Zoekt gij betrouwbaar Personeel? I I Plaats dan 'n „Omroeper" g voor 75.000gezinnen STADSNIEUWS mm mm* ONZE WORSTRECLAME Bij de Vlaamsche nationalisten De V.KP.-Uiverdag ook! w Wat de tonq streelt PIELAGE CO. - ZIJLSTRAAT 18 - TEL. 11078 EEN STAALKAART VAN VERWARRING VojOA/ziet lL tijdig, van kaabéett aait OJtS ^iiiiiiiinimiiniimiimnminniiniiiinniiiiniiiimnniiiinmniiiimiiniiiiinniiiiiiiniiniiiiniiiiiiiiniiiii WOENSDAG 14 NOVEMBER 1934 GEWESTELIJKE TARWE- ORGANISATIES Prijsschaal voor tarwe Bijbetaling op geleverde tarwe HAARL. R.K. DAMBOND R.K. Damclub T.E.P. Haarl. R. K. Damgenootschap FAILLISSEMENTEN BURGERLIJKE STAND Gevonden voorwerpen Misstanden bij natuur* baden Ingrijpen van de Rijkspolitie bepleit Brandgevaar in bioscopen MEER STILTE R... U OOK! Vlieger-oplichter Thans vier iaar geëischt Den dood ontsnapt Overwegwachter toont tegenwoor digheid van geest Gaaf U mee met onze excursie naar Schiphol opWoens- dag 21 November? wordt in verband met het groote succes EEN WEEK VERLENGD dus tot en met 19 November 1 Pond Geldersche Worst voor 32 cent Na een periode van ontreddering en verdeeldheid is de eenheid nagenoeg hersteld Vlaamsche grieven Een tastzintuig De zijlijnder visscher POLITIE-STOPTEEKENS NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT siiiiiimiiiiinlniiiiiMimiuiiimniiiinminnniiiiiinnniiiiiniimiimiiiiHiiiiiiHiiiiiiiiimnimiiiS In de laatste helft van Augustus is via de Landbouwpers en de plaatselijke pers de prijs schaal voor de tarwe van oogst 1934 ter kennis van de leden-aangeslotenen gebracht. In de publicatie is de prijs voor de B-klasse als volgt: per 100 K.G. Augustus 10.35 September 10.45 October 10.55 November 10.65 December 10.75 Januari 1935 10.90 Februari 11.05 Maart 11.20 April 11.35 In vervolg op genoemde publicatie deelen wij thans mede, dat de besturen besloten hebben tusschen iedere klasse twee tusschengradeerin- gen aan te houden in den vorm van plus- en min-kwaliteiten. Het prijsverschil tusschen de volledige klas sen en de tusschengradeeringen is vastgeteld voor de plus-kwaliteit 0.17 meer en voor de min-kwaliteiten op ƒ0.16 minder dan de prij zen bij de volle klassen behoorende. Ter verduidelijking laten wij hieronder de prijsschaal met tusschenklassen voor de B-kwa liteiten volgen: B B B November 10.82 10.65 10.49 December ii 10.92 ii 10.75 10.59 Januari 91 11.07 it 10.90 10.74 Februari 11.22 11.05 10.89 Maart 11.37 11.20 11.04 April 11.52 n 11.35 11.19 De prijs voor de A-klasse met naastliggende gradeeringen is 0.50 per 100 K.G. hooger en voor de C-klasse met naastliggende gradeerin gen 0.50 per 100 K.G. lager. Nu de definitieve monsters zijn vastgesteld kan op het voorschot van 9 per 100 K.G. tarwe, welke voor 1 November is geleverd, de rest worden nabetaald. Indien de definitieve monsters precies gelijk waren aan de voorloopige, zoo zou deze nabe taling gelijk zijn aan het verschil tusschen de genoemde 9 en de hierboven vermelde prijs schaal. Er is echter eenig verschil tusschen ge noemde monsters, zoodat de classificatie vóór 1 November niet geheel juist is geweest. Vandaar dat de nabetaling in vele gevallen een weinig afwijkt van het bedrag, dat men op grond der classificatie en de maand van levering meent te mogen verwachten. Voor de onderlinge competitie le klas kwa men ditmaal slechts 2 partijen tot een uitslag, doordat 2 andere partijen wegens het verge vorderde uur moesten worden afgebroken en enkele in het geheel geen doorgang konden vinden. A. Bronsting won van N. Komen, terwijl C. Koek van J. v. d. Kroft verloor. De ontmoetingen tusschen H. de ReusP. Hollenberg en