Vat icaan van het Oosten
MAISON „SPECIAL" Barteljorisstraat 20 - Tel.13589
ZATERDAGMIDDAG 3 UUR OPENING
Een boek dat
ge leest
PARCIVAL
Wis! II dat
a
DAGBLADRECLAME ONMISBAAR
Voordeelig in het gel
io.r 1
oruik. Di
de 1
e kinder
•en zijn er dol op. 25c
:ent per pak
25
20
30
45
45
25
25
21
25
van onze modern ingerichte speciaalzaak in KOUSEN - TRICOTAGES - LINGERIE - SCHORTEN
WITTE GOEDEREN - BABY-ARTIKELEN - DEKENS
MATRAS SLECHT!
CURSUSSEN
VERGEET U NIET
A2LIJW
OPLEIDING RADIO-TELEGRAFIST
y\\\\\ \V
jsj 1
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1934
Het klooster Athos
Door jarenlange ondervinding in de grootste concernzaken kunnen wij brengen SORTIMENT EN PRIJZEN ZONDER WEERGA
ZIET ONZE ETALAGES üillillimi
1
ENGELSCH
MACHINESCHRIJVEN
STENOGRAFIE GROOTE
KANTOOROPLEIDING
STENO-TYPISTE
STENO-TYPISTE in de
moderne talen
MOORE'S SCHOOL OF
COMMERCE
JlO
J. Roggeveen Koningstraat 54 - Haarlem
La mm yy|
Geschiedenis
Het bestuur
Rangorde der Monniken
RIJKSVISCHAFSLAG
BESOMMINGEN
HAARDEN
Kroon's Beddenmagazijn
159 bladz. kloek formaat ƒ1.-
Iranco per post t L10
IK OEN BOEKHANDEL
vraagt gratis prospectus
Adverteer!
U verkoopt meer!
GEBRADEN KALFSGEHAKT
BOTERHAMWORST
ANSJOVIS
HUISHOUD JAM
LIMONADE
SPERCIEBOONEN
SULTANE ROZIJNEN
PRUIMEN
SUIKER
GOUDSCHE KAAS OA.
LEIDSCHE KAAS
'N WINKELBOEKJE TE VRAGEN?
WIJ KOMEN HOOREN EN BEZOR
GEN OP ELK GEWENSCHT UUR
VAN DEN DAG.
Gratis proeven!
Carolina Cake
VROOM
RADIO-MONTEUR en RADIO-TECHNICUS
VAD REGENMANTEL
INDIANA REGENMANTELS,
Lak Regenmantels
Kinder REGENMANTELS
JONGENS TWEED EN
LAK REGENJASSEN
1
REGENMANTELS
f 4.90 tot f 24.75
HAARLEM
-
MA
Aan de grenzen van Europa, onbewogen
door onzen jachtenden tijd, leeft nog voort
een fragment van het Byzantijnsche Oos
ten, een bolwerk der Orthodoxe Religie het
Vaticaan van het Oosten.
De Heilige Kloosterstaat, gelegen op den
bergrug Athos, de derde tak van het drietan-
dige, in de Egeische Zee stootende schier
eiland Chalcidice, tusschen de golf van Sa-
loniki en Strymonicy. Daar, waar volgens de
legende aan Clytemnestra de val van Troye
voorspeld werd, en dwars waardoor het be
roemde kanaal van Xerxes 481 v. Chr. loopt.
Deze eigenaardige vrije Staat bestaat uit on
geveer 800 grootere en kleinere gebouwen, van
kolossale kloosters, 20 in getal, tot hermieten-
kluizen, met een totaal van ongeveer 4000 mon
niken. Deze denken zich de eenig overlevenden
cp den waren weg naar de eeuwigheid en de
verlossing door den Schepper en leven in vrede
en wereldafgescheidenheid onberoerd door den
voortgang van den tijd in het onveranderlijk
rythme van hun lange vasten en nachtelijke
gebeden.
In den loop der eeuwen hebben zich op den
Athosberg onnoemelijke schatten aan kunst
werken en boekerijen verzameld, welke de
bewoners jaloersch tegen inwerking van bul
ten beschutten, welke echter helaas door
gebrek aan onderhoudsgelden langzamerhand
in verval geraken.
De monotonie wordt slechts nu en dan ver
broken door kleine onderlinge twisterijen, te
wijten aan de verschillende Balkan-elementen,
en
alle monniken zijn n.l. Balkanieten
door het veelvuldig bezoek van vreemden.
Tallooze mythen en legenden zijn geweven
rond den oorsprong dezer vestiging. Reeds in
de le eeuw, in den tijd van den inval der Go-
then, schijnen op den berg Athos monniken
geleefd te hebben, de z.g. Anachoreten. Daar
heen gevoerd, volgens de legende door de H.
