Wereldapostolaat der zieken
Winter 1934
PIEK&CLOFKNBIIM
3
SfiiSgSÏ!
Electriciteitsvoorziening van
Noord-Holland
De crisis in de leer
industrie
Na den filmbrand
te Hilversum
Zoo'n erge Hoofdpijn?
AKKER.CACHET5
TOT PRIMA-PRIMARIA
VERHEVEN
Probeer Kruschen
ADRES AAN H.M. DE
KONINGIN
voor ooze rekening
VRIJDAG 12 OCTOBER 1934
De hoogste onderscheiding, die de
Kerk aan deze vereeniging
kon verleenen
Nut van het lijden
De stichting en de eerste groei
Het programma van het
Apostolaat
'y^\
Uw eigen belang.
Onze modellenmakers
Het is ons gelukt!
tees^e*n9
M°nd* .tere\e9an^n'
niarn*ni
kin ge^0'"'1611.
i? /scHeelt bak-
Pat - het Wfi
<fcnK 5„e<ll"'0ffr
De lang verwachte Breve
Blijft de Centrale voortbestaan?
Installatie der commissie uit de
Kon. Ned. Brandweer-
vereeniging
DEKEN C. HARTMAN
Benoemd tot kanunnik van het
Metropolitaan Kapittel
Audiëntie
Nederland opgeschrikt
Er is haast bij het werk
Omvangrijk vraagstuk
"AKKERTJES"
Het besluit tot verleening van een
crediet van f I millioen zou
niet getoetst zijn aan het
gemeentelijk belang
Een verzoek tot niet-
goedkeuring
Geen tarievenverlaging
Niet slecht beheerd
Staatsrechtelijke bezwaren
Filmprojectie
PRINSES JULIANA EN HET
CRISIS-COMITE
Dit jaar 150.000 gulden
geschonken
HERVORMDE ANTI'S
Centrale organisatie van eigen
kiesvereenigingen
DE GAS VRIJE KELDER IN
RESIDENTIE
DE
Minister Deckers ingenomen met
de inrichting
Telegrammen voor Spanje
Reisplan H. Ms. „Hertog Hendrik"
Er valt den laatsten tijd een geweldige op
leving van de Katholieke Actie te constateeren,
een fier gevoel van geestdrift en saamhoorig-
heid, dat allerwege naar buiten treedt in intens-
religieuzen en socialen arbeid. Het gevaar is
echter niet denkbeeldig, dat voor deze gelukkige
mentaliteit een ander gebied van katholiek
leven onbekend blijft, het gebied van de katho
lieke Passie, het lijden der geloovigen, dat
in stilte en onbekend gedragen voor de Kerk
van minstens evenveel belang is als alle uiter
lijke activiteit. Het is daarom zeker als een
beschikking van Gods Voorzienigheid aan te
zien, dat het heerlijk werk van het Apostolaat
der Zieken juist in dezen tijd zoo rijk is uitge
bloeid. Ook de Vader der Christenheid heeft dit
aldus gezien en heeft aan dit werk, dat nu
negen jaar geleden in Bloemendaal ontstond,
zijn bijzondere, officieele goedkeuring willen
hechten door het te verheffen tot een Unio
prima-primaria.
Misschien zal dit feit, dat we reeds eerder
berichtten, niet op alle lezers dien indruk ge
maakt hebben welke het verdient. Er is hier
sprake van een zeer bijzondere onderscheiding,
de hoogste, die de Kerk in zulke gevallen kan
toekennen. Hierdoor is het Ziekenapostolaat
opgenomen in de zeer kleine reeks van vereeni-
gingen en genootschappen, die plechtig door
het hoogste Kerkelijke Gezag zijn goedgekeurd
en aanbevolen.
De eerste stichting van dit Apostolaat, dat
nu reeds in bijna 20 landen afdeelingen telt,
ligt velen nog versch in het geheugen. In het
begin van de Julimaand in het jaar 1925 werd
in de kleine, intieme parochiekerk van Bloe
mendaal het eerste ziekentriduum gehouden.
