Granaten en guitaargetokkel bij 450 in de schaduw Kabinet-Theunis in de meerderheid Het nieuws van heden IN DE LOOPGRA VEN VAN HET CHACO-FRONT DE STEMMING IN DE KAMER Rudolf Hess naar Parijs DE BAROMETER VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 TEL. 13866 ABONNEMENTEN.- voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling VRIJDAG 30 NOVEMBER 1934 Ochtendblad DACBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Als de helden uit de IUas vechten Bolivianen en Paraguayers met woorden en wapenen Geen operette-oorlog De inzegening van het huwelijk van Prins George en prinses Marina in de Westminster Abdij te Londen. Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiig Beeldenstormers in Mexico Nieuwe postzegels van het Vaticaan Bij een gevecht vallen vier dooden. Handelsovereenkomst met Spanje HET HUWELIJK VAN PRINS GEORGE VAN ENGELAND De premier verklaart niet te zullen raken aan de sociale wetten Katholieke jongeren ageeren Theunis Bezoek van particulier karakter om entente-mogelijkheden te onderzoeken „Serenade" te Leipzig „In oudstrijdersgeest Betooging tegen een van gierig heid beticht bankdirecteur De Hertog van Kent begeeft zich in de statiekoets naar de Westminster Abdij. HET OVERLEG TE BATAVIA ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19072 NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek De zon staat te branden boven de jungle van het „no man's land" tusschen de voor ste loopgraven. Er wordt geen schot gelost. De soldaten liggen te dommelen in de hitte, op vijftig Meter afstand van den vijand. Het is een stilzwijgende overeenkomst dat er in den Gran Chaco tijdens de gloeiende middaguren niet gevochten wordt, doch gerust. Plots klinkt er een schreeuw door de wijde stilte: „Hé, Paraguayos, morgen ontbijten we in jullie loopgraven!" Het antwoord laat zich niet wachten: „In orde, Bolivianos, maar waarom stellen jullie tot morgen uit wat je vandaag kunt doen? Waarom geven jullie je eigenlijk niet over? Dat is toch veel veiliger?" „Een Boliviano geeft zich nooit over!" „Dat moet je je kameraden gaan vertellen in onze gevangenkampen!" „Die hebben zich met eere overgegeven!" „Jawel, met de eer van hun hachje ge spaard te hebben." Het onderhoud is daarmee niet ten einde, doch begint nu pas goed. Evenals de helden van de Ilias, houden de brave landverdedigers van Bolivia en Paraguay er van om elkaar de huid vol te schelden, alvorens ze handgemeen worden. Het woorden-duel wordt steeds vuriger, steeds feller, steeds venijniger, en terwijl het begint tusschen degenen die van beide partijen de krachtigste longen hebben en den grootsten mond kunnen opzetten, eindigt het in den regel met weinig welluidende spreekkoren. Tot onze spijt kunnen wij -onzen lezers zoo'n debat niet geheel weergeven, want in de twintigste eeuw drukt men zich eenigszins krachtiger uit dan in de dagen van Homerus, en er worden daar in de loopgraven van den Gran Chaco dingen ge zegd, welke uit een Nederlandsch dagblad ge weerd dienen te worden. Het einde is gewoonlijk dat de mannen, drif-, tig om een beleediging welke „insloeg", naar hun handgranaten en revolvers grijpen om er op uit te trekken. Op dit moment komt de commandant van de loopgraaf, een kapitein, tusschenbeide. „Houdt je gemak! Ezels dat jullie zijn! Straks lig je te verschrompelen van de dorst! Als je er maar om denkt dat niemand water krijgt!" Dat helpt. De soldaten gaan weer liggen en dommelen. Wat moet een mensch ook anders doen, wanneer het zoo om-en-om vijf en veertig graden in de schaduw is? En wanneer men aan deze zijde van het front zijn mond houdt, dan is men aan den overkant vanzelf stil. Ei- wordt in den Gran Chaco geen weerlooze bevolking geteisterd door veeleischende opper machtige soldaten. Men verwoest er geen kathe. dralen. Men verbrandt er geen bibliotheken. Want het Chaco-front ligt in de wildernis en zelfs de schaarsche nederzettingen der Indianen zijn ver weg. En wie bekommert er zich eigen lijk ernstig om het gebied waarvan hij nog niet zoo heel lang geleden voor het eerst den naam hoorde noemen? Dit neemt echter niet weg dat er daar mid den in Zuid-Amerika nu reeds sedert twee jaren verwoed gestreden wordt. Er vallen doo- den en gewonden. Er worden handgranaten geslingerd. Machinegeweren ratelen. Het kanon dondert. Vliegtuigen gooien bommen uit. Kort