Kinderen bij filmvoorstelling
in brand geraakt
Oostenrijk eert zijn helden
Duitschlands bewapening
De besprekingen te
Genève
Het nieuws van heden
HILVERSUM IN ONRUST
Henderson waar
schuwt
BEGRAFENIS VAN TWEE
GROOTE MANNEN
SENSATIONEELE ONT-
HULLINGEN
Kath. jeugdhuis te
Berlijn
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DINSDAG 25 SEPTEMBER 1934
Ochtendblad
In de zaal ontstond groote paniek,
waarbij de brandende kinderen
vol angst door elkaar liepen
Pater verliet 't laatst
de zaal
Nadere bijzonderheden
Hulp snelde toe
Naar het ziekenhuis
DE PAUSELIJKE LEGAAT NAAR BUENOS AIRES
Het Weer liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuuH
„De grootste inspanning is noodig
om een catastrophe te
vermijden"
De oorzaak
Het stoffelijk overschot van Dr.
Seipel en Dr. Dollfuss wordt
overgebracht naar de
„Gedachtniskirche"
Indrukwekkende
plechtigheden
Een Zwitsersche Saar-
politie
Dr. E. Dollfuss
In de omgeving van Berlijn zouden
IS.000 militaire vliegers
worden opgeleid
Krupp werkt met drie
ploegen
Dr. Ignaz Seipel
Volkenbondsraad onverwachts
tegen Dinsdagmiddag bijeen
geroepen
Belangrijk onderhoud
BarthouAloisi
Een Erich-Klausener Platz
Afschuiven
De Lindbergh-affaire
Hauptmann beschuldigd van
afpersing
Huiszoeking te Weenen
Bij twee leden van de Staatsopera
I
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. T8963
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 d.; ingex,
mededeelingen 50 cent; idem op peg een 65 cent
per regel. Bij contrad sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Maandagavond omstreeks half
zes is te Hilversum een ernstige
brand uitgebroken, waarbij niet
minder dan vijftig kinderen werden
gewond, van wie dertien ernstig.
In het gebouw van de R. K.
Werkliedenvereniging "„St. Cle -
mens", aan de Boschdrift, werd een
missiefilm vertoond voor 180 kin
deren door den missionaris, den
Weleerw. Pater Buijs. De kinderen
waren van 5 tot 14 jaar oud. Door
nog onbekende oorzaak vloog plot
seling de film in brand. Uit het ont
zaglijk brandbare celluloid scho
ten groote vlammen te voorschijn;
de kleertjes van eenige kinderen
raakten eveneens in brand en in pa
niek renden de kleintjes door el
kaar, daarbij met hun brandende
kleeren het vuur een steeds groo-
tere uitbreiding gevende.
Intusschen breidde het vuur zich steeds meer
uit, terwijl de kinderen zich letterlijk in het
kleine zaaltje opgesloten bevonden. Gelukkig
slaagde men er eindelijk in, eenige ruiten kapot
te slaan en zoo goed en kwaad het ging een
aantal kinderen door de geopende ruiten naar
buiten te brengen. Dat verschillende kleinen
hierbij verwondingen door glasscherven bekwa
men, ligt voor de hand. Toegeschoten burgers
en agenten van politie forceerden ten slotte de
deur, zoodat de redding der in vreeselijken angst
zinneloos tusschen de vlammen rondloopende
kinderen vlotter verloopen kon. Na veel moeite
had men eindelijk alle kinderen in veiligheid
gebracht.
Hiervan waren echter vijftig deer
lijk door brandwonden en wonden
van glasscherven overdekt, dertien
hunner zijn ernstig gewond, hoewel
voorloopig voor geen hunner le
vensgevaar schijnt te bestaan.
De gewonden werden opgenomen
in het Diaconessenhuis en de R. K.
Ziekenverpleging, in welk laatste
gasthuis ook de filmoperateur, de
genoemde missionaris, werd opge
nomen. Deze had eveneens zeer
ernstige brandwonden bekomen,
daar hij, onmiddellijk toen de vlam
men uit het filmapparaat schoten,
getracht had nog zoo veel mogelijk
te blusschen. Zijn toestand is zorg
wekkend. Het gebouw van de R. K.
