Plaats dan een „Omroeper
1 Zoekt gij betrouwbaar FOTORFPORTAGE
Personeel? I I V/ÏVLr UIVIhVUL j voor 75.000 gezinnen
De scheepsramp van de „Charles José".
Naar vijf werelddeelen met een
onderzeeboot
EENGEZINSWONINGBOUW
NEDERLANDSCHE DURF
WÊÊÊÊÊ
1
ZATERDAG 6 OCTOBER 1934
ininmninniniiiiiiiinininimniiiiinimmmimnnniinniiiiimininnimiiiTTTnnnniTinmiiiimmTTnTnTiiTn?
Binnenkort zal 't vijftienhonderd
ste B. B. B.-huis worden
voltooid
Een ontdekkingsreis
Voor den arbeider en zijn gezin
H. M. ,JC XVIII", de nieuwste aan
winst onzer marine, gaat een
reis van zeven maanden
ondernemen
In dienst der weten
schap
De reis-route
HET BELGISCHE MIJNWEZEN
Steenen smelten niet
Osendarp te Parijs
R.K. Hockey-organisatie
Zondag 14 October oprichtings
vergadering te Haarlem
Communistische onder
wijzer verplaatst
Bewondering van het
buitenland
r ,Ti
Maj. Genenger ott Krefeld, die deel zal nemen aan de internationale zwemwedstrijden te Rotterdam, arriveerde Vrijdag in de Maas
stad. De ontvangst aan het station. V.l.n.r.Willy den Ouden, mej. Genenger en Annie Timmermans. Daarachter het bestuur
van de R.D.Z.
Dr. Fockema Andreae, commissaris der Koningin in Groningen, heeft Vrijdag de watervoorziening
der tweede groep gemeenten in Oostelijk Groningen, waaronder Wildervank, Musselkanaal en
de beide Pekela's In werking gesteld. Bij het opendraaien der hoofdkraan ontstond een fontein
Het uit 1628 dateerende en niet meer In gebruik
zijnde gemeentehuis van Nieuwkoop, dat door den
gemeenteraad voor duizend gulden aan een inwoner
van Bodegraven verkocht zal worden
Op het gebied van huisvesting en woningbouw
beginnen gezonde opvattingen steeds meer ter
rein te winnen, in letteriijken en figuurlijken
zin. De directeur-generaal van de Volksge
zondheid, Mr. Lietaert Peerbolte, heeft er eenige
maanden terug nog eens op gewezen, dat het
bouwen van eengezinswoningen in moreel, hy
giënisch en sociaal opzicht gewenscht en nood
zakelijk is en daarom zooveel mogelijk bevor
derd moet worden. Met vreugde mag worden
geconstateerd, dat een onderneming, die hier in
Nederland op talrijke plaatsen goede en goed-
koope eengezinswoningen bouwt, haar arbeids
terrein nog steeds aan het uitbreiden is.
We behoeven hier slechts den term „B.B.B.-
huis" neer te schrijven om een ieder te laten
weten, welke onderneming we bedoelen, n.l Bre-
dero's bouwbedrijf, waarvan de hoofdzetel te
CJtrecht is gevestigd. Ter gelegenheid van het
bijzondere feit, dat Bredero binnenkort 15ü0
huizen in Nederland gebouwd zal hebben, wer
den een aantal persvertegenwoordigers intge-
noodigd tot een persrondgang, die Donderdag
j.l. werd gehouden. Zooals er nog vele Nederlan
ders zijn, die niet weten noeveel natuurschoon
ons land bezit, zoo hebben wij nooit geweten,
dat er zooveel goede woningen zün gebouwd,
die voor menschen met bescheiden beurzen be
reikbaar zijn.
Daarom had de rondgang, welke Donderdag
werd gehouden, iets van een ontdekkingsreis:
ongekende perspectieven werden geopend;
schoone droomen van geriefelijke huizen,
smaakvol van architectuur, ruim gebouwd en
toch niet duur, werden tot werkelijkheid
uiteraard was het niet mogelijk op één dag alle
plaatsen te bezoeken, waar Bredero zijn tenten
of beter gezegd zijn huizen heelt opge
slagen, maar toch hebben de deelnemers aan
den rondgang een eenigszins volledigen indruk
opgedaan van de praestaties, die op het gebied
van woningbouw door Bredero's bouwbedrijf
worden geleverd.
