Scott jaagt over Australië
Hedenmorgen te Melbourne?
Fairey Fox" 62
neergestort
LAATSTE VERZET IN ASTURIË
OPGEGEVEN
Heel Nederland volgt de „Uiver"
Het nieuws van heden
„UIVER" OP WEGNAAR
CHARLEVILLE
TAL VAN WAPENEN IN
BESLAG GENOMEN
-'f.
De kerkvervolging
in Mexico
Ministercrisis in
Athene
DE BAROMETER
I
VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS,
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13865
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DINSDAG 23 OCTOBER 1934
Ochtendblad
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
In non-stop-race vliegt Roscoe
Turner van Singapore naar
Port Darwin
Spanning stijgt ten top
Comet 19 raakt achterop
„Uiver" te Koepang
Dr. van Arkel van het Lorentz-lyceum
te Eindhoven, benoemd tot prof. te
Leiden, verlaat de school na zijn
afscheid
Scott's machine in twee
uur hersteld
Scott te Charleville
„Uiver" uit Koepang
„Uiver" te Port Darwin
Waar is de Boeing?
Positie der „staart"
De Pander jager
Beide inzittenden gedood en hun
lijken verkoold
Vliegtuig laatste bij de
groep
Uitvallers Melbourne-
race
Korte berichten
Tehuizen geopend voor de kinde
ren der bij de onlusten gevallen
menschen
Een munitie-explosie
vergt 32 dooden
Het Volkshuisproces
Calles c.s. zou het socialistisch
onderwijs invoerenom
eigen rijkdommen te
beschermen
Bezuiniging in België
Verlaging van salarissen en
pensioenen
Het Weer,
Als gevolg van de arrestatie van
een bandiet door particulieren
Succes voor Venizelos
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19008
Advertentieprijzen. Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Roscoe Turner is Maandagmid
dag om 15 u. 47 A.T. Singapore op
gestegen met zijn Boeing Transport.
Hij is voornemens om zonder tus-
schenlanding te trachten naar Port
Darwin door te vliegen en op deze
wijze de „Uiver in te halen.
Omtrent #3 overige vliegtuigen kan het vol
gende worden gemeld:
De „Airspeed Courier" is om 10 uur 26 Am-
sterdamsche tijd te Bagdad aangekomen. De
Miles Falcon is om 13.33 Amsterdamsche tijd
van Marseille naar Rome vertrokken. De D.
H. Comet, piloten Jones en Waller, was ge
dwongen tengevolge van een verkeerde afstel
ling der compressoren naar Allahabad terug te
keeren, waar vandaan zij aanvankelijk 14.59
A. T. was vertrokken.
De Airspeed A. S. 8 heeft opgegeven. Aan
gezien dit toestel echter de verplichting heeft
te Melbourne de films, die zijn opgenomen van
het vertrek van Mildenhall, af te leveren, is het
doorgevlogen naar Athene, waar het om 14.05
A T. geland is.
De Lambert Monocoupé, met piloot John
Wright is om 11.20 A. T. te Aleppo geland. Het
toestel heeft een defect aan de benzineleiding
en zou niet voor hedenochtend kunnen ver-
trekken
De D. H. Moth (Gipsey) is om 12 uur 25 Am
sterdamsche tijd te Bagdad gearriveerd. De Mi-
les Hawk (Gipsey III) is om 16 uur 08 te
Jodhpur geland.
Op zijn race achter Scott aan, is de „Uiver"
het verplichte landingstation Rembang gepas
seerd en doorgevlogen naar Rambang op Oost-
Lombok, van Batavia af een afstand van 1200
K.M. De Uiver" landde om 15 uur 53 en ver
trok weer, na benzine te hebben ingenomen, om
16 uur 17.
Om 7.20 landde de „Uiver" te Koepang
(Timor).
