De rijksmiddelen in Juli
Luchtgevaar boven Overijsel
Trein uit de rails
MEER DAN 4 MILLIOEN
BOVEN DE RAMING
- H
MAAR MEN IS PARAAT
VRIJDAG 17 AUGUSTUS 1934
Ruim 7 millioen boven
Juli 1933
DOMINIC AANSCHE
DERDE ORDE
Nationale Tertiarissendag te
Neerbosch-Nijmegen
DEN BOSCH BESTAAT
750 JAAR
Prijsvragen voor affichen
en sluitzegel
BENOEMINGEN
PATER M. CELIE O. F. M.
Nazorg van bekeerlingen
NIEUWE QUARANTAINE-INRICHTING TE ROTTERDAM
mmm
R||sl
Audiëntie
Kiezerstreinen naar Duitschland
Profiteert hiervan!
Nieuwe quarantaine-
inrichting
Minister Slotemaker de Bruïne
verricht de opening
LANDGOEDEREN OPEN
GESTELD
MINISTER EET DRUIVEN
Mr. Steenberghe in het Westland
GENERAAL H. BAKKER
OVERLEDEN
Een grootsch opgezette oefening
in de luchtbescherming en
-verdediging
Ieder werke mee
Doorloopende oefening noodig
De groote oefening
Te 12 uur oorlogstoestand
Niemand gewond
Conflict te Hengelo
niet ten einde
Slechts acht arbeiders hebben het
werk hervat
Nationaal Luchtvaart
fonds
Reeds f 100.000 bijeengebracht
FEESTEN IN DEN ACHTER
HOEK
DIENST DIESELTREINEN
De maand Juli 1933 was voor de rijks
schatkist bijzonder gunstig: niet min
der dan 414 millioen gulden bracht zij
meer op dan haar voorgangster in 1932.
Hierbij zij echter opgemerkt, dat Juli 1932
al bijzonder ongunstig was. Toen immers
werd in die ééne maand maar liefst 11 mil
lioen minder geïncasseerd dan in 1931.
Gezien den loop der middelen in Juni 1934
hadden we wel eenige vrees, dat ook de
mid-zomermaand van 1934 een val in de
rijksmiddelen zou vertoonen.
Gelukkig is deze vrees niet enkel onge
grond gebleken, maar zelfs heeft de nu af
gesloten fiscale maand een nog grooteren
sprong omhoog gemaakt dan haar onmid
dellijke voorgangster. Ruim 6 millioen
bracht Juli 1934 méér op dan de overeen
komstige maand van het vorig jaar. (Men
gelieve in het oog te houden, dat deze ver
gelijking alleen betreft de z.g. overige mid
delen).
Méér nog dan een vergelijking met vorig
jaar zegt evenwel het naast elkaar zetten
van de opbrengst en de raming. Want men
beseffe het wél: op die raming is het heele
financieele gebouw van den Staat gecon
strueerd.
Wordt die gehaald en stijgen aan de an
dere zijde de uitgaven niet uit boven het
verwachte peil, dan is bij een sluitende
begrooting de zaak gezond.
Welnu, terwijl de vorige maanden van
het loopende jaar de raming nooit bereikt
kon worden, is Juli meer dan 4'/2 millioen
daarboven gekomen. Hierdoor is de achter
stand, welke over het eerste halfjaar reeds
was opgeloopen tot ongeveer 31 millioen
gereduceerd tot nog geen 27 millioen.
Dit resultaat moge minister Oud, aan
wien in deze dagen de weinig benijdens
waardige taak is opgedragen de begrooting
1935 voor te bereiden, een weinig moed ge
ven.
Vluchtig nagaande, aan welke middelen
dit ongewoon gunstig resultaat te dan
ken is, treffen we allereerst de Divi-
diend- en Tantiémebelasting, Tegenover een
maandraming van f 1.020.000 staat een ont
vangst van f3.129.000. Stelt men dezen post
naast dien van Juni jl. ad f 1.789.000, dan
blijkt een groote vooruitgang. Toch mag
dit niet te optimistisch stemmen, want
blijkens de ervaring van vorige jaren, wor
den steeds meer dividenden in Juli gede
clareerd. Vorig jaar „liep" dit middel nog
beter; toen bracht de Juli-maand niet min
der dan f 4213.000 in het laatje.
