Het Verkeersfonds voor 1935
Begrooting van Sociale Zaken
„Oranje Kruis"
UITGAVEN GERAAMD OP
f 84.6 MILLIOEN
REGELING ARBEIDSTIJD
CHAUFFEURS
WOENSDAG 28 NOVEMBER 1934
De bruggenbouw
Steun aan werklooze
kunstenaars
Eegrooting Wegenfonds
Begrooting Zuiderzee-
fonds
Jongetje ernstig gewond
Voor subsidie aan de K.L.M. is
547.800 uitgetrokken
Landwegen
Rijksweg HaarlemVelsen
Alkmaar—v. Ewijcksluis-Wie-
ringenZurigHarlingen
Leeuwarden
Rijksweg AmsterdamHoeve
laken (gedeelte Amsterdam
Laren)
Rijksweg Amsterdam*s Gra-
venhage gedeelte Amsterdam
Sassenheim)
Rijksweg AmsterdamSas
senheimHaagsche Schouw
's Gravenhage
Rijksweg 's Gravenhage
Rotterdam
Weg AmsterdamBode
gravenRotterdam
De steunregeling is voor de Regee
ring een afgedane zaak
Bedrijfsraden
Weg 's GravenhageUtrecht
DrieberenArnhem
Bruggen over de groote
rivieren
Luchtvaart
Arbeid van vrouwen
Wijziging Ongevallenwet
Huurverlaging
Tot dusver zijn reeds voor 40840 woningwet-
Het vraagstuk der tertiaire wegen
W erkloozenkassen
Jeugd werkloosheid
De steunregeling
Voordracht van dr. H.H.T. Beken-
kamp in de te Amsterdam ge
houden vijf-en-twintigste
Bondsvergadering
Nationaal rampencomité
Waardeering en samenwerking
De oude draaispoorbrug over het Kanaal door Zuid-Beveland te Vlake, welke voor
een nieuwe moderne bascu lebrug plaats moet maken
Ingediend is een wetsontwerp tot vaststelling
van de begrooting van inkomsten en uitgaven
van het Verkeersfonds voor het dienstjaar
1935.
In de Memorie van Toelichting schrijft de
Minister van Waterstaat o.m. het volgende:
Als gevolg van de wet van 6 October 1934
tot instelling van een Verkeersfonds moet het
ontwerp van wet tot vaststelling van de be-
grootlng voor het Wegenfonds voor 1935 worden
ingetrokken en het ontwerp van wet tot vast
stelling van het IXde Hoofdstuk der Rijksbe-
grooting voor 1935 belangrijk worden gewijzigd
Uit laatstbedoelde begrooting moeten alle uit
gaven, die geacht worden ten dienste van het
verkeer te strekken, naar de Verkeersfondsbe-
grooting worden overgebracht, terwijl de uit
gaven. voorzien in de Wegenfondsbegrooting,
in hun geheel in de Verkeersfondsbegrooting
moeten worden opgenomen.
Het ontwerp der Verkeersfondsbegroo
ting voor 1935 wijst een eindcijfer aan van
84.695.902. Tegenover dit bedrag staat
een gelijk bedrag aan inkomsten, hetwelk
is samengesteld als volgt: Overgebracht uit
de Middelenwet (gewone dienst) 6.083.134;
overgebracht uit de Middelenwet (kapitaal-
dienst) ƒ2.345.000; overgebracht uit de in
komsten van het Wegenfonds (met uitzon
dering van den uitkeeringspost uit Hoofd
stuk IX ad ƒ600.000) ƒ22.050.000; verhoog
de motorrijtuigbelasting 7.500.000; Uitkee-
ring uit Hoofdstuk IX ƒ31.185.338 en uit-
keering uit Hoofdstuk VII B 15.532.430.
De Minister heeft ten aanzien van de op
heffing van het convenant betreffende de Gro-
ningsehe Veenkanalen gemeend een post op
deze begrooting te moeten uittrekken om de
Staten-Generaal in de gelegenheid te stellen
zich in beginsel uit te spreken over de vraag,
of het Rijk geldelijke medewerking voor de op
lossing van deze aangelegenheid zal verleenen.
Eerst nadat de Staten-Generaal zich daarover
hebben uitgesproken zal met belanghebbenden
in overleg worden getreden omtrent de wijze,
waarop deze zaak zal moeten worden opgelost.
De op deze begrooting voor verbetering van
wegen opgenomen posten geven geen volledig
beeld van hetgeen in het jaar 1935 voor wegen-
verbetering zal worden uitgevoerd, aangezien,
naar mag worden aangenomen, belangrijke uit
breiding der werkzaamheden zal worden ver
kregen door uitvoering van werken met gel
den uit het Werkfonds.