B. v. d. KroftP. Klaver wer den afgebroken en zullen te gelegener tijd worden voortgezet. De uitslagen van de partijen, gespeeld voor 4e ronde 2'e klas waren als volgt: t J. Overtoom wint van J. Dijt, G. Loogman verliest van J. Valk en wint van J. Bonfrer, Jac. v. d. Kroft wint van J. Dijt. De 5e ronde heeft plaats op 19 Nov. a.s. in 't gebouw van de St. Josephs-Gezellenvereeni- ging „Haarlem I" aan de Jansstraat. Voor het onderlinge kampioenschap dezer vereeniging had de 6e ronde plaats, waarvan de uitslagen van de plaats gehad hebbende ontmoetingen als volgt waren: M. v. d. Pavert remise met J. Besselink, F. Lucas verliest van W. Besselink, A. van Rossum wint van Th. Brandsma, C. Mul wint van F. van Rossum, A. Herben verliest van J. Lucas, J. J. van Kes- teren wint van W. Mul. Daar de spelers P. Mul en M. Herben voor- loopig verhinderd zijn om op den clubavond te verschijnen, zullen hun te spelen partijen op een anderen avond worden gespeeld.. Hier door zal de ond. clubcompetitie geen noode- looze vertraging ondervinden. De leiding dezer competitie wordt momenteel waargenomen door W. A. Hopstaken. De samenstelling van het 2e tiental, hetwelk aan de 2e klas-clubcompetitie zal deelnemen, hoopt men binnenkort bekend te kunnen ma ken. De Arrondissements-Rechtbank te Haarlem heeft op 13 November de volgende faillissemen ten uitgesproken: M. J. Molenaar, kaashandelaar, wonende te Haarlemmermeer, Sloterweg 158. Curator Mr. G. J. Bettink, alhier. A. J. Tervoert, schilder, wonende te Haar lem, Oranjeboomstraat 145. Curator Mr. Jhr. W. A. Baud, alhier. H. Teeuwen, melkhandelaar, wonende te Haarlem, Begijnenhof 4. Curatrice Mej. Mr. C. H. Deknatel, alhier. De nalatenschap van H. Bakker, in leven aannemer, gewoond hebbende te Haarlem, Leidschestraat 56. Curator Mr. H. J. van Gel deren, alhier. F. Kroes, expediteur en handelaar in groen ten, wonende te Haarlemmermeer, Schiphol 269. Curatrice Mevr. J. H. G. Schutte-Struick, alhier. W. B. L. Hoolboom, handelaar in automobie len, wonende te Haarlem, Kamperstraat 15 rood. Curatrice Mevr. C. L. Vis-Sanders, al hier. C. J. J. de Wit, schilder en koopman, wonen de te Purmerend, Willem Eggertstraat 42. Cu rator Mr. H. H. Riepma te Edam. G. H. J. Immink, koperslager, wonende te Haarlem, Breestraat 30. Curator Mr. A. Klein, alhier. Eechter-Commissaris Mr. E. J. W. Top. Opgeheven zijn wegens gebrek aan actief de failissementen van: P. Keyn, melkventer, wonende te Haarlem, van Wickevoort Crommelinstraat 2. Curator Mr. K. van Giffen, alhier. G. Oostrom, chauffeur, wonende te Haarlem, eerst Voorduinstraat 46, thans Nic. van der Laanstraat 3 zw. Curator Mr. C. Blankevoort, alhier. J. Dalmeyer, koopman, wonende te Haarlem, Kruisweg 28 rd. Curatrice Mej. Mr. M. J. Kluit man, alhier. F. Gyzelaar, bloembollenhandelaar, wonende te Hillegom, Weeresteynstraat 65. Curator Mr F. J. Gerritsen, alhier. Gehomologeerd werd het accoord in het fail lissement van: Dr. A. G. C. de Vries, boek- en kunsthande laar, wonende destijds te Heemstede, doch zaak drijvende te Amsterdam. Curator Mr. Bunker te Amsterdam. Geëindigd zijn wegens het verbindend wor den der uitdeelingslijst de faillissementen van: Chr. van Oeveren, smid. wonende te Halfweg. Curator Jhr. Mr. L. U. Rengers Hora Siccama, alhier. S. de Ridder Gzn. voorheen veehouder, ge woond hebbende te Purmerland, thans te Am sterdam. Curator Mr. H. H. Riepma te Edam. Ondertrouwd: C. Struben en A. J. Prins. Getrouwd: C. P. Roos en A. H. Leeuwenberg. Geboren: C. M. J. de JonghKanne z.; J. M. v. Buren—Montteban d.; H. G. v. Riel—Barn- hoorn z.; T. C. A. SchoutenNiessen d.; P. Assmann—de Graaf d.; G. M. Simon—Thimm z.; R. Cordes—Kording d.; A. G. v. Berkel Timmer z. Overleden: M. W. MerkesStrohauer, 69 j„ Groot Heiligland: H. den Blanken, 78 j., Ged. Schalkburgergracht: M. C. v. Nordenv. Stra len, 65 j., Amsterdamstraat. Terug te bekomen bij: K. Kreule, Meidoorn plein 16, autoband; D. Kool, Van Zeggelenstr. 