SCHEURING BIJ DE BELGISCHE
SOCIALISTEN
De volksstemming
in Duitschland
Staatsvijand No. 1
TANNENBERG, HINDENBURG'S
LAATSTE RUSTPLAATS
Het nieuws van heden
ROL VAN DE ACTION
SOCIALISTE
P. A. M. KAT
Otto von Habsburg
te Namen
GRAFKAPEL IN DEN
..FELDHERRNTURM"
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS,
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
ZONDAG 5 AUGUSTUS 1934
Ochtendblad
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
I
Door de campagne van den salon
socialist Spaak zouden vele ar
beiders hun vertrouwen in de
vakorganisaties hebben
verloren
Een ultimatum
Aanslag voorbereid op
Roosevelt?
Zak met dynamiet bij den
spoorweg gevonden
De memoires van
Roehm
ACCOUNTANTSKANTOOR
Het Weeriiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'ji
Veertig millioen kiezers zullen op
de bekende manier bewerkt
worden
Goebbels reeds in actie
Bank-holiday in
Engeland
Zullen in Oostenrijk worden
gepubliceerd
NEDERLAND—MONACO
De vuurtoren van
Tevennec
Zijn lugubere geschiedenis
Litauen verbiedt 23
Duitsche bladen
DE TOUR DOOR BELGIË
De Tour de Belgiqueis begonnen. De renners bij de
controle van de eerste etappe
Berucht zakschutter
De bandiet „babygezicht" heeft
thans Dillinger's eeretitel
gekregen
Duitsche bisschoppen wekken hun
geloovigen op voor Von Hin
denburg te bidden
ÏOI saluutschoten
Geen aanslag op Mgr.
Bares
Het noodweer in
Amerika
Zestien dooden
Een transatlantische
luchtdienst?
Hebben de Azteken
gevlogen?
Acht nieuwe records
Wat wij er van maken!
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Korte berichten
K. N. S. M. FJORDEN-REIS
NIEUWE HAARLEMSCHE
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18879
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cf.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
r
Van onzen Belgischen correspondent
BRUSSEL, 3 Augustus
Een paar jaren geleden stichtte de jonge
socialistische advocaat en volksverte
genwoordiger SpaaK een weekblad, L'Ac-
tion Socialiste genaamd, waarin hij altijd de
oudere roode leiders bestreed. Deze waren naar
zijn meening geen authentieke Marxisten meer,
zij behoorden een meer revolutionnaire politiek
te volgen. Te pas en te onpas predikte Spaak
de algemeeue staking aan, doch telkens werden
zijn voorstellen door de meerderheid der partij
verworpen. De tegenwoordge leiders schildert
hü als nieuwe rijken af, als verdelgers van de
arbeidersbeweging, soms zelfs als lafaards.
In een der laatste nummers van het blad
stelde de zeer bescheiden heer Spaak zich be
schikbaar om Vandervelde als hoofd der partij
te vervangen!
Dat het ai die omstandigheden op den duur.
spaak moest loopen ligt voor de hand.
De Belgische socialistische partij bestaat,
zooals men weet, uit twee hoofdgroepen. De
eerste, van louter politieken aard,- is de Con-
seil général of partij-raad, samengesteld uit
politieke persoonlijkheden. De tweede, ge
noemd Syndicale Commissie, is, zooals het
woord zegt. van syndicalen aard en omvat de
leiders der socialistische vakorganisaties.
In den partijraad werd het optreden van
Spaak dikwijls gehekeld, doch deze zette zijn
campagne onverstoord voort. Tijdens een zit
ting noemde Anseele hem misprijzend: het
advocaatje Hubin verweet Spaak meermalen
dat hij de verzuchtingen der arbeidersklasse
niet begrijpt, daar hij van ultra-burgerlijke
afkomst is.
Spaak is inderdaad de zoon van een der di
recteuren van den Munt-schouwburg; zijn
moeder is de zuster van den gewezen libera
len minister Janson.
