De blijde thuiskomst
Buenos Aires
uit
2
Het nieuws van heden
INDRUKKEN VAN HET
CONGRES
Verkiezingen in
Amerika
Roode corridor
door China?
Gil Robles steunt
Lerroux
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DINSDAG 6 NOVEMBER 1934
Avondblad
Z. H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen
heeft een radio-boodschap
gericht aan het Neder-
landsche volk
Massale hulde aan
Christus Koning
De kardinaal-legaat
De toespraak des Pausen
1. H. Exc. Mgr. Dr. G. H. hem
mens begroet de menigte op de
kade te IJmuiden
Z. H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen
De nachtelijke Mis
Militair voorbeeld
Het Weer
Geheel Argentinië aan Christus
Het proces-Matoesjka
Beklaagde gaat op dolle wijze
te keer
Kerk in het Derde Rijk
Geen compromissen
NA HET CONGRES TE BUENOS AIRES
De ..Flandria" in de sluizen te IJmuiden
Democratische optocht in een
mijnwerkersstadje beschoten
drie dooden
Trein en tram ontspoord
in België
Een doode, zestien gewonden
Kingsford Smith zonder
toestel
Nationale regeering in
Joego-Slavië
Prins Paul confereert met voor
malige partijleiders
Verklaring van Tsjang Kai Sjek
over het Communistisch
gevaar
De menschensmokkel
uit China
Streng toezicht op de Ameri
kaansche kusten
Arbeiders in de lucht
geslingerd
Drie hunner gedood
De vleeschprijzen in
Duitschland
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Hij prijst de verdienste van
den premier bij de dem
ping van den toestand
Australisch kerkvorst
overleden
Op 74-jarigen leeftijd
Zandstorm in Canada
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARCANC No. 19031
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Heden zijn de Nederlandsche deel
nemers aan het Eucharistisch Con
gres in het vaderland teruggekeerd.
Aan boord van de „Flandria' heeft
Z. H. Exc. Mgr. J. H. G. Jansen,
Aartsbisschop van Utrecht voor de
microfoon de volgende rede uitge
sproken.
Z. H. Exc. zeide allereerst zich te zullen be
perken tot de vermelding van feiten, die
speciaal d i t Congres hebben gekenmerkt, en
tot indrukken van daden die tot op heden
alleen gesteld zijn door dit Congres.
Na een woord van hulde voor de grootsche
voorbereidingen, zeide de bisschop:
Geheel de organisatie bleek voortreffelijk
van de bovenste tot de onderste geledingen en
tot in alle onderdeelen.
De harmonische samenwerking tusschen de
leeken-burgers en militairen van leger en vloot
en de geestelijken, overheden van Kerk en
Republiek en al hun ondergeschikten, was
boven allen lof eendrachtig verbonden tot één
schitterend geheel van activiteit en van uit
voering, waaraan niets merkbaar ontbrak, zoo
dat met die honderdduizenden alles eiken dag
verliep alsof niemand de leiding van noode
had. 't Was in één woord schitterend georga
niseerd en men liet zich schitterend organi-
seeren. Stad en burgers hadden een versiering
aangebracht, waaraan geen kosten waren ge
spaard. Schitterend vooral was de uiterst
smaakvolle electrische illuminatie van kunst
zinnig gevormde, fijnkleurige verlichting.
De avondrit langs de Plaza de Mayo en den
geheelen processieweg tot Palermo was een
weelde. De nachtelijke aanbiddingen in de
stampvolle kerken getuigden van het levendig
geloof van een diep-geloovig volk.
De meer dan gewone indrukken van den
diep devoten kardinaal-legaat, die in vloeiend
Spaansch bijna altijd zonder papier, met hei
lig vuur overtuigend gesproken heeft en door
Zijn eenvoudige beminnelijkheid de harten der
menigte stormenderhand veroverde, een eeni-
ge Legaat van den geestelijken vader van alle
menschen. de Pauselijke Legaat Kardinaal Pa-
celli, die op zijn autotocht als op de golven dier
menschenzee gedragen, maar aldoor zegende
en zegende omdat hij ze lief had als de Vacier
in Rome, die hem gezonden hadmaar dat
was slechts een verschil der persoonlijkheid van
hem, die op Euch. Congressen den Paus verte
genwoordigt.
