IN EN OM HAARLEM
HET TANDHEELKUNDIG
16 RIJKSSTRAATWEG 16
GEBIT/35
WAT ZEGT
MEN NU
De missiewedstrijd
te Hoorn
tandarts
bedenkt het telkens weer...
ookuit zijwegen komt verkeer.
DONDERDAG 13
SEPTEMBER 1934
Uit den Gemeenteraad
Italiaansche Kunst
Telegram aan Z.H. Exc.
Mgr. Aengenent
FRANS HALSMUSEUM
Gebeurtenissen in 1933
BLOEI VAN STOOPS BAD
Het 2000ste diploma uitgereikt
Interlocaal telefoneeren
INSTITUUT
Plaatje met 1 Kunsttand f 3.—
Iedere tand meerf 1-75
Porcelein of Zilvervulling f 3,
Goudvulling vanaf f 9.
Goudkroon vanaf f IS.
Spreekuren ALLE werkdagen
van 912 en van 14 uur.
AVOND SPREEKUUR
Maandag,
Dinsdag, Woensdag
Donderdag 7—9 uur
en
BESLIST pijnlooze behandeling
door Nederlandsch
Amerikaansch
en
HET M. O. EN DE VERANDE
RENDE MAATSCHAPPIJ
Tentoonstelling in de H. B. S. A.
De opening
Excursie H. K. W.
In het Stedelijk Museum
te Amsterdam
TTff
Demi-finale HaarlemUtrecht op
30 September a.s.
HAARL. R. K. DAMBOND
De damclub T. E. P.
Haarl. R. K. Damgenootschap
De R. K. Damclub „Ontspanning"
■miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHimic
BUllIllUIIIIIIIIIIIIIIlllllllllIlllllIlllUIIIIIIllllllllllllIlllllIIIlllIIIIIIIIIIIIIIlllIIIIlllllllllIIIllllllllllllllllllllIllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllR
Er was een tijd, dat de behandeling van de
„ingekomen stukken" in de raadsvergaderingen
nooit goed tot haar recht kwam. De mededee-
lingen werden bij den aanvang der zitting door
den gemeente-secretaris in een vliegend tempo
voorgelezen en ook het meest attente raadslid
slaagde er niet in, aan de weet te komen wat
er was voorgelezen, voordat hij ze den volgen
den dag zag afgedrukt in de krant. Dat er op
die manier weinig, te weinig aandacht werd
geschonken aan soms voor de betrokkenen
vooral belangrijke verzoeken, reclames en
appèls van Haarlemsche ingezetenen, laat zich
begrijpen. Van een beslissing van B. en W. kan
een belanghebbende in den regel in beroep ko
men by den Raad en velen, die zich door B. en
W. verongelijkt achten, stellen op die instantie
hun laatste hoop. Niet zelden laten zij hun re
quest door een advocaat opstellen, geven veel
geld daarvoor uit en niet zelden drongen hun
bezwaren zelfs niet tot de raadsleden door. Die
manier van behandeling was niet goed.' Wij
durven ook wel veronderstellen, dat er in den
loop der jaren een of andere ondeugende wet
houder is geweest, die de lyst „ingekomen stuk
ken" wel eens gebruikt heeft om een voorstel
letje, dat misschien niet veel om het lijf had,
maar waar hy toch maar liever geen discussie
over wilde laten ontbranden, er door te slee
pen.
Eenige malen is door raadsleden over dezen
gang van zaken geklaagd en gevraagd om een
intensiever behandeling van de „ingekomen
stukken". Die is er nu gekomen. De raadsleden
krygen de stukken niet alleen reeds een paar
dagen voor de zitting thuis gestuurd, maar ze
worden zelfs tegelijkertijd gepubliceerd in de
dagbladen, zoodat een belanghebbende die ziet
dat er door B. en W. een voor hem ongunstig
advies is uitgebracht, nog even de aandacht
van een of ander raadslid daarop kan vestigen.
Het gevolg is geworden, dat wij tegenwoordig
de eerste paar uur van elke raadszitting aan
de behandeling der ingekomen stukken vastzit
ten. Dat is overdrijving naar den anderen kant.
Want te weinig aandacht voor ingekomen adres
sen is niet goed, maar te veel is zeker niet beter.
