Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
J. E. Brutel de Rivière.
Ontstaan van
het postwezen
Diamantkoorts
in Zuid-Afrika
c.
Het afscheid van vice-admiraal
DE WERELDPOSTUNIE
DE RUSH NAAR BARKLY
WEST
GEEN SPRAKE VAN!
MU« fur :)cut$tMemd
v
d
P
u
is
d
h
e
d
t
De Maasverbetering te Alphen aan de Maas. Een viertal zand-
moiens diept de nieuwe rivier uit en schept de wanden weg
Reeds de oude Perzen kenden
koerierdiensten ten behoeve
der besturen van stad
en land
Trekschuiten en postil
lons
Hoeveel diamanten zullen er in de
toekomst nog in de bedding
van de Vaal worden
gevonden?
Het geheim van de
„Poel"
,,'T HEILIG PEERKE" HEEFT
Z'N MAANDSCHRIFT
BOVEN DE CONGRESSTAD BVENOS AIRES
Boven de stad van het a.s. Intern. Euch. Congres, Buenos Aires, waarheen de
Koninkl. Holl. Lloyd weldra het Nederl. reisgezelschap brengt, heeft de Graf
Zeppelin gevlogen; we verkregen telegrafisch het reproductierecht van deze zeld
zame opname „Bourquin y Kohlman", waarvan verdere reproductie verboden is
DINSDAG 28 AUGUSTUS 1934
'A-Ay.WA-AV
»«W mur^^tArw^jlW-i -
b
0
V
is
d
B
ii
n
h
d
B
n
t,
li
d
a
k
V;
d
d;
e
O]
ir
d
w
ir
a
t<
a
Vi
h
a
e
v
d
li
d
b
h
E
a
a
'd
1
b
v
B
h
d
v
d
r
s
z
s
t
1
t
1
1
r
1
Ter gelegenheid ven het 700-jarig
beitaan van Harlingen zijn verschil
lende oude grachten In de stad ver
sierd en oude poorten opgericht
Da .Saar-demonstratla*. Ter gelegenheid van het bezoek van Hitier aan
Ehrenbreitstein en de massa „Saar-demonstratie" was de stad met talrijke eere-
poorten en propagandadoeken versierd
De burgemeester van Harlingen, de heer
L A. v. d Stock, bezichtigt een inzending
op de historische tentoonstelling welke ter
gelegenheid van het 700 jarig bestaan der
stad wordt gehouden
Er zijn weinig instellingen, die zoo sterk
verbreid zijn over de wereld als het
postwezen.
De geschiedenis is niet zoo heel groot, maar
geweldig in beteekenis.
Als men het postwezen zou willen definieeren,
zou men kunnen zeggen, dat de post een in
stelling is, die brieven en alles wat daar onder
te verstaan is, verzendt en bezorgt tegen een
bepaald tarief. Zoo gezien bestaat het postwe
zen vanaf de vijftiende eeuw, toen het han
delsverkeer tusschen Duitschland en Italië be
gon toe te nemen. Duitschlands relaties over
zee gingen ook voor een goed deel via Italië en
al bestonden reeds verschillende postdiensten
door de gilden ingesteld, toch voelde men de
noodzakelijkheid om een grootscheepschere
organisatie tot stand te brengen.
Maar ook de oude Perzen kenden reeds een
koerierdienst, dien men met een post zou kun
nen vergelijken, evenals de Romeinen en de
Chineezen, doch deze postdiensten stonden
voornamelijk in dienst van de besturen van
stad en land. In 1516 werd voor het eerst in
het Habsburgsche rijk een centrale post inge
richt door den Italiaan Francesco de Tassis,
die van Maximiliaan toestemming kreeg om zijn
plannen uit te voeren, op voorwaarde evenwel,
dat hij de poststukken van den keizer gratis
zou verzenden en verzorgen. Natuurlijk beloof
de de Tassis dit en hij heeft er geen spijt van
gehad.
In het begin van de zeventiende eeuw kende
ook Engeland een staatspost die door ver
pachting in handen was van particulieren.
Daarnaast bestond echter ook een stadspost, die
ook door particulieren werd gedreven.
Dat de post geheel in handen van den staat
zou komen was te danken aan het feit, dat de
particuliere diensten en vooral de pachtdienSten
meermalen tot fraude hebben geleid. In 1710
werd dan ook officieel de staatspostdienst in
gesteld onder den naam „General Post Office",
waarbij vele particulieren zich aansloten.
