De papieren Saar-storm E FRANKEN'S P I r 1 Het nieuws van heden h ALS KNOX TELEFONEERT De onrust in de Saar Zal Doumergue winnen? Balkan-statuut geteekend Bestel Tarvo-Brood bij Franken! DE BAROMETER VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling ZATERDAG 3 NOVEMBER 1934 Avondblad ZEVéN EN VIJFTIGSTE JAARCANC No. 19027 DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Oekase van Bürckel Het Weer De Duitsche schulden Nieuwe stap van Amerika Goemboes 4 Nov. naar Weenen Adolf Hitler spoort tot discipline aan Optimisme in regeeringskringen Luchtlijn Londen- Straatsburg? Actie van industrieelen in Noord-Frankrijk De vlootbesprekingen Japanners bij MacDonald Typhoon in Achter-Indië De Fransche kolonie ten deele ernstig geteisterd Tuchtscholen in Frankrijk Titoelescoe's ontwerp voor een Balkan-entente in de Turk- sche hoofdstad goed gekeurd Labour leidt in 15 Lon- densche districten In de provincie minder winst Zigeuners mogen niet meer zwerven En hun kinderen moeten naar school Prijsstijging in Duitsch land Goering waarschuwt DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN Te Melbourne aan gekomen Broodfabrieken. NORTH r STATE] Acnjo NIEUWE HAARLEHSCHE COURANT De papieren Saar-storm woedt voort en neemt zelfs in hevigheid toe. Reuter heeft te Parijs van „de meest bevoegde zijde" Vernomen, dat Fransche motortroepen aan de grens gereed staan om op het eerste telefoni sche S.O.S.-sein van den regeeringscommissa- ris Knox het Saargebied binnen te rukken ter assistentie van de plaatselijke gendarmerie, hiaar ook dat Frankrijk het diep zou betreuren, ind en het zich gedwongen zou zien tot een dergelijken maatregel over te gaan. In Duitsch land gaan de bladen te keer, alsof er een oorlog °P het punt staat uit te breken. De regeerings- commissaris Knox, die het wegens zijn strijd tegen de actie van het „Duitsche Front" en Wegens zijn klachten over de opleiding van Saarlanders bij den arbeidsdienst in Du tsch- land reeds zwaar te verantwoorden had in de duitsche pers, wordt afgeschilderd als een hian, die van louter zenuwachtigheid en angst den kop is kwijt geraakt en best in staat moet geacht worden het he.lloos telefoontje te geven, Waarop de Fransche troepen staan te wachten. Zóoals men weet, heeft Knox in het bewustzijn van zijn groote verantwoordelijkheid voor de handhaving van de orde en de rust in het Saar gebied herhaaldelijk en met klem bij den Vol kenbond aangedrongen op een versterking van de Saarlandsche politie met troepen uit het bui tenland. Hij is dus wel degelijk bevreesd, dat hij het met de e gen mannetjes eventueel niet zal af kunnen. Waarom vreest hij dat? De ver antwoordelijke leiders in het Derde Rijk ver loochenen elk Putschplan. Zij zijn er diep van doordrongen, dat al leen een zoo regelmatig en vrij mogelijk ver- loppende volksstemming in het Saargebied een Voor Duitschland bevredigende en heel de we reld overtuigende definitieve oplossing van de Saarkwestie zal kunnen brengen. Het terug winnen van de Saar met zijn waardevolle grondstoffen en belangrijke industrieën met zijn Uit strategisch oogpunt beteekenisvolle posi tie beschouwt Duitschland als een levenskwest.e. Zy is, volgens Hitier, de eenige territoriale aan gelegenheid, welke de voor den vrede en de har monie in Europa zoo hoog noodige Fransch- Du.tsche toenadering nog in den weg staat. Deze aangelegenheid dient geregeld te worden op de wijze als in het Verdrag van Versailles en later gesloten overeenkomsten is voorzien. Elke andere regeling, berustend op pres.e of geweld, zou onberekenbare gevolgen kunnen hebben. Duitschland heeft er dus het allergroot ste belang bij, dat de volksstemming in volko men vrijheid en overeenkomstig de voorgeschre ven procedure geschiedt. Dat Hitier dit ten vol le beseft, kan blijken uit de oekase, welke Jo zef Bürckel, de opvolger van Von Papen als Duitsch gevolmachtigde van den „Führer" voor het Saargebied heeft uitgevaardigd. In deze oekase wordt