30, armband; B. van Dijk, Ridderstr. 10, atlas; L. Visarius, Arnulfstraat 12, gouden broche; Hensen, Groote Houtstraat 5, zilveren broche; M. van Zanten, Nassaustraat 13, ceintuur; J. Jongejan, Barentsestraat 45, idem; Rensen, K. Begijnestraat 13 ,idem; J. M. van de Veldt, Beu kenstraat 6, collier; K. Klerk, Buitenrustlaan 23, das; Hardenveld, Lange Annastraat 26, ra- diateurdop; Van Dijk, Oranjeboomstr. 138, dop van benzinetank; J. G. de Zwart, Lombokstraat 7, fototoestel; W. Vermeulen, Bloemhofstraat 10, rolletje geld; Speelman, Zuid-Poldcystraat 76, hoed: Bureau van Politie, handschoenen, kin dermuts, portemonnaie, rijwielbelastingplaatje; Bosmans. Sleeperstraat 57, halsketting; J. Er- brink, KI. Houtstraat 89, hond; N. Nederstigt, Leidschevaart 336, dameshandschoen; J. A. F. Zorn, Schouwtjesplein 65, idem; L. de Nijs, Feithstraat 5, halsketting met medaille; J. A. Huis, Oranjestraat 135, dameshandschoen; Van Zeeland, Zuid-Brouwersstraat 20, hond; De Wolf, Graafschapstraat 52, handschoen; Koster, Oranjeboomstraat 70, idem; A. v. Zaanen, Ster- reboschstraat 66, idem; C. Avelink, Kweektuin straat 46, idem; Antonissen, Karei v. Mander- straat 12, jas; Laarhoven, Timorstr. 173, jurk; Fauna, kat; Langeveld, Boterstraat 8, kerkboek; Kok, Spruit en Boschstraat 8, muilkorf; j. Bos nia, Velsenstraat 89, motortasch; B. Schaap, Adr. Loosjesstraat 64, nummerplaat G 38734; Hanhart, Zijlweg 271, damesparapluie; H. Mul der, Iordenstraat 6, sleutel; Diermans, De Ge- nestetstraat 10, rijwielbelastingplaatje; Teeu wen, Byzantiumstraat 61, gladde gouden ring; W. Putten, Lange Annastraat 34, rijwielbelas tingplaatje; A. Hoogen, Kampersingel 14, idem; N. Burghoorn, Timorstraat 108, idem; J. Kraan- winkel, Jan Evertsenstraat 13, rozenkrans; T. Bakker, Van 't Hofstraat 57, idem; Breems, Alb. Thijmstraat 19, rijwielbelastingplaatje; L. van Kessel, Ruychaverstraat 10, gummi schoenen; Handgraaf, Hofdijkstraat 30, shawl; A. Takken, Kritzingerstraat 15, idem; Bureau van Politie, Smedestraat, kinderschoen. Bureau v. Politie, Smedestraat, actentasch m.i,. bal; J. Groot, Brederodestraat 15, reserve auto band met binnenband; P. v. Zijl, Amsterdam- sche Vaart 2, ceintuur; J. Groot, Resedastraat 15, handwarmer; J. de Nobel, Pieter Kiesstraat 65, gouden dameshorloge; J. v. d. Stad, Klever laan 34* heerenhandschoen; Roos jen, Marnix- straat 12, idem; Asyl, Ridderstraat 11, honden, PnST7FGFI oudste, zeldz., nieuw- ryjltLULW Ste. Albums gebr Alb VOOR f ADFAÏIY tnKOOP v. oude partijen DVIV PnL/LnUA jchagchelstr.6,Tel.l4450 katten; M. Horiek, Westerstraat 8, paar dames handschoenen; H. Sikman, Marnixplein 6, handbeschermer; Bureau v. Politie, Smede straat, idem; K. Keukelaar, Mentawistraat 25, dameshandschoen; R. v. Rumpt, Eikenstraat 17, heerenhandschoen; Fuana, katten; J. Derks, Harmenjansstraat 39, muts; Politieposthuis III, oliedop; M. v. Leerdam, Timorstraat 143, da- mesportemonnaie m. i.; A. Zonneveld, Dr. Schaepmanstraat 131, rijwielbelastingplaatje; M. Rijn, Leidschevaart 32, kinder handtaschje; A. v. Berloo, Leeuwerikstraat 48, werkpak en handdoek. In de Dinsdagavond gehouden vergadering van de Tweede Kamer was aan de orde hoofd stuk V (Binnenlandsche Zaken) van de Rijks- begrooting vvoor 1935. De heer