STADSNIEUWS
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel?
j Plaats dan 'n„Omroeper'
i voor 75. OOO gezinnen
De Parijsche auto-tentoonstelling
„Algemeene" en uniformverbod
De guerilla in
Spanje
VOORUITGANG VAN DE
TECHNIEK
VALT HET GEEL-WIT
ER ONDER?
Rede van Hitier
WOENSDAG 10 OCTOBER 1934
GROOTE MOGELIJKHEDEN
Stroomlijn heheerscht
de constructie
Bevestiging van vonnis
gevraagd
Tweehonderd dooden
te Barcelona
HET ZIEKENAPOSTOLAAT
VIERT FEEST
Plechtig danklof in de parochie
kerk te Bloemendaal
KERKUITVOERING DOOPS
GEZIND ZANGKOOR
ZAKELIJKE BELASTING OP
HET BEDRIJF
Een adres van den Metaalbond
KOFFIEHUIS- EN RESTAU
RANTHOUDERS
Adres aan den Raad
Gymnastiek- en Schermvereeniging
„Concordia"
VOOR ONZE RECHTBANK
F aillissementen
Postzegelverzamelaars
Certificaten van oorsprong België
Telegram aan pater Henricus
MGR. HILHORST NAAR ZIJN MISSIE VERTROKKEN
Ook de plaats van den industriee-
len wagen neemt met den dag
toe aan beteekenis
„De Propagandaclub is niet een
druppel uit de emmer der
katholieke politiek
(Pleidooi mr.
Ariëns
Pleidooi mr. Ariëns
Eigen streven
Geel-Wit
Berichten opgenomen in een deel van ons
vorig nummer
Socialistische leiders ontsnapten
ternauwernood tijdens een
vuurgevecht
De ellende drijft jaarlijks 20.000
Duitschers tot zelfmoord
MOOIE BELOFTEN
Godsdienstleeraar ontketent een
volksactie
DOOR BRANDENDE GASSEN
GEWOND
Aan de gevolgen overleden
liiHiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii^
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiii^
NIEUWE HAARLEMSCHE COURA
Reeds eenigen tijd geleden berichtten wij, dat
het Ziekenapostolaat, waarvan de Bloemendaal-
sche parochiekerk de hoofdzetel is, door een
bijzonder Apostolisch Indult tot Unio Prima-
Primaria verheven. We zetten toen reeds de
beteekenis van dit wel zeer bijzondere en zeld
zame privilege uiteen. Het Ziekenapostolaat,
zooals dat in Bloemendaal gevestigd is, heeft
nu de macht en het recht om alle soortgelijke
afdeelingen te aggregeeren en deze aan alle
geestelijke gunsten, die aan het bestaande
Apostolaat verleend werden, deelachtig te ma
ken. Tevens is het Ziekenapostolaat door deze
Apostolische beschikking opgenomen in de zeer
kleine groep van godsdienstige vereenigingen,
die rechtstreeks van den H. Stoel een goedkeu
ring en een aanbeveling ontvingen.
Het is te begrijpen, dat dit alles voor de pa
rochianen van Bloemendaal een reden was tot
groote blijdschap. Toen gisterenavond dan ook
een plechtig danklof gehouden werd, was het
kleine Bloemendaalsche kerkje overvol en moes
ten velen met een staanplaats genoegen nemen.
Het priesterkoor was rijk met bloemen versierd.
Boven het altaar was het zilveren embleem van
het Z. A. aangebracht. In het schip van de kerk
hingen tusschen groen en bloemen de wapen
schilden van alle landen, waarin het Z. A. haar
afdeelingen heeft.
Voor het Lof had er nog een kleine plechtig
heid plaats, de inzegening van het nieuwe orgel;
dat geplaatst werd door de fa. Koot. De feeste
lijke tonen, die de directeur-organist, de heer
Mcimann, hierna aan het gloednieuwe instru
ment ontlokte, droegen er het hunne toe bij
om de feestelijke stemming te verhoogen.
Na de eenvoudige ceremoniën van de orgel
zegening volgde het plechtig Lof. Agens was
de zeereerw. heer L. J. Willenborg, pastoor der
parochie. Hij werd geassisteerd door pastoor
Hoek uit Antwepen als diaxen en door kapelaan
H. Roelvink als subdiaken. Od het priesterkoor
had nog plaats genomen de hoogeerwaarde
heer M. W. A. Wijtenburg. Rector van Dennen
heuvel, oud-regent van het Seminarie Hage-
veld.