Het woord en de zegen van den Paus zelf
per radio was nieuw en kwam duidelijk door
maar niet met den zachten toonaard, den Va
der van het Wereldhuisgezin eigen.
Het spontaan wuiven van die onafzienbare
honderdduizenden, in kruisvorm om het altaar
opgesteld, onder de consecratie van de Ponti
ficale Mis van den Kardinaal-Legaat, nadat
stipt voldaan was aan den plechtigen oproep
van den allesbeheerschende luidspeaker:
„Silentio, silentio, silentio" was buitengewoon
indrukwekkend; diep ontroerend was die spon
tane eenheidsuiting van geloof en liefde van
die honderdduizenden menschenkinderen, één
met den onbloedig zich offerenden Menschen-
zoon in aanbidden, dankzeggen, vergiffenis vra
gen, in smeeken om nieuwe genaden voor leven
den en dooden. Onvergetelijk oogenblik.
Maar wij kunnen medewuiven onder elke
consecratie van iedere H. Mis van den op
gang van de zon tot haar ondergang.
De processieeen ware triumftocht van
den Koning der glorie in Zijn Liefdegeheim, de
H. Eucharistie, tot Wiens Eere was aangelegd
geheel de grootsche feestelijkheid van het 32ste
Intern. Euch. Congres te Buenos Aires, waar
heen vier kardinalen, veertig Aartsbisschoppen,
110 bisschoppen en ontelbare priesters en ge-
loovigen waren saamgestroomd uit alle hoeken
der aarde, ook uit het verre, kleine Holland.
Maar alle Internationale Eucharistische Con
gressen worden naar omstandigheden op de
meest luisterrijke wijze gesloten, al had Buenos
Aires de meest volkomen medewerking van de
geheele Republiek, van president en regeering,
van landmacht en vloot, van alle autoriteiten
van Kerk en Staat en van alle onderhoorigen,
zooals nog nergens te voren
Maar wat ik u wilde voorhouden zijn drie
daden, die zijn gesteld tot op heden alleen in
Buenos Aires.
Ten eerste de middernachtelijke Mis op de
Plaza de Mayo, alwaar aan vier altaren rond
de Piramide de Mayo, door vier Aartsbisschop
pen de H. Mis werd opgedragen.
Onder deze plechtigheid werd een begin ge
maakt met de nachtelijke H. Communie van
350.000 mannen en jongelingen, waar honder
den priesters onder de volmaakste orde en
stichting de H. Communie uitreikten tot over
drie uur in den morgen, terwijl andere hon
derdtallen priesters biecht hoerden in de ker
ken, op de straat, op het plein tusschen de
menschen in met de rouwmoedige mannen en
jongelingen naast zich geknield.
De loudspeakers bereidden intusschen de
mannen en jongelingen vóór met de bekende
gebeden vóór de H. Communie en het schokte
door de harten dier stoere menigte van alle
standen, gelijk het ons doortrilde van nederige
aandoening: „Domine non sum dignus", Neen
Heer ik ben niet waardig.
Daar waren er onder, die in geen jaren meer
„Ons Heer" hadden ontvangen, misschien niet
meer sinds dien eersten keer!... Want helaas,
in die landen praktiseeren de mannen niet
veelvuldig
Laat ons bidden om volharding voor de man
nen en jongelingen van Argentinië.
Maar ook buiten Argentinië zijn Staten,
waar ook de mannen niet meer of slechts
zelden Jezus Christus ontvangen.
Blijven wij dagelijks bidden voor de veelvul
dige H. Communie der mannen.
Eén morgen extra voor de militairen....
tweede glanspunt.
Luisterteen H. Mis, waaronder de H.
Communie werd uitgedeeld aan tienduizend
militairen van leger en vloot, waaronder zeer
talrijke hoofdofficieren en aan hun hoofd, de
president der Republiek, die zich, naar ik uit
goede bron vernam, drie dagen door een
priester liet voorbereiden.