De openbare discussie moet beperkt blyven tot
het hoogst noodzakelijke. Gisteren was er een
debat, dat wel aantoonde, dat de raad op een
gevaarlijk pad is. Er was iemand, die er zich
over beklaagde, dat hij van het gemeentebestuur
een bepaalde woning niet in huur had gekre
gen. Door verschillende raadsleden werd er meer
dan een half uur over gepraat en de debatten
eindigden met een motie (die maar door twee of
drie' raadsleden werd gesteund) waarbij B. en
W. werden uitgenoodigd om adressant alsnog
aan een woning te helpen. Het kan ons onver
schillig laten of adressant terecht of ten on
rechte klaagde, maar wel zyn wij er van over
tuigd, dat raadsleden in zoo'n geval meer be
reiken met een onderhoud binnenskamers met
den betrokken wethouder dan nu met een open
bare discussie.
Het is te hopen, dat de raadsvergaderingen
geen nieuwe agenda er by krijgen door de „in
gekomen stukken en mededeelingen."
De voorzitter voegde een hartelijk dank
woordje toe aan het eervol ontslag, dat de raad
verleende aan den heer dr. J. van Konijnenburg
als directeur van den gemeentelijken genees
kundigen dienst. De raad onderstreepte die at
tentie met een verdiend applaus. De heer van
Konijnenburg gaat heen, omdat hij den pen
sioengerechtigden leeftijd bereikt heeft. Hij is
16 jaar in Haarlem werkzaam geweest, onder
moeilijke omstandigheden. Niet alleen heeft hij
alle narigheden meegemaakt, welke het orga-
niseeren van een geheel nieuwen dienst maar
met zich mede kan brengen, maar de tijdsom
standigheden waren ook nog oorzaak, dat alles
niet zóó vlot liep als hij wel wenschte.
Hy heeft nochtans veel en nuttig werk voor
de gemeente gedaan en het zal hem genoegen
doen te zien, dat dit door het gemeentebestuur
wordt gewaardeerd.
Verder kregen wy nog eens een herhaling
van de discussies, die in de vorige raadsverga
dering gehouden zijn over het verhaal van
steun, welke genoten wordt door crisiswerkloo-
zen. De motie-Myers, die dit verhaal afkeurde,
bleef toen door het staken van stemmen onaf-
gehandeld. Er moest nu wéér over gestemd wor
den. Het resultaat was, dat zij werd verworpen
met 20 tegen 16 stemmen. De tegenstanders van
verhaal lieten 't er echter niet bij zitten en
vrcjegen heropening der discussies welke zy
kregen.
Het slot was, dat 'n motie van den heer Klein
werd aangenomen, waarbij B. en W. worden uit
genoodigd geen verhaal toe te passen, alvorens
de raadscommissie van bijstand voor Maatschap
pelijk Hulpbetoon daaromtrent gehoord is. Alle
andere motie werden verworpen. Wethouder van
Liemt had er nog eens den nadruk op gelegd,
dat het in hoofdzaak ging om eenige gevallen,
waarin het onbillijk zou zijn tegenover anderen
het verhaal niet toe te passen. Een motie-Peper
vroeg, dat Maatsch. Hulpbetoon zal ophou
den met het geven van handelsgeld aan onder
steunden. Hij kwam er tegen op, dat menschen
tegen hun zin gedwongen worden, handel te
gaan drijven. De heer van Kessel zag in dat ge
ven van handelsgeld een gevaar voor de bona
fide handelaren. De heer van Liemt ontkende,
dat er ook maar eenige reden was om te klagen.
Hij vroeg om feiten. Zijn betoog was klaarblij
kelijk zoo klemmend, dat de motie-Peper maar
enkele stemmen verwierf.
Bij het voorstel tot het verleenen van een
voorschot aan de woningbouwvereniging „St.
Bavo" voor het bouwen van 26 woningen, stelde
de heer Meijers voor, dat het gemeentebestuur
den grond in erfpacht zal geven tegen een ca
non gebaseerd op een rente van 41/2 pCt.. B.
en W. hadden een basis van 5 pCt. voorgesteld.
De heeren Peper en Castricum vielen hem bij
en hij had het voorloopig succes, dat B. en W.
op zijn voorstel preadvies zullen uitbrengen.
Het betoog van den heer Meijer, dat de gemeen
te thans geld leent tegen 4 pCt. en dat het
daarom niet aangaat aan anderen een rente
van 5 pCt. te berekenen was wel klemmend,
maar geldt ook voor die erfpachtsgronden, welke
reeds vroeger op een basis van 5 pCt. en nog
veel hoogere rente zijn uitgegeven. Het is te
hopen, dat B. en W. het erfpachtvraagstuk eens
in zijn geheel zullen bestudeeren. Er zijn hier
eenige onbillijkheden goed te maken.