De feestpredicatie werd gehouden door pas
toor Hoek uit Antwerpen, secretaris van het
Z. A. voor België. In 'n welsprekende rede, dis
hem recht uit het hart kwam, sprak hij over het
groote voorrecht, dat het Z.A en vooral de
hoofdzetel Bloemendaal te beurt is gevallen.
Hij vertolkte de grcote dankbaarheid van zoo'n
onnoemelijk aantal zieken uit 18 landen, een
dankbaarheid die op de allereerste plaats uit
gaat naar God, maar toch ook naar den stich
ter en de ziel van het Apostolaat, pastoor Wil
lenborg. Er hangt een Paaschstemming van
avond sprak de gewijde redenaar nu als
het ware de Verrijzenis bestendigd wordt van
de geestelijke krachten, die in zooveel zieken
sluimerden en die nu tot het hoogste geroepen
zyn. Het was aan dit altaar, dat de stichter
van het Apostolaat op den Quatertemper-
Woensdag na Sinxen in hét jaar 1925, toen hij
de les uit de Handelingen las daar waar over
Petrus en de zieken gesproken wordt, de eerste
ingeving kreeg om van de zieken Apostelen te
maken. Niemand had toen gedacht, dat deze
zelfde kerk na acht jaren tot den hoofdzetel
var. een wereldvereeniging zou worden. Uit het
„Bloemendal" is een weelde van bloemen op
gerezen, God zelf, in het hart van vele tien
duizenden zieken. Slechts een innig „Deo gra-
tias" past hier, een groote dankbaarheid aan
Hem, die dit heerlijk we:k zulk een wasdom
schonk.
Na het Lof was er gelegenheid om in de Pas
torie den zeereerwaarden heer Pastoor geluk te
wenschen. Zeer velen hebben hiervan gebruik
gemaakt.
Het Doopsgezind Zangkoor heeft zijn 40-jarig
bestaan gevierd met een even emstigen als
hocgstaanden muziekavond, waarnaar tal van
belangstellenden waren opgegaan.
Nadat het koor onder leiding van dirigent
Jac. Zwaan den avond geopend had met een
gezang op muziek van J. S. Bach, was
het woord aan den eere-voorzitter ds.
J. M. Leendertz, die in een interessante en
met pakkende voorbeelden gedocumenteerde
toespraak het goed recht, der muziek in den
Godsdienst verdedigde, en den band schetste,
welke er tusschen godsdienst en kunst bestaat.
Hij ontwikkelde in het kort ook de drie voor
naamste eischen aan de muziek te stellen, want
voor God, zei spr. is het beste nog niet goed
genoeg. In dezen gedachter.gang knoopte hij den
„stoutmoedigen" wensch vast. dat het aan het
Doopsgezind Zangkoor gegeven zou mogen zijn
nog drie maal 40 jaar God op zoo volmaakt
mogelijke wijze en in zuivere meening te mogen
dienen.
Dan kreeg het zangkoor, dat achter in het
kerkschip bij den kansel een goede opstelling
vond, gelegenheid om in een drietal meerstem
mige composities, van Haydn. Handel en Be-
noit van zijn kwaliteiten blijk te geven. We zou
den zeggen, wat de uitvoering betreft, was er
gradatie van begin naar einde. Wel waren de
inzetten nogal eens wat ongelijk en hadden de
bassen een wat steviger fond kunnen vormen,
wel had vooral de fuga uit het Halleluja-koor
van Handel's Messias st -akker van rhythme
gekund en het invallen fier begeleidende par
tijen na elke rust wat rustiger, maar over het
geheel genomen was de uitvoering toch zeer
verdienstelijk en enkele mementen waren mooi
van effect en uitbeelding. Het slotkoor der Ru
bens-Cantate van Peter Benoit werd waarlijk
geestdriftig uitgevoerd en we beleefden genoe
gen aan deze echte volksehe muziek, die ons
ook in dit tempelgebouw niet misplaatst leek.
De begeleiding op den goed klinkenden con
certvleugel was bij Gosse Kroese in goede
handen.
Mejuffrouw Nel Takken vergastte de aanwe
zigen op een tweetal piano-soli, de Sonate in D
gr. t. van Mozart en het prachtige werk van
César Franck, de Prélude, Choral et Fugue.
Ze droeg zooWel Mozart's Sonate als de com
positie van Franck met groote muzikaliteit
voor. Vooral het opus van Franck werd fraai
van kleur en stemming en met innige bezieling
door haar vertolkt, en indien ze in een con
certzaal ware opgetreden zou het succes en het
applaus ongetwijfeld zeer groot en hartelijk zijn
geweest.