Werkliedenvereeniging „St. Cle
mens", dat van steen is opgetrokken
en overdekt is met een houten kap,
is volkomen vernield.
W{j vernemen nader, dat het hier een voor
stelling van de Missiefilm „Ria Rago" betreft,
waarmede pater Buijs S.V. D. uit Soesterberg
door Nederland trekt. Maandagmiddag werd de
eerste voorstelling gegeven, welke voor de meis
jes der katholieke scholen in de St. Clemens-
parochie werd gehouden.
Ongeveer 180 meisjes waren in het zaaltje
bijeen, waarvan een tiental op een balcon was
gezeten.
Toen de film bijna ten einde was, ontbrand
de door een of andere oorzaak het celluloid.
Het werd een gedrang naar de twee uitgan
gen, waarvan de branddeur gesloten bleek te
zijn.
Hierdoor en doordat het vuur bij den hoofd
ingang in kracht sterk toenam, werd de paniek
onder de kinderen grooter, vooral toen men ook
door den hoofduitgang niet meer vluchten kon.
Omwonenden snelden aanstonds te hulp; de
ruiten werden ingeslagen, doch dit baatte niet,
daar het glas in kleine stalen ramen was
gezet.
Ten slotte werd van de gesloten branddeur de
ruit ingetrapt; daarna snelden eenige mannen
naar binnen, om de kinderen te redden.
Het vuur had zich intusschen sterk uitge
breid en reeds hadden vele meisjes ernstige
brandwonden opgeloopen. De radelooze kinde
ren werden door de deuropening aan mannen,
die buiten geposteerd waren, overgegeven.
Een aantal meisjes was door het vuur be
wusteloos geraakt.
Het mocht den redders gelukken
alle kinderen in veiligheid te bren
gen, terwijl aan de andere zijde van
het gebouwtje de leiders en onder
wijzers het brandende lokaal ver
lieten.
Pater Buijs verliet als laatste,
ernstig gewond het gebouw door het
zijraam.
Politie en brandweer arriveerden spoedig.
Een aantal doktoren werd eveneens ge
roepen.
De geheele G. G. D. verleende assistentie,
terwijl verschillende auto's werden gerequi-
reerd.
Alle gewonden, 46 in getal werden eerst naar
het nabijgelegen Carolus Zusterhuis vervoerd,
van waaruit zij per auto naar de R. K. Zieken
verpleging en het Diaconessenhuis werden ge
transporteerd.
In de R. K. Ziekenverpleging werden
acht ernstig gewonde meisjes opgenomen.
Dezen zijn: J. Magnin, S. Kalman, N.
de Jong, R. Dekker, G. v. Klooster, R.
Brouwer, A. van Jongerden en A. Ouwer-
kerk.
Verder werden daar twintig meisjes ver
bonden.
In het Diaconessenhuis werden drie kin
deren opgenomen en wet de meisjes Hilhut,
Koperdraad en W. Boereboom.
Hier werden voorts vijftien kinderen ver
bonden.
Pater G. Buys werd in emstigen toe
stand in de R. K, Ziekenverpleging opge
nomen.
Weliswaar heeft een aantal meis
jes zware brandwonden opgeloopen,
doch gelukkig is van geen harer de
toestand levensgevaarlijk.
Ook Pater Buijs, die er het ern
stigst aan toe is, is buiten onmid
dellijk levensgevaar.
Hij is ernstig aan gelaat en armen
gewond.
Ondanks het feit, dat de brandweer met vier
slangen het vuur bestreed, kon zij niet verhin
deren, dat het geheele gebouw in vlammen
opging.
De blusschingswerkzaamheden werden in den
Alvorens zich naar Genua te begeven, om zich in te schepen naar Buenos-Aires
ter bijwoning van het Eucharistische Wereldcongres nam de Pauselijke legaat
Z.E. Kardinaal Pacelli met zijn gevolg afscheid van den H. Vader in een bij
zondere audiëntie ten Vaticane. De vijfde van links de Pauselijke legaat
Verwachting: Stormachtige, later afne- 5
mende westelijke .tot zuidwestelijken
wind, zwaarbewolkt met regenbuien, later
opklarend, weinig verandering in tempe- §j
ratuur.
