De polonaise te Genève Het communisme in Amerika Alles in kannen en kruiken De textielstaking De Douglas naar Melbourne Het nieuws van heden Oorlogsindustrie WAARHEEN ZAL DEZE LEIDEN? STEEDS MEER AANHANG V er gaderverbod in Spanje DE BAROMETER VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1934 Avondblad DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANC No. 18948 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één ó5 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Aloisi houdt twee deuren open AMERIKA VOERT GOUD UIT Aloisi Volgens Fransche informaties zal Ruslands toetreding verder normaal verloopen Een bezoek bij Litwinof Het W eer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiii^ ui Johnson noemt de staking een schending van zijn afspraak met Mc Mahon Boycot van textiel- invoer Te Ostende is een nieuwe vischafslag geopend. De imponeerende hal De abdij bij Cortenberg (België) wordt veranderd in een tehuis voor bejaarde priesters en verblijf voor katholieke jeugdvereenigingen Aartshertog Otto weer naar België Feestdemonstratie te Warschau Wegens de opzegging van de con trole op de minderheden bescherming De burgemeester van New-York acht Amerika het terrein eener nieuwe revolutie De tyrannie van de geldmacht Gevaarlijk krankzinnige Burgemeester La Guardia Bommen Wat is de waarheid? Uit den Chaco Japan en China De suprematie in Mandsjoerije Toestand' in Oostenrijk Troepen aan de grens van J oego-Slavië? DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN Zij, die zich tegen 1 October op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Te Washington wordt verklaard, dat Duitschland veel ont ploffingsmiddelen vervaardigt Amerikaansche wapens in Duitschland NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Zooals te verwachten was, hebben de voor naamste vertegenwoordigers van de vroe gere en opnieuw weer geallieerden te Ge nève ieder op hun eigen wijze gereageerd op de onverwachte polonaise, welke door minis ter Beek werd ingezet. Sir John Simon, Bar- thou en baron Aloisi hebben Polen successie velijk onder den neus gewreven, dat Polen zjjn triomfantelijk „herstel" feitelijk te danken heeft aan het Verdrag van Versailles, zoodat het door zijn eenzijdig weigeren van de daarmee ver band houdende en annex daarmee aanvaardde Volkenbondscontróle op de behandeling der minderheden binnen zijn grenzen dén rechts grond van zijn huidig glorieus bestaan zelve aantast. Simon speelde den ironicus en zeide niet te kunnen gelooven, dat Beek meende, wat hij gezegd had. Barthou herinnerde aan Polens plicht tot dankbaarheid en verkropte met moeite zijn teleurstelling over het gedrag van zijn „ami", waardoor opnieuw het Fransche politieke spel in de war wordt gegooid Baron Aloisi toonde zich een listig diplomaat. Italië, dat met Zuid-Tirol een Oostenrijksche minder heid inpalmde en om deze te behouden Oos tenrijk thans met man en macht steunt in den strijd om de onafhankelijkheid, moet evenmin als Engeland en Frankrijk iets hebben van de door Polen ultimatief voorgestelde generalisa tie of algeheele opheffing der minderhedenrege ling. Daarom viel het baron Aloisi niet moei lijk zich te scharen onder degenen, die Polen de les lazen. Van den anderen kant is Italië allerminst gecharmeerd op de resultaten van het Verdrag van Versailles, waarbij het minder buit behaalde dan het verwacht had. Vandaar, dat Aloisi na Frankrijk en Engeland terwille te zijn geweest en de Franschj-Italiaansche toenadering gesauveerd te hebben door aan de verbale strafexpeditie tegen het eigengereide Po len deel te nemen, verklaarde, dat, indien er verdragen herzien dienden te worden, er nog Wel belangrijker aangelegenheden dan dé min derhedenregeling herzien moesten worden. Met deze verklaring heeft Aloisi waarschijnlijk zijn revisionistische vrienden, die met wantrouwende blikken de Fransch-Ialiaansche toenadering hebben gadegeslagen, eenigszins willen gerust stellen. Italië houdt zich op de vlakte. Het keert zich