Bij het voorstel van B. en W. om aan hun col
lege de bevoegdheid te verleenen tot het tref
fen van de noodige verkeersmaatregelen, in ver
band met de wijziging van de motor- en rij-
wielwet, maakte de heer Bijvoet zich ongerust
over een interview, dat in een der plaatselijke
bladen is verschenen, waarin de Haarlemsche
politie een soepeler toepassing van de verorde
ning beloofde. De heer Bijvoet zag liever de be
oordeeling of er in een bepaald geval proces
verbaal moet worden opgemaakt niet over
gelaten aan de ordebewakers, maar wensch
te omschreven te zien wat mag en wat niet. De
burgemeester verzekerde den heer Bijvoet, dat
B. en W. het volkomen met hem eens zijn. Hij
voegde er aan toe: „De commissaris van poli
tie denkt wel, dat hij een autoriteit is, maar
dat is niet het geval en B. en W. zullen zelf uit
maken hoe het verlichten van auto's in Haar
lem moet geschieden." Deze scherpe terecht
wijzing wekte niet weinig verbazing onder de
raadsleden, maar dit kon toch niet verhinderen,
dat de voorzitter een instemmend applaus in
ontvangst had te nemen. Voor den commissaris
van politie is de reprimande van den burge
meester zeer onaangenaam, daar, naar hij ons
mededeelde, het heele geval zich heeft afge
speeld tijdens zijn verlof. Hij heeft geen enkele
mededeeling aan een krant gedaan.
Naar wij vernemen, is de burgemeester van
meening, dat, als de publicatie geschied is bui
ten voorkennis van den commissaris, deze er
zijn personeel dan maar op moet wijzen dat der
gelijke beschikkingen buiten B. en W. om met
te pas komen.
Intusschen hebben wij het gevoel, dat in de
raadszitting van gisterenmiddag voor de raads
leden de publicatie niet de hoofdzaak was, maar
wel de scherpe uitdrukking van den burgemees
ter dat de commissaris van politie geen auto
riteit is.
Hij bedoelde natuurlijk: geen autoriteit bij het
vaststellen van verordeningen.
Na een langdurige geheime zitting deelde de
voorzitter mede, dat het gemeentebestuur zal
voorstellen een straat of plein te noemen naar
Lodewijk van Deijssel, onzen bekenden stad
genoot, die op 20 September a.s. zyn 70sten
verjaardag zal vieren.
Aan het verslag van den toestand van het
Frans Halsmuseum der gemeente Haarlem over
het jaar 1933, is het volgende ontleend:
In het afgeloopen jaar zijn het museum ver
scheidene schenkingen ten deel gevallen, terwijl
het voorts nog enkele kunstwerken in bruik
leen mocht ontvangen.
Het portret van dr. Frederik van Eeden, ver
vaardigd door den schilder Jacobus van Looy
hetwelk reeds in 1932 eigendom der Gemeente
Haarlem werd, doch nog tijdelijk aan mevr. de
wed. dr. F. van Eeden in bruikleen werd afge
staan, is in 1933 in het museum geplaatst.
Voorts werd het schilderij van Frans Hals
„De Smokkelaar" door de fa. D. Katz te Dieren
weder opgevraagd; de pogingen om dit prach
tige werk voor het museum te verwerven, zijn
niet geslaagd, wat zeer te betreuren valt.
Verschillende tentoonstellingen werden in de
expositiezaal van het museum gehouden.
De uitgaven bedroegen in totaal 23.739.08,
en de inkomsten ƒ2792.31.
De lijst van aanwinsten en verliezen vermeldt
als geschenken o. a. van den directeur van
Openbare Werken te Haarlem een gevelsteen
van 1774, afkomstig van de Groote Houtpoort.
Aan het museum werd in bruikleen gegeven
o. a. het schilderij van Pieter Jansz. Saenre-
dam Gezicht op het Stadhuis te Haarlem vooi
de verbouwing van 1630, en het olieverfschil
derij van Joannes Petrus van Horstik: „Noord-
Hollandsche bruiloft". De groote schuttersroer-
trom werd van 14 tot 16 Januari uitgeleend aan
de Haarl. Orkest-Vereeniging.