In de eenvoudige toespraak, die de organisator
van het triduum, pastoor Willenborg, voor zijn
zieken hield, ontvouwde hij reeds, zonder het
te bedoelen, de groote idee van het Ziekenapos
tolaat. Hij zei tot de zieken, hoe welkom hun
tegenwoordigheid hem was, omdat zij tijdens hun
triduum zulk een priesterlijk werk zouden ver
richten: een preek van drie dagen lang, die ze
door hun voorbeeld en vooral door hun vreugde
voor de parochie zouden houden. In ruil voor
de oprechte vreugde, die deze geestelijke oefe
ningen aan de zieken zouden schenken, vroeg
hij hen, het offer van hun lijden op de pateen
naast Christus-Hostie neder te leggen, cm zoo
met den Zaligmaker te offeren voor de over
ledenen, voor alle zieken en voor de belangen
der geheele H. Kerk.
Deze eenvoudige opzet, die toeri, nog zonder
een verdere bedoeling, den pastoor in den mond
kwam, zou uitgroeien tot het werkprogram van
een wereld-apostolaat.
In September van hetzelfde jaar nog, ging
pastoor Willenborg naar wijlen Mgr. Cailier om
diens goedkeuring te vragen voor de oprichting
van het Ziekenapostolaat. Het doel was toen
nog slechts, door maandelijksche brieven con
tact te onderhouden met de zieken, die op het
triduum geweest waren. Reeds aanstonds echter
werd dit doel wijder genomen: Monseigneur
Cailier was de eerste, die zich als lid van het
nieuwe Apostolaat opgaf.
Den lsten November werd de eerste brief
verzonden aan de zieken. In den derden brief
kwam het voorstel van den secretaris, om eiken
dag van 12 tot 3 uur 's middags het lijden op
te dragen voor de stille wenschen van de andere
zieken. Vele leden hadden namelijk om het
gebed van de overigen gevraagd, maar pastoor
Willenborg, die van het begin af elke bepaalde
gebedsactie geweerd heeft, omdat die aan het
Apostolaat aanstonds een particulier karakter
zou geven en bovendien voor vele zieken te
zwaar zou zijn, vatte deze wenschen samen in
zijn voorstel, dat uitvoerbaar is en in zijn alge
meenheid en zuiverheid van aanvoelen ieders
sympathie moest hebben. Sindsdien is dit voor
stel een der programmapunten van het Z. A.
gebleven.
Wat de verplichtingen van de leden betreft,
deze zijn al zeer eenvoudig. Zoo eenvoudig, dat
ze zonder moeite boven eiken brief, die de zieken
maandelijks van het secretariaat ontvangen,
kunnen worden afgedrukt.
„Voor de toetreding tot het Apostolaat en de
beoefening er van is alleen noodig:
a. de vaste wil en het krachtig besluit het
lijden aan te nemen uit de hand van God;
b. het te dragen volgens den wil van God als
christen in den geest van Christus;
c. het aan te bieden als offer aan God voor
het Rijk van God;
d. opgeven van naam en adres aan het
Secretariaat Z. A., R.K. Pastorie, Bloemendaal."
Dat is het: lijden met Christus, met Hem de
smarten van lichaam en geest van den Vader
aannemen en die door den Geest opdragen als
een offer voor het Godsrijk. Kort en volledig
staat het op het kleine draagkruisje dat iederen
zieke wordt toegestuurd: „Christo confixus sum
cruci," „Met Christus ben ik aan het kruis
gehecht."
Laconiek volgt na de opsomming van de ver
plichtingen: „de toetreding tot dit Apostolaat
kost niets."
Er is nu geen enkele reden meer om niet eens
een proef met Kruschen Salts te nemen. Im
mers ge ontvangt een gratis proefflacon verpakt
bij de groote flesch 1.60, dus ook meer
Kruschen Salts voor hetzelfde geld.
Kruschen Salts zuivert Uw bloed, het zal U
verfrisschen en verjongen. Het wordt tevens
over de geheele wereld erkend als het beste
middel tegen rheumatiek, ischias, etc.
In het buitenland is door opkoopers met
Kruschen Salts geknoeid. Men koope daarom in
geen geval Kruschen Salts in buitenlandsche
verpakking, doch uitsluitend in ongeschonden
Hollandsche verpakking met den naam N.V.