Terwijl de D. H. Comet, met de piloten Scott
en Campbell Black onderweg is naar Charle-
ville en voornemens vandaar, zonder rust
te nemen rechtstreeks door te vliegen naar
Melbourne, waar in vertrouwen op hun komst
reeds duizenden belangstellenden naar het
vliegveld zijn gestroomd, wordt thans een ver
bitterde strijd gestreden cm de tweede plaats
tusschen de Nederlandsche machine, de „Uiver
en de Boeing Transport van Roscoe Turner.
De Amerikaansche machine, die
geen passagiers aan boord heeft,
tracht zijn tegenstander in te halen
door van Singapore in rechte lijn
naar Port Darwin te vliegen, waar
door hij dezen afstand, vergeleken
met den door de Uiver af te leggen
afstand bekort met 500 K.M.
De Boeing kan zich deze weelde
veroorloven, daar zij alleen deel
neemt aan de snelheidsrace, terwijl
de Uiver gedwongen is alle étappes
der handicap-route te volgen.
Het wordt dus wel een zeer span
nende strijd, waarbij de „Uiver"
zijn voorsprong op de „Boeing
Transport" maar al te goed gebrui
ken kan.
Nadere telegrammen uit Port Darwin melden<
dat Scott door een groote menigte buitenge
woon geestdriftig werd ontvangen. De beide
piloten van de D. H. Cornet verloren echter
geen seconde tijd en zetten onmiddellijk de
mécaniciens aan het werk om het euvel hun
ner machine te herstellen. Met volle kracht
en voortdurend door de piloten aangevuurd,
werkten de mannen aan het herstellen van de
machine en mochten het genoegen smaken na
iets meer dan twee uur koortsachtigen arbeid
alles weer in orde te hebben gebracht. Om 1
uur 5 plaatselijken tijd, d.w.z. 1 u. 55 Amster-
damschen tijd, ronkten de machines weer en
startte het toestel ondier oorverdoovend ge
juich voor de voorlaatste etappe, naar Char-
leville op een afstand van 787 mijl van Mel
bourne.
Scott heeft te Port Darwin verklaard na Alla
habad met mist te kampen te hebben gehad.
Met dubbele besturing kostte het groote
moeite het toestel in bedwang te houden. Boven
de Timorzee weigerde een der motoren en de
vliegers waren zeer verheugd Port Darwin te
zien.
Scott was zeer vermoeid en kon tijdens het
reparatiewerk het toestel niet verlaten.
Men vreest dat hij het traject naar Charle-
ville niet zonder tusschenlanding zal kunnen
afleggen. De motor loopt thans op vijf in plaats
van op zes cylinders.
De laatste te Londen ontvangen berichten
melden, dat men er tè Port Darwin aanvan
kelijk aan wanhoopte de defecten van den
eene motor van het toestel van Scott te her
stellen. Ten slotte echter bleek het toch nog
mogelijk, zij het met groote inspanning, vijf
van de zes cylinders voor de verdere vlucht
bruikbaar te maken. De zesde cylinder had een
zoodanig euvel opgeloopen, dat het tijdverlies,
dat ontstaan zou tengevolge van een volkomen
opheffen daarvan, niet zou hebben opgewogen
tegen 'de mogelijke winst verkregen door het
vliegen met zes cylinders.
Scott verklaarde voor zijn start nog, dat hij
er niet volkomen zeker van was of hij „In one
hop" naar Charlesville zou kunnen komen.
Scott en Campbell Black zijn
Maandagavond om 1 1 uur 04 A.T.
te Charleville aangekomen. Zij heb
ben dus 9 uur en 1 0 minuten gedaan
over 't traject Port DarwinChar
leville, een afstand van 1 750 K.M.
De gemiddelde snelheid over dit tra
ject bedroeg dus wat minder dan
200 K.M. per uur.
Bij aankomst van Scott en Campbell te Char
leville zijn de motoren van de Cornet direct
aan een grondig onderzoek onderworpen, terwijl
eenige reparaties werden verricht. Scott was
van meening, dat een en ander niet te lang
oponthoud zou geven en hij sprak de hoop
uit nog vóór half één A. T. te kunnen ver
trekken voor de laatste ,,hop" van 1000 K.M.