Wat een massaal voorbeeld! Wat een krach
tig geneesmiddel tegen lafheid!
Militairen van hoog tot laag, mannen van eer,
mannen met stervensmoed, die openlijk voor
geheel de stad, voor geheel de Republiek, voor
geheel de wereld, ervoor uitkomen, dat zü hon
ger hebben naar het Brood des levens, dat zij
dat Brood, uit den hemel nedergedaald, willen
eten om, volgens Christus' woord, niet te ster
ven, maar het eeuwige leven te hebben.
En dan daarbij die redevoeringen!
Gij hadt moeten hooren het enthousiasme
van het land- en vlootleger en van geheel het
volk rondom de Kardinaal-legaat was ook
aanwezig toen daar sprak de generaal Fasolda
Castano, neen, maar de Viva's waren niet van
VERWACHTING: Matige tijdelijk afne-
mende Noordelijke tot Westelijken, later
veranderlijke wind, tijdelijk opklarend,
later waarschijnlijk weer regen, weinig
verandering in temperatuur.
Hoogste barometerstand: 764,1 te Vest-
manoer.
H Laagste barometerstand: 641,4 te Gro-
H ningen.
Zon op 7.66, onder 4.21. Licht op 4.51.
S Maan op v.m. 6.26, onder n.m. 2.23
H Nieuwe Maan 7 November
I STORMWAARSCHUWINGSDIENST j|
Geseind te De Bilt, 6 November te 7.45
uur, van de posten van Delfzijl tot Hoek
van Holland: ,,Weest op uw hoede".
de lucht en het stormachtig handgeklap kwam
slechts dan tot bedaren, als de stem van den
generaal versterkt door de forsche loudspeakers
de stilte weer opriep van een publiek, dat bang
werd ook maar één woord van den generaal
te missen. Ten allerduidelijkste kwam dit uit
door de spontane instemming, die telkens los
brak uit die honderdduizenden kelen, die wil
den getuigen, dat zijn woord insloeg, dat zijn
woord hun innerlijke gedachten en verlangens
vertolkte.
Die man moet rake dingen gezegd hebben,
die generaal moet uit hun aller naam
stellige beloften hebben afgelegd aan den Eucha-
ristischen Christus-Koning. Die generaal heeft
de Roomsche volksziel derArgentijnen forsch
gegrepen in alle snaren! Die hooge militair....
d a t is geweest de grootste rede
naar van geheel het sprekend Congres.
Moge God hem zegenen en zijn leger en vloot!
Moge de Heer der legerscharen den vrede van
Christus bevechten in het Rijk van Christus,
dus voor geheel de wereld!
En de climax, het hoogtepunt wasde
toewijdingsrede van den President der Repu
bliek, van geheel Argentinië aan den Christus
der H. Eucharistie! Hoogtepunt van het
Congres! Niet in uiterlijk vertoon, maar door
de kracht van de daad, die daar gesteld werd.
Geen effect-bejag, maar een eenvoudige op
dracht, een goed gestelde toewijding van Argen
tinië aan den Christus in Zijn Allerheiligst
Altaarsacrament.... door den. President van
de RepubliekPracht-apotheose, gebracht
aan den voet van het altaar.
Maar intusschen welk een wereldgebeuren.
Wat een wereld-succes!
U God, loven wij; U Heer, belijden wij!
Dank mijn God, voor dat grootsch eerherstel,
terwijl zoovele regeeringen U loochenen, U be
spotten, U verwerpen. God zij geloofd voor deze
Christen heldendaad van den President van de
Republiek van Argentinië!
God zegene den President en zijn volk!
Moge Christus regeeren ook over hen, die
niet willen, dat Hij over hen heerschte.
Zijn Rijk kome!
BOEDAPEST, 6 Nov. (Reuter.) Het verhoor
van Matoesjka verliep gisteren zeer opwinderd.
Herhaaldelijk ontstond een heftige woorden
strijd tusschen de president van de rechtbank
en verdachte, die met armen en beenen sloeg
en schopte, zoodat de president hem de boeien
liet aanleggen.
