is voor den Quai d'Orsay het oogenblik gekomen een politiek van overeenstemming te voeren, teneinde de landen, die zoo glorierijk bijeen stonden in het verdedigen van hun na tionale onafhankelykheid, opnieuw byeen te brengen tot het verdedigen van het in gevaar zijnde evenwicht in Europa. De beste wenschen van alle goede Franschen zullen Barthou vergezellen by zyn poging om die politiek te voeren, welke noodig is na de ge beurtenissen in Oostenrijk. PARIJS, 2 Aug. (Reuter). De geheimzinnige aangelegenheid van de chèque van Stavisky met den naam „Tardi...." blyft nog onopge helderd. SAARBRUECKEN, 2 Aug. (Reuter.) In krin gen van het Duitsche Front loopt het gerucht dat voorbereidingen worden getroffen cm te trachten een algemeene staking te verwekken by de mynwerkers in het Saargebied. hoort U niet door de radio. Toch heeft de radio zijn onverflauwde belangstelling. U wenscht 'n radiotoestel te verhandelen? Span onzen Om roeper er voor! Dagelyks bereikt hy 75.000 ge zinnen. Hy zal U dus zeker van dienst kunnen zyn. Den geheelen morgen heerschte aan het sta tion te Roosendaal heden weer ongewone be drijvigheid in afwachting van de terugkomst in het vaderland van de Lourdes-pelgrims. Reeds tal van familieleden waren uit ver schillende richtingen van het land naar Roo sendaal gekomen om de pelgrims tegemoet te reizen en reeds aan de zuidelijke ingangspoort van het land te verwelkomen, terwijl de leden van de Roosendaalsche Transportcolonne, onder hoofdleiding van den heer A. v. d. Ven, alweer druk in actie waren om alles op de komst der zieken voor te bereiden. Overal werden stoelen en banken geplaatst voor de ioopende zieken, terwijl voorts veel meer dan andere jaren draag stoelen en brancards voorhanden werden ge houden voor het transport der liggende en niet- loopende zieken. De ziekentrein, de eerste die te Roosendaal aankwam, reed mooi op tijd het station bin nen en bleef aan het eerste perron, voor de douanezaal staan, waar eerst de noodige voor geschreven plichtplegingen, als douane-onder zoek en passen-contróle, werden vervuld. Onder gejuich der vele belangstel'enden op het perron werd de trein vervolgens opgetrok ken naar het noordelyk deel van het eerste per ron, dat door marechaussees was afgezet, waar de Roosendaalsche Transportcolonne onmiddel- lyk aan het werk toog om de zieke pelgrims uit te laden, die alle op het perron een geschikte plaats kregen om hun verder transport naar den volgenden trein af te wachten. Reuter seint ons uit Rio de Janeiro, dat de heer Pedro Mordes Barros is benoemd tot ge zant van Brazilië te Den Haag. Naar het „Bat. Nbld." meldt, ligt het in het voornemen de blauwe uitgaanstenue der militai ren af te schaffen en in de e*en weinig prac- tische groene uniform wyziging tebrengen. In de plaats van deze laatste zou een groene over- tenue komen met jas en das uitsluitend als uit- gaanskleedij. De bezuiniging zou ons dus ten slotte een bruikbaar martialer en sportiever tro- penuniform brengen; elke militaire verlofganger heeft zich tot dusver tevergeefs het hoofd gebroken,waarom zulks te Singapore wel en hier ter lande niet kan worden toegepast. Nog dit jaar zal men enkele compagnieën in proefkleeding zien verschynen. In het etmaal van des avonds 31 Juli op dea avonds 1 Augustus is op de Zuid-Hollandsche eilanden de weersgesteldheid gunstig geweest voor het optreden van aardappelziekte, behou dens den geringen regenval. De omzetten aan de Westlandsche Veilingen biyken thans reeds algemeen een daling in het omzetcijfer te vertoonen. Zoo heeft de groenten- en fruitveiling Naald- wyk gedurende Juli van dit jaar omgezet voor een totaal bedrag van f 269.003 tegen f 322.715 in dezelfde maand van het vorig jaar. Verschenen ishet uitvoerig verslag over de laatste twee jaren van den Ned. Chr. bond van Overheidspersoneel „St. Paulus". Begrijpelykerwyze bevat het boekje vele som bere bladzijden over de verdere doorwerking van de economische depressie, doch dit heeft blyk- baar aan de organisatie als zoodanig geen groot nadeel bezorgd. In den afgeloopen nacht te 2 uur is het ansjo vispakhuis van den heer B. Schaap aan de Visserstraat te Huizen afgebrand. De oorzaak is onbekend. De brandweer kon in hoofdzaak'7 slechts de omliggende perceelen beveiligen. De heer S, was verzekerd. Van 7—11 Augustus