De eerste 7 maanden zijn op een twintig
mille na, nu gelijk aan die van vorig jaar,
terwijl er op de raming een voorsprong is
van ruim V/2 millioen. We vreezen echter,
dat de resteerende 5 maanden, welke ge
woonlijk de slechtste zijn voor dit middel,
dezen voorsprong niet slechts zullen te niet
doen, maar dien ook nog omzetten in een
achterstand.
Heel gunstig kwamen deze maand de In
voerrechten binnen. Met bijna 8y2 millioen
kwamen zij ruim 2 millioen boven de raming
en bijna een millioen boven Juli 1933. Hier
door is het nadeelig verschil over 7 maan
den bijna tot nul gereduceerd, al is er al
tijd nog een 5/2 millioen achterstand op
vorig jaar. Men diene evenwel in het oog
te houden, dat voor dit middel de eerste
maanden van het loopende jaar allerbe
droevendst waren.
De algemeene tendenz van de Accijnzen
was tot nu toe een dalende. Deze maand
is daar eenige verandering in gekomen. Zoo
maken b.v. suiker en tabak een heel goed
figuur. De eerste kwam met een opbrengst
van f5746.000 uit boven raming en vorig
jaar. Dit wil echter nog niet zeggen, dat
de scherpe val (in 7 maanden f 29!/2 mil
lioen opbrengst tegen vorig jaar 35y2 en een
raming van ruim 36 millioen) nu voorgoed
gestuit is. De verarming in breede volks
kringen werkt op dit middel wel zeer fu
nest.
Tabak kwam met f 3.160.000 een half
millioen boven de raming uit en zelfs een
millioen boven vorig jaar. Dit zou er op
kunnen wijzen, dat de daling in prijsklas
se van het gerookte materiaal nu langza
merhand tot staan is gekomen. Toch zal
ook dit middel ondervinden, dat bij een nog
verdere verarming het rooken een luxe
wordt, welke men tot het alleruiterste be
perken gaat.
Wat de overige accijnzen betreft, kan op
gemerkt, dat die op geslacht, hoewel deze
maand iets teruggeloopen, toch over 7
maanden nog een bevredigend beeld ver
toont. Ook de wijn is ietwat gunstiger, wat
echter nog niet veel zegt, bij de verbijste
rende daling der laatste jaren.
Bier en gedistilleerd waren een weinig la
ger dan de raming. Wat het gedistilleerd
betreft, hier is het degres ten opzichte van
raming en vorig jaar opgeloopen tot 2 mil
lioen.
De groote puzzle van de middelenstaten
in dit jaar is de Omzetbelasting. Ondanks
alle geruststellende verklaringen, dat het
wel in orde zal komen, blijft de opbrengst
nog steeds stukken beneden de raming. Het
departement geeft zelf nog steeds aan, dat
door allerlei oorzaken o.a. oude voorraden,
zegels koopen op crediet, heffing per 3
maanden bij aanslag enz. dit middel nog
niet op volle kracht vloeit. Het moge waar
zijn, dat dit alles nog eenigen invloed uit
oefent, het kan toch nooit van zóóveel be
lang zijn, dat in de 7e maand de halve ra
ming nauwelijks gehaald wordt. We begin
nen nu toch te vreezen, dat minister Oud
bij zijn begrooting van den huidigen omzet
wat te hoog gemikt heeft. In 7 maanden
is de opbrengst nu 26^ millioen tegenover
een raming van 47)/2 millioen!
Van de nog resteerende „overige" mid
delen vermelden we, dat de Zegelrechten
uitstekend binnenkwamen, en dat het wis-
selvalligste aller middelen de Successierech
ten, deze maand met bijna 4 millioen al bij
zonder mild vloeide.
In de opbrengst der Loodsgelden, f 333000
demonstreert zich een lichte verbetering der
scheepvaartbeweging.
Ten slotte vermelden we nog, dat de
Rijwielbelasting in Juli ten bate van het
wegenfonds 4'/2 millioen inbracht, wat dus
zeggen wil, dat 1'A millioen fietsers reeds
vóór den eersten Augustus aan den fiscus
hun rijksdaalder voor een nieuw belasting
plaatje geofferd hebben.
In het St. Dominicus-college te Neerbosch
(Nijmegen) zal as. Maandag de jaarlijksche
Nationale Tertiarissendag gehouden worden.