Rowntree Handels Maatschappij op verpakking
en etiket van den flacon gedrukt.
De secretaris wil den zieken voorgaan in
absoluut Godsvertrouwen. Het is niet beschaamd
geworden. Zonder dat pastoor Willenborg ooit
iets behoefde te vragen, heeft hy in negen jaar
tijds aan vrijwillige giften 35.000 ontvangen.
Deze som is echter geheel opgegaan aan de
met den dag groeiende administratie.
Spoedig breidde zich het Ziekenapostolaat uit.
In 1926 werd reeds het Belgische Secretariaat
opgericht, onder leiding van den bekenden
Antwerpschen priester M. van Hoeck.
Op het oogenblik zijn reeds in bijna 20 ver
schillende landen afdeelingen opgericht, zoodat
zonder overdrijving van een wereldapostolaat
gesproken kan worden. Bijna overal gaat aan
de oprichting het houden van ziekentridua
vooraf. Deze moeten zooals bij de eerste op
richting het uitgangspunt blijven. Het groote
succes van het Apostolaat is ongetwijfeld
als we ons een oogenblik tot louter natuurlijke
factoren mogen bepalen wel daarin gelegen,
dat zelfs de scherpste criticus er geen spoor van
particuliere devotie in kan vinden, die sommigen
minder zou kunnen aanspreken.
De zieken voelen zich niet zoozeer onder de
leiding, van een bepaalden priester, die hun zijn
persoonlijke inzichten mededeelt, als wel onder
de directe leiding van de Kerk, die geen per
soonlijke inzichten kent, maar slechts de hevig
heid van den Geest Gods, „Die waait waar HU
wil." Daarom heeft ook juist de verheffing van
hun Apostolaat tot een Unio Prima-Primaria
op de zieken zulk een grooten indruk gemaakt,
omdat zij dit voelen als de officieele erkenning
van datgene, wat hun reeds lang klaar en dui
delijk was.
Sterk is deze blijdschap en dankbaarheid o.a.
tot uiting gekomen op enkele ziekentridua in
België, die juist gehouden werden in de dagen,
dat de lang verwachte Pauselijke Breve te Bloe
mendaal aankwam.
De ziekentridua mogen geen uitzondering
blijven, meenen de secretarissen van het Z. A.
Ze moeten de gewone geestelijke oefeningen
voor de zieken der parochie worden, op gestelde
tijden herhaald. Zoo moeten de zieken aan het
parochieele leven meedoen, als bevoorrechte
kinderen.
Veel kunnen de secretarissen vertellen over
de successen, die het Apostolaat reeds behaalde.
Zelfs tijdelijke: een jongeman uit Turnhout, die
zich op den derden dag van het triduum plotse
ling genezen zag van hevig etterende, tubercu
leuze wonden.
De vele geestelijke wonderen, die God reeds
door het Z. A. in de zieken werkte, zijn Hem
alleen bekend. Enkele treden er naar buiten,
door een bijzonder feit of door een openhartig-
dankbaren brief aan den secretaris.
De maandelijksche brieven zijn echte „brie
ven". Zoo doen ze den zieken het meeste goed
en worden ze gewaardeerd, als waren ze slechts
persoonlijk aan een enkeling gericht. Met dui
zenden worden ze gemultipliceerd, maar nauw
keurig in het oorspronkelijke handschrift. De
verspreiding wordt niet aan zelatricen overge
laten, de post brengt ze rond, dikwijls in steegjes
en buurtjes, waar de komst van een postbode
een gebeurtenis is.
In 1929 maakte Mgr. Carolus Kmetko, bisschop
van Nitria in Tsecho-Slowakije, kennis tmet het
Z. A. HU was aanstonds zoo enthousiast over
dit werk, dat hij, toen hij op zijn reis naar het
Eucharistisch Congres van Karthago, bij den
Heiligen Vader op audiëntie was, Dezen aan
stonds vroeg van het Z. A. een wereldbeweging
te maken en het te verheffen tot een Unio
Prima-primaria. De Paus, die het Apostolaat
nog mensen, die niet bij ons j
kopen.
moet dat anders worden, in
bereizen alle modecentra,
bezoeken alle buitenlandse
fabrieken, om het nieuwste
model, de beste afwerking
te bestuderen.
