Zoekt gij betrouwbaar
Personeel? 1
Plaats dan een „Omroeper''
voor 75.000 gezinnen
Zeilwedstrijden van de Koninklijke op het Buiten Y.
De Bermuda- en Salomonseilanden
ONZEN OMROEPER
VAN VERKOOP IS GEEN
SPRAKE
giiimiiiiimniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiHiiiiwiiiiiiiiiiniiiHnnmiiiiiiiiiiiiiiimi)iiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiimii^
MAANDAG 13 AUGUSTUS 1934
In de zestiende eeuw werden deze
eilanden door Spaansche
zeevaarders ontdekt
Britsche vlootbasis
u
Strenge maatregelen
tegen verkeersfouten
Nieuwe politie-verordening
te München
Bom in een munitietrein
De gespannen toestand in het
Verre Oosten
Hindenburg en Scapa
Flow
Oude herinneringen
De
„levensredder" van
Alexander II
Radio-luisteraars in
Engeland
Intern. Wegencongres
te München
Waar het goud veilig is
voor onbevoegden
Een modern sprookje
De matroos, die steeas
gered werd
Hei nieuwe raadhuis te Spaubeek
FOTOREPORTAGE
D« gezellige drukte ven de schuttende jachten in de Oranje-sluizen, voor de
Zaterdag op het Buiten Y gehouden zeilwedstrijden van de Koninklijke
De burgemeester van Rhenen, jhr. mr. van Holthe tot Echten heeft Zaterdag afscheid genomen van zijn gemeente.
De brandweer tijdens het afscheidsdefilé
De laatste put van den Zuid Afrikaan Brews, die Zondag bij
het intern, golfkampioenschap van Nederland de overwinning be
haalde -r~
Lady Willingdon in gesprek op het vliegveld Croydon
even voor haar vertrek naar Britsch Indië
is officieel in gebruik genomen
Het stoffelijk overschot van den bekenden Oostenrijkschen generaal Kusamenk
is te Weenen met groote plechtigheid ter aarde besteld
Van tijd tot tijd circuleeren berichten door
de pers, dat groote staten dit of dat eiland
willen verkoopen of ruilen. Zulke berichten
worden dan gewoonlijk door den betreffenden
staat meer of minder krachtig gedementeerd.
Een conservatief afgevaardigde richtte on
langs in het Engelsche Lagerhuis aan de re
geering de vraag, of de geruchten waarheid
bevatten als zou de Britsche regeering van plan
zijn om een gedeelte der Salomonseilanden
in den Stillen Oceaan aan de Ver. Staten af
te staan als tegenprestatie van de annuleering
of vermindering van een deel der oorlogsschul
den.
De Engelsche premier MacDonald antwoord
de, dat de regeering van Groot-Brittannië on
der geen omstandigheden aan zoo'n transactie
dacht.
Dit voorval vestigt de aandacht op de niet
oninteressante geschiedenis der bedoelde eilan
den.
In 1568 landde een Spaansch schip onder
bevel van Hermando Gallego op een klein
eiland in een tot nog toe onbekende eilan
dengroep in den Stillen Oceaan. De zeevaarders
genoten een feërieken aanblik. Uit de zee ste
gen hooge vulkanische rotsen, tropische wou
den en bloemenhagen op, verlicht door de hei-
stralende tropenzon. De scheepslui dachten bij
dezen aanblik zoo vertelt de traditie aan
de prachtgebouwen en tuinen van koning Sa
lomon en noemden den archipel: Salomons
eilanden.
Later gingen de herinneringen aan de eilan
den, behalve de naam, weer verloren, omdat
de scheepspapieren, waarop kapitein Gallego
zijn waarnemingen genoteerd had, verdwenen
waren. Twee honderd jaar later werden zij door
Engelsche en Fransche zeelieden Surville, Short-
land Guppy, Woodfort e.a. weer ontdekt en
beschreven. De eilandengroep, een deel van den
Melanesischen archipel werd in 1863 voorwerp
van een overeenkomst tusschen Duitschland en
Groot-Brittannië. De Noord-Westelijke groep
kwam in Duitsch bezit, de Zuidelijke onder
Engelschen invloed. Na den wereldoorlog in het
jaar 1921 kreeg Australië het mandaat over de
Salomonseilanden.