In het afgeloopen jaar werden wederom twee
portretten van Jean Fournier, welke in het
Stadhuis hangen, in het museum gerestaureerd.
Het museum werd bezocht door 14.996 be-
zoekesr: 8386 betalenden en 6610 niet-betalen-
den. Bij deze opgave zijn uitsluitend de mu
seumbezoekers vermeld, niet zij, die de tentoon
stellingen bezochten, welke in de expositiezaal
van het museum gehouden werden. De Bauer-
tentoonstelling werd door ruim 400 personen
bezocht; de tentoonstelling van den Kennemer
Fotokring door omstreeks 250. De Willem de
Zw.ijgertentoonstelling door meer dan 1481 en
de crisis-tentoonstelling door ongeveer 900 per
sonen.
De 57-jarige heer J. M. Westendorp Sr., die
heden in Stoop's Bad zyn diploma als geoefend
zwemmer behaalde, was de 2000ste aan wien
dit diploma werd uitgereikt.
Hanneke Schoenmaker, die op 5-jarigen leef
tijd den 4den November 1931 als 1000ste haar
diploma behaalde, bood den kranigen ouden
heer bloemen aan.
Met ingang van 4 September wordt het aan
tal rechtstreeksche telefoonleidingen voor in-
terlocale gesprekken van Haarlem naar Am
sterdam uitgebreid tot 40, van Haarlem naar
Den Haag 13, van Haarlem naar Utrecht tot 8
en van Haarlem naar Rotterdam tot 12.
HAARLEM Noord, TEL. 16726
Berekent thans nog voor een geheel
met garantie
Pijnloos trekken inbegrepen.
22 karaats goud
Pijnloos trekken van tand of kies f 1.50
Zaterdags van 9—12 uur.
Mondonderzoek kosteloos
if.li «Ml.
isW. I.tririn-V n-
Op het veemarktterrein ie Utrecht is W oensdag en vee- en paardententoonstel-
ling gehouden, welke door verschillende hooggeplaatste autoriteiten bezichtigd
werd. V.l.n.r.: minister Steenberghe; jhr. mr. dr. L. H. N. Bosch Ridder van
Rosenthal. Comm. der Koningin en mr. dr. G. A. W. ter Pelkwijk, burgemeester
van Utrecht
Georganiseerd door verschillende samenwer
kende vereenigingen wordt in de Aula van de
H.B.S. A, Zylvest hoek Raaks, van 15 tot en
met 21 September a.s. een tentoonstelling ge
houden betreffende „Het Middelbaar en Voor
bereidend Hooger Onderwijs en de Veranderende
Maatschappij
Deze tentoonstelling omvat de volgende af-
deelingen: Algemeene oriënteering, leidende
gedachten, feiten, cijfers en enquêtes (Histori
sche, psychologische en statistische gegevens,
Toelating leergang, Eindexamen, Opleiding
leeraar, Ouaervereenigingen, Richtlijnen, Wen-
schen deskundigen)Inzendingen van scholen en
personen (leerplannen, huiswerk, leermidde
len, gemeenschapsleven in de school, inzen
dingen uit het buitenland). Dit gedeelte is
bijeengebracht door het Museum voor Ouders
en Opvoeders te Rotterdam; ten slotte inzen
dingen van speciale scholen(Dalton-onderwijs,
Montesorri, Lyceum, inzendingen van verschil
lende scholen voor VI. O. en V. H. O.).
Tijdens de tentoonstelling worden iederen
avond onderwijskundige films vertoond in de
tentoonstellingszaal om half 9.
Donderdag 20 September des avonds om
kwart over acht uur in de H. B. S. lezing van
ir. W. F. de Groot, uit Den Haag, over het
onderwerp: „De Wet en de vernieuwing van
het Middelbaar en Gymnasiaal onderwijs."
De tentoonstelling is geopend alle werk
dagen van half 3 tot 5 uur en des avonds van
half 8 tot half 10 uur.
Het eere-comité bestaat uit de heeren: C.
Maarschalk van Egmond en Rinnegom, burge
meester van Haarlem; A. G. Boes, wethouder
van onderwijs; mr. A. Bruch, oud-wethouder
van onderwijs; W. Roodenburg, oud-wethouder
van onderwijs en dr. S. Elzinga, inspecteur van
het Gymnasiaal en Middelbaar Onderwijs in
de 4e inspectie.