a.s. zal er in het Re traitehuis Cenakel te Tilburg eene retraite ge geven worden voor Onderwyzeressen e.a., door pater de Bièvre O. P. Het legitimatiebewijs, dat In de reisweek zulk een belangrijke rol speelt, kan gratis aange vraagd worden bij de: Organisatie Nederland sche Reisweek, Laan van Meerdervoort 53 D, 's Gravenhage. Dit legitimatiebewys geeft tevens kans op mooie prijzen. De concerten, welke tusschen 1 en 31 Augus tus door het Residentie-orkest in het Kurhaus te Scheveningen gegeven zullen worden, staan onder leiding van Carl Schuricht, Ignaz Neu- mark, Nico Gerharz en Mario Parenti. Als solist treedt op: Bartlett en Robertson, Daisy Guth, Hansi Freudberg, Robert Casadesus, Coba Rijneke, Stefan Askenase, Bram Ilmerik, Charles van Isterdael, Nicolai Grandan, Sa muel Brill, Jacques Thibaud, Sam Swaap, Sal Duringer, Vasha Prihoda en Bronislaw Huber- man. Het zou erom gaan de politieke manoeu vre van 1923 te herhalen. Men zou de socialistische en communisti sche mynwerkers willen opzetten tegen de Fransche mijndirecties, om hen er van af te brengen by het plebisciet te stemmen voor den status quo. Het geopperde plan zou ook ten doel hebben relletjes te verwekken en dat zou zeer ernstige gevolgen kunnen hebben. Het plan schynt te verklaren te zijn uit de tegenstellingen die ontstaan zyn tusschen de verschillende leiders van het Duitsche Front als gevolg van de recente gebeurtenissen in Duitschland en Oostenrijk, waarvan de weer klank in het Saargebied zeer merkbaar is. BERLIJN, 2 Aug. (D.N.B.) In verband met het overlyden van den Rykspresident, bepalen de ministers van Binnenlandsche Zaken en van Propaganda het volgende: 1. Alle dienstgebouwen van het Rijk, de lan den en de gemeenten, alsook alle andere open bare gebouwen en de scholen moeten oogenblik- kelijk de vlag half stok uitsteken tot na de begrafenis. Het Duitsche volk wordt verzocht zich by deze uiting van rouw aan te sluiten. 2. Vandaag en op den dag der begrafenis ver vallen alle openbare byeenkomsten. 3. De kerkelijke autoriteiten der beide confes sies zullen tot en met den dag der begrafenis dagelyks van 8 tot 9 uur 's avonds de klokken doen luiden. De Nederlandsche R. K. Vereeniging van Werkgevers in de Textiel Nyverheid, heeft aan de Tweede Kamer een adres gezonden inzake het wetsontwerp op de verbindende kracht van ondernemers-overeenkomsten, waarin zy te ken nen geeft ditvoorstel met gorote instemming te begroeten, aangezien zy een regeeringsbevoegd heid op dit gebied in de huidige omstandigheden onmisbaar acht. Daarnaast is zij van oordeel, dat wil een even- tueele verbindindverklaring het gewenschte ef fect sorteeren, andere en sterkere sancties noo dig zullen zyn dan de actie uit een onrechtma tige daad, zooals deze in het wetsontwerp is voorzien. De Vereeniging verzoekt de Kamer dan ook met aandrang van hare instemming met de beginselen van het wetsontwerp te doen blijken, doch het daarheen te leiden, dat by eventueels verbindend verklaring van ondernemers-over eenkomsten, zoodanige sancties worden gegeven, dat deze verbindend verklaring ook in de prac- tyk het beoogde effect zal sorteeren. BREDA, 1 Aug. Geëx. 8 mannl. cand. GesL J. M. H. op de Beek, St. Michielsgestel, M. Th. Jansen, Ravenstein en P. J. van der Plas, Uden- hout. DEN HAAG (Ned. R. K. Schoolraad, afgeno men door de R. K. Vereeniging St. Anna). Ge slaagd de dames: C. Coppens, Obdam, A. van Hoogen, W. Wolters, Blaricum, E. Alosery, Am sterdam, A. Mol, N. Jeronimus, C. Veldhuizen, L. van Buuren, Baarn, M. Godee, Leiden, H. Moers- mans, Der. Haag, M. Heyman, C. van Hien ;n, IJsselstein, H. Visser, C. Rademaker, Soest, J. Meirbach, J. Borsboom, E. v. d. Klugt, W. v. d. Bol, C. v. d. Meer, Den Haag, P. Dreuning, Half weg, M. Olders, Buitenveldert, A. v. d. Ham, J. de Kok, A. Huijskens, Roosendaal, A. Stauthamer, F. Coenen, Th. Gordijn, J. Goeman, J. van Rulj- ven, Den Haag, A. van Egmond, C. Groot, H. Kruisman, Th. Degeling, Hoorn, C. Duijndam, Delft, J. Wesselingh, H. de Bruijn, Ouderkerk. De verklaring van een voormaligen kaslooper van Stavisky dat degene voor wien deze chèque bestemd was een decorateur Tardif geheeten was, wordt door dezen ten stelligste tegenge sproken, waarvoor hy positieve bewijzen zegt te kunnen aanvoeren.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 10