Dit Congres staat in het feestteeken, zulks
in verband met het jubeljaar van het 7e eeuw
feest der heiligverklaring van den Ordestichter,
den H. Dominicus.
's Morgens om 9 uur is er eene plechtige H.
Mis, op te dragen door den hoogeerw. pater B.
Schaab, provinciaal van de Nederlandsche pro
vincie der Dominicanen, gevolgd door een mor
genvergadering, waarin pater prof. P. Kreling
O.P., hoogleeraar aan de R.K. Universiteit, een
inleiding zal houden over het onderwerp: „De
Dominicaansche tertiaris heeft ais apostolaats-
taak vooral de geestelijke werken van barm
hartigheid."
De Centrale leiding zal in een middagverga
dering verschillende mededeelingen doen en de
ingekomen vragen en voorstellen beantwoorden,
terwijl pater Prior F. Smit O.P. verslag zal uit
brengen van de werkzaamheden door de af-
deelingen op hare werkvergaderingen verricht.
Een plechtige huldebetooging ter eere van
den H. Vader Dominicus zal des middags ge
schieden.
Door den tuin, het bosch van het St. Do-
minicus-College en in de aangrenzende kerk
zal eene groote processie trekken, met vaandels
en banieren der verschillende afdeelingen.
Hieraan wordt behalve door tertiarissen ook
deelgenomen door de paters, fraters, broeders
en Zusters der Dominicaansche Orde.
Bij de beeltenis van den H. Ordestichter zal
de promotor provincialis van de Derde Orde,
pater C. Piels, de feestpredikatie uitspreken.
Deze Tertiarissendag zal worden besloten met
een plechtig Lof met Te Deum in de parochie
kerk van Neerbosch.
De commissie belast met het uitschrijven en
beoordeelen van prijsvragen, die betrekking
hebben op de feestelijkheden te 's-Hertogen-
bosch, heeft voor leerlingen en oud-leerlingen
der kunstafdeeling van de Koninklijke School
voor Kunst, Techniek en Ambacht aldaar prijs
vragen voor een affiche en een sluitzegel uitge
schreven. Voor beiden zijn drie prijzen uitge
loofd, resp. van 200, f 125 en 75 en van
50, 30 en 20.
De deelname staat open tot 1 October 1934.
De secretaris-rapporteur André Verhorst,
Eikenlaan 7. Vught, verstrekt desgewenscht
nadere inlichtingen.
De provinciaal der Priesters van het H. Mart
heeft benoemd voor de missieprocuur te Rot
terdam pater J. v. d. Burg, als assistent in het
klooster (Provincialaat) te Den Haag pater J.
Belt.
Pater H. M. Finke .provinciaal der Priesters
van het H. Hart is voor de visitatie in de missies
van de Ned. Provincie der Congregatie in Fin
land en Zweden naar het Noorden afgereisd.
Gedurende zijn verblijf in het buitenland is
met het bestuur der provincie belast de pro
vinciale consultor pater W. Govaart, rector van
het Juvenaat te Bergen op Zoom.
Pater fr. Mariophilus Celie O.F.M., zoon van
de St. Anna-parochie te Amstelveen is benoemd
tot leeraar aan het seminarie der paters Fran
ciscanen te Venray.
De Provinciaal der Paters Jezuïeten heeft,
als opvolger van Pater Waters, Pater J. Strick
benoemd om de nazorg der bekeerlingen van
Pater Hendrichs op zich te nemen, in de vier
plaatsen, waar Pater Hendrichs zijn Apostolaat
uitoefent, Amsterdam, den Haag, Leiden en Rot
terdam. De praatavonden en recollecties zullen
op de gebruikelijke wijze worden voortgezet. De
data worden later bekend gemaakt.
Naar de Missie
Een treffende gebeurtenis is altijd het ver
trek van paters naar de missiegebieden.
In Oss gaat Zondag zoo'n plechtigheid gebeu
ren. Twee jonge paters Carmelieten, de
Eerw. Paters Chrysostomus van Velsen en
Alexius van Wanrooy, zullen nu afloop der
plechtige Hoogmis, waaronder hun het missie-
kruis zal worden aangeboden en waaronder
het kerkelijk reisgebed zal worden gebeden, naar
Rome vertrekken om daar den zegen van Z. H.
den Paus te vragen, en vervolgens naar het
missieveld op Java te vertrekken.
te :SS|
sfï" V
Donderdag ogende Z. Exc. Minister Slotemaker de Bruine te Rotterdam een nieuwe
Quarantaine-inrichting. Na de openingsplechtigheid ondernamen de autoriteiten
een rondgang. HierbovenZ. Exc. betreedt een der paviljoens in gezelschap van den
burgemeester van Rotterdam, mr. Drooglever Fortuyn en dr. Feisser, directeur van
den Geneeskundigen Dienst
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht zal
de volgende week alleen Dinsdag en Donderdag
audiëntie verleenen.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de
volgende week Maandag géén audiëntie ver
leenen.