met Frankrijk en Engeland tegen de inderdaad niet legale eenzijdige aantasting Van het minderhedenverdrag door Polen, maar geeft tevens te kennen, dat het veel verder strekkende en veel dieper ingrijpende verande ringen in „verouderde verdragen" wenscht, in dien deze maar legaal geschieden. Het houdt zoodoende twee deuren open om eventueel te kunnen overloopen naar de partij, welke de meeste winstkans biedt, en blijft daardoor ge trouw aan zijn verleden. Immers, tijdens den wereldoorlog, heeft Ita lië, niettegenstaande zijn bondgenootschap met Duitschland eerst de kat uit den boom geke ken om daarna de zijde van de geallieerden te kiezen. Het Italiaansche fascisme houdt er tegenwoordig een buitenlandsche politiek op na, welke geen ander beginsel schijnt te erkennen dan dat van een zeer baatzuchtig opportunisme. Nu de strafpreeken zijn gehouden, is de vraag aan de orde, of.de Poolsche zon daar zich boetvaardig zal bekeeren. Duitschland juicht Beck's gedrag natuurlijk - luide toe. Het ziet er een indirecterechtvaar diging in van de houding, welke het zelf tegen over Genève en zijn machinaties heeft aange nomen. Maar niet minder dan in Duitschland is men in Polen ingenomen met de „zelfbewus te flinkheid" van Beek en diens streven om Polêh onder de curateele der groote mogend heden uit te halen. Polen beschikt nog over sterke pressie-middelen, waarmee het de bon zen van Genève te lijf kan gaan. Het kan zich weer gaan verzetten tegen de toelating van Sovjet-Rusland tot den Volkenbond en tegen het toekennen van een permanenten raads- zetel aan den vertegenwoordiger van Moskou. En het kan uit Genève wegloopen en zich nog nauwer aaneensluiten bij Duitschland. Mocht Polen dit doen dan zou Beck's polonaise wel eens het einde kunnen gaan beteekenen van het buig- en draai-bal te Genève, wharvan de wereld langzaam-aan méér dan duizelig wordt. Doet het dit alles niet, maar keert het met han gende pootjes terug naar de machtige vrienden, die het zoo onverhoeds heeft aangeblaft, dan zal zijn prestige een leelijke deuk hebben ge kregen. Polen heeft zichzelf gesteld voor de moeilijke keuze, wat het voordeeligste is voor zijn ambiaies. Maar welke beslissing Polen ook mag nemen, vast staat, dat Polen evenals Ja pan en Duitschland weer eens heeft aange toond, wat verdragen uiteindelijk waard zijn en hoe ihnerlijk zwak en voos en machteloos de Volkenbond geworden is. Het Amerikaansche Departement van Han del deelt mede, dat in Augustus ruim 14 mil- lioen dollar goud werd uitgevoerd, waarvan ruim 11 millioen naar Frankrijk GENÈVE, 15 Sept. Gistermiddag zijn de Fran sche vertegenwoordiger, - Massigli, de Tsjechi sche minister Benesj' en een ambtenaar van den Volkenbond op bezoek geweest bij den Sovjet- Russischen Volkscommissaris Litwinof, die zich in de buurt van Thonon, dus op Fransch grond gebied dicht bij Genève, ophoudt, ten einde met hem de voorwaarden te regelen voor de toe treding der Sovjet-Unie tot den Volkenbond. Later verklaarde men in Fransche kringen, dat het Sovjet-Russische antwoord aannemelijk is en dat het thans mogelijk zal zijn op de uit- noodiging den normalen' gang van zaken te doen volgen, welke tot toelating van Sovjet- Rusland tot den Volkenbond leiden zal. Intusschen hebben de vertegenwoordigers van de Kleine Entente besloten om voor Ruslands toetreding te stemmen. In een communiqué constateeren zij verder met voldoening „dat de toenadering tusschen Italië en Frankrijk, welke geschikt is om te leiden tot de toenadering tus schen de Kleine Entente en Italië, zeer werischelijk is.*' Ook de onderteekenaars van het Balkanpact besloten om te stemmen vóór het toetreden van Rusland. 