christelijk gezinsideaal
Hachelijk avontuur van een
hengelaarsclub
GEEFT U!
ZADELHOFF
„DIT IS 'Mzegt men op de sportvelden
SOCIALE STUDIEDAGEN
TE BERGEN
ROOKWORST
AUTO TEGEN EEN BOOM
WEER DE ONBEWAAKTE
OVERWEG
Wy collecteeren
MAANDAG 8 OCTOBER 1934
De geesel onzer eeuw
De moordaanslag te
Gouda
Is. Israëls overleden
Onweer en hagelslag
De goudbloc-landen
Enkele licht gewonden
25 Ct. PER 20 STUKS
Schoenfabriek in
vlammen
Leiders van den R. K. Volksbond
in het bisdom Haarlem bijeen
om te beraadslagen over
de kwestie van
den dag
Historisch beeld van het gezin
buiten de Kerk
Het christelijk huwelijk
Het kwaad der kinder
beperking
Het slachtoffer overleden
PANDERJAGER PH.-O. S. T.
Luchtvaardig voor de groote race
Aan de gevolgen van een
aanrijding
DE RADIO-UITZENDING VAN
HET N. C. C.
Goede ontvangst in Oost- en West-
Indië
MINISTER KALFF TE
IJMUIDEN
Groote schade in Kennemerland
Minister Steenberghe zal aan de
conferentie deelnemen
HAAGSCHE CRISISCOLLECTE
Een mooi resultaat
De 25e „E. S. A. I. D." School
te Utrecht
U houdt natuurlijk ook van I
echte Geldersche
Vraagt daarom Uw leverancier
het merk
DOETINCHEM
dan eerst smult UI I
FELLE BOERDERIJBRAND
Eenige paarden in dfe vlammen
omgekomen
Alle inzittenden uit den wagen
geslingerd en te water
geraakt
Paniek-stemming
Inmiddels was het den heer Steenhage, wo
Hulpverleening
Motorrijder en duorijdster tegen
sneltrein gereden en op
slag gedood
HET CLEARING-VERDRAG
Exportbedrijven de dupe
„ALKMAAR ONTZET"
Een natte feestviering
DE LEIDSCHE COURANT
Viering van het zilveren jubileum
Brandstichtingsaffaire voor het
Bossche Hof
Voor de vierde maal heeft de R. K. Volksbond
In het bisdom Haarlem zijn sociale Studiedagen
in het Retraitehuis te Bergen gehouden. Dit
maal was het onderwerp het Christelijk gezins
ideaal, dat in een 10-tal cursussen wordt be
licht. Die van Zaterdag en Zondag waren ge
wijd aan de wording en ontwikkeling van het
gezinsleven.
Dit onderwerp leidde de Bondsvoorzitter J. v.
d. Akker in.
God heeft de mensch als de kroon op Zijn
scheppingswerk geschapen en bestemde hem om
de schepping te helpen voortzetten.
Het huwelijk is geworteld in de redelijke na
tuur en de natuurlijke zedenwet de maatschap
pij ten plicht gesteld, voor haar eigen zelfbe
houd. Als schepping van de natuurlijke orde
heeft God het huwelijk ingesteld; daarom be
hoort het gezin tot de natuurlijke orde der din
gen.
Doch nergens komt de aangeboren neiging
tot het kwaad zoo spoedig en angstverwekkend
naar voren als in het huwelijksleven.
Buiten de Kerk is in den loop der eeuwen
tevergeefsch een spoor te zoeken van een be
schaving, die het gezin erkende en handhaafde
volgens de bedoeling van den Schepper; men
negeerde het levenseinddoel van den mensch en
daardoor het doel van het huwelijk en de maat
schappij.
Waar de Staat of maatschappij doel is en de
gezinnen en burgers ondergeordend zijn aan de
Staatsalmacht, moest het gezin wel schipbreuk
lijden, zijn hoogste waarde verliezen Het werd
tot een burgerlijke formaliteit met geen ander
doel dan het voortbrengen van nieuwe staats
burgers.