Het meest zuidelijke der eilandengroep, San
Christobal, zou de bakermat der Polynesiërs
zijn. Hier ligt Makirza, de beste haven van
den Archipel en zetel der Engelsche regeering.
De bewoners, van nature intelligent en goed be
gaafd, zijn uitstekende jagers en visschers,
waarbij zij zich bij het visschen van de mo
derne techniek dynamiet bedienen. Zij
wagen zich op primitieve booten tot ver in de
zee en balanceeren met ongelooflijke handig
heid op de smalle planken. De grootvaders wa
ren nog echte menscheneters, de kleinkinderen
leeren als het er op aankomt chauffeeren en
toonen veel talent voor de studie.
Vrouwen en mannen hebben een buitenge
wone voorliefde voor opschik, dragen diademen
van mosselen, papegaaienveeren enz.
De eerste missionarissen, Fransche broeders
van Maria, kwamen in 1840 op de eilanden.
Hun hoofd Mgr. Estalle werd daags na de aan
komt door de inboorlingen vermoord. Toch
werd het missiewerk voortgezet en op het
oogenblik zijn er op de Noordelijke eilanden
groep ongeveer 10.000, op de Zuidelijke onge
veer 6000 katholieken. Het heete en vochtige
klimaat is niet gunstig voor de Europeanen,
maar toovert een buitengewoon weelderigen
plantengroei te voorschijn. Zelfs de koraalban
ken zijn met planten bedekt. In de wouden
groeien bananenboomen, kokospalmen en heer
lijk bloeiende lianen slingeren zich rond de oer
woudreuzen en verstikken ze tenslotte. Schijn
baar zonder wortels klauteren deze bloeiende
wonderen in de natuur.
De Bermuda-eilanden, Britsche vlootbasis in
den Atlantischen Oceaan, op de route tusschen
Canada en de Antillen gelegen werden in 1522
door den Spanjaard Bermudez ontdekt. Zijn
hoop hier goud te vinden werd niet vervuld
en de eilanden raakten weer in vergetelheid.
Bij een schipbreuk kwamen twee Engelschen
Thomas Gates en George Somer in 1609 weer
op de eilanden. Somer keerde met een groote
groep Engelsche kolonisten weer op de Ber
muda's terug. Maar deze eerste kolonisatie moest
wegens de vreeselijke rattenplaag die op het
eiland heerschte, opgegeven worden.
Pas toen de butale knaagdieren met vergif
en springstoffen uitgeroeid waren konden de
Europeanen zich daar blijvend vestigen. Van
dien tijd af zijn de Bermuda's in Engelsch bezit
gebleven. Van de 150 eilandjes zijn er slechts
50 door 20.000 menschen van Engelsche natio
naliteit bewoond.
De bodem is vruchtbaar, maar weinig be
bouwd. Daar groote rivieren ontbreken, vangt
men het water op in putten.
De eenige industrie die daar uitgeoefend
wordt is de bouw van kleine booten. De Engel
schen hebben daar kolendepots voor hunne
vloot en provisiemagazijnen, die alle versterkt
kent
deze
nie uwe
borden
nog niet
ze worden ge
plaatst op punten,
waar de weggebrui
ker in 't bijzonder aan
anderen gevaar of hinder
kan veroorzaken (Blauw veld
met witten driehoek en dito tekst)
zijn. Het interessantste aan de Bermuda-eilan
den is een door een internationaal comité be
stuurd biologisch station, dat door de Engel
sche regeering en door het Rockefeller instituut
met 50.000 pond sterling per jaar gesteund
wordt en waarin geleerden van alle deelen der
wereld samenkomen voor speciaal biologische
studiën.