Aanvankelijk was gedacht, dat ook in het
jaar 1934 verscheidene werken in werkver
ruiming zouden kunnen zijn uitgevoerd.
De latere totstandkoming van het Werk
fonds dan was aangenom, is echter oor
zaak, dat deze verwachting niet gehtel is
verwezenlijkt. Intusschen kan worden ver
meld, dat tot op dit oogcnblik over uitvoe
ring van werken in werkverruiming tot een
geizamenlijk bedrag van rond 1.8 millioen
overeenstemming is bereikt en dat deze
werken öf reeds in uitvoering zijn genomen,
óf binnenkort in uitvoering zullen komen.
Teneinde de wegenverbetering regelmatig
voortgang te doen hebben en ook op meer uit
gebreide schaal te kunnen doen geschieden,
zal voor het jaar 1935 in ruime mate op uit
voering van werken door middel van het
Werkfonds moeten worden gerekend.
Een bijzondere omstandigheid doet zich voor
met betrekking tot den bruggenbouw. Daarvoor
is in deze ontwerp-begrooting een bedrag op
genomen, dat ontoereikend is om dien bouw
in het aangenomen tempo voort te zetten. Om
dat tempo te kunnen volhouden moeten gedu
rende een reeks van jaren belangrijk hoogere
bouwsommen worden beschikbaar gesteld en
de aflossing en rentebetaling van de daartoe
op te nemen gelden verzekerd zijn.
Een wetsontwerp hiertoe is nagenoeg gereed.
Waneer dit ontwerp wet wordt, zal met het in
deze begrooting opgenomen bedrag van 2.5 mil
lioen voor den bruggenbouw per jaar kunnen
worden volstaan zonder het versnelde pro
gramma voor dien bouw in gevaar te brengen.
Wegens bij de voorbereiding ondervonden
Vertraging zal de verbetering van den door
gang door Zurig in het wegvak Zurig-Harlm-
gen, waarvoor in de begrooting voor 1934
ƒ60.000 is uitgetrokken, in dit jaar niet vol
tooid kunen worden. Voor 1935 wordt in ver
sband daarmede alsnog ƒ40.000 aangevraagd.
Ter voltooiing van de in 1934 ter hand te
*emen wegverlegging te Marssum zal in 1935
nog een bedrag van 150.000 noodig zijn
De verbetering van dit weggedeelte volgens
het aanvankelijk in 1918 vastgestelde plan kan
als voltooid worden beschouwd.
Het zeer sterk toegenomen verkeer in de
laatste jaren maakt echter een verdere verbree
ding van de rijbaan van dezen weg noodzake-
Ük. Er wordt daarom naar gestreefd om de rij
baan tot 2 x 6 M. en waar dit niet mogelijk
is tot 9 M. te verbreeden, waarmede reeds in
dit jaar voor zoover betreft het wegvak tus-
Bchen Diemen en het Merwedekanaal zal wor
den begonnen en waarvoor dan in 1935 nog 'n
bedrag ƒ30.000 noodig zal zijn.
Voor de voortzetting van de verdere verbree
ding wordt thans een bedrag van ƒ100.000
aangevraagd.
Met den aanleg van dezen weg, waarvoor de
kosten voor het in Noord-Holland gelegen ge
deelte op rond 7.650.000 zijn geraamd, wordt
thans krachtig voortgegaan.
In 1935 zal verder kunnen worden getracht
alle nog niet aangekochte gronden in handen
te krijgen, in verband waarmede voor grond
aankoop een bedrag van 100.000 is uitgetrok
ken.
Wanneer alle benoodigde terreinen verkregen
zijn, kan het grondwerk op ruime schaal wor
den voortgezet, zoodat daarvoor op een uit
gaaf van 180.000 wordt gerekend.
4
Verder kan met het aanbrengen van een ver
harding op de reeds aangelegde gedeelten
aardebaan werden begonnen, en is daarvoor dan
ook een bedrag van f 155.000 uitgetrokken.
Ten slotte zullen eenige reeds in aanbouw
zijnde viaducten worden voltooid, terwijl en
kele kunstwerken in het zuidelijk gedeelte van
den weg kunnen worden gemaakt, waarvoor
f 150.000 aangevraagd.
