Hoe gaan wij nu spellen?
l
PALM O LIVE
.„de zeep der feugd
De textielstaking
Het geval-Tonnet
Diamanthandelaar
aangerand
WANNEER E EN 0?
BIJ VOLDOENDE DEELNAME
TE OBERAMMERCAU VAN 21-28 SEPT. J
PROGRAM: m
BIJWONING VAN HET PASSIESPEL
llle KLAS f 90.- He KLAS f 115.- |J
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1934
De naamvals-n alleen in enkelvoud
voor namen van mannelijke
personen of dieren
Ongesproken sch ver
dwijnt
Purmerend 4SO jaar
Het vierdaagsch feest begonnen
De Katholieke Illustratie
BESCHERMING TEGEN GASOORLOG
In België worden geregeld oefeningen gehouden, om den militairen
gelegenheid te geven, zich te bekwamen in het redden en verplegen
van slachtoffers bij gasaanvallen uit de lucht. Bovenstaande foto
werd genomen in de omgeving van Brussel
AFSCHEID =H§
De strijd krijgt langzamerhand een
fel en verbitterd karakter
Bemiddelingscommissie
aan het werk
DE DOODELIJKE AANRIJDING
TE KRUISLAND
Het onderzoek nog gaande
De groote hoeveelheden olijf- en
palmoliën, in elk stuk Palmolive
zeep verwerkt, zijn van onschat
bare waarde voor het behoud van
een frissche, soepele huid.
JAARVERGADERING N.C.B.
Belangwekkende openingsrede
De crisis-maatregelen
'n Waar boerenvriend
Eisch tot schadevergoeding tegen
den psychiater
DE FRAUDE TE 'S GRAVEN-
ZANDE
Thans ook de tweede keurmeester
geschorst
Honderdjarige te Best
Eerw. Broeder Angelus t
Wraakneming te Antwerpen over
bevoordeeling der Duitsche
diamantindustrie
Slachtoffer overleden
Doumergue spreekt 20
Sept. voor de radio
Louis Morin voor handhaving van
den godsvrede
DE DIESELT REIN EN
WIELERBAAN SPORTPARK
HEER
Pijnenburg laat verstek gaan
Van verschillende kanten bereikt ons het
verzoek om, nu de minister zijn spellingswijzi
ging in de scholen gaat doorvoeren, nog eens
den inhoud van die veranderingen weer te ge
ven.
Zij komen dan hierop neer:
I. De E wordt aan het eind van open Iet-
tergrepen niet verdubbeld.
Men schrijft dus niet meer teeken, maar te
ken niet meer deelen, maar delen. Zoo
wordt fluweelen: fluwelen; Ieeraar wordt leraar.
In gesloten lettergrepen blijft de ee staan. In
leeuwen bijvoorbeeld en eeuwig. Of in geel en
geel-achtig, wreed en wreed-aardig, spreekuur
enz. Het verschil is ons duidelijk in dit voor
beeld: men moet schrijven: de verbrede straat
doch: men verbreedde de straat, omdat in
het eerste geval de e in een open, in het tweede
de ee in een gesloten lettergreep staat.
Vervolgens blijft de ee gehandhaafd aan het
einde van een woord en in afleidingen van zul
ke woorden, die op ee eindigen.
Het woord zee bijvoorbeeld blijft onveranderd;
(ter onderscheiding van ze) alsook zijn samen-
stelinlgen: zee-straat, zeewaardig, zee-sluis enz.
Zoo ook de woorden mee (en samènstellingen:
mee-geven, meewarig enz.), twee, vee enz.
Vreemde woorden blijven intusschen in dezelf
de spelling als thans.
Het woord abonné bijvoorbeeld. Hetzelfde is
het geval met aardrijkskundige namen, die
hun oude schrijfwijze behouden: „Weenen" bij
voorbeeld blijft onveranderd.
II. De O wordt aan het einde van open let
tergrepen niet verdubbeld.
Men schrijft dus niet meer beloonen, doch be
lonen, groter inplaats van grooter. Ook aan het
eind van een woord vervalt de dubbele o; het
wordt duszo inplaats van zoo (en ook zoals, en
zovoorts), stro inplaats van stroo.