een dringend beroep gedaan op de S. A. en de S. S. in het Saar gebied om de strengste discipline in acht te nemen en het bevel gegeven, dat van 10 Januari 1935 tot 10 Februari daaraanvolgend (zooals men weet, moet de volksstemming den 13en Januari 1935 worden gehouden) binnen een zóne van 40 K.M. langs de grens van het Saargebied het dragen van uniformen en het houden van demonstraties verboden is. Deze oekase is afgekondigd om de geruchten als zou den de S. A. en de S. S. van plan zijn onmid dellijk na de volksstemming een Putsch te ple gen om den Volkenbond voor een „fait accom pli" te stellen, te logenstraffen en vreemden mogendheden elk voorwendsel te ontnemen voor een militairen opmarsch. Indien Knox er ver zekerd van zou kunnen zijn, dat dit bgvel ook stipt zal worden opgevolgd, zou hij zijn be duchtheid voor zoover deze de nationaal-socia- listische agitatie van over de grenzen betreft kunnen laten varen, maar niet de nazi's van over de grenzen, doch die van het Saargebied zelve baren hem de meeste zorg. Een niet on belangrijk deel van de post, welke hij ontvangt, bestaat uit nu juist niet zeer geruststellende dreigbrieven, en de gedragingen van het „Duitsche Front", dat officieel geen nazi-for matie is, doch slechts een algemeen Duitsche, houden zijn argwaan en ongerustheid gaande. Stel dat het Duitsche Front in het Saargebied zou „putschen", dan zouden de officieele natio. naal-socialistische leiders in Duitschland in onschuld hun handen kunnen wasschen en ter staving van die onschuld kunnen verwijzen naar de oekase welke thans door Bürckel uit gevaardigd is. Elke agitatie in woord en daad, welke op het oogenblik in het Saargebied ten gunste van Duitschland wordt gewekt en niet strookt met de principes van het toelaatbare, Welke de „ex professo" neutrale regeerings- commissaris moet huldigen, worden door de Duitsche bladen en autoriteiten op de rekening geschreven van „agents provocateurs" en kwaad willige elementen, welke een aansluiting bij Duitschland willen trachten te voorkomen door Frankrijk voorwendsels voor militair ingrijpen aan de hand te doen. Knox heeft echter ook met de dagen van zulke zgn. „agents provoca teurs" te maken, en indien hij dezen met eigen krachten niet de baas zou kunnen blijven, zou een beroep op vreemde hulpkrachten overeen komstig het rapport van de regeeringscommis- sie, aan den Volkenbondsraad, in 1926 uitge bracht, volkomen gerechtvaardigd zijn, indien het uitsluitend ter bescherming van personen «n eigendommen en van het bedrijf der mijnen en spoorwegen in het Saargebied zou worden gedaan. Duitschland heeft steeds moord en brand gescrresuwd wanneer Knox om buitenlandsche hulptroepen ter versterking van de Saarpolitie vroeg, en daardoor den indruk gewekt, dat het elke niet-Duitsche versterking van de machts organen der regeeringseommissie nadeelig acht te voor de Duitsche doelstelling. Tenslotte draagt op het ooginblik Knox alleen de verantwoorde lijkheid voor de orde. en rust in het Saargebied en heeft dus hij alleen het recht te bepalen welke maatregelen daartoe noodzakelijk zijn. De pogingen om de Saarlandsche politie met neu trale krachten uit te breiden hebben ondanks de goedkeuring van den Volkenbond weinig suc ces g:had. De dichtstbijzijnde en onmiddellijk beschikbare vreemde troepen zijn die, welke Frankrijk thans aan de grens van het Saargebied heeft geconcentreerd. Maar vóór Knox op deze hulptroepen van een bij de Saarkwestie direct belanghebbende mogendheid een beroep zal doen, zal hij zich wel tweemaal bedenken, ook al acht zelfs de Engelsche pers de voorzorgsmaatregelen van Frankrijk volkomen gewettigd en gerecht vaardigd. en herhaling in het Saargebied van een geschiedenis, soortgelijk aan die van de Roerbezetting, kan risico's meebrengen, welke in het belang van Europa en den we reldvrede dienen vermeden te worden. Het Saargebied is Duitsch en het Hitler-régime zou ernstig geschokt worden, indien het blijvend van