„Uiver" is Maandagavond om 8 uur 10 (Am
sterdamsche tijd) weer uit Koepang vertrokken.
Maandagavond te 23.20 uur (Amst. tijd) is
de „Uiver" te Port Darwin (Australië) aan
gekomen.
Om 11.50 uur vertrok het toestel naar Char
leville.
Intusschen waren tegen een uur na midder
nacht te Amsterdam nog geen berichten ont
vangen omtrent de Boeing Transport van Tur
ner en Pangbome, die om 3 uur 47 A.T. uit
Singapore waren vertrokken naar Port Darwin,
een afstand van 2850 K.M.
Omtrent de overige deelnemers werden om
streeks middernacht de volgende posities ge
meld:
Jones en Waller bevinden zich met hun
„groene komeet" (19) op weg naar Singapore;
Gregor en Walker repareeren de Miles Hawk
(2) te Jodhpur, terwijl Hewett en Lay (60) op
weg zijn naar Karatsji.
Te Bagdad bevinden zich Stodart met de
Airspeed Courien (52), de Dessouter van den
Deen Hansen (7) en de Australiër Melrose met
zijn Pussy Móth (16).
Wright (33) bevindt zich te Aleppo, Daves
en Hill met hun Fairey III (15) op het eiland
Cyprus. De Engelschman Shaw is met zijn
Klemm Eagle (47) te Athene en de Engelsciv
man Brooks met zijn Miles Falcon (31) te
Rome.
Geysendorffer, de gezagvoerder yan den Pan'
derjager, heeft gistermorgen uit Allahabad het
volgende telegram gezonden:
„Bij landing Allahabad linker wiel plotseling
naar binnen en de schroeven midden- en lin
kermotor beschadigd. Niemand gewond. Be
schadiging toestel niet zoo ernstig als eerst ver
moed."
99
Volgens te Londen ontvangen
bericht is Maandagmorgen nabij
Palaz za San Gervasio in de provin
cie Potenta (Italië) de Fairy Fox",
bestuurd door H. D. Gilman, door
nog niet opgehelderde oorzaak'naar
beneden gestort. Het toestel vloog
onmiddellijk in brand en de inzit
tenden, Gilman en de inschrijver
J. K. C. Baines, vonden 'n gruwe
lijken dood in de vlammen. Hun lij
ken zijn geheel verkoold. Het toestel
No. 62, dat pas Zaterdagnacht
j.l. definitief voor deelname werd
aangemeld, was juist uit Rome ge
start naar Athene.
Op de Paddenstoelententoonstelling in het Zuider Volkshuis te Rotterdam,
vergaard door jeugdige werkloozen. Op den achtergrond een grafiek der
iepziékten, veroorzaakt door diverse zwammen
Airspeed (No. 58) Engeland
Lockheed Vega (36) Australië
Granville (46) Amerika
Cornet (63) Engeland
Panderjager (6) Nederland.
Fairey Fox (62) Engeland (veronge
lukt).
De uitgaven der Amerikaansche regeering
sinds het op 1 Juli begonnen boekjaar, waren
op 22 October de 2 milliard reeds overschre
den. Dit bedrag is 860.868.000 dollar meer dan
de in dien tijd geïnde inkomsten.
De opvoering van de film „Jud Süss" is ver
boden wegens Joodsche propaganda in een
ergerlijken vorm.
MADRID, 22 Oct. De laatste verzetshaard der
opstandelingen in Asturië, Mieres, heeft zich
zonder verderen tegenstand overgegeven, waar
bij 3000 geweren, 26 machinegeweren, 2 kanón-
nen en een hoeveelheid dynamiet door de re-
geeringstroepen in beslag werden genomen. Te
Ferrol, Gijon.en Santander zijn tehuizen ge
opend voor de kinderen van de bij de onlusten
gevallenen en in genoemde steden zijn reeds
200 weeskinderen bijeengebracht.
