GRATIS
m
De partijen in
crisistijd
Intellectueelen
zonder werk
V ri jheidsbeginsel
O
O
0
O
DONDERDAG 18 OCTOBER 1934
Clearing-verdrag met
Duitschland
O
Omvangrijke fraude
in Indië
Oproep om steun
Vóór alles werk
Herclassificatie
CITé UNIVERSITAIRE
Horizontverbreeding door buiten-
landsche studie
PLANTENWEELDE OP
CURAQAO
De succulenten-flora
NIEUWS VAN DE L.U.T.O.
Een nieuwe aanwinst
PASTOOR J. B. NAGEL
Van de laatste H.H. Sacramenten
voorzien
BLOEMBOLLEN-SURPLUS
Naar gemeente-plantsoenen?
ROOFOVERVAL MISLUKT
Drie jaar gevangenisstraf geëischt
TEGEN AFSLACHTING VAN
RUNDVEE
De extra-crisisheffing drukt zeer
zwaar
WINDHOOS BOVEN HET
WESTLAND
SAMENVOEGING VAN ZAAN-
GEMEENTEN
Exporteurs vragen schadeloos
stelling
RESIDENTIE-ORKEST
Zondag te Rotterdam
TRUDI SCHOOP
Gaat zij naar Hollywood?
DE WERELDBEROEMDE
SCHOONHEIDS ZEEP
LUX TOILET ZEEP volgens onder
staande punten:
Bij den Provincialen Waterstaat
te Sitoebondo
INBRAAK BIJ LAREN
Hooge straffen geëischt
Nationaal Comité opgerichtf om
deze slachtoffers der crisis
uit den nood te helpen
W erk-comité
Eere-comité
Financieele hulp noodig
Adhaesie aan de adressen van het
R.K. Werkliedenverbond
KUNST VAN HEDEN
PRINCESSE SCHOUWBURG
De openingsfeestelijkheden
Oude Kunst in Den Haag
Een lijst van gemeenten
gepubliceerd
Kunstzaal ,,'t Center"
„Kinderen van ons Volk"
Werk van Bertus van Lier
Onze abnormale tijd brengt niet alleen zijn
bijzondere moeilijkheden mee voor de Regee
ring, hij doet dit ook voor de partijen, met
name voor de groote partijen.
De verscheidenheid van groepen en elemen
ten, waaruit deze zijn samengesteld, brengt
vanzelf ook verscheidenheid van inzicht mee
naast verscheidenheid van belangen.
En zoo rijzen er allerlei verschillen en ge
schillen omtrent de beste, of meest doeltref
fende wijze, waarop in de nooden en behoeften
van het heden en de toekomst, de naaste toe
komst althans, is te voorzien.
m
De hechtheid van het partijverband moge
hiervan in mindere of meerdre mate den te
rugslag ondervinden, zij zal er, wanneer men
de dingen principieel en zakelijk weet te be
schouwen, geen ernstig nadeel van ondervin
den, nog minder er door verloren gaan.
Want bij alle verschil van opinie eif van
groepsbelang, blijft toch steeds bestaan hot
algemeen belang, waarvoor wij gezamen
lijk hebben te strijden, blijft vooral ook be
staan het gemeenschappelijk beginsel, dat
den grondslag vormt onzer politieke organi
satie.
Scheuring en versnippering zullen ook in
dezen tijd geen heil brengen.
Zy zouden den toestand slechts verergeren
en de positie van het Parlement nog meer ver
zwakken dan reeds het geval is, tot groot na
deel van den volksinvloed.
Een volksparty als de onze kan zulks onmo
gelijk verlangen en zou daarmee ook aller
minst zyn gebaat.
Voor 't overige is er waarom het te be
mantelen? geen enkele groote party, welke
aan de bijzondere moeiiykheden van dezen tyd
ontsnapt; ook de sociaal-democratische niet,
ja vooral zy niet, al heeft zy het altyd heel
druk over de moeilijkheden van anderen,
waarby dan hare belangstelling, alias bemoei
zucht, het meest naar de katholieken uitgaat.
Het is nooit anders geweest en de voorspel
lingen, dat de katholieke partij hopeloos uit
een zou vallen dateeren reeds van lang vóór
den crisis-tyd en den wereld-oorlog.
Dat de wensch daarbij de vader der gedachte
was, behoeft nauwelijks gezegd.
Maar de wensch bleef onvervuld, en de pro
fetie, met hoeveel aplomb ook verkondigd, werd
telkens weer beschaamd.