De gesloten lettergrepen houden dus de oo:
Oor bijvoorbeeld en mooi en groot. Men schrijft
dus: „de grote doos", doch „de grootte van de
doos". Uitdrukkelijk is een uitzondering op de
zen regel gemaakt voor de woorden goochelen,
goochem en loochenen en hun samenstellingen
en afleidingen, waarin de dubbele oo gehand
haafd blijft.
Aardrijkskundige namen blijven eveneens on
veranderd: Hindeloopen bijvoorbeeld.
III. De SCH wordt alleen daar geschreven,
waar de CH gesproken wordt. Het achter
voegsel ISCH behoudt echter zijn oude
spelling.
Men schrijft dus niet meer mensch doch mens
en zoo ook: fris, tussen, vis. De sch blijft in
Woorden als: schip, schuit, scheef, schoen enz.
Het wordt dus „de Chinese bevolking", Bredase
kerken enz. aardrijkskundige namen ondergaan
ook hier geen verandering; het blijft: 's-Herto-
genbosch enz. De uitzondering beteekent dat bij
voorbeeld Russisch blijft staan tegenover
Frans, Egyptisch tegenover Duits.
IV. De verbuigingsuitgangen E en EN bij
de woorden EEN, GEEN, MIJN, UW, ZIJN,
HUN en HAAR, worden weggelaten, wan
neer zij bevoegelijk zijn gebruikt, behalve
in staande uitdrukkingen, waarin zij ook
worden gesproken. (Hare Majesteit bijvoor
beeld).
Purmerend is maar een klein, rustig stadje;
klein is het altijd geweest, doch rustig is het
maar zes dagen in de week. Op één dag is
het er druk, dat is des Dinsdags, wanneer er
de wekelijksche vee-kaas-boter- en kleinvee-
markt gehouden wordt. Dan is Purmerend, als
veemarktstad de zesde in den lande. Geen
wonder, dat de burgerij het gedenkwaardige
feit, dat aan haar stad 450 jaar geleden het
marktrecht verleend werd, feestelijk wilde vie
ren. En dat met een vierdaagsche, welke he
denmorgen is aangevangen. Vanaf vandaag tot
Zondagavond is Purmerend dan ook geen rus
tig stadje. Alle straten en pleinen zijn feeste
lijk met bloemen en groen versierd. Het oude
stadhuis is des avonds feeëriek verlicht even
als de Where, de groote waterweg, welke de
stad doorkruist; overal ziet men feestelijke
étalages, die laten zien, dat Purmerend een
middenstand bezit, die ondanks miserabele tij
den toch nog niet bij de pakken is gaan neer
zitten, doch niets ongedaan laat, om zijn za
kenleven tot ouden bloei te doen herleven.
Het Marktfeest werd vanmorgen ingezet met
een muzikaal reveille door de straten der stad,
waaraan niet minder dan drie muziekcorpsen
deelnamen. Het stedelijk orkest, Crescendo en
„Kunst na Arbeid".
In de vroege morgenuren begon alreeds de
Stroom van deelnemers aan het feest; niet de
menschelijke feestgangers, doch het vee, het
puikje van den veestapel uit de bloeiende pol
ders rond de stad, dat óm 9 uur op het gunstig
gelegen marktterrein aanwezig moest zijn.
Doch even later kwamen ook de echte feest
gangers. De hooge hoed was dezen dag in eere
hersteld en het was een algemeen rendez vous
naar het slot „Purmersteijn", dat bijna te klein
bleek, om de vele genoodigden te herbergen. De
leden der vele feestcomité's, de wereldlijke en
geestelijke autoriteiten, de burgemeesters uit de
omliggende gemeenten, tal van journalisten
waren hier aanwezig, om getuige te zijn van de
officieele ontvangst door het gemeentebestuur
en de officieele opening der feestelijke vierdaag
sche door den oud-Purmerender, Minister mr.
P. J. Oud.
Dit slot „Purmersteyn" was speciaal voor dit
vierdaagsche feest gebouwd. Het is een imita
tie van het historische slot en vormt het mid
delpunt van het historische spel, dat deze da
gen enkele keeren wordt opgevoerd onder be
kwame leiding van den heer Ridderikhoff uit
Hoorn. Doch niet alleen als décor werd het
monumentale gebouw opgetrokken; het dient
ook als feestzaal voor de genoodigden en de
verdere dagen als restaurant voor de vele feest
gangers.