Na een kort bezoek aan de zoogenaamde Riet
veld-huizen in de Erasmuslaan te Utrecht, die
curieus zijn van architectuur en tevens merk
waardig door het aangewende materiaal, werden
te eD Bilt, Bilthoven en Zeist landhuisjes en
middenstandswoningen bezichtigd, die met al
leen eenvoudig en smaakvol opgezet zijn, doch
tevens een practische ruimteverdeeling ais ken
merk hebben.
Ook in de behoefte aan goede en goedkoope
arbeiderswoningen wordt door het bouwbedrijf
voorzien. Zoo zagen we te Wageningen keurige
huisjes, waarin arbeidersgezinnen met een groot
aantal kinderen gemakkelijk en geriefelijk kun
nen wonen, met voor- en achtertuintjes, die
voor 6 per week worden verhuurd en waarvan
de koopprijs ƒ4000 bedraaat.
Kat Belgische stoomschip .Charles José* is tijdens den jongsten storm vier mijl ten Westen van het lichtschip .Haaks* gezonken. De
reddingboot .Dorus Rijkers' van de Noord- en Zuid-Hollandsche Redding Mij voer uit doch moest ondanks heldhaftige pogingen der
bemanning zonder resultaat in de haven van den Helder terugkeeren
De voorbereidingen voor de Grato, (Grafische Tentoonstelling) welke te Utrecht
gehouden zal worden, zijn in vollen gang. Het monteeren der zetmachines
Op 27 Mei 1326 vertrok uit de Marinehaven
te Den Helder de onderzeeboot „K. XIII" om
een reis naar Oost-Indië te aanvaarden. Zij
zou zich evenwel niet langs de gewone scheep
vaartroute via het Kanaal van Suez naar
het verre Oosten begeven, maar haar weg kie
zen door het Panamakanaal, via San Francisco,
Honolulu en Manila enz. Immers de reis werd
meegemaakt door den bekenden wetenschap-
pe lij ken onderzoeker prof. dr. F. A. Vening
Meinesz en de ongewone route was gekozen, om
den geleerde in de gelegenheid te stellen, zijn
reeds in 1922 begonnen zwaartekrachtsmetingen
op zee, aan boord van Nederlandsche onderzee
booten, in nieuwe zeegebieden voort te zetten.
Talrijk zijn de reizen, welke Vening Meinesz
met onderzeebooten ondernomen heeft. Him
wetenschappelijke beteekenis is zoo algemeen
havenplaatsen aan, en voeren langs de Afri-
kaansche kust, zonder echter oceanen te moeten
oversteken, zooals dat door de Nederlandsche
onderzeebooten geschiedt. De totaal afgelegde
afstand bedroeg nog geen 4/5 deel van de reis,
die in November a.s. door Hr. Ms. „K. XIII"
zal worden begonnen en waarbij slechts een
tiental havens zullen worden bezocht. Toch is
wel duidelijk gebleken bij den terugkeer dezer
onderzeebooten op hun vlootbasis, hoe deze
Italiaansche reis nog in 1934 werd beschouwd
als een belangrijke gebeurtenis op onderzee-
bootgebied.
Hr. Mr. „K. XIII" is de nieuwste onderzee
boot van de Koninklijke Marine en zij werd op
de moderne scheepswerf van vVilton-Feyenoord
te Schiedam gebouwd, naar het project van den
inmiddels overleden hoofdingenieur van de Ma
rine J. van der Struyf.
Van het feit, dat deze nieuwste boot bestemd
is voor den dienst in Nederlandsch-Indië heeft
de Nederlandsche regeering gebruik gemaakt
om prof. dr. Vening Meinesz de gelegenheid te
bieden, de gegevens voor zijn wetenschappelijk
Werk in belangrijke mate uit te breiden. Daar
voor is echter noodig, dat de boot langs een
zeer bijzondere route haar reis naar Soerabaja
maakt.
In het begin van November vertrekt Hr. Mr.