Volgens een nieuwe politieverordening te
München zullen weggebruikers, die de verkeers-
bepalingen overtreden, worden gestraft met in
beslagneming van hun voertuig voor den tijd
van een maand.
Het voertuig zal gedurende deze maand voor
rekening van den eigenaar op het politiebureau
gestald worden en de namen van de overtreders
zullen in de bladen gepubliceerd worden.
Gedurende de eerste twee dagen, dat de
nieuwe verordening van kracht was, werden
reeds vier automobielen, vijf motorrijwielen en
zestien rijwielen in beslag genomen.
Sinds maanden worden er te Tokio tusschen
Sovjet-Rusland en Japan onderhandelingen ge
voerd over het vraagstuk van den Mandsjoe-
rijschen spoorweg. Deze spoorweg behoort reeds
sedert den Tsarentijd voor de helft aan Rus
land. Japan heeft den spoorweg echter bezet:
Sovjet-Rusland zou zij nrechtmatig bezit graag
verkoopen en Mandsjoekwo zou in naam eige
naar worden, maar niemand wil er iets voor
betalen. Dit voortdurend slepend houden der
onderhandelingen moet men echter niet al te
tragisch opnemen.
In het Oosten heeft men altijd volop tijd en
een oneindig geduld bij het voeren van onder
handelingen. Nu is er echter weer een nieuw
feit in het geding gekomen, want het ontbrak
er nog maar aan dat er in een Japanschen
munitietrein bij Charbin een bom tot ontploffing
werd gebracht, die niet alleen veel materieele
schade aanrichtte, maar waarbij ook talrijke
menschenlevens te betreuren waren. Mand
sjoekwo legt er thans den nadruk op, dat de
Sovjet-Russische spoorwegbeambten niet in hun
betrekking gehandhaafd kunnen worden. Men
heeft zelfs onomwonden verklaard dat men van
daag of morgen den Ooster-spoorweg in beslag
zal nemen en tot eigendom van den staat Mand
sjoekwo zal verklaren. Met Mandsjoekwo be
doelt men natuurlijk Japan, want eerstgenoemd
land is financieel, politiek en administratief van
Japan afhankelijk.
Daarom wordt het onderzoek in Charbin ook
geleid door den commandant van de militaire
missie en de Japansche minister van Oorlog
heeft verklaard, dat onbarmhartig scherpe maat
regelen genomen zullen worden, indien uit het
onderzoek zou blijken dat Sovjet-Russische
ambtenaren medeplichtig waren aan dezen aan
slag. Den waarnemenden stationschef en verschil
lende andere Russische ambtenaren heeft men
ia ieder geval reeds gearresteerd.
Toen in den zomer van 1919 de Geallieerde
Mogendheden beraadslaagden over de verdee
ling der Duitsche vloot, die tien dagen na het
sluiten van den Wapenstilstand aan de Engel
schen was uitgeleverd, ontvingen zij den 23sten
Juni van admiraal Beatty het telegram: „De
geheele Duitsche vloot bij Scapa Flow gezon
ken."
De schepen van het „First Battle Esquadron"
(het eerste Engelsche eskader), aan wie de be
waking van de Duitsche vloot was toevertrouwd
waren des morgens uitgevaren voor het hou
den van schietoefeningen. Alleen enkele tor
pedojagers waren bij Scapa Flow achtergeble
ven.
Vanaf de brug staarde de Engelsche com
mandant naar de trotsche maar thans mach-
telooze Duitsche zeekasteelen; de Marktgraf,
de Kaiser en de Grosze Kurfurst, die bij Jut
land de „Defence" in den grond had geboord;
de Von der Tann, die den slagkruiser „Indefa
tigable" in zestien minuten het zwijgen had
opgelegd, de Emden, de Hindenburg en zoo
veel andere trotsche kruisers, waren toen alle
In de macht van het onoverwinnelijke Enge
land.