het moederland zou worden afgescheiden. Daar om is het uit intemationaal-politiek oogpunt bezien, het meest wenschelijke, dat het op de voorgeschreven wijze in volledige vrijheid tot Duitschland terugkeert en noch van Duitsche noch van Fransche zijde complicaties worden veroorzSikt. Geschiedt dit niet dan kan de pa pieren storm vlam vatten. Buiten Duitschland acht men de Fransche maatregelen, waarover Duitschland zich zoo verontwaardigd toont, zeer nuttig om eventueele onberaden stappen van al te ijverige nationaal-socialisten te voorkomen, te meer daar Frankrijk geen beïnvloeding van de volksstemming beoogt en slechts zijn troepen in actie zal laten komen, wanneer de regeerings eommissie er om vraagt en zoo lang als uit sluitend voor het herstel der orde noodig mocht blijken. De Duitsche verontwaardiging zal wel voor een groot deel verklaard moeten worden uit het feit, dat men het in het Derde Rijk verleend heeft naar andere stemmen te luisteren dan naar de eenige, die er alles te zeggen heeft. WASHINGTON, 2 Nov. (Reuter.) Naar ver luidt, zal de tusschen Engeland en Du tschland gesloten betal ngsovereenkemst voor de Ame- rikaansche regeering aanleiding zijn op opnieuw bij de Duitsche regeering te protesteeren tegen de discriminat.e van Amerikaansche houders van Duitsche leeningen. De regeering is vast besloten te trachten volle betaling te verkrijger der Duitsche schulden. VERWACHTING: Zwakke tot matigen wind uit Zuidelijke richtingen, later toe- EE nemende bewolking; aanvankelijk weinig of geen neerslag, iets zachter. H Hoogste stand: 770.6 te Budapest. Laagste stand: 743-5 te Andanes. j§ Zon op 7.00 - onder .4.27 -. Licht op 4.57 H Maan op v.m. 2.35 onder nam. 2.39 H Nieuwe Maan. 7 November 3: HÏIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlire Op de puinen van het fort van Loncin, waar talrijke Belgen sneu velden zal een lichttoren worden gebouwd BOEDAPEST, 2 Nov. (Reuter.) Goemboes zal 4 November naar Weenen vertrekken, waar hij een onderhoud zal hebben met Bondskan selier Schuschnigg. Na zijn bezoek aan Oos tenrijk zal hij naar Italië gaan. Het doel van zijn Rome-reis is de Italiaansch-Hongaarsche betrekk.ngen te verbeteren. SAARBRUCKEN, 2 Nov. (D.N.B.) De gevol machtigde van Hitier voor het Saargebied, Jozef Bürckel, heeft den volgenden oproep gericht tot de S.A. en de S.S. in het Saargebied. „Men tracht u in een gevaarlijk 6pel te lok ken en met verwijt u, dat ge 'n Putsch in het Saargebied zoudt willen beginnen. De leider draagt mij op u te danken voor de discipline die gij tot nog toe hebt betoond tegenover de moeilijkheden welke gij ondervindt. In den geest van den leider, die ter wille van den Europeeschen vrede tot de grens van het mogelijke gaat, om uwe discipline nog ster ker te bewijzen en daardoor aan de geheele wereld kennis te geven van het onrecht dat ons geschiedt, beveel ik dat van 10 Januari 1935 tot 10 Februari 1935 binnen een zone van 40 kilometer langs de grens van het Saargebied het dragen van uniform en het houden van demonstraties is verboden. Daarmede is de bewering dat de S.A. en S.S. na de volksstemming, om den Volkenbond voor een fait accompli te stellen, een Putsch begin nen, gelogenstraft. Dit bevel aan de S.A. en de S.S. is gegeven om vreemde mogendheden elk voorwendsel te ontnemen van een militairen opmarsch." De landsleider van het Duitsche front Pirro heeft eveneens een oproep tot de Saarbevolking gericht, waarin hij tot kalmte, orde en disci pline maant. BERLIJN, 2 Nov. (Reuter). De Fransche am bassade spreekt officieel het in het buitenland gepubliceerde bericht tegen dat von Büiow, de staatssecretaris van het departement van bui- tenlandsche zaken, zich naar Francois Poncet zou hebben begeven om te protesteeren tegen de Fransche maatregelen. PARIJS, 2 Nov. (Reuter.) In regeeringskrin gen schijnt men na den hedenavond gehou den kabinetsraad optimistisch gestemd te zijn. Ofschoon men hierover het stilzwijgen be waart, heeft