1 VERWACHTING: Zwakke tot ma- 1 tigen wind uit Zuidelijke richtingen, toenemende bewolking, kans op regen of EE onweer, koeler. H Hoogste stand: 773.6 te Sama. Laagste stand: 756.6 te Isafjord. Zon op 6.34, onder 7.16. Licht op 7.46. |j Maan op n.m. 2.37, onder n.m. 8.24. WASHINGTON, 15 Sept. (Reuter). Voor de eerste maal sinds het uitbreken van het textielconflict in de V. S. heeft de leider der herstelbeweging, Johnson. in het openbaar een verklaring afgelegd. Johnson noemde de staking een volledige schending van de overeenkomst, welke hij voor de onderteekening van de code voor de textielindustrie had gesloten met den voorzitter van het syndicaat van textielarbei ders, Mc. Mahon. De onlusten in verband met de textielstaking schijnen over het algemeen eenigszins in hevig heid te zijn afgenomen, ofschoon in de staten Connecticut, Maine en Noord-Carolina opnieuw afdeelingen van de nationale garde gemobili seerd zijn. President Roosevelt zal a.s. Zondag met den minister van oorlog, Dern, en den commandant van het tweede bondsleger in New port (Rhode Island) den toestand bespreken. Het totaal aantal stakers zou thans 400.000 be dragen. De vereeniging van wolsorteerders heeft de staking voorbereid van 3000 harer leden, voor het geval de eischen inzake loonsverhooging en verkorting van arbeidstijd niet voor heden avond zijn ingewilligd. De leiding van de textielstaking heeft be kend gemaakt, dat zij den transportarbeiders zou verzoeken den invoer van katoen te ver hinderen. De stakingsleiding neemt namelijk aan, dat de voorraden katoen in de Vereenigde Staten dan spoedig zullen zijn uitgeput en hoopt, dat deze maatregel het einde van de staking zal bespoedigen. Behalve de bemanning maken drie passagiers den tocht mee De directeur van de K. L. M. heeft in een heden gehouden persconferentie medegedeeld, dat het nieuwe toestel de „Douglas" aan de Melbourne-race op 20 October zal deelnemen. Bestuurder zal zijn Parmentier, gezag voerder Moll, marconist van Bruggen, mecanicien Prins. Drie passagiers zullen aan den tocht deelnemen. Mail voor Indië en Australië zal wor den meegenomen. De Douglas zal zoowel aan de handicap als aan de snelheidsrace deelnemen, ter wijl op 300 K.G. post wordt gerekend. Aankomst Melbourne hopelijk vóór 29 October. Terugreis 7 tot 17 November. ■v OSLO, 15 Sept. (V. D.). Aartshertog Otto heeft zich na zijn reis door Zweden en Noor wegen ingescheept voor de thuisreis naar België- WARSCHAU, 15 Sept. (Reuter) Het Poolsch Telegraaf Agentschap meldt: Gisteravond had op een plein in het centrum der stad een demonstratie plaats van ongeveer 30.000 personen om te kennen te geven dat de geheele Poolsche natie achter minister Beek staat wat betreft zijn houding te Genève. Vele Joodsche oud-strijders voor de Poolsche onaf hankelijkheid namen aan deze demonstratie deel. De burgemeester zeide in een rede dat Polen in de toekomst zooals in het verleden al zijn burgers op gelijke wijze behandelen zou, doch NEW-YORK (K.W.P.). In verband met de groote staking en de onlusten ,n de V.-S. schrijft de „New Outlook": „Het Communisme wint voortdurend meer aanhangers, niet alleen onder de fabrieksarbeiders, landbouwers en ambtena ren, maar ook onder de hoogeschoolstudenten, de intellectueelen en de bankiers. De Communistische Jeugdvereenigingen tellen tezamen reeds minstens 200.000 leden. De bol sjewistische propagandisten zenden aan alle stu denten, ook aan de Christelijke en Katholieke studenten, geregeld communistische lectuur, waarin de „beroepspatriotten worden ontmas kerd", en de lof wordt gezongen van de nieuwe paedagogiek der Sovjet-Russische onderwijsme thoden. De communistische onderwijzersbond wint voortdurend nieuwe leden; de afdeeling New-York, die ruim 700 leden telt, heeft onlangs een motie aangenomen, waarin de afdeeling hare sympathie betuigt „aan alle revolutionnai- re bewegingen die een poging zullen wagen, om de burgerlijke Regeering der Vereenigde Staten omver te werpen." La Guardia, burgemeester van New-York, heeft in een interview aan een correspondent van „The New Outlook" als zijn meening te kennen gegeven, dat Amerika het nieuwe ter rein is voor een communistische revolutie. „De Amerikaansche vrijheid", aldus Guardia, „is ontaard in losbandigheid en deze heeft den weg gebaand voor tyrannie van trusten en pluto cratie. Wij