Spr. schetste voorts uitvoerig de verhoudingen
in het huwelijk en de leer daarover van Griek-
sche en Romeinsche wijsgeeren tijdens ds
eeuwen voor Christus en bij de oude Germanen,
waarbij spr. als tegenstelling de verhouding van
het huwelijk schetste in de tijden van het
Christendom.
De weleerw. heer L. Beune. kapelaan te Haar
lem, leidde dit tweede onderwerp in.
Het Christelijk huwelijk is niet anders dan
het door den Verlosser herstelde huwelijk, dat
God aan den mensch had gegeven, doen dat
Christus een Sacramenteel karakter schonk. In
't herstellingswerk van den God-mensch neemt
het huwelijk een voorname plaats in. De erf
zonde maakte ook herstel van het paradijselijk
huwelijk noodzakelijk. De innerlijke waarde
werd hersteld; zorg en no oden zijn gebleven en
de verzachting mag nimmer raken aan hec we
zen van het huwelijk.
De eenheid in het huwelijk is volgens Gods
bestel en Christus heeft de onverbreekbaarheid
ervan buiten twijfel gesteld. Eenheid en onver
breekbaarheid zijn noodzakelijk voor de opvoe
ding van het kind, doch ook het gezinsbelang,
Kerk en Maatschappij eischen die onbreekbare
eenheid, en daarom verzetten dezen zich tegen
vrije liefde en kameraadschaphuwelijk.
In twee gevallen kan de Kerk het huwelijk
ontbinden; als van twee ongedoopten een tot de
Kerk komt en de andere partij hem (haar) de
uitoefening der godsdienstplichten verhindert •-
of bij wederzijdsch goedvinden, wanneer net
huwelijk wel voor de Kerk gesloten, maar door
de echtelieden nog niet voltooid werd.
Steeds heeft de Kerk de onverbreekbaarheid
verdedigd ook tegen de grooten der aarde.
Door er sacramenteele waarde aan te geven,
heeft Christus het hu wei ijk gemaakt tot een
genademiddel. Door de genade wordt het ouwe
lijk in en voor den Hemel gesloten. Zoo begrij
pen we, dat de Kerk het huwelijk sluit voor het
tabernakel in het priesterkoor.
Hierover sprak Dr. Jos. de Boer uit Den Haag.
Hij noemde in dit geval kinderbeperking beper
king van geluk, van menschengeluk, van leven,
van recht op een eeuwig leven
Kinderbeperking is niet nieuw; Rome en
Athene gingen er aan ten onder. Maar de vorm
waarin ze thans wordt gepropageerd, is modern.
Deze propaganda wettigt de meening, dat het
N.-M. het grootste gevaar wordt van ons iand,
van Europa, van heel de wereld. Er dreigt door
de kinderbeperking een ondergang van be
schaafd Europa. De cijfers zijn ontstellend.
Over de laatste 60 jaar tot 1925 was het ge
boortecijfer van 35 op de 1000 teruggeloopen tot
18 a 28; de laatste 10 jaar is weer een sterke
daling te constateeren; in Nederland van 24.2
tot 20.8 per 1000 inwoners.
In Japan en N.O.I. is de geboortefrekwentie
hocger, n.l. 33 per 1000.
In de toekomst is nog een afname^ van het
geboortecijfer te verwachten. Ir, 1868 werden
in Nederland 35 kinderen per 1000 geboren; in
1933 slechts 20.
Het sterftecijfer daalde van 25 in 1866 tot 7 in
'33 per 1000, dank zij de medische wetenschap.
Er is echter weer een toename van net sterfte
cijfer te verwachten; spr. voerde hier verschil
lende gronden voor aan. Volgens berekening van
deskundigen zal in 't jaar 2000 het sterftecijfer
van 7.2 tot 16.6 gestegen zijn; een cijfer, dat
sommige beschaafde landen al vettoonen. Jp
den duur zou, na een tijd van meer doodkisten
dan wiegen, het Nederlandsche volk geheel ver
dwijnen.