„K. XIII" uit Den Helder, ten einde via Fun-
chal en St. Vincent naar Dakar aan de Afri-
kaansche kust te gaan. Vandaar maakt zij de
eerste oversteek naar Pernambuco in Brazilië,
om vervolgens naar Rio de Janeiro en Buenos-
Aires te stoomen. Na vertrek uit deze laatste
plaats steekt zij wederom den oceaan over, via
het eilandje Tristan da Cunha naar Kaapstad.
Als bijzonderheid zij vermeld, dat te Tristan
da Cunha, waar een nederzetting van' Engelsche
gezinnen leeft, bestaande uit nog geen 200 per
sonen, die hoofdzakelijk in hun levensonder
houd voorzien door vischvangst en geitenfok
kerij, de mail wordt afgegeven, omdat dit
eilandje slechts een of tweemaal per jaar door
een schip wordt bezocht. Van Kaapstad gaat
het verder, na eerst een slag naar hoogere Zui
delijke breedte gemaakt te hebben, waarbij de
ijsgrens belangrijk overschreden wordt, naar
Durban en Mauritius. Ten einde de hier voor
komende tropische cyclonen zooveel mogelijk te
ontloopen, wordt op deze derde oversteek eerst
in Zuidelijke koers gevaren, om daarna den ste
ven weer naar het Oosten te wenden en de
haven van Fremantle in Australië aan te loo-
pen. Van hieruit wordt koers gezet naar Soe
rabaja, waar Hr. Ms. „K. XIII" na een reis
van ruim 7 maanden in Juni 1935 behouden
hoopt aan te komen.
De boot, die een lengte heeft van ongeveer
75 meter, heeft bovenwater een waterverplaat
sing van 850 ton. Met inbegrip van prof. Ve
ning Meinesz en den commandant, Luitenant
ter Zee le klasse D. C. M. Hetterschij, zal de
bemanning uit 35 officieren, onderofficieren en
manschappen bestaan. De meest vermoeiende
trajecten van deze vijf-werelddeelenreis zullen
waarschijnlijk de oversteek van Buenos-Aires
naar Kaapstad en die van Mauritius naar Fre
mantle zijn, die resp. 25 en 20 dagen in beslag
zullen nemen.
BRUSSEL, 5 October. (Per. tel.) Tijdens
een vergadering van mijndirecteuren met' den
Minister van Economische Zaken Van Cauwe-
laert is overeenstemming bereikt omtrent het
plan, waarbij de productie, import en verkoop
van kolen wordt geregeld.
Landhuisbouw van B.
B. B. aan den Water
weg te De Bilt
Te Arnhem werden volgens dezelide idee ar
beidershuisjes neergezet, die ƒ31 per maand
aan huur doen. Het verschil m grondprijs ma
nifesteert zich altijd op de een of andere wijze;
vandaar dat dezelfde huizen te Arnhem minder
goedkoop zijn, maar toch nog een heel stuk be
neden het. huur-niveau van de slechier-gebouw-
de en kleinere huizen, waarin nog door een
groot gedeelte van de bevolking wordt gewoond.
Nadat te Nijmegen een voortreffelijke lunch
was genoten in Hotel Germania, werd de réis
voortgezet naar Eindhoven, aiwaar Bredero een
vruchtbaar arbeidsterrein neeft gevonden.
Een zekere climax was het bezoek aan „Het
Schoonveld" te Vught, alwaar een complex van
landhuizen is neergezet, dat de aantrekkelijk
heid van dit Brabantsche dorp als woonplaats
zeer zeker heeft verhoogd en de beste propa
ganda voor het „buiten wonen" is welke men
zich denken kan.
De dag werd besloten met een diner in het
Oranjehotel te Den Bosch, nadat tevoren door
den heer Bredero een korte toespraak werd ge
houden, waarin in het bijzonder werd gewezen
op het koopen van goede huizen als geldbeleg
ging, wat door Bredero's bouwbedrijf wordt ge
propageerd onder het pakkende devies: Steenen
smelten niet! Vooral in tijden als deze is er be
hoefte aan iets, dat practisch onvergankelijk is
en altijd waarde houdt: een gezellig huis, waar
in menschen gelukkig kunnen wonen, een
schuilplaats waarin alle levensstormen veilig
kunnen worden getrotsèerd. Het was dan ook
met aller instemming, dat in een tafelspeech
door een der persvertegenwoordigers de wensch
werd uitgesproken, dat binnen het tijdsbestek
van enkele jaren het drieduizendste B.B.B.-
huis zal worden voltooid.