Model
„D erby"
zUioef.
,nt, ^„'kt aU6
O'01"' J, nt
coeJf^'oerle^i
en
reeds kende, gaf zelf den weg aan om dit te
bereiken: een verzoek van een groot aantal bis
schoppen zou Hem aanstonds bereid vinden om
het Z. A. tot een wereldapostolaat te verheffen.
Spoedig werd nu een grootsche actie onder
nomen. Kardinaal Hlond sprak over het nieuwe
Apostolaat op een vergadering van 40 bisschop
pen. In den zomer van 1930 zond Mgr. J. D. J.
Aengenent aan alle kerkvorsten der wereld een
schrijven over het Z. A. en een formulier ter
onderteekening, om aan den Apostolischen Stoel
de verheffing te verzoeken. 410 onderteekende
formulieren kwamen in Haarlem aan en spoe
dig werd deze zeldzame petitie in een prachtig
album aan Z. H. den Paus aangeboden. Bij die
gelegenheid sprak de H. Vader begeesterd over
de groote waarde, die Hij aan het Z. A. toe
kende. Het was dan ook duidelijk, dat men
eerlang de vurig verhoopte goedkeuring uit
Rome mocht verwachten.
Op den 12en Augustus werd de lang ver
wachte Breve door den secretaris van de Con
gregatie van het Concilie op de Villa van Castel
Gandolfo aan den Staatssecretaris ter onder
teekening voorgelegd. Nu prijkt ze, fraai ge
ëncadreerd, op de schoorsteenmantel van den
werkkamer van den pastoor in de Bloemendaal-
sche Pastorie.
PIUS PP. XI.
Tot altijddurende herinnering.
Wij nu, aan deze wenschen goedgunstig
tegemoetkomend.... verheffen en bevorderen
door dezen Apostolischen Brief met Ons gezag
in een vorm van altijd blijvenden aard boven
vermelde godvruchtige vereeniging met den
titel: Zieken-Apostolaat in de gemeente Bloe
mendaaltot een prima-primaria en ver
leenen volgens den regel der Canons 722 en 723
van het Kerkelijk Wetboek aan de tegenwoor
dige en toekomstige bestuurders van deze
Prima-primaria vereeniging: Ziekenapostolaat,
de volmacht om alle godvruchtige vereenigingen,
welke onder denzelfden titel en met hetzelfde
doel overal ter wereld bestaan of zullen worden
opgericht, gezamenlijk en afzonderlijk wettig bij
zich aan te sluiten en ze deelachtig te maken
aan alle aflaten en geestelijke gunsten, door den
Apostolischen Stoel aan deze prima-primaria
geschonken of nog te schenken
Gegeven vanuit het kasteel van Gandulphus
bij Rome, onder den Vlsschersring, 12 Augustus
1934, het 13e jaar van Ons Pausschap.
Uit de staats-secretarie,
E. Card. PACELLI.
Zoo voelen zich nu de zieken der geheele
Christenheid verzameld in één groot wereld-
Omtrent de situatie in de Huiden-, Leder
en Schoenenindustrie, die door het uittreden
van een aantal leden uit de Centrale tamelijk
precair is geworden, bestaat nog steeds geen
zekerheid.
Naar wij vernemen zullen Maandag a.s. te
Tilburg alle leden der Centrale bijeenkomen,
terwijl Woensdag d.a.v. te Utrecht vergaderin
gen van alle groepscommissies zullen plaats
vinden.
Eerst daarna zal over het al dan niet voort
bestaan der Centrale beslist kunnen worden.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van Utrecht heeft
benoemd tot Kanunnik van het Metropolitaan-
Kapittel te Utrecht den Zeereerw. Heer C. Hart
man, pastoor-deken te Amersfoort.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de
volgende week Maandag, Dinsdag en Woensdag
géén audiëntie verleenen.
apostolaat, een onafzienbaar leger van menschen,
die voortdurend hun lijden, het lijden van de
Kerk met Christus, opdragen als een immer-
durende offerande, „aanvullend wat aan Chris
tus' Lijden ontbreekt."