Het comité van aanbeveling bestaat uit de
volgende personen: dr. C. Spoelder, rector Sted.
Gymnasium; dr. J. J. v. d. Hoek, directeur
H. B. S. b, ir. M. Voorzanger, directeur H. B. S. a,
dr. W. v. d. Berg, directeur H. B. S„ dr. A.
de Vletter, rector Kennemer Lyceum te Over-
veen, dr. J. v. d. Eist, rector Christelijk Ly
ceum, de Zeereerwaarde Zeergel. pater drs. N
Th. Vlaar O.E.S.A., rector R.K. Lyceum, de
Eerw. Zuster Germania, directrice R. K. Mid
delbare Meisjesschool, de dames C. M. Burger,
directrice Gem. Middelb. School voor Meisjes;
J. J. M. Steijns, directrice van de Middelb.
Meisjesschool ,,'t Kopje" te Bloemendaal, en J.
Berdenis van Berlekom, oud-directrice Mid
delb. School voor Meisjes en ir. J. A. Spruyt,
directeur Ryks H. B. S. te Velsen.
De opening van de tentoonstelling zal op
Vrijdag 14 September, des avonds om 8 uur
geschieden door den heer A. G. Boes, wethou
der van Onderwijs.
Dr. S. Elzinga, inspecteur van het Gymna
siaal en Middelbaar onderwijs, zal dan een in
leiding houden over het onderwerp „De be-
teekenis van ons Voorbereidend Hooger en
Middelbaar Onderwijs in onze dagen".
Zondag 16 September zullen de leden van den
R. K. Bond van Handels-, Kantoor- en Win
kelbedienden een bezoek brengen aan het labo
ratorium va het Openbaar Slachthuis waar door
een terzake kundige alles zal worden uiteenge
zet wat interessant en leerzaam is voor consu
menten van vleesch.
Samenkomst 's morgens kwart voor elf bij de
Zomervaart hoek Kruistochtstraat.
De beeldhouwwerken zyn op de Italiaan
sche Tentoonstelling vlugger te tellen
dan de schilderijen. Geheel en al een
nadeel is dit niet: men komt, beziet men ze
als afzonderlijke afdeeling, eerder tot een ge
concentreerd genieten. „Dat de voornaamste
beeldhouwers door origineele werken vertegen
woordigd zouden zijn, was, van den opzet der
tentoonstelling af, niet te verwachten. Zulks
zou trouwens nauwelijks gezegd kunnen worden
van de groote musea in Italië. Maar toch is
het gebleken, dat uit particulier bezit in Ne
derland een voldoende aantal kunstwerken
kon worden afgezonderd, waardoor de kenner
zijn herinneringen voelt opgefrischt en ver
volledigd en waardoor de leek een indruk moet
krijgen van hetgeen de vroeg- en de hoogrenais-
Een der prachtige kleine bronzen op de
Italiaansche Tentoonstelling te Am
sterdam: een stappend paard, uit de
school van Leonardo da Vinei.
sance op het gebied der plastiek hebben ge
wrocht", aldus zegt dr. Fit in den cataloog.
Bescheidenheid en wijze beperking alzoo, wat
aan het resultaat ten goede kwam.
De collectie wordt fraai begonnen met een
dertiende-eeuwsch Madonnabeeld van Niccclo
Pisano, of in ieder geval uit zijn atelier, zijn
richting. Het is een marmeren beeld van on
geveer een halven meter hoogte, vrij plomp
van vormen, naar onze begrippen (de H. Maagd
is van een breede, men zou bijna zeggen aard-
sche moederlijkheid), maar met een sterke ex
pressie en een schoone beheersching van het
materiaal Ranker, meer vergeestelijkte, aan de
gothiek leunende vormen vindt men in de
„Maria-Boodschap" van Nino Pisano of diens
onmiddellijken navolger, een werk uit de eerste
helft van de 14e eeuw, dat uit twee gescheiden
beelden bestaat, een Mariafiguur en een engel
die haar aanzegt, dat zij de moeder van den
Heiland zal worden. Van deze gepolychromeer
de houten beelden is vooral de Madonna, de
voot en sierlijk verrijzend in haar fijn-geplooid
gewaad, het gelaat vol jonkvrouwelijken schroom
van een serene schoonheid.
