De kieswet op de helling
1
PASS
K.J.M.V. te Amersfoort bijeen
Een Nederlander
verongelukt
Goud en zilver
f -
J AAAtA-",, r 1 IA|:<
\m
h
DINSDAG 28 AUGUSTUS 1934
TE OBERAMMERGAU VAN 21-28 SEPT. J|
PROGRAM: J
BIJWONING VAN HET PASSIESPEL
Ille KLAS f 90.- lie KLAS f 115.- H
Nieuwe belastingen
CONGRES VERVOLGD
Katholieke Staatkunde
Staking te Krommenie
Inleidingen over vak
onderwerpen
silll
De Nederlandsche sportvlieger, J. J. van der Leeuw, die op de thuisvlucht van
Kaapstad naar Nederland nabij Mpina is neergestort en gedood
Op weg naar Cairo met een vlieg
tuig omlaag gestort
Omzetbelasting op het electrici-
teitsverbruik?
DEVIEZEN S MOKKEL
Ook den tweeden dag werden de
deelnemende leiders door
eminente inleiders
voorgelicht
„Verantwoordelijkheid der
leiders"
Tot voortzetting besloten
BROODBAKKERIJEN OP DEN
KONINGINNEDAG
Versch brood mag acht uur 's mor
gens afgeleverd worden
MARINEVLIEGTUIGEN NAAR
KOPENHAGEN
Tweedaagsch congres van de Fe
deratie te Hilversum
R. K. Bond
Federatiecongres
VREEMDE MUSICI
Uit de Staatscourant
-
r 1. -aa aaAAAaa.:
I r. fé'-i, v
A
1
1 «—r
A A :V A j
-...• A-'- r A - AH-J
Ontwerp van den architect Joh. Luymen voor de nieuwe
JR. K. kerk te Eibergen
itSPEVi^
VRIJDAG 21/9: Vertrek per D-trein uit Utrecht te ongeveer
11.30 uur; diner in restauratie-rijtuig; reis langs den Rijn;
souper in restauratie-rijtuig; aankomst te Nümberg te ongeveer
23 uur; logies in hotel.
ZATERDAG 22/9: Ontbijt in hotel; te ongeveer 10 uur vertrek EEESE
van Nümberg naar München; aankomst aldaar ongeveer 13 u.; =E=E
diner te München in de groote restauratie-zalen van het Cen-
traal-Station; te 14.30 uur vertrek van München (Stamberger-
bahnhof) naar Oberammergau; aankomst aldaar te 16.30;
betrekking der pensions; souper in pensions; logies.
ZONDAG 23/9:
Te 6 uur plechtige gezongen H. Mis; ontbijt; te 8 uur aanvang |=e=
van het Passiespel; te 12 uur diner in pension; te 14 uur ver-
dere bijwoning van het Passiespel, dat te ongeveer 17.30 geëin
digd is; souper in pension; logies.
MAANDAG 24/9: Ontbijt; te ongeveer 8.30 per trein (schitte-
rende reis!) van Oberammergau over Mumau naar het luxueuze
en toover-schoone Garmisch-Partenkirchen, alwaar wij ons voor ==SE
de volgende dagen vestigen in uitstekende hotels; aankomst te
10 uur; diner; na het diner uitstapje naar de geweldige rots-
formaties en watervallen van den Partnachklamm; souper;
's avonds gezellig samenzijn: uitvoering van Beiersche boeren
dansen, schuhplatteln, jodeln! logies.
DINSDAG 25/9: Ontbijt; den geheelen dag autotocht door de
Zuidelijkste Beiersche Alpen over Mittenwald (Oostenrijksche =EEE
grens); diner aan het Walchen-meer (onvergetelijk uitzicht!); =ee
souper in hotel te Garmisch-Partenkirchen; 's avonds gezellig
samenzijn (zie boven)logies.
WOENSDAG 26/9: Ontbijt; te 8.30 autotocht naar het heerlijk
gelegen, wereldberoemde Klooster Ettal; bezichtiging der merk-
waardigheden; orgelconcert voor onze reisdeelnemers; per auto
over de alsdan zoo juist gereed gekomen auto-straat naar het
betooverende sprookjes-slot Linderhof van Ludwig IX; diner in 1
hotel te Ettal; per auto terug naar Garmisch-Partenkirchen, e==
waar in den namiddag de Kreuz-egg- of de Wankberg (naar
verkiezing) per Schwebebahn „bestegen" wordt (hier ligt het
Beiersche hooggebergte aan onze voeten; hier zien wij de berg-
meren diep beneden ons!); souper in hotel; na souper gezellig
samenzijn (zie boven)logies.