Spoedige aanleg van het wegvak tusschen de
Postbrug ten zuiden van den spoorwegovergang
te Sasenheim en de Ringvaart van den Haar
lemmermeerpolder is gewenscht, nu met het
aansluitend weggedeelte in den Haarlemmer
meerpolder reeds is begonnen. De wijze waarop
het wegvak zal worden uitgevoerd moet nog
worden vastgesteld en verder moet nog een be
slissing worden genomen over de wijze, waarop
de spoorlijn LeidenHaarlem zal worden ge
kruist. Een bedrag van 198.000 wordt gevraagd
om met den aanleg in 1935 te kunnen beginnen
of om dezen voort te zetten, als reeds in dit
jaar het werk ter hand mocht kunnen worden
genomen.
Voorts wordt een bedrag aangevraagd groot
120.000, voor het verder verbeteren van het
wegvak van het Haagsche Schouw naar Den
Deyl, bestaande in het verbreeden van den rij
weg tot 12 M. en den aanleg van twee afzon
derlijk gelegen rijwielpaden.
Van het gedeelte 's-GravenhageOverschie
moet nog worden voltooid het wegvak beoos
ten Delft. Voor voortzetting van den bouw van
de kunstwerken in dit wegvak wordt 170.000
aangevraagd.
Ten behoeve van de voortzetting van den
bouw van een viaduct over de Rotterdamsche
Schie, waarvoor op de begrootingen van vorige
dienstjaren reeds bedragen waren uitgetrokken,
waarvan evenwel vóór 1934, als een gevolg van
het met de gemeente Overschie gerezen geschil,
niets kon worden verwerkt, wordt voor 1935
160.000 aangevraagd.
Van de in het gedeelte BodegravenRotter
dam gelegen kunstwerken zullen drie in aan
bouw zijnde viaducten tusschen Bodegraven en
de Gouwe in 1935 worden voltooid.
Verschenen is de memorie van antwoord aan
óe Tweede Kamer inzake de begrooting van
Sociale Zaken.
Er wordt aan ontleend, dat, evenals bij de
andere departementen, op zeer bescheiden voet
enkele rangsverhoogingen zijn voorgesteld voor
ambtenaren, die daarvoor in aanmerking
kwamen.
Het aantal ratificaties van het meerendeel
der verdragen, ^aangenomen door de interna
tionale arbeidsconferenties, is niet onbevredi
gend, al vormen de tegenwoordige omstandig
heden soms een beletsel voor de doorvoering.
De minister wil overwegen het denkbeeld, dat
entwerp-verdragen niet ieder jaar, maar om de
twee jaar door de internationale arbeiosconfe-
renties aan de orde worden gesteld, overwogen,
maar als bezuiniging verwachtte men er niet
veel van.
Een advies tot instelling van een bedrijfsraad
in het stucadoorsbedrijf heeft den minister de
zer dagen bereikt. Een advies tot instelling Tan
een bedrijfsraad voor het schildersbedrijf wordt
nog ingewacht.
De minister overweegt ook de instelling van
een kerncommissie voor den landbouw.
Aan een verplichte toetreding tot bedrijfspen
sioenfondsen kan de minister niet medewerken.
Tegenover de 40-urige werkweek acht hy een
uiterst gereserveerde houding geboden. Wel wil
hij nagaan, in welke bedrijfstakken een vrij
willige samenwerking van werkgevers en werk
nemers zou kunnen worden overwogen tot ver
korting van den werktijd en tot vergrooting
van het aantal te werk te stellen arbeiders.
Gaarne wil hij met daarvoor in aanmerking
komende organisaties in overleg treden. Maar
Wettelijke maatregelen zijn niet verantwoord-
In vergevorderden staat van voorberei
ding verkeert een regeling van den arbeids
tijd van chauffeurs, waaraan de departe
menten van Waterstaat en van Sociale Za
ken werken.
Het op sommige kantoren voorkomende over-
.verk heeft 's ministers volle aandacht. Langs
minnelijken weg tracht hij hierin verbetering
te brengen.
Overwogen wordt een regeling om te doen
ophouden, dat leerplichtige kinderen in den
Het tracé van dezen weg is vastgesteld. Aan
het voornemen, om vooreerst alleen die gedeel
ten van den weg aan te leggen, welke noodig
zijn om voldoende weggedeelten in de bestaande
verbinding AmsterdamWieringen te vervan
gen, wordt, voor zoover de beschikbare midde
len dit toelaten, in beperkte mate verder gevolg
gegeven door den aanleg van hte gedeelte Buik-
slotermeerringdijk't Slochter, waarmede ver
moedelijk in 1935 een begin zal worden gemaakt
voort te zetten. Voor dit wegvak wordt 160.000
gevraagd.