Doch dat een volk ten onder gaat, is nog niet
het ergste, het groote kwaad zit 'm in het wan
trouwen tegenover de goddelijke Voorzienigheid,
en de misdadige wijze waarop tienduizenden
hun huwelijk beleven.
Wie z'n belastingplaatje vergeet, krijgt 5
boete en de man, die zijn schandelijke propa
ganda voert voor het N.-M wordt vrijgesproken.
In wat voor land zijn we toch?
Maar als er op onverantwoordelijken toon en
met onverantwoordelijk enthousiasme geleurd
wordt met het boek van den katholieken arts
Smulders, waarin het probleem op roekelooze
wijze is gesteld, dan is er something rotten in
ons volk. Het verschijnen van dit boek, dat in
3 jaar 8 edities beleefde, is de ergste beproe
ving, die het Christelijke volk sinds de refor
matie treft; dit boek heeft ondermijnd de eer
bied voor de vruchtbaarheid. Het aarvaarden
van kinderen is een daad van geloof. Juist in
dezen tijd, waarin de Katholieke bevolking aan
het groeien is en de overhand begint te krijgen,
moet alle kinderbeperking, die de zwaarste be
proeving van ons volk is, met alle macht wor
den tegengegaan. Geleerd moet worden, dat
geen offer te groot is voor het kind, voor het
kinderrijke gezin.
Het huwelijk is heilig, omdat het 't leven kan
geven; het leven hier, maar vooral het leven
hiernamaals, dat onsterfelijk is (Veel applaus.)
De 65-jarige C. L., op wien verleden week
Dinsdag een aanslag is gepleegd en die door
zijn huurder met messteken ernstig werd ge
wond, is Zaterdag aan de bekomen verwondin
gen overleden.
Zaterdag is het luchtvaardigheidsbewijs van
den Panderjager PHOST door den Rijksstu
diedienst voor de Luchtvaart uitgereikt, zoodat
het nu vaststaat, dat dit vliegtuig aan den snel
heidswedstrijd Londen-Melbourne zal deelnemen.
Zooals reeds vroeger werd medegedeeld, zal
het toestel worden bestuurd door de vliegers
Geyssendorffer en Asjes. Als radio-telegrafist zal
P. Pronk de reis medemaken.
Zelfportret van Isaac Israels
Wy Jecovitol levertraan wetenschappelijk
de beste levertraan voor U en Uw kind.
jew/rot
Verkrijgbaar bij apothekers en \L.
drogisten a f 0.75 per flacon.
Zondagochtend is in zijn woning aan de
Koninginnegracht te Den Haag overleden de
bekende kunstschilder Isaac Israëls.
De heer Israëls had eenige dagen geleden op
de Princessegracht een aanrijding gehad met
een auto, doch was oogenschijnlijk niet ernstig
gewond. Hij kon gewoon naar zijn huis gaan.
Zondagochtend is hij echter aan de gevolgen
van de aanrijding overleden.
In Isaac Israëls is een der meest beteekenende
schilders van Nederland heengegaan en tevens
een der laatste groote impressionisten. Met zyn
dood, zoo heeft men het gevoel, enkele jaren
na het overlijden van Breiiner, Verster en Tho-
len, is het tijdperk der Hagenaars en Amster
dammers, die stad, landschap en figuur schil
derden, vooral om de trilling van het licht en
de warmte van de kleur, definitief afgesloten.
