Krijgshaftig optreden van
den Duce
s
ROOSEVELT OVER AMERIKA'S
NIEUWSTE PARTIJ
"toto»
ft4*ee$ét*aat
NAC.O.
f
Het nieuws van heden
KERMIS TE ZAANDAM
OP DEN TOREN VAN EEN
TANK
PROGRAM KAN HEM NIET
BEKOREN
DE BAROMETER
VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1934
Avondblad
Wat was de bedoeling?
Spionnage in België
Mussolini
De Britsche lucht-
bewapening
Slagschepen en kruisers krijgen
vliegtuigen aan boord
Het a.s. congres der
N.S.D.A.P.
Drie personen gearresteerd
Hitier zal zesmaal het woord
voeren
Insubordinatie in het
Fransche leger
Onderofficier krijgt een pak slaag
De Chaco-oorlog
Boliviaansch regiment vernietigd
Het Weer
De Saarbetooging te
Coblenz
De ,JZcho de Paris" mag geen
verslag uitbrengen
De wereld produceert
meer narcotica
Morfine-gebruik met 4 procent
gestegen
NAAR HET INTERN. EUCHARISTISCH CONGRES
f
Overstrooming in
Bengalen
Vijftig dorpen onder water
Een „Dr. Dollfuss-plein"
te Weenen
,De Amerikaansche burger ver
langt werkgelegenheid en
bescherming tegen
uitbuiting"
Reorganisatie der
N.I.R.A.
Noodweer in Portugal
Wijngaarden grootendeels
vernield
Grierson heeft opnieuw
pech
De Stromboli werkt
Een brug gestolen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Intern, leening voor
Oostenrijk
De Oosterspoorweg
Japan arresteert nog meer
Sov jet-employé's
NAAR DE
AUTOBUSDIENSTEN
REIST PER N.A.C.O.Ü
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 18913
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Allerwegen worden in het tot de tanden ge
wapende Europa de gebruikelijke
herfstmanoeuvres gehouden. Na het
einde der oefeningen van de Italiaansche weer
macht besteeg Mussolini den toren van een
tank en hield de krijgshaftige rede, die de le
zer reeds kent uit de telegrammen van Reuter.
Hij inaugureerde officieel het Italiaansche mi
litairisme en schreef als het ware oorlogszuch
tigheid als verheven vaderlandsliefde voor.
Niemand in Europa wil wel den oorlog, maar
de gedachte aan oorlog zit nu eenmaal in de
lucht. Ebt is inderdaad een feit. Een zeer ge
vaarlijk feit. In de jaren vóór 1914 was de oor
logsgedachte ook overal in de lucht. Ook toen
wilde niemand den oorlog, behalve wellicht een
paar gewetenlooze diplomaten, maar dit is nog
steeds niet onwederlegbaar historisch vastge
steld. En tóch brak plotseling de wereldoorlog
•uit. De wereld „slibberde" haast onbewust in
den oorlog, dien de Duitschers toen verheerlijk
te als een „bad van staal" en welke de Duce
eleganter en niet ongeestig het „hof van cas
satie" der volkeren onderling noemt. Maar
welken naam men ook aan het monster moge
geven, de Voorzienigheid moge verhoeden, dat
de menschheid er weer door zal worden gegee-
seld, vooral in den vorm, dien het monster, als
het weer wordt los gelaten, thans onder de
macht der modernste schiet- en gastechniek zal
aannemen.
De wereld gist nu natuurlijk naar de be
doelingen van Mussolini. Het ligt voor
de hand, dat men op de allereerste
plaats denkt aan de mogelijkheid, dat hij het
oog heeft gehad op Oostenrijk en dat zijn ster
ke woorden een waarschuwing beteekenen aan
bet adres van Duitschland voor het geval eener
herhaling van den nazi-staatsgreep in Oostenrijk.
Bestudeert men echter de persstemmen uit het
buitenland, vooral uit Italië, dan blijkt dat
Voorshands slechts een minderheid de woorden
Van den Duce zóó interpreteert en dat ook deze
minderheid niet direct er absoluut van over
tuigd is, dat Mussolini's woorden dusdanig moe
ten worden opgevat, dat Italië de stricte belof
te heeft afgelegd, om de Oostenrijksche onaf
hankelijkheid met geweld van wapenen te ver
dedigen.
Een meer algemeen gevoelen is, dat de Duce,
toen hij zijn rede hield, in gedachten zich be
zig hield met het Verre Oosten en dat hij de
gevaren voor zich zag opdoemen, die onvermij
delijk zullen ontstaan, als er oorlog zou uit
breken tusschen Japan en de Unie der Sovjet
republieken of tusschen Japan en China.