Men deelt ons mede, dat de Ned. Spoorwegen
op Zondag a.s. extra-treinen naar Duitschland
laten loopen, tegen gezelschapstarief, ten einde
de in ons land aanwezige Duitschers in de ge
legenheid te stellen hun stem uit te brengen.
Er zal een trein loopen van Amsterdam naar
Kleef en een van Den Haag en Utrecht naar
Kleef.
Bovendien zal een extra-trein loopen van
Rotterdam naar Hoek van Holland die de stem
mers brengt aan boord van een stoomschip,
dat hen in de gelegenheid zal stellen buiten de
territoriale wateren hun stem uit te brengen
Groote
ïoos
inplaals van
35cenf
vermaard
Donderdagmiddag heeft de minister voor
oeconomische zaken, professor Slotemaker de
Bruïne, in tegenwoordigheid van tal van auto
riteiter. de nieuwe quarantaine inrichting van
de Heyplaat te Rotterdam officieel geopend.
Dit-tjuarantainestation is een van de modernste
en best ingerichte stations van Europa en
waarschijnlijk wel het fraaiste van de „eheele
wereld.
Bij beschikking van de ministers van Econo
mische Zaken en van Financiën zijn de navol
gende landgoederen onder de Natuurschoon-
wet gerangschikt:
„De Haar", gelegen ten Zuiden van Gorssel,
ten Oosten van den Rijksweg DeventerZut-
phen. Dit landgoed, groot 87 H.A., is geheel
opengesteld voor het publiek. Het is verboden
zich buiten de wegen en paden te begeven, als
mede te rooken. Honden mogen niet anders dan
aan de lijn worden meegenomen.
„Oudenborgh", groot 4 H.A., gelegen nabij de
kom van Merum (L.), vrije wandeling. Het
medenemen van rijwielen, alsmede het loopen
buiten de wegen en paden is verboden.
„Kiefskamp", gelegen ten Z.-O. van Vorden,
ten Oosten van den weg VordenHengelo (G.).
Op dit landgoed, dat ruim 130 H.A. groot is,
heeft men vrije wandeling langs wegen en
paden, behalve in de naaste omgeving van het
huis, op vertoon van wandelkaarten op naam,
welke kosteloos verkrijgbaar zijn bij den tuin
baas. Het medebrengen van honden en het
rooken in de bosschen is verboden.
„De Eikenhorst", gelegen onder Boxtel, ten
W. van den Rijksweg VughtBoxtel. Grootte
27 H.A. Met uitzondering van de onmiddellijke
omgeving van het huis enz., opengesteld op
vertoon van wandelkaarten, welke een jaar
geldig zijn en na schriftelijke aanvrage verkrijg
baar zijn bij de eigenaresse, mevr. Henket, te
Boxtel. Dagkaarten worden beschikbaar gesteld
bij den tuinman. Twee- en vierwielige voertui
gen, ruiters, rijwielen, motorrijwielen en honden
worden niet toegelaten.
Donderdag heeft de Minister van Economische
Zaken, Mr. Steenberghe, een bezoek ge
bracht aan de Westlandsche Bloemen- en Fruit-
tentoonstelling te Poeldijk.
De Minister werd ontvangen door den Burge
meester van Monster, het lid van de Tweede
Kamer, den heer G. W. Kampschoër, benevens
door het tentoonstellingsbestuur.
Onder leiding van de arrangeurs der expositie
heeft Mr. Steenberghe vervolgens de expo
sitie bezichtigd, en zijn bewondering te kennen
gegeven voor hetgeen het Westland in dezen tijd
nog heeft kunnen presteeren.
Na het bezoek aan de tentoonstelling, heeft
de Minister de kweekerij van den heer J. v. d.
Berg aan den Nieuwenweg, in de nabijheid van
het tentoonstellingterrein, bezichtigd en druiven
gegeten „zoo van den boom".