Isaac Israëls werd in 1865 te Amsterdam ge
boren als zoon van den vermaarden Jozef Is
raëls, den schilder van de visschers der Noord
zee. Hij kreeg het eerste onderricht in de beel
dende kunst van zijn vader en werd daarop
leerling van de Haagsche Academie voor Beel
dende Kunsten. Reeds op jeugdigen leeftijd, als
jongen van 'n jaar of zeventien, wist hij de
aandacht te trekken door met ongemeen talent
geschilderde soldatenstukken, gelijk „De Mili
taire Begrafenis" en „Het vertrek der Kolonia
len". Ook godsdienstige onderwerpen heeft hij
in zijn jeugd behandeld. In 1885 verliet hij de
residentie en vestigde zich te Amsterdam, waar
hij geheel werd opgenomen in den kring der
„leerlingen van Allebé", die zoo menig groot
schilder in zijn midden telde, en hij had hier
ook contact met de Tachtigers en hun literaire
beweging, want Isaac Israëls was, beahlve een
begaafd schilder, ook een fijn intellectueel, met
veel smaak voor andere takken van kunst.
Frans Erens heeft onlangs, op de scherpe en
treffende manier die hij verstaat, over dat con
tact zijn mémoires geschreven
In Israëls' vroege werk zijn de bewegingen
der figuren misschien nog ietwat stijf, het colo-
riet bleef wat droog, maar in zijn Amsterdam-
schen tijd verwierf hij zich een prachtig en
krachtig mouvement in zijn werk en een rijke,
maar altijd lichte kleur. Hij bereisde vele steden
van Europa, was vooral in de Parijsche steden
goed thuis, trok naar Java, schilderde het
strandleven, het paardrijden in het Bois de
Boulogne, de boulevards, de danshuizen, de mo-
disten-ateliers en al wat feestelijk, blij en harts
tochtelijk leven te zien gaf Er ontstonden
wel eens doeken, die al te vluchtig van notitie
waren, maar wanneer Israëls zijn dag had, was
hij, behalve een snel, een vurig, een raak en
temperamentvol schilder, en vooral een geraf
fineerd colorist. Het verlies, dat ons kunstleven
door zijn dood lijdt, is groot.
Israëls had veel naam als portretschilder. Een
zijner laatste daden is geweest het schilderen
van het portret van Lodewijk van Deyssel, bij
diens 70en verjaardag. We schreven er de vorige
week nog over. Nu rust de vaardige hand, die
het schiep, voor altijd. Eer, groot zoon van een
groot vader is heengegaan.
Naar wij vernemen, is de naar Oost- en West-
Indië uitgezonden toespraak van H. K. H.
Prinses Juliana, alsmede de rede van Jhr. Ruys
de Beerenbrouck en Minister Slotemaker de
Bruine, uitgesproken tijdens het Nationaal
Crisis-Comité-programma van de Nederlandsche
omroepvereenigingen op Dinsdagavond uitste
kend gehoord.
De uitzending geschiedde, over de zenders
Phohi en PCS, resp. op de golflengten 16, 88 en
19.71 M. Van beide zenders was de ontvangst
zoowel in Oost als West-Indië zeer goed.
Z.Exc. de minister van Waterstaat, de heer
ïr. J. Kalff, heeft hedenmorgen een bezoek ge
bracht aan IJmuiden, ter bezichtiging van de
Waterstaatsbedrijven aldaar.
Bij het onweer van Vrijdagavond heeft het in
Kennemerland gehageld en in het bijzonder
heeft de hagel in de omgeving van Heemskerk
veel schade aangericht.
Omtrent de onweders van Vrijdag kan thans
iets meer worden medegedeeld.
Zooals reeds in het eerste bericht is gezegd
hadden wij bij deze onweders te doen met een
afkoeling in de hoogere luchtlagen, waardoor
vanaf een bepaald oogenblik in den namid
dag het stabiele evenwicht tusschen de on
derste en de hoogere luchtlagen werd verbroken
en sterke opstijgende luchtstroomen ontstonden.
De onweersbuien, die daardoor ontstonden, had
den dientengevolge meer van warmte-onweders
al klinkt dit eenigszins paradoxaal in verband
met het koele weer dan van de gewone storm-
onweders. In dit verband is het niet vreemd, dat
plaatselijk hagelbuien zijn opgetreden. Daarbij
heeft echter hoogstwaarschijnlijk een andere
plaatselijk werkende factor een rol gespeeld. De
hagel schijnt namelijk hoofdzakelijk in de land-
strook achter de duinen gevallen te zijn. Bij
den Westelijken wind, die ten tijde der onweders
woei, moest boven het duingebied een zooge
naamde stuwing ontstaan, waardoor de uit het
Westen aankomende luchtstroom nog een bij
zondere impuls tot stijgen kreeg, welke de vor
ming van een hagelonweer moest begunstigen.
