Het Vaticaan en het Derde Rijk
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel? 1
Plaats dan een „Omroeper" I
I voor 75.000 gezinnen
De prachtprestatie van de „Uiver". Nederland luistert naar de aankomst te Batavia.
VEROORDEELING VAN
HET NAZISME
ipMii
ROYAL DUTCH AIR UNE
|ll!llllllllll!lllllllillllllllllllllllllllll!ll!llllllllllilllllllllllllllllinnilllllll!ll!lllll!IIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllliy
DINSDAG 23 OCTOBER 1934
„De hoop leeftdat het Christen
dom zich niet uit het open
bare leven zal laten
verdringen
De Saarstemming
HEFFING OP BASTERD
SUIKER
Nieuwe grondslag voor accijns
heffing
Gevaren van insecten
verdelging
Winkels sluiten op
Allerheiligen
Ook niet koopen dien dag
STEUN AAN DE SCHEEP
VAART
INTREKKING VAN WETS
ONTWERPEN
NIJMEGEN—'S HERTOGEN-
BOSCH
Door mieren gedood
Griezelige ontdekking te
Boedapest
Hoe een schrijfster
bekend werd
Universiteitsbibliotheek
te Cambridge
m »f
FOTOREPORTAGE
Toen de bemanning van de .Uiver' met haar toestel te Batavia behouden
landde. Mevrouw Parmentier, de echtgenoote van den gezagvoerder,
luistert naar lieve bekende stemmen in Oost-lndiê
Het Waterschap in Midden Limburg, waarvoor minister prof. Slotemaker de Bruïne deze week de eerste spade in den grond steekt,
biedt nog mooie plekjes, die thans door normalisatie een ander aspect zullen krijgen
De Surinametentoonstelling te Delft is Maandag door den
oud-gouverneur, den heer G J. Staal, geopend Een meisje
in Surinaamsch costuum overhandigd den heer Staal een
stukje ananas
(Bijzondere correspondentie) -
In de hoogste Italiaansche regeeringskringen
bewaart men nog steeds een sterke te
rughoudendheid en gereserveerdheid tegen
over Duitschland. Dit is nog steeds een gevolg
van de gebeurtenissen van 25 Juli en het zal
zeer veel moeite kosten en nog zeer lang duren
voor dit wantrouwen zal geweken zijn. Boven
dien is men in Italië zeer goed op de hoogte van
de wijze waarop Duitschland zich weder bewa
pent. Op kerkelijk-politiek terrein is Duitsch
land. nog steeds het zorgen-kind van den H.
Stoel. Men bestudeert in het Vaticaan met
groote nauwgezetheid de geschriften waarin de
wereldbeschouwing van het Nationaal-Socialis-
me tot uiting komt, zoodat er haast geen enkel
nieuw-verschenen werk is of het wordt critisch
gelezen en onderzocht. De bezorgdheid is in Va-
ticaansche kringen algemeen dat uit de lefer om
trent ras, bloed en bodem een nieuwe wereld
beschouwing wordt gedistilleerd, die langzaam
maar zeker in de mannelijke en vrouwelijke
jeugd wordt ingesijpeld.
Een hooggeplaatst geestelijke deelde mij nog
dezer dagen mede, dat de brochure van Georg
Schott: „De twee Werelden" (Verlag Eher, Mün-
chen) een zeer slechten indruk heeft gemaakt.
Toen dezelfde prelaat onlangs zijn radio op
een Duitsch station afstemde, hoorde hij tot zijn
verbazing een koraal der Hitier- Jngend: „Hei
lig, heilig is het bloed!"
In den laatsten tijd zijn er in de dagbladen
verschillende geruchten tegengesproken dat de
H. Stoel het Nationaal-Socialisme als leerstelling
zou veroordeelen. Ik kan echter verklaren dat
juist het tegenovergestelde het geval zal blij
ken te zijn. Bij de leden of consultoren van de
Congregatie van het Officie behoeft men op
dit punt niet om hun oordeel te vragen: zij
zijn onder eede verplicht om het stilzwijgen te
bewaren. Het zou dus geen nut hebben en het
zou blijk geven van een totaal gemis aan takt,
wanneer men daar zijn licht zou willen op
steken.
Maar er zijn natuurlijk ook godgeleerden die
zich een algemeen oordeel kunnen vormen over
de practijk van het H. Officie en over den toe
stand in Duitschland. Men was van meening
dat met de veroordeeling van het boek van Ro
senberg ook reeds een gedeelte van de valsche
wereldbeschouwing van het Nationaal-Socialis
me gewraakt was.