Ook Jacob Bijster verdient een bijzonder
woord van lof voor zijn waarlijk magistrale ver
klanking van Hendrik Andriessen's prachtige
„Sonata da Chiesa". Al beschikt hij slechts
over een orgel van bescheiden afmetingen en
speelwerk, zijn registratie evenals zijn techniek
deden het werk in deze beperkte ruimte noch
tans tot zijn volle recht komen: de slot-climax
klonk waarlijk imposant.
Er valt niet aan te twijfelen of de aanwe
zigen hebben aan dezen ir.ooien avond de aan
genaamste herinneringen bewaard en Doops
gezind Zangkoor mag op deze welgeslaagde
feestuitvoering met veel genoegen en tevreden
heid terugzien.
J. S.
De afdeeling Haarlem van den Metaalbond
heeft een adres gericht aan den raad der ge
meente Haarlem, waarin wordt betoogd, dat de
toepassing der verordening tot heffing eener
zakelijke belasting op het bedrijf, welke belas
ting op zichzelve reeds voor het bedrijfsleven
groote onbillijkheden medebrengt, in dezen tijd
van crisis nog tot een nieuw ernstig bezwaar
aanleiding heeft gegeven.
Dit bezwaar wordt in het bijzonder gevoeld
door de te Haarlem gevestigde metaal-industrie,
waarvan thans nog maar enkele ondernemin
gen, zeer onvoldoende voorzien van orders en
tegen verlies gevende prijzen, het bedrijf trach
ten gaande te houden. Bedoeld bezwaar is de
laatste jaren gerezen door de omstandigheid,
dat de Haarlemsche verordening niet kent de
elders wél voorkomende bepaling, waarbij resti
tutie van de belasting of ontheffing van den
aanslag wordt verleend, wanneer aangetoond
kan worden dat een bedrijf over een boekjaar
verlies heeft opgeleverd.
Als gevolg van deze leemte moet het werk
loosheidcijfer in het metaalbedrijf wel ongun
stig beïnvloed worden, daar de fabrieken reeds
enkele jaren met verlies werken, de reserves
inmiddels ingeteerd zijn, en nog steeds de ver
plichting bestaat voor eiken arbeider ongeveer
12 per jaar op te brengen.
Verzocht wordt derhalve aan de betreffende
verordening een art. 16a te willen toevoegen,
luidend als volgt:
„Wanneer wordt aangetoond, dat een bedrijf
over een kalenderjaar verlies heeft opgeleverd,
wordt van den aanslag ontheffing verleend".
De Middenstandscentrale voor Haarlem en
Omliggende Gemeenten heeft tot den Raad
van Haarlem een adres gericht van den vol
genden inhoud:
De Middenstandscentrale voor Haarlem en
Omliggende Gemeenten heeft kennis genomen
van een adres der afdeeling Haarlem van den
Nederlandschen Bond van Werkgevers in Ho
tel-, Restaurant-, Café- en Aanverwante Be
drijven „Horecaf", en van een adres van de af
deeling Haarlem en Omstreken van den Neder
landschen Bond van Koffiehuis-, Restaurant
houders en Slijters, beide adressen inhoudende
verzoek tot wijziging van de heffing der perso
neels belasting voor perceelen of gedeelten van
perceelen uitsluitend dienende tot uitoefening
van het bedrijf van den houder van een koffie
huis, restaurant of andere soortgelijke inrich
ting;
zij is zoo vrij uwe aandacht op den inhoud
van beide adressen te vestigen onder adhaesie-
betuiging aan dezen inhoud u dringend te ver
zoeken uit een billijkheids-oogpunt aan het
dapin tot uwen raad gerichte verzoek te vol
doen.
Haarlem, Johannes de Breukstraat 29. Curator
Mr. J. C. Y. Nieuwenhuys, alhier.
J. Jongebloet Jr., winkelier in manufacturen,
wonende te Zandvoort, Dr. Gerckestraat 97.
Curator Mr. F. J. Gerritsen, alhier.
J. Wiedenhoff „Het Patronenhuis", van be
roep etaleur, wonende te Haarlem, Kinder
huissingel 28. Curatrice mevr. Mr. E. J. Schel-
temaConrade, alhier.
De Handelsvennootschap onder de firma.
Gebrs. Kleyn, gevestigd te Zaandam, Westzijde
218 en hare firmanten:
Jelle Kleyn, koopman in schelpen en kippen
voer, wonende te Zaandam. Westzijde 218 en
Gerrit Kleyn, koopman in schelpen en kip
penvoer, wonende te Zaandam, Plataanlaan 43.