Plotseling constateerde de commandant dat
het seintoestel aan boord van de Emden sig
nalen begon te zenden: „Paragraaf 2: Heden:
Antwoord," waarop aanstonds alle Duitsche
schepen terugseinden: „Begrepen!"
„Met volle kracht vooruit naar de „Friedrich"
commandeerde de Engelsche commandant.
Maar de „Friedrich der Grosze" zonk reeds
met haar voorsteven onder de water-opper
vlakte; als walvisschen, die den doodelijken har
poen in hun rug voelden, doken plotseling de
Kurfurst, de Kaiser en alle overige oorlogs
schepen naar beneden.
Toen om 10 uur het Engelsche eskader onder
commando van Sir Sydney Freemantle weder
om bij Scapa Flow de ankers uitwierp was de
geheele Duitsche slagvloot gezcnken. Maar in
een der masten van de „Hindenburg", die nog
even boven de golven uitstak, zwaaide een ma
troos een Duitsche oorlogsvlag. Langzaam legde
toen ook de Hindenburg zich neer op den bodem
der zeeen de Duitsche vlag was van haar
oppervlakte verdwenen.
Toen Woensdag jJ. na de bijzetting van von
Hindenburg in het Mausoleum te Tannenberg
een groep oud-zeeofficieren naar hun hotel te
rugkeerden, zagen zij langs den weg een gede
coreerden oorlogsinvalide, die zijn hand uit
strekte voor een aalmoes.
Oude herinneringen doken weder op. De oud
militair, die de begrafenis van von Hindenburg
had willen bewonen, was de matroos van de
„Hindenburg", die voor het laatst de Duitsche
oorlogsvlag bij Scapa Flow had laten wapperen.
In het jaar 1866 schoot een student op Tsaar
Alexander II van Rusland. Onder de menigte
bevond zich de mutsenmakers-leerling Ossip
Kuayniüsarow, Lüj stond toevallig naast den
moordenaar en de schrik van het schot, dat
vlak naast zijn oor afging, was zoo groot, dat
hij bewusteloos in elkaar zakte. Eenige minuten
nadat de paniekstemming eenigszins gekalmeerd
was, bemerkte een generaal den op den grond
liggenden man. Dadelijk verspreidde zich het
gerucht, dat Kommissarow de arm van den
moordenaar ter zijde had geslagen en zoo het
leven van den Tsaar gered had. De niets ver
moedende mutsenmakers-leerling werd naar
het winterpaleis gevoerd, daar door den Tsaar
omhelsd en in den adelstand verheven. Het
kwam Kommissarow als een sprookje voor: zijn
prachtige woning, de feestelijkheden, die men
te zijner eere gaf. Wel hield hij vol, dat hij on
schuldig was aan de redding van „den Vader
aller Russen" en to eenzelfde uitkomst kwam
ook de commissie van onderzoek, maar men
liet hem in zijn droom. Hij werd als ritmeester
verplaatst naar een verafgelegen garnizoen-
stadje, waar zijn nakomelingen nog leven.
In Juni 1934 nam het aantal Engelsche luis
teraars toe met 34.033 tegen 21.200 in Juni
1933 en 32.350 in Juni 1932. Het aantal beta
lende luisteraars bedraagt thans 6.334.000 en
het aantal van radiobelasting vrijgestelde blinde
luisteraars 39.800.
Het eerste internationale wegencongres, dat
ooit in Duitschland gehouden is, zal te Mün
chen van 3 tot 9 Sept. a.s. bijeenkomen.
Het congres, dat bijeengeroepen is door den
permanenten internationalen bond van wegen
congressen, omvat 55 landen met meer dan
tweeduizend leden. De Fransche senator Albert
Mahieu is de voorzitter.