Het tracé van dezen weg is vastgesteld voor
zoover betreft het gedeelte 's-Gravenhage
Utrecht. Voor het gedeelte UtrechtDriebergen,
is in het najaar van 1933 de voorbereiding met
kracht ter hand gnomen. Een en ander werd
mede noodzakelijk in verband met de vaststel
ling van het punt van kruising met het ontwor
pen kanaal AmsterdamBoven Rijn.
Voor zooveel de beschikbare fondsen dat toe
laten, wordt in de eerste plaats gestreefd naar
de voltooiing van het wegvak 's Giavenliage-
Gouda.
Voor dit wegvak wordt thans nagenoeg ovei
alle gronden beschikt. Voor voltooiing grond
aankoop is nog f 105.000 uitgetrokken.
Behoudens de werken te Voorburg en een
viaduct nabfj de Gouwe, zullen in 1935 de voor
naamste kunstwerken op het wegvak 's Gra
venhageGouwe zijn voltooid. Het grondwerk
zal in dat jaar tot ZtoetermeerZegwaard ge
reed komen. Voorts zal worden gewerkt aan
den aanleg van het wegvak ZoetermeerZeg
waardGouwe, waarvoor f 750.000 wordt ge
vraagd.
Met den bouw van de bruggen over den Ne-
derrijn te Arnhem, de Waal te Nijmegen en de
Lek te Vianen, alsmede met den bouw van de
brug over het Hollandseh diep te Moerdijk
waarvoor in 1933 reeds het eerste gronowerk
werd verricht en waarvan in 1934 de uitvoe
ring krachtig is ter hand genomen, zal worden
voortgegaan.
Verwacht wordt, dat de brug te Arnhem
in de eerste maanden van 1935 in gebruik kan
worden genomen, de bruggen te Nijmegen en
Vianen in de eerste helft van 1936. Het ligt in
het voornemen, nog in 1934 een aanvang te
maken met den bouw van een brug over de
Maas bij Hedel, opdat deze medé in den loop
van 1936 voor het verkeer kan worden geopend,
zoodat in dat jaar alle rivieroverbruggingen in
den weg tusschen Utrecht en 's Hertogenbosch
gereed zullen zijn.
Met den bouw van de brug over de Maas te
Dordrecht is eveneens in 1934 begonnen. Ver
der ligt het in het voornemen om in 1935 aan
te vangen met den bouw van de bruggen over
de Noord en beoosten Rotterdam.
Geraamd wordt, dat in 1935 voor den
bouw van de bruggen rond zes millioen
gulden noodig zal zijn. Op deze begrooting
is slechts 2j/2 millioen uitgetrokken in de
verwachting, dat in genoemd jaar een an
dere wijze van financiering van bruggen
bouw tot stand zal zyn gekomen.
Indien aan dit voornemen geen gevolg kan
worden gegeven, zal het bruggenbouwprojram-
ma belangrijk moeten worden ingekrompen.
'In verband met het geraamde verlies over
1935 is voor subsidie aan de K.L.M. f 547.800
uitgetrokken.
landbouw voor en na schooltijd te veel aan het
werk worden gezet, ongeoorloofd verzuimen om
te werken en een te lang landbouwverlof ge
nieten.
Bij het onderzoek der arbeidsinspectie naar
de technische mogelijkheid om in bepaalde be
drijven vrouwelijk personeel door mannelijk te
vervangen, is gebleken, dat zulk een vervanging
in veel gevallen op groote bezwaren stuit.
Er blijkt een belangrijke afneming van den
arbeid der gehuwde vrouw. Een verbod van ar
beid van gehuwde vrouwen zou in verschillende
gevallen niet kunnen blijven gehandhaafd. Wel
is de minister voornemens, voor die werkzaam
heden, weike in den vast te stellen algemeenen
maatregel van bestuur ex art. 1, 1ste lid, der
Huisarbeidswet 1933 genoemd worden, zooveel
zulks redelijkerwijze mogelijk is, de gehuwde
vrouw uit te sluiten.
Voor verandering in de gedragslijn, gevolgd
bij verleening van overwerkvergunningen, be
staat geen reden.
Er is een onderzoek gaande omtrent de me
chanisatie in de sigarenindustrie.
De bestudeering van het door den Hoogen
Raad van Arbeid over negen ontwerpen van
algemeene maatregelen van bestuur ter uitvoe
ring van de gewijzigde Stuwadoorswet uitge
brachte advies heeft den minister tot de over
tuiging gebracht, dat de materie in enkele dier
ontwerpen neergelegd, nader zal moeten worden
bezien. Het in werking treden van de gewij
zigde Stuwadoorswet moet trouwens worden aan
gehouden tot de economische positie van de
scheepvaart en havens het beter kan verdragen.