Curator Mr. Dr. A. F. Bijvoet, alhier.
J. Dalmeyer, thans zonder beroep, wonende
te Haarlem. Kruisweg 28 r.
Curatrice Mej. Mr. M. Kluitman, alhier.
Rechter-Commissaris Mr. A. L. M. van
Berckel.
Opgeheven zijn wegens gebrek aan actief de
faillissementen van: A. W Breurkes te Haar
lemmermeer. Curator Mr. M. van Toulon van
der Koog, alhier.
L. Straathof te Hillegom. Curator Mr. Dr.
W. P. Vis, Alkmaar.
J. van Es te Bloemendaal Curator mr. F.
van der Goot, alhier,
H. van Wilsem Vos te Beverwijk. Curator
mr. L. V. Hoog. alhier.
M. van Tol te Haarlemmermeer. Curator mr.
P. Tideman, alhier.
Geëindigd zijn wegens het verbindend wor
den der uitdeelingslijst de faillissementen van-
de N.V. W. A. de Winter's Bloembollenkwee-
kerij en Handel, gevestigd te Heemstede. Cu
rator mr. W. G. J. Veenhcven alhier.
H. H. Gehner te Haarlem. Curator mr. F. M.
Hagemeyer, alhier.
I. Frank te Haarlem. Curator mr. F. J. D.
Theyse, alhier.
G. Gaarthuis te Heemskerk. Curator F. J. D.
Theyse, alhier.
G. P. H. Tielens te Hoensbroek. Curatrice mr.
mej. M. Kluitman, alhier.
De N.V. Bsverwijksche Beurtdienst te Be
verwijk. Curator mr. J. A B. Sanders te Be
verwijk.
Op 15 October as. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de heer J. Hop, eere-voorzitter, als lid
van Concordia werd ingeschreven.
De heer Hop heeft gedurende 15 jaar als
Directeur gefungeerd en heeft steeds een werk
zaam aandeel gehad in de organisatie van de
Vereeniging, den Kring en het Verbond.
Daarom heeft het bestuur gemeend het 25-
jarig lidmaatschap niet onopgemerkt te moeten
laten voorbijgaan en zal het hem op Zaterdag
10 November a.s. te n.m. 8.30 uur in de Gem.
Concertzaal, Lange Begijnestraat, alhier, offi
cieel huldigen.
De arrondissements-rechtbank te Haarlem
heeft Dinsdag de volgende faillissementen uit
gesproken:
J. H. Rekoert, zonder beroep, wonende te
Haarlem, Lorentzkade 130. Curator Mr. Dr. A.
F. H. Schreurs, alhier.
H. de Weers, aannemer en heier, wonende te
naar Schagcheistraat 6, Tel. 14450
Van den Directeur van den Economischer.
Voorlichtingsdienst te 's-Gravenhage is nader
bericht ontvangen, dat, blijkens een publicatie
in de Moniteure Beige, de certificaten van oor
sprong voor de in België m te voeren goederen
door den verkooper zelf kunnen worden opge
steld, waarna deze door een Belgischen Con-
sulairen Dienst moeten worden gelegaliseerd.
Een model van een dergelijk certificaat wordt
op aanvrage door de Kamer van Koophandel
en Fabrieken, Nassauplein 6, Haarlem, ver
strekt.
Men verzoekt ons opname van het volgende:
Een groep R. K. georganiseerde werkloozen
te Haarlem heeft het volgende adhaesie-tele-
gram verzonden aan pater Henricus O. Cap.,
Helmond:
Een groote groep R. K. Georganiseerde Werk
loozen betuigen dank voor uitgesproken rede
te Helmond en grooten moed openlijk de tolk
te zijn van zoovele in zorg verkeerende huis
vaders.
worden U geboden door advertentie-reclame in
de rubriek „Omroepers". Laat die U niet ont
glippen. De prijs kan geen bezwaar zijn, want
voor slechts 50 cent per regel komt Uw Zaken-
Omroeper onder de aandacht van 75.000 ge
zinnen.
Dinsdagmorgen is met de Parijsche trein van 10.04 Z. H. Exc. Mgr. B, Hilhorst uit
Amsterdam vertrokken, om de reis naar zijn Missiegebied in Oost-Afrika aan te
vangen. Onze fotograaf vereeuwigde den Amsterdamschen Missie-bisschop bij het
afscheid op het Centraalstation
Met den wereldvermaarden Parijschen Salon
heeft men den auto gebracht in het centrum
der belangstelling. En welk een belangstelling!
lederen dag zwermen er tienduizenden auto's
rondom het Grand Palais, dit misschien wel wat
al te pompeuze, maar hierom niet minder in
drukwekkende en kolossale tentoonstellingsge
bouw. Uit nagenoeg alle Europeesche landen
zijn hier de autospecialisten en dito liefhebbers
bijeengestroomd en in de rijkelijk gedecoreerde
ruimten, waar in de grootste orde de jongste
producten van 's werelds auto-constructie te
pronk staan, is het een gekrioel van talen, waar
zelfs groote taalgeleerden niet meer den weg uit
zouden weten.