Na het florentijnsche terra-cotta basreiief
uit de verzameling-Lanz bewonderd te hebben,
een madonna met het kind op den arm, waar
in veel werk is gemaakt van den plooienval
volgens het gothisch karakter, bezien we een
aantal beeldjes die tot het beste van de aan
wezige sculptuur behooren. Ze zyn uit het
Rijksmuseum en bewijzen, dat men daar goed
wist te kiezen. De buste in stucco van een
jonge vrouw, die men aan Jacopo della Queicia
toeschrijft, de staande Madonna met kind die
vermoedelijk van den door Quercia beïnvloeden
Giovanni Turin! is, het exquise statuet van een
Genius dat men op naam van Lorenzo Ghiberti
heeft gezet, de Portretbuste van een jonge
vrouw uit Florence in het midden der 15e eeuw
en de fraaie kop in marmer van Johannes den
Dooper die van Benedetto da Majano moet
zijn, maken althans een zeer goed figuur. Ook
het raadselachtige beeldje van Johannes den
Dooper als kind, gekleed in een schapenvacht,
deel uitmakend van de collectie-Lanz en toe
geschreven aan Mino da Fiesole, behoort tot
de opmerkelijkste stukken der tentoonstelling.
Lucca della Robbia is met een typeerend bas-
relief in geglazuurd terra-cotta vertegenwoor
digd; een mooi ding in blauw en wit, met een
H. Maagd die knielend het Jezuskind aanbidt.
Deze simpele en toch gratieuze kunst behoudt,
evenals die van zyn volgers, haar charme.
Dan vraagt het basreliëf van Donatello de
aandacht, een Madonna met Kind en Engeien,
daarnaast het engeltje met de baret, dat ook
van dien grooten meester kan zijn en de expres
sieve buste van een geestelijke uit de school
van Rosellino.
Maar de meest superieure dingen staan in
de vitrines, bij de kleine bronzen. Daar blijft
men lang toeven voor den Faun en den Mar-
syas van Ricci,o en voor zijn prachtig be-
heerschte relief van de Aanbidding der Konin
gen, voor den in alle naturalisme zoo „grooten"
olifant van een Paduaan; voor den statischen,
monumentalen Stier, een werk van een onbe
kenden Noord-Italiaan van pl.m. 1500 en v^or
de groep van Hercules die met een stier vecht,
van Giovanni da Bologna; voor den genialen
kleinen David van Michel Angelo, bezit van
het Rijksmuseum, voor den engelenkop der fa.
Goudstikker, de Fortuna van Olivieri, den fie-
ren en decoratieven Hengst uit Da Vinci's
school, die misschien is geïnspireerd op Leo
nardo's eeuwig droombeeld: het ruiterstand
beeld voor Francesco Sforza. Ook voor den half-
verdwaasden, zoo suggestieven Bacchus uit de
collectie Bachstitz en den stappenden hengst
van een Venetiaan, die de antieke paarden van
den San Marco goed heeft bekeken. Om niet
te vergeten de weergalooze medailles van Pi-
sanello. In de beperking van de afdeeling voor
het beeldhouwwerk, heeft zich de meester ge
toond.
Uitgebreider is de verzameling der teekenin-
gen, maar ook daarin kan men een „gemiddel
de" bereiken, dat het gemiddelde gehalte van
de schilderijen te boven gaat. Dit behoeft niet
te verwonderen, als men weet dat er veel geput
kon worden uit de voortreffelijke verzamelin
gen van Teylers Museum, van den heer F.
Koenigs te Haarlem en van den heer Frits Logt
te 's Gravenhage. Bovendien komt aan het
uiterlyk van de expositie der teekeningen nog
ten goede, dat de heer Lugt en prof. Lanz vele
fraaie oude Italiaansche lysten beschikbaar
stelden, waardoor in menig geval voor een
stijlvol kader kon worden zorg gedragen.
Onder de teekeningen der anonieme mees
ters trekt vooral de aandacht een portret in
zwart krijt van een jongen man (no. 464), uit
de collectie Koenigs. De teekening is byna le
vensgroot, het type is prachtig, en gedaan met
een edele virtuositeit zonder weerga. In de sim
pele krytlynen van zulk een werk komt gansch
de behoefte aan edelen zwier, gansch het zoe
ken naar het ideale in de menschelyke ver
schijning, dat de Italiaansche kunst in t
groot gezien heeft gekenmerkt, tot uiting.