beschikken over geen enkele macht, die het communisme kan weerstaan. Het geloof van de overgroote meerderheid der Christenen is verwaterd tot louter puriteinsche uiterlijkheid. De Christelijke groepen der bevolking staan on machtig tegenover de groote politieke, economi sche en sociale problemen, die ongetwijfeld een oplossing zullen vinden volgens de beginselen van Marx en Lenin, tenzij ter elfder ure de Christelijke beginselen de overnand zullen krij gen. Maar de eerste beginselen van de Chris telijke Sociale beweging in de Ver. Staten zijn met een lantaarntje te zoeken. Het offensief tegen de onzedelijke film zal den zegetocht van het Communisme niet stuiten. Het kapitalistische materialisme, dat zooveel tientallen jaren onbeperkt heerschte, heeft den weg gebaand voor de corruptie) zoowel als voor het bolsjewisme. Alleen een ontzaglijke organisatie, die alle Christenen omvat en de zegeningen der Katho lieke Actie verspreidt op alle terreinen des le vens, is nog bij machte om het offensief van het communisme te stuiten." Op het spoorwegstation te Heidenheim bij Mannheim heeft een krankzinnige den stoker en den machinist van een trein overweldigd en dezen in beweging gebracht. Een S.A.-man snel de toe, sprong op de machine en trachtte den krankzinnige te overmeesteren. Deze echter weerde den S. A.-man af met de kolenschop. Met behulp van inmiddels toe geschoten andere lieden slaagde men erin hem tenslotte te grijpen en den trein tot stilstand te brengen dat het door zijn houding te Genève slechts een onrechtvaardige controle van internationale organen verwierp. Na afloop trok een stoet door de bevlagde straten. Ook in andere plaatsen hadden soortgelijke demonstraties plaats. Tallooze vereenigingen hebben heden reso luties aangenomen, waarin zij de verklaring van Beek té Genève goedkeuren. Ook de geheele Poolsche pers keurt zonder uitzondering de houding van minister Beek goed. MADRID, 15 Sept. Alle openbare vergade ringen, betoogingen en volksverzamelingen zijn met ingang van heden verboden; bladen, die oproepen voor vergaderingen publiceeren, zul len worden vervolgd. De regeering wil door de zen maatregel voorkomen, dat zich groote groe pen menschen verzamelen. Het verbod heeft geen betrekking op de mee ting van socialistische en communistische jeugdorganisaties, welke gisteravond werd ge houden. MADRID, 15 Sept. (Reuter). De directeur- generaal van den veiligheidsdienst deelt mede, dat in het socialistische Volkshuis verscheidene honderden bommen zijn gevonden, waarvan er vele geladen waren. Verder werden gevonden talrijke kisten met geweren, eenige duizenden dynamietpatronen en zwavelzuur voor de ver vaardiging van bommen. Het Volkshuis was tijdens de jongste staking op last der regeering gesloten. Te Oviedo zijn 9 personen gearresteerd, ver dacht te hebben deelgenomen aan de dezer dagen ontdekte wapensmokkelarijIn verband met dezelfde aangelegenheid zijn twee booten in beslag genomen. ASUNCION, 15 Sept. (V.D.). Officieel wordt medegedeeld, dat de Paraguaysche troepen in den sector Ballivian een Boliviaansche stel ling hebben ingenomen. De krijgsgevangenen, die daarbij werden gemaakt, behoorden tot het kleurlingen-regiment. LA PAZ, 15 Sept. (V.D.). Officieel wordt me degedeeld, dat de Boliviaansche troepen de Pa raguaysche strijdkrachten in den sector Caran- dayty blijven achtervolgen. Gisteren heeft China ter kennis van den Volkenbond gebracht, dat het nimmer de sup- prematie van Japan in Mandsjoerije zal erken nen. De Chineesche gedelegeerde waarschuwde er verder voor, dat, wanneer Rusland lid van den Volkenbond zou worden de kwestie van de handhaving van den vrede in het Verre Oosten nog dichter voor de deur van den Volkenbond zal worden beslist. Rusland, aldus China, zoekt toelating tot den Volkenbond alleen vanwege de Japansche agressie. De Chineesche regeering is er van overtuigd, dat onder, in Tientsin gevestigde, Japansche leiding groote hoeveelheden opium via Mand sjoerije naar China worden uitgevoerd. WEENEN, 15 Sept. (V.D.) Volgens niet be vestigde berichten zouden de Oostenrijksche troepen langs de Joego-Slavische grens prac- tisch gemobiliseerd zijn, teneinde een mogelij- ken putch van ruim 2000 nat.