Volgens te Londen uit Madrid ont
vangen berichten is tijdens het trans
porteeren van wapenen en munitie,
die door opstandelingen waren achter
gelaten, op den weg naar Oviedo een
hevige explosie ontstaan. Hierbij wer
den 32 soldaten gedood, terwijl een nog
grooter aantal gewond werd. Men
meent te kunnen veronderstellen, dat
de opstandelingen teneinde zich te
dekken een mijn in den weg hadden
gelegd.
Te Madrid zijn 20 weezen van in Asturië ge-
doode ambtenaren van politie aangekomen, die
deels blind zouden zijn. In verband hiermee
oefenen de dagbladen felle critiek uit op de op
standelingen.
Uit Asturië naar Madrid gekomen vluchtelin
gen vertellen, dat in de rijen der rebellen ook
kinderen van 12 en 14 jaar met vuurwapenen
bedreigd waren. Onder de opstandelingen be-
Volgde geheel Nederland reeds Zaterdag en
Zondag met groote interesse de Melboume-
race, Maandagavond stond men overal in het
teeken van den heroïschen luchtstrijd, welke
ginds boven Indië en Australië wordt gestreden.
In de steden leek het Maandagavond op een
verkiezingsavond. Voor de bureaux der dagbla
den en voor de vele winkels en magazijnen,
waar met behulp van een route-kaart de stand
van den Juchtwedstrijd werd bijgehouden, groep
ten groote massa's belangstellenden bijeen, on
der wie, vooral toen het nieuws bekend werd,
dat de Engelschen Scott en Black door motor-
pech te Darwin werden opgehouden, het en
thousiasme schier geen grenzen meer kende.
Want dat was de eerste gedachte, die het
publiek bleek te bezielen: Nu wordt de „Uiver"
nummer één.
Het moge weinig sportief lijken, maar de
vreugde over deze mogelijkheid dat het
slechts een mogelijkheid bleef en dat men voor
barig was door reeds thans over een Neder
landsche zege te spreken, scheen men te ver
geten bleek grooter dan het gevoel van deel
neming met de kranige Ehgelsche vliegers,
voor wie na hun prachtige vlucht deze tegen
slag wel een dubbel harde teleurstelling moet
zijn.
De schitterende prestatie van de K. L. M.-be-
manning, die naast hun deelneming aan den
wedstrijd de gewone zorg voor post en passa
giers hebben, met alle daaraan verbonden ver
antwoordelijkheid, als gold het hun normale
wekelijksche Indië-vlucht, zou trouwens in geen
enkel opzicht worden aangevochten, wanneer
het Cornet-vliegtuig, dat tenslotte aan geheel
andere normen voldoet dan het groote Douglas-
verkeerstoestel, vóór de „Uiver" te Melbourne
zou aankomen.
Maar het begrip van „als eerste aankomen"
blijkt nu eenmaal sterker tot de verbeelding van
het publiek te spreken dan de prachtigste pres
tatie op het gebied van snelheid, regelmaat èn
betrouwbaarheid. En dus worden op straat op
gewonden discussies gevoerd over de kans, dat
het Hollandsche vliegtuig inderdaad als het
eerste zal aankomen. En men denkt pas aan
veiligheid en betrouwbaarheid, wanneer de bul
letins mededeelen, dat Scott en Black op één
motor toch zijn opgestegen. Dan schudt menig
een het hoofd over zooveel waaghalzerij, tot er
eindelijk een tot de conclusie komt, dat ze het
dan tóch niet kunnen halen, er althans niet
eerder kunnen zijn dan de 1,Uiver".
De wedstrijd is overal het onderwerp van
gesprek: in de huisgezinnen, waar men luistert
naar de radio,, in de café's, in treinen en trams,
in de winkels, alles bij elkaar de levende ont
kenning van de bewering, dat Hollanders niet
enthousiast kunnen zijn.