De omgeving van het slot is met een enkele
^onderden meters lang décor in een oud markt
plein herschapen, zoodat men zich hier enkele
eeuwen terug waant; een passende omgeving
voor dit historische feest en vooral voor het
historische spel.
Na de officieele opening deer Minister Oud
Werd de groote veetentoonstelling bezichtigd.
£)m 12 uur werd aan circa 150 genoodigden
éoor het gemeentebestuur een oud-Hollandsche
koffietafel aangeboden in het hierboven ge
noemde slot „Purmersteyn".
Om kwart over twee werden door het Tweede
Kamerlid, den heer D. Kooiman, eveneens oud-
Purmerender, de overige tentoonstellingen ge
opend, waarna om half vier de eerste opvoe
ring werd gegeven van het historiespel: Jan
van Egmoads Privilegie,
Deze vereenvoudiging behoeft weinig toelich
ting. De regels van de Vries en te Winkel wor
den op dit punt al lang niet meer gevolgd. Men
schrijft- toch niet meer eene en zijnen.
V. De naamvalsuitgang N bij lidwoorden
bijv. naamwoorden enz. wordt alleen ge
bruikt in het enkelvoud bi) de namen van
mannelijke personen en namen van dieren
die een mannelijk individu aanduiden.
Men lette erop, dat de naamvals-n.uitsluitend
in het enkelvoud nog gebruikt wordt. In het
meervoud niet.
Ik heb dus niet meer „den jongens", doch „de
jongens" iets gegeven. Ook schrijft men niet
meer „wee dengenen, die kwaad doen", doch
„wee degenen".
Op de tweede plaats vervalt het onderscheid
tusschen mannelijk en vrouwelijk, waar dit niet
wezenlijk bestaat. De tafel onderscheidt zich dus
niet meer door zijn behandeling als vrouwelijk
van den als mannelijk beschouwden stoel. Alleen
waar het geslacht duidelijk is, handhaaft de
nieuwe spelling de n. Bijvoorbeeld in woor
den als man, smid, haan, kater, hengst, stier,
bok enz. In figuurlijken zin gebruikt, verliezen
echter deze woorden weer hun geslachtsaandui
ding. De bok als plaats van den koetsier krijgt
geen n.
Bij deze regels kan men er nog een voegen,
die evenmin commentaar behoeft als de vierde
omdat hij reeds algemeen wordt toegepast: hij
betreft het gebruik van vormen als: des avonds,
dezer dagen, des Heeren enz. Men richt zich
hierbij geheel naar het beschaafde spraakge
bruik.
68e Jaargang No. 49
Hoe mooi en belangwekkend ons land wel is,
daaraan komt de K. I. van deze week ons
weer eens herinneren eerst door 'n groep
mooie, goed toegelichte foto's uit het grens
land bij Venlo, dan door een royaal over
zicht van de veemarkten te Leeuwarden en
Den Bosch. Ook het buitenland krijgt zijn
deel: we maken kenmis met den oudsten land
weg der wereld en de katakomben van St.
Callixtus bij Rome, en bezoeken de borduur
sters van Madera bij haar huisarbeid.
Een nieuwe roman „De weg van den Roo-
den Pimpernel", door Barones Orczy, trekt de
belangstelling. Als korte verhalen zien wij ge
plaatst een aardig familietafereeltje: „Knolle
tje", door Joh. Peerdeman, en een stukje
Vlaamsch leven: „De druivelaar", door A. P.
„De Witte Raaf" komt als gewoonlijk met
'n overvloed van vertellingen, rijmen, anec-
doten en andere bijdragen, die enkele uren
prettig bezig kunnen houden.
haaRj*
VRIJDAG 21/9: Vertrek per D-trein uit Utrecht te ongeveer
11.30 uur; diner in restauratie-rijtuig; reis langs den Rijn;
souper in restauratie-rijtuig; aankomst te Nümberg te ongeveer F=
23 uur; logies in hotel. j==
ZATERDAG 22/9: Ontbijt in hotel; te ongeveer 10 uur vertrek
van Nürnberg naar München; aankomst aldaar ongeveer 13 u.;
diner te München in de groote restauratie-zalen van het Cen-
traal-Station; te 14.30 uur vertrek van München (Stamberger-
bahnhof) naar Oberammergau; aankomst aldaar te 16.30;
betrekking der pensions; souper in pensions; logies.