P. S.
Dr. J. P. Fockema-Andreae schrijft ons:
Wie aan een Universiteit gaat stndeeren ver
wacht een breeden kük op de dingen te zullen
krygen. Hy hoopt, dat hij een flink stuk van
den wetenschappelijken hemel zal zien en hem
wyde vergezichten zullen worden geopend.
In Nederland
wordt men te
dien opzichte
zeker niet te-
teleurgesteld.
Toch kan één
Universiteit niet
alles bieden, al
lerminst in den
tegenwoordigen
tijd met zyn
ver doorgevoer
de differentia
tie van vakken,
waamemingsob-
jecten en on
derzoekingsme
thoden.
De studie aan
meer dan één universiteit moet ver
helderend en verdiepend werken. Want veel
van wat ons niet gebracht wordt door de rijk
ste boekenrijen en evenmin door de eminentste
geleerden, die geregeld-uit alle streken tot ons
komen, kan men vinden in de sfeer van een
andere, met het oog op speciale behoeften met
zorg gekozen universiteitsstad.
Het ligt voor de hand, dat menigeen dan een
vermaard wetenschappelyk centrum als Parys
zal willen uitzoeken.
Helaas is het financieel gesternte, waaronder
wü leven, weinig gunstig voor kostbare extra
studies. Doch nu zou het verbiyf .n de Fran-
sche hoofdstad in elk opzicht vergemakkelijkt
worden door een Nederlandsch Collegium zoo
als daar gebouwd is en dat verder ingeri'tit
kan worden, als genoeg Nederlanders daartoe
hun „klinkend muntje" bijdragen.
Als de actie daarvoor slaagt en dit „woord
je" bedoelt daartoe op te wekken zullen vele
studeerende Nederlanders spoedig van deze
nieuwe plaats onder de zon, in het land van
den zonnekoning, kunnen profiteeren.
Dr. J. P. Fockema-Andreae
In de Gothische zaal te Den Haag heeft
Woensdagavond de heer J. J. Verbeek Wolthuys
uit Voorburg by gelegenheid van ae Curagao-
tentoonstelling aldaar, een lezing met lichtbeel
den gehouden over „Succulenten der Nederland-
sche Antillen".
Spr. begon met erop te wijzen, dat de succu
lenten-flora op Curagao feitelyk beperkt is tot
twee families, namelyk de cactaceae en de aga
ves. In de families is ook de groepeering weer
zeer beperkt, al zyn de individuen op de Antil
len in tallooze menigte aanwezig. Ten onrechte
noemt men hier te lande de succulenten ook
wel vetplanten, eerst in den laatsten tyd begint
men in navolging van het naaste buitenland,
de planten hun juisten naam te geven
De families zyn te verdeelen in drie groepen,
en wel schyfplanten, zuilvormige, en bolvormige
planten.
De eerste soort, de opuntia, bouwt uit het
centrale punt der plant de eene schyf op de
andere, waarvan de bovenste de bloemen draagt.
Op Curagao kent men van de opuntia een
drietal vormen.
De doornen bestaan uit een reeks zeer fijne
weerhaakjes, die zich uiterst moeilyk laten
verwyderen uit een lichaamsdeel, waar ze inge
drongen zijn.
Een andere soort zijn de Cerei, of Cereus-
achtigen, de zuilvormige cactussen. Zy dragen
een kortere doorn, die echter nog wel enkele
centimeters lang kan worden. Zy zyn in staat
ter zelfder plaatse de gesiachtelyke en de ve
getatieve voortplanting te doen geschieden,
door zoowel bloemen, vruchten en zaad, als
nieuwe takken voort te kunnen brengen via
dezelfde bladporiën.
De derde groep, die der bol- of melocactus-
sen bestaat ook slechts uit enkele weinige stor
ten, van welke de onderlinge verschillen z°er
gering zijn. Daarnaast treft men nog aan- de
mamillaria en de agaves, de cultuur van deze
laatste is echter zeer verwaarloosd.
Aan de hand van lantaarnplaatjes lichtte
spr. vervolgens den overgang van olad-cactus
tot bol-cactus toe. Hierbij gaf de ryke succu
lenten vegetatie op het eiland een sterken in
druk. van de duurzaamheid en de stekelbewa
pening der enorme exemplaren, die vaak meer
dan driemaal manshoogte bereiken en met suc
ces als heggen worden gebezigd, langs de plan
tages en landhuizen. Uit geographische onder
zoekingen is gebleken dat op Curagao en Aruba
de bakermat gelegen is van de melocactussen.