Zij leven in en door de Kerk, waarin ze hun
gebedsvorm vinden en hun eigen groot
heid, de grootheid van het lijden. Zij
lijden niet meer vergeefs, zij lijden blij en wel
bewust, want het Godsrijk heeft hun lijden
noodig.
Hedenmiddag is te Amsterdam ten bureele
van den voorzitter, in het Centraal Bureau van
de Brandweer, geïnstalleerd de Commissie, inge
steld door de Kon. Ned. Brandweervereeniging
naar aanleiding van den filmbrand te Hilver
sum.
De vergadering werd geopend door den voor
zitter van de Kon. Ned. Brandweervereeniging,
Jhr. J. M. van Beyma, die allen hartelijk wel
kom heette.
De oorzaak waarom wij hier zijn aldus spr.
is het gevolg van een zeer betreurenswaardig
feit, waarbij menschenlevens verloren zijn.
Het is niet te onzer bsoordeeling of hetgeen
te Hilversum is gedaan, goed is gewesst, of beter
gedaan had kunnen worden. Een feit is, dat deze
schok op heel Nederland een diepen indruk
heeft gemaakt.
Hierin heeft de Kon. Ned. Brandweervereeni-
ging aanleiding gevonden een Commissie in te
stellen met het doel, maatregelen te beramen,
opdat dergelijke rampen in den vervolge niet
meer kunnen gebeuren. Spr. gelooft, dat allen,
die wel eens nadenken, weten dat er verkeerde
toestanden op dit gebied bestaan, maar dat de
gevaren niet altijd gerealiseerd worden. De Kon.
Ned. BrandwesrVereeniging, aldus spr., heeft
gemeend de Commissie, die bestaat uit deskun
digen op verschillend gebied te mosten verzoe
ken de beste krachten te willen geven om op
het gebied van filmvoorstellingen een oplos
sing te krijgen.
Het is, zoo zeide spr., de bedoeling, dat het
werk van de commissie zal gelden voor geheel
Nederland, zoodat de te stellen eischen overal
uitvoerbaar moeten zijn. De filmbrand te Hil
versum is aanleiding geweest tot het instellen
van de commissie. Naas filmvoorstellingen zijn
er echter ook andere dingen, die voor het pu
bliek groot gevaar op kunnen leveren, zooals
décors en versieringen op tijdelijke tentoon
stellingen, bazars e.d. die dikwijls van zeer
brandbaar materiaal zijn opgebouwd.
Het is de bedoeling, dat de commissie ook
dergelijke zaken onder het oog zal zien. Wat
de kwestie van de films betreft, is het gewenscht
dat deze met den grootst mogelijken spoed
wordt behandeld. De kwestie van de too-
neeldecors e.d. gaat veel dieper en zal langer
duren.
Verschillende van de burgemeesters zijn on
kundig op dit gebied, zoodat de Commissie een
zeer groote voorlichting zou kunnen geven ter
wijl t. z. t. een rapport aan de regeering zou
kunnen worden aangeboden, dat als leidraad
zou kunnen dienen voor het geven van alge-
meene bepalingen.
Nadat spr. nog een woord van dank had ge
bracht aan den vertegenwoordiger der regee
ring in het bijzonder en aan de commissieleden
in het algemeen, verklaarde hij de commissie
voor geïnstalleerd.
Daarop was het woord aan den voorzitter der
Commissie, den heer C. Gordijn Jr.
Spr. memoreerde het groote gevaar bij bios
coop-, tentoonstellings- en warenhuisbranden
e.d. indien geen afdoende veiligheidsmaatrege
len aanwezig zijn. Dat het juist de Kon. Ned.