Naast Engeland behoort ook Nederland tot
de meest vooruitstrevende landen op het terrein
van het postwezen. Behalve de trekschuit, die
wel langzaam doch safe was, kenden wij de be
roemde pdstillons, die niet alleen brieven en
pakketten vervoerden, maar ook passagiers en
dus althans in dit opzicht onzen modernen tijd
verre vooruit waren. De stichting vaii het Al
gemeen Hollandsche Postmonopolie in 1747
was een groote vooruitgang in het postwezen.
In den Franschen tijd werd deze dienst nog
maals verbeterd, .doch de Fransche revolutie
vernielde de organisatie weer en men moest
wachten tot Napoleon om eindelijk weer een
perfecten dienst in werking te zien treden.
Ook Nederlandsch-Indië kreeg zijn postdienst
en wel in de zeventiende eeuw. Het vervoer ge
schiedde gratis, uitsluitend ten behoeve van de
inwoners. Wilde men echter een klein bedrag
afstaan, dan was dit welkom. Men kon dit aan
den koetsier of den besteller geven, en het werd
in dank aanvaard. Ook kon men het in een
bus werpen, die nu en dan werd geledigd, het
geen officieel in Batavia geschiedde. De helft
van het bedrag werd verdeeld onder de armen
van Batavia en de rest onder het personeel.
Maar natuurlijk werd ook hier geknoeid en zoo
duurde het niet lang of een reorganisatie werd
ingevoerd.
De post van Nederland naar Indië ging tot
Suez over land en hieraan hebben de postzegel
verzamelaars de oudste zegels ter wereld te
danken.
De post in Amerika werd gevestigd door Ben
jamin Franklin, die ineens een voortreffelijken
dienst tot stand bracht.
Het is duidelijk, dat de post zich geweldig
ging uitbreiden en dat men dus moest uitzien
naar een wet, die het postwezen beschermde.
Bij ons kwam deze postwet tot stand in 1850
onder minister Thorbecke.
De invoer van den postzegel geschiedde het
eerst in Frankrijk en wel in 1840. Direct namen
de andere landen dit voorbeeld over. Nederland
deed het in 1852 en reeds in 1874 was het post
wezen in alle beschaafde landen zoodanig toe
genomen, dat de Wereldpostunie tot stand
kwam, die de vaste tarieven voor brieven en
stukken vaststelde, vrijen doorvoer garandeerde,
kortom het geheele internationale verkeer naar
gelijke wetten regelde.
Vorig jaar heeft deze vereeniging dus haar
zestigjarig bestaan gevierd. Zestig jaar gere
gelde wereldpost, het wil heel wat zeggen. Maar
dat Nederland het eerste land is geweest, dat
een regelmatigen postdienst tot stand bracht
en regelmatig onderhield via de luchtroute
naar de koloniën, zie dat is een feit van bijna
even groote beteekenis. Deze groote beteekenis
wordt nog aanmerkelijk vergroot door het feit,
dat deze luchtlijn de grootste der geheele wereld
Sinds geruimen tijd houdt in Zuid-Afrika
de hoogconjunctuur aan voor alle bezit
ters van welk voertuig ook: elke, nog zoo
oude en rammelende auto, elke ezelskar, elke,
nauwelijks nog loopende boerenwagen, het be
lachelijkste vehikel stijgt van dag tot dag in
prijs
Het helpt niets, dat de autoriteiten waar
schuwen, dat in verren omtrek van de vind
plaats de terreinen reeds in handen van eige
naren zijn; het geeft niets, of zij al waarschu
wen tegen al te groot optimisme
Daar is bij de groote zaak van de Jonkheer
diamanten ook nog deze nieuwe „affaire Bo-
semann" gekomen! Een filmregisseur of een
beursspeculant had dezen roes van hoop, koer
sen en bodemprijzen niet beter kunnen ensce-
neeren. Niettegenstaande slapte in de diamant
industrie t,e Amsterdam, Londen en New-York,
ofschoon buitengewoon veel materiaal de marst
drukt en ook in de naaste toekomst niet veei
verbetering valt te verwachten stijgen de
diamantaandeelen en drijven ook goudvelden,
mijnen, bruggen, spoorwegen, electriciteit en
alle technische waarden mee de hoogte in.