Dit geeft weer een overeenkomst met de ge
wone stormonweders, die hoofdzakelijk langs de
Noordzeekust optreden. Waarschijnlijk hebben
wij dan ook te doen gehad met een verschijn
sel, dat het midden hield tusschen een warmte-
en een stormonweer en dan is het ook te be
grijpen, dat het een bijzonder karakter droeg.
Tusschen acht en negen uur en tusschen mid
dernacht en één uur steeg de nachtelijke tem
peratuur telkenmale een paar graden, waarna
gedurende den nacht tal van kleine tempera
tuurschommelingen voorkwamen. Er waren dus
klaarblijkelijk twee luchtmassa's van verschillen
de temperatuur in de omgeving, die beurtelings
invielen. Waarschijnlijk ging het om twee lucht
stroomen van verschillende herkomst, warmere
lucht, die uit het Zuiden, en koude lucht, die
uit het Westen toestroomde.
(Nadruk verboden.)
Naar wij vernemen, zal Nederland op de con
ferentie van de goudlanden, welke 20 October
a.s. te Brussel zal worden gehouden, vertegen
woordigd worden door dén minister van Eco
nomische Zaken, mr. Steenberghe.
De Zaterdag in Den Haag gehouden collecte
van het Haagsche Crisis Comité, heeft f 33.000
opgebracht, hetgeen f21.000 meer is dan ver
leden jaar.
Het is nog niet lang geleden, een goed jaar
slechts, dat wij melding maakten van de ope
ning der 500e Ensaid-Modevakschool.
Dat de ijverige hoofddirectrice, mevr. M.
Hendrikse—Knapen, voor wie het woord „crisis"
blijkbaar „doorzetten" beteekent, sedert dien
niet heeft stilgezeten, bewijst de opening op he
denavond van de 577e school aan den Leidsche-
weg no. 24, zijnde alleen te Utrecht reeds de 25e
school. De leiding is opgedragen aan mej. Grif
fioen. Evenals aan de andere scholen wordt ook
hier volledig onderricht gegeven in knippen en
naaien en stof versieren, naar de bijzondere
„Ensaid"-methode. Het kennis maken met deze
methode zij onzen lezeressen aanbevolen.
Zondagavond omstreeks half elf is te Oude
Tonge brand uitgebroken in de laudbouwschuur
van den landbouwer L. Fluit. De vlammen tast
ten ook het huis aan. Van den inboedel kon
niets gered worden. Eenige paarden kwamen
eveneens in de vlammen om, eenige andere
konden gered worden. Ook een schuur, waarin
een aantal wagens stond, werd een prooi der
vlammen. De brandweer was spoedig ter plaatse
en bestreed met twee stralen het vuur. De
oorzaak van den brand is onbekend.
Zondagmorgen omstreeks 3.15 uur is te Oudijk
onder de gemeente Westwoud een vrachtauto,
bemand met 24 Amsterdamsche hengelaars bi5,
de kromming van een weg tegen een boom ge
reden, met het gevolg, dat alle inzittenden van
den wagen werden geslingerd en daarbij terecht
kwamen in de langs den weg loopende sloot.
Enkele inzittenden beliepen door de botsing
vrij ernstige kwetsuren, maar alle drenkelin
gen wisten behouden op het droge te komen.
Van de gewonden moest een vijftal in de zie-
keninrichting van „de Villa" te Hoorn ter be
handeling worden opgenomen. Een drietal hun
ner kon na verbonden te zijn de inrichting weer
verlaten, terwijl de twee ergst gewonden ter
verpleging moesten achterblijven. De chauffeur
van den wagen bleef ongedeerd maar de wagen
werd totaal vernield.
