Opnieuw verhaal van steun
'sekt gij
Personeel?
Plaats dan 'n „Omroeper"
1 voor 75.000gezinnen
Laatste Nieuws
Haarlems tram gereorganiseerd
Rusland en de
Volkenbond
De intern, wapen
handel
DOOR AUTOBUSSEN
VERVANGEN
minifliiimmminiiiiiiinmniiiiiiiiiniiMiiiufui
iiuiiiiiiiiuiiiiiiiiuuiuiuiiiiiiHiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiniiiiiins
DONDERDAG 13 SEPTEMBER 1934
liiiiiiiiiimmmuiuiniiiiiiiiiiiiniiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiHiiiiiiiiimiiiiiiuiminminiiiniiinnnining
GEMEENTERAAD VAN HAARLEM
DE MOTIE-KLEIN AAN
VAARD
De raadscommissie van bijstand
voor Maatschappelijk Hulp
betoon wenschte men
met 334 stemmen
te hooren
Langademig slot
Handel en ondersteunden
Verbreeding Raaks
Uitbreidingsplan-Noord
Verkoop grond
Liduinaschool
Woningbouw
Auto-verlichting
Allerhande
DE REORGANISATIE VAN HET STATIONSPLEIN
Geldig of niet?
Lodewijk van Deysselstraat
Mededeeling van den com
missaris van politie
DE HEER POSTHUMUS
GEMEENTERAADSLID
Wapenuitvoer naar Turkije door
chef van den generalen staf
begunstigd
De
„B^tara Bajoe"
terecht
ENGELSCHE VOETBAL
WEDSTRIJDEN
Engelsche en Schotsche League
OP ZOEK NAAR GOUD
De werkzaamheden bij de Lutine
Waar veel trambedrijven in finan-
cieele moeilijkheden zijn, stond
men te Haarlem slechts
voor een technisch
probleem
Bussen zijn duurder
Een technische oorzaak
Wat men bereiken wil
Het voordeel van „de bus"
De tarieven
„Het Geneefsche instituut gaat
met rassche schreden naar
den ondergang"
Vaticaan koestert geen
illusies
Diplomatenontvangst
bij Hitier
Alfonso over het leger
in Italië
Een geducht oorlogsinstrument"
ONRUST IN ONZE OOST
De rampok-terreur gedeeltelijk
politieke actie
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
In de voortgezette vergadering van den ge
meenteraad werd de discussie over verhaal van
steun voortgezet.
De heer OVERSTEEGEN (C.P.) stelde voor
het debat over de voorstellen Klein en Joosten
te steken, opdat B. en W. in de volgende ver
gadering prae-advies zullen uitbrengen.
Dit voorstel werd met 25—11 stemmen ver
worpen.
Wethouder v. LIEMT (R.K.) waarschuwdei
den raad nogmaals over te gaan tot het vast
stellen van normen, in het belang van de men-
schen zelf.
De heer KUIPERS (R.K.) verklaarde te stem
men vóór het voorstel-Klein, als hij de zeker
heid heeft, dat soepelheid betracht zal worden.
In stemming kwam dan het voorstel-v. Kessel
overgenomen door de communisten (verhaal al
leen toe te passen op personen die meer dan
f 2000.inkomen hebben).
Dit voorstel werd met 279 stemmen ver
worpen.
Het voorstel-Joosten (verhaal op onderhouds
plichtigen te beperken tot bepaalde inkomen-
grens) werd verworpen met 2313 stemmen.
Het voorstel-Klein (niet tot verhaal op ge-
steunden en alimentatieplichtigen over te gaan,
alvorens de raadscommissie van bijstand voor
Maatschappelijk Hulpbetoon gehoord te heb
ben) werd met 33—4 stemmen aangenomen.
De heer Peper diende indertijd een motie in,
waarin hij als zijn oordeel te kennen gaf, dat
niemand tegen zijn zin gedwongen kan worden
handel te gaan drijven.
B. en W. adviseeren thans deze motie niet
aan te nemen, na ingewonnen adviezen.
Nadat de heer PEPER zich tegen het adres
van B. en W. verzet had. schaarde zich de heer
v. KESSEL (R.K.) aan zijn zijde. Spr. noemde
de gevolgde methode volkomen onjuist. Men
moet niet meenen, dat men van iemand af is,
wanneer men hem gedwongen handel laat drij
ven. Deze methode kost de gemeente méér geld.