Op mijn vraag of men een lijst van dergelijke
dwalingen zou opstellen, werd mij geantwoord
dat dit alles is samen te vatten onder het be
grip van Nationaal-Socialisme, zooals men vroe
ger ook niet alle socialistische en liberale wer
ken verboden heeft, maar alleen het liberalisme
of het socialisme.
Zoolang echter bedoelde dwaalleer betreffende
wereldbeschouwing en sociale opvattingen in een
staat aan het katholicisme een zekere mate van
vrijheid liet, werd de veroordeeling soms uit
opportuniteitsgronden uitgesteld. Wanneer ech
ter een wereldbeschouwing zooals het Nationaal-
Socialisme zich in de toekomst met behulp van
den staat op den voorgrond dringt ten nadeele
van het Christendom, dan zal de Kerk waar
schijnlijk eerder besluiten om een veroordeeling
uit te spreken. In Vaticaansehe kringen be
schouwt men het als een zeer bezwarende om
standigheid dat men de Jeugd belet om den
Zondag te heiligen en dat men systematisch
haat tegen de geestelijkheid kweekt.
Het is wel zeer merkwaardig dat de invloed
van Rosenberg in de Duitsche buitenlandsche
politiek totaal verdwenen is en dat door de le
den van de legaties in het buitenland reeds her
haaldelijk gewaarschuwd is voor de onbereken
bare schade die Rosenberg's invloed toe
gebracht heeft aan de cultureele beteekenis van
Duitschland in de wereld. Onder de hoogste
ambtenaren van het ministerie van buitenland
sche zaken bestaat de overtuiging dat het on
mogelijk en ook verderfelijk zou zijn om de
beide groote christelijke belijdenissen te vervan
gen door een wirwar van rassentheorieën.
Men hoopt altijd nog dat de christelijke gods
diensten nog kracht en durf genoeg zullen be
zitten om zich niet uit het openbare leven te
laten verdringen.
Het verzet der Protestanten heeft in Rome
een geweldigen indruk gemaakt: men be
wondert den moed der Protestanten maar
men vreest tevens dat de katholieken hetzelfde
lot der Protestanten zullen ondergaan als de
Bisschoppen niet onmiddellijk een concreet
verdedigingsfront oprichten, want binnen af-
zienbaren tijd zullen er toch stukken vallen.
De H. Stoel denkt er niet aan om de kerkelijke
straffen die door den Bisschop van Ermland, Dr.
Max. Kaller tegen de professoren Eschweiler en
Barion van Braunsberg zijn uitgesproken, op te
heffen.
Binnen enkele dagen (in November) zal dezelf
de Kerkvorst aan zijn theologen verbieden om
de lessen van deze professoren bij te wonen,
hetgeen wellicht aanleiding kan zijn voor een
conflict met de regeering.
Tenslotte is het in hooge mate bedenkelijk
dat Berlijn er naar streeft om het woord partij
politiek in art. 32 van het Concordaat uit te leg
gen als het algemeen begrip politiek. De H.
Vader heeft zelf verklaard, dat dergelijke
pogingen geen punt van beraadslaging kunnen
uitmaken. Men wil de geestelijken terugdringen
tot zuiver godsdienstig terrein: jeugdwerk wordt
reeds als politiek beschouwd: hier meent men
dat een dergelijke opvatting en uitleg haast aan
ketterij grenst.
Ook de rede van Dr. Gröber heeft een zeer
diepen indruk gemaakt, want het was ook hier
bekend dat van officieele zijde systematisch
iedere „los-van-Rome"-beweging openlijk en
nog meer in het geheim in de hand wordt ge
werkt.
Ook in de buitenwereld moet dit woord van
Dr. Gröber grooten indruk maken, want Dr.
Gröber werd altijd beschouwd als de leider der
Duitsche Bisschoppen die met de Nationaal-
Socialistische regeering de intermediaire be
sprekingen voerde over het Concordaat.
Wat de Saarstemming betreft, houdt men hier
altijd nog rekening met de mogelijkheid dat de
voorbereidingscommissie met haar werkzaam
heden niet gereed zal komen zoodat de Status
Quo door den Volkenbond nog gehandhaafd zal
worden.
Mocht echter de stemming op 13 Januari
doorgang vinden en gunstig uitvallen voor
Duitschland, dan kan men er op rekenen dat
de katholiekenvervolging eerst voor goed een
aanvang zal nemen.