Toen Matoesjka beweerde dat de „geest Leo"
hem in de gestalte van satan ter zijde had ge
staan, berispte de president hem op strengen
toon, waarna beklaagde zich weer sterk opwond
en uitriep, dat er toch een satan was.
De president verklaarde toen, dat de recht
bank zich niet door simulatie liet beïnvloeden
en dat verdachte daarmee moest ophouden.
Tijdens het verdere verhoor zeide Matoesjka
dat hij schuldig was en erg berouw had over
zijn daad.
In Vaticaansche kringen heeft men met groo-
te belangstelling de ontwikkeling der gebeurte
nissen der Protestantsche kerken van Duitsch-
lang gevolgd.
Ook de strijd der bijbelvaste protestanten te
gen staatsvergoding en gelijkschakeling heeft
in Rome een sterken weerklank gevonden.
Men is hier van oordeel dat het onverschrok
ken vasthouden der Protestanten, die van geen
compromis wilden hooren Hitier tenslotte ge
dwongen heeft om te wijken.
In Vaticaansche kringen is men thans van
oordeel dat de katholieken stevig op hun stand
punt moeten blijven staan en toepassing moeten
eischen van hun rechten die in het afgesloten
Concordaat zijn vastgelegd, vooral op gebied van
jeugdorganisatie, volksopvoeding in de bijzon
dere scholen enz.
De strijd van het katholicisme tegen het mo
derne heidendom bestrijkt derhalve alle in-
vloedssfeeren van het Nationaal-Soeiaiisme.
Derhalve is de strijd tusschen Christendom en
het Nationaal-Soeiaiisme een strijd om geeste
lijke en cultureele goederen.
In Rome is men thans meer dan ooit de vaste
overtuiging toegedaan dat er van een verzoening
tusschen Nationaal-Soeiaiisme en Katholicisme
geen sprake kan zijn.
Ook de woorden van Kardinaal Innitzer over
staat, ras, bloed en bodem hebben in Rome een
zeer goeden indruk gewekt, zoodat de kans op
een volledige toepassing van de bepalingen van
het Concordaat meer en meer versterkt wordt.
NEW YORK, 6 November (Reuter) Aan
den vooravond der Amerikaansche verkiezin
gen is in het mijnplaatsje Kelayres (Pennsyl
vania) een verkiezingsoptocht van de Demo
cratische partij plotseling uit een woonhuis met
een machinegeweer beschoten.
Veertien personen werden geraakt en drie
hunner waren op slag gedood. Twee anderen
werden in stervenden toestand naar het zie
kenhuis vervoerd, terwijl nog negen, o.w. vijf
vrouwen lichter gewond werden.
De politie had moeite de opgewonden menigte
in bedwang te houden, daar deze dreigde het
huis, waaruit geschoten was, met dynamiet te
laten springen. Daar men onlusten vreesde,
kreeg de politie versterking uit het naburige
Hazleton. v
BRUSSEL, 5 Nov. (V.D.) Vanavond is de
locomotief van trein 159, komende uit Calais,
op weg naar Brussel, op het stationsemplace
ment van Ath ontspoord en omgeslagen.
De locomotief ligt op den flank tegen den
berm van de spoorbaan. Ook de eerste wagen
is ontspoord.
De machinist is bij het ongeluk gedood, de
stoker en twee reizigers zijn gewond.
BRUSSEL, 5 Nov. (V.D.) De tram, die van
middag uit La Louviere naar Binche is ver
trokken, is bij St. Faast Trivieres ontspoord en
omgeslagen.
De tram was geheel bezet met scholieren en
arbeidsters van de fabrieken van La Louviere.
De wagen sloeg met groote kracht tegen het
wegdek. Toesnellende arbeiders hebben de
reizigers uit hun benarde positie gered. Der
tien personen zijn gewond, van wie de meesten
ernstig.
LOS ANGELES, 6 Nov. (Reuter) Het vlieg
tuig, waarmee Sir Charles Kingsford Smith
den Stillen Oceaan heeft overgestoken, is in
beslag genomen op instigatie van een persoon,
die beweert dat de beroemde vlieger hem 2750
dollar schuldig is. Een deurwaarder heeft op
het toestel beslag gelegd en er een leuningstoel
naast gezet om het in de gaten te kunnen
houden.