Uitvoerig besprak spr. hierbij nog het groei
proces der agaves, welker bloemstengels vier a
vyf meter hoog kunnen worden, en waaruit
men zelfs dranken weet te bereiden van be
dwelmenden aard.
Men plantte ze voorheen ook aan ter wille
van den vezel, die voor industrieels doeleinden
aangewend werd.
Met een warme aanbeveling voor de cactus-
waardeering, besloot spr. zijn door het niet
groote, maar aandachtige publiek met belang
stelling gevolgd overzicht dezer succulenten
flora.
Gisterenavond laat arriveerde in de technische
Afdeeling van de K. L. M. op de „L.U.T.O.'
rechtstreeks uit Amerika de schitterende ge-
gearde Wasp-tidi-motor. Deze 550 p.k. motor
van de Pratt Wittney fabrieken in Hartford
U. S. A. trok direct enorme belangstelling.
Deze motor is een speciale „show-motor" en
kan tot in onderdeden, aan het publiek gede
monstreerd worden. Bovendien is de motor uit
gerust met een verstelbare schroef. Motor en
verstelbare schroef gaan onmiddellijk na af
loop van de „L.U.T.O." naar de Parijsche Aero
Salon.
Wanneer men bedenkt, dat deze inzending
door de Parysche Aero Salon als een der meest
technische snufjes wordt gewaardeerd, zoo is
het begrijpelyk, dat het L.U.T.O.-bestuur zich
verheugt, nog vóór het Parijsche gebeuren deze
technische wonderen te kunnen exposeeren in
Amsterdam, op het IJsclubterrein.
Woensdagavond half acht heeft deken Lu-
c~~:en te Beverwijk, aan pastoor J. B. Nagel
te Assendelft uit voorzorg de laatste H.H. Sac
ramenten toegediend.
Reeds geruimen tyd is pastoor Nagel ziek,
doch de laatste dagen is zyn toestand verer
gerd.
Enorme hoeveelheden bloembollen zijn in het
afgeloopen seizoen aan de diverse bloembollen
veilingen in óns land onverkocht gebleven.
Eenige malen moesten de bollen die on
verkocht bleven opnieuw worden geveild
totdat tenslotte de Ned. Sierteeltcentrale na
mens de regeering deze bloembollen tegen den
vastgestelden prys overnam.
Oorspronkelijk zouden deze bloembollen,
evenals de doorgedraaide groenten, vernietigd
worden.
Naar we evenwel vernemen, zijn thans plan
nen ontworpen om deze onverkochte bloem
bollen beschikbaar te stellen voor gemeente
besturen en andere daarvoor in aanmerking
komende instellingen, voor het beplanten van
plantsoenen enz. Op deze wyze kon wellicht een
goede propaganda worden verkregen voor het
geregeld gebruiken van bloembollen.
Het Bossche Gerechtshof veroordeelde A. H.
C., te Eindhoven, tot tWee jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest, met bevestiging van
het vonnis der rechtbank, wegens den overval
op den bankbediende H. S. in het gebouw van
de Ned. Bank te Eindhoven, waarby verdachte
de bedoeling had S. bewusteloos te slaan met
een yzer om daarna geld te stelen. S. maakte
alarm, zoodat verdachte den voorgenomen roof
niet kon volbrengen.
De advocaat-generaal had drie jaar gevan
genisstraf geëischt.
Ook de R. K. Slaohtersvereeniging „St. Pe
trus" heeft aan den Minister van Economische
Zaken verzocht niet over te gaan tot verdere
afslachting van vee. De crisisheffing van twee
honderd pet. weegt reeds zwaar op vele bedry-
ven. Een nieuwe afslachting met handhaving
van de extra heffing op vleesch staat de al-
gemeene en onderscheidene bedryfsbelangen
ernstig in den weg.
Een windhoos heeft op verschillende kwee-
keryen in het Westland nogal wat schade toe
gebracht.
Zoo werden bij den tuinder H. F. aan den
Nieuwenweg te Poeldyk honderd eenruiters op
genomen en een einde verder neergeworpen
Daaiuy trof de tuinder het al erg ongelukkig
want een groot deel van de ruiten kwam juist
in enkele serres terecht, zoodat ook hier talryke
rui'en aan stukken gingen.