Omtrent het ongeval kan nog het volgende
gemeld worden:
Het doel van de Amsterdamsche hengelaars
club was een bezoek te brengen aan Medem-
blik en eventueel aan de Wieringermeer. In
vroolijke stemming was het gezelschap met den
bekenden wagen van de fa. Bijleveld er op uit
getrokken. De wagen was met zijn 24 personen
geheel gevuld, ieder vond een plaatsje op de
meegevoerde banken. De zeiltjes werden dicht
gemaakt en de tocht begon. Het was al een
flinke rit geweest, toen Hoorn bereikt werd.
Het einddoel lag nog 20 K.M. verder. De chauf
feur nam de route ditmaal over Zwaag en
O u d ij k naar Zwaagdijk. Op de scheiding van
den weg Zwaag-Westwoud moet een zeer
scherpe bocht genomen worden. Deze bocht is
helaas niet door witte banden om de boomen
aangegeven, zoodat de chauffeur ongemerkt de
gevaarlijke bocht genaderd was.
Met een schok werd de bestuurder de situatie
gewaar, maar het was toen reeds te laat om
een botsing te vermijden. Met geweldige kracht
botste de wagen tegen de boomenrij en kwam
daar tot staan in een hellende positie. Alle pas
sagiers werden van den wagen geslingerd en
kwamen over elkaar in de drie meter breede
sloot terzijde van den weg terecht. In ware
paniek-stemming spartelden de drenkelingen
luid roepend en om hulp schreeuwend dooreen.
Ieder trachtte weer vasten grond onder de voeten
te krijgen.
nende Boomdwarsstraat te Amsterdam, die
naast den chauffeur gezeten was, gelukt, zich
uit zijn netelige positie uit de cabine te wrin
gen.
Zijn eerste werk was toen, hulp te gaan ha
len. Toen hij dat gedaan had, bij den tweehon
derd meter verder wonenden landbouwer Is. de
Boer, zakte hü voor diens woning bewusteloos
ineen. In allerijl werden toen de overige buurt
bewoners gewaarschuwd, die terstond alles in
het werk stelden om de menschen behulpzaam
te zijn. De heer de Boer stelde geheel zijn wo
ning voor de menschen beschikbaar. Spoedig
daarna kwam ook dr. J. Romeyn uit Westwoud
ter plaatse en verleende de eerste hulp. Per
ziekenauto van het Witte Kruis moest de heer
Steenhage naar het ziekenhuis te Hoorn wor
den overgebracht. Het bleek voorts noodig te
zijn, dat nog een viertal personen daar behan
deld moest worden. De heer J. W. Terstal uit
de Spaamdammerstraat had een lichte hersen
schudding met kaakfractuur opgeloopen en
mocht niet vervoerd worden. Het andere drie
tal de heeren Jaap Prins, v. d. Bijl en van
Kampen, konden na verbonden te zyn weer
huiswaarts keeren. Het duurde lang eer de hen
gelaars het er over eens waren, dat er niemand
vermist werd. In dien tusschen tijd had dr. Ro
meyn den chauffeur, die geheel van streek
was, weer wat opgeknapt. Met een wagen van
den heer Molenaar is het gezelschap daarop
naar Amsterdam teruggebracht. Behalve de ma-
terieele schade, die wel aanzienlijk zal zijti de
wagen was niet verzekerd is het geheele
avontuur betrekkelijk goed afgeloopen. Bij na
vraag aan „de Villa" te Hoorn bleken de pa
tiënten naar omstandigheden het vrij goed te
maken.