In de „Daily Telegraph" wordt de meening
yan een officier weergegeven. De opvatting
van dien officier is van belang en men is ge
neigd te meenen, dat in deze opvatting de wer
kelijkheid, de waarheid het dichtst wordt bena
derd. Deze officier denkt er niet aan, om de
woorden van Mussolini in catastrofalen zin uit
te leggen. Die woorden moesten vooral in hun
verband worden beschouwd. Mussolini zou heb
ben willen wijzen op de snelle ontwikkeling en
mechaniseering der strijdmethode en op de
daaruit voortvloeiende noodzakelijkheid van
paraat te zijn, reeds op den dag van heden,
omdat het morgen te laat zou zijn. In dit ge
val zou de Duce met zijn klaroenachtige uitla
tingen niet sensationeeler geweest zijn dan de
Engelsche minister Baldwin, toen deze onlangs
verklaarde, dat de Engelsche grenzen niet lan
ger lager aan de krijtrotsen van Dover, maar
aan den Rijn. Voor deze opvatting is veel te zeg
gen en zij wordt versterkt, wanneer men zich
herinnert, dat de Oostenrijksche Bondskanselier
Dr. Schuschnigg na de recente conferentie van
Florence woordelijk verklaarde: „Ik heb met
den Duce absoluut geen militaire aangelegen
heden behandeld. Onze besprekingen betroffen
hoofdzakelijk economische problemen. Ook heb
ben wij maar zeer weinig over politiek gespro
ken."
En later nog eens: „Ik herhaal, dat militaire
kwesties niet zijn aangeroerd tijdens ons onder
houd." Er is geen reden, om Dr. Schuschnigg
niet te gelooven. Uit deze verklaringen zou dan
wel de conclusie mogen worden getrokken, dat
Mussolini niet het oog heeft gehad op de eerste
plaats en misschien in het geheel niet op een
oorlog in Europa. Wij hopen van harte, dat deze
interpretatie de juiste is. Een nieuwe Europee-
sche oorlog zou het oude werelddeel in een
chaos veranderen. Wat God verhoede!
LONDEN, 25 Aug. (Reuter) In verband
met de uitbreiding der Engelsche bewapening
in de lucht, heeft de admiraliteit volgens de
„Daily Telegraph" besloten, alle slagschepen
en moderne kruisers der Britsche oorlogsvloot
elk van twee vliegtuigen te voorzien.
Op het oogenblik zijn slechts 19 Engelsche
oorlogsschepen van vliegtuigen voorzien.
Door dezen maatregel der admiraliteit zullen
dus, behalve de reeds vastgestelde versterking
der militaire luchtvloot, nog zestig nieuwe
vliegtuigen noodig zijn.
De nieuwste Amerikaansche en Japansche
kruisers hebben elk vier, de Fransche en Ita
liaansche oorlogsbodems elk 2 of 3 vliegtuigen
aan boord.
BRUSSEL, 24 Aug. De justitie te Brussel
heeft een soldaat gearresteerd, die ervan be
schuldigd werd, geheime militaire documenten
te hebben verschaft aan den broer van zijn
vriend, een Duitscher, die deel zou uitmaken
van een spionnage-dienst. De Duitscher werd
eveneens gearresteerd, evenals zijn zuster, bij
wie andere geheime documenten werden ge
vonden. >e Belgische soldaat heeft bekend
geld te hebben ontvangen voor de levering dei-
betrokken documenten.
Het programma van het Nationaal-Socialis-
tisch Congres in Neurenberg is thans gepubli
ceerd:
Op 4 September zal het Congres geopend
worden met een plechtige ontvangst van de af
gevaardigden der Duitsche en Buitenlandsche
Pers. Het Congres duurt tot 10 September. Ge
durende het Congres, dat evenals het vorig jaar
zal omlijst worden door verschillende massa
demonstraties van de diverse partij-organisaties
(S. A, politieke organisaties, Hitler-Jeugd) zal
de Rijksleider en kanselier bij zes verschillende
gelegenheden het woord voeren: men is vooral
belangstellend wat Hitier op 8 September tegen
de 60.000 leden van de Hitler-Jugend zal te zeg
gen hebben.
PARIJS, 25 Aug. (Reuter) In de infante-
rie-kazeme te Bourges heeft zich gisteren een
incident voorgedaan.