Ook op verschillende andere kweekerijen in
het Westland werd glasschade aangericht.
Naar wy vernemen zullen B. en W. van
Krommenie in de eerstvolgende raadszitting
voorstellen, in beginsel tot samenvoeging der
Zaangemeenten te beslhiten.
In antwoord op een aan den minister van
Economische Zaken gericht telegram betreffen
de het nieuwe clearing-verdrag met Duitschland
ontving de vereeniging „De Koophandel' te
Broek op Langendyk een schryven, waarin ver
wezen werd naar de mededeelingen, door den
Minister van Economische Zaken in persgesprek
gedaan.
In een nieuw adres aan den minister heeft de
vereeniging thans enkele opmericingen gemaakt,
waarvan het belangrijkste hierop neerkomt.
1. Geen enkel lid der vereeniging heeft gewe
ten dat in Juli de faciliteit van Duitschland tot
het verkoopen van Sonderkonto-Marken op de
vrije markt ingetrokken werd, waardoor 't Son-
derkonto noodwendig moest oploopen. Zy zijn
dan ook totaal onwetend gebleven van het groote
risico, dat zij door dezen maatregel liepen.
2. Vervolgens blijkt uit het communiqué, dat
de Regeering, hoewel zy bij de instelling van de
autonomie clearing den toestand ernstig achtte,
toch heeft gemeend de exporteurs niet te moeten
waarschuwen, wyl stopzetting van den uitvoer tot
nog ernstiger gevolgen zou geleid hebben. Adres
santen merken op, dat stopzetting juist zéér in
het belang van de exporteurs zou zyn geweest.
De Regeering heeft echter blykbaar gemeend,
dat de belangen van andere oedrijfsgroepen
zwaarder wogen. Zij kunnen niet anders conclu-
deeren, dan dat de belangen der exporteurs daar
aan zijn opgeofferd. Dat daaruit verplichtingen
van de Regeering tegenover de exporteurs
voortvloeien, kan naar hun meening moeilyk
worden ontkend. Hetzelfde geldt van het feit,
dat niets werd bekend gemaakt omtrent de wei
gering van Duitschland in Juli tot verderen ver
koop van Sonderkonto-Mark en op de vrye
markt.
3. Het communiqué heeft de stelling herhaald
dat de exporteurs het risico van uitvoer naar
Duitschland kenden, maar het risico van een
verdrag onzer Regeering met Duitschland, waar
bij ons tegoed op Sonderkonto, Zwischenkonti en
van nog onbepaalde handelsvorderingen zou
worden geblokkeerd, dat risico konden de expor
teurs in de verste verte niet vermoeden.
4. Ook ontkent adressant, dat de exporteurs,
het risico kennende, den export naar Duitsch
land nog hebben vergroot.
In tegenstelling met de meening, dat de Regee
ring het ontstaan van het risico voortspruitende
uit de blokkeering niet heeft kunnen verhinde
ren merkt adressant op, dat de Regeering dit
risico had kunnen verhinderen, door eenvoudig
niet zulk een clearingverdrag af te sluiten.
In dat geval zouden de exporteurs, wien de
ware toestand intusschen duidelyk geworden was
en van wie de een na de ander reeds opgehouden
had te exporteeren, door de autonome clearing
die des te meer effect zou zyn gaan sorteeren,
binnen korteren tyd hun tegoed in Duitschland
binnen hebben gekregen.
De exporteurs moeten worden schadeloos ge
steld voor het zeer groote nadeel, dat hun door
het clearing-verdrag met Duitschland wordt
aangedaan.
Een practischer oplossing zou zyn, indien de
Nederlandsche Staat nu reeds de momenteele
en nog te storten bedragen op het Sonderkonto
overnam. Dat hierin voor de Staat een belang-
rk risico schuilt valt niet te ontkennen, doch
des te groot er dit risico is. des te minder mag
de Regeering dit den exporteurs laten houden.
Zondag ajs. geeft het Residentie-orkest onder
leiding van dr. Peter van Anrooy zijn eerste
matinée te Rotterdam. Als soliste treedt op de
zangeres Lea Fuldauer.
Er zullen werken worden uitgevoerd van Mo
zart, Strawinsky, Verdi, Pranchielli en Tschai-
kowsky.
Naar impresario Ernst Krauss ons mededeelt,
onderhandelt Alfred Fischer, de directeur van
het Schoop-ballet, met de Paramount te Parys
over de eventueele vertolking der hoofdrol in
een groote film door Trudi Schoop, waarvoor zy
zef het scenario zou schrijven. Gedacht wordt
aan een soortgelijke rol als Trudi Schoop's ver
maarde „Fridolin"-creatie.