Ook van de zijde der constructeurs is de be
langstelling voor Parijs nog toegenomen en ik
zeg niets te veel als ik beweer dat van alle in
ternationale auto-exposities Parijs wel de voor
naamste is. Parijs is ook altijd in den letterlij
ken zin nummer één. Hier wordt dus het nieuwe
constructie-seizoen geopend. Hier wordt dus het
eerste contact gelegd tusschen het publiek en
de nieuwste resultaten van de moderne tech
niek. En die resultaten mogen er zijn. Deze Sa
lon heeft ons de nieuwe tendenz bewezen, die
de grondslag vormt van de huidige construc
tie-methodes.
Daar is dan in de allereerste plaats de aero-
dynamiek. De strijd tegen den luchtweerstand,
die bij snelheden boven de 60 K.M. per uur
voelbaar wordt en ernstige afmetingen aan
neemt, wanneer men den wagen veel vlugger
rijdt, heeft in tweeërlei opzicht een geduchte
vordering gemaakt. In de allereerste plaats
heeft de gestroomlijnde wagen een veel grooter
aantal voorstanders gevonden onder de con
structeurs en zelfs enkelen onder hen, die als
aartstraditionalisten bekend stonden, over
tuigd. Wy noemen hier Voisin, die zich zelfs
Op 26 November van het vorige jaar vierde
de Algemeene R. K. Propagandaclub te
Amsterdam haar jaarfeest. Na ln de
Bagynhofkerk een H. Mis te hebben bij
gewoond, vertrokken de propagandisten iu
optocht naar het Rembrandtsplein, waar zij in
een lunchroom gemeenschappeiyk het ontbijt
zouden gebruiken.
In den stoet werd meegevoerd het vaandel der
club, waarin de inspecteur Reyinga, die de pro
pagandisten op het Rokin tegenkwam, een
overtreding zag van het kort te voren afgekon
digde uniformverbod.
Tegen den drager van het vaandel, den heer
E. Pouw, toen vice-voorzitter, thans algemeen
voorzitter van de Propagandaclub, werd proces
verbaal opgemaakt.
Daarna diende deze zaak voor den kanton
rechter, die den heer Pouw een boete oplegde
van drie gulden.
Van dit vonnis ging de heer Pouw
in overleg met zijn raadsman Mr.
W. Ariëns, in beroep en Dinsdag
diende de zaak voor de vijfde Ka
mer der Rechtbank, onder presi
dium van Mr, Briet.
Op een vraag van den president ontkent de
heer Pouw, dat de Alg. R.K. Propagandaclub
aan politieke actie doet; haar doel is het voei°n
van katholieke sociale actie en alleen als het
haar gevraagd wordt verleent zij in tyden van
verkiezingen zijdelings hulp aan de Amster-
damsche instantie van de R.K. Staatsparty, het
kieskringbestuur.
Mr. de Gaay Fortman: Maar in art. 4 sub 8
van uw statuten staat met zooveel woorden, dat
het uitdeelen van strooibiljetten in tyden van
verkiezingen behoort tot de werkzaamheden van
uw vereeniging.
De heer Pouw: Er staat achter in overleg
(lees op verzoek) van het kieskringbestuur.
Mr. de Gaay Fortman: U zult mij toch moeten
toegeven, dat het uitdeelen van strooibiljetten
iets is dat typisch hoort bij het voeren van po
litieke actie.
Vervolgens is het woord aan den Officier van
Justitie, Mr. van Arkel, die, zich beroepende op
de Memorie van Toelichting op de Wet inzake
het uniformverbod, bevestiging vraagt van het
door den kantonrechter gewezen vonnis.
Hierop houdt Mr. Ariëns zijn pleidooi.
Het gewraakte vaandel of het gewraakte
kleedingstuk of onderscheidmgsteeken, moet,
aldus pl., een rechtstreeksch symbool zyn van
een bepaald staatkundig streven.
Dit vaandel is dit niet. Wat toch projecteert
het? Een huis, de geel-witte kleuren, de Am-
sterdamsche kleuren en de letters A.RKJP.C.