VAN VOORST TOT VOORST (R. K.) wijst op allerlei misstanden bij verschil lende natuurbaden. Door allerlei jongelieden van heinde en verre wordt de Zondag gemaakt tot zondendag. Het is zaak, dat de Rijkspolitie ingrijpt. De heer i e CLINGS (R.K.) sluit zich hier in hoofdzaak bij aan. Een gezonde opvatting van zedelijkheid en betamelijkheid vindt haar be scherming in een gepast schaamtegevoel. In't bijzonder vraagt spr. aandacht van den Mi nister voor een rapport der Diocesane Jeugd commissie. Er zijn gelukkig verschijnselen, dat de volkskracht zich zelve weert; dit worde door de regeering gesteund. Mevr. BAKKER—NORT (V.D.) betoogt, dat zuinigheid moet worden betracht met het be staand natuurschoon. Speciaal vestigt spr. de aandacht op wat er gebeurt in de provincie Utrecht. De heer SURING (R.K.) herinnert aan de toezegging om het premie-verhaal voor ge zinspensioen ook op de gepensionneerde ambte naren van toepassing te verklaren. Spr. hoopt echter, dat het aangekondigde wetsontwerp achterwege zal blijven. De heer v. DIS (Staatk. Ger.) dringt aan op Detere handhavng van de Zondagsrust door een scherpere Zondagswet. Spr. wil voorts wij ziging der Begrafeniswet, ten einde het vraag stuk der lijkverbranding te regelen. Spr. dringt aan op een verbod van openbare bioscoopvoor stellingen. De minister van Binnenl. Zaken, de heer DE WILDE, herinnert aan zijn circulaire aan de burgemeesters betreffende wantoestanden in het strand- en badleven. Wat spr. kon doen, is gedaan. Spr.'s ambt genoot van Justitie heeft toegezegd, dat de po litie strenger zou optreden. Wat de heer Suring zeide, beantwoordt spr. aldus, dat, als het wetsontwerp er is, de tijd gekomen is om dienaangaande van gedachten te wisselen. Het is spr.'s ernstig streven de bestaande Zondagswet te handhaven. Spr. overweegt het moeilijke vraagstuk der begrafeniswet. Met een bioscoop- en dansverbod moet men in een land met een gemengde bevolking zeer voorzichtig zijn. De algemeene beschouwingen worden geslo ten. Bij afd. II (binnenlandsch bestuur) vestigt mej. MEIJER (R.K.) de aandacht op het brandgevaar in bioscopen, speciaal in kleine gemeenten, en wenscht strenger toezicht. Spr. dringt aan op voorzichtigheid bij de ver vanging van vrouwelijke door mannelijke amb tenaren. De heer TEULINGS (R.K.) komt op tegen 't voornemen om aan de Commissarissen der Koningin tegemoetkoming te verleenen in de kosten van verwarming, verlichting en water voorziening voor hun ambtswoningen. Spr. is het niet eens met den minister, dat de burgemeesters 'n reprensentatieve taak heb ben jegens de in hun gemeente levende stroo mingen. Mej. KATZ (C.H.) wijst op de moeilijkheden, Nu komt er rustl Nu zijn over bodige geluidssignalen verboden (f75.— boeteI). 't Werd tijd: ze toeterden er maar op los! Wie. .7 die vele gemeenten hebben met hun financiën. Als er B. en W. zijn, die alles doen om deze in orde te maken en ze hebben te doen met een onwilligen gemeenteraad, dan is voor hen een plotseling ingrijpen door de regeering wel onaangenaam. Goede samenwerking tusschen hen en de regeering worde ook door deze be vorderd. De heer VAN ZADELHOFF (S.D.) protesteert er tegen, dat er weer 45.000 meer op de be grooting is gebracht voor de vrijwillige burger wachten. De minister zegt, dat geen N.S.B.