Maagd Maria en den Apostel Johannes. Ana-
stasios de Athoniet als een der eersten, bond
deze enkelingen in groepen tezamen en stichtte
de eerste bekende vestiging, genaamd Lawra
961 n. Chr., welk klooster nu als een der groot
ste op Athos geldt.
Men verhaalt dat een der kloosters door
Keizer Caracalla gesticht zou zijn en door hem
zeer rijk begiftigd. Inderdaad bestaat een mo
rasterion van dien naam, echter uit de 11e eeuw
en gesticht door Romanos den Diogenes.
Het klooster Lawra diende als voorbeeld voor
een ander en zeer beroemd monasterion in
Achaja Mega Spylaion voor korten tijd
geheel uitgebrand, waardoor onnoemelijk veel
rijkdom aan oude werken en kunstschatten
voor Griekenland verloren ging.
In de eeuwen rond de breuk tusschen de
Latijnsche en Grieksche Kerk nam het mon
niksleven in geheel Griekenland aan belang
rijkheid toe. Voornamelijk te danken aan den
H. Lukas, die gedurende zijn omzwervingen in
Griekenland, door zyn leven en werken er veel
toe bijdroeg, het aanzien en de macht der
kloosters te versterken. Hjj stichtte het klooster
Hagios Lukas in Phokis, dat tot op heden
bestaat. Na het Schisma ontstaan de zoo be
roemde Meteora-kloosters, hoog tegen de rot'
sen hangende gebouwen, waar de monniken
ontoegankelijk en veilig voor vervolging een
leven van ingetogenheid en gebed leidden. Atha
nasios, wiens naamgenoot vroeger de groote
Lawra op Athos stichtte, is de vader van deze
idee.
Onder den Protos Athanasios, gestorven 1001
kwam Athos tot grooten bloei. Keizerlijke en
Patriarchale schenkingen verhoogden het aan
zien en den invloed der monniken, de vestiging
groeide van 58 tot 180 koloniën, onafhankelijk
slechts onder bescherming van de Keizers te
Constantinopel.
De Gouden Bul onder Keizer Constantijn
Monomachos in 1046 brengt een einde aan vele
innerlijke en uiterlijke beroeringen; „Geen
vrouwen of vrouwelijke dieren zijn op Athos
toegelaten". De nu volgende eeuwen zien bran'
den en aardbevingen, maar innerlijke rust en
als in 1430 de onderwerping aan de Turken
volgt, bereikt Athos zijn hoogsten bloei. Vele
Ottomaansche prinsen en hoogwaardigheids-
bekleeders beschermen en verrijken de kloosters.
In de 17e eeuw betaalt een Synode van 4, ge
kozen uit de 4 voornaamste kloosters; Lawra,
Vatopedi, Iviron en Chilandari, een jaarUjksch
tribuut aan Constantinopel.
In de 18e eeuw belangrijke reformatie, vele
kloosters gaan van den Idiorrythmischen tot
den strengeren Cenobitischen leefregel over.
Groote veranderingen op disciplinair, admini
stratief en finantieel gebied, welke tot op heden
wetsgeldigheid bezitten.
In 1749 sticht het klooster Vatopedi, daarin
geholpen door de andere monasteria en onder
bescherming van den Patriarch van Constanti
nopel een school voor monniken en leeken.
Vooral beroemd als leerschool der Philosophie
en Theologie, werden er eveneens de practische
wetenschappen onderwezen. Deze school bestaat
niet meer.
Gedurende den Griekschen opstand in 1821
namen de jeugdige monniken deel aan den
stryd tegen de Turken, en, slechts door de
interventie der Groote Mogendheden, waaron
der voornamelijk Rusland, bleef Athos voor to
tale verwoesting gespaard. Vergeefs trachtten
hierna de Russen de autoriteit te verkrijgen.
Sinds 1912 rust Athos onder de bescherming
der Grieksche vlag.
10 Mei 1924 legde de H. Synode in een by
zondere zitting een laatste besluit voor aan net
Grieksche Ministerie van Buitenlandsche Za
ken dit departement is wel kenteekenend voor
de verhouding tusschen Athos en den Griek
schen Staat. Dit besluit werd geratificeerd en
illustreert duidelijk het fundament van dezen
theocratischen staat.
1. Slechts de 20 regeerende kloosters mogen
eigendom bezitten.
2. Geen vermeerdering in getal noch ver
andering in den staat der kloosters.
3. Allen die als monniken Intreden, worden
beschouwd als Grieksche onderdanen.
4. Recht wordt gesproken door de autoritei
ten der kloosters, slechts in strafrechteiyke ge
vallen wordt verwezen naar de rechtbank in
Saloniki.