William J. Garvey, de ook in Holland zoo bekende Amerikaansche
sigaretten-mixer, zet ondanks het enorme succes van O.K. toch z'n
blinddoek-proeven voort. Hier ziet U hem tusschen de sportmenschen
en ook hier won O.K. met glans. Doet U die proei ook eens. Rookt
geblinddoekt twee dure Amerikaansche
sigaretten en één O.K. Tien kansen
tegen twee, dat U er O.K. als de iijnste -
geurigste - zachtste uitpikt. Bovendien
kost O.K. slechts
t U die proef ook eens. Kookt
OP DE JUISTE WUZE GESTOPT NIET TE VAST EN TOCH EEN LANGEN BRANDDUUR.
Zondagmiddag omstreeks kwart voor twaalf is
op den onbewaakten overweg aan den Veenweg
te Nootdorp een ernstig ongeluk gebeurd, waar
bij twee menschen het leven hebben verloren.
Uit de richting Leidschendam naderde op een
motor de 35-jarige metaalbewerker J. S. B. met
op de duo zijn verloofde, de 28-jarige mejuffrouw
W. S., beiden uit Hilversum. B. nam deel aan
Puzzlerit voor motoren, uitgeschreven door de
motorclub Leiden en omstreken.
Zij bemerkten niet, toen zy 'n wegwijzer raad
pleegden, dat een sneltrein den overweg passeer
de. Met volle vaart reed de motorrijder tegen
den trein, met 't droevig gevolg, dat beiden on
geveer 25 Meter werden meegesleurd en op slag
gedood. Beide slachtoffers waren zwaar ver
minkt. Een onmiddellyk gewaarschuwde dokter
kon bij beiden slechts den dood constateeren.
De politie van Stompwijk, die direct na het
gebeurde ter plaatse verscheen, stelde een uit
gebreid onderzoek in. De machinist van den
trein, die blijkbaar van het gebeurde niets heeft
bemerkt, is doorgereden. De motor is ernstig
beschadigd.
Het uitzicht ter plaatse wordt belemmerd door
een grooten zandhoop, welke in verband met
werkzaamheden aan den kant van den weg
ligt.
Wat te Venlo reeds gevreesd werd, is werke
lijkheid geworden. De drie groote Venloscne
groenten-exporteurs, de firma's P. van Wylick,
Gebr. van Wylick en de Gebr. Lamers, hebben
thans reeds bijna honderd man personeel ont
slagen. Alle in Duitschland gevestigde kantoren,
waar bijna uitsluitend Venlonaren werkzaam
zijn, hebben de firma's gesloten.
Deze ontslagen zijn het onmiddellijke gevolg
van 't clearing-verdrag met Duitschland, waar
door de oude schulden bevroren zijn. Er is een
gebrek aan liquide middelen ontstaan, ten ge
volge waarvan de exportbedrijven niet meer in
staat zyn een zoo uitgebreid personeel van een
broodwinning te voorzien.
De inwoners van de oude Hollandsche kaas
stad Alkmaar treffen het vandaag niet bijzon
der bij hun jaarlijksche herdenking van Alk-
maars Ontzet.
Ondanks den grauwen regen trok men echter
al vroeg, met muziek voorop, naar het huis van
den burgemeester, waar een groot kinderkoor
den burgemeester een aubade bracht.
Van negen uur tot half tien werd koraalmu-
ziek uitgevoerd, terwijl daarna tot half elf
de beiaardier W. Crefeld het carillon bespeelde.
Ook 's middags beierden de klokken hun vroo-
ïyk lied over de stad.
Om elf uur trokken velen in optocht naar het
Victoriebeeld, waar mr. C. J. de Lange een her
denkingsrede heeft uitgesproken.
Verder stonden nog op het programma een
muziekuitvoering en een kerkconcert, terwijl van
zeven tot acht uur 'n publieke voorstelling zou
worden gegeven op het Waagplein.
Het vijf en twintigjarig bestaan van „De
Leidsche Courant" is Zondag in intiemen kring
van bestuur en personeel op eenvoudige wijze
herdacht.
De intieme kring was des ochtends by de
kerkeiyke plechtigheid echter uitgebreid tot de
geheele parochie, want talrijk waren degenen,
die bü de plechtige Hoogmis in de Hartebrugs-
kerk blijk van hun belangstelling gaven.