om, in den Gran Chaco woedt de oorlog als gisteren in Sjanghai, als eergisteren in Mands- joerije, in Polen en Rusland, in Turkije en Griekenland, in Marokko; de oorlog woedt er zooals de oorlog steeds ergens woedde sinds den morgen van 11 November 1918, toen de wapenstilstand gesloten werd. Men leert aan het Chaco-front, dat een mensch meer weerstandsvermogen heeft dan hij in zijn stoutste droomen durft denken. Tot deze conclusie kwam een Fransche journalist, die een maand in de loopgraven van Paraguay doorbracht en in „Paris Soir" van zijn avontu ren vertelt. Heeft u wel eens slecht gegeten in een hotel en u daar kwaad over gemaakt? Heeft u zich wel eens opgewonden over een ventilator, die niet goed werkte, over een bed dat niet lekker lag, over een half dozijn overi gens volkomen onschadelijke vliegen, die om uw hoofd zweefden terwijl u slapen wilde? Ga dan naar den Gran Chaco. Daar krijgt u pleizier in de muskieten, omdat ze niets meer kunnen doen, wanneer u eenmaal aan ze ge wend is. Daar slaapt u heerlijk op den grond. Daar vindt u het volkomen overbodig u meer dan twee malen in de week te wasschen. Daar eet u dingen, die wij u niet beschrijven zullen en die u, zoo lang u niet aan het Chaco-front is geweest, zelfs niet op een plaatje zoudt kun nen bekijken. Daar drinkt u groezelig water. Daar voorspelt de dokter u eiken dag het pal- ludisme en slikt u zooveel kinine, dat u de ka nonnen niet meer hoort en ookde gewon den niet die hulpeloos in het „no man's land" liggen en smeeken om water, dat niemand hun brengen kan. 's Morgens wordt men zonder moeite wakker, want het vriest dan zoo ongeveer. De Bolivianen die met hun verschillende grootsch opgezette aanvallen weinig succes hebben gehad, houden zich gedurende den nacht nogal kalm. Nu en dan davert er een batterij los, doch dat is voor de voorste loopgraven van geen beteekenis. Hier en daar weerklinken salvo's geweervuur. Dat zijn de gewone botsingen tusschen vooruit geschoven posten en verkenners. De zon komt even snel op als zij 's avonds ondergaat. De Bolivianen laten hun mitrail leurs ratelen. „Vooruit, ze vervelen me!" zegt de kapitein die het bevel voert. Meteen brengen de Paraguayers hun „ame- trelladoras pesadas", zware mitrailleusen, hun „ametrelladoras livianas", machinegeweren, hun mijnenwerpers en wie weet wat nog meer, in stelling. Vrij plotseling ontstaat een leven als een oordeel en een woedende strijd welke al heel weinig heeft van een operette-oorlog, ontbrandt. De Bolivianen ontwikkelen het meeste lawaai, want al valt er op hun materiaal wel het een en ander aan te merken, ze hebben een over vloed van ammunitie. Wie niet sterk is, moet slim zijn. Het „no man's land" is in den Gran Chaco tamelijk breed. De afstand tusschen de voorste vijande lijke loopgraven bedraagt vijftig tot honderd meter. Dat is een heel eind sinds het bij den oorlog hoort dat men elkaar zooveel mogelijk van handgranaten voorziet. De Paraguayers hebben in deze moeilijkheid voorzien door een speciale bleide voor handgranaten uit te vinden. Ze hoeven zich nu niet buiten hun loopgraven te wagen om de handgranaten weg te brengen, doch zenden ze van achter de veilige zand zakken naar de Bolivianen. De bleide welke men ook catapult zou kun nen noemen, bestaat uit twee dikke reepen caoutchouc van een meter lengte ongeveer en tien centimeter breedte. Deze reepen worden aan een paar boomtronken vastgemaakt, ter wijl de beide andere einden elkaar ontmoeten in een stuk zeildoek. De handgranaten, vrijwel het eenige natio nale product dat Paraguay in zijn strijd tegen Bolivia gebruikt, bestaan uit een stalen, met springstof gevulde peer waaruit een Bickford- lont steekt. De lont wordt ontstoken en na een paar seconden ontploft het geval. Men legt nu een handgranaat in het stuk zeildoek, de sterkste man van de compagnie trekt aan de reepen caouchouc tot die een lengte krijgen van een meter of drie, iemand ontsteekt de lont enpssst. Ergens in de verte hoort men een knal. Wanneer men de bleide voor het eerst pro beert, gaat de handgranaat wel erg hoog, maar zelden verder dan dertig meter. Er is oefening noodig om tachtig, negentig, honderd meter ver te gooien en vooral is het moeilijk te mikken. Voorts heeft de bleide dit bezwaar dat het caoutchouc wel eens half smelt in de zon. Dan vliegt er geen handgranaat de