Naar uit Parijs gemeld wordt, zal onze land
genoot Osendarp, Zondag 7 October a.s. in het
Jean Bouin Stadion starten in de internatio
nale athletiekwedstrijden die aldaar gehouden
worden.
Osendarp komt uit op de 100 en 200 M. en
zal als tegenstanders o.m. krijgen Borchmeyer
(Did.) Devint (België) en Dondelinger (Fr.).
Een zeer belangrijk nummer zal de 5000 meter
zijn, waaraan o.m. zullen deelnemen Virtanen
(Finland), Rochard (Frankrijk), Syring
(Duitschland) en Van Rumst (België).
De voorbereidingen betreffende de R.K
Hockey-organisatie, waarover reeds eerder in
dit blad geschreven werd, zijn thans in een der
gelijk stadium gekomen, dat de oprichtings
vergadering kan worden aangekondigd. Deze
vergadering zal worden gehouden op Zondag 14
October a.s., te 2 uur in één der zalen van café
restaurant Brinkmann. Groote Markt, Haarlem,
De vergadering is in de eerste plaats toegan
kelijk voor de R.K. Hockey-vereenigingen in het
bisdom Haarlem. Voorts voor belangstellende
R.K. hockey-vereenigingen buiten het Haarlem-
sche diocees. Vervolgens voor zoover er plaats
is voor belangstellenden in dezen tak van sport.
Een concept van statuten en huish. reglement,
hetwelk voor de nieuwe organisatie is ontwor
pen, wordt aan de bestaande vereenigingen,
voor zoover ze bekend zijn bij het secretariaat
van den Diocesaan-Haarlemschen Voetbalbond,
toegezonden.
PARIJS, 5 Oct. (Per tel.) Onder de bescher
ming van gendarmen, is de communistische on
derwijzer van Saint Vigor dTmmonville er in
geslaagd sedert Dinsdag zijn ambt uit te oefe
nen. Slechts 16 leerlingen van de 48 waren in
de school aanwezig, waartusschen vier van den
Openbaren Bijstand. Een gemeenteraadslid
heeft aan den schoolinspecteur 'n protest over
handigd, waarop deze verklaarde, dat een be
slissing zou genomen worden voor Maandag. De
ouders zeiden, dat zij hun kinderen iret naar
school zouden zenden, zoolang de communisti
sche onderwijzer in functie zai zijn.
Later wordt gemeld, dat de onderwijzer ver«
plaatst zal worden.
erkend, dat later de regeeringen van de Veree-
nigde Staten van Noord-Amerika, Frankrijk en
Italië onderzeebooten ter beschikking hebben
gesteld, wiaardoor Vening Meinesz of zijn bui-
tenlandsche collega's het onderzoek in speciale
gebieden konden voortzetten.
Reeds sedert 1920 is onze Koninklijke Marine
ertoe overgegaan, om haar nieuwe onderzeeboo
ten, die voor den dienst in Nederlandsch-Indië
bestemd zijn, op eigen kracht en ongecon-
voyeerd daarheen te laten vertrekken, via de
route door het Suez-Kanaal. Deze tochten
trokken reeds dadelijk de bijzondere belang
stelling van de buitenlandsche Marines. Er
ontstond een algemeene waardeering en bewon
dering.
Het duurde nog jaren alvorens de Engelsche
Marine een soortgelijke reis door één harer
onderzee booten liet ondernemen. In September
1933 eerst vertrokken twee Italiaansche onder
zeebooten vanuit Spezzia voor een 5 maanden
lange reis rond Afrika. Zij deden daarbii 21
H. Ms. „K. XVIII" de nieuwste onderzeeboot van de Koninklijke Marine op de
scheepswerf van Wilton-Feiienoord te Schiedam