DONDERDAG 27/9: Ontbijt; te ongeveer 9 uur vertrek per
trein van Garmisch-Partenkirchen naar München; aankomst
aldaar te ongeveer 10.45 uur; groote autotocht door München ==e
oud en nieuw; diner in de restauratiezalen van het Centraal-
Station; 's namiddags gelegenheid tot winkelen; te ongeveer
19 uur vertrek der deelnemers die met den nachttrein reizen.
Souper in de treinrestauratie.
De deelnemers die met den dagtrein reizen gebruiken te 18.15
het souper weder in de restauratiezalen van het Centraal-Station
en vertrekken om 19.30 van München naarNümberg, alwaar
wordt overnacht.
VRIJDAG 28/9: Ontbijt in den trein voor deelnemers van den
trein; aankomst in Utrecht te ongeveer 10.40 uur.
Deelnemers dagtrein ontbijt in hotel; vertrek per trein uit
Nümberg te 7.15, diner en souper in treinrestauratie; aankomst i
te Utrecht ongeveer 19.30 uur.
AFSCHEID
N.B. Zij, die bezwaar mochten hebben tegen de nachtreis van
27 op 28/9, kunnen tegen een minimum van kosten (ƒ5.en ïe==
onder geleide de terugreis op 31 Augustus per dagtrein
afleggen. e==
De hierboven in het kort beschreven luxueuze reis biedt de
Directie van de V.K.P. en de Katholieke Illustratie aan hare r
abonné's (uitsluitend aan hare abonné's) aan tegen den prijs van
Deelnemers aan deze reis hebben, dank zij een afzonderlijk
getroffen regeling, geen pas, doch slechts een bewijs van
Nederlanderschap noodig, wat een aanzienlijke besparing be-
teekent.
Bij inschrijving voor- administratiekosten, enz. een bedrag van
ƒ2.50 per deelnemer verschuldigd.
De reissom moet uiterlijk 14/9 in ons bezit zijn.
Gegadigden gelieven zich terstond aan te melden opdat voor
een ieder een bevredigende voorbereiding gewaarborgd kan zijn,
mede in verband met de te verwachten drukte te Oberammergau
Uitvoerige dienstregeling, deelnemerslijst en insigne worden
t.z.t. aan de deelnemers toegezonden.
Men adresseere aan de Administratie van dit blad Afdeeling
Reis Oberammergau.
De Kieswet behoort nu eenmaal tot die
wetten, die, teneinde haar aan te passen
aan de zich voortdurend wijzigende om
standigheden, periodiek op de helling moeten.
Vandaar dat bijna ieder Kabinet een of meer
wijzigingen op haar naam heeft staan. De
laatste wijziging kwam helaas op een zoodanig
tijdstip in het staatsblad, dat ze geen effect
kon sorteeren bij de laatste verkiezingen voor
de Tweede Kamer. Gebleken is intusschen wel,
dat ze niet afdoende zou zijn geweest ter be
strijding van het steeds voortwoekerend kwaad
der kleine partijtjes, welke een gevaar ople
veren voor het parlementaire stelsel.
Men zal niet kunnen ontkennen, dat minis
ter De Wilde dit vraagstuk thans forsch aan
pakt, door met voorstellen te komen die zeer
ingrijpend zijn en er wel toe kunnen bijdragen
dat dit kwaad op meer afdoende wijze bestre
den wordt. In hoeverre ze algemeene bevredi
ging zullen schenken dient te worden afge
wacht. Reeds thans kan worden vastgesteld,
dat er eenig verzet groeiende is, niettegen
staande nog op 22 en 23 November van het
vorige jaar in de Kamer krachtig gepleit is
voor ingrijpende wijzigingen, daar de evenre
dige vertegenwoordiging, zooals wij die thans
kennen, te ver is doorgevoerd, en een kwaad
werd waartegen zelfs in de staats-commissie,
die haar voorbereidde, reeds werd gewaar
schuwd.