-soc. uitwijkelin gen te voorkomen. Ongeveer 2000 leden van de Heimwehr en Katholieke stormtroepen zouden in gereedheid worden gehouden, terwijl ook in ■Karinthie en andere streken, in totaal 2200 man, voor alarm gereed worden gehouden. Hoewel al deze berichten van officieele zijde geenszins worden bevestigd en in regeerings- kringen zelfs de belangrijkheid van de troepen bewegingen bij de Joego-Slavische grens als ge ring wordt voorgesteld, berichten reizigers uit die streken toch, dat er aldaar een buitenge woon groote activiteit heerscht en dat nabij de grens alle wegen, bruggen, openbare gebouwen en verdere strategische punten onder scherpe bewaking staan van de Heimwehr F eestdemonstraties te Polen in verband met de opzegging van de controle op de minderhe denbescherming. Alles in kannen en kruiken. De toetreding van Rusland tot den Volkenbond zal, volgens Fran sche inlichtingen, verder normaal verloopen. Vergaderingverbod afgekondigd door de Spaan- sche regeering. Het veldwinnend communisme in Amerika. De burgemeester aan het woord. De onthullingen over de oorlogsindustrie. Duitschland zou veel ontploffingsmiddelen vervaardigen. Amerikaansche wapenen in Duitschland. De K. L. M. neemt met de Douglas deel aan de LondenMelboumerace. Jaarverslag der Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven. Ernstig verkeers-ongeluk te Zaandijk; twee dooden. WASHINGTON. 15 Sept. (Reuter). Een vertegenwoordiger van de groote Ameri kaansche wapenfabrieken Dupont de Ne mours, Lammot, heeft voor de Senaatscom missie, welke een onderzoek instelt naar de wapenfabricage, medegedeeld, dat zijn fir ma bericht heeft ontvangen, dat Duitscii- land, in strijd met het verdrag van Ver sailles groote hoeveelheden krachtige ont ploffingsmiddelen vervaardigt. Volgens telegrammen uit Washington aan de Londensche bladen zijn bij het onderzoek naar de wapenfabricage door de Senaatscommissie brieven voorgelezen, die geschseven zijn door den Parijschen agent van Dupcnt de Nemours, Taylor. Daarin wordt gezegd, dat in 1932 uit Nederland bericht was ontvangen, dat Duitsche politieke organisaties, zooals die van de natio- naal-sociahsten en anderen, bijna alle gewapend waren met Amerikaansche revolvers en Thomp- son-machinegeweren. Er bestond volgens dit bericht een geregelde handel in kleine wapens, die naar Duitschland gesmokkeld werden. In een anderen brief wordt beweerd, dat de Amerikaansche wapens voor Duitschland op de Schelde in lichters werden overgeladen, voor dat de schepen in Antwerpen kwamen. Bijge volg stond de Nederlandsche politie machteloos, hoewel de Nederlandsche autoriteiten heoben getracht een einde te maken aan dien handel. WASHINGTON, 15 Sept. (Reuter) Als gevolg van de protesten van minstens vijf buitemand- sche regeeringen is een censuur ingesteld voor zekere phases van het onderzoek der enquête commissie naar den wapenhandel. Nader wordt echter gemeld dat senator Nye, de voorzitter van de enquête-commissie ten stelligste tegenspreekt, dat ook maar iets van het onderzoek zal worden gecensureerd. In de commissie is verder verklaard, dat de firma Dupont Nemours een geheim internatio naal agent in dienst had genomen, Delfungo Gieri geheeten, om kruit te verkoopen m N e- derland en Duitschland. Het contract met Gieri eindigde in April 1933 met een betaling aan Gieri van 25.000 dollar. SJANGHAI, 15 Sept. (Reuter). De Chineesche minister van financiën ontkent de verklaringen inzake het koopen van oorlogsmateriaal door China in Amerika voor de gelden, welke door de V. St. aan China zijn geleend voor het koo pen van graan en andere landbouwproducten. De bedoelde leeningen zijn geheel bestemd voor het beoogde doel. Stand op Zaterdag 12 uur vju. 761.8 Vorige stand 762.5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1