Noch in één van deze symbolen, noch in het
samenstel daarvan is een uitdrukking te zien
van een bepaald staatkundig streven.
Wat is trouwens een bepaald staatkundig
streven, in dit geval het katholieke? De R.K.
Staatsparty is niet de eenige die zegt katho
lieke politiek te voeren, ook is er nog een party-
Arts en een party-Veraart.
Maar buitendien: kan de Alg. RiC. Propa
gandaclub worden beschouwd als een onderdeel
van de R.K. Staatsparty?
Naar pl.'s meening geenszins.
De Propagandaclub heeft een eigen streven;
het voeren van sociale actie. Dit streven is pri
mair. Daarby kan dan komen, op verzoek /an
het Kringbestuur, het zijdelings deelnemen aan
politieke actie. Verzoekt het kringbestuur zulks
niet, dan mag de Propagandaclub zelfs geen
politiek voeren.
Wat zy doet is slechts het stellen van voor
bereidende, van hulp-handelingen ter inleiding
van vergaderingen, waar de eigenlijke politieke
actie wordt gevoerd.
De geel-witte kleuren zijn niet een symbool
van een bepaald staatkundig streven, het zyn
de pauselijke kleuren en zy hebben een louter
kerkelijke en niet een politieke beteekenis.
Zoo zag men het zelfs in Duitschland. waar
in den roerigen tyd dat het Centrum zich vol
komen afzijdig moest houden, in Fulda van
verschillende huizen de geel-witte vlaggen wa
ren uitgestoken, zonder dat daartegen eenig
bezwaar gemaakt werd.
Tegen het zwart-rood van de Amsterdamsche
kleuren kan ook geen bedenking rijzen en men
kan daar zeker niet in zien een kleur die op het
streven van de R.K. Staatsparty doelen zou.
Zou een kleur daarop doelen, dan zou dit
volgens enkeier meening, wellicht rose zyn.
De Propagandaclub is niet een druppel uit
den emmer der katholieke politiek, zy veert een
zelfstandig bestaan, zy heeft een eigen doel en
streven.
Het is een Christelijke, een Katholieke, een
Amsterdamsche vereeniging, wier werkzaamheid
zeker voor negen tienden niet ligt op politiek
terrein.
Pl. kan dan ook niet anders dan tot vrijspraak
concludëeren.
De uitspraak wordt hierna bepaald op 23 Oc
tober, des middags te twee uur.
ontpopt heeft als een lid van de avant-garde,
Hotchkiss en Bugatti, beiden voorbeelden van
classicisme op het gebied van den uiterlyken
vorm.
In de tweede plaats kunnen wij een voelbaar
onderscheid vaststellen tusschen de aërodyna
mische koetswerken van één jaar terug en die
welke ons thans in grooten getale worden ge
toond. Vergelijk eens den gestroomlijnden Re
nault van 1934 met dien van 1935 of beschouw
den Peugeot van een jaar geleden en dien van
nu en men heeft het meest overtuigende bewijs
van den vooruitgang. Dank zy de jongste resul
taten bereikt met den aerodynamischen tunnel,
waarvan de werking op dezen Salon op zulk een
verrassende wijze door Peugeot wordt gedemon
streerd, kon de stroomlijn-carrosserie den bijna
idealen wetenschappelijken vorm bereiken, d.
w. z. den ei-vorm. Hierbij treft het vooral dat
spatborden en koetswerk nagenoeg één geheel
uitmaken, terwijl de lampen evenmin aparte on-
derdeelen zijn en geheel in het koetswerk zyn
ingebouwd.
Vóór zyn de moderne snelheidsmonsters bol
vormig, terwijl zy eindigen in een lang rond
achtergedeelte. Dit alles vergemakkelijkt het
„afvloeien" van de lucht waardoor de snelheid
verhoogd wordt.
Wat dezen Salon eveneens in gunstigen zin
onderscheidt van zijn voorgangers, is dat hij in
veel scherper opzicht de strijdvragen voorwiel-
of achterwielaandrijving tegenover elkaar Stelt,
de moderne opvatting nl. tegenover de beproef
de klassieke. En nu weet ik wel dat het vraag
stuk van de tractie vóór er een is van vele jaren
terug, maar dit doet niets af aan de verdienste
van deze expositie, die door diverse constructies
aantoont, dat dit soort tractie voor goed het ge
bied van de uitzonderingen heeft verlaten. Wij
vinden immers voortaan voorwielaandryving bij
alle nieuwe Citroën-modellen, t. w. de 7, de 11
en de 22 P.K., bij Chenard, Adler, Rosengart,
Derby, Tracfort, enz. De controverse voor- of
achtertractie staat voorts in logisch verband
met de strijdvraag, die zich meer en meer doet
gevoelen: motor-agregaat vóór of achter. Deze
laatste oplossing vindt nog slechts enkele spaar
zame, maar vurige verdedigers in Mercedes en
den Tsjechischen constructeur Tatra.