Ongeveer 50, infanteristen protesteerden te
gen het slechte eten. Zij trokken naar de leger-
keuken en gaven den onderofficier-kok een pak
slaag.
Vier belhamels werden gearresteerd. Zij zul
len waarschijnlijk voor den Krijgsraad zich
moeten verantwoorden.
I1II1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIUÈ
ASCUNSION, 25 Aug. (Reuter) Het Para-
,uyaansche ministerie van Oorlog maakt be
kend, dat de troepen op den weg naar Garrapa"
tal een geheel Boliviaansch infanterie-regiment
van 900 man hebben vernietigd.
Verwachting: zwakke tot matigen, Noord-
oostelijke tot Zuidoostelijken wind, ne-
velig tot licht of half bewolkt, droog ;jp
behoudens dauw, overdag iets warmer.
Hoogste barometerstand: 766.0 te Scilly |e
en Shields.
H Laagste barometerstand: 756.8 te Hapa- s
randa.
Hj Zon op 6.00 - onder 8.04 Licht op 8.34
Maan op nam. 8.06 onder v.m. 6.42
Laatste kwartier 31 Aug.
illlllllllllllilllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllilllllllllllllllll
PARIJS, 25 Aug. Volgens Havas meldt
de „Echo de Paris", dat de Duitsche gezant te
Parijs geen visum heeft gegeven voor de pas
van den medewerker van dit blad, die zich
Zondag naar Coblenz wilde begeven om een
verslag te maken van de Saar-betooging.
Deze maatregel geldt niet den medewerker
van het blad persoonlijk, doch het blad zelf.
De „Echo de Paris" protesteert krachtig te
gen deze discriminatie en vraagt of een der
gelijke houding van de Duitsche regeering maar
lijdelijk moet worden aanvaard.
GENEVE, 25 Aug. Blijkens het door de
permanente opium-comimssie dezer dagen te
Genève behandelde rapport is in het jaar 1933
de productie van narcotische middelen, in het
bijzonder van cocaïne, toegenomen. Het aantal
producenten is gestegen van 20 tot 21, door de
hervatting der cocaïne-productie op Formosa.
Aan morphine hebben zeven landen, n.l. En
geland, Frankrijk, Duitschland, Zwitserland,
de Sovjet-Unie, de Vereenigde Staten en Japan
in 1933 meer dan een ton of ongeveer 90 pro
cent van de wereldproductie geproduceerd. Zes
msmssm
BK,#. 1»
AS»
De prachtige congresstad Buenos Aires met de presidentswoning op den achtergrond
landen, Engeland, Frankrijk, Duitschland, Zwit
serland, Japan en Korea produceerden 96 pro
cent van de totale productie van diacetyl-mor-
phine of 1295 K.G. Van de wereldproductie van
cocaïne werd 94 procent of 3773 K.G. geprodu
ceerd door acht landen, n.l, België, Engeland,
Duitschland, Frankrijk, Nederland, Zwitserland,
de Vereenigde Staten en Japan.
De wereldvoorraad aan cocaïne schijnt in
1933 in geringe mate te zijn afgenomen, terwijl
de morphine-voorraad met 17 procent is geste
gen. De wereld-consumptie van cocaïne en dia-
cetyl-morphine is eveneens afgenomen, terw'yl
het morphinegebruik met 4 procent is geste
gen.
Het rapport bevat verschillende cijfers van
in beslag genomen narcotische middelen, die
voor den verboden in- en uitvoer bestemd wa
ren. Groote hoeveelheden opium werden gedu
rende 1933 in beslag genomen in Frankrijk,
Sovjet-Rusland, Indië, China en te Hongkong.
Het rapport meent, dat het grootere aantal
gevallen van inbeslagneming voornamelijk zijn
oorzaak vindt in' de verscherpte controle der
betrokken autoriteiten in de verschillende lan
den en niet zoozeer in een toeneming van den
onwettigen handel.
CALCUTTA, 25 Aug. (Reuter) Zooals reeds
gemeld is de provincie Bihar in Bengalen, waar
in het voorjaar 2500 personen bij een aardbe
ving om het leven zijn gekomen, thans door
een groote overstrooming geteisterd.
Het geheele gebied zou reeds volkomen on
der water staan. De groote spoorwegverbindin
gen zijn gestaakt.
By Bhita staan ongeveer 50 dorpen geheel
onder water. Twee schepen, afgezonden door
de Indische regeering, alsmede een aantal klei
nere schepen verleenen de geteisterde bevolking
zooveel mogelijk hulp.