Anderen gingen nog verder en noemden hem
een salon-socialist, iemand die in openbare
vergaderingen de arbeiders opruit en 's avonds
in smoking de schouwburgen en mondaine
clubs bezocht.
Nu heeft ook de Syndicale Commissie tij
dens een congres over het geval beraadslaagd.
Betoogd werd dat vele arbeiders door de
campagne van de Action Socialiste hun ver
trouwen in de socialistische vakorganisaties
hebben verloren en tot de christen-demokraten
Zijn overgegaan.
Een syndicale leider verklaarde dat hij en
Zijn collega's dichter bij het volk staan dan
het kliekje van den heer Spaak. Wat kennen
die heeren van de ellende die dikwijls het ge
volg is van een mislukte staking? Wat weten
zij van de ontberingen en lasten die voor de
arbeiders kunnen voortvloeien uit opstandige
gebaren? Hun inkomsten loopen geen gevaar
en in geval van oproer zijn ze ver van de ge
vaarlijke plaatsen. Het recht om over alge-
meene staking te beslissen behoort in de eerste
plaats aan degenen die er de verantwoordelijk
heid en het risico van te dragen hebben. Aldus
deze afgevaardigde. De vergadering diende
daarna de volgende motie in:
Het congres, overwegende de onbehen
dige en lasterende campagne van het blad
„L'Action Socialiste",
is van gevoelen dat dergelijke actie nood
lottig is voor de belangen der arbeiders,
daar zij hun vakorganisaties verzwakt en
twijfel en wantrouwen zaait in den geest
der aangeslotenen;
ontkent het recht aan personen, zonder
mandaat, die bijgevolg geen verantwoorde
lijkheid dragen, zich te mengen in de lei
ding en de politiek van de vakbeweging;
veroordeelt de houding van het blad
„L'Action Socialiste" tegenover de vakbe
weging;
verzoekt het comité van de Syndicale
Commissie den Algemeenen Partijraad
(Conseil général) mede te deelen dat het in
geval geen bepaalde en spoedige sancties
genomen worden, het vraagstuk der be
trekkingen tusschen de Syndicale Com
missie en de socialistische partij voor zijn
aangesloten organisaties zal brengen.
Deze motie wordt algemeen als een ultima
tum beschouwd. Men denkt dat de Socialistische
Algemeene Raad de noodige sancties zal ne
men, daar de Syndicale Commissie met haar
600.000 aangesloten leden een groote moreels
en financieele macht vertegenwoordigt. De
politieke partij-organisaties worden inderdaad
door de Syndicale Commissie, o.a. in verkie
zingstijd, ruimschoots gesubsidieerd.
Zal de heer Spaak uit de partij worden ge
sloten en zal deze daarna tot de communisten
overgaan? Deze en andere vragen worden ge
steld en zullen wellicht spoedig opgelost zijn.
SPOKANE, 4 Aug. (Reuter.) Nabij de spoor
lijn, waarover hedenmorgen vroeg de trein zou
passeeren, waarin president Roosevelt was ge
zeten, is een verzegelde zak gevonden, waarin
zich dynamiet en andere ontploffingsmiddelen
bevonden. De presidentieele trein passeerde
zonder ongevallen.
In verband hiermede hebben de federale auto
riteiten besloten uitgebreide voorzorgsmaat
regelen te nemen tegen een aanslag op den
president.
OOSTERPARK 19 - AMSTERDAM - TEL. 53931
Verwachting: Zwakke tot matigen, Noord-
westelijke tot Znidwestelijken wind, ge- E=
deeitelijk bewolkt, weinig of geen regen,
iets warmer. Verdere vooruitzichten:
Langzamerhand warmer. Ej
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinillllllllü
BERLIJN, 4 Aug. (Reuteh) Gister
morgen is dr. Goebbels begonnen met de
voorbereiding van de groote verkiezings
campagne, welke meer dan 40 millioen Kie
zers moet bewerken „Ja" te stemmen bij de
volksstemming op 19 Augustus over de vraag:
„Keurt u de wet, waarbij Hitier Rijksleider
wordt, goed?"