En deze geestdrift en belangstelling zijn ten
volle verdiend om de fraaie prestaties van den
wakkeren K. L. M.-vogel, die feilloos zijn wég
vindt langs de laatste étappes naar het eind
doel.
vindt zich volgens deze verhalen een ongeveer
25-jarige vrouw, die gekleed in een roode blou
se met een revolver in de hand bevelen gaf. Ve
le opstandelingen hebben den gévallen agenten
van politie stukken hunner uitrusting ontno
men. Een der voornaamste zorgen der opstan
delingen was in de eerste plaats het veroveren
van levensmiddelenzaken. Toen vliegtuigen
boven het opstandige gebied verschenen, wer
den door de opstandelingen vlugschriften ver
spreid, waarin de bevolking met den dood be
dreigd werd, wanneer door haar tegen de op
standelingen zou worden opgetreden.
MADRID 22 Oct. In het proces in verband met
de ontdekking van het groote wapendepot in
het Volkshuis te Madrid, zijn gevangenisstraf
fen gegeven tot 3 jaar; 48 van de ruim 100 aan
gesloten vereenigingen zijn ontbonden. De hoofd
organisatie blijft bestaan.a
In Catalonië maakt men zich ernstig onge
rust, dat de doodvonnissen tegen de officieren,
die de verdediging van het gebouw der Cata-
laansche Generaliteit te Barcelona hebben ge
leid, majoor Ferras, kapitein Escofet, en luite
nant-kolonel Ricart van de Catalaansche Vei
ligheidspolitie, zullen worden uitgevoerd.
Duizenden verzoekschriften om gratie van al
lerlei organisaties en vertegenwoordigers van
alle klassen zijn, onder leiding van de geweste
lijke organisatie der radicale partij, de partij
van minister-president Lerroux zelf, aan de re
geering gezonden.
Ook de Catalaansche Liga, de advocaten der
Catalaansche balie, arbeidersorganisaties als
mede de bisschop van Barcelona hebben ver
zoeken om clementie of gratie ingediend.
In Mexico worden momenteel drie anonieme
vlugschriften verspreid, welke de leiders der Na
tionaal-revolutionnaire parti>in het algemeen en
generaal Plutarco Elias Calles in het bijzonder
wegens hun anti-clericalisme aanvallen en de
overtuiging wekken, dat Cardenas tijdens zijn
presidentschap slechts weer een stroopop der
heerschende kliek zal zijn.
Volgens bovengenoemde brochure heeft Cal
les' plan om „De gewetens der kinderen en der
jeugd, volkomen in bezit te nemen" geen ander
doel dan de rijkdommen te beschermen, die hij
en de andere leiders der nat. revolutionnaire
partij vergaard hebben, terwijl ze de massa den
zegen van het socialisme prediken. Een ander
vlugschrift doet onthullingen over den rijkdom
van Calles. Calles heeft bij de Bank van En
geland een deposito van 205 millioën pesos; hij
is eigenaar van de grootste suikerraffinaderij
in Mexico, die een waarde van 10 millioen pe
sos vertegenwoordigt, verder bezit hij twee
landgoederen ter waarde van 3J/> millioen pe
sos; hij is tevens de grootste aandeelhouder
van drie monopolie-ondernemingen die sui
ker en petroleum produceeren. Verder wordt
verklaard dat Calles dagelijks 5000 L. melk aan
het ministerie van soc. zaken verkoopt voor 30
centacos per Liter terwijl hij zelf de melk bij
de boeren in de omgeving van Santa Barbara
voor 10 centacos koopt; op deze wijze be
steelt hij het proletariaat dagelijks 1000 pesos.
Onze Belgische correspondent seint ons d.d.
22 Oct.:
BRUSSEL. De Belgische ministerraad heeft
hedenmorgen en -middag twee vergaderingen
gehouden teneinde te beraadslagen over de
middelen, teneinde het evenwicht in de begroo
ting te verwezenlijken.