-ers meer lid zijn van de burgerwachten, maar spr. is daar nog niet zoo gerust op. De heer STEINMETZ (R.K.) waarschuwt eveneens tegen aantasting van de autonomie der gemeenten. Spr. gelooft niet, dat er met voldoende voorzichtigheid te werk wordt ge gaan en dat verwondert spr. van dezen anti- rev. minister. De toepassing, door de regeering gegeven aan de art. 125 en 126 der Ambtena renwet, keurt spr. af. Er is een bureaucratie aan het werk, welkê leidt naar een doodende uniformiteit. Spr. herinnert aan de waarschu wende woorden van een ernstig man als de Amsterdamsche wethouder Kropman. Een der gelijke toestand is op den duur onhoudbaar. De Officier van Justitie bij de Haagsche Rechtbank heeft vier jaar gevangenisstraf ge- eischt tegen den 32-jarigen vlieger L. G. B„ thans gedetineerd, die een dame bij wie hij inwoonde, voor ƒ280 heeft opgelicht. Verdachte heeft reeds tallooze slachtoffers gemaakt zoo wel hier te lande als in het buitenland. Toen Maandagavond omstreeks half tien de overwegwachter J. O. de boomen bij den over weg over den Provincialen weg te Schalkwijk (Utr.) had neergelaten om den sneltrein, die om 21.20 uur uit Utrecht vertrekt, te laten pas- seeren, zag hij plotseling een auto met groote vaart aankomen. De chauffeur bemerkte niet, dat de boomen waren neergelaten en reed. doordat hij het gevaar nas eenige meters te voren bemerkte, met groote snelheid tegen de spoorboomen. Deze werd omhoog gedrukt, zoo dat de auto met de voorwielen op de rails kwam te staan. De overwegwachter had de tegenwoordigheid van geest, de lijn over te snellen en de twee inzittende heeren uit den wagen te trekken. Zij konden nog bijtijds eenige meters uit de voeten komen, toen de sneltrein aankwam, den auto greep en door de balie aan den kant van de Schalkwijksche Wetering duwde. De auto, M-8325, was van voren geheel in elkaar gedrukt. De trein stopte, doch kon na eenig oponthoud de reis voortzetten. De tegenwoordigheid van geest van den over wegwachter had grootere ongelukken voorko men. PROFITEERT HIERVAN (Bijzondere correspondentie) Brussel, 6 Nov. Na moeizame pogingen en maandenlange onderhandelingen, zijn de Vlaamsche Na tionalisten er in geslaagd de verstoorde eenheid grootendeels te herstellen en de moei lijkheden te overwinnen, waarmee zij te kampen hadden sedert 1932. In dit jaar leden zij, zooals men weet, bij de algemeene verkiezingen, een gevoelige nederlaag. Het aantal Kamerleden daalde van twaalf tot zeven; in Belgische krin gen voorspelde men reeds het einde der partij. Een hunner leiders, de Antwerpsche volks vertegenwoordiger Herman Vos, die dikwijls als hun woordvoerder in het Parlement optrad, vooral bjj debatten over de buitenlandsche poli tiek, werd niet herkozen. Hetzelfde lot deelde Ward Hermans en andere candidaten te Aalst en Ieperen. Vooral het geval Vos was pijnlijk. Zich te vreden stellend met zijn vergoeding van Parle mentslid, had deze het ambt van hoofdredac teur van „De Schelde" waargenomen, zonder daarvoor een honorarium te aanvaarden. Bij zyn niet herkiezing wilde men daarin ver andering brengen, doch rond denzelfden tijd was de financieele toekomst van genoemd blad van dien aard, dat de eigenaar de exploitatie er van moest stop zetten. In deze omstandig heden was het, dat H. Vos, die met zijn parle mentair mandaat ook zijn bestaansmiddel had verloren, de partij vaarwel zegde en zich bij de Socialisten aansloot- Dat dit ontslag een diepen indruk, zelfs een beetje ontreddering veroorzaakte, laat zich be grijpen. Ook buiten het Antwerpsche, was de toestand allesbehalve rooskleurig. In West-Vlaanderen had Joris van Severen, nadat hij in 1929 als Kamerlid niet werd herkozen, zich van de partij afgescheurd om een eigen groep, de Dietsche Nationaal Solidaristen, te creëeren. Anderzijds verschilden de opvattingen der Vlaamsch- Nationalisten uit Limburg, die als Katholieken optraden, zeer met die der