ZONDAG 23/9:
Te 6 uur plechtige gezongen H. Mis; ontbijt; te 8 uur aanvang
van het Passiespel; te 12 uur diner in pension; te 14 uur ver-
dere bijwoning van het Passiespel, dat te ongeveer 17.30 geëin-
digd is; souper in pension; logies.
MAANDAG 24/9: Ontbijt; te ongeveer 8.30 per trein (schitte-
rende reis!) van Oberammergau over Murnau naar het luxueuze
en toover-schoone Garmisch-Partenklrchen, alwaar wij ons voor e=:
de volgende dagen vestigen in uitstekende hotels; aankomst te
10 uur; diner; na het diner uitstapje naar de geweldige rots-
formaties en watervallen van den Partnachklamm; souper;
's avonds gezellig samenzijn: uitvoering van Beiersche boeren-
dansen, schuhplatteln, jodeln! logies.
DINSDAG 25/9r Ontbijt; den geheelen dag autotocht door de
Zuidelijkste Beiersche Alpen over Mittenwald (Oostenrijksche
grpnsidiner aan het Walchen-meer (onvergetelijk uitzicht!);
souper in hotel te Garmisch-Partenkirchen; 's avonds gezellig
samenzijn (zie boven); logies.
WOENSDAG 26/9: Ontbijt; te 8.30 autotocht naar het heerlijk
gelegen, wereldberoemde Klooster Ettal; bezichtiging der merk-
waardigheden; orgelconcert voor onze reisdeelnemers; per auto
over de alsdan zoo juist gereed gekomen auto-straat naar het
betooverende sprookjes-slot Linderhof van Ludwig II; diner in EEEEr
hotel te Ettal; per auto terug naar Garmisch-Partenkirchen,
waar in den namiddag de Kreuz-egg- of de Wankberg (naar
verkiezing) per Schwebebahn „bestegen" wordt (hier ligt het
Beiersche hooggebergte aan onze voeten; hier zien wij de berg-
meren diep beneden ons!); souper in hotel; na souper gezellig
samenzijn (zie boven)logies.
DONDERDAG 27/9: Ontbijt; te ongeveer 9 uur vertrek per
trein van Garmisch-Partenkirchen naar München; aankomst
aldaar te ongeveer 10.45 uur; groote autotocht door München
oud en nieuw; diner in de restauratiezalen van het Centraal-
Station; 's namiddags gelegenheid tot winkelen; te ongeveer
19 uur vertrek der deelnemers die met den nachttrein reizen.
Souper in de treinrestauratie.
De deelnemers die met den dagtrein reizen gebruiken te 18.15
het souper weder in de restauratiezalen van het Centraal-Station
en vertrekken om 19.30 van München naar Nümberg, alwaar
wordt overnacht.
VRIJDAG 28/9: Ontbijt in den trein voor deelnemers van den
trein; aankomst in Utrecht te ongeveer 10.40 uur.
Deelnemers dagtrein ontbijt in hotel; vertrek per trein uit
Nürnberg te 7.15, diner en souper in treinrestauratie; aankomst
te Utrecht ongeveer 19.30 uur.
N.B. Zij, die bezwaar mochten hebben tegen de nachtreis van
27 op 28/9, kunnen tegen een minimum van kosten (ƒ5.—) en
onder geleide de terugreis op 28 September per dagtrein
afleggen.
De hierboven in het kort beschreven luxueuze reis biedt de
Directie van de V.K.P. en de Katholieke Illustratie aan hare
abonné's (uitsluitend aan hare abonné's) aan tegen den prijs van 11
Deelnemers aan deze reis hebben, dank zij een afzonderlijk
getroffen regeling, geen pas, doch slechts een bewijs van
Nederlanderschap noodig, wat een aanzienlijke besparing be-
teekent.
Bij inschrijving voor administratiekosten, enz. een bedrag van -
ƒ2.50 per deelnemer verschuldigd.
De reissom moet uiterlijk 14/9 in ons bezit zijn.