Op het congres zullen besprekingen gevoerd
worden over de verbetering van het materiaal
voor wegenbouw en de veiligheidsmaatregelen
voor het verkeer op den weg.
Een der voornaamste agenda-punten is het
groote plan van de Duitsche regeering tot het
bouwen van snelle auto-wegen in geheel
Duitschland.
Het congres zal te Berlijn zijn laatste zitting
houden, welke zal worden bijgewoond door
Adolf Hitler en Dr. Goebbels.
In navolging van Londen is men thans ook
te New-York bezig met den bouw van een nieu
wen schatkelder, waar het goud en zilver van
den staat en alle waardevolle regeeringseffecten
in zullen worden bewaard. In het ondoordring
bare gebouw zal een aparte kelder worden aan
gewend tot het bewaren van het zilvergeld en
de papieren der Amerikaansche staatsbonden.
Deze nieuwe schatkelder zal in de eerste dagen
van September gereed komen en direct in ge
bruik worden gesteld. De nieuwe Amerikaan
sche schatkamer zal die van Londen en zelfs
die te Parijs in veiligheid en ondoordringbaar
heid overtreffen. Mocht men het evenwel eens
willen probeeren de Amerikaansche schatten
te bemachtigen, de straf zal oogenblikkelijk op
de zonde volgen, want in de gepantserde mu
ren der kluizen bevinden zich gifgas-apparaten.
Een zekere dood is het directe gevolg van deze
gifgaswerking. Verder bevinden zich in het
gebouw verscheidene alarmapparaten, die kun
stig en onzichtbaar zijn aangebracht.
Het staal, hetwelk langs de muren van den
schatkelder is aangebracht, kan zelfs niet door
de hevigste vuren worden aangetast en is
kogelvrij.
In een warenhuis eener stad in Bolivia was
een jonge man, Patino, in dienst. Op zekeren
dag moest hij naar een klant om een bedrag te
innen, maar daar deze absoluut niet in „taat
was te betalen, ging Patino op het voorstel in,
een stuk grond in betaling aan te nemen. Pa
tino's chef was echter over het eigenmachtig
handelen van zijn ondergeschikte zeer veront
waardigd en de heftige woordenwisseling, die
hiervan het gevolg was, eindigde met het ont
slag van Patino. Deze mocht echter het stuk
grond behouden. Patino en zijn vrouw waren
niet bijzonder tevreden gestemd. Ze gingen hun
nieuwe bezit eens bekijken, maar hun teleur
stelling was groot. Het stuk land was een woes
tijn gelijk, geheel ongeschikt om er iets op te
verbouwen. Toen Patino wanhopig in den grond
aan het graven was, stuitte zijn hand plotseling
op metaalbevattend gesteente. Het was tin....
Tegenwoordig is Patino de tinkoning van
Bolivia en behoort tot de tien rij leste mannen
ter wereld.
De zeeman Jacques Black, die onlangs in
Liverpool stierf, deed dienst als matroos op de
Titanic, Empress of Ireland, Lusitania en Flo-
rizan. Alle vier schepen vergingen. Honderden
menschen vonden de dood in de golven, maar
onder de weinige geredden bevond zich steeds
de matroos Black. In Januari 1916 zou hij op
nieuw in dienst treden op een transportschip.
Toen zijn kameraden zijn merkwaardige ge
schiedenis hoorden, werden ze angstig en ge
loofden, dat Black ongeluk bracht. Ze smeten
den armen man overboord, maar door een toe
val werd hij ook ditmaal weer gered. Hij zou
blijkbaar niet op zee sterven, maar in zijn bed,
als een gewone landrot, hetgeen ook inderdaad
geschiedde.
hoort U niet door de radio. Toch heeft de radio
zijn onverflauwde belangstelling. U wenscht 'n
radiotoestel te verhandelen? Span onzen Om
roeper er voor! Dagelijks bereikt hij 75.000 ge
zinnen. Hij zal U dus zeker van dienst kunnen
zijn.