Antwerpsche Fronters, welke het principe van den Godsvrede huldigden en min of meer neutraal waren in godsdienstbegrip. Te Brussel was de voorzitter der Vlaamsch- Nationale parlementaire groep, Staf Declercq, ook al niet herkozen, niet weliswaar door on trouw zijner volgelingen. Wegens verwaarloo- zing van een der voorschriften der kieswet, werd de candidatuur van Declercq, daags voor de verkiezing, door den rechter als niet-ont- vankeiyk verklaard, zoodat hij in de Kamer werd vervangen door den tweeden candidaat der ïyst, advocaat Borginon. De verwarring was, zooals men ziet, zoo vol ledig mogelijk. Einde 1933 deed zich een gebeurtenis voor, waardoor de verdeeldheid aanvankeiyk nog werd vergroot. Genoemde Staf De clercq ging alsdan tot een grondige reformatie der partij over op min of meer fascistischen grondslag; zichzelf proclameerde hij tot al vermogend leider van de nieuwe party. Door velen werd geprotesteerd tegen dien „coup de force", doch na de eerste aarzeling, sloten de meeste vereenigingen zich langzamer hand by de nieuwe formatie aan. Vooral door den persoonlijken invloed van Declercq en zijn onbaatzuchtig en ook joviaal karakter is dit mogeiyk geweest. De Vlaamsche Nationalisten van Aalst en uit Limburg, die hun katholiek etiket nooit verdoezelden, waren de eersten om zich rond den „Leider" te scharen. Dan volg den de partijgenooten van Ostende en Turnhout, Enkele weken geleden is het Antwerpsche Front toegetreden. De voorzitter Van Fuym- broeck, publiceerde alsdan een manifest in het partij-orgaan, waarin hij op zyn beurt het leiderschap van Declercq erkende. Het dagblad ,,De Schelde" werd reeds een paar jaar ge leden aangekocht door een nieuwe groep, waar van Adelfons Hendrickx en Dr. Borms de lei dende figuren zijn. Dit blad is thans het ge meenschappelijk orgaan geworden van alle Vlaamsche Nationalisten, alleen de groep van Severen uitgezonderd. Aanvang October is on der leiding van Albert D'Haese (Aalst) een propaganda-campagne voor het blad begonnen, welke thans reeds 1500 nieuwe abonné's heeft opgeleverd. De vraag is nu of de groep van Severen zich bij de geunifieerde groep Declercq zal aansluiten. Die kans is vooralsnog zeer gering. Verleden week ontwikkelde zich een polemiek tusschen het orgaan van Van Severen,, Hier Donaso", en Staf Declercq. Dezen laatste verweet men, dat hü bij de herinrich ting der partij te zeer de organisatie der Dinaso's gecopieerd heeft. „Ons programma kunt ge overnemen, daarover verblijden wy ons, doch de geest, die onze leden bezielt, kunt ge niet copieeren". zynerzijds stak De clercq den draak met wat hij noemde de laat- ste vinding van Van Severen, n.l. de oprichting van den Bourgondischen Staat! Ondanks deze dissidentie voorziet men, dat de Vlaamsche Nationalisten weer aan de vol gende verkiezingen met gegronde hoop van succes zullen deelnemen. Door verschillende omstandigheden trouwens, worden hun kansen in niet geringe mate begunstigd. Vooreerst is er terecht of ten onrechte onder de „bewuste" Vlamingen een strooming, die zich fel richt tegen de officieele Belgisch- Vlaamsche politici, wien men verwijt, te veel waarde te hechten aan ministerposten. Een tweede omstandigheid is, dat de Walen steeds met meer driestheid tegen de Vlamingen optreden. Deze menschen meenen n.l., dat de Brusselsche aggromeratie bij Wallonië dient ingelijfd te worden. Een Waalsche vereeniging deelde onlangs aan de pers een motie mede, volgens welke Waalsche ambtenaren te Brus sel moeten benoemd kunnen worden, ook wanneer zij geen Vlaamsch kennen. Doch die zelfde menschen eischen, dat aldaar geen