Alle propagandamiddelen zullen worden uit
gebuit. Duizenden S. A.-lieden, Hitlerjongens en
meisjes zullen stroobiljetten uitreiken, aan
plakbiljetten opplakken en vergaderingen orga-
niseeren.
Eiken dag zullen de partij commissarissen
redevoeringen houden in alle plaatsen, in zalen,
in de parken, vanaf auto's, spreekgestoelten,
enz. enz.
Meer dan 200.000 luidsprekers zullen over het
geheele land worden geplaatst, zoodat overal de
officieele redevoeringen gehoord zullen worden.
In de komende weken zullen in alle bioscopen
sprekende films worden gedraaid met een rede
van dr. Goebbels, terwijl bovendien een film
over het leven van Hindenburg zal worden
vertoond.
Op den dag van de stemming zullen alle
niet-kiezers uit hun huizen worden getrommeld
en aangespoord hun stem uit te brengen, zoodat
de vole 100 pet. van de kiezers zijn stem zal
uitbrengen.
WEENEN. 4 Aug. (Reuter). Reuter meent te
weten, dat in het najaar de memoires van den
30 Juni geëxecuteerden Nazi-leider Roehm, in
Oostenrijk zullen worden gepubliceerd. Een ver
trouwensman van Roehm werkt er op het
oogenblik aan.
Men verwacht dat hierin sensationeele ont
hullingen zullen worden gedaan.
LONDEN, 4 Augustus De Londenaars ver
trekken reeds in drommen naar buiten om
Augustus-bank-holiday te vieren.
Meer dan 20.000 locomotieven en 43.000 spoor
wagens hebben vandaag een afstand van 4 mil
lioen mijl afgelegd. Naar schatting zullen ge
durende het week-end dagelijks meer dan
1.250.000 auto's en tien millioen rijwielen over
de wegen rijden. Sedert 30 jaar zijn de treinen,
omnibussen en vliegtuigen niet zoo bezet ge
weest als vandaag.
Knottenbelt en T.,andau na hun op Vrijdag
gespeelden wedstrijd om de Davis-Cup op
de M.E.T.S.-banen te Scheveningen
BREST, 4 Aug. (Reuter). De vuurtoren van
Tevennec' aan de stormachtige kust van Fi-
nisterre, welke binnenkort door den minister
van Openbare werken, Flandin zal worden be
zocht heeft een zeer lugubere geschiedenis
De eerste wachter van dezen vuurtoren werd
krankzinnig, en zijn opvolger verklaarde, dat
hij geheimzinnige stemmen hoorde, die hem
zeiden, dat hij de post moest verlaten, hetgeen
hij dan ook deed.
De derde wachter werd daarop dood in zijn
bad gevonden. Daarna werden een vader met
zijn zoon tezamen op den toren geplaatst om
het licht te bedienen, doch op zekeren nacht
bemerkte de zoon, dat zijn vadei zich de keel
had doorgesneden met een scheermes.
Dit was nog niet het einde van de rampen,
want tijdens een storm werd de muur van de
huiskamer weggeslagen, juist op het oogenblik,
dat een baby zou geboren worden.
De autoriteiten besloten toen den vuurtoren
van Tevennes te automatiseeren en er geen
wachter meer op te plaatsen.
KOWNO. 4 Aug. Naar officieel gemeld wordt
zijn bij besluit van den directeur van het de
partement voor staatsveiligheid drie en twin
tig groote Duitsche dagbladen tot 1 Januari a.s.
in Litauen verboden.
Deze bladen mogen niet in het land worden
ingevoerd of verspreid. Deze maatregel steunt
op het feit, dat de betrokken dagbladen voort
durend beleedigende en de Litausche openbare
meening ophitsende berichten en artikelen had
den gepubliceerd.
Onze Belgische correspondent seint ons d.d.