Zondagsarbeid in dit bedrijf vergunnen de dis
trictshoofden slechts in de allernoodzakelijkste
gevallen.
De minister vertrouwt, de algemeene maat
regelen van bestuur voor de uitvoering van de
Huisarbeidswet binnenkort aan den Hoogen
Raad van Arbeid te kunnen toezenden.
De voorbereiding is ter hand genomen van
een wijziging der Ongevallenwet, waarby de
uitvoering der by die wet geregelde verzekering
ook door bedryfsvereenigingen zal worden mo-
geiyk gemaakt. Een definitieve beslissing om
trent den inhoud van deze wetswyziging is
nog niet genomen.
De minister kan reeds wegens de daar
aan verbonden lasten, geen gevolg geven
aan den aandrang tot instelling van een
Rykskindertoeslagfonds.
Aan een speciale regeling van de uitvoering
der ziekteverzekering voor de arbeiders, werk
zaam in werkverschaffing, bestaat, naar het
oordeel van den minister, geen behoefte.
De minister heeft nog niet beslist, welk
standpunt hy zal innemen ten aanzien van het
ontwerp-Ziekenfondswet. Hy vertrouwt, dat dit
spoedig zal kunnen geschieden.
Voorts is de minister voornemens een voor
stel te doen om de tandheelkundigen geheel niet
de tandartsen geiyk te stellen.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer inzake de begrooting van het
wegenfonds voor 1935. De commissie van rap
porteurs meent, dat zy ondanks de intrekking
van dit wetsontwerp het verslag van hel ver
handelde in de afdeelingen behoort uit te
brengen, daar de opmerkingen van belang zul
len biyken by de voorbereiding van de behan
deling der begrooting van het verkeersfonds.
Vele leden huldigden den minister voor de
verbetering van het Rijkswegennet, zy gaven in
overweging, dat het Rijk plannen, by provin
cies en gemeenten aanhangig, maar die nu niet
voor uitvoering door deze lichamen in aanmer
king komen, zal overnemen.
Verschillende leden vroegen, of door de nieu
we eischen der techniek onze nieuwe wegen
niet weldra verouderd zullen biyken. Volgens
enkele leden moet worden gewaakt tegen al te
groote uitgaven voor bouw van wegen en brug
gen, omdat het productieve nut daarvan niet
altyd vast staat. Volgens vele leden echter
voorzien deze uitgaven in het algemeen in een
dringende behoefte.
Vele leden betreurden, dat het vraagstuk der
tertiaire wegen nog steeds op een oplossing
wacht. H.i. moet het Ryk daarby meer steun
verleenen. Andere leden zouden nu tevreden
rijn met een voorziening, welke de tertiaire
wegen althans voor auto's met beperkte snel
heid bruikbaar maakt. Dit zou naar schatting
21 millioen kosten. Het werk zou over tien jaar
kunnen worden verdeeld. Geput zou kunnen
worden uit wegenfonds en werkfonds. Of de
wegenbelasting zou voor genoemd doel met 10
pet. kunnen worden verhoogd.
Verschillende leden betwijfelden, of het wel
juist is, wegverhardingen uit te voeren met een
levensduur van veertig jaar, terwijl de wegen
techniek zoo groote vorderingen maakt, dat
misschien binnen dien tijd goedkopere en be
tere werkwüzen zullen worden uitgevonden.
Sommige leden drongen erop aan, voor het
stratenmakerswerk de arbeidsvoorwaarden toe
woningen in 244 gemeenten de huren verlaagd
met f 1.023.095. Van eenige gemeenten zijn de
voorstellen tot huurverlaging nog niet inge
komen; deze worden verzocht spoed te maken.
De bouw van goedkoope woningen gaat nog
niet zoo vlot, als de minister gehoopt had. Het
vraagstuk is zeer moeiiyk, maar het heeft de
volle aanoacht van den minister.
De f 1.500.000 welke op art. 66 meer worden
aangevraagd, wil de regeering besteden voor
huurverlaging.
Het rapportvan de commissie-Vliegen is
door de regeering opnieuw in overweging ge
nomen.
Een wyziging van het Woningbesluit is juist
van den Raad van State terugontvangen. De
minister hoopt, dat zy binnenkort zal zün tot
stand gekomen.
Omtrent het voorontwerp van wet tot rege
ling der werkloosheidsverzekering in verband
met het advies van oen Hoogen Raad van Ar
beid, heeft de minister zyn standpunt nog niet
kunnen bepalen. Wel staat voor hem reeds
vast, dat de instelling van een Fonds, als daar
voorzien, waaraan Ryk, gemeenten en bedryfs-
leven bydragen zouden moeten schenken in
de huidige omstandigheden niet overwogen
kan worden.