Een ander kostbaar bezit van den heer Koe
nigs is het Florentijnsche schetsboek, van om
trent 1460, bevattende een verzameling schet
sen naar teekeningen en details van fresco's,
werk van Fra Angelico, Pisanello en van flo
rentijnsche meesters. Men vermoedt, dat het in
de omgeving van Benozzo Gozzoli is ontstaan.
Om ons verder tot het voornaamste te be
palen, noemen we den prachtigen Grijsaards-
kop van Ghirlandaio, het rijke Landschap in
rood kryt van Giorgone, „De Dood van lao-
koon", een gewasschen penteekening van Filip
pino Lippi, den kop van een Grijsaard en „Leda
met de Zwaan" van Da Vinei, de machtige tee
keningen van Andrea del Sarto en Sebastiano
del Piombo, de magnifieke gravures van Man-
tegna, de uitstekende collectie Piepolo's en last
not least, de anatomische studies van Michel
Angelo, die in hun koninklijk beheerscht lijnen
spel, in het definitieve van den opzet en de
grootmenschelijke dramatische expressie, het
genie van den maker reeds duidelyk aantoonen.
Over de miniaturen en boekbanden is in dit
blad reeds afzonderlijk geschreven. Er is meer:
het sierlyke, luchtige glaswerk, nergens ter we
reld zoo geraffineerd gemaakt als in Italië, het
aardewerk, de kleine, maar exquise kantverza
meling, de stoffen en strooken, de voortreffe
lijke collectie meubels, waarin Prof. Lanz met
zijn kostbaar bezit zulk een groot aandeel
heeft. En niet te vergeten, de vitrine met siera
den, waarin de Schaal in Nautilusvorm, gemaakt
uit chalcedon, van Benvenuto Cellini, benevens
de allersierlijkste, in allen rijkdom toch steeds
voorname gouden hangers. Ook in de gebruiks
voorwerpen en de sieraden openbaart zich de
hooge cultuur van het geluksland Italië, dat
zoo lang Europa's geestelijk middelpunt was.
Men vraagt zich af, of wij dat niveau ooit weer
zullen bereiken, of datgene, wat we nu met zoo
veel moeite in musea en tentoonstellingen ver
zamelen, weer in natuurlyken rijkdom zal ont
staan
JAN ENGELMAN.
GORS£6
Aan het einde van de propaganda-week van
den D.H.V.B. is het volgende telegram, onder
teekend door voorzitter en secretaris, verzonden
aan Z. H. Exc. Mgr. J. D. J. Aengenent, Bis
schop van Haarlem:
„De Diocesaan Haarlemsche Voetbalbond her
denkt in een feestelijke slotbijeenkomst van de
lustrum-propaganda-week met eerbiedige dank
baarheid de groote belangstelling en het har
telijk medeleven, door Uwe Hoogw. Excellentie
steeds voor den Bond en bijzonder bij dit derde
lustrum aan den dag gelegd en verklaart, dat
hij niets onbeproefd zal laten om de katholieke
sportbeweging in het diocees Haarlem groot te
maken langs de richtlynen door Uwe Hoogw.
Excellentie by zoovele gelegenheden daartoe
aangegeven."
Thans gaat het bisdom Haarlem, vooral in
het Noord-Hollandsche gedeelte, zich opmaken
voor den Nationalen Missie wedstrijd 1934, de
demi-finale tusschen het Aartsbisdom Utrecht
en het bisdom Haarlem, op 30 September a.s. te
Hoorn.
Het blykt nu reeds, dat er voor dezen wed
strijd algemeen belangstelling bestaat. Verschil
lende vereenigingen in Noord-Holland organi-
seeren dien dag een uitstapje naar Hoorn, on
derhandelingen worden gevoerd over extra-trei
nen van Amsterdam en Zaandam over Uitgeest
en Alkmaar naar Hoorn. In Amsterdam zullen
zich Utrechtenaren, in Uitgeest Hagenaars, Rot
terdammers en andere Zuidelijken kunnen aan
sluiten. Zoodra definitief bericht omtrent den
treinenloop valt te geven, zal dit in de pers be
kend gemaakt worden.
Hoorn, dat vier jaar geleden de finale Haar
lem—Den Bosch organiseerde, heeft op grond
van het toen behaalde succes de organisatie
opnieuw aangedurfd en zal ook thans weer alles
in het werk stellen, om de resultaten zoo groot
mogelijk te doen zijn.