Andere mechanische kwesties die deze Salon
ons noodzakelijkerwijze opdringt, hebben be
trekking op de problemen der transmissie en de
ophanging. Wat het eerste punt aangaat is het
opmerkelijk te kunnen vaststellen, dat van de
50 constructeurs die exposeeren nog slechts een
negental aanhangers zijn van het drie versnel
lingssysteem, dit is nog slechts 18 pet. terwyl
op den Salon van 32 dit aantal nog 73 pCt.
bedroeg. Zelfs vele Amerikanen hebben de na-
deelen van het drie versnellingstelsel of beter
de voordeelen van de vier versnellingen vooruit
ingezien en men kan dus concludeeren dat de
Parijsche Salon de overwinning van dit laatste
stelsel definitief heeft aangetoond. De Fransche
constructeur Ariès is zelfs verder gegaan en
heeft op geslaagde wijze een type gebouwd met
twee prises directes, waarvan één voor geacci
denteerd terrein met een maximumsnelheid van
100 K.M. per uur en de tweede voor den vlakken
weg met een maximum snelheid van 120 K.M.
per uur. Deze prises zij» geheel onafhankelijk
van elkaar, dank zij een afzonderlijk kroonwiel
en pignon voor elk.
Noodzakelijk is deze oplossing niet, nut
tig is zy zeker en vooral ook de geringe de-
multiplicatie-verschillen bij dezen Ariès, te meer
daar tusschen deze prises en de derde versnel
ling nog een vierde is gevoegd, waardoor deze
wagen dus, goed geteld, voorzien is van zes ver
snellingen, een voordeel hiervan is o. a. ook zui
nigheid bij hooge snelheid. Wat de gangwis
sels aangaat, hebben wij ook kunnen vaststel
len dat op een enkele uitzondering na, alle con
structies voorzien zyn van gesynchroniseerde
versnellingsbakken. Talbot en Delahaye hebben
den pre-selectieven Wilson gangwissel, Salmson
en Unie hebben het Cotal-principe toegepast.
Deze 28-ste Salon heeft ons voorts de popula-
risatie gebracht van de onafhankelijke voor
wielen. Niet minder dan 19 merken van de 50
die exposeeren hebben dit beginsel uitgevoerd.
Velen onder hen zijn gekomen met eigen oplos
singen. Torsiestangen zyn niet langer uitzon
dering, evenmin als torsiespiralen.
Comfort en goede smaak zyn karakteristie
ken, die in één adem genoemd kunnen worden.
Na hetgeen hierboven over de eerste genoemde
eigenschap gezegd is, zou het verkeerd zyn te
concludeeren, dat in algemeenen zin het com
fort opgeofferd is aan de snelheid uitgedrukt in
den stroomlyn-vorm. Dit is geenszins het geval.
Waar die stroomlijnvorm gehouden is binnen de
grenzen van matigheid, behoefde niets beknib
beld te worden op de plaatsruimte. Men zie hier
op eens de kostbare Bugatti-modellen, de Alfa
Romeo's, Horchen, Bentley's, Hispano-Suiza's,
andere dure Engelsche en Amerikaansche wagens
na en men komt onmiddellijk tot de overtuieing
dat het comfort in vergelijking met het vorige
jaar nog is toegenomen. Citroën vertoont op zyn
22 P.K. zelfs een gemonteerd radio-apparaat
dat onder het dashbord een veilige plaats ge
vonden heeft. En ten slotte valt in nog meer
dere mate dan de vorige jaren te consta-
teeren, dat de auto is uitgegroeid tot een be
paald mooi voorwerp, harmonieus van lijn en
van kleur, evenwichtig van vorm. Het element
auto-architectuur heeft een belangrijke plaats
ingenomen en aardig is 't om in dit opzicht de
constructies van thans te vergeiyken met de
expositie van historische en oiide wagens, die
eveneens in het Grand Palais gehouden wordt
en die de meest interessante en de meest volle-
MADRID, 9 Oct. (Reuter) Hedenochtend
waren de opstandelingen nog meester in 't groot
ste deel van Asturië, o.a. in de stad Gyon.
In den loop van den dag zyn de regeerings-
troepen er in geslaagd Gyon te heroveren, na
een zwaar bombardement door den kruiser „Li-
bertad".