En tegelijkertijd blijft de stroom van Kim-
berley en Bloemfontein en nog verder van uit
de Kaapkolonie aanhouden: muildierkarava
nen, auto's, soms vrijwel geheel versleten, voer
tuigen door paarden getrokken, ossenwagens,
hier en daar zelfs een paar handkarren in den
menschenstroom en dat alles beweegt zich
in de richting van het kleine landstadje
Barkly West aan de Vaal-rivier.
Eenige honderden schreden van de spoorweg
brug stroomafwaarts is de Vaal bij Barkly/
West tamelijk breed en naast de doorwaad
bare plek van de veekudden is een diepe, vij-
vcrvormige plaats, een soort waterkan, een
cc.ite „zak" in het rivierbed. Voor dezen „Poel"
is sedert tientallen van jaren een geschie
denis in omloop; niemand minder dan Rho
des zelf, de groote avonturier, pionier en Na
poleon van Zuid-Afrika, heeft zich voor Bar
kly West en bijzonder voor den „Poel" geïn
teresseerd. Hij hield het niet voor uitgesloten,
dat hier een der oorspronkelijke plaatsen
wellicht de oorspronkelijke plaats van de door
de Vaal meegevoerde diamanten was geweest.
Cecil Rhodes werd ziek en stierf. Na hem
interesseerde zich de Engelsche George Beau
mont er voor, een mijningenieur, die in de
goud- en diamantvelden van Zuid-Amerika
een vermogen heeft verdiend. Voor den erva-
ren man was het buiten twijfel of de „Poel"
bevatte reusachtige waarden.
De onderzoekingen van de rivierbedding vie«
len tot Beaumonts tevredenheid uit. Daar hij,
niettegenstaande zijn bemoeiingen er niet in
slaagde een maatschappij te stichten, niemand
van de groote bezitters zijn plan wilde mede-
deelen, riskeerde hij tenslotte zelf het werk.
Met een reusachtige baggermachine, die hij
voor £20.000 in Londen had gekocht, wilde hij
den grond van den „Poel" systematisch bewer
ken om diamanten te winnen.
Maar in het begin dézer eeuw waren de bag
germachines bij die van heden ten dage nog
zeer onvolkomen. Het dure apparaat was niet
bestand tegen den rotsachtigen bodem. Beau
mont liet twee jaren lang werken, zonder noe
menswaardig succes. Toen werden de verliezen
hem te groot en de „Poel" heette sinds iden tijd
in den volksmond „Beaumonts Folly". Dertig
jaren lang bijna lag de „Poel" in de Vaalrivier
verlaten. De menschen in Barkly West en om
geving repten nog steeds van de buitengewone
mogelijkheden daar, maar na deze éclatante
mislukking wilde niemand zich meer met de
zaak inlaten.
Totdat de ingenieur Alfred Bosemann arri
veerde, die evenals Cecil Rhodes zijn bijzon
dere meening over deze plek had. In 1932 nam
Bosemann zonder eenig crediet, met niets dan
zijn eigen, niet zeer groot kapitaal een aan
vang met het werk aan den „Poel". Hij begon
met een stuwdam aan te leggen, dwars door de
rivier, om in alle stilte de diepe uitholling van
het rivierbed te ontwateren.
Een jaar lang werkte Bosemann evenals zijn
voorgangers zonder succes. Maar in tegenstel
ling met Beaumont gaf hij de zaak niet op: in
1933 begon hij met de uitgravingen een stuk
verder stroomafwaarts en thans vond men in
de rotsachtige bagger de eerste diamanten! De
steenen, die hij op deze wijze uit den „Poel"
haalde, waren van een gewicht van 30 tot 60
karaat en de opbrengst is sinds weken in stij
gende lijn. Tot voor kort hadden zich de groo
te diamantkoningen niet in het minst om den
zeer onbeteekenenden heer Bosemann bekom
merd. Maar op het oogenblik weet deze zich
niet te bergen voor alle credietaanbiedingen
en voorstellen om vennootschappen, maat
schappij op aandeelen enz. met de groote hee-
ren aan te gaan.