5. De afgevaardigde van den Griekschen Staat
is gehouden aan de bevelen der H. Synode, aan
genomen dat deze in overeenstemming zyn met
de huidige Constitutie.
6. Ieder besluit der Synode, dat niet in tegen
spraak is met de constitutie, is verplichtend
voor Athos.
7. De administratie der goederen, behoorend
aan de kloosters, berust by de broederschap der
resp. kloosters.
Onafhankelijk van den Griekschen Staat, be
taalt Athos geen belastingen en bezit een eigen
rewind. Slechts een representant der regeenng,
afgevaardigde van het Ministerie van Buiten
landsche Zaken en wonend te Karla, volgt den
gang van zaken in de kloostergemeenschap. Hij
heeft het recht de zittingen der H. Synode by
te. wonen, verslag te geven der genomen be
sluiten en bezit een raadgevende stem. Slechts
in geval van wetten die met de Grieksche reli
gieuze of staatswetten strijden, kan hy in
grijpen.
De bovenvermelde H. Synode (iera-kinotisi
bestaat uit 20 vertegenwoordigers, ieder jaar
opnieuw gekozen, uit de 20 leidende kloosters
Deze houden 1 maal per 3 weken zitting in de
eenige stad Karia en worden gepresideerd door
den Protoepisatis, wonend in het Synode-ge
bouw aldaar.
Deze H. Synode bezit wetgevende, besturende
en rechtsprekende macht. Hiernaast bestaat een
dagelijksch of uitvoerend comité van 4. de Eoi-
stasia, gekozen uit de 20 leden der II Synode.
Dit comité wordt eveneens gepresideerd door
den Protoepistatis en berust op eenstemmig
heid. Als stempel voor wetsgeldigheid gebruiken
zy een medaillon der H. Maagd, die de hoogste
vereering geniet op Athos. Elk der leden der
Epistasia bezit een vierde deel, hetwelk zorg
vuldig behoed, het kenteeken zyner hoogwaar
digheid vormt, en elk jaar by de verkiezingen
plechtig aan den opvolger wordt overgereikt.
Rond den Protoepistatis staat de z.g. Lyf-
garde, de Seimeniden, Grieksche soldaten, ge
kleed in het oude koninklijke lyfgaraisten-
costuum, gelijkend op het uniform der Efzonen
(lyfgardisten der Grieksche koningen)Muts met
nog heden den tweehoofdigen adelaar, kleurig
jakje met wyde witte mouwen, wit zeer ruim
geplooid ballerina-rokje, lange witte kousen met
kruisbanden en leeren klompen met roode pom
poen. By alle feesteiykheden vormen zy een
fleurige, kleurige toon, te midden van het zwart
der monnikspijen.
Op het oogenblik bezit Athos een bewoners-
aantal van 4538, waaronder 3892 monniken.
Jongelieden onder 20 jaar kunnen gratis als
novice opgenomen worden, terwyl degenen bo
ven dien leeftydsgrens een intrede-som betalen
moeten (ongeveer het idee der do in onze R. K.
kloosters). De tydsduur dezer novicen-periode
(dokimos) is na het Concilie van Constanti-
IJMUIDEN, 31 Aug. Ryksvischafslag. Tarbot
70—85 cent per K.G. Tong 0 64—1.70 per K.O.
Zetschol 19.00, kleine Schol 2.0011.50, Schar
2.30—11.00, per 50 K.G. Vleet 30—80 cent per
stuk. Middel Schelvisch 9.009.50, kl. midd.
Schelvisch 5.059.00, kleine Schelvisch 3.10
4.90, per 50 K.G. Kabeljauw 14.0026.00 per
125 K.G. Gullen 0.75—3.70 per 50 K.G. Leng 30
cent per stuk. Wyting 2.40, Makreel 6.00—8.00
per 50 K.G.
van de heden aan den Ryksvischafslag aange
komen
STOOMTRAWLERS
Olympia 180 manden 1356Roode Zee 80
manden 879.Schoorl 350 manden 2067.
Maria Elisabeth 70 manden 1070
nopel 1861 gesteld op 3 jaar. Deze periode is
gekenteekend door zware beproevingen, de no
vice (rasophoros, drager der zwarte pil, rasos)
moet zich met ziel en lichaam aan Athos hech
ten. Volmaakte gehoorzaamheid, nederigheid en
zuiverheid van zeden vormen de treden tot den
H. Berg. Na voldoenden proeftyd krijgt de nieu
weling dan den naam van Kaloyer of Stavro-
phoros (kruisdrager) en neemt den klooster
naam aan dragend het Microschima (kleine
kleed); hierop volgt later het Megaloschima of
Groote kleed.
Uit deze Megaloschima-phoroi worden de
priesters gekozen.