>-\ i X*
ent U LUX TOILETZEEP?
Dan zal bet U niet moeilijk
vallen Uw opinie over deze
beroemde scboonlieidszeep, die
dagelijks door 90 van de 100 filmsterren
gebruikt wordt, onder woorden te brengen.
Voor de beste en kortste omschrijving
van de volgende hoedanigheden van
Haargescliiktlieid voor de dagelijkse verzorging zelfs van de teerste Luid.
Het delicate parfum, dat zelfs de meest verwende smaak voldoet.
Het overvloedige, zackte scliuim en zijn Leilzame werking op dekuid.
De edele gron dstofTen, die in LUX TOILET ZEEP zijn verwerkt,
lietgeen voor elke leek onmiddellijk waarneembaar is aan de aksoluut
enige, ivoorwitte kleur.
Zuiver Ned erlands fakrikaat.
loven wij uiti le Prijst 3 st. Lux Toilet Zeep p. mnd. GEDURENDE UW LEVEN
2e Prijs: 3
3e Prijs: 3
4e Prijs: 3
5e Prijs: 3
6e Prijs: 3
10 jaar
5 jaar
3 jaar
2 jaar
1 jaar
terwijl de 500 volgende deelnemers een feulte verrassing
ontvangen. Inzendingen moeten in bet bezit zijn van.
Levers Zeep Mij. N.V. Rotterdam, vóór
31 December a.s. Bij elke inzending
moeten drie buitenomslagen van Lux
Toilet Zeep worden gevoegd. Op de
Pr"
enveloppe moet staan: rrysvraag
L. T. Z. 1127 De beoordeling der
inzendingen berust bij de Directie.
Over de toekenning der prijzen kan
Ïeen briefwisseling worden gevoerd.
)e uitslag wordt eind Februari in
dit blad bekend gemaakt.
LTSSa-02»6
SOERABAJA, 18 Oct. (Aneta.) De omvang
van de fraude bij den Provincialen Waterstaat
te Sitoebondo by de irrigatieafdeelingen Pe-
kalen en Sampean heeft thans reeds een be
drag van ƒ125.000.— bereikt en is nog steeds
stygende.
Voor de Amsterdamsche Rechtbank hebben
zich twee nog jeugdige personen te verant
woorden gehad, de 23-jarige A. B. te Amster
dam en de 24-jarige W. F. S. te Arnhem, ver
dacht te hebben ingebroken in het benzinesta
tion, gelegen aan den Ryksstraatweg by den
Hilversumscheweg in de nabyheid van Laren.
In den nacht van 1 op 2 Juli jJ. is in ge
noemd gebouwtje ingebroken. De daders heb
ben zich toegang verschaft door verbreking
van een ruit. Uit een kantoortje werd een
geldkistje vermist, dat in een bureau stond.
Het trommeltje hield ruim 163 gulden in. De
Het Nationaal Comité voor Arbeid aan werk
looze Intellectueelen, eenige weken geleden ge
vormd. heeft zich thans officieel geconstitueerd
en is als volgt samengesteld:
H. A. Seyffardt, voorzitter, Luit.-Gen. b. d.,
Oud chef v. d. Gen. Staf, Den Haag; P. J. van
Lookeren Campagne, secretaris, Hilversum; Ds.
D. Boer, voorz. Ned. Pred. Bond, Den Haag;
Mr. Dr. H. J. v. Brucken Fock, adviseur, Den
Haag; Mr. B. Grootenboer, notaris, Den Haag.
Mr. Dr. Bosch, ridder van Rosenthal, Com
missaris der Koningin, Utrecht; Dr. D. Crena
de Jongh, Pres. Ned. Handel My., Amsterdam;
Mr. P. Droogleever Fortuyn, Burgemeester van
Rotterdam, Rotterdam; Jhr. Mr. Rh. Feith.
Pres. v. d. Hoogen Raad. Den Haag; J de
Graaff, Chef v. d. Marine Staf, vice-admiraal.
Den Haag; D. Hans, Voorzitter Ned. Journa
listen Kring, Den Haag; Dr. M. de Hartogh.
arts, Amsterdam; J. W. Henny. Voorz. Ned
Dagbladpers, Amsterdam; R. E. Kielstra, Dir.