Spr. was van meening, dat de dienst voor
Maatschappelijk Hulpbetoon niet precies doet,
wat de wethouder in den raad steeds toezegt.
Er komen veel te veel menschen op het vlot
van den handel, straks gaat het heele gevaarte
naar den kelder.
De heer JOOSTEN (S.D.) zou het onjuist
vinden, dat menschen, die geen handel willen
drijven, toch de straat op moeten. Maar er zijn
geen feiten genoemd, daarom zou spr. een lijst
willen hebben van de menschen wien handels-
geld is verstrekt.
Wethouder v. LIEMT (R.K.) verklaarde, dat
alleen handelsgeld wordt gegeven aan bona
fide handelaren in een bepaald artikel. Er
wordt maar niet raak geld verstrekt. Spr. vroeg
de heeren Peper en v. Kessel bewijzen, zooals
hij al eerder gedaan heeft.
Het advies van B. en W. werd aanvaard met
30 tegen 5 stemmen.
Ten einde de Raaks te verbreeden, stellen B.
en W. voor de perceelen 24b, 26 en 26 rood per
1 Augustus 1934 terug te nemen uit het Gem.
Woningbedrijf tegen een bedrag van ƒ1570.60.
Genoemde perceelen zullen gesloopt worden en
de afbraak zal verkocht worden.
Aldus besloten.
B. en W. stellen voor het uitbreidingsplan
Vogelenbuurt te Haarlem-Noord ondanks de in
gediende bezwaarschriften vast te stellen.
Aldus besloten.
B. en W. stellen voor te besluiten aan A. P.
Winnubst, alhier, tegen den prijs van ƒ15.
per M2. in koop af te staan grond, gelegen aan
de zuidzijde van de Van Nesstraat, hoek Mars
straat, groot pLm. 1225 M2.;
aan D. A. Appelboom, alhier, tegen den prijs
van 16 per M2. in koop af te staan, grond, ge
legen aan de westzijde van het Planetenplein,
groot circa 1250 M2.;
aan G. Deegens, alhier, tegen den prijs van
11.50 per M2. in koop af te staan grond, ge
legen aan de noordzijde van de Pleiadenstraat,
hoek Steenbokstraat, groot circa 714 M2.
Aan het bestuur der Geref. Kerk een strook
grond aan de Spaamrijkstraat hoek Rechthuis
straat voor f 6500.
aan v. d. Eist een strook grond aan den Rijks
straatweg.
Aldus besloten.
B. en W. stellen voor een bedrag van 667 be
schikbaar te stellen voor leermiddelen 6e leer
jaar St. Liduinaschool, Overtonstraat.
Aldus besloten.
De reeds gepubliceerde vergoedingen aan Bij
zondere Scholen werden toegekend.
B. en W. stellen voor aan de Woningbouw
vereniging „St. Bavo" alhier een voorschot te
verleenen groot hoogstens ƒ62.400, voor den
bouw van 26 ééngezins-arbeiderswoningen op
een aan de gemeente in eigendom toebehoorend
en aan genoemde vereeniging in erfpacht uit te
geven terrein, gelegen ten zuiden van de Zomer-
vaart.
Dit complex is te beschouwen als een comple
teering van het thans in aanbouw zijnde wo
ningblok van dezelfde vereeniging, waarvoor
door den Raad 30 Augustus 1933 een bouwvoor-
schot is verleend.
De heer MEYERS (S. D. A. P.) dient een
motie in, waarin de raad uitspreekt dat het
door B. en W. van „St. Bavo" gevraagde per
centage van 5 pCt. te hoog is en B. en W. uit-
noodigt bij het te zijner tijd uitgifte doen
vaa erfpachtgrond het rentepercentage op 4.5
pCt. te bepalen en met dit percentage reke
ning te houden bij het goedkeuren van den
wekelijkschen huurprijs.
De heer PEPER (C. P.) kant zich ook scherp
tegen het door B. en W. gevraagde renteper
centage en dient eveneens een motie in.
De heer CASTRICUM (R. K.) herinnert
reeds aan de vroeger in den Raad gedane ver
klaring, dat de huurprijs in overeenstemming
met de draagkracht der bevolking moet zijn.