In die Staatscommissie is toen een lans ge
broken voor een indeeling van het land in 4
of 5 districten, zooals we nu hebben voor de
verkiezing van de Eerste Kamer. Men zou dan
hebben gehad een evenredige verdeeling per
district, maar het zou zjjn gebleven evenredi
ge vertegenwoordiging, zooals men die ook heeft
in België. Om zitting te kunnen nemen zou
men dan in een district den kiesdeeler moeten
hebben. De vertooning welke wij nu hebben,
dat er 50 en meer partijen aan de verkiezin
gen deel nemen, zouden zijn voorkomen; de
moeilijkheid echter was, dat men de distric
ten nooit zoo zou kunnen maken, dat ze ge
lijk waren. De kiesdeeler zou dus in ieder van
de districten anders zijn en daarop is dit plan
afgestuit.
Sedert dien is men voortgegaan met het zoe
ken naar een middel waardoor de evenredige
vertegenwoordiging zou kunnen worden behou
den, maar toch voorkomen zou worden, dat het
parlement langzamerhand in zooveel partijtjes
uiteenvalt dat werken onmogelijk wordt. Het
is vooral het Centraal Stembureau, hetwelk in
deze de regeering van advies moet dienen, dat
hieraan aandacht schonk. Tot heden wist het
echter evenmin als de Kamer en enkele an
dere personen die een bijzondere studie maakten
van de kieswet den weg aan te geven om uit
de moeilijkheid te komen. Wel is waar worden
de adviezen van het Centraal Stembureau nooit
gepubliceerd, maar uit de voorstellen van de
opvolgende regeeringen kan men wel opmaken
in welken geest ze gegeven zijn. Ook minister
de Wilde heeft voor en aleer hij zijn wetsont
werp naar den Raad van State zond, het advies
ingewonnen van het Centraal Stembureau, zoo
als hij op 24 November j.l. uitdrukkelijk heeft
toegezegd. Zelfs op een wijze dat men wel mag
aannemen, dat hü geen voorstel tot v|ijzigmg
van de Kieswet zou doen zonder dat dit college
het voorstelde of er zich vóór verklaarde.
In den loop der tijden zijn tal van middelen
aanbevolen om de verkiezingen te beperken tot
een kleiner aantal partijen. Gepleit is voor een
voorverkiezing, waaraan iedere tiende kiezer op
de kiezerslijst zou deelnemen. De candidaten-
lijst, die bij deze voorverkiezing niet het tiende
deel van den kiesdeeler zou halen zou afvallen
bij de definitieve verkiezing. Men zou daardoor
het verspillen van stemmen kunnen tegen gaan,
maar niet de eenmansfracties in het parle
ment, waardoor het parlementaire stelsel juist
schade lijdt.
Een ander middel was het opvoeren van het
aantal handteekeningen noodig voor het in
dienen van een candidatenlijst in den kieskring,
thans is het vereischte aantal 25, maar we
hebben zelfs pleidooien gelezen om het op te
voeren tot het tienvoudige. Daarnaast heeft
minister Ruys de Beerenbrouck bij de laatste
herziening een poging gedaan om te eischen
dat de handteekening gezet werd op de plaats
van inlevering der lijsten, maar de Kamer heeft
dat voorstel afgewezen. Tenslotte is er meer
malen gepleit voor het eischen van een waar
borgsom welke verloren zou zijn en aan den
staat vervallen als op de candidatenlijst geen
zetel verkregen werd in het parlement.
Minister de Wilde heeft zulks thans voorge
steld. Voor iedere candidatenlijst moet een
waarborgsom van 250 gulden gestort worden
bij inlevering op het hoofdstembureau in den
kieskring. Geschiedt dit niet dan is de candi
datenlijst ongeldig. De wet kent geen partijen
en waar een party dus wel verplicht is, in 18
kieskringen een candidatenlijst in te dienen
bedraagt de waarborgsom feitelük 4500 gulden.
Tenslotte zal hiertegen wel geen overwegend
verzet zijn in de Kamer. Tal van kleine be-
langenpartijtjes zullen zich op grond van dit
bedrag nog wel eens bedenken voor en aleer zij
overgaan tot candidaatstelling, want meer dan
40 partyen hebben bij de laatste verkiezing den
kiesdeeler niet gehaald en zouden dus het geld
kwijt zijn geweest; immers het ontwerp stelt
als eisch, dat de kiesdeeler gehaald wordt.