Voor ongerustheid ten aanzien van het voort
bestaan, althans verder functionneeren van de
werkloozenkassen behoeft geen vrees te be
staan.
Het ligt in de bedoeling het stelsel van maxi
mum-percentages van subsidie, dat de laatste
jaren gegolden heeft, in 1935 te verlaten en
in de plaats te stellen een stelsel, waardoor
aan elke groep van kassen in eenzelfde bedrijf
een vast percentage van subsidie zal worden
toegekend, dat haar in elk geval zal worden
uitgekeerd, ook al zou met een lager percen
tage kunnen worden volstaan. Hiermede wordt
tot den meer normalen weg teruggekeerd en
wordt het zelfbeschikkingsrecht en de verant-
woordeiykheid der kasbesturen grooter. Het
spreekt vanzelf, dat bedoelde percentages iets
lager moeten liggen dan de voor 1934 geldende
maxima, omdat het anders zonneklaar is, dat
een veel hooger bedrag noodig zou zün dan be
schikbaar is. Met de percentages, die de minis
ter voor oogen heeft, en waarover hy thans
overleg pleegt met de Commissie van Advies
voor de Werkloosheidsverzekering, zal vermoe-
deiyk kunnen worden volstaan, doch er is reke
ning mede gehouden, dat in bepaalde gevallen
verhooging van de vastgestelde percentages
mogeiyk moet zün, waarvoor op eenige reserves
is gerekend. Hoewel het geenszins de bedoeling
van den minister is om aan te sturen op ver
andering van de uitkeeringsvoorwaarden in on-
gunstigen zin en hy integendeel van meening
is, dat bedrag en duur van uitkeering zoo mo
gelijk op het bestaande peil dienen te worden
gehandhaafd, zoo merkt hü nochtans op, dat
sommige kassen maatregelen zouden kunnen
nemen, die als technische veranderingen kun
nen worden beschouwd, als hoedanig kunnen
worden aangemerkt: verandering van het aan
tal wachtdagen en een wyziging in de regeling
van uitkeering bij inkrimping van den normalen
wekelijkschen werktyd. Daardoor wordt tevens
een zuinig beheer, wat toch ook hier noodig
is, verkregen.
Wat betreft het geven van subsidie in de
kosten van toeslagen op uitkeeringen uit werk-
passeiyk te verklaren, die ook gelden voor de
arbeiders in de bouwbedrijven.
Eenige leden drongen aan op geheel vry lig
gende wegen voor autoverkeer.
Volgens verscheiden leden moet de aanleg
van den weg van Rotterdam over Gorinchem
naar Eist met kracht worden ter hand geno
men.
Verschillende leden achtten het dringend
noodig, dat met den bouw der IJselbruggen
bü Deventer en Doesburg spoedig een aanvang
zal worden gemaakt.
Aan het Voorloopig Verslag der Tweede Ka
mer wordt ontleend, dat vele leden het betreur
den, dat de plannen betreffende inpoldering
van den Noord-Oostpolder nog niet zoover ge
vorderd zün, dat met de inpolderingswerkzaam
heden kan worden aangevangen.
Andere leden waren van meening. dat met de
verdere inpoldering niet behoort te worden
doorgegaan, zy meenden, dat de kosten bij
lange na niet door de waarde der droogkomen-
de gronden zullen worden gedekt.
Vele leden betreurden voorts, dat de minister
met de in het uitzicht gestelde reorganisatie
van de leiding van de inpolderingen in het
IJsselmeer zoo weinig spoed betracht.
Verscheidene leden achtten de uitgaven van
ƒ118.700 voor den proefpolder nabü Andijk,
overeenkomende met ƒ3000 per H.A., niet lan
ger verantwoord.
Met het oog op de tallooze, naar hun oordeel
veelal gegronde, klachten betreffende de uit
voering van de Zuiderzeesteunwet, met het oog
ook op de veel te geringe geldeiyke tegemoet
koming ingevolge de wet, een tegemoetkoming,
die in vele gevallen het karakter heeft van een
uitkeering ingevolge de Armenwet, waren ver
scheidene leden van oordeel, dat de eenige weg
om aan deze grieven een einde te maken, her
ziening der wet is.
loozenkassen, kan worden medegedeeld, dat dit
punt by de regeering in overweging is.
Aan verdere verhooging van het subsidie voor
de kassen der landarbeiders, ten einde te ko
men tot verhooging van het aantal uitkeerings-
dagen, kan in de huidige omstandigheden be
zwaarlik worden gedacht.