WEENEN, 25 Aug .(D. N. B.) De burgemees
ter van Weenen heeft den naam van de Frei-
heits-Platz veranderd in Dr. Dollfuss-Platz. De
Kriemhild-Platz, waarop thans de Gedachtnis-
kirche wordt gebouwd, waarin het stoffelijk
overschot van de bondskanseliers Seipel en
Dollfuss zullen worden bijgezet, zal „Kanzler-
Platz" genoemd worden.
Amy Mollison heeft Donderdag haar eerste vlucht als pilote van een
verlceerstoestel gedaan op de lijn LondenParijs. In stroomenden
regen landde zij op het vliegveld te Le Bourget, waar zij onmiddellijk
door journalisten werd bestormd
WASHINGTON, 24 Aug. (Reuter). President
Roosevelt heeft voor zijn vertrek naar zijn bui
tenverblijf in den staat New-York een aantal
journalisten ontvangen en van deze gelegenheid
gebruik gemaakt om zich zeer duidelijk te dis-
tancieeren van de onlangs opgerichte Liberty
League.
Hij wees er op, dat de door deze nieuwe partij
in haar program opgenomen handhaving van
de Amerikaansche grondwet en de bescherming
van den particulieren eigendom dingen waren,
die vanzelf spraken. De Amerikaansche burger
echter, aldus Roosevelt, verlangt meer dan dat,
n.l. werkgelegenheid, hulp in den nood en be
scherming tegen uitbuiting en hiervan maakt
het program der nieuwe party tot zijn verwon
dering geen gewag.
De president uitte vervolgens zyn instemming
met de onlangs door den minister van Land
bouw Wallace afgelegde verklaring, dat het in
het belang van den wereldhandel raadzaam moet
worden geacht, dat een deel der Amerikaansche
producten verzonden werd met buitenlandsche
schepen.
Roosevelt zeide het er mee eens te zijn, dat
het buitenjand slechts van Amerika kan koopen,
wanneer het geld verdient door uitvoer of door
het verrichten van diensten, zooals dit vervoer
ter zee.
Tenslotte verklaarde Roosevelt, voornemens
te zyn, voor de eerstvolgende byeenkomst van
het Congres, een reorganisatie der NIRA te
zullen uitwerken, welke een duurzame regeling
van industrie en landbouw mogeiyk zal maken.
Als een onmisbaren factor dezer organisatie
noemde hy de bepalingen in zake oneerlijke
concurrentie, arbeid van minderjarigen en mi-
nimumloonen. Op grond van de tot dusver op
gedane ervaringen, aldus Roosevelt, moet ter-
wille van een geordend economisch leven, een
zoo duurzaam en elastisch mogeiyk organisme
geschapen worden.
In sommige politieke kringen te Washington
is men van meening, dat de onder invloed van
een aantal invloedryke figuren uit Wallstreet
tot stand gekomen American Liberty League in
twee dagen tyds een der belangrykste poten-
tieele factoren in de Amerikaansche politiek is
geworden. Uit tal van brieven, telegrammen en
verklaringen van bankiers, makelaars en zaken
lieden uit verschillende deelen van het land
biykt, dat de nieuwe conservatieve organisatie
zich kan verheugen in den steun van deze
kringen.
De Staatssecretaris van Binnenlandsche Za
ken Harold Ickes sprak als zyn meening uit,
dat de nieuwe beweging, waartoe het initiatief
is genomen door Al. Smith, Jovett Shouse, John
W. Davis en het lid van het Congres Jimmy
Wadsworth, de lang verwachte scheuring ten
gevolge zal hebben zoowel in de democratische
als in de republikeinsche party, waardoor Roo
sevelt zoowel de groep, die hem steunt als de
oppositie geconsolideerd zou krijgen en geschei
den in twee scherp-omiynde kampen.
LISSABON, 25 Aug. (Reuter) Geheel Portu
gal wordt de laatste dagen geteisterd door
stormen van ongekende hevigheid.
Na dagen van abnormale hitte, zyn onwe-
ders, wolkbreuken en hagelstormen losgebar
sten, waardoor de veldgewassen en wyngaar-
den grootendeels zyn vernield. Talryke boeren
zyn geruïneerd.
Te Alvacoes do Corgo zyn de rivieren buiten
haar oevers getreden en de bewoners van de
in de omgeving staande huizen moeten per
boot gered worden.
In het district Anadia werden 3 personen
door den bliksem getroffen en gedood.