Spr. acht «daarom het rentepercentage te hoog
en juicht de ingediende motie toe.
Wethouder GERRITSZ (S. D. A. P.) verde
digt uitvoerig het voorstel van B. en W. Het
bouwkapitaal wordt door het Rijk beschikbaar
gesteld en daarom moet het rentepercentage
ook overeenkomstig het rijkspercentage zijn.
De bouwkosten houden verband met het wo-
woningtype en de woningen moeten een be
paalde grootte hebben. Het hier vastgestelde
woningtype maakt het rentepercentage van
5 pet. noodzakelijk.
De motieMeijers wordt in handen van B.
en W. voor prae-advies gesteld.
Aan de orde kwam het voorstel tot nadere
vaststelling van de verkeersvoorschriften in
verband met de wijziging in het motor- en
rijwielreglement.
De heer mr. BIJVOET (R. K.) wijst op de
mededeeling van den commissaris van politie
waarin deze zegt dat inzake de verlichting
van stilstaande auto's des avonds en des
nachts in de binnenstad zeer soepel zal wor
den opgetreden. Spr. juicht die soepelheid toe,
maar acht het toch niet juist dat die soepel
heid aan den betrokken bewaker wordt over
gelaten. Dat zou wel eens tot onbillijkheden
kunnen leiden. Spr. zou het daarom beter vin
den als vastgesteld werd dat stilstaande auto's
in de binnenstad des avonds en des nachts
niet verlicht behoeven te zijn.
De VOORZITTER deelt mede, dat B. en W.
inderdaad van plan zijn om dit vast te stel
len. Aan den commissaris van politie is in de
ze zaak ambtshalve een advies gevraagd. De
definitieve beslissing berust echter bij B. en
W. en niet bij den commissaris, zoodat deze de
mededeeling inzake het soepel optreden bij
niet verlichte stilstaande auto's, niet had mo
gen doen.
De Commissaris van Politie denkt wel dat
hij een autoriteit is, maar B. en W. zullen be
palen of de motorrijtuigen des avonds verlicht
moeten zijn of niet.
Het voorstel van B. en W. wordt z. h. st.
aangenomen.
Voor woonwagens werd het daartoe ingerichte
terrein aan den Oudenweg, voor woonschepen de
Oostersingel en het Noorder Buitenspaarne aan
gewezen.
Besloten werd over het huurjaar 1 Mei 1934
tot en met 30 April 1935 aan den huurder van
de voormalige Buiten-societeit van „Trou moet
Blijcken" in den Hout tot een bedrag van
750.kwijtschelding van betaling van huur
penningen te verleenen.
De heer CASTRICUM (R.K.) kan het voor
stel niet steunen. De verlaging van huur schept
een onbillijkheid tegenover andere caféhouders
wier huur zoo maar niet wordt verlaagd.
Wethouder GERRITSZ (S.D.A.P.) zegt, dat
de betrokken huurder groote herstellingen aan
het gebouw heeft doen aanbrengen, die eigen
lijk door de gemeente hadden betaald moeten
worden. Daarom is het voorstel van B. en W.
zeer billijk.
Het voorstel van B. en W. wordt met 298
stemmen aangenomen.
Een wijziging werd gebracht in de verorde
ning heffing en invordering rechten gebruik
Openbaar Slachthuis en voor keuring van
vleesch en vee.
De afdeelingen werden getrokken voor de
behandeling van de gemeente-begrooting.
Na een langdurige besloten zitting, waarin
eenige bezwaarschriften inzake straatbelasting
en precariorechten behandeld werden, werd de
aguc:
PLANT SO
STATIONEERENDE
TAXI» OVERKAPT
GEDEELTE
RACKtCRING PACT.