loopgraaf uit, maar hoort men plots een gil. En men heeft niet alleen een nieuwe bleide noodig, maar ook een nieuwen man om het ding te spannen. Lang duren de gevechten zelden of nooit. En wanneer het dan weer rustig wordt, haalt er iemand een guitaar uit een hoek en begint te tokkelen. Bepaald mooi is het geluid niet, want evenals de menschen, krijgen ook guitaren in den oorlog wel eens een kogel in hun huid. Maar het werd reeds gezegd in den Gran Chaco stapt men makkelijk over kleinigheden heen. En de jongens zingen weemoedige liedjes van de „novia" die ginds, thuis, wacht op haar held. VERWACHTING: Zwakke, veranderlijke j= wind, later uit Oostelijke richtingen, ne- r= velig tot half of licht bewolkt, droog weer, des ochtends iets kouder, later zelf- de temperatuur. Verdere vooruitzichten: des nachts kouder. ROME, 29 Nov. (V.D.) De Paus heeft beslo ten dat, ter herinnering aan het zoo juist be ëindigde Internationale Juridische Congres te Rome, het Vaticaan bij den aanvang van het nieuwe jaar herinneringspostzegels zal uitge ven en wel voor waarden van 25, 75 en 80 cen- tesimi en 1.25 Lire. De postzegels zullen re producties bevatten van de werken van Raphael, die in de Stanza della Segnatura in het Vati caan aanwezig zijn en betrekking hebben op het recht. MEXICO, 29 Nov. Naar de „Prensa" uit Duitla in Chiapas meldt, hebben Zondag j.l. vertrou wenslieden van den gouverneur van dezen staat getracht, heiligenbeelden uit de kerken te ver wijderen en te verbranden. De bevolking trachtte dit te verhinderen. Het kwam tot een vuurge vecht, waarbij vier personen gedood en 17 zwaar gewond werden. Onder de gedooden bevindt zich een kind. Het blad der Mexicaansche regeering „Na tional" publiceert een bericht van de „New- York Times", volgens welke Amerikaansche ka tholieke kringen een boycot van Mexicaansche waren willen organiseeren, waarbij de Joden zich, naar men verwacht, zouden aansluiten. Men seint ons uit Madrid d.d. 29 Nov.: Met 212 tegen 32 stemmen hebben de Cortes hedenmdidag definitief haar goedkeuring 'ge hecht aan de ratificatie van de Spaansch-Ne- derlandsche handelsovereenkomst. Onze Brusselsche correspondent seint ons d.d. 29 dezer: De vertrouwensmotie in het kabinetTheu- nis is in de Belgische Kamer aangenomen met 93 stemmen tegen 83 bij 5 onthoudingen. Twee katholieke leden, een vertegenwoordiger van de Waalsche arbeiders en één vertegen woordiger van den Waalschen middenstand, hebben tegen de Regeering gestemd. Zes leden waren afwezig. De laatste dag van het debat over de regee- ringsverklaring van het kabinet-Theunis, was, over het algemeen beschouwd, tam. 's Ochtends moest reeds te half 12 de zitting worden opge heven, daar geen enkel der ingeschreven spre kers aanwezig was. 's Middags heeft de heer M. H. Jaspar, de woordvoerder van het groepje extreme liberalisten, aan de oppositie verzaakt, nadat dé heer Theunis had toegezegd, dat het ontwerp-steunverleening aan spaarbanken, zoo als ten aanzien van den Belgischen Boeren bond e.a., bij de Kamer zal worden ingediend, dus aan parlements-contfole zal worden on derworpen, in plaats van dat het ontwerp bij volmachtbesluit zou worden ingevoerd. Van belang in de namiddagzitting was de verklaring der Katholieke Arbeidersafgevaar digde Marck. Deze legde er den nadruk op, dat zijn groep zich beschouwt als de democra tische vleugel van de rechterzijde, waarvan de ze zich niet wil losrukken. Echter wilde de groep volstrekte zekerheid verkrijgen omtrent het lot der sociale wetten in België. Deze woorden lokten van den heer Theunis de verklaring uit, dat er slechts met omzich tigheid zal worden gesnoeid aan de uitgaven voor arbeid en sociale voorzorg en dat de re geering de verbintenis aangaat niet te raken aan de sociale wetten. Nooit zal de regeering haar politiek steunen op de gunsten van on verschillig welke klasse der bevolking. Deze verklaring werd luide toegejuicht. Jongeren te Brussel en Leuven aan het ageeren om te vormen, wat zij noemen, een anti-plu tocratisch front en een actie te voeren tégen de neigingen van het hyper-kapitalisme, om zich meester te maken van de staatsleiding, zooals deze jóngeren zeggen te vreezen. Allerlei kreten en leuzen omtrent revolutie van rechts, worden door deze Katholieke Jon geren de lucht ingeworpen, waardoor de poli tieke verwarring hier nog grooter