Over de waardigheid van Archimandriet
hoogepriester met myter en scepter) voert de
rangorde op tot Episcopos. waaruit de Protoe
pistatis gekozen wordt, die zooals reeds vermeld
het directe hoofd is van Athos. Hoogwaardig-
heidsbekleeders in de Grieksch-Orthodoxe
Kerk, die in Athos intreden, maken een deel
dezer rangorde door, maar bekleeden een voor
keurplaats.
E. SYRIËR.
f 0-75 p. week zonder vooruit
betaling.
SITTERS v. d. KAR
Kruisweg 60, Haarlem, Tel. 16659
BEL OP 1.5.7.7.7
ALLEEN GIERSTRAAT 73
voorheen Doelstraat 35
bewaart en herleest In onze
beste oogei,blikken we als
kinderen: blij met een mooi ter-
haai maar blijer oog met eer
edele, diep? gedachte, die n!t
aat verhaal tot ons spreekt We
voelen benoefte. als we met
het menocndom uit de Graal
sage uen moed verliezen te
hooren: Mijn meening is rein
Wat zou ik vreezen?
door MARIE KOENEN.
verkrijgbaar, en b. d. uitgeefster-
N.V. Drukkerij De Spaamestad
Haarlem Giro No. 597»'
niITTSPH f7.50 p. 3 maanden
kJV.ll Boeken vry.
ƒ10.— p. curs. Boeken en papier
gratis.
ƒ3.50 p. mnd. Boeken gratis
ƒ5.— p. mnd. Boeken gratis
ƒ5.— p. mnd. Boeken gratis
ƒ9.— p. mnd. Boeken gratis.
Frans Halsstraat no. 1, Haarlem
Telefoon 14624.
evrnmiddetes!
per pond
per pond p
(met rijksmerk) per tO stuks.
(nieuwe oogst) per 5 pond
(in sierflesch) per flacon
(Literblik) per 2 blik.
per 1 Yi pond
(fijn van smaak) per 2 pond.
per pond
(volvet) per pond
Opera Assortie
chocolade
2 on*
f
iets bijzonders Fft
per stuk Ow
m
Wist U dat een belangrijk percentage van
de azijn, die in den handel wordt gebracht,
geen azijn is, maar een verdunde essence,
bereid uit carbid of kalk. Als middel om
koper te schuren moge dit goed zijn, voor
de consumptie raad ik het U ten sterkste af.
Als U geen gevaar voor Uw gezondheid
wilt loopen, gebruik dan uitsluitend BOOG-
AZIJN, uit volkomen zuivere grondstoffen
op uiterst hygiënische wijze bereid.
BOOG-AZIJN blijft ook in geopende
toestand vrij van bederf en azijn-aaltjes.
HAAS'AZIJh FABRIEKEN N.V. HAARLEM"
OOG
HEDEN VANGEN AAN DE NIEUWE AVOND-CURSUSSEN.
Inlichtingen: 's Maandags en Donderdags van 7 uur nam. tot 10 uur
nam. in Restaurant KÖHLINGER, Jansstraat 55, Haarlem.
Brieven: INSTITUUT RADIO, J. P. Coenstraat 69, IJmuiden.
Volgt GRATIS onze PROEFLESSEN, welke begin September ajs. weder
gehouden worden.
TELEFOON 11152
MEUBELEN, BEDDEN, DEKENS, VLOERZEIL, LOOPERS,
MATTEN, KARPETTEN, SCHOENEN, HEERENCOSTUUMS,
MANTELS, JAPONNEN.
ƒ100.per week 2.50
75.per week 2.—
50.per week 1.50
35.—per week L—
REGEN
MAMTEI
-'.W, >*fj~
v
K
Een veilig gevoel gedurende
Uw vacantie geeft U een
In elke prijsklasse vindt U
een uitgebreide sorteering
op de betreffende afdeeling
Uitsluitend betere kwaliteiten
ruime modellen. prima
kwaliteit, met spilt,
beige, alle maten 40
38—52 2.90 Cm
in diverse kleuren, zwart,
groen, grijs, met en zonder
fleece voering 90
5.90 4.90 3.80 Cm
SATIJN, POPI/IN DAMES
REGENMANTELS in de
nieuwste tinten
0.90 5.90
Kinder Lak- en Tweed-j
regenmantels met zuid
wester vanaf
prima pasvorm, ln de 90
nieuwste dessins vanaf
GABARDINE DAMES RE
GENMANTELS geheel ge
voerd, ln marine, bruin en
beige, alle maten 0 75
22.75 18.75 13.75
U vindt bij ons 'n keurcol
leotle in de laatste nou
veautés
WÊmèMM
BLOOKEI
R's
cho<
:olade - VLO
>KKEN
Doternam