Verdere vooruitzichten: tijdelijk opkla-
rend en later weer toenemende wind met EE
ij kans op regen.
S torwaarschuwingsdienst
EE Geseind aan alle posten Maandag mid- EE
dag te 15.40 uur: Attentiesein blijft.
illlllllllinilllllllllllHllllllllllllIllllllllllllilllllllIlillllllllllllllllllllllll
LONDEN, 24 Sept. (Reuter). „De wereld is
vol ontevredenheid, argwaan en vrees en een
gevaarlijke toestand is bereikt. Het lot van de
Geneefsche ontwape
ningsconferentie hangt
in de lucht en de toe
komst van den Volken
bond is in gevaar."
Deze waarschuwing
liet de president van
de ontwapeningsconfe
rentie Henderson Maan
dag tijdens een rede in
zijn kiesdistrict hooren.
Hij zeide verder, dat de
internationale toestand
thans zoo onzeker is, dat
de grootste inspanning
noodzakelijk is om een
catastrophe te vermijden.
Men moet erkennen, dat de wereld met
steeds toenemende snelheid op een oorlog aan
stuurt. Henderson hoopte evenwel, dat
het nog steeds niet te laat is, om een zoodanig
ongeluk te verhoeden. Er bestaat echter geen
twijfel meer over de richting, welke eenige
naties inslaan. Grootere bewapeningen zul
len de wereld geen vrede brengen. Hender
son wees ten slotte op het gevaar, dat naties
zeer zwaar bewapend zijn. De internationale
samenwerking is de eerste noodzakelijke voor
waarde voor een gezonde en opbouwende vre
despolitiek.
Henderson
beginne zwaar bemoeilijkt, omdat de druk op
de waterleiding niet voldoende was.
Het kleine nieuwe gebouw was eerst twee
maanden geleden geopend. Het vuur vond in
het vele hout een gretig voedsel.
De eerste uren tijdens den brand heerschte
er ook onder de ouders een groote paniekstem
ming.
Moeders zochten hun kinderen, vooral toen
nog niet bekend was, of er nog slachtoffers
in het brandend gebouw waren. De geruchten
daaromtrent waren zeer uiteenloopend. Eerst
later in den avond waren alle kinderen te
recht. Eenigen waren in zenuwachtigheid ge
vlucht, anderen waren in de ziekenhuizen op
genomen.
Er heerschte in Hilversum, vooral in bet
drukbewoonde Bloemenkwartier, waar het ge
bouw stond, den geheelen avond groote opwin
ding, terwijl de wildste geruchten de ronde
deden.
Wat betreft de oorzaak van den brand ver
nemen wij nog, dat deze vermoedelijk is te
wijten aan kortsluiting ontstaan door te groote
belasting van de te zwakke electrische leiding.
Op den 29en en 30en September zal de
plechtige inwijding plaats hebben te Weenen
der „Seipel-Dollfuss-Gedachtnisbau". De lijk m
der beide Bondskanseliers zullen in alle stilte
naar den St. Stcphansdom worden overgebracht,
alwaar de opbaring zal plaats hebben. Het pu
bliek wordt dan ter défilé toegelaten. Op den
29en September 's avonds 6 uur vindt de ab-
soute plaats door Z. E. Kard. von Innitzer. De
ze plechtigheid wordt alleen bijgewoond door
den Bondspresident, het Kabinet, familie en
eenige genoodigden. Na de absoute wordt iedere
kist op een galalijkwagen geplaatst, en getrok
ken door acht paarden. De lijkwagens worden
begeleid door fakkeldragers en omstuwd van
cavalerie. Niemand buiten dezen gaat in den
stoet mede. De lijkstoet gaat midden door Wee
nen. Het Vaderlandsche Front en de Heimwehre
staan geschaard langs heel den weg. De wo
ningen en winkels langs den weg zullen ver
licht zijn met brandende kaarsen voor alle
vensters. Kransen en bloemen zijn niet welkom.