Maar deze verstandige man heeft thans
daarmee absoluut geen haast. Want men weet
immers nog lang niet, wat uit dezen wonder
baren „Poel" in de rivierbedding van de Vaal in
de toekomst te voorschijn zal komen. Aan het
optimisme, dat Bosemann's diamanten in heel
Zuid-Afrika hebben opgewekt, gaat een wei
nig leedvermaak gepaard over de groote maat
schappijen, die in de slechte tijden eerst aan
zichzelf gedacht en toen voor niemand gezorgd
hebben, leedvermaak over de multi-million-
nairs, die eerst jarenlang in rustige rust niets
hebben gewaagd en weer hebzucht is ontwaakt,
nu een buitenstaander zooveel succes heeft ge
had.
Een advertentie behoeft geen „kapitalen" ta
kosten. Plaats maar eens een Omroeper I Rubri-
jeering en gelijkvormige zetwijze. Billijk han
delstarief
Vice-admiraal C. J. E. Brutel de la Rivière
heeft Maandag te Willemsoord afscheid
genomen en het bevel over de Marine
overgedragen aan Schout bij Nacht T. L. Kruys
is. En zoo zal de K. L. M. steeds een beroem
de naam blijven in de geschiedenis van het
wereldpostwezen en zoo zal ook de naam van
de Pelikaan nog weerklinken, wanneer de
groote postroutes over de geheele wereld uit
sluitend door vliegmachines onderhouden zal
worden. Want hij was niet alleen één der pio
niers, maar dè pionier in de evolutie van het
luchtpostwezen.
Reeds meerdere jaren bestond het tijdschrift
„Petrus Donders," doch het was gewijd aan de
Surinaamsche Missie en werd slechts genoemd
naar den grooten Missionaris dier Missie.
Thans is dat tijdschrift niet weinig uitge
breid, verschijnt voortaan om de maand in
plaats van om de twee maanden en is voortaan
voor de helft gewijd aan de geschiedenis en
vereering van den Eerbiedwaardigen Petrus
Donders.
,,'t Heilig Peerke" van weleer heeft voor
taan z'n maandschrift, waarvan de redactie en
de administratie zich bevinden in het Re
demptoristenklooster te 's-Hertogenbosch. Het
hoopt zijn spoedige verheffing op onze altaren
te bevorderen.
De brief van Mgr. Ariëns is gericht aan den
biograaf van den' Eerbiedwaardigen Donders,
Pater Kronenburg; de brief teekent den hei
ligen priester, die Ariëns zelf was. Hij luidt al
dus:
Amersfoort, 20 Febr. 1927.
Beste Pater Kronenburg.
U zoudt het nooit raden, maar ik heb nog een
oude schuld met U te vereffehen. „Oud" is
eigenlijk te veel gezegd ze dateert pas van
2 a 3 jaren maar schuld is 't. Ik las toen uw
„Pater Donders" en naar ik vast meen, niet
slechts met groote voldoening, maar met veel
vrucht voor mijn ziel. De lezing deed me goed.
U liet Pater Donders voor me leven, en wie
kan in gezelschap van een heilige komen, hem
zien en hooren zonder beter te worden?
Ik voelde me daarom zeer aan U verplicht, en
wilde U daarom ook danken voor de groote
weldaad aan mij bewezen; maar hoe dan ook
het is toen bij een voornemen gebleven. Ge
lukkig kan ik in mijn lange ziekte nog 'n boel
herstellen, en ik ben erg blij, beste Pater, dat
ik dat vandaag kan doen te Uwen opzichte. Ik
voldoe daarmee werkelijk aan een drang des
harten. Onze Lieve Heer loone U voor 't goede
dat U onbewust aan mij gedaan hebt. U krijgt
van middag van mij een Rozenhoedje terwijl
ik wederkeerig al volg ik geen do-ut-
des-politiek den zieken man in Uw memento
aanbeveel.
Laat ik hier iets bijvoegen wat U zeker plei-
zier zal doen: ik roep tegenwoordig de voor
spraak van P. Donders gedurig in: „Heilige Pa
ter Donders, bid voor mij (ons)."
Met hoogachting en toegenegenheid
de Uwe in Sacr.mo Corde
ALPH. ARIENS.
FOTOREPORTAGE
Het eeuwfeest der Parochie van Ossendracht. De onthulling en inzegening van
het fraaie H. Hartmonument, dat werd aangeboden ter gelegenheid van het
100-jarig bestaan der Parochie en het zilveren Priesterfeest van den ZeerEerw.
heer Pastoor Vermunt
i