In zake steunverleening aan werklooze kun
stenaars kan worden medegedeeld, dat aan de
gemeentebesturen gevraagd is, of zy bereid zyn,
tezamen met het Rük, subsidie te verleenen
voor dit doel. Hoewel vele gemeenten zich be
reid verklaard hebben tot medewerking, kan dit
niet ten aanzien van alle gemeenten, welker
medewerking vrijwel onmisbaar is om te sla
gen, worden gezegd. Overleg dienaangaande
wordt nog gepleegd.
De minister doet thans nagaan, of ook ar
beid van vreemdelingen in andere bedrijven
of beroepen, o. a. in het kappersbedrijf, afhan-
keiyk dient te worden gesteld van een ver
gunning.
Wat de zorg voor jeugdige werkloozen be
treft, zal ook het volgende jaar büzondere aan
dacht worden geschonken aan het cultureele
werk voor de jeugdige werkloozen, terwyi zal
worden nagegaan, of de Rüksmiddelen het mo-
geiyk maken, het kampwerk, dat op zoo uit
nemende wüze door het Nationaal Crisis-Co
mité en door de jeugdvereenigingen wordt ge
financierd. te stimuleeren.
Reeds thans kan de minister mededeelen, dat
"voor de kanalisatie van de Dinkel en de Bolks-
beek, benevens voor de verbetering van tal van
kleine rivieren en beken in Noord-Brabant en
in Limburg, uit hoofde van werkverschaffing,
subsidies in uitzicht zün gesteld. Dit geldt ook
voor het groote ontwateringswerk in Zeeuwsch-
Vlaanderen, terwyi de minister thans reeds wil
verklaren, dat voorstellen in zake inpoldering
van gronden in de provincie Groningen by hem
een gunstig onthaal zullen vinden. Dit geldt
eveneens voor werk in de duinen.
Aan den aandrang van verscheidene leden om
de vroegere steunnormen weer te herstellen, zal
de regeering geen gevolg geven. De herziening
heeft plaats gehad niet dan na ernstige over
weging en na ryp beraad. Het betreft hier een
afgedane zaak.
Uitbreiding van de regeling in zake het ver
strekken van goedkoope onvermengde marga
rine is naar het oordeel van den minister van
Economische Zaken niet mogeiyk.
De minister heeft termen kunnen vinden om
pensioenen van inwonende familieleden met in
komsten uit arbeid geiyk te stellen en deze der
halve in den vervolge voor 2/3 op den steun in
mindering te doen brengen.
Uitkeeringen krachtens de Ongevallenwet en
de Invaliditeitswet kan de minister evenwel in
deze regeling niet betrekken.
Tot het treffen van een steunregeling voor
schippers, venters en visschers kan de Regee
ring niet besluiten, daar deze groepen behoo-
ren te worden gerekend tot de z.g. zelfstandi
gen.
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan
van den Koninklijken Nationalen Bond voor
Reddingwezen en Eerste Hulp by Ongeluk
ken „Het Oranje Kruis" heeft h e d en in de
25ste algemeene Bonds-vergadering, welke
gehouden is in het gebouw van de „In-
dustrieele Club" te Amsterdam, de heer dr.
H. H. T. B ekenkamp uit Groningen,
oud-inspecteur van de Volksgezondheid, een
voordracht gehouden, waarin hy in groote
ïynen een overzicht heeft gegeven van het
ontstaan en de geschiedenis van het ju-
bileerende lichaam.
8 Juni 1909 kwam, aldus spr., een talrijk ge
zelschap, bestaande uit vertegenwoordigers van
een 25-tal Nederlandsche Organisaties, welke
zich geheel of gedeeltelijk bezig hielden met de
praktyk van het Reddingwezen of E. H. B. O.,
op uitnoodiging van wijlen Z. K. H., den Prins
der Nederlanden byeen in het Paleis op den
Kneuterdyk te 's-Gravenhage.
En wanneer ik my rekenschap tracht te ge
ven, waarom deze by eenkomst diepen indruk
op my heeft gemaakt, dan zyn dat in de eer
ste plaats de volgende woorden, die Z. K. H.
in deze vergadering sprak: „voor snelle en oor
deelkundige hulp by rampen is samenwerking
noodig, niet echter eene zoodanige, welke on
der den drang der omstandigheden wordt ge
boren, doch samenwerking, welke systematisch
wordt bestudeerd en voorbereid.
Aan wyien Z. K. H. komt de eer, niet alleen
te hebben ingezien, dat georganiseerde samen
werking noodig is, om de meest mogeiyke ef
ficiency te verkrijgen, dat was reeds door meer
bepleit, o. a. door den vroegeren Hoofdinspec
teur van de Volksgezondheid, dr. W. P. Ruysch,
maar dat ook te hebben verwezeniykt, deze
noodzakelijkheid te hebben omgezet in een
daad.