Voor alle inlichtingen enz. richtte men zich
tot het secretariaat van het Missie-comité, Koe-
poortsweg 50, Hoorn.
In het gebouw van de St. Josepsgezellen Ver-
eeniging Haarlem I, aan de Jansstraat, werden
de wedstrijden voor de onderlinge clubcompe
titie voortgezet. De uitslagen betreffende de
le klas zijn als volgt:
B. v. d. Kroft wint van P. Klaver; J. v. d.
Kroft verliest van A. Bronstring; P. Hollenberg
wint van P. Klaver. In de 2e afdeeling A kwa
men de volgende ontmoetingen tot een uitslag:
P. de Rood wint van C. Castricum; J. Over
toom verliest van J. v. d. Kroft. De speler J.
de Gier is afgevallen. In de 2e klas B werd
W. Lips bijgevoegd. Hier luiden de uitslagen:
C. Hoek wint van H. Essenberg; J. Valk re
mise met J. Dijt; W. Ups remise met J. Ste
vens en verliest van C. Hoek. Maandag as.
worden de wedstrijden voortgezet.
De wedstrijden om hett pers. kampioenschap
12 ok
Zooals bekend, zyn bovengenoemde wedstrij
den geëindigd. Daar wij hier nog geen eind
standen van hebben geplaatst, laten wy deze
thans hieronder volgen:
le afdeeling
P. Mul 4 gesp. 2 gew. 1 rem. 1 verl. 5 pnt.
P. v. Buuren 4 gesp. 2 gew. 2 verl. 4 pnt.
A. v. Dyk 4 gesp. 1 gew. 1 rem. 2 verl. 3 pnt.
2e afdeeling
B. v. d. Kroft 6 gesp. 2 gew. 4 rem. 0 verl. 8 pnt.
A. Mooyekind 6 gesp. 2 gew. 2 rem. 2 verl. 6 pnt.
J. v. d. Krof 6 gesp. 0 gew. 5 rem. 1 verl. 5 pnt.
J. Schilder 6 gesp. 1 gew. 3 rem. 2 verl. 5 pnt.
3e afdeeling
B. Gjertsen 4 gesp. 2 gew. 2 rem. 0 verl. 6 pnt.
B. v. d. Weyden 4 gesp. 2 gew. 2 rem. 0 verl. 6 p.
W. Hubbers 4 gesp. 1 gew. 2 rem. 1 verl. 4 pnt.
C. Bakker 4 gesp. 2 gew. 0 rem. 2 verl. 4 pnt.
Chr. Luiten 4 gesp. 0 gew. 0 rem. 4 verl. 0 pnt.
De herkamp om den kampioenstitel van deze
afdeeling tusschen den heer B. Gjertsen en B.
v. d. Weyden eindigde in een overwinning van
laatstgenoemden speler en wel door 1 gew. en
remise-partijen. Dit moge wel een bewys zyn,
dat het krachtsverschil nihil was.
Maandag 17 Sept. houdt genoemde vereeni-
ging een belangrijke ledenvergadering in de
bovenzaal van het café van den heer Bos, aan
t Soendaplein. Aller opkomst is dringend ge-
wenscht. Ook belangstellenden, welke nog niet
in R. K. verband spelen, zyn zeker welkom.
Een teekening van Michelangelo, studie
voor zijn fresco's in de Sixtijnsche Ka
pel, bezit van Teylers" Stichting, op
de Italiaansche Tentoonstelling te
Amsterdam
Deze vereeniging zal op Vrijdag 21 Sept. a.s.,
in het R. K. Juvenaatsgebouw te Noordwyk
een grooten propaganda-avond houden. Een en
ander zal aanvangen om half negen precies. In
verband met het feit, dat „Ontspanning" een
onderafdeeling van den R. K. Volksbond is,
kunnen alleen leden van vak- en standsorgani
satie zich kosteloos laten inschrijven by de
hieronder vermelde adressen: w. v. Graas, Ju-
venaatsgebcuw; J. v. Schie, Van Leeuwenstr.;
J. J. v. d. Berg, Zeestraat en M. v. d. Linden,
Egberth de Grootstraat, allen te Noordwyk.
Voorts moet nog worden opgemerkt, dat de in
schrijving tot en met 14 Sept. a.s. kan geschie
den alléén voor R. K. ingezetenen van reeds
genoemde plaats. Daar diverse prachtige prij
zen beschikbaar worden gesteld, verwacht men
een ongekend groote deelname.