Kingsford Smith zal een waarborgsom van
5500 dollar moeten storten, indien hij weer de
vrije beschikking over zijn machine wenscht te
krijgen.
LONDEN, 6 Nov. (V.D.) De gewoonlijk
goed ingelichte correspondent van de „Daily
Telegraph" te Belgrado meldt, dat Prins Paul
zijn pogingen voortzet om een kabinet der na
tionale unie te vormen. Hij ontving daartoe den
leider der oude democratische partij van Ser
vië, Davidowitsj en Pater Korosjets, den leider
der Sloveensche Katholieken. Bovendien had de
Prins-regent een onderhoud met den Aartsbis
schop van Zagreb, Dr. Bauer, die als een der
scherpste tegenstanders van de Pan-Servische
dictatuur van Koning Alexander bekend stond.
Tenslotte had hij nog besprekingen met den
leider der Bosnische Mohammedanen, Dr. Spa-
ho en met Stanojewitsj van de Servische ra
dicalen.
Al deze voormalige partijleiders waren tijdens
de dictatuur verbannen of traden politiek niet
op den voorgrond, al deed Koning Alexander
den laatsten tijd pogingen om in contact met
hen te komen.
Wanneer zij weer bij het regeeringswerk zou
den worden betrokken, zou dat een nieuwe
phase in de politiek van Joego-Slavië betee-
kenen.
PEKING, 6 Nov. (V.D.) Maarschalk Tsjang
Kai Sjek verklaarde in een personderhoud, dat
het uitstel van het vijfde congres der Kwo Min
Tang te wijten was aa nde actie van het Chi-
neesche Roode Leger. Alle nationale krachten
van China dienden momenteel op de vernie
tiging van dit gevaar geconcentreerd te worden.
De Roode troepen streefden naar het door de
Komintern gestelde doel, een uitgang naar den
Stillen Oceaan te forceeren. Deze „Roode Cor
ridor" zou door de provincies Hsinkiang of
Chineesch Turkestan, Kangsoe, Hoenan en
Foekien, d.w.z. van de Chineesch-Russische
grens tot de kust van den Stillen Oceaan moe
ten loopen. Zou dit plan slagen, dan zou de
strijd tegen het communisme in China aan
zienlijk moeilijker, misschien zelfs onmogelijk
worden. De splitsing va nChina door een derge
lijke „Roode Corridor" diende in elk geval voor
komen te worden. De saneering van China en
de bestrijding van het Chineesche communisme,
was niet alleen in het belang van Azië, doch
in het belang van de geheele beschaafde wereld.
New York, 6 Nov. (Reuter) Door de ont
dekking der zeventien Chineezen te Atlantic
(New Jersey) is de Amerikaansche politie een
smokkelaarsbende op het spoor gekomen, welke
zoowel aan de Oost- als aan de Westkust werk
te en reeds ruim honderd Chineezen Amerika
heeft binnengesmokkeld.
Bovendien hebben smokkelaars opium ter
waarde van ruim een milliard dollar op slink-
sche manier in het land gebracht.
Teneinde aan de actie der smokkelaars paal
en perk te stellen, heeft de Bondspolitie thans
een scherpe bewaking der Amerikaansche kus
ten gelast met vliegtuigen, die alle eventueel
nog op zee wachtende smokkelschepen moeten
opsporen.
Bovendien worden alle verdachte schepen
onderzocht, die zich bewegen tusschen China,
West-Indië en de kust van den Stillen en
Atlantischen Oceaan.
PARIJS, 6 Nov. (Reuter) Nabij Cette waren
werklieden bezgi een ledigen petroleumhouder te
repareeren. Plotseling ontstond een geweldige
ontploffing. De werklieden werden in de lucht
geslingerd en drie hunner vonden den dood
in de vlammen. De vierde werd zoo ernstig ge
wond, dat aan zijn leven getwijfeld wordt.