Het is mogelijk dat kleine partijtjes gezamen
lijk een candidatenlijst indienen, teneinde het
risico te ontgaan; maar daar staat tegenover
dat men dan wel heel zeker moet zijn van de
afspraken omtrent de personen die zitting zul
len nemen. De staat blijft daar buiten en de
ondervinding destyds opgedaan bij de combi
natie van ïysten door de heeren Ter Hall en
Staalman en bij de laatste verkiezing met de
lijsten Vervoorn en Braat toont aan dat ook
dit risico groot is.
Geheel nieuw en daarnaast tevens de verst
gaande wijziging door de regeering voorgesteld
is die van artikel 100 van de Kieswet, waarin
bepaald wordt, dat indien het betreft de ver
kiezing van de leden der Tweede Kamer voor
toekenning van een plaats niet in aanmerking
komen lijsten, wier stemmencijfer lager is dan
het drievoud van den kiesdeeler.
Toen de evenredige vertegenwoordiging hier
werd ingevoerd heeft niemand verwacht, dat
daarvan een partijverbrokkeling het gevolg zou
zijn als ons land te zien geeft. De minister acht
het noodig den toegang tot de Kamer eenigs-
zins te belemmeren door het stellen van een
grens, die overschreden moet zijn, vooraleer men
binnen kan gaan. Deze grens is dat er een aan
tal stemmen gehaald wordt waarop ten minste
drie zetels worden toegekend. Hij meent dat het
stellen van die grens zich verdraagt met het
systeem der evenredige vertegenwoordiging.
Volgens een Reuter-bericht uit Kaapstad
gaat het gerucht, dat dr. van der Leeuw, een
Nederlandsch opvoeder, naby Mpika, op weg
naar Cairo, met een vliegtuig omlaag is ge
stort.
Een bevestiging is nog niet ontvangen.
Reuter seint ons nader uit Capetown:
Bevestigd wordt, dat de heer Van der Leeuw
te Mpika is neergestort. Nadere bijzonderheden
ontbreken echter wegens de moeilijke commu
nicatie.
Volgens een later bericht is dr. v. d. Leeuw
bü het hem overkomen ongeluk overleden.
Da er nieuwe belastingen komen, weet men
reeds. Zoo zal er ten bate van het nieuw in
gestelde werkloosheidssubsidiefonds in de mees
te gemeenten wel een verhooging komen van
het aantal opcenten op de Personeele Belasting.
Er zullen ten bate van dit fonds 75 opcenten
geheven worden, daar de financieele verplich
tingen van de gemeenten door de instelling van
het fonds echter geringer worden, zal er hier
en daar tegenover die stüging ook wel een
vermindering staan van de thans ten behoeve
der gemeenten zelf geheven opcenten. Wat er
afgaat zal echter lang niet zoo veel zyn als wat
er bijkomt; in de meeste gemeenten zal men
belangrijke verhooging krijgen van de
Personeele Belasting.
Daartegen zal dan wellicht een geringe ver
laging komen te staan van de opcenten op de
Gemeentefondsbelasting.
Ook over de uitbreiding van de Omzetbelas
ting tot het electriciteitsverbruik is reeds be
richt. Zooals men weet is die nieuwe belasting
leelijk tegenvallen. De opbrengst is meer dan
40 pCt. onder de raming gebleven. Er was op
het einde van de zevende maand al een achter
stand van byna 21 millioen. Men wil nu nieuwe
bronnen aanboren. Allereerst de electriciteits-
rekeningen. De omzetbelasting zal hierby echter
niet volgens het bedrag der rekening betaald
worden, aldus bericht het „Vaderland", maar
volgens een door de Regeering zelf vastgesteld
uniform-tarief van 25 cent per kilowatt. Deze
zoogenaamde uitbreiding van de Omzetbelasting
wordt dus feitelijk een electriciteitsbelasting van
1 cent per kilowatt. Dit geldt natuurlijk voor de
electriciteit, welke in de huishouding verbruikt
wordt. Voor industrieele dryfkracht enz. komen
er andere maatregelen.
Aan de Duitsch-Limburgsche grens by Gei-
lenkirchen werd een Limburgsche vrouw met
haar beide volwassen dochters gearresteerd.
Alle drie hadden haar reispas en 250 marken
onder de kleeding verborgen. Uit het onderzoek
bleek, dat de gearresteerden tot een smokkel
bende behoorden. De 750 mark werden in ge-
slag genomen.