Kasvereeniging, Amsterdam; A. H. A. Klaare.
Dir. Petrolifere N. V., Den Haag; Mr. R. Koole,
Dir. Incassobank N.V., Amsterdam; T. L. Kruis.
Schout by Nacht, commandant der Marine, Den
Helder; W. Labohm, Dir. Koloniale Bank N.V.,
Amsterdam; Mr. K. P. van der Mandele, Dir.
Rott. Bank N.V., Rottërdam; P. May, lid Fa.
Lippmann Rosenthal Co., Amsterdam; Mr.
E. s. Meuten, lid Fa. Heldring Pierson, Den
Haag; Mr. S. J. R. de Monchy, Burgemeester
van Den Haag, Den Haag; Mr. L. F. A. M. van
Ogtrop, Dir. Bybank Javasche Bank, Amster
dam; S. H. Reynders, chef v. d. Gen. Staf, Den
Haag; Dr. P. H. Ritter, Utrecht; Jhr. W. Röell,
Commandant v. h. Veldleger, Den Haag; H N.
A. Swart, Luit. Gen. b.d., Adjudant in buiten-
gew. dienst van H. M. de Koningin, vice-pres.
v. d. Raad v. Indië, Den Haag; Mr. L. J. A.
Trip, Pres. Ned. Bank N.V., Amsterdam; G.
Veth, lid Fa. Schill Capadose. Den Haag;
Dr. w. de Vlugt, Burgemeester van Amsterdam,
Amsterdam; Mr. A. E. Baron van Voorst tot
Voorst, Commissaris der Koningin, Zwolle; L.
M. Weterings, Directeur-hoofdredacteur N V
Drukkery „De Spaarnestad", Haarlem; Mr H.
P. van Leeuwen, Dir. Twentsche Bank N V..
Amsterdam.
Het doel van het Comité is het zoo goed mo
gelijk productief maken van den onbenutten
arbeid in Nederland van de werklooze intellec
tueelen.
Met alle kracht en met alle energie werkt
het Comité in samenwerking met de verschil
lende deskundigen, die zich voor het opbou
wende werk beschikbaar hebben gesteld, aan
het bereiken van het gestelde doel. Het spreekt
vanzelf, dat de voorbereidende arbeid tyd en
geld kost en dat niets positiefs kan worden
bereikt om de ellende van de duizenden werk
looze intellectueelen welke niet te beschrij
ven is te lenigen, zonder dat uit kringen, die
met dit werk sympathiseeren, de noodige finan
cieele hulp wordt verleend.
Elke bydrage, hoe klein ook, is welkom. Be
dragen kunnen op rekening van het Nationaal
Comité voor Arbeid aan werklooze Intellectuee
len worden gestort op de giro-rekening No. 1844
van de Fa. Heldring Pierson, bankiers te
Den Haag.
Het comité stelt voorop dat zyn taak en die
van het Nationaal Crisis-Comité een geheel
verschillende is. Het is o.m. de bedoeling om
in samenwerking met de daartoe bestaande in
stanties te trachten permanente werkverrui
ming te helpen scheppen en daarby de werk
looze intellectueelen in te schakelen.
Daartoe heeft het comité de sympathie van
velen in den lande en het feit, dat zoo vele
vooraanstaande Nederlanders tot het Eere-
Comité zyn toegetreden, is hiervan een bewys.
inbraak gelukte, doch by de verdeeling van
den buit liep het spaak.
Voor de Rechtbank verklaarde B. dat hy zijn
„compagnon" in een lunenroom in Hilversum
had leeren kennen. Zij wa -en naar Laren ge
gaan, waar de burgemeester jubileerde en fees
telijkheden plaats hadden Op een gegeven
oogenblik had S. voorgesteld in te breaen in
het benzinestation. B. was er met op ingegaan
en had buiten gewacht.
De Officier van Justitie eisehte tegen den
man, die reeds veroordeeld was, een gevangenis
straf van 1 jaar en 3 maanden
Het reclasseeringsrapport luidde niet bijzon
der gunstig.
De verdediger, mr. dr. E. Diaconide, bepleitte
clementie.
Ook tegen den tweeden verdachte, die vol
hield onschuldig te zijn, requireerde het O M.
1 jaar en 3 maanden gevangenisstraf.
De Rechtbank besloot op 24 October as. in
deze zaak nog een getuige te hooren die thans
niet was verschenen.