De Hoogmis werd opgedragen door pastoor A.
Smitz, censor van „De Leidsche Courant", met
assistentie van prof. A. Cleophas, van 't Groot-
Seminarie te Warmond en adviseur van de so
ciale vereenigingen te Leiden, als diaken en
rector D. v. d. Ven, van het St. Elisabethziekeu-
huis te Leiden, algemeen adviseur voor de man-
neiyke jeugd te Leiden, als subdiaken.
De feestpredikatie werd gehouden door ka
pelaan H. Drost, te Rotterdam.
Des middags werd in het clubhuis aan de
Hazewindsteeg een bijeenkomst gehouden van
bestuur en personeel, waar de oudste van het
personeel, de heer J. B. Somers, administrateur
van de zaak, een toespraak hield, waarin hy in
korte trekken de geschiedenis van „De Leidscne
Courant" weergaf en hulde bracht aan bestuur,
directie en hoofdredactie van de courant.
Als stoffelijk biyk van aandenken bood spr.
een bord van Delftsch aardewerk aan, voorstel
lende den arbeid met inscriptie: „Sine labore
nihil".
De president-commissaris, dr. H. J. A. Wa
lenkamp, dankte in hartelijke woorden voor
de gelukwensehen en sprak den wensch uit, dat
het personeel op dezelfde wijze als tot nu toe
de belangen der courant zou mogen behartigen.
Hierna voerden nog verschillende aanwezigen
het woord, waarna deze eenvoudige bijeenkomst
met een kort, prettig samenzyn werd besloten.
In den nacht van 7 op 8 Juni van het vorig
jaar is de schoenfabriek van de fa. Sch. de V.
te Kaatsheuvel tot den grond toe afgebrand.
Aanvankeiyk werd aan opzettehjke brandstich
ting niet gedacht. Tot op een gegeven dag de
recherche te Rotterdam by een huiszoeking een
actetasch vond. Hierin bevond zich correspon
dentie van een schoenfabrikant te Kaatsheuvel
met een zaakwaarnemer A. J. M. te Rotterdam.
Uit deze correspondentie bleek, dat de schoen
fabrikant iets op zyn geweten moest hebben.
By het naar aanleiding daarvan ingestelde
onderzoek kwamen veel ongerechtigheden voor
den dag.
F. J. Sch. werd door de Rechtbank te Den
Bosch veroordeeld wegens brandstichting tot
twee en een half jaar gevangenisstraf. De va
der van dezen verdachte J. M. Sch. werd we
gens valschheid in geschrifte en frauduleus
bankroet veroordeeld tot twee jaar gevangenis
straf. De Rotterdamsche zaakwaarnemer werd
vrijgesproken van de ten laste gelegde mede
plichtigheid.
Hedenmorgen diende de zaak van vader en
zoon Sch. voor het Bossche Hof. De zaak tegen
den zaakwaarnemer stond niet op dezelfde rol
en zal later in hooger beroep voor het Hof wor
den behandeld.
Het eerst komt de zoon voor de groene tafel.
Op een desbetreffende vraag blijft hij by zyn
bekentenis den brand te hebben gesticht. Verd.
geeft toe begrepen te hebben, dat er gevaar
dreigde, niet alleen voor de fpbriek, maar ook
voor de belendende perceelen en de daar wo
nende menschen.
De advocaat-generaal, mr. Massink, wees er
op, dat de vader van dezen verd. eigenhjk de
aanstichter was. Spr. wilde ook rekening hou
den met den jeugdigen leeftijd van verd. en kon
zich daarom vereenigen met de door de Recht
bank opgelegde straf, n.l. 2'A jaar gevangenis
straf.
Verd. deed nog een omstandig verhaal van
de voorgeschiedenis, waaruit moest blijken, dat
niet zyn vader, doch de zaakwaarnemer t bal
letje van den brand heeft opgeworpen.
De verdediger, mr. Schipperij n, pleitte een
lichte straf.
)fl