Brandweervereeniging is, die hier een bijzondere
taak heeft, wordt verklaard door het feit, dat
het ontwerpen en controleeren van brandveilig-
heidseischen tot het gebied behoort der plaat
selijke brandweren. De leering van den brand
te Hilversum komt hierop neer, dat de gevaren,
die verbonden zijn aan het projecteeren van
films, onderschat zijn geworden. De belang
stelling van overheid en brandweren in een te
gemoetkomende houding tegenover de kino-
techniek met haar vele mogelijkheden om het
leven te veraangenamen en den mensch tot
leering te strekken, heeft er al mede toe bij-
Binnen een kwartier kunt Ge die
vergeten zijn en U als herboren
voelen door één of twee van die
Volgens recept van Apotheker Dumont
De Vereeniging van Hoofden
van Stroomdistributiebedrijven in
Nederland heeft een adres gezonden
aan H. M. de Koningin inzake het
toestaan van een crediet van
f 1.000.000 door de Provinciale
Staten van Noord-Holland voor den
bouw van laagspanningsnetten in
gemeenten met een eigen gemeen
telijk electriciteitsbedrijf, wier con
tract binnen korten tijd afloopt.
Hierin wordt aangevoerd, dat de Provincie
indertijd de gemeenten heeft gepersuadeerd,
gelden te investeeren in den aanleg van eigen
electrische netten en zoodoende het onderne
mersrisico van een groot deel van de electrifi-
catie van Noord-Holland op zich te nemen.
Daar thans deze bedrijven winsten afwerpen,
poogt de Provincie onder dwang deze netten
te naasten.
Aanvankelijk werd in het vooruitzicht gesteld
een verlaging van tarieven, zoodra het P.EN.
door aller samenwerking daartoe in staat zou
zijn, maar deze beloften zijn niet vervuld, in
tegendeel, de P.E.N.-winsten worden uitsluitend
gebruikt ten bate van de eigen P.E.N.-laag-
spanningsgebieden.
De geheele wetgeving heeft zich in den loop
der tijden ingesteld op een zich ongestoo-d
kunnen ontwikkelen van de provinciale electri
sche centrales, terwijl de gemeenten daarente
gen zich op geen enkele wettelijke beoaling
kunnen beroepen en geheel machteloos staan.
De bepalingen der gemeentewet zijn voor de
gemeenten inzake de electriciteitsvoorziening
tot een doode letter geworden, daar het toezicht
op de gemeenten wordt uitgeoefend door de
Provincie, die daarbij op eigen belangen let en
de belangen der gemeenten daaraan onderge
schikt maakt.
Ged. Staten weigeren principieel elke goed
keuring van eenig gemeenteraadsbesluit, dat de
gemeente in staat zou stellen, om buiten de
Provincie om de beschikking over electrische
energie te verkrijgen.
Dergelijke besluiten worden, in strijd
met de bepalingen der gemeentewet,
niet meer getoetst aan het gemeen
telijk belang, maar aan de belangen
der Provinciale electrische centrale,
welke bij dit goedkeuringsrecht in
het geheel geen gewicht in de schaal
mogen leggen.
Op die wijze is de weg voor de gemeenten, om
zich van de Provincie onafhankelijk te maken,
in strijd met wet en verordening, geheel afge
sloten.
Het adres bestrijdt uitvoerig de opvattingen
van de voorstanders van centralisatie op elsc-
triciteitsgebied.
Adressante is van meening, dat de eenige
grond, waarop over de opheffing van de ge
meentelijke distributiebedrijven zou mogen
worden gedacht, alleen deze mag zijn, dat deze
bedrijven zóó slecht worden beheerd en be-
bestuurd, dat zij tot een gevaar voor ons staats
bestel zijn geworden.
Maar zoo ligt de toestand in geen enkel op
zicht. De gemeentelijke bedrijven, aldus het
adres, worden volstrekt niet slechter of duurder
beheerd dan het P.E.N. zijn bedrijf bestuurt,
hetgeen met cijfers wordt aangetoond, waaruit
blijkt, dat de afschrijvingspolitiek bij de ge
meentelijke bedrijven veel gezonder is geweest,
dan bij het provinciale bedrijf.
Een gevolg van de provinciale politiek zou,
volgens adressante, onvermijdelijk zijn dat bet
Rijk moest bijspringen en dat het Rijk dus het
gelag voor de provincie zou moeten betalen De
Provincie, die het niet noodig heeft, zou dus
wellicht meer winst met haar bedrijf gaan
maken, maar in elk geval zou het Rijk de dupe
worden.