AUTOMOBIELEN
BROCKWAy- AUTOBUSSEN <0-
AUTOBUSSEN N.Z-W-TDAMrM'J. O
STATIONSPLEIN
BOZEN STBAAJ
TOBTC TOURfNGCAlÖ
EA.J.J.BCUNE5
Een teekening van het Stationsplein, zooals het na de reorganisatie worden zal. Men ziet dat ieder vervoermiddel een spe
ciale plaats heeft gekregen: de tram over de geheele lengte van het plein, waarbij de rails in het midden van het plein op
een trottoir komen te liggen; de taxi's onder de stations-overkapping, de autobussen aan weerszijden van een trottoir voor
deze overkappingen de parkeerende auto's in een geheel van den (geasphalteerden) rijweg afgesloten inham van het trottoir
vóór de rijwielstalling, naast den stationsuitgang. Onder het viaduct aan den Jansweg komt dubbel spoor, terwijl onder het
viaduct aan den Kruisweg de rails vervallen. Het trottoir wordt aan den stationskant van dit viaduct verlengd met een stuk,
dat de begrenzing vormt van den inham voor de parkeerende auto's. De peperbus voor de rijwielstalling moet verplaatst wor
den. Men merke voorts op, dat er verbindingsrails zijn gelegd van het spoor op den Jansweg naar dat op het Stationsplein
(waar het eindpunt van de tram LeidenHaarlem v.v. komt), en dat ook de bocht van de tramrails van het Stationsplein
naar den Kruisweg veranderd wordt.
vergadering heropend en benoemd tot hoofd
van school No. 13 (Haarlemmerliedestraat) de
heer J. Machielsen te Amsterdam en tot tijdel.
leeraar in de lich. oefening aan het Gymnasium
voor den cursus 19341935 de heer D. Ph. Im
mer, alhier.
De benoeming van de leden van de Commis
sies voor Bijstand werd uitgesteld.
Bij de stemming over de benoeming van een
hoofd van school No. 13 deed zich de eigen
aardige omstandigheid voor dat No. 1 van de
voordracht van B. en W., de heer J. Machielsen,
17 stemmen kreeg en No. 2, de heer H. C. Th.
Heilen te Heemstede, 18 stemmen, terwijl één
stem zoodanig was dat men niet wist of ze blan
co of ten gunste van den heer Machielsen was,
Er werd toen lang en breed en heftig over ge
discussieerd hoe men de stem moest opvatten.
De heer mr. Bijvoet stelde zelfs voor om daar
over in een volgende vergadering te beslissen.
Later stelde de heer Bijvoet voor om ten slotte
maar in 'deze vergadering over de al of niet-
geldigheid te stemmen. De heer Groenendaal
had ondertusschen het voorstel geopperd een
nieuwe stemming te houden, dan kon degene,
die zijn stem zoo onduidelijk had uitgebracht,
thans definitief de persoon aanwijzen die hij
wilde. Tenslotte werd z. h.s. besloten de stem
geldig te verklaren, en dusmoest opnieuw
over de benoeming gestemd worden! Deze stem
ming had tot resultaat dat de heer Machielsen
met2o tegen 16 stemmen benoemd werd.
Eenige van de 19 tegenstemmers bij de eerste
stemming bleken zich dus bekeerd te hebben!
De vragen van den heer Groenendaal werden
uitgesteld en tenslotte stelde de voorzitter na
mens B. en W. voor een nader te bepalen plein
of straat naar Lodewijk van Deyssel (H. J. L.
Alberdingk Thijm) te noemen als huldeblijk op
diens zeventigsten verjaardag op 22 September
as. Dit voorstel werd onder applaus aangeno
men, waarna de vergadering werd gesloten.
De Commissaris v. Politie, de heer Tenckinck,
verzoekt ons naar aanleiding van de door den
burgemeester in de raadszitting van gisteren
middag gemaakte aanmerking op zijn beleid
betreffende het onverlicht laten van motorrij
tuigen in zijn gemeente, dat hij met verlof is
en dat het heele geval buiten hem om behan
deld is.
De burgemeester aldus de commissaris
moet zich dus vergissen, als hij spreekt over
„den commissaris van politie". De heer
Tenckinck stelt zich voor het geval met den
burgemeester te bespreken, als hij Maandag
zijn werkzaamheden weder zal hebben hervat.
Wij hebben reeds gemeld dat de heer S. R.
Posthumus, de opvolger van den heer De Kadt
in den Haarlemschen gemeenteraad overleg zou
plegen met zijn mede-bestuursleden van den
Ned. Bond van Onderwijzers waarvan hij ge
salarieerd voorzitter is over de vraag of hij
de benoeming tot gemeenteraadslid van Haar
lem zou aanvaarden, ondanks 't wetsontwerp,
waarbij wordt voorgesteld 't raadslidmaatschap
onvereenigbaar te verklaren met 't gesalarieerd
bestuurdersschap van een bond van overheids
personeel.