Dan zal voor Rome ook het tijdstip aanbre
ken om duidelijke taal te spreken. Volhouden,
vertrouwen en bidden, dat zijn de woorden die
de H. Vader zelf deze maand nog tot de Duit
sche katholieken richtte en die de katholieken
van Duitschland in de komende maanden zul
len volbrengen.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
van de suikerwet 1924, ter toelichting waarvan
de Minister van Financiën erop wijst, dat de
accijns van basterd-suiker wordt geheven naar
het getal polarisatie-percenten, hetwelk bij po-
Iarimetrisch onderzoek wordt verkregen en dat-
men zich in den laatsten tijd in toenemende
mate toelegt op de bereiding van kunstbasterd
een mengsel van geraffineerde suiker en
invertsuiker welks aantal polarisatiepercen
ten als grondslag voor de accijnsheffing aan
merkelijk lager is dan bij het natuurlijke pro
duct. Op deze wijze wordt voor een opzettelijk
uit geraffineerde suiker en invertsuiker samen
gesteld product belangrijk minder accijns be
taald dan overeenkomstig de bedoeling van de
wet zou moeten worden geheven. Bovendien
wordt, indien de kunstbasterd wordt gebezigd
voor de bereiding van suikerhoudende goederen
en deze laatste met teruggaaf van suikeraccijns
wordt uitgevoerd, voor de uitgevoerde suiker
meer accijns teruggegeven dan daarvoor was
ontvangen.
De voorgestelde wetswijziging nu strekt er
toe, ten aanzien van basterd als grondslag voor
de accijnsheffing het werkelijk gehalte aan
saccharose en invertsuiker (het laatste vermin
derd met 5 pet.) te nemen.
Voorts wordt een nieuw art. 84 bis voorge
steld, teneinde bij algemeenen maatregel van
bestuur den termijn van crediet voor den ac
cijns van suiker uit een beetwortelsuikerfabriek,
of suikerraffinaderij, thans twee maanden be
dragende, te kunnen verlengen, ter tegemoet
koming aan bezwaren van fabrikanten van sui
kerhoudende goederen, die voor binnenlandsche
bestemming werken, en wel tot een maximum
van zes maanden.
Op de pleinen der Spaansche stad Jativa zijn heele soldaten-
kampen opgeslagen, waar de troepen bivakkeeren. teneinde
bij eventueele onlusten onmiddellijk paraat te zijn
In een der buitenwijken van Boedapest heeft
men een griezelige vondst gedaan. Benige ar
beiders, die bezig waren onder een oud woning
complex riolen te verleggen, stootten plotseling
op eenige menschelijke geraamten. Men stelde
de politie er van in kennis, die het geval on
derzocht. Men stelde vast dat deze skeletten
ongeveer twintig jaar hier hebben gelegen In
het huis woonde in vroeger jaxen een bende
spionnen, die vooral vóór de oorlogsjaren be
rucht waren en waarvan de politie nimmer de
hoofdleiders heeft kunnen opsporen. Thans
heeft men kunnen nagaan, dat het woningcom-
pex is ingestort. Het oude huis is na den oorlog
vrijwel steeds onbewoond gebleven, zoodat nie
mand op het spoor der bende kwam.
Sprinkhanenverdelging door middel van g'f'
tige gassen, die men uit vliegmachines l^at
neerdalen, is in Zuid-Afrika niet zonder gevaar
gebleken. Verscheidene dieren, waaronder neus
hoorns. herten en kleiner wild, werden in het
jachtdistrict van Zoeloe-land gevonden. Er werd
dadelijk rapport opgemaakt, en de zaak is »u
in onderzoek bij het Landbouw-departement»,
Heel Nederland niet alleen, doch ook heel de wereld volgt met bewondering
de .Uiver' met de kranige bemanning op den tocht naar Australië en was
Maandag door middel van de radio oor-getuige van de geestdriftige ontvangst
te Batavia
Mr. P. H. Loeff, aan wien met
ingang van 1 November a.s.
eervol ontslag is verleend als
president van het gerechtshof
te den Bosch
De hoofdbesturen van den Nederl. R. K.
Middenstandsbond en den Nederl. R. K. Bond
van Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden
„St. Franciscus van Assisië" doen opnieuw een
gezamenlijk beroep op de katholieke winkeliers,
om hun zaken overeenkomstig den wensch hun
ner Kerkelijke Overheid op 1 November, feest
dag van Allerheiligen, welke als Zondag is te
vieren, te sluiten en op de niet-katholieke win
keliers om het katholieke personeel in de ge
legenheid te stellen zijn plicht na te komen
dien dag als Zondag te vieren.
Genoemde besturen doen eveneens een drin
gend beroep op de katholieken, maar speciaal
op de katholieke vrouwen, om dien dag niet
„extra" te besteden aan het doen van inkoo-
pen, doch zich als katholieken daarvan te ont
houden.