Z. Exc. werd een fraaie fruitmand, waarin
alle Westlandsche producten vertegenwoordigd
waren, aangeboden.
Op 68-jarigen leeftijd is te Den Haag over
leden de gep. generaal-majoor H. P. J. M. Bak
ker. Generaal Bakker was een bekende persoon
lijkheid op het gbied der sport, in het bijzonder
op dat der schermsport. Gedurende vele jaren
was hij voorzitter van den Kon. Officiers
Schermbond. De begrafenis is bepaald op Maan
dagmiddag te Den Haag op „Oud Eik en Dui
nen."
Op 12 September zal in de provincie Overijsel
een luchtbeschermingsoefening op groote schaal
worden gehouden. „Vijandelijke" bommenwer
pers, afkomstig uit Soesterberg, zullen 's mid
dags en 's avonds de provincie overvliegen, licht-
kogels vanuit de vliegtuigen afgeschoten zul
len de afgeworpen projectielen voorstellen. Op
den grond, in de verschillende gemeenten, zal
men bepaalde rampen veronderstellen, die door
den luchtaanval zijn veroorzaakt en de plaat
selijke luchtbeschermingsdiensten, die alom in
de provincie georganiseerd zijn, zullen daarnaar
hun maatregelen treffen om de schade te her
stellen en de burgerbevolking voor verder on
heil te behoeden.
Dit is de eerste keer dat in ons land een der
gelijke oefening op zoo groote schaal wordt ge
houden. Verschillende gemeenten, vooral die
aan de grens gelegen zijn, hebben al eens een
„generale repetitie" gehouden van een „vertoo
ning" die naar ieder hoopt, nooit plaats zal
hebben. Winterswijk is daarin voorgegaan.
Maar in het algemeen is op dit gebied ons land
nog verre ten achter bij wat in andere landen
reeds bestaat. Van een systematische bescher
ming van de burgerbevolking in tijd van oor
log kan men hier nog niet spreken. Wij geloo-
ven dat wij de overige provinciën niet te kort
doen wanneer wij constateeren dat Overijsel
hun in dit opzicht een eind vóór is. De Commis
saris der Koningin in die provincie heeft, bij
gestaan door den territorialen bevelhebber in
dat gewest, luitenant-generaal de Ridder, reeds
vanaf het voorjaar systematisch oefeningen
voor de gemeentelijke diensten georganiseerd om
een bevredigende werking van den luchtbe
schermingsdienst in zijn gewest te garandee
ren.
Voor een organisatie is heel wat personeel
en materieel benoodigd, vooral het laatste be-
teekent iets in verband met den toestand der
geldmiddelen. Gelukkig kan men nog al eens
gebruik maken van reeds aanwezig materieel,
b.v. van gemeentewerken, brandweer enz.
Om personeel voor de organisatie te verkrij
gen propageerde de gouverneur het denkbeeld
plaatselijke vereenigingen op te richten. In
verschillende gemeenten is daaraan gevolg ge
geven.
In 't najaar van 1933 werd aangevangen met t
houden van enkele eenvoudige oefeningen voor
de onderdeelen der organisaties. Zoo hadden en
kele luisteroefeningen plaats. Hoe nuttig deze
zijn, bleek wel uit de verkregen resultaten. Toen
men kon aannemen, dat de ontvangst van de
waarschuwingsseinen en van de radioberich
ten geen moeilijkheden meer opleverde, werd
in 't voorjaar van 1934 'n proef genomen met de
alarmeering, die eveneens belangwekkende ge
gevens heeft opgeleverd.
In de Junimaand is daarop gevolgd een proef
met de verduistering van de openbare verlich
ting in de gemeenten. Men moet er niet gering
over denken wat er aan vast zit om bijv. een
stad als Zwolle in enkele minuten in het duis
ter te hullen.
Vervolgens werd in de afzonderlijke gemeen
ten begonnen met voorbereiding voor de a.s.
groote oefening in September.