Voor het geld, dat daarvoor uitgegeven zou
worden, vraagt de regeering bijdragen ter vol
tooiing der „Gedachtniskirche".
Zondag 30 Sept. a.s. celebreert in de nieuwe
kerk Z. E. Kard. von Innitzer een pontificale
Hoogmis, waaraan deel zullen nemen de Bonds
president, het Kabinet, het corps diplomatique,
de familie en genoodigden.
GENÈVE, 24 Sept. (D.N.B.) De Zwitser
sche Bondsraad heeft, naar van Zwitsersche
zijde verluidt, de mogelijkheid van het beschik
baar stellen van personen voor de Saaraolitie
overwogen. De beslissing, die in den Bondsraad
werd genomen, wordt echter nog geheim ge
houden, daar deze eerst aan de Saarregeering
en de organen van den Volkenbondsraad moet
worden medegedeeld.
De sensationeele berichten over wapen-
zwendel in de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika hebben een groote verontwaardi
ging teweeggebracht. De Amerikaansche
Senaatscommissie stelt nu ook een onder
zoek in naar de bestellingen van bombar-
dements-vliegtuigen door Duitschland bij
een firma- in de Vereenigde Staten, waar
door dus onwederlegbare bewijzen aan het
licht komen, dat Duitschland de bepalingen
van het verdrag van Versailles overtreden
heeft en zich op een nieuwen oorlog voor
bereidt.
Wel waren de Amerikaansche senatoren er
van op de hoogte, dat een zekere firma tech
nisch personeel naar Duitschland zond om daar
den arbeiders te leeren, hoe men 50 vliegtuigen
per maand kon monteeren.
Het Staatsdepartement heeft bovendien toe
gegeven dat deze ongeoorloofde handel wel be
kend was, doch dat het geen enkel wettig mid
del bezit om hieraan paal en perk te stellen.
Hieronder laten wij eenige gegevens volgen,
die ontleend zijn aan de Zwitsersche „National
Zeitung" die evenals de Engelsche pers, be
langrijke inlichtingen uit Zuid-Duitschland pu
bliceert over de Duitsche bewapening.
Het Baselsche orgaan bevestigt het bericht
dat men op het oogenblik in Duitschland be
zig is om 15.000 militaire vliegers op te leiden,
waarvan 1.200 in de onmiddellijke omgeving
van Berlijn. In de fabrieken van Junkers in
Dessau en van Heinkel in Warnemünde, waar
ploegen van 150 „practici" elkaar onmiddellijk
aflossen, heerscht groote bedrijvigheid. In be
doelde fabrieken worden vliegtuigen gefabri
ceerd met één zitplaats, „Volksflugzeug" gehee-
ten, d. w. z. populaire vliegmachines. Deze
„practici" zijn officieren en de onderofficieren
van de Reichswehr, maar zij zijn allen in bur
ger gekleed.
De bekende automobielfabrieken in Brenna-
bor in Brandenburg hebben plotseling de ver
vaardiging van auto's gestaakt om zich voortaan
uitsluitend op den bouw van vliegtuigen toe te
leggen.
Bij Krupp in Essen werkt men met 3 ploe
gen. De locomotief-fabrieken van Maffei te
München van Borsig te Tegel en van Henchel
te Kassei hebben zich heelemaal gespecialiseerd
op het vervaardigen van groote en kleine ka
nonnen en pantser-treinen. In de fabrieken
van Busing en Daimler Mercédes worden „tank-
Iets" gemaakt, d. w. z. kleine aanval-wagen-
tjes, waarvan de uitstekende kwaliteit en snel
heid (120 K. M. per uur) alom bekend is.
De fabrieken van Polte te Maagdenburg ver
vaardigen lichte machine-geweren, die gepant
serde platen van 8 m.m. dikte kunnen doorbo
ren.
Het Baselsche blad voegt er nog aan toe, dat
35.000 oud-officieren van het keizerlijk leger
weer in dienst zijn en dat men de reserves, ge
vormd door de S. S. en S. A. en de vrijwilligers,
gerust op 3 millioen geoefende manschappen
kan schatten.