Talrijke dorpen zijn nog in handen van de
opstandelingen, die spoorwegen, telegraaf- en
telefoonverbindingen hebben vernield.
„El Debate" meldt, dat Oviedo zich nog in
handen van de regeeringstroepen bevindt, dio
met succes de aanvallen van de opstandelingen
afslaan.
In het myngebied van Leon en Ponferrada
hebben de cpstandelingen veel wreedheden be
dreven.
Bijna overal zyn hier de kerken neerge-
brand, waarbij vooral de opgehitste vrouwen en
kinderen een werkzaam aandeel hadden.
Verder werden vele politiemannen verrader
lijk vermoord.
Te Madrid wisten tijdens een schietpartij de
socialistische leiders Caballero, Prieto en Cernes
ternauwernood te ontkomen. Een opstandeling,
die hen beschermde, werd gedood. De zoon van
Prieto kon gearresteerd worden.
In Madrileensche kringen is men van oor
deel, dat het aantal dooden te Barcelona min
stens tweehonderd bedraagt.
Te Madrid is de toestand vrijwel onveranderd.
De verbindingen met Noord-Spanje zijn nog zeer
moeilijk. Volgens „El Debate" komen de wa
penen der opstandelingen uit Duitschland.
BERLIJN, 9 Oct. (D.N.B.) Bij de opening
der campagne 1934—1935 van het Winterhilfe-
werk hield Adolf Hitler een redë, nadat eerst
de leider der Winterhilfe, dr. Goebbels, gespro
ken had.
De Führer herinnerde aan de zeer moeilijke
oeconomische omstandigheden waaronder het
nationaal-socialisme aan de macht gekomen
was. De belofte van iederen Duitscher arbeid en.
brood te verschaffen, kan dan ook nog niet
worden vervuld. Maar al heeft dan nog niet
iedere Duitscher arbeid, brood moet hij heb
ben en wel door de Winterhilfe, waaraan alle
volksgenooten bijdragen. Want de ellende is
groot. Ongeveer twintig-duizend menschen la
ten zich jaarlijks door hun nood tot den zelf
moord drijven.
SEMARANG, 9 Oct. (Aneta) Bij een po
ging tot arrestatie van een goeroe (godsdiensc-
leeraar) in een dessa in Wonogiri, had een tref
fen plaats tusschen de veldpolitie en 300 vol
gelingen van den goeroe. Bij deze ongere
geldheden werden de detachementscommandant
Bimmermann, benevens twee agenten en veie
volgelingen gewond. Twee volgelingen van den-
goeroe werden gedood. De godsdienstleeraar zelf
werd gearresteerd.
Later arriveerde ter plaatse de hoofdcommis
saris van politie uit Solo, de heer Welbergen,
met 20 stadsagenten, die 17 personen arresteer
de. Het voorloopig onderzoek wees uit, dat ae
goeroe bezig was een groep te vormen, waar
voor naar zijn beweren betaling van be
lasting aan het Gouvernement ovehbodig zou
zijn.
PALEMBANG, 9 Oct. (Aneta). Op het empla
cement van de Nederlandsche Koloniale Petro-
leum-Mij. te Soengei Gerong heeft de employé
B. van Dorssen door brandende gassen ernstige
brandwonden bekomen.
Hij is hedennacht aan de gevolgen daarvan
overleden.
dige is welke op dit gebied tot nog toe is ge
organiseerd. Want bij alle vermaarde construc
ties uit de vorige eeuw ontbreekt zelfs de
Cugnot-stoomwagen van vóór de Fransche re
volutie niet. Ook ten aanzien van deze „re-
trospectie" is de 28-ste Parijsche Salon dus
een evenement.
En dan neemt de plaats van den industriee-
len wagen en van het accessoire met den dag
toe aan beteekenis. Ook in dit domein brengt
de Salon ons tallooze bezienswaardigheden. Al
dit belangwekkends bewijst ons dat de evolutie
van den toeristenwagen in de toekomst voor een
groot deel afhankelijk is van de evolutie van
het accesoire (automissor en automigar van
Claudel, het O. S. dispositief beide ter vergrij-
ging van een zuiver gasmengsel, de thermosta-
tische starters van Zenith en Solex, enz.), ter
wijl de industrieele wagen, voorzien van arm-
gas en ruwolie motoren, een steeds grooter rol
zal spelen met betrekking tot het snel toene
mende massa-taansport op den openbaren
weg.
In langen tijd heeft Parys niet zoon belang
rijke tentoonstelling gehad.