Dit overleg is thans afgeloopen en heeft tot
resultaat dat de heer Posthumus de benoeming
tot raadslid aanvaardt. Eindelijk is dan de va
cature-De Kadt vervuld!
WASHINGTON, 12 Sept. Uit de verdere ver-
hooren voor de commissie van onderzoek naar
de gebruiken in de wapenindustrie is gebleken,
dat gebruik werd gemaakt van leger-vliegers en
dat de industrie haar vliegtuigtypen in het
Verre Oosten en in Europa liet demonstreeren.
Eenige jaren geleden zou zelfs geprobeerd zijn
van het ministerie van Oorlog toestemming te
krijgen een Amerikaansch vliegkampschip voor
dit doel naar Zuid-Amerika te zenden om het
hoofd te bieden aan de Britsche concurrentie.
Toen bij het verhoor verder werd verklaard,
dat de chef van den generalen staf, Glas Ar
thur, tijdens het bezoek aan Turkije in 1932
Amerikaansche wapenuitvoeren naar Turkije
heeft begunstigd, riep de voorzitter der com
missie, senator Nye, uit: Het lijkt wel alsof het
ministerie van Oorlog en Marine door de re
geering werd betaald om verkoopsorganisaties
voor particuliere ondernemingen te vormen.
Reuter bericht uit Londen, dat het 16 tons
kotterjachtje „Batara Bajoe", waarover onge
rustheid bestond, te Dover is aangekomen.
Voor de tweede afdeeling der Engelsche
League werden Woensdag de volgende wedstrij
den gespeeld:
Manchester UnitedBolton Wanderers 03
New-Castle United—Blackpool 41
Schotsche League:
AirdreioniêinsDundee 0—3
Dunfermline AthleticAyr United 12
Hamilton AcademicalsAberdeen 61
Heart of Midlothian—Albion Rovers 40
Partick ThistleMotherwell 11
Queen of the SouthSt. Johnstone 02
De werkzaamheden bij de „Lutine" hebben
een vlot verloop. Woensdagavond heeft de to
ren bijna den kleilaag bereikt, waaronder de
„Lutine" zich bevindt, zoodat men spoedig met
de opruimingswerkzaamheden hoopt te kun
nen beginnen en op de plaats kan komen,
waar men denkt, dat het goud zich zal be
vinden.
Te Haarlem is j.l. Donderdag een
ingrijpende reorganisatie van het
plaatselijk verkeersapparaat door
gevoerd alle trams met uitzon
dering van die naar Schoten zijn
opgeheven en door buslijnen ver
vangen.
Zulk een gebeurtenis is natuurlijk aller
eerst van locaal belang en de nieuwe verkeers
middelen vormen dan ook het gesprek van den
dag in de Spaamestad.
Barricades op het Stationsplen, waar men
bezig is de oude rails op te breken, doen ook
den vreemdeling kond van de nieuwe wegen
die het trambedrijf is gaan bewandelen.
Maar het feit dat een maatschappij in een
voorname stad een zoo ingrijpende wijziging in
haar bedrijf gaat aanbrengen, is ook van be
lang buiten de stad zelf. Immers er is wel
haast geen gemeente in ons land waar de
tram zoo zij al met zulk een instelling ge
zegend is niet een vraagstuk uitmaakt. In
Haarlem was het trambedrijf nog financieel
gezond: de exploitatie door een particuliere
maatschappij want daar is de N. Z. H. T. M.
mee gelijk te stellen, al is zij een dochter
maatschappij van de Ned. Spoorwegen had
het bedrijf voor tekorten als in de groote steden
aan de orde van den dag zijn, behoed.
Men kon aan de Haarlemsche tram nimmer
den lof toezwaaien dat zij de langzaamste was,
als in Amsterdam, of de duurste met haar ta
rieven, zooals te 's-Grayenhage, of dat zij
fabelachtige tekorten kon produceeren als de
Rotterdamsche gemeentetram.