Vlaming wordt aangesteld, indien hij geen Fransch kent! En werkelijk worden doorloo pend door Waalsche Ministers Vlaamschon- kundige beambten benoemd, zonder dat zulks door hun Vlaamsche collega's schijnt te kun nen worden verhinderd. Ieder heeft wel eens aan den zijkant van een visch 'n streep gezien, die zich van den staart tot aan den kop voortzet. Deze lijn blijkt bü microscopisch onderzoek uit een groeve te be staan, die onder de schubben verloopt en door kanaaltjes met de oppervlakte in verbinding staat. Op den bodem van deze groeve vindt men op regelmatige afstanden groepen van zintuig cellen, waarvan de zenuwvezels zich tot een zenuw vereenigen, welke langs den zijkant van de visch zich uitstrekt. De „zülijn" van een visch is dus zeker een zintuig en naar den bouw te oordeelen een tastzintuig. Men nam tot dusver aan, dat dit zintuig den visch in staat stelt stroomingen in het water waar te nemen. Door middel van de indrukken van de zijlijn richten zich b.v. forellen en an dere zoetwatervisschen met den kop tegen den stroom en houden zich door zwembewegingen op dezelfde plaats. Het bleek echter reeds uit een onderzoek van Lyon, dat ook de optische waarnemingen een belangrijke rol bij deze re actie van de visschen speelt. Blinde visschen worden door den stroom meegenomen en zijn niet in staat op een zelfde plaats te blijven. Wanneer ze echter in aanraking met den bo dem komen, dan gedragen zich de blinde vis schen net eender als de normale dieren, die vrij in het water zwemmen. Het is dus niet de zijlijn, maar veeleer het oog en de huid, die het de visch mogelijk maken te bewerken, dat hij door een stroom wordt meegevoerd. Toch bleef de mogelijkheid bestaan dat met den gezichtszin of tastzin do indrukken op de zijiynen bij de reactie op een strooming samenwerken. Om dit uit te maken heeft Dr. Sven Dijkgraaf in München by een aantal blinde visschen operatief de zijlijnen uitgeschakeld. Deze dieren nu, vertoonden, in een stroom geplaatst, bij aanraking met den bo dem een evengoede reactie als voor de operatie. Hiermede was waarschijniyk geworden, dat de zyiyn der visschen nog een andere functie moest hebben. Reeds langen tijd was het bekend, dat vis schen, ook wanneer zij blind zyn, de nadering van voorwerpen reeds op een zekeren afstand bemerken en deze ontwijken zonder ermede in aanraking te zijn geweest. Dr. Dijkgraaf heeft aangetoond, dat een visch, waarvan men een gedeelte van de zijiyn onwerkzaam heeft gemaakt, op die plaats on gevoelig is voor de nadering van een voorwerp. Bij de proeven werden glazen platen naar den visch toe bewogen. De afstand, waarop een normaal dier zulk een nadering bemerkt, is van de grootte en de bewegingssnelheid afhankelijk. Ook de reactie was verschillend. Op zeef kleine langzaam bewogen plaatjes reageerde de visch met een snelle toewending, soms ook hapte het dier naar het glas. Nadert men ech ter met groote platen dan treedt een vlucht- reactie op. Omgekeerd kan de visch door mid del van de zyiijn ook bemerken, als hy door zyn eigen voortbeweging vlak bij een voorwerp of wand komt. Samenvattend komt de onderzoe ker tot de conclusie, dat de visschen door de zijlijn in staat zijn vaste lichamen reeds op een afstand waar te nemen. Bij het zoeken naaf voedsel, bij het zwemmen in het donker, het vluchten voor vijanden bezit dit zintuig dus een groote biologische beteekenis. 1tl" Voor verkeer, dat den agent van achteren nadert. Voorverkeer, dat den agent van voren en achteren nadert. Voor verkeer, dat den agent van voren nadert.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 4