Den tweeden dag van de nationale bestuur-
dersdagen van de K. J. M. V„ welke Zondag
en Maandag in het pensionaat St. Louis wer
den gehouden, sprak allereerst Rector Jos. van
Campen, Bondsmoderator in het bisdom
Breda, over de
Spr. wees vooral op het belang van de cen
trale leiding van de beweging. De verantwoor
delijkheid van de leiders is groot, want zy
genieten het vertrouwen van hun beweging en
hebben hun opdracht van het hoogste kerke
lijke gezag. Daarom moeten de plaatseiyke
leiders gewillige volgelingen zyn van de cen
trale leiding. Er moet in de K. J. M. V. een
strakke tucht zyn en gehoorzaamheid heer-
schen, welke noodzakeiyk zyn voor het op
bouwende werk van de beweging. Het werk
van de leiders kan soms zwaar zyn. Dagen
zullen zy soms werken en geen resultaat zien.
Toch zullen zy steeds optimistisch gestemd
moeten zyn, met een groot vertrouwen in de
toekomst van de K. J. M. V.
Over dit onderwerp hield mr. H. Kolfschoten,
secretaris van het Partybestuur der R.K.
Staatsparty, een inleiding.
De jonge katholieken willen op de eerste
plaats meedoen aan den stryd, waartoe de liefde
tot Christus hen dringt.
Het is dwaas' te veronderstellen, dat de
jongeren in 1934 plotseling allen aan politiek
wenschen te doen. Het is echter wenschelijk
dat wy heden ten dage te doen hebben met een
geweldige ideeënrevolutie.
Velen zyn er, die alleen den Staat en den
Staatsleider verheeriyken en daarin heil zien.
De jongeren moeten voorgelicht worden op
politiek gebied en voor hep moet het politieke
pad worden verkend.
Christus moet onze richting en einddoel
biyven. Dit is iets, wat vele medestaatsburgers
niet meer voor oogen hebben.
Een belangrijk punt van ons Katholiek pro
gram is, dat wp geen staatsalmacht wenschen;
dit tegenover de socialistische leer. Echter even
min staatsonthouding, zooals in de liberale
staatsleer.
Ook willen wy geen totalen staat, welke alles
onder zyn toezicht wil brengen, zooals by het
nationaal-socialisme.
Evenmin wenschen wy een autoritairen staat,
met één almachtigen leider, zooals by het fas
cisme.
De staatstaak is en biyft bescherming van
de volksgemeenschap naar binnen en naar
buiten.
Daarvoor heeft de staat machtsmiddelen noo
dig. Het staatsgezag berust op Goddeiyken oor
sprong.
Wij, katholieken, moeten in onze staatkunde
het gezin weer voorop stellen, zoowel in maat-
schappeiyk als zedeiyk opzicht.
Noodig is het organiseeren van alle katho
lieken in de rijen van de R. K. Staatsparty, te
meer daar deze de eenige wezeniyke volksparty
is, welke alle klassen en rangen omvat.
In de middagbyeenkomst sprak rector J.
Colsen C.M. over „De nieuwe structuur van de
maatschappu".
Allereerst merkte spr. op, dat God den men-
schen groote vrijheid laat in de inrichting der
maatschappy. De huidige crisis heeft echter
vele menschen tot nadenken gebracht. Bü de
groote meerderheid van het volk heerscht de
overtuiging, dat er iets gebeuren moet en se
dert het verschijnen van den Pauselijken zend
brief Quadragesimo Anno weten wy zeker
wat er moet geschieden.
In Quadragesimo Anno brandmerkt de Paus
de radicale wanorde van onzen tüd. Groote ver
anderingen op sociaal en economisch gebied
moeten er komen.
Deze veranderingen moeten vooral tot stand
komen door hervorming der instellingen en
verbetering der zeden.
Van alle instellingen moet allereerst de staat
omgevormd worden.
De staat moet in het sociale en economische
leven actief ingrüpen en niet ïydzaam toezien.
Deze nieuwe ordening moet gebracht worden
door de insteling van bedrijfsschappen.
De nieuwe menschelijke ordening moet recht
vaardig en liefdevol zijn.
Juist in onzen crisistyd biykt, dat de libe
rale staat onhoudbaar is in zyn consequenties.
Aan de hervorming van de instellingen in de
Kerk moet gewerkt worden door de Actio ca-
tholica" en in de wereld door de Katholieke
Standsorganisaties.