Gegadigden gelieven zich terstond aan te melden opdat voor -
een ieder een bevredigende voorbereiding gewaarborgd kan zijn,
mede in verband met de te verwachten drukte te Oberammergau
Uitvoerige dienstregeling, deelnemerslijst en insigne worden
t.z.t. aan de deelnemers toegezonden. -
Men adresseere aan de Administratie van dit blad Afdcellng
Reis Oberammergau.
NEW-YORK, 6 Sept. De door president
Roosevelt ingestelde commissie ter bemiddeling
in het textielconflict, bestaat uit den gouver
neur John Winantof uit New-Hampshire, Ma
rion Smith uit Atlanta in Georgia en Raymond
Ingersoll uit Brooklyn te New-York. In de om
schrijving van de taak der commissie wordt ge
zegd dat deze een onderzoek moet instellen
naar' het algemeen karakter en den omvang
van de klachten der arbeiders in de textiel- en
aanverwante industrieën, verder een onderzoek
moet instellen naar de problemen, waarvoor de
werkgevers in genoemde industrieën zich ge
plaatst zien en vervolgens moet trachten deze
beiden met elkander in overeenstemming te
brengen. De commissie kan optreden als een
lichaam voor vrijwillige arbitrage, dan wel een
persoon of instantie voor deze vrijwillige arbi
trage uitkiezen. Via den minister van arbeid
moet de commissie niet later dan 1 October a.s.
rapport uitbrengen over haar werkzaamheden.
Wat het verloop van de staking zelf betreft,
deze krijgt gelijk dit bij Amerikaansche stakin
gen veelvuldig het geval is, langzamerhand een
feller en verbitterder karakter. Reeds thans zijn
behalve de bij verschillende botsingen gewonde
personen ook reeds twee personen gedood tijdens
onlusten in Georgia. Terwijl in den allereersten
aanvang der staking de stakers nog een af
wachtende houding aannamen met betrekking
tot het al- of niet-deelnemen der nog niet tot
staking overgegane arbeiders, begint hun hou
ding thans bijzonder agressief te worden, waar
bij zij er niet tegen opzien geweld te gebruiken
en zoo noodig bloed te vergieten.
Zooals werd gemeld, heeft Maandag 27 Augus
tus, des avonds omstreeks half elf, op den weg
van Kruisland naar Goetelsveer, een auto-aan
rijding plaats gehad, waardoor P. Roks uit Oud-
Gastel, die per fiets van de Kruislandsche
kermis kwam, werd gedood en zijn fiets in
tweeën gebroken, waarvan een gedeelte tot aan
Oud-Gastel ongeveer 2 K.M. verder aan
den auto is blijven hangen.
De terzake dit ongeval gearresteerde automo
bilist O., uit Roozendaal, die toen sterk onder
invloed van sterken drank verkeerde, werd den
volgenden morgen weer op vrije voeten gesteld.
Intusschen wordt het onderzoek door den
opperwachtmeester A. Verhagen, brigade-com
mandant der Kon. Marechaussee te Steenbergen,
nog met kracht voortgezet.
Zoo verzoekt de brigade-commandant voor
noemd te worden bekend gemaakt met den
naam van den bestuurdler van 'n donkerblauwen
of zwarten auto, type 1932-1933, rond bijloopende
carosserie, vermoedelijk afkomstig uit de Prov.
Zuid-Holland, welke bestuurder heeft 'staan
praten nabij het tramstation te Oud-Gastel met
een chauffeur van een auto, waarmede de aan
rijding vermoedelijk heeft plaats gehad. Verzocht
wordt dat eerstgenoemde automobilist zich
zal aanmelden bij de politie ter eigen plaatse,
ofwel per brief of op andere wijze.
Voorts verzoekt de brigade-commandant
voornoemd in kennis te worden gesteld met de
namen en adressen, zoo mogelijk, van de wiel
rijders, die op het tijdstip ongeveer van de aan
rijding het wegtraject Kruisland—Gasteis veer
zijn gepasseerd en iets van de aanrijding heb
ben gezien of gehoord.
In verband met het onderzoek intving de
brigade-commandant der marechaussee te
Steenbergen gisteren (Woensdag 5 Sept). een
anoniem schrijven waarin de onbekende schrij
ver mededeelde personen te kennen, die het
ongeval zouden hebben gezien. Naar aanleiding
hiervan wordt deze anonieme briefschrijver ook
verzocht zich bekend te maken.