men toch den indruk, dat de on derhandelingen over de grondwetsherziening in den Zaterdag te houden ministerraad een voor allen aanvaardbare oplossing zullen brengen. Herriot zeide na de vergadering tot een agent van het agentschap Havas: „Wij zoeken naar een formule, die ons in staat zal stellen trouw te blijven aan de pr ncipes en nochtans den godsvrede niet te verstoren." Doumergue zeide, dat de beslissing nog niet gevallen was. Men moet wachten tot mor gen en evenals hij veel geduld hebben. Te Parijs ging hedenavond het gerucht dat Doumergue zijn ontslag had aangeboden, daar hij met de rad.-soc. min sters niet tot over eenstemming had kunnen komen. Deze geruch ten loopen echter de feiten vooruit. Omtrent den bewogen kabinetsraad van Vrijdagavond meldt Reuter nog, dat Doumergue een beroep deed op eenheid, welke meer dan ooit geboden was. Herriot zette de overwegingen uiteen, welke de rad.-soc. ministers doen aarzelen, hun hand- teekeningen te plaatsen onder de voorstellen, waarbij den Senaat de medezeggenschap bij Kamerontbinding wordt ontnomen. De minister van Buitenlandsche Zaken, Laval, gesteund door den minister van oorlog, maar schalk Pétain, wees er echter op, dat de ernst der problemen op het gebied van de buiten landsche politiek Frankrijk noopt, de thans aan den gang zijnde onderhandelingen met gezag en continuïteit te voeren. Ten slotte hechtte het kabinet met algemeene stemmen zijn voorloopige goedkeuring aan den door Doumergue opgestelden tekst, waart)ij Her riot en zijn rad.-soc. collega's zich echter hun definitieve aanvaarding voorbehielden. Herriot gaf uiting aan de hoop, dat hij zijn partijge- nooten zou kunnen overtuigen, dat het door den premier opgestelde ontwerp het mogelijk maakt, trouw te blijven aan de rad.-soc. doc trine en tevens het bestand der partijen te handhaven. Na den kabinetsraad heeft Herriot nog tot diep in den nacht besprekingen gevoerd met de rad.-soc. leden der regeering. Hij verklaarde na afloop hiervan: „Wij heb ben de voorstellen besproken en hopen, dat deze in den morgen te houden ministerraad definitief zullen worden aangenomen." Hij verklaarde alle reden te hebben om opti mistisch te zijn. De opening van het Theater „Cineac" te Amsterdam, waarin uitsluitend journaals worden vertoond, werd bijgewoond door burgemeester Dr. Wde Vlugt Vrijdag werd door Z. Exc. den Minister v an Sociale Zaken, Dr. J. R. Slotemaker de Bruine, de naam van de nieuwe jeugdherberg ,JDe Hunnebroek" te Emmen ont huld, De Commissaris der Koningin in D renthe, Mr. Dr. R. H. Baron de Vos van Steenwijk, spreekt den Minister toe PARIJS, 2 Nov. (Reuter). Bewoners van de industrie-gebieden in het Noorden van Frank rijk voeren op het oogenblik een actie voor de instelling van een luchtlijn tusschen Londen en Straatsburg. Er zijn in dit gedeelte van Frankrijk vele in dustrieën die in nauwe relatie met Engeland staan, vooral de textiel-industrie. De fabrikan ten zijn ernstige voorstanders van het plan. De generale Raad van het Departement Du Nord heeft besloten zich inzake de mogelijkheid van de instelling van een dergelijke luchtlijn tot den Minister voor de Luchtvaart te wenden. Men is voornemens tusschenstations te vestigen te Duinkerken, Rüssel en Metz, terwijl de lijn te Straatsburg aansluit op de Fransche lijn naar Midden- en Oost-Europa. LONDEN, 2 Nov. (Reuter). Men kan thans zeggen, dat het eerste stadium der vlootbespre kingen is afgeloopen. Het is echter waarschijn lijk, dat tusschen de leden der verschillende delegaties nog talrijke particuliere gesprekken zullen worden gevoerd. De Japansche gedelegeerden zullen morgen bij MacDonald op Chequers het noenmaal ge bruiken. SAIGON, 3 Nov. (Reuter) Tusschen Vinh en Bonga heeft een typhoon gewoed, tenge volge waarvan, naar men meent, 250 personen zijn omgekomen. Vijfduizend woningen zijn verwoest en 2000 stuks vee verdronken. Een groot gedeelte van den oogst is vernield. Het spoorwegverkeer vindt nog