OTTAWA, 25 Aug. (Reuter). De Engelsche
vlieger Grierson, die via IJsland en Groenland
een vlucht maakt van Engeland naar Canada,
is opnieuw door tegenstand getroffen.
De vlieger, die gisteren van Angmagsalik, aan
de Oostkust van Groenland, naar Godthaab aan
de Westkust wilde vliegen, moest vermoedelyk
wegens motordefect, twee uur na zyn vertrek
weder, naar Angmagsalik terugkeeren.
MESSINA, 25 Aug. Vrydag werd een hevige
aardschok gevoeld, gevolgd door nieuwe uitbar
stingen van de Stromboli, die gedurende de laat
ste tien dagen in werking is.
Een dichte rook verborg den vulkaan gedu
rende den dag. Des avonds kon een hevige gloed
worden waargenomen. Een lavastroom vloeit
langs de Noordelyke helling van den berg.
MILAAN, 25 Aug. (Reuter). In het tot de
gemeente Treviso behoorende dorpje Caniz-
zano is des nachts door onbekend gebleven
personen de brug over de river Sile wegge
haald.
Het betreft hier een onmiddeliyk na den
oorlog van hout gebouwde 25 meter lange brug,
die op drie groote houten pylers rustte.
Japan arresteert nog meer Sovjet-employe's
bij den Oosterspoorweg.
Overstrooming in Bengalen. Vijftig dorpen over
stroomd.
Roosevelt niet erg te spreken over de oprich
ting der Liberty League.
Te Nijmegen is heden overleden de heer P. Th
H. M. Dobbelmann, directeur der bekende zeep
fabrieken en oud-lid der Eerste Kamer.
Bfl een auto-ongeluk onder Vaassen (Geld.)
werd een persoon ernstig gewond; zeven anderen
liepen lichte kwetsuren op.
RoIIbox (6X9 camera), geheel metaal., ƒ2.50
Solide metalen Statieven (1.50
Lederen tasschen met slot en langen riem 0.90
Color-films 23° Sch., 6 X 9, 8 opn1 0.40
8 m.M—films voor Kodak, Stewart, Warner e-a.
apparaten, per 15 Meter, inclusief afwerken, nu
t 3.25.
Fraaie en snelle afwerking Uwer vacantie-opnamen
tegen lagen prys! 's Morgens vóór 10 uur gebracht,
's avonds gereed!
PARUS, 25 Aug. (Reuter) Volgens den
Weenschen correspondent van de Agence Eco-
nomique, zal de Oostenrijksche minister van
Financiën, Buresch, op de aanstaande bijeen
komst van de financieele commissie van den
Volkenbond verzoeken aan Oostenrijk een in
ternationale leening van 200 millioen schillin
gen te verleenen.
Minister Buresch zal, volgens deze corres
pondent, voor de commissie verklaren, dat de
Februari-revolutie en de putsch op 25 Juli
aan Oostenryk meer dan 100 millioen schillin
gen heeft gekost.
De uitbreiding van het leger en de gendar
merie maken uitgaven noodzakeiyk, welke niet
op de begrooting voorkomen. Hiermede zou een
bedrag van 200 millioen schillings gemoeid zijn.
TOKIO, 25 Aug. (V.D.) Ondanks den eisch
van de Russische regeering, dat 88 Sovjet-on
derdanen, die gevangen worden gehouden, zul
len worden in vrijheid gesteld, zyn opnieuw
negen beambten van den Chineeschen Ooster
spoorweg gearresteerd.
In verband met den gespannen politieken
toestand in het Verre Oosten, heeft de hoofd
commandant van het leger van Kwantoeng
gisteren beraadslaagd met den minister van
oorlog van Mandsjoekwo, Tsjan Sin Koei.
De regeering van Mandsjoekwo heeft goed
gekeurd, dat Japansche vliegtuigen naar Dairen
worden gezonden. Een deel hiervan zal gepos
teerd worden aan het traject van den Oost-
Chineeschen spoorweg tusschen Moekden en
Tsjangsjoen.
Ook de regeering van Mandsjoekwo heeft
troepenversterkingen naar den Oost-Chinee-
schen spoorweg gedirigeerd. Drie regimenten
zyn uit Sjan Hai Kwan naar Charbin gediri
geerd.
VAN 25 AUG. T/M. 2 SEPT. AS.
PER
Vertrek uit Haarlem steeds 15 minuten vóór
elk uur, van het Kennemerplein. By drukte
extra diensten. Retour 90 cent.
t ui ii li li r s
Stand op Zaterdag 1 uur nun.: 764.6
Vorige stand: 762.4