(2 stuks voor 25 Ct)
In de groote zaal van de N. K. Harmonie te
Tilburg waren hedenmorgen de afgevaardigden
samengekomen van de groote boerenorganisatie
in de bisdommen Den Bosch en Breda. Een H.
Mis, door den geestelijken adviseur van den N.
C. B., den Weleerw. Heer drs. A. van Dal op
gedragen in de parochiekerk van den H. Joseph,
ging aan de vergadering vooraf. Zeer veie af
gevaardigden woonden deze H. Mis bij, om zich
daarna naar de N. K. Harmonie te begeven.
Terstond na opening der bijeenkomst sprak
de voorzitter van den N. C. B., de heer C.
Moors uit Nieuw-Vosmeer eenige hartige woor
den over de lastercampagne, wélke tegen de in
stellingen van den N. C. B. gevoerd wordt.
Het betreft hier een tegenkanting tegen de
Coöp. Handelsvereeniging van den N. O. B.
Er gaan geruchten aldus citeert spr. den
heer Pleskens tijdens de algemeene vergade
ring der Coöp. Centrale Boerenleenbanken
dat bij onze Centrale Bank onvoorzichtig gefi
nancierd werd. Deze geruchten rusten alleen
op boosaardige fantasie en zijn van A tot Z
onjuist. De Coöp. Handelsvereeniging van den
N. C. B. heeft ons volle vertrouwen. Er is ge
lasterd dat onze vorderingen op de C. H. V.
8 ja zelfs 15 millioen gulden zouden bedragen.
Ons tegoed bedraagt slechts enkele tonnen, en
die zijn dubbel en dwars gedekt. Ik meende dit
in het openbaar te moeten zeggen om het als
een symptoom van den tijdgeest aan de kaak
te kunnen stellen. Tot zoover de heer Pleskens.
De voorzitter getuigde op zijn beurt, dat de
financieele toestand van de C. H. V. zeer ge
zond is. Aan speculaties waagt zij zich niet.
Wat de aansprakelijkheid der afdeelingen be
treft, deze is slechts 50 per afdeeling. Er is
dus geen enkele reden tot ongerustheid.
Vervolgens bracht spr. belangrijke data uit
het vereenigingsjaar naar voren, o.a. de opening
van den destructor van den N. C. B. op
14 Juni j.l.
Verder wees hij op de crisismaatregelen, die
nog verder zijn uitgebreid en hij dacht daarbij
aan de maatregelen ten opzichte van de veld-
boonen, erwten en bruine boonen, zoodat men
zeggen kan, dat deze het geheele bedrijf thans
omvatten. Nu kan men niet zeggen, dat alle
maatregelen met sympathie werden begroet en
zij schijnen dikwijls hard toe, speciaal de con-
tingenteering van varkens en kalveren.
Dit laatste heeft vooral veel voeten in de
aarde.
Toch moeten de leden bedenken, dat het
beter is één kalf te houden met winst dan drie
met verlies. Wat de varkens betreft, de regee-
ringsmaatregelen hebben niet het verwachte
succes gebracht, daar één factor van de bere
kening van den afzet niet uitkwam, n.l. de
uitvoer. Doordat de varkens niet voldoende
konden worden afgenomen, bleven zij liggen en
werden van dag tot dag zwaarder, zoodat de
kwaal met den dag verergerde en nog verre
van genezen is. Toch verzekeren ons de des
kundigen in vrij korten tijd verbeteringen ten
aanzien van de prijzen.
Spr. achtte het zich verder een plicht, woor
den van waardeering uit te spreken aan de na
gedachtenis van den Z.Eerw. Heer Bekkers, rec
tor van de R. K. Landbouwwinterschcol te
Boxtel, die na een langdurige ongeneeslijke
ziekte naar een beter leven is opgeroepen. Zijn
naam zal als die van een waar boerenvuiend
in dankbare herinnering blijven.
Na nog gememoreerd te hebben het feest van
het 800-jarig bestaan van de Abdij van Berne,
eindigde spr. zijn rede met een hartelijk woord
van welkom aan de vertegenwoordigers der
instellingen en aan de geestelijke adviseurs.