Het tekort bedraagt 1 milliard francs. Beslo
ten is een aantal administratieve maatregelen
te nemen, waardoor een half milliard francs
besparingen kunnen worden bewerkstelligd, o.a.
op de loonen der staatsambtenaren en de pen
sioenen, waardoor reeds voor een bedrag van
frcs. 240 millioen kan bezuinigd worden. Verder
zullen zekere vergoedingen gekort worden, welke
vroeger aan de ambtenaren verstrekt werden,
waardoor voor frcs. 40 millioen kan worden be
zuinigd.
Ministercrisis in Athene als gevolg van de ar
restatie van een bandiet door particulieren. Suc
ces voor Venizelos.
Het laatste verzet in Asturië is, naar gemeld
wordt, opgegeven. Munitie-explosie vergt intus
schen het leven van 32 soldaten.
Na den moord te Marseille. Onthullingen over
een kamp van Kroatische revolutionnairen in
Italië. Zuid-Slavisch verzoek aan Hongarije.
De leider van de vroegere Soweensche Katho
lieke partij, dr. Korosjetz, in vrijheid.
Kabinetscrisis in Portugal. Salazar vormt een
nieuwe regeering.
Crisis-Pluimveebesluit 19341 in werking; ver
voer van frauduleus ingevoerd pluimvee ook
buiten het grensgebied verboden.
Jaarvergadering van den Ned. Bond van Auto-
busdienstondememers; de Bond is bereid tot
samenwerking met de Ned. Spoorwegen.
Tegen dieven en heler van tin bij de Draka te
Amsterdam zijn straffen van 1 y. jaar en 1 jaar
en 9 maanden geëischt.
Verschenen is het Voorloopig Verslag der Rijks-
begrooting voor Binnenlandsche Zaken. Op
treden van den minister tegenover lagere
organen becritiseerd.
In het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over de Posterijenbegrooting wordt ter sprake
gebracht de kwestie radio en pers.
Belangrijke orders geplaatst bij de N.V. Ma
chinefabriek Thomassen Co. te De Steeg.
New-Yorksche Beurs: Handel kalm, koersen al
gemeen hooger, slot verdeeld.
Spanning
Voor velen glijdt het leven van
eiken dag als iets kleurloos voorbij.
De dagen rijgen zich aaneen zonder
onderscheid: de eene gelijkt op den
andere en niets gebeurt er in hun
leven, dat hun harten snéller doet
zijn. Hun belang stelling is zeer be
perkt, beweegt zich in den engen
kring, waarvan zij het middelpunt
zijn.
Nu en dan lijkt het of het grootste
deel van ons volk uit zulke menschen
bestaat; tot er plots iets is dan hen
doet opveeren, dat hen doet meedee-
len in de belangstelling van duizen
den anderen, dat hen opneemt in de
volksgemeenschap, waarvan zij zich
door hun ego-centrisch leven hadden
vervreemd.
In zulk een spanning leven wij de
laatste dagen, een spanning waaraan
zich zélfs de onverschilligste niet kan
onttrekken, waardoor ook hij bevan
gen wordt.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll ////y
Verwachting: Matige Zuidwestelijke
wind, half tot zwaar bewolkt of betrok-
ken, weinig of geen regen, iets kouder.
Verdere vooruitzichten: geleidelijk S
kouder.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilIllllilHIIIIIIIIillllllllllllllllllllllIll
ATHENE 22 Oct. (Reuter). Hedenmorgen is
de als dader van den aanslag op Venizelos
reeds lang gezochte bandiet Karathanasis door
agenten van Venizelos gevangen en in handen
van de politie gesteld.
Daar de arrestatie is verricht door particu
lieren, is de minister van binnenlandsche zaken
Kiannepoeles, afgetreden. De minister-pre
sident heeft zich de beslissing over zijn verzoek
om ontslag voorbehouden tot na het bijeenko
men van den ministerraad.
Gemeld wordt, dat de chef der gendarmerie
en de commandant der politie vervangen zijn.
l\ WWU'W'I 1 Hl1); I f 1 f lé/9
I
I
I
p
I
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 756.5
yorige stand: 757.7