Het vuur kon gelukkig gebluscht worden. Men
neemt aan, dat een der werklieden bij het aan
steken van een sigaret de uit den houder
stroomende gassen heeft doen ontvlammen.
GLEIWITZ, 6 Nov. (V. D.) De politie-presi-
dent maakt bekend, dat te Hindenburg een en
te Beuthen vier vleeschwinkels van overheids
wege zijn gesloten, omdat de eigenaars in de
etalages niet de prijzen van de voorradige arti
kelen hebben vermeld, zooals dat door den re-
geeringspresident is bepaald.
Verkiezingen in Amerika. Democratische partij
optocht in mijnwerkersstadje beschoten: drie
dooden.
Gil Robles spreekt in de Cortes vertrouwen uit
in de regeering-Lerroux.
Ernstige explosie te Cette. Drie arbeiders vin
den den dood.
De Nederlandsche delegatie van het Eucharis
tisch Congres te Buenos Aires in het vaderland
teruggekeerd. Radio-rede van den Aartsbis
schop.
De benoeming van ir. Alph. Roebroeck tot di
recteur-generaal van den landbouw te wachten.
Begrafenis der slachtoffers
auto-ongeluk te Tilburg-,
van het droevig
MADRID, 5 Nov. (Reuter) De zitting van
het Spaansche parlement werd Maandag ge
opend met een rede van minister-president
Lerroux, die rapport uitbracht over de houding
der regeering tijdens den jongsten opstand. De
regeering beloofde alle maatregelen te zullen
nemen, welke een herhaling van revolten on
mogelijk zullen maken.
De leider der Katholieke Volksactie, Gil
Robles, wees op de groote verdienste der re
geering bij de demping van den opstand en
verklaarde, dat zijn partij haar vertrouwen uit
spreekt in het kabinet-Lerroux. Hij diende
daarop een desbetreffende motie in.
De zitting werd opgeheven en tot Dinsdag
verdaagd, zonder dat een stemming over de
motie was gehouden. Na Gil Robles hadden
nog verscheidene afgevaardigden het woord
gevoerd, vaak in opgewonden stemming.
De naar Spanje gezonden speciale verslag
geefster van het blad „Oeuvre", Madame Si-
mone Téry, is op de perstribune van de Cortez
gearresteerd. Zij werd eerst naar het ministerie
van oorlog en vervolgens naar het hoofdbureau
van politie gevoerd. Over de reden van haar
arrestatie is tot dusver nog mets bekend.
OVIEDO. 6 Nov. (ReuterEen deel der troe
pen van het Vreemdelingenlegioen en der Ma-
rokkaansche scherpschutters, die naar Asturië
waren overgebracht ter onderdrukking van de
revolutionnaire beweging, is naar Marokko te
ruggekeerd.
ADELAIDE, 6 Nov. Reuter). De Aartsbisschop
van Adelaide, Mgr. Dr. Robert William Spence,
is hier gisteren overleden. Hij bereikte den leef
tijd van 74 jaar.
Mgr. Spence is geboren te Cork in Ierland
en studeerde voor priester te Lissabon. In 1898
werd hij prior van het Dominicanenklooster te
Adelaide, het eerste dat in Australië werd ge
sticht. In 1915 werd hij aartsbisschop van Ade
laide na den dood van Mgr. Riley.
VATICAAN-3TAD 6 Nov. (Reuter). Op 8 De
cember a.s., den feestdag van Maria Onbevlekte
Ontvangenis, zal Z. H. de Paus door de radio
van Vaticaan-stad zijn Apostoliscaen Zegen ge
ven aan Australië. De Paus zal spreken vanuit
zijn studeerkamer, ter gelegenheid van de slui
ting van het nationale Eucharistische Congres
van Australië.
OTTAWA 6 Nov. (Reuter). De plaats Nanton
in de provincie Alberta is gisteren verrast door
een zandstorm.
De zon verduisterde plotseling en de geheele
streek rondem Nanton werd in nachtelijke duis
ternis gehuld.
Het fijne zand hoopte zich in de straten op
als sneeuw en het verkeer ondervond tijdelijk
stagnatie.
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 747.7
Vorige stand 746.9