Hedenmorgen werd te Arnhem behandeld
de civiele procedure tot schadevergoeding van
den gepensionneerden generaal Tonnet te Vor-
den tegen den Amhemschen psychiater Dr. J.
G. Schnitzler, welke laatste geadviseerd had
eischer onder te brengen m een krankzinnigen
gesticht. Zooals men weet is generaal Tonnet
na korten tijd uit het gesticht ontslagen.
De behandeling van de zaak is veertien da
gen uitgesteld.
Zooals we gemeld hebben, is dezer dagen
door de veilingvereeniging te 's Gravenzande
aan den eersten keurmeester aldaar ontslag
verleend, in verband met gepleegde fraude.
Naar thans is gebleken, heeft ook de tweede
keurmeester aan fraude zich schuldig gemaakt
zoodat ook hij in zijn functie is geschorst.
Te Best (N.-B.) zal op 24 September mej.
wed. Johanna M. van Kuik den honderdjarigen
leeftijd bereiken.
In Huize Padua te Boekei is overleden de
Eerw. Br. Angelus (Joannes Baptista Verhoe
ven uit Reijen) in den ouderdom van bijna 79
jaren. Gedurende bijna 57 jaren was deze
voorbeeldige Broeder werkzaam in de Congre
gatie der Broeders Penitenten, waarvan het
moederhuis is te Boekei. Steeds was hij een
stichtend voorbeeld voor al zijn medebroeders
en muntte hij uit in alle deugden. Gedurende
al die jaren wijdde hij zijn beste krachten om
het leed van zijn ongelukkigen evenmensch te
verzachten. Hoe verdienstelijk hij zich hierbij
maakte zouden het beste kunnen getuigen zij
die zijn weldoenden omgang van nabij konden
gadeslaan of zijn toewijding ondervinden. Geen
offer was hem te groot; zich zeiven vergeten
de, was zijn grootste genoegen anderen te hel
pen, te troosten en de dienaar van allen te zijn.
De hartelijkheid en toewijding waarmede hij
eenieder omgaf waren zoo oprecht, dat zijn
liefdewerken daardoor een veel grooter waarde
kregen. Onnoemelijk is het leed dat deze Broe
der heeft verzacht.
Als blijk hunner hooge waardeering kozen
zijn medebroeders Br. Angelus achtereenvolgens
gedurende 30 jaren tot lid van het Hoofdbe
stuur der Congregatie.
Zijn laatste levensjaren mocht Br. Angelus
zijn resteerende krachten nog geven in dienst
van het Huis van God. Tot aan zijn laatste
ziekte vervulde hij met de grootste nauwkeu
righeid het ambt van koster en het was zijn
zoetste genot, evenals Vader Franciscus, te ver
blijven aan den voet des Altaars in de nabij
heid van zijn God en Al. Zijn sterfbed was
evenals zijn geheele leven een stichtende les
en benijdenswaardig voorbeeld voor allen. Is
het wonder dat zijn medebroeders en de bewo
ners van Huize Padua thans met grooten eer
bied zijn doodsbed omringen en daarna een
hartelijk gebed voor de zielerust van den dier
baren overledene gebeden te hebben, hun eigen
belangen en moeilijkheden met een groot ver
trouwen aan hem aanbevelen .overtuigd als
deze zijn, dat Br. Angelus in den hemel is en
zij van daaruit zijn voorspraak zullen mogen
ondervinden.
Moge O. L. Heer den dierbaren overledene
honderdvoudig vergelden, wat deze hier bene
den voor anderen deed.
Hü ruste in vrede
De 41-jarige Poolsche diamanthandelaar
Mozes Hirschberg is Dinsdagavond te Ant
werpen het slachtoffer geworden van een
brutale aanranding, waarbij hij een sche
delbreuk opliep en eenige minuten later is
overleden.
De heer Hirschberg verliet Dinsdagavond
omstreeks acht uur zijn woning aam de Brial-
montley en begaf zich door de Simonsstraat
langs den spoorweg, aldus lezen we in de „Tel."
Op een gegeven oogenblik werd hij door twee
tot nog toe onbekend geworden mannen aan
gesproken.