4 Augustus:
In tegenstrijd met de geruchten als zou men
niet weten waar Aartshertog Otto von Habsburg
vertoeft, wordt gemeld, dat de Aartshertog mo
menteel te Namen verblijf houdt.
CHICAGO, 4 Aug. (Reuter.) Nu het stoffe
lijk overschot van John Dillinger begraven ligt
op het kleine kerkhof in Indiana, is George
„Babyface" Nelson bevorderd tot „Staatsvijand
No. 1". De verschillende politie-autoriteiten
hebben het bevel uitgevaardigd: „Maak u mees
ter van Nelson, dood of levend", en de politie
spant alle krachten in om thans dezen bandiet
onschadelijk te maken.
De federale autoriteiten, trots op het succes
Dillinger uit den weg te hebben geruimd, zijn
er zeker van, dat ook Nelson in hun handen
zal vallen.
Nelson, alias Lester Gillis, is een „zak-schut-
ter", d. w. z. dat hij zeer goed met zijn revol
ver weet te raken, zonder het wapen uit zijn
zak te halen.
Hij is betrekkelijk klein van stuk en tenger
gebouwd en wordt Babyface genoemd om zijn
onschuldig uiterlijk.
Reeds op jeugdigen leeftijd geraakte hij in
de misdadigerskringen van Chicago verzeild.
Hoewel een van de laatste aanwinsten van de
bende van Dillinger, werd hij toch spoedig hun
voornaamste revolverheld.
De politie beschuldigt hem de man te zijn,
die den federalen politieman Baum doodde,
toen de bende van Dillinger zich in April te
BERLIJN, 4 Aug. (D. N. B.) In overleg
met de familie van Von Hindenburg heeft
de leider en Rijkskanselier Adolf Hitler be
paald, dat de definitieve bijzetting van het
stoffelijk overschot van den Rijkspresident
zal geschieden in den „Feldherrnturm" van
het monument te Tannenberg, die als graf
kapel zal worden ingericht.
In verband met de rouwplechtigheden voor
Rijkspresident Von Hindenburg zal de Berlijn-
sche beurs Maandag en Dinsdag gesloten zijn.
Deviezennoteeringen zullen in het gebouw van
de rijksbank bekend worden gemaakt.
De voorbereidingen voor de groote plechtig
heid en de bijzetting van Rijkspresident Von
Hindenburg zijn in vollen gang. Dag en nacht
wordt ononderbroken doorgewerkt aan het
bouwen der tribunes, het inrichten van tele
fooncellen enz. Op de trappen van het monu
ment is een katafalk ingericht, waarop de kist
met het stoffelijk overschot van den overleden
rijkspresident geplaatst zal worden. Rijksweer-
officieren zullen de kist naar de katafalk dra
den, terwijl twee generaals en twee admiraals
ernaast zullen schrijden. De plechtigheid be
gint met 101 saluutschoten.
In verband met de bijzetting van Von Hin
denburg heeft de regeeringscommissie voor het
Saargebied voor as. Dinsdag alle vermakelijk
heden en politieke bijeenkomsten verboden.
De Fransche regeering heeft besloten, dat
Dinsdag as., den dag van de bijzetting var.
Von Hindenburg, alle openbare gebouwen half
stok zullen vlaggen.
De Aartsbisschop van Keulen Z. Em. Kard.
Schulte heeft aan de geloovigen van het Keul-
sche Aartsbisdom een herderlijk schrijven ge
richt, waarin hij Von Hindenburg prijst als
den verdediger der eer van het Duitsche volk
in den oorlog en als den vader des vaderlands
na den oorlog.
Het schrijven besluit met deze woorden:
De groote doode was een voorbeeld van
christelijke overtuiging, trouw en plichtsver
vulling. Betuigt hem uw dank door een stil
gebed. Zoo voldoet gij aan het woord van den
Apostel en tegelijk aan het gebod der Kerk,
die ten allen tijde voor de overheid gebeden
heeft en haar geloovigen aanspoort voor de
overheid te bidden.