Naast deze bezwaren uit economisch oogpunt
heeft de Vereeniging bezwaren van staatsrech
telijken aard tegen de verieening van het cre
diet van f 1.000.000 door de Provinciale Staten
van Noord-Holland.
Deze bezwaren worden onderschreven door een
vijftal hoogleeraren in het staatsrecht aan onze
universiteiten, n.l. Prof. Mr. P. W. Kamphuyser
te Nijmegen, Prof. Mr. Dr. R. Kranenburg te
Leiden, Prof. Mr. F. J. A. Huart te Amsterdam.
Prof. Mr. C. W. van der Pot te Groningen en
Prof. Jhr. Mr. B. C. de Savornin Lohman te
Utrecht, die allen van meening zijn dat het aan
leggen en exploiteeren van .laagspanningsnetten,
waar zulks vroeger niet door de Provincie ge
schiedde, is te beschouwen als het aanleggen of
verbeteren van een provinciaal werk in den
zin van artikel 134 der Provinciale Wet waar
voor van geval tot geval de toestemming van
Provinciale Staten noodig is, zoodat bij het in
willigen van een crediet van f 1.000.000. voor
het eventueel bouwen van laagspanningsnetten,
niet kan worden volstaan met het orengen van
een stelpost op de begrooting, toegelicht op de
wijze, waarop Ged. Staten zulks hebben gedaan.
Integendeel moeten de staten iederen aanleg
afzonderlijk bevelen en aan de desbetreffende
wettelijke bepalingen wedervaart niet voldoen
de recht door het opnemen van zulk een stel
post op de begrooting van het Provinciaal be
drijf.
Bovendien moet worden geconstateerd, dat de
Statenleden niet in staat zijn, zich uit de docr
het Provinciale bedrijf verstrekte jaarverslagen
en rekeningen, een juist oordeel te vormen om
trent de financieele resultaten van de exploita
tie van de laagspanningsnetten van het PEN.,
hetgeen in rapporten van vooraanstaande ac
countantskantoren nadrukkelijk wordt vastge
steld.
De vereeniging verzoekt aan H. M-
de Koningin wel de goedkeuring te
willen onthouden aan het besluit van
Provinciale Staten van Noord-Hol
land van 25 Juli 1934, tot vaststel
ling eener suppletoire begrooting
voor het Provinciale Electriciteits
bedrijf.
Dit adres is eveneens toegezonden aan aiie
ministers, den leden der Staten-Ger.eraal en
aan alle leden van Provinciale Staten van
Noord-Holland.
gedragen, dat de veiligheidsmaatrgelen te
wenschen overlieten. De Commissie zal haar
taak zoo opvatten dat haar werk tot leering en
voorliching zal strekken van hen, die geroepen
zijn het publiek volgens goede beginselen en
doeltreffende maatregelen te beschermen. Zij zal
daarbij weten te onderscheiden tusschen het
geen wel en niet verboden behoeft te worden,
de gelegenheid openen bepaalde fabrikaten zoo
noodig te doen verbeteren en in het algemeen
esn open oog hebben voor de belangen van hen,
die in beroep of onderneming of belangeloos
voor eenig goed doel werkend, aan die maat
regelen onderworpen behooren te zijn.
De Commissie zal het vraagstuk ter zake van
veiligheid in schouwburgen en bioscooptheaters,
warenhuizen en tentoonstellings- en vereeni-
gingsgebouwen e.d. in haar geheelen omvang in
studie nemen en ter zake een rapport aan de
Kon. Ned. Brandweervereeniging uitbrengen.
Overtuigd van de volle medewerking van allen
die in de commissie hebben willen zitting ne
men, en de hoop uitsprekend, dat haar werk
rijke vruchten moge dragen, zoo eindigde spre
ker, aanvaardt onze commissie haar taak.