Een hevige woordenwisseling ontstond, waar
bij de beide mannen Hirschberg in weinig
zachte bewoordingen zijn activiteit met de
Duitschers verweten en volgens getuigen om-
gezegd zouden hebben:
„Wij crepeeren hier en je laat nog ln
Duitschland werken." Ten slotte ontstond een
handgemeen, waarbij Hirschberg een zoo ge-
duchten klap in het gelaat bekwam, dat hij
zijn hoed en gebit verloor. Hij waggelde de
straat door, achtervolgd door de twee aanval
lers. Een hunner gaf Hirschberg vervolgens een
duw in den rug, waarop deze met een smak
met zijn hoofd tegen een papierbak terecht
kwam en roerloos bleef liggen.
De aanvallers bleven nog eenige oogenblik-
ken bij hun slachtoffer staan, doch toen zij
zagen dat hij een gapende wonde aan het hoofd
had gekregen, zetten zij het aanstonds op een
loopen, ook al uit hoofde van het feit, dat zich
inmiddels menschen naar het slachtoffer had
den begeven. Een direct ontboden geneesheer
kon slechts den dood constateeren.
De aanhouding der daders, wier signalement
bekend is, kan ieder oogenblik verwacht
worden.
Door bijna systematisch de Duitsche indu
strie te bevoordeelen en wel ten nadeele van
de in nood verkeerende Antwerpsche diamant
nijverheid, had Hirschberg zich vele vijanden
gemaakt. Dat hij ten gevolge van zijn houding
den een of anderen dag van heethoofden een
pak slaag zou oploopen, zou niemand ver
wonderen. Trouwens, Hirschberg had zich er
reeds over beklaagd dat hij voortdurend werd
bespied en zijn gangen werden nagegaan. Dat
hij hierbij echter den dood zou vinden, heeft
in alle kringen groote consternatie verwekt.
PARIJS, 6 Sept. (Reuter). Naar de „Petit
Journal" mededeelt zal minister-president Dou
mergue op 20 September a.s. voor de radio een
rede houden tot het geheele Fransche volk.
In de eerste plaats zal hij de kwestie der her
vorming van den staat bespreken.
Het hoofdbestuur van de Republikeinsche Fe
deratie van Frankrijk heeft op 4jn vergadering
onder voorzitterschap van Louis Marin ver
klaard, voor de handhaving van den godsvrede
te zijn en voor het behoud van den koers van
den franc.
Naar de „Journee Industrielle" bericht zal de
Fransche minister van Handel te Genève voor
stellen indienen, welke de clearing-overeenkom-
ster. welke thans tusschen Duitschland en an
dere mogendheden bestaan meer algemeen zul
len maken.
Door het meer algemeen maken van dit sys
teem hoopt men de moeüijkheden in dekking en
transfer, welke verlammend werken op den
handel met goed gevolg te bestrijden.
Wij vernemen, dat in verband met het ver
vangen van Diesel- door stoomtreinen aan ere
C. W. P. te Tilburg zooveel mogelijk sneltrein-
locomotieven in reparatie worden genomen.
Gezien dezen maatregel lijkt het niet waar
schijnlijk, dat spoedig weer met volledig Die
selmateriaal gereden zal worden.
Woensdagavond werd op de Maastrichtsche
Wielerbaan Sportpark Heer een 100 KM. ver
reden onder groote belangstelling.
Het groote aantal toeschouwers werd ech
ter een onaangename verrassing bereid door
de mededeeling, van de directie, dat Pijnenburg
enkele uren voor den wedstrijd had .Afge
schreven".
Ook Funda—Putzfeld waren niet versche
nen, zoodat de wedstrijd ongeveer alle attrac
tie verloren had.
De baandirectie deelde mede, dat een voor
stel tot bestraffing van' Pijnenburg zou worden
ingediend bij de N. W. U. met het verzoek
om het starten van Pijnenburg op 19 Septem
ber a.s. niet te doen doorgaan.
De wedstrijd werd vrij matig, waarbij ook
de nieuwe Limburgsche formatie Vluggen—
Koumans tegenviel.
De uitslag van den 100 KM. koppel wedstrijd
was als volgt:
1. SlaatsHagelsteen» 0 p„ op 2 ronden
3. Vopel—Kilian 20, 3. MullerClignet 13, 4.
De Pauw (alléén) 12, 5. Vluggen—Coumans 8,
6. ZimsIppen 3, 7. Quaks—Korsmeyer 0.