Naar wy vernemen, is Woensdag een be
stuursvergadering gehouden van den Kieskring
Haarlem der R. K. Staatsparty waarop beslo
ten is. aan het Partijbestuur te Den Haag een
kennisgeving van adhaesie aan de beide adres
sen van het R. K. Werkliedenverbond te zen
den.
Op Donderdag 1 November a.s. vindt de
feestelijke opening plaats van den vernieuwden,
geheel gemodemiseerden en verbouwden Prin-
cesse Schouwburg te Den Haag. Deze herope
ning op 1 November valt juist samen met den
datum van het 10-jarig directeurschap van den
heer Hugo Helm, die op 1 November 1924 de
exploitatie van dit theater aanving, en er sinds
dien onafgebroken en met stygend succes net
bewind heeft gevoerd.
Van I tot en met 15 November zal in het
herboren theater de operette „Wir walzen in
den Himmel hinein" worden opgevoerd. Hier
mee begint dan de reeks van opvoeringen dezer
operette in den vorm, waarin Hirsch en de
zynen haar bedoeld hadden te brengen, met alle
verrassingen, belichtingen en bijzonedrheden,
welke slechts in het eigen huis der Hirschiant n
mogelijk zyn.
Alle avondvoorstellingen vangen evenals
de groote galavoorstelling te acht uur aan.
Des Zondags geeft men bovendien een matinée.
Voor de feestelyke openingsvoorstelling heelt
men ettelyke bijzonderheden uitgedacht, welke
het specifieke karakter der vertooningen zullen
verhoogen.
In den nieuwen, grooten foyer vindt men
bovendien de eerste van de reeks maandelijksche
exposities van Nederlandsche Beeldende Kun
stenaars, welke ondsr auspiciën van het Comité
„De Kunst in Nood" worden gearrangeerd.
In den kunsthandel G J. Nieuwenhuizen
Segaar, te Den Haag, zal van 21 October tot
17 November 1934 een tentoonstelling van
oude kunst gehouden worden.
Geëxposeerd worden schilderijen door
Abraham van Beyeren, Quiryn Brekelencam,
Pieter Claesz., Pieter Codde, Ant. van Dyck.
Jan van Goyen, Willem Claeszn. Heda, De
Heem, Jordaens, Joos de Momper, Aert van
der Neer, Jacob en Salomon van Ruysdael,
Hercules Segbers, Jan Steen, David Teniers,
enz., benevens grafiek van Goya.
In de vergadering, welke de liberale Staats
party dezer dagen te Amsterdam hield, liet de
voorzitter, mr. Jansma, zich luidens de pers
verslagen als volgt uit:
„Toen de wereld liberaal bestuurd werd,
ging het beter, we bedoelen daarmede geen
ijdele grootspraak; we weten heel goed dat,
als voor de crisis de liberalen aan 't bewind
waren geweest, de crisis er niet door voorko
men zou zyn, zoomin als een liberaal be
wind de crisis kan bezweren; we bedoelen er
echter mede, dat het afbreken van het vrij
heidsbeginsel een der dingen is, die het her
stel het meest in den weg staan. Wy zijn
ons ervan bewust, dat inkorting van de vrij
heid in crisistyd onvermijdelyk is, maar
daartegenover zyn we ervan overtuigd dat
de vrijheid hierby zooveel mogelijk ontzien
moet worden. Met name zullen wy er daarom
voor moeten werken, dat de vrijhandel zoo
spoedig mogelijk den voorspoed terug-
brenge."
Deze redeneering zou den indruk kunnen
vestigen, dat het, zooal niet uitsluitend, dan
toch hoofdzakelijk de liberalen zyn, die krach
tens het vryheidsbeginsel, strijden tegen de
hooge barrières, welke tegenwoordig de gren
zen versperren.
Maar dit is onjuist.
Eerstens bezitten de liberalen niet het mo
nopolie der vrijhandelsleer en praktyk.
En vervolgens zit er aan wat de heer
Jansma het vrij handelsbeginsel noemde, nog
heel wat méér vast dan een onbelemmerd ruil
verkeer.
En ook van dat meerdere komt de li
beralen geenszins het alleenbezit toe.
Eer is het tegenovergestelde "t gevaL
Wy hebben dit om slechts één punt te
noemen jarenlang in ons eigen land on
dervonden, toen met groote inspanning van
krachten en zware financieele offers de onder-
wys-vryheid op het liberale deel der Natie
moest worden veroverd.