Bovendien wordt er onder de jeugd en het
opgroeiend geslacht een oorlogsgeest en haat ce-
gen de vroegere vijanden aangekweekt, die een
stemming teweeg brengt waardoor de Duitsche
bevolking zich bereid verklaart om opnieuw in
den oorlog te gaan..
GENÈVE, 24 Sept. (D.N.B.) De Fransche
minister van Buitenlandsche Zaken Barthou is
hedenmorgen weer te Genève aangekomen
Sinds Zondagavond bevindt zich ook üe Oos-
tenrjjksche minister van Buitenl. Zaaen Von
Berger-Waldenegg wederom te Genève Heden
morgen heeft Barthou met den Italiaanschen
gedelegeerde Baron Aloisi besprekingen ge
voerd, die in Fransche kringen van groot be
lang geacht worden en naar verluidt het Oos-
tenrijksche probleem tot onderwerp hadden.
Het plan, om den Volkenbondsraad een ge
meenschappelijke verklaring ten aanzien van de
Oostenrijksche kwestie te doen afleggen, wordt
thans zelfs in Fransche kringen als onmogelijk
beschouwd.
Onverwachts is tegen Dinsdagmiddag de
Volkenbondsraad bijeengeroepen. Of de
minderheden-kwesties ter sprake zuken
komen, zooals in vele kringen wordt ver
ondersteld, is tot dusverre niet bekend.
De minderhedendebatten zijn heder. in de
politieke commissie voortgezet. Als eerste voer
de het woord de Hongaarsche gedelegeerde Ti
ber von Yckhardt, die zich beklaagde over
toenemende verslechtering van de bescher
ming der Hongaarsche minderheden. Verbete
ring daarvan is een voorwaarde voor een sa
menwerking tusschen de Donaustaten.
Spr. stelde voor, dat de Volkenbondsraad eer.
commissie van onderzoek zou instellen, die m
de vier Donaulanden, Hongarije, Roemenië,
Zuid-Slavië en Tsjecho-Slowakije een onder
zoek zou instellen naar den toestand der min
derheden, waarover aan den Volkenbondsraad
rapport zou moeten worden uitgebracht. Op
grond hiervan zou de Volkenbond maatregelen
kunnen nemen om tot een bevredigende oplos
sing te komen.
Vervolgens was het woord aan dr. Benesj, die
in hoffelijke termen inging op dit voorstel doch
ontwijkend antwoordde. Een verzoening met
Hongarije is zeer gewenscht. De Volkenbonds
raad is bevoegd tot behandeling van deze pro
blemen, niet de politieke commissie.
Voor de katholieke jeugd van de St. Ma-
thias-parochie te Berlijn was het Zondag een
heerlijke feestdag. Al de katholieke jongens
en meisjes waren uit de grootstad gegaan, om
in Lichtenrade, dat midden in de bosschen
gelegen is, hun nieuw „ontspanningsoord" en
„Jeugdhuis" in te wijden.
Reeds in den vroegen morgen heerschte er
in de Schubertstrasse waaraan het ontspan
ningsoord van de jeugd der St. Mathiasparo-
chie gelegen is, een groote bedrijvigheid en
drukte. Velen waren ijverig in de weer om de
laatste voorbereidingen te treffen om aan dit
plein, dat toch reeds mooi gelegen is, en door
bosschen omgeven is, nog een bijzonder fees
telijk aanzien te geven.
Pastoor Coppenrath verrichtte, geassisteerd
door de geestelijken van zijn parochie, de ker
kelijke inzegening.
Daarop werden de namen voorgelezen van
hen, die bijdroegen voor den bouw van dit
huis. Hieronder kwam ook voor de naam van
Ministerial-direktor Dr Erich Klaussener, die
nog kort voor zijn dood op 30 Juni jX energieke
maatregelen getroffen had om het tot stand-
komen van dit gebouw te bewerken.
„Het is dan ook vanzelfsprekend", zoo zei
pastoor Coppenrath, „dat ik, die weet wat er
onder de jeugd leeft, dit plein „Erich Klause-
ner"-Platz genoemd heb."