De burgerijen van andere plaatsen voelen
veel meer de moeilijkheden van het tram
vraagstuk aan den lijve dan de Haarlemsche,
Deze komen voor een groot deel hieruit voort,
dat de Overheid alleen dan met succes een
bedrijf kan exploiteeren, wanneer concurren
tie door particulieren, in welken vorm dan
ook is uitgesloten. Zoo leveren de gas- en
electriciteitsbedrijven in de groote gemeenten
nog respectabele winstcijfers op, doch dit is
alleen maar mogelijk doordat de gemeente-be
drijven van niemand mededinging te duchten
hebben en dus de tarieven zoo hoog als ze maar
willen als regel veel te hoog voor onzen
dalenden levensstandaard kunnen vaststel
len.
Maar de tram is nu eenmaal niet het eenige
middel voor personenvervoer in de stad. Zij
heeft de concurrentie te verduren: le van
particuliere autobus-ondernemingen; 2 e van
eigen vervoermiddelen der burgers: particuliere
auto's, motoren, fietsen en wat dies meer zij.
De eerste categorie kunnen de gemeentebe
sturen desnoods door een verordening uitscha
kelen, en waar zij zelf geïnteresseerd zijn bij
de uitkomsten van de tram, hebben zij aan de
autobusondernemers dan ook trouw het leven
zuur gemaakt.
Maar men kan een enkel burger nu eenmaal
moeilijk verbieden er zelf een auto of fiets op
na te houden of, wanneer zijn geld hem meer
waard is dan zijn tijdte gaan loopen. Zoo
zijn de openbare vervoermiddelen voor het
meerendeel noodlijdend geworden en het
vraagstuk, hoe daarin verandering te bren
gen, is in de meeste gevallen brandend actueel,
omdat het van grooten invloed is op de zwaar
te van den last dien de „gemeente-ezel"
naar Vader Vondels woord te dragen heeft.
Het is geen tekort op de exploitatiereke
ning dat de directie der N.Z.H.T.M. tot deze
reorganisatie deed besluiten. De Haarlemsche
maatschappij, die tevens de tramlijn Amster
damHaarlemZandvoort exploiteert, is een
der beste tramwegbedrijven in ons land. Maar
men stond voor een groote technische moei
lijkheid. Een deel van het tramwegnet (de lij
nen Haarlem-Bloemendaal, Haarlem-Schoten)
liep op smalspoor, z. g. meterspoor. Het Haar
lemsche stadsnet echter bestaat uit normaal-
spoor. Dat leverde nogal moeilijkheden op
wanneer men verbindingen op elkaar wilde
doen aansluiten. Oorspronkelijk was men daar
om van plan geweest, alle lijnen te normali-
seeren.
Maar behalve dat dit om technische redenen
onuitvoerbaar was niet alleen de spoor
breedte, maar ook het voltage der motoren was
op de onderscheiden lijnen verschillend
zouden de kosten daarvan ook buitensporig
hoog zijn. Toen heeft men de exploitatie van
trolleybussen overwogen: een gedeelte van het
gemeentebestuur heeft eenige jaren geleden
nog een studiereis naar Groningen onderno
men, waar deze vervoermiddelen een van de
publieke vermakelijkheden uitmaken. Ze heb
ben vele nadeelen: onophoudelijk springen de
trolleys van den draad af en dat geeft telkens
weer eenigen tijd oponthoud, maar zij hebben
het voordeel van een groote vervoerscapaciteit.
Hoe het zij, ook hier hebben de bezwaren het
zwaarst gewogen en de trolleybussen hebben
nimmer hun intrede in de Spaamestad' ge
maakt. Zoo heeft men tenslotte de knoop door
gehakt en doodeenvoudig autobussen laten rij
den in plaats van trams. Deze wijziging is
vorige week doorgevoerd.
Hoe het publiek de nieuwe regeling zal waar-
deeren, zal de ondervinding moeten leeren. Op
het oogenblik doet het conservatief als al
tijd nog niet veel anders dan mopperen over
het nieuwe en ongewone waaraan het zich moet
aanpassen. Maar dat zegt natuurlijk niets ten
nadeele van de reorganisatie.
Intusschen is het wel interesant, te vernemen
wat de maatschappij zelf van de hervorming
verwacht, en dit is ook voor andere plaatsen
van belang als actueele illustratie van het alge
meen-geldende vraagstuk: „tram of bus?"
Daarom hebben wij dezer dagen een onder
houd gehad met een der hoofdambtenaren van
de N.Z.H.T.M.