Bij laatstbedoelde oefening, zullen dan ook
de organisaties in alle gemeenten worden ge
toetst. Zij is verdeeld in een middag- en een
avondgedeelte. Veel medewerking werd bij de
voorbereiding ondervonden van verschillende
instanties. Defensie helpt met het verstrekken
van gasmaskers, met het geven van waarschu
wingsseinen en de radioberichten, met het doen
optreden van de vijandelijke bombardements
vliegtuigen, Binnenlandsche Zaken steunt op
andere wijze, Waterstaat brengt hulp bij de
verduistering van stations en emplacementen,
de Dir.-Generaal der P. T. T. heeft last gege
ven voor het openblijven der T. T.-kantoren,
de Chef van den Gen. Staf en de Commandant
van het Veldleger stellen vliegers en troepen
ter beschikking voor het verdedigen van ver
schillende belangrijke objecten, enz.
Nog moeten wij memoreeren de vrijwillige
medewerking van de Twentsche sportvliegers,
van de Vrijwillige Landstormcorpsen, Motor-
dienst en Luchtvaartdienst.
„Tusschen een Oostelijke (roode) statengroep
en een Westelijke (blauwe), waarbij Nederland,
is na enkele dagen van spanning op 12 Septem
ber om 12.00 de oorlogstoestand ingetreden
De O. statengroep beschikt over sterke lucht
strijdkrachten. Sinds 10 September is de lucht
bescherming in alle gemeenten in werking ge
steld en de luchtverdediging, paraat. Gerekend
wordt op een aanval van Roode luchtstrijdkrach
ten, o.m. op de bruggen over den IJsel, belang
rijke spoorwegknooppunten en op de industrie
gebieden in Overijsel....".
Zoo luidt de voor deze oefening opgestelde
onderstelling het kader waarin de deelne
mers zullen optreden.
De sportvliegers, daartoe speciaal eenigen tijd
geoefend te Soesterberg, zullen aan den aanval
op hun eigen gewest deelnemen. Met de mili
taire vliegers zullen zij in verschillende eska
ders raids ondernemen in de provincie. De aan
val zal ln het bijzonder gelden de IJselbruggen.
Dat is ook natuurlijk, want een vijand, die ter
stond na het uitbreken van den oorlog een lucht
aanval onderneemt, zal allereerst trachten door
het vernielen van bruggen, stationsemplace
menten e.d. den opmarsch van het leger zijner
tegenpartij te belemmeren. De drie IJselbrug
gen zullen dan ook verdedigd worden door
luchtdoel-artillerie luchtdoelmitrailleurs des
avonds bijgestaan door zoeklichtafdeelingen.
De deelnemende automobielen zullen in ver
schillende colonnes tijdens de oefening de pro
vincies doorkruisen zooals dat in oorlogstijd ook
het geval zou zijn. De vijandelijke vliegers zul
len natuurlijk hun best doen hen te vinden, en
zoo mogelijk vanuit de lucht aan te vallen.
Een oefening als deze staat en valt natuur
lijk geheel met de medewerking der burgerbe
volking. Van haar wordt gevraagd dat zij zich
voegt naar de aanwijzingen van den luchtbe
schermingsdienst. Het zal misschien wat moeite
kosten om de nieuwsgierige bewoners te bewe
gen, zich binnenshuis op te bergen inplaats van
met open mond naar de afweermaatregelen te
gaan kijken, 's Avonds zal van de menschen ge
vraagd worden, geen licht uit hun huizen naar
buiten te doen uitstralen; van de automobilis
ten om hun autolichten met blauw papier te
bedekken en dan veiligheidshalve langzaam te
rijden.
De autoriteiten vertrouwen dat de burgerij in
zijn geheel zal medewerken met een oefening
welke geheel en uitsluitend ten doel heeft haar
te beschermen, indien het eens ooit tot de treu
rige werkelijkheid mocht komen.
Te Sneek is een binnenkomende
trein gedeeltelijk ontspoord
en ernstig beschadigd
Hedenmorgen is de boemeltrein, welke te 8.13
uit Stavoren te Sneek binnenkomt, op het em
placement voor een gedeelte uit de rails geloo-
pen.
Terwijl locomotief, tender en twee bagage
wagens op een verkeerd spoor reden, bleven de
personen-wagens op het goede. Een der bagage
wagens geraakte spoedig uit de rails, gevolgd
door den tender en den anderen bagage-wagen.
De locomotief, hoewel terstond geremd, liep nog
even door en sleepte de drie andere omgevallen
wagens mee, waardoor groote schade aan rails,
dwarsliggers en wissels werd toegebracht, ter
wijl diepe voren in het grintbed werden getrok
ken. Tenslotte liep ook de locomotief uit de
rails, doch bleef overeind staan. De ontspoorde
bagage-wagens zijn ernstig beschadigd, terwijl
de locomotief en tender natuurlijk ook niet aan
beschadiging ontkwamen.