Nader vernemen wij, dat de commissie reeds
op haar eerst gehouden vergadering eenstemmig
tot het inzicht is gekomen, dat in afwach
ting van het voorloopig en spoedig te verschij
nen rapport het gewenscht is filmvertoonin-
gen, waarbij nitrocellulose film wordt gebruikt
alleen toe te laten bij projectie van die film,
in daarvoor door de plaatselijke overheid goed
gekeurde cabines en welke in het algemeen vol
doen aan de eischen, die aan cabines voor
bioscooptheaters zijn gesteld. Indien de plaat
selijke omstandigheden daartoe gunstig zijn, en
geen gevaar voor de omgeving dreigt, kan bij
de projectie voor besloten gezelschappen een
voorloopigen middenweg worden gevonden, door
den eisch, dat het projectieapparaat met toe-
behooren geheel buiten de toeschpuwrsruimte in
de buitenlucht is opgesteld en geprojecteerd
wordt door een projectieopening van 15 x 15 c.M.
die gedicht is met spiegelglas van circa 78
m.M. dikte en voor welke opening gebruik ge
maakt kan worden b.v. van een aanwezig raam,
dat over de geheele oppervlakte afgedicht is
met hout en asbest en in welke afdichting de
eerder genoemde projectieopening is aange
bracht.
Dezer dagen werd vermeld, dat Prinses Ju
liana aan het Nationaal Crisis-comité een gift
van 90.000 gulden had doen toekomen, geheel
los van de gewone maandelijksche bijdrage.
Na informatie te bevoegder plaatse vermeldt
de .Avondpost" het bedrag dier vaste maande
lijksche bijdrage. Het is 5000. De Prinses geeft
dus telken jaren 60.000 aan het Crisis-Comité
en heeft er zoodoende dit jaar in totaal
150.000. aan geschonken. Wanneer men nu
weet, dat haar grondwettelijke toelage 200.000
bedraagt, en dat zij hierop evenals de ko
ningin een belangrijke Tytölbge korting
laat toepassen, den ziet men, dat Prinses Ju
liana dit jaar on een fractie na, haar geheele
grondwettelijke inkomen aan het Crisis-Comité
heeft af gestae n.
Waarlijk, zij heeft hiervoor recht op onze
eerbiedige waardeering.
In het werk van het Comité toont zij, de
eere-p.residente. voortdurend en van dag tot
dag haar daadwerkelijke belangstr'lir- En in
het offeren voor de noodlijdende .andgenooten
geeft zij een indrukwekkend voorbeeld.
Zoo staat met dit groote werk Oranje metter
daad aan het hoofd!
Te Utrecht heeft een groep van hervormde
anti-revolutionnairen vergaderd met t doel de
positie der Herv. A.-R. in de politiek vast te
stellen, nu met hun herhaaldelijk uitgesproken
wenschen door de A.-R. partijleiding geen re
kening wordt gehouden.
Na breedvoerige gedachtenwisseling over de
al of niet losmaking uit de A.-R. party, werd
besloten de stichting van Herv. A.-R. kiesver
eenigingen met kracht ter hand te nemen en
een centrale organisatie dezer kiesvereenigingen
te vormen.
Donderdagmiddag bracht de minister van De
fensie, vergezeld van zyn adjudant, den ka
pitein van den Generalen Staf P. M. H. Tie-
lens, een bezoek aan den gasvrijen vluchtkel-
der tegen luchtaanvallen in „Maison de Nou
veauté" te Den Haag.
De minister werd rondgeleid door den direc
teur den heer J. L. Lassen.
De minister betuigde zyn ingenomenheid
met het door den heer Lassen ontwikkelde ini
tiatief en over de wijze van inrichting.
De administratie van den Rijkstelegraafdienst
meldt, dat zü bericht heeft ontvangen van de
Spaansche administratie, inhoudend dat de te
legraafdienst aldaar normaal functioneert.
Het reisplan voor H. M.'s „Hertog Hendrik",
voor een oefeningsreis in de Middellandsche Zee
onder bevel van kapitein ter Zee C. E. L. Hel-
frich, luidt als volgt: Maandag 5 Nov. 1934 ver
trek van Nieuwediep; Donderdag 15 Nov aan
komst te Algiers; Dinsdag 20 November vertrek
van Algiers; Woensdag 21 November aankomst
Porrazzo-baai, Majorca; Woensdag 5 December
vetrek van daar; Vrijdag 7 December aankomst
te Oran; Woensdag 12 December vertrek van
Oran; Vrijdag 21 December aankomst te Nieu
wediep.