In zijn toespraak sprak de pastoor verder
zijn waardeering uit voor de verdiensten van
dezen hoogst begaafde, die zijn geheele le
ven in dienst gesteld had der Katholieke
Actie.
BIJ EEN FILMVOORSTELLING TE HILVER
SUM IS EEN GROOT AANTAL KINDEREN
IN BRAND GERAAKT; .GEEN HUNNER
WERD LEVENSGEVAARLIJK GEWOND PA
TER BUIJS ERNSTIG GEWOND.
De besprekingen te Genève. Volkenbondsraad
tegen heden- (Dinsdag) middag bijeengeroepen.
Henderson over den internationalen toestand.
Bijzonderheden omtrent het politie schandaal te
Rijssel. Bekend politie-antoriteit in Parijs ge
compromitteerd
Conferentie der goudblok-landen te Genève.
Verlaging der telegramtarieven.
Het aantal werkloozen is van 25 Augustus tot
8 September met 4813 gestegen.
Minister Slotemaker de Bruine heeft den Be
drijft raad voor het Boekdrukkers- en Raster-
diepdrukbedrijf geïnstaUeerd.
Over JanuariAugustus van dit jaar hebben
de Ned Spoorwegen bijna 7 millioen minder
ontvangen dan over hetzelfde tijdvak in 1933.
New-Yorksche Beurs: Opluchting na de sta
king; eenige verbetering, slot echter zwakker.
Sommige menschen hebben er een
handje van alles en nog wat van zich
af te schuiven: werk, verantwoorde
lijkheid, standjes.
Met een weergalooze hardnekkig
heid zoeken ze naar argumenten om
te betoogen dat dit of dat hun niet
aangaat, niet onder hen ressorteert,
in ieder geval door een ander, 't komt
er niet op aan door wie, maar in geen
geval door hen moet worden gedaan.
Er is een fout gemaakt en als men
bij het zoeken naar den bedrijver ook
bij hen te lande komt zijn zij al bij
voorbaat erbij om zonder dat nog van
schuld is gesproken alle verantwoor
delijkheid af te wijzen.
Bleef het daar bij dan zou het nog
gaan, maar zij gaan verder en geven
verre en vage aanwijzingen in de
richting van een ander.
Wat er verder gebeurt het deert hun
niet. Of een ander ook in moeilijk
heid of onaangenaamheid geraakt het
gaat hun niet aan. Zij zijn er af. Dat
is het voornaamste.
NEW YORK, 24 Sept. (Reuter)Hauptmann is
beschuldigd van afpersing. De zaak is uitgesteld
tot 1 October, doch hfj blijft in hechtenis.
Pinkus Fischer een broer van Isidore Fischer,
wiens naam is genoemd in verband met de
Lindbergh-affaire, verklaarde gisterenavond:
„De geheime politie kan gerust hier komen. Zij
zullen niets bij mij vinden, dat niet in orde
is."
Hij deelde voorts mede, dat zijn broer Isido
re op 16 December van het vorige jaar van
Amerika naar Leipzig vertrok, doch toen ziek is
geworden en tenslotte in een ziekenhuis is ge
storven.
Als oorzaak werd officieel tuberculose opge
geven.
WEENEN 24 Sept. (Reuter). In de woning
van de zangeres Victoria Ursuleac en van den
zanger Kael Hammes, beiden verbonden aan de
Weensche Staatsopera, heeft de politie volgens
de „Reichspost" een huiszoeking verricht, ten
einde een onderzoek in te stellen naar even-
tueele betrekkingen dezer artisten met de Na-
tionaal-socialisten.
Victoria Ursuleac heeft onlangs het voorne
men te kennen gegeven, de Staatsopera te ver
laten en naar Berlijn te gaan, naar men
zegt als gevolg van een persoonlijke uitnoodi-
ging van den Pruisischen premier Goering.
Deze uitnoodiging was voor de politie aanlei
ding om een onderzoek in te stellen.
(l V V I V 1 II. II'- - s tv?
Stand op Dinsdag; 1 uur v.m 751
Vorige stand: 756.6