wordt. Bij een geval van beeldenstorm in Mexico zijn vier dooden in een gevecht gevallen. Boycot actie van Amerikaansche katholieken? Rudolf Hess met von Ribbentrop vertrekt bin nenkort naar Parijs. Onrust in Bolivia. In de hoofdstad en elders zouden anti-oorlogsdemonstraties zijn gehou den. Salamanca legeraanvoerder? Het Kabinet-Theunis in de meerderheid bij de stemming in de Belgische Kamer. Handelsovereenkomst met Spanje definitief door de Cortes aanvaard. De omroeporganisaties achten de voorgestelde oplossing van het zendervraagstuk aannemelijk. Pater Frans Hoowaarts S.V.D. benoemd tot Apostolisch Vicaris van Tsaochowfu in Zuid- Sjantoeng (China). Autobandieten en helers voor de rechtbank. Prof. H. A. Kaag over Nederlands handelspoli tieke maatregelen in de practijk. Een geval van kolendampvergiftiging te Goes. Minister Deckers heeft in de Tweede Kamer zijn Defensie-beleid verdedigd. BERLIJN, 29 Nov. (Reuter.) De Ber- lijnsche correspondent van de „Natio nal Zeitung" te Essen bevestigt, dat de plaatsvervangende leider der N.S.D.A.P., Rudolf Hess, binnenkort naar Parijs zal gaan. MiiNCHEN 29 Nov. (Reuter). Vijftienhon derd nat.-sociaüsten, verscheidene met trom mels en hoorns, hebben na een rondgang, door het centrum van Leipzig een betooging gehou den voor het huis van den bankdirecteur Otto Lippold. De betoogers droegen doeken met opschrif ten als „Lippold vijand van het Volk" enz. Na dat de trompetters de familie Lippold een „se renade" hadden gebracht, werd de voortduren de grooter wordende menigte door eenige nazi-leiders toegesproken. Lippold werd be schuldigd van het „hamsteren" van levensmid delen en kleeding. Ofschoon hij een vermogen van 1.300.000 Mark bezat, had hij, naar beweerd werd, „aan de propagandisten van het winter hulpfonds welwillend 1 pond meel geschonken." De betooging werd besloten met den herhaal den uitroep „Heil Hitier" en „Sieg Heil." De menigte verspreidde zich ordelijk als zij gekomen was in rijen van vier Niettemin heb ben verschillende bladen verzocht, Lippold in verzekerde bewaring te stellen, „teneinde hem tegen de woede van het volk te beschermen." De woordvoerder van uiterst links, de heer Spaak, leider van de Action Socialiste, die on langs voor zijn extremisme met uitzetting uit de socialistische partij werd bedreigd, heeft in een lange en ophitsende rede, die door geheel de socialistische linkerzijde werd toegejuicht, maar waartegen rechts heftig protesteerde, ver klaard, dat indien er 300 millioen frank op ar beid en sociale voorzorg zou worden bezuinigd, de arbeiders in de industriegebieden tot revolu tie zouden overgaan. Ondanks deze ophitsingen is er met kalmte over de vertrouwensmotie, ingediend door de heeren Poullet en Max, gestemd. In den Senaat, waar het debat morgen wordt ingezet en slechts een dag zal duren, zal de meerderheid wellicht iets grooter zijn. Buitengewoon stevig staat het kabinet dus niet, maar de Kamer heeft toch voldoende doen biijken, dat zij de regeering-Theunis—Francqui een eerlijke kans wil geven om op haar wijze den economischen toestand van België te ver beteren. Onder de bevolking is de achterdocht tegen over deze regeering vrij groot gebleven en deze komt nog steeds tot uiting in de pers van alle schakeering. Daarenboven zijn de Katholieke In verband met een uitnoodiging van Fran sche oud-strijders, zou Hess een particuler karakter geven aan deze reis, welke dient ter bestudeering van de mogelijkheden voor een Fransch-Duitsche entente, „die geïnspireerd wordt door den geest der oudstrijders." Hess zou op zijn reis vergezeld worden door von Ribbentrop, Hitler's bijzonderen afgevaar digde voor ontwapeningskwesties oftewel bui tengewoon ambassadeur. Het Duitsche Nieuwsbureau deelt mede. dat bevoegde kringen niets van dit reisplan afwe ten, doch deze mededeeling zou moeten dienen, om het niet-officieele karakter van de reis te onderstreepen. TOKIO, 30 Nov. (Reuter.) De Japansche mi nister van Buitenlandsche Zaken hield heden een rede in den Landdag, waarin hij ook een uiteenzetting gaf over de onderhandelingen te Batavia. De minister betoogde, dat Japan zorg vuldig alle Nederlandsche voorstellen zou be- studeeren. Hij hoopte op een spoedig succes der beraadslagingen. Stand op Vrijdag 1 uur v.m.: 77245 Vorige stand: 774.6.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1