Deze daad: het stichten van den Nationa
len Bond voor Reddingwezen en E. H. B. O.
„Het Oranje Kruis" die in 1912 het prae-
dicaat „Koninklijke" verkreeg, is een ze
gen geworden voor Nederland.
Die onbevangen waarnemer zal in het mid
delpunt twee mannen zien, die beide resp. hunne
ziel hebben gelegd of leggen in het werk, dat
ze voor den Bond hebben verricht en nog ver
richten dr. C. J. Münlieff en dr, P. H. van
Roojen.
Spr. herinnerde voorts aan belangryke data
voor „Het Oranjekruis", o. m. de hulpverlee-
ning by de watersnoodramp in Zeeland in 1906
en die van 1916, waardoor Noord-Holland,
Utrecht, Gelderland en Zuid-Holland getroffen
werden.
Ook herinnerde spr. aan de stichting van
het Prins Hendrikfonds.
Het gevolg van de gebrekkige samenwerking
tusschen Oranje en Roode Kruis na 1917 was
dat de leiding van de cycloonramp in den
Achterhoek werd gelegd in handen van een
door den toenmaligen minister van blnnen-
landsche zaken ingesteld „Nationaal Steunco
mité". Sublata causa tollitur effectus: wanneer
de oorzaak wordt wegenomen, verdwijnen de
gevolgen. Het Nationaal Steuncomité bestaat
nog en beschikt nog over het overschot van de
gelden, die milddadig Nederland toen in ruime
mate heeft doen vloeien.
Er bestaan plannen, dat het Nationaal
Steuncomité, onder den drang der omstan
digheden geboren, dat dus een tydeiyk ka
rakter had, zal worden opgeheven en dat
de na liquidatie overgebleven gelden het
begin zullen vormen van een fonds voor een
Nationaal rampencomité. Vergeet men
daarby, dat wyien Z. K. H. reeds op 28
April 1910 op de eerste vergadering van
het Oranje Kruis het initiatief heeft geno
men tot de oprichting van een Nationaal
Fonds, dat den naam ontving van „Het
Prins Hendrik Fonds", teneinde by zware
rampen (dus een Rampenfonds) ook en
vooral direct steun te verleenen om hulp
te verschaffen? Dit „Prins Hendrik Fonds"
bestaat nog heden ten dage. Is het vormen
van bovenbedoeld plan dan wel handelen
in den geest van onzen Koninkiyken
Stichter? De vraag stellen is haar beant
woorden. Meer hiervan zeggen, wil ik niet.,
uit piëteit niet.
Wat is er nog noodig, om den arbeid vrucht
baar en efficient te doen zy'n?
Ik doe deze vraag aan alle vereenigingen,
aangesloten by, of. zooals het Roode Kruis, in
tiem samenwerken met den Bond.
Zonder vertrouwen geene waardeering en
waardeering is noodig voor eendrachtige sa
menwerking tot verwezeniyking van een groot
doel, samenwerking, zooals Z. K. H. dat zoo
kernachtig uitdrukte: „Samenwerking welke
systematisch wordt bestudeerd en voorbereid
voor snelle en oordeelkundige hulp by rampen,
welke het Nederlandsche Volk mochten tref
fen."
Te Vriezenveen heeft in de buurtschap Vrie-
zenveenschewük een brand gewoed in de wo
ning, bewoond door den arbeider A. Moes, waar
by de bewoners ernstige brandwonden hebben
opgeloopen.
De heer Moes was in het achterhuis bezig
met het vullen van de benzinetank van zün
motorrüwiel, waarby zyn 9-jarig zoontje hem
byiichtte met een petroleumlamp. Plotseling
vatte de benzine vlam en stond de motor en
spoedig ook de geheele woning in lichterlaaie.
M. en zyn zoontje, die ernstige brandwonden
opgeloopen hadden, sprongen in de voor de
woning loopende vaart, om de vlammen te
blusschen.
Hun toestand was echter zoodanig, dat rij
direct naar het ziekenhuis te Almelo moesten
worden overgebracht. Het zoontje is er het ergst
aan toe, voor zyn leven wordt ernstig gevreesd.
Ook de overige bewoners, die met moeite het
brandende huis konden verlaten, liepen brand
wonden op. Een zuigeling kon op het laatste
oogenblik door een raam gered worden, waarby
hy enkele kwetsuren opliep.
De woning en de inboedel, die niet verzekerd
waren, werden een prooi der vlammen.