Van den anderen kant is ook niet alles, wat
als vryheidsbeginsel wordt aangeprezen, prij
zenswaard.
Dit bleek om. op het gebied der sociale ver
houdingen, welke, waar het bekende woord van
Lacordaire, van dien aard kunnen wezen en
meermalen waren en zyn, dat het de vrijheid
is, die verdrukt en de wet, die vrij maakt.
Er valt dus ten aanzien van de vrijheid en
het vryheidsbeginsel het noodige onderscheid
te maken.
Er is vryheid èn vrijheid.
En de ware vryheid vindt in het liberalisme
en zyn beginselen niet den hechten grondslag
en de duurzame kracht, welke zy behoeft, om
haar naam waardig te zijn en de wereld tot
zegen te strekken.
P. S.
Het bericht dat de regeering een herclassi
ficatie der gemeenten in voorbereiding heeft,
wordt thans door de „Volkskrant" aangevuld
door de publicatie van een lyst der gemeenten
die van de eerste naar de tweede en eene van
die welke van de tweede naar de derde klasse
zullen worden overgeplaatst.
De regeering zal de navolgende gemeenten
brengen van de eerste naar de tweede klasse:
Amersfoort, Assen, Deventer. Maastricht, Mid
delburg, Vlissingen, Wageningen en Zwolle.
Van de tweede naar de derde klasse zullen
worden overgebracht: Aalten. Amby. Ameland,
Anlo Ter Apel, Avereest Beilen Berg
en Terblyt Bodegraven, Bolsward. Borger
Boskoop, Boxtel. Brielle, Coevoraen, Cuiem-
borg. Delfzyl, Dongen, Drachten. Emmen. Epe,
Franeker, Ginneken, Goes, 's Gravenzande,
Haarlemmermeer, Hansweert, Harderwyk. Har-
lingen, Havelte Heer, Heerenveen, Helle-
voetsluis, Hindeloopen, Hoogeveen. Hoogezand,
Houthem, Kampen. Leerdam. Marken, Meerssen,
Munnikemoer, Muntendam Musselkanaai. Nieu
we Hagen, Odoom Oosterhout (N.-B.),
Oude Pekela A, Oud-Valkenburg. Peize Poe-
denroyen Sappemeer, Scheemda Schier
monnikoog, Schin op Geul, Sleen Smilde
Spykenisse, Stadskanaal, Steenwyk. Temeuzen,
Terschelling, Texel, Urk, Veendam, Veennui-
zen Vlieland, Waalwijk. Wieringen, Wilder-
vank, Zalt-Bommel, Zevenaar, Zevenbergen,
Zierikzee, Zuidbroek, Zuid-Wolde
Voor de gemerkte gemeenten heeft de
regeering nog iets extra's bedacht; deze ge
meenten is zy voornemens op 1 Januari 1935
te brengen van de 2e naar de 3e en aan zes
maanden later, dus op 1 Juli 1935 van de derde
naar de vierde! Het personeel dezer gemeenten
krijgt dus eerst vier of zes procent verlaging,
naar gelang het jaargelders of weeklooners zyn,
en dan op 1 Juli nog weer eens vier of zes pro
cent, dus in totaal acht of twaalf procent.
In den Haagschen Kunstkelder zal van 20
October tot en met 9 November a.s. een ex
positie gehouden worden van schilderijen en
illustratief werk, door den Ed. Achtb. neer
J. A. Schrijnder, burgemeester van Groote
broek.
Deze tentoonstelling zal op Zaterdag 20 nezer
des middags om 3 uur officieel geopend
worden, met een inleidend woord van mr.
W. B. J. Budé.
Voor de K. J. M. te 's-Gravenhage, zal op
Maandag 29 October a.s. door het „Nieuwe
Schouwtooneel", onder leiding van Ko van
Dijk, een speciale opvoering plaats hebben van
„Kinderen van ons Volk", naar het wérk van
Antoon Coolen. Aanvang 8 uur in het gebouw
„Custodia", aan de Brandtstraat, aldaar.
Naar wy vernemen, zal door het Rotter-
damsch Philharmonische Orkest, dirigent
Eduard Flipse, in t concert, dat Zaterdag a.s.
gegeven wordt, o.m. de Tweede Symphonie van
onzen landgenoot Bertus van Lier, worden uit
gevoerd. Tydens ditzelfde concert van het Rot-
terdamsche Philharmonisch Orkest treedt de
violiste Olly Fonden als violiste op: zy speelt
Chausson's „Poéme".