Ook Mgr. Dr. Jacobus von Hauck, Aartsbis
schop van Bamberg en Mgr. Mathias Ehren-
ïried, bisschop van Würzburg, hebben in dien
zin een herderlijk schrijven tot hun geloovi
gen gericht.
Vanwege het Duitsche gezantschap zal Dins
dagavond 7 Augustus half 9 in het Gebouw vooi
Kunsten en Wetenschappen te Den Haag een
herdenkingsavond plaats hebben in verbana
met het overlijden van den Rijkspresident Von
Hindenburg.
Tot het bijwonen van dezen avond worden
alle Duitschers en vrienden van Duitschland
uitgenoodigd.
Little Bohemia in Wisconsin door een politie-
cordon heensloeg.
In 1931 werd Nelson gearresteerd wegens
roof, doch na zeven maanden in de gevangenis
te Jolliet in Illinois te hebben doorgebracht,
wist hij te ontsnappen.
Behalve Nelson zullen ook de bandieten John
Hamilton en Homer van Meter worden neer
geschoten, wanneer zij toevallig voor den loop
van de politie-revolvers komen.
ROME, 4 Aug. (Reuter)Volgens ten Vaticane
ontvangen berichten is het gerucht, dat een
aanslag gepleegd zou zijn op den bisschop van
Berlijn Mgr. Bares, van iederen grond ontbloot.
NEW-YORK, 4 Aug. Het ongewoon hef
tige noodweer, dat in verschillende deelen der
Vereenigde Staten heeft gewoed, heeft niet min
der dan 16 dooden geëischt, van wie 15 in Ohio
en een in West-Pennsylvanie. Verscheidene ste
den zijn zonder licht.
Voor de eerste maal in de geschiedenis heb
ben twee groote Fransche watervliegtuigen het
zuidelijk deel van den Atlantischen Oceaan
overgestoken.
Het zijn de „Croix du Sud", die van Dakar in
Senegal naar Fort Natal in Brazilië is gevlogen
en de „Are en Ciel", die hetzelfde traject in de
tegenovergestelde richting heeft afgelegd-
Het doel van deze vluchten is de mogelijkheid
te onderzoeken van een luchtpostdienst tusschen
Frankrijk en Zuid-Amerika.
Naar uit Londen wordt gemeld, zijn de voor
bereidingen voor een regelmatigen trans-Atlan-
tischen luchtdienst op Canada thans ver ge
vorderd. Reeds zijn inschrijvingen geopend voor
een vloot van vliegbooten voor de Imperial Air
ways. Het ligt in het voornemen vliegbooten
te gebruiken, die vijftig passagiers kunnen ver
voeren.
Prof. J. Teneubaum, een Poolsch archeoloog
en ontdekkingsreiziger, die momenteel te Ma
drid vertoeft, ten einde zijn onderzoekingen in
Spaansche musea en bibliotheken voort te zet
ten, beweert, dat de Azteken goed op de hoogte
moeten zijn geweest van de vliegkunst en deze
practisch beoefenden. Prof. Teneubaum bracht
negen jaren in Mexico door en te Huichtla vond
hij een aantal voorwerpen en teekeningen, welke
hem er van overtuigden, dat de vliegkunst door
de vroegere inwoners van het land moet zijn
beoefend. Hü baseert zün theorie op de ontdek
king van modellen van vleugels, gemaakt van
reigerveeren, welke zü gebruikten om van de
bergen in de valleien af te dalen. De aviateurs
waren gekleed in een veeren „shirt" met een
soort halsdoek om hen te beschermen tegen de
koude en de oogen werden beschermd door een
soort stofbril, gelük aan die, zooals zij ook thans
door aviateurs worden gedragen.
Prof. Teneubaum is van meening, dat de Az
teken met inderdaad goed succes de vlucht der
inheemsche vogels hebben bestudeerd en de
grondbeginselen in practük hebben gebracht ten
behoeve van hun vliegkunst.