Er zijn geen persoonlijke ongelukken gebeurd.
De passagiers werden in de op het goede spoor
gebleven personenwagens hevig door elkaar ge
schud, doch kwamen met den schrik vrij. Ook het
personeel van den trein, dat in het ontspoorde
gedeelte aanwezig was, bekwam geen letsel, hoe
wel machinist en stoker angstige oogenblikken
hebben doorgestaan, daar het platform door het
wrikken van den omgevallen tender geheel
scheef getrokken was. De materieele schade is
aanzienlijk. Een hulptrein uit Leeuwarden is
ontboden.
De oorzaak is vermoedelijk een verkeerde
wisselstand tijdens het binnenrijden van den
trein. De sneltrein uit Leeuwarden kwam even
na het ongeval binnen en werd over ander spoor
geleid.
Het spoor naar Stavoren is vrij, zoodat het
verkeer geen vertraging ondervindt.
Toen hedenmorgen aan de geschorste arbei
ders in de werkverschaffing aan de haven
werken der gemeente Hengelo werd bekend ge
maakt dat de loonen gedurende de eerste vier
weken met 5 pCt. zouden worden verhoogd,
waren van de 98 geschorsten niet meer dan49t>
personen bereid het werk op die voorwaarde
te hervatten. De overige negentig werden daar
op van het werk verwijderd.
si
Den 16en Augustus j.l. werd ten overstaan
van de notarissen Dénis en Waldorp te 's-Gra-
venhage de oprichtingsacte verleden van de
stichting „Nationaal Luchtvaartfonds".
Hierdoor is het bekende Pelikaan-comité aan
het einde van zijn werkzaamheden gekomen en
is thans bezig te liquideeren. Hoewel te zijner
tijd nadere bijzonderheden over de stichtings-
acte en over de ingekomen gelden zullen wor
den gepubliceerd, kan thans reeds worden mede
gedeeld, dat dank zij de bijna allerwegen onder
vonden medewerking een totaal bedrag van
circa ƒ100.000.kon worden bijeengebracht.
Bij de opening van een historisch
monument
Na jaren van moeizamen arbeid is de Mr.
Heuvelstichting, door de Oudheidkundige Ver-
eeniging „De Graafschap" in het leven geroe
pen, er in geslaagd een historisch monument te
stichten in den vorm van een boerenhuis-her-
berg-tolhuis uit het begin der vorige eeuw aan
den Ouden Hessenweg, die van West-Duitsch-
land naar Holland leidde. Het eeuwenoude huis
„De Lebbenbrugge" reeds bekend uit den
Spaanschen tijd, toen Maurits en Frederik Hen
drik Grol belegerden, waar de Kozakken op de
opkamer gedanst hebben, is thans gerestau
reerd en bemeubeld. Het bezit thans nog de tol
rechten, verleend in een oorkonde van 1679.
Dit historische huis bij Borculo wordt op Za
terdag 25 Augustus geopend. Des namiddags
zijn er in het stadje belangrijke folkloristische
feestelijkheden. Een groote optocht onder lei
ding van de heeren Kobus uit Zutphen en Lan-
geler uit Laren (Geld.). Oude Achterhoeksche
kinderspelen van dertig groepen, onder leiding
van den heer Klokman uit Laag-Keppen. Ver
der oude dansen, vendelzwaaien, hippische sport,
concert, paaschvuur enz.
Wij vernemen dat in den omloop der D—E
treinen (werkelijke) voor den Winterdienst (7
October) geen wijziging meer zal worden ge
bracht.
Het voornemen bestaat echter om ingaande
dien datum, alle in den Reisgids voorkomende
E.M.-treinen door Diesel-electrische treinstellen
te laten rijden.
Pauselijke onderscheiding
Donderdagmiddag heeft deken Dr. Ch. van
Dam te Bergen op Zoom de Pauselijke onder
scheiding van Ridder in de Orde van den H.
Gregorius den Grooten uitgereikt aan den heer
Willem Asselbergs en dezen speciaal gehuldigd
voor zijn onvermoeid werken voor het Wit-Gele
Kruis, voor armen en noodlijdenden en voor het
vele sociale en charitatieve, dat hij heeft ver
richt.
I