Van groot belang is ook de hervorming van
de zeden.
De wereld moet weer tot het Christendom
teruggebracht worden. De christeiyke moraal
moet weer de algemeen geldende worden.
Hier is een terrein open voor de leeken bui
ten de hiërarchie. Deden alle katholieken hun
apostolischen plicht, dan waren hiervoor geen
organisaties noodig.
De Kerk staat thans niet in, maar buiten de
wereld. Godsdienst is privaatzaak, zegt men.
Ook door zeer vele katholieken wordt dit stand
punt gehuldigd. Slechts een sterk leekenaposto-
laat kan hierin verandering brengen.
Nadat nog een korte aanbeveling ter bestu
deering in de afdeelingen van het beginsel- en
werkprogram van dr. J. van Beurden was ge
geven, werd het congres gesloten.
De voorstellen van de directie der N. V. Ver-
eenigde Blikfabrieken te Krommenie, gedaan op
de Zaterdag j.l. te Amsterdam gehouden bijeen
komst, zijn niet aanvaard. In een daartoe te
Krommenie gehouden vergadering van de sta
kers (sters) is door 414 van de 514 stemgerech
tigden tot voortzetting der staking besloten.
Vóór beëindiging stemden er 95 en 5 blanco.
Vóór de vergadering was door bemiddeling
van den Rijks bemiddelaar mr. A. de Vries Czn.
een schrijven van de Directie binnengekomen,
waarin stond vermeld dat Maandag het loon
uitbetaald zou worden indien Dinsdag het werk
zou worden hervat.
De Minister van Sociale Zaken heeft goed
gevonden te vergunnen, dat in verband met de
viering van den verjaardag van H .M. de Ko
ningin in broodbakkerijen in alle gemeenten
des Rijks door hoofden of bestuurders en door
bakkersgezellen op Vrijdag 31 Augustus om 3
uur des voormiddags met den bakkersarbeid
wordt aangevangen. Bovendien mag voor
zoover betreft broodbakkeryen, aan welke eene
vergunning, als bedoeld in artikel 37, eerste
lid, der Arbeidswet 1919 is verleend op dien
dag reeds te 1 uur des voormiddags met ar
beid, bestaande in het gereedmaken van deeg
en ovens, worden aangevangen.
B. hoofden of bestuurders van de onder A
genoemde ondernemingen er aan te herinne
ren, dat:
le. zoolang van de vergunning gebruik wordt
gemaakt, overeenkomstig het bepaalde bü ar
tikel 10, derde lid, van het Rusttüden- en Ar-
beidslijstenbesluit voor fabrieken of werkplaat
sen 1923 uit een naast de arbeidslijst opge
hangen geschrift op duideiyke wüze de te vol
gen werktydregeling moet biyken;
Voorts wordt aan hoofden of bestuurders van
broodbakkeryen in alle gemeenten des Rüks
vergund, dat op Vrüdag 31 Augustus deeg of
brood, dat na 8 uur des namiddags van den
vorigen dag gebakken of opgewarmd is: van
7.30 uur des voormiddags af uit het gebouw
met aanhoorigheden, waarin zich de broodbak-
kern bevindt, wordt vervoerd; van 8 uur des
voormiddags af wordt verkocht of afgeleverd.
De twee watervliegtuigen, die in verband met
de Internationale Luchtvaart Tentoonstelling,
welke op het oogenblik te Kopenhagen wordt
gehouden, naar Denemarken zouden gaan, zijn
hedenochtend te kwart voor zeven van het
vliegkamp De Mok vertrokken, zy zullen een
tusschenlanding maken te Esbjerg en daarna
doorvliegen naar Kopenhagen, vanwaar; zy
Donderdag naar ons land zullen terugkeeren.
De „Federatie ter behartiging van de belan
gen van den handel In gouden en zilveren
werken" hield Zondag en Maandag haar con
gres het tweede in haar bestaan te Hil
versum.
Zondagmiddag te twaalf uur had de réunie
plaats in hotel Jans, waar het congres-bureau
gevestigd was. Deze eerste dag was uitsluitend
aan ontspanning gewijd. Men maakte een auto
tocht door het Gooische land en vertoefde op
de aardigste plaatsen. Den avond bracht men
in „Hamdorff" door.