slechts gedeeltelijk voortgang. De schade aan de spoorwegen wordt op 1 millioen francs geschat. Doordat verschillende dijken zijn doorgebro ken, zijn groote gebieden overstroomd, waar door het reddingswerk ten zeerste wordt be lemmerd. PARIJS 3 Nov. (Reuter) De Fransche mi nister van Justitie Lémery deelt mede, dat de jongens van de tuchtschool van Belle Isla, van wie een aantal eenigen tijd geleden is ontsnapt, het plan hadden opgevat op 31 October uit te breken. Het plan kwam echter ter kennis van de autoriteiten, zoodat de poging mislukte. ANKARA, 3 Nov. (Reuter) De gedelegeer den van de staten der Balkan-entent! (Joego slavië, Roemenië, Griekenland en Turkije) heb ben gisteravond het Balkan-statuut ondertee kend, dat door Titoélescoe is ontworpen. Vervolgens is een communiqué uitgegeven, waarin o.a. staat dat de vrede op den Balkan niet bedreigd wordt; wanneer"echter de vrede elders wordt bedreigd, dan zal de samenwer king van de leden der Balkan-entente er voor zorgen, dat deze leden de situtatie op den Balkan meester blijven. De raad van de Balkan-entente maakt voorts gewag van de verbetering in de betrekkingen met de staten, die geen lid zijn van de entente. Er wordt een directorium samengesteld uit de ministers van buitenlandsche zaken der be trokken staten. Voorts zijn er een permanent secretariaat en een economische raad. De volgende raadsvergadering zal plaats heb ben te Boekarest. De voorzitter van den raad zal steeds een bui tengewone vergadering bijeen kunnen roepen. LONDEN, 2 Nov. (Reuter.) Tengevolge van de g.steren gehouden gemeenteraadsverkiezin gen heeft thans in vijftien Londensche d.stric- ten de Labourparty de meerderheid gekregen, terwijl de conservatieven deze in dertien üis- tr.cten behouden. Voor de gisteren gehouden verkiezingen had Labour de meerderheid in vier Londensche districten op een totaal van acht en twintig. In de prov.ncie is de winst van Labour minder groot. BOEDAPEST, 2 Nov. (Reuter). Krachtens een besluit der autoriteiten moeten de kinderen der zigeuners in het Marczali-district direct na de geboorte worden getatoeëerd met hun naam en geboorteplaats. Het doel hiervan is, later als de kinderen grooter zijn geworden, gemakkelijker hun iden titeit te kunnen vaststellen, hetgeen in vele ge vallen het onderzoek der politie naar gepleegde misdaden zal kunnen vergemakkelijken. De zigeuners moeten zich voortaan ook in dorpen vestigen en hun kinderen moeten ge regeld naar school gaan. BERLIJN, 2 Nov. (D.N.B.) In aansluiting op de Donderdag door den Führer gehouden bespreking met de Rijksstadhouders heeft de Pruisische minister-president Goering bevolen, dat de regeerings- en politiepresiaenten in ge vallen van prijsverhoogingen die niet van staatswege zijn goedgekeurd, vooral wanneer de verhooging van prijs levensmiddelen betreft, on middellijk en op scherpe wijze moeten ingrij pen. De prijzen der levensmiddelen moeten voortdurend in het oog worden gehouden. Het Balkanstatnul door Joego-Slavië, Roeme nië, Griekenland en Turkije te Ankara onder teekend. De hervormingsplannen van Doumergue. De rad.-socialisten schijnen bij te draaien. Nadere mededeelingen van de Ned. Veehouderij centrale over de overneming van rundvee. Herdenkingsplechtigheid te Den Haag op 14 November a-s. bü gelegenheid van het vier eeuwen bestaande missiewerk. De opening van het geheele Junianakanaal zal waarschijnlijk begin 1935 geschieden. MELBOURNE, 3 Nov. (Reuter) De vlie gers Hewett en Kay zijn alhier om 1.53 uur (Ne derland schen tijd) aangekomen. Eel Franken op en bestel eens Tarvo-brood. Dan krijgt U het heerlijkste brood dat LI zich denken kunt, voedzeam en licht verteer baar 1 In de perkamenten zak met den Tarvo-Boer. Bestel heden echt Tarvo-brood bij Franken I 11 cent. Haarlem - Telefoon 10435 Heemstede - Telefoon 28793 Bloemendaal - Telefoon 22090 faO goed Stand op Zaterdag 1 uur non.: 766.1 Vorige stand 758.9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1