Als voornaamste resultaat hoopt men te ver
krijgen, zoo vertelde deze autoriteit ons, een
betere service voor het publiek. Daardoor hoopt
men dat het reizigersvervoer zal toenemen en
de ontvangsten zullen stijgen. Want een directe
bezuiniging zal zeker niet het gevolg zijn van
de invoering van autobusen. Integendeel is de
exploitatie van deze vervoermiddelen duurder
dan die van trams: een autobus gebruikt per
dag gemiddeld 120 liter benzine en ook het on
derhoud kost meer. Deze meerdere kosten hoopt
men voor een deel te ondervangen door het in
gebruik nemen van diesel-autobussen, waarvan
er thans 6 in gebruik en 3 in aanmaak zijn. De
ze zijn wel duurder in aanschaffingskosten, doch
geven een besparing op het brandstofverbruik
van niet minder; dan 80 pCt.
Maar het groote voordeel van de niet-aan-
rails-gebonden vervoermiddelen is, dat zij „soe
peler" in het verkeer zijn en daarom kunnen
komen op plaatsen waarheen men bezwaarlijk
een tramlijn zou kunnen aanleggen. Zoo is de
lijn naar Bloemendaal, aan weerszijden verlengd
zoodat ze nu loopt van de Groote Markt te
Haarlem tot in het dorp Bloemendaal. Daarbij
komt dat de rijsnelheid nu ook opgevoerd kon
worden, iets wat ook ongetwijfeld de populari
teit van de nieuwe vervoermiddelen zal ver-
hoogen.
Een nadeel van autobussen is dat zij bij
lange na niet die hoeveelheden reizigers kunnen
verwerken waartoe trams in staat zijn. Daar
door zal het nieuwe systeem op z.g. spitsuren
het hard te verduren hebben en vormt b.v. de
verbinding Zandvoort-Zeeweg-Overveen-Haar-
lem, waarop in den zomer een geweldig aantal
reizigers vervoerd moet worden, een zwak punt
in het lijnennet.
De hoogere exploitatiekosten van de autobus
sen hebben nog tot eenige andere gevolgen ge
leid. Zoo wordt de frequentie op de verschil
lende lijnen verminderd. Kwam er vroeger al
thans in theorie om de 6 a 1% minuut een
tram, thans zal men op de volgende bus 10 mi
nuten moeten wachten.
Ook is het tarief minder soepel geworden in
dien zin, dat op de buslijnen de z.g. pasjes, re
tourtjes tegen verminderden prijs, vervallen
zijn.
Dit lijkt ons ook een zeer zwak punt van de
regeling, omdat vooral in dezen tijd de prijzen
zoo zwaar wegen. Men mag vreezen dat iemand,
die vroeger voor 15 cent heen en weer ging,
thans zal weigeren tweemaal 10 cent te betalen
en één keer zal gaan loopen, als hij tenminste
geen fiets koopt en heelemaal niet meer tramt.
"Wat voor de maatschappij een vermindering
van inkomsten ten gevolge zal hebben.
Trouwens zijn tram- en autobustarieven toch
doorgaans een puzzle voor hen die ze moeten
vaststellen. Men moet van te voren gissen, hoe
het publiek op een bepaalden maatregel zal rea-
geeren, en dat is altijd hoogst dubieus.
Zoo stelt de reorganisatie van een plaatselijk
trambedrijf weer een aantal problemen aan de
orde, waarmee menige tramdirectie, hetzij deze
particulier of gemeentelijk is, te vergeefs wor
stelt.
Met belangstelling zal men dan ook buiten
Haarlem het experiment volgen. Want zeer ze
ker zijn daaruit gegevens te putten waarmee
de trambedrijven in andere plaatsen hun voor
deel kunnen doen.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
12 Sept.:
In Vaticaansche kringen volgt men zonder
illusies de ingewikkelde procédé's van Ruslands
intrede in den Volkenbond.
De „Reichspost" heeft dezer dagen uit Rome
gemeld, dat de H. Stoel sympathie zou betoo-
nen voor de opvattingen van sommige Volken
bondsleden, die meenen, dat Ruslands intrede
zal bijdragen tot een erkenning van de normen
der Europeesche beschaving door de Sovjet.
In werkelijkheid koestert men in het Vaticaan
geenerlei illusies omtrent het moreele of cul-
tureele effect dat het Volkenbondslidmaatschap
op de Sovjet-regeering zal hebben.