De Nationale Bond van Handels- en Kan
toorbedienden Mercurius heeft aan den Mi
nister van Economische Zaken een adres ge
richt, waarin toegejuicht wordt het voorne
men, de scheepvaart te gaan steunen. Er wordt
echter op gewezen, dat het niet alleen de con
currentie van het buitenland is, die de vrach
ten omlaag heeft gebracht. Ook de concurren
tie tusschen de verschillende Nederlandsche
reederijen onderling heeft mede de financieele
positie van verschillende maatschappijen der
mate verzwakt, dat zij aan den rand van den
ondergang zijn gekomen.
Adressant wijst speciaal op den noodtoestand
in de korte lijnvaart waarin de reederijen el
kaar een moordende concurrentie aandoen. Ver
zocht wordt, dat de minister de „Benas" zal
instrueeren, handelend op te treden daar het
slechts een enkeling is, die de samenwerking in
de korte lijnvaart tegenhoudt.
De Minister van Economische Zaken heeft
ingetrokken de volgende wetsontwerpen:
Uitvoering van art. 37 der Landbouw-Crisis-
wet 1933 ten aanzien van het bepaalde in het
K. B. van 11 April 1934;
Uitvoering van art. 37 der Landbouw Cri-
siswet 1933, ten aanzien van het bepaalde in
het K.B. van 11 April 1934.
Maandagmiddag is de nieuwe Pegelbrug bij
Grave in den weg Nijmegen—Den Bosch offi
cieel in het groote verkeer opgenomen.
Een boschwachter uit de omgeving van Boe
karest vond onlangs een jongeman, wiens
lichaam bedekt was onder een hoop bladeren.
Toen de boschwachter met behulp van zijn
zoon den in bewusteloozen toestand verkeeren
den jongeman wilde optillen, zag hij dat zich
honderden mieren aan de kleeren hadden ge
hecht. Ook het gelaat en de handen waren door
talrijke mieren bedekt en met groote moeite
slaagde men er in de lastige beesten van net
lichaam te verwijderen. Een inmiddels ontbo
den geneesheer stelde vast, dat de jongen door
de mieren vergiftigd was. Eenige uren later
overleed de ongelukkige. Men vermoedt dat het
slachtoffer zich in het bosch te slapen heeft
gelegd en zoodoende door de mieren is over
vallen.
De Deensche schrijfster Karin Holmes heeft
zich op een wel eigenaardige wijze bekendheid
verworven.
Het was eenige maanden geleden, dat de ha
venpolitie van Kopenhagen een heerenpantalou
vond, welk kleedingstuk, naar men vermoedde,
daar was achtergelaten door iemand, die zich
van het leven had beroofd. In de zakken vond
men geen enkele aanwijzing, maar alleen een
manuscript van eenige uit het Russisch ver
taalde romans. Men scheen zich voor dit ma
nuscript nogal te interesseeren, want men bracht
de novellen naar een uitgever, met het verzoek
deze te publiceeren. De dagbladen gaven een
uitvoerig relaas omtrent de vondst dezer ro
mans en ieder wilde het Russisch werk lezen.
Totdat zich op een dag een jonge dame, Ka
rin Holmes, bij de bewuste uitgeverij aanmeld
de en mededeelde dat zij de vertaalster was
van de Russische werken, zij zette ze n.l. in het
Deensch om voor zekeren Sergej Sipon. Deze
jongeman durfde zich evenwel niet bekend te
maken, daar hij zich de in Denemarken ophou
dende leden der Russische G.P.U. vreesde.
Dit verhaal werd als zeer interessant door
de bladen overgenomen, doch daar de bewuste
Sipon zich nimmer bij de uitgeverij liet zien,
vroeg men inej. Holmes om uitleg. Toen ver
telde zij dat het verhaal van het jongmensch
Sergej Sipon op louter verzinselen berustte. Zij
zelf was de schrijfster der novellen en het ge
val van den heerenpantalon aan de Deense tic
haven was enkel een middel om de aandacht
der uitgevers te trekken.
De nieuwe universiteitsbibliotheek te Cam
bridge, die meer dan 1.500.000 boeken bevat,
die, gerangschikt op boekenplanken, een lengte
van veertig mijl zouden beslaan, zal dezer da
gen door den koning geopend worden
Een der kostbaarste schatten der bibliotheek
is de in 1486 te Mainz gedrukte bijbel, die ver
zekerd is voor een bedrag 50.000 pond sterling-
Het bouwwerk, dat 300.000 pond sterling neeft
gekost, is ontworpen door Sir Gilbert Scott-
De eeszaal, waarin de openingsplechtigheid zal
plaats vinden, is 55 meter lang.