Het grootste Amerikaansche handelslucht
schip „S 42" heeft een achttal nieuwe records
gevestigd. Het luchtschip bereikte een gemid
delde snelheid van 157.62 mül per uur over een
afstand van 1243 mül.
Het luchtschip behaalde voorts snelheidsre
cords over een afstand van 600 mül met ladin
gen van 1100, 2200 en 4400 Engelsche ponden en
eveneens over een afstand van 1200 mül met
dezelfde ladingen. Al deze records werden tot
nu toe gehouden door Europeesche maatschap-
püen. Lindbergh ging mede als passagier
Aanslag voorbereid op president Roosevelt?
Otto von Habsburg vertoeft momenteel te
Namen.
Het Vaticaan ontkent, dat er een aanslag op
Mgr. Bares gepleegd is.
Het stoffelijk overschot van Von Hindenburg
zal definitief te Tannenberg worden bijgezet.
Duitsche bisschoppen wekken de geloovigen op
voor Von Hindenburg te bidden.
Bij een brand in Goenoeng-api zijn 128 huizen
en 28 pakhuizen in de asch gelegd.
Vier jeugdige Nederlanders zullen trachten per
zeilschip naar Indië te gaan. In den loop dezer
maand zullen zij vertrekken.
In den wedstrijd NederlandMonaco om den
Davis-beker heeft Nederland het dubbelspel
verloren.
Verschenen zijn de voorloopige verslagen der
Eerste Kamer over de wetsontwerpen tot hef
fing van belasting van goederen in de doode
hand en tot instelling van een Verkeersfonds.
Staking aan de Ned. Schroefboutenfabriek te
Helmond voorkomen; regeeringssteun zal wor
den gevraagd.
4»
Leven we in een „grooten" tijd? Of
in een tijd van verwording? De mee
ningen loopen sterk uiteen. In ieder
geval leven we in een bewogen tijd.
En voor ons zelf wordt die tijd wat
we er van, maken. Natuurlijk: wij
zijn afhankelijk van tallooze facto
ren buiten ons, buiten onzen wil en
buiten ons vermogen. Maar voor een
goed deel wordt toch de tijd waarin
we leven beheerscht door den blik
dien we er zelf op staan; door den
geest waarmede we ons leven doorle
ven; door den zin dien wij er aan
schenken. „Het leven is wat ge er
van maakt" moge al niet voor de volle
honderd procent opgaan, toch ligt er
een groote waarheid aan ten grond
slag. Bouw uw leven op, laat u niet
voortsleuren maar kies uw weg en
zorg vooral dat ge een zonnigen kijk
op het leven behoudt.
Bij een gasontploffing in de mijnen van Res-
sain (Henegouwen) zijn vüf münwerkers le
vend verbrand. De reddingsploeg trof geen
spoor van vuur aan. De mijninspectie stelt een
onderzoek in.
Te Valencia arresteerde de politie den anar-
ehosyndicalist Adolfo Vinulsa, die bekend heeft
deel te hebben genomen aan den aanslag op
den sneltrein BarcelonaMadrid, waarbü 30
menschen om het leven kwamen en velen ge
wond werden.
Te Graus (Spanje) brak brand uit in een
woonwagen, waarin personeel van een reizend-
circus verblijf hield. Een vrouw en zes kinde
ren verbrandden, terwijl een man zwaar ge
wond werd.
De start van de Graf Zeppelin voor zün vüfde
Zuid-Amerikatocht van dit jaar is uitgesteld in
verband met den Westerstorm. Het luchtschip
zal Zondagmorgen vroeg om 5 uur 15 naar Rio
de Janeiro vertrekken.
per
Naar de mooiste Fjorden
Mailschip -SIMON BOLIVAR"
24 AUG.—4 SEPT.
Prijzen van ƒ90.— tot ƒ200.—
KONINKL. NEDERL. STOOMBOOT MIJ.
AMSTERDAM
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 755
Vorige stand: 756