De houding van den Volkenbond beteekent
voor het Vaticaan een teleurstelling, in zooverre
men omtrent den geest van het Geneefsche in
stituut nog illusies kon koesteren.
De Christelijke invloeden in den Volkenbond,
steeds zwak, hebben het voor den laatsten tijd
afgelegd tegen de magonnieke, liberale en an
dere invloeden, die daar overheerschen.
De „Avvenire d'Italia", die deze nederlaag
constateert, schrijft hedenavond in een blijkbaar
geïnspireerde noot:
„Het Geneefsche instituut betaalt heden de
rekening van zijn vitium originis. Verrezen op
den gebrekkigen grondslag van een humanita-
risme zonder God heeft het zijn theoretische
formuleeringen immer aangepast aan de behoef
te van het oogenblik, totdat het nu onder zijn
leden de Sovjet Unie opneemt, die de brutale
ontkenning van eiken vorm van humane be
schaving is, gaat de Volkenbond nu met rassche
schreden naar den droeven ondergang, wijl hij
het gewillig werktuig wordt van particulier be
lang."
BERLIJN, 12 Sept. In het presidentspaleis
vond heden de groote ontvangst plaats van alle
in Berlijn geaccrediteerde buitenlandsche ge
zantschappen door Adolf Hitler. Duizenden
menschen waren samengestroomd om de aan
komst en het vertrek der diplomaten in grand
gala gade te slaan. Van het bordes woei een
reusachtige hakenkruisvlag. In den tuin stond
een versterkt wachtcommando van de Rijks-
weer opgesteld, om de noodige eerbewijzen te
brengen. Bij de aankomst der ambassadeurs en
van den nuntius Mgr. Orsenigo werden boven
dien de trommels geroerd.
Ex-koning Alfonso van Spanje, die op het
oogenblik te Salco Maggiore (Noord-Italië) ver
toeft, onthulde aan een Reuter-correspondent,
dat hij in de critieke dagen na den moord op
Bondskanselier Dollfuss aan de grens van Italië
en Oostenrijk had vertoefd en de concentratie
van Italiaansche troepen had gadegeslagen.
Ik ben onder den indruk gekomen, aldus ver
klaarde Alfonso, van de snelheid, waarmee de
divisies de hun aangewezen stellingen bereikten.
Ik heb de Italiaansche troepen gezien, nadat
zij lange, vermoeiende marschen hadden ge
maakt en ik stond verbaasd over hun prachtige
lichamelijke gesteldheid en hun geestdrift.
De uitstekend uitgeruste soldaten laten zien,
dat zij tot een athletisch superieure generatie
behooren. De officieren zijn een dagelijkscri
voorbeeld van militaire voortreffelijkheid. De
offensieve en defensieve wapenen zijn modern
en doelmatig. Het Italiaansche leger vormt een
geducht oorlogsinstrument.
SOERABAJA, 12 Sept. (Aneta) Naar het
„Soer. Handelsblad" meldt, is het gebleken, das
de rampok-terreur in de omgeving van Mage-
tan voor een gedeelte een soort politieke actie
blijkt te zijn, welke wordt uitgebuit tegen den
Regent van Magetan. Deze wilde nX, m ver
band met de slechte tijden, de bevolking er toe
leiden om minder slametans en andere feesten
te houden.
Verder is gebleken, dat in het beruchte dis
trict Goranggareng hoogstens vijf dessahoofden
en dessabesturen zijn, die als loyaal kunnen
worden aangemerkt. De rest is corrupt en heult
met het gespuis, dat de rarnpek-partijen drijft.
Deze corrupte Inheemsche bestuurders voeren
tegen de bewakingsdiensten en vervolgings
maatregelen van de veldpolitie contrn-spion-
nage uit.
SEMARANG, 12 Sept. (Aneta) De veldpolitie
te Magetan arresteerde 25 rampokkers, waardoor
bewijsmateriaal werd opgeleverd voor negen
rampokzaken. De situatie laat zich thans iets
gunstiger aanzien.
MADIOEN, 12 Sept. (Aneta) De Gouverneur
van Oost-Java dirigeerde nogmaals 20 man
veldpolitie naar Madioen ter versterking van de
bewaking aldaar.
In den loop van de volgende week zal de
Gouverneur te Madioen besprekingen voeren
over de bestrijding van den ramjpok-terreur.