Maandagmorgen werden de huishoudelijke
jaarvergaderingen van de aangesloten bonden
gehouden.
De „Nederl. R. K. Bond van Horlogemakers
en Handelaren in Uurwerken, Goud, Zilver en
Optiek „St. Sylvester" hield reeds Zondag zijn
bondsvergadering, die van huishoudeiyken
aard was. De bijeenkomst werd gepresideerd
door den bondsvoorzitter, den heer L. de Vries
uit Heerlen. De jaarverslagen werden goedge
keurd, terwijl de begrooting voor het komende
jaar werd vastgesteld.
Maandagmorgen werden twee groepsvergade
ringen gehouden voor de groep horlogemakers
hield de heer H. M. Pierrot uit Leiden een in
leiding over het onderwerp „Is een contract
een doelmatige vorm om den handel in uur
werken in goede banen te leiden?"
De bondsvoorzitter, de heer Leo de Vries,
hield hierna een inleiding over „Hoé komen wij
practisch tot de kringvorming in onzen bond?"
In de groep goudsmeden leidde de heer Jac.
Hendriks uit Nümegen een voorstel in tot het
instellen van een bekwaamheids- of bevoegd
heidsembleem voor goud- en zilversmeden, on
der gezag van de federatieleiding.
Maandagmiddag hield de Federatie van bon
den in het Hof van Holland haar eigenlijke
congres onder presidium van den voorzitter der
federatie, den heer M. Krijgsman te Den Bosch.
Deze sprak in een kort woord een bizonder
welkom toe aan de vertegenwoordigers van de
Ministers van Financiën en Economische Zaken,
de heeren W. M. Mieres en mr. J. J. Schmall.
De openingsrede werd uitgesproken door den
voorzitter der commissie van voorbereiding, den
heer W. van Rossum du Chattel te Voorburg.
Dit jaar aldus spr. luidt het parool
„geeft aan kwaliteit de voorkeur." In Engeland
heeft men by de Ascot-races een keurig voor
beeld gesteld, door geen prüzen meer uit ma-
gazünvoorraden aan te koopen, doch speciale
voorwerpen te laten vervaardigen.
Het zal ook in ons land van belang zijn,
dat aan dit vraagstuk eens de aandacht
wordt geschonken, want ook in Nederland
dreigt het geval van de sportprijzen ho
peloos eentonig te worden.
Vooral de hier te lande groote, kapitaal
krachtige sportbonden als Tennisbond,
Zwembond, K.N.V.B. en andere, zouden
ten behoeve van onze kunstnijverheid en
edelsmeedkunst belangrijk werk kunnen
doen!
Vervolgens was het woord aan den heer Jo
B. Citroen, voorzitter der „Vereeniging van
Grossers in Gouden en Zilveren Werken in
Nederland" te Amsterdam. Deze hield een cau
serie over het onderwerp „Hoe kan het dragen
van sieraden worden bevorderd?"
De heer J. van Willige te Den Haag sprak
vervolgens over „het nationale sieraad"
Prof. Huib Luns uit Delft hield een voor
dracht over „de positie van den edelsmid in
vroegere eeuwen."
Dr. M. R. J. Brinkgreve uit Voorschoten be
handelde het onderwerp „De toekomst van het
zilvervak."
De vüfde en laatste spreker, de heer L S.
Ter Wee uit Amsterdam, voorzitter van den
Nederl. Bond van Horlogemakers, hield een
causerie over „het nut van een goed uurwerk."
Naar aanleiding van de in sommige dag
bladen voorkomende berichten omtrent het uit
wijzen van buitenlahdsche musici en het tref
fen van een regeling tot rouleering van buiten-
landsche ensembles in ons land, verzoekt het
hoofdbestuur van den Ned. Toonkunstenaars-
bcnd mededeeling mediedeeling te doen, dat
hem van soortgelijke maatregelen niets be
kend is. Het bestuur verwacht geenszins een
algemeene uitwüzing op 2 September en even
min het vaststellen van een rouleeringssysteem.
Wel hoopt het, dat binnenkort de lang ver
wachte wet in werking zal treden en dat het
aantal vreemde musici dan belangrüke beper
king zal ondergaan.
By K. B. is aan P. H. Boshuüer, controleur
C by den Gemeentelü'ken Telefoondienst te
's Gravenhage toegekend de zilveren eeremedaille
der Oranje-Nassau Orde.
6>
S
