m Commissaris van politie door hoofdagent doodgeschoten Kerk en nationaal-socialisme PROCES INSPECTEUR BONY Politieke moord te Leningrad De Saarstemming Het nieuws van heden PROJECTIETIJD KINOHUIS VOS HET POLITIESYSTEEM IN 'T GEDRANG KERKEL. KUNST DRAMA TE SCHIEDAM MGR. BARES TERUG UIT ROME Ramp te Beiroeth DE BAROMETER VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ de SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 ZONDAG 2 DECEMBER 1934 Ochtendblad Groote schuld heeft het geheele, geheimzinnige en almachtige stelsel der „Suret nationale" Stavisky-wonde nog vol vuil Het Weer Een anti-Hitleriaansche bond voor Katholieken en Protestan ten opgericht Secretaris Ban de communistische partij-organisatie te Lenin grad doodgeschoten Een vertrouweling van Stalin Edel-Kopersmederij Monstransen - Kelken Altaren Communiebanken THE0D. JORNA Zn. Voor een waarachtig Christendom'' De politiever ster king Bloedbad in Tsjecho- Slowaki je Een démenti te Praag Wraak wegens degradatie waar schijnlijk de oorzaak Slachtoffer op slag dood Hitier zou voorgesteld hebben, een Kerstvrede met de Kerk te sluiten Het Vaticaan echter voorzichtig Mgr. Bares Nadere bijzonderheden DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Red-Star-Lïne verlaat Antwerpen Groote brand vergt het leven van dertien arbeiders Hoogleeraar contra Hitier Half jaar de gevangenis in NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19076 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. éen 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek (Bijzondere correspondentie) Nu loopt het proces van inspecteur Bony tegen het weekblad Gringoire al sinds drie dagen, en de aanklager is steeds uieer op een beklaagde gaan lijken. Van de talrijke hooggeplaatste getuigen, die voor beide partijen gedagvaard zijn, heeft het meerendeel zich laten verontschuldigen als ziek of op reis. Het is dan ook een gevaarlijk terrein, waarop het proces zich beweegt, en de politie-officieren, directeurs en hooge ambtenaren wagen zich liever niet op dit hoogst onveilig gebied. De toeloop van het publiek is des te grooter. De poorten van het gerecht worden dagelijks belegerd. Binnen ziet men op de tribune een vreemdsoortig auditorium: leden van de Aca démie francaise, zooals Pierre Benoit en Marcel Prévost, schromen zich niet zich in één rij te be vinden met Carbone en Spirito de beruchte gangsters van Marseille en de Riviera, die in dertijd door Bony als de moordenaars van Prince werden gevangen genomen en hem met hun intiemsten haat vereeren; zij zijn met groot gevolg naar Parijs gekomen om hem in de Val te zien. De slanke jonge inspecteur met zijn vlot voorkomen dat hem steeds weer sympathieën wint ondanks zijn affaire, is nog wel niet ge heel uit het veld geslagen, maar staat er da gelijks slechter voor. Tegenover een storm Van beschuldigingen, waarvan de voornaamste deze zijn, dat hij met Jo-la-Terreur, den man, die de Stavisky-cheques aan de politie over handigde, onder één hoedje heeft gespeeld, dat Jo voor deze gedienstigheid 200.000 francs ont ving van de politie, waarvan Bony er weer 120.000 in den zak stak kan hij maar twee dingen ter verdediging inbrengen. Het eerste is het getuigenis van Jo zelve die op het oogenblik een Parijsche gevangenis bewoont en er zijn mémoires schrijft voor een groot dag blad welke volhoudt, dat hij de chèques niet voor geld heeft overgegeven. In dat geval zou hij een Parijsch avondblad, dat de politie met 800.000 frs. verre overboden had, de talons hebben afgestaan. Hij heeft ze aan de politie overhandigd voor niets anders dan Bony's ver zekering, dat hij voor verdere vervolging ge vrijwaard zou blijven. Jo heeft hieraan nog bittere klachten toegevoegd, want Bony kon zijn woord niet houden en Jo heeft het geld zoowel als zijn vrijheid ingeboet. Het tweede lichtpunt voor Bony is het ge tuigenis van enkele collega's, die meedeelen, dat men hun van zekere zijde herhaaldelijk groote sommen gelds heeft geboden om belas tend materiaal tegen Bony in handen te krij gen. En daarmee is alles, wat tot nu toe voor zijn verdediging waarde heeft, gezegd. Inmiddels heeft de beschuldiging, die Ma dame Cotillon j.l. Dinsdag tegen Bony in bracht, tot een -vooronderzoek geleid en dreigt hem nog heel wat gevaarlijker te worden dan het proces met de Gringoire. Een slacht offer, dat hij jaren geleden gemaakt zou heb ben valt hem thans op het ongunstigst moment in den rug aan. De zaak is als volgt: Madame Cotillon, een vrouw, die door een jeugdzonde met de politie bekend was geworden, beweert, dat enkele medeweters van haar verleden, per sonen uit de kringen van het Stavisky- en Oustric-schandaal, Aubard, Faillant, een der bekendste Fransche oorlogsvliegers, die voor aon nnWegens bedriegerijen veroordeeld werd, 400.000 francs van haar hebben afgeperst voor 6fn die op het punt van te springen stond. Toen men nog meer van haar verlangde, en tenslotte een millioenensom eischte, weiger de zij. En op dat oogenblik zou Bony zijn op gedoken met haar fotografieën, die in het po- litie-album stonden, en haar met publicatie ge dreigd hebben indien zij niet voor het geld opkwam. De zaak is serieus. Madame Cotillon kon het gerecht de talons der chèques toonen, met de namen der beschuldigden onderteekend. Zij wees er op, dat zij al vroeger gepoogd heeft, haar afpersers aan te klagen, maar dat de rech ter van onderzoek haar afwees. Tegenover deze feiten kon Bony nog niets steekhoudends inbrengen Toch wist de inspecteur zich te verweren door een tegen-aanval, niet tegen zijn aan klaagster, maar tegen de Sureté, wier beambte hij toch steeds nog is. Hij liet door zijn advo caat doorslagen van drie berichten aan het gerecht toonen, welke hij in '33 heeft opgesteld en waarin zoowel de zwendel met de valsche bons van Bayonne als die van de Caisse Auto nome werd medegedeeld. Vandaag brengt hij tegen zijn chefs in, dat zij deze berichten heb ben achtergehouden. Een geheel onverwachte wending, zooals men Ziet! De eerste getuigen der Sureté zijn reeds voor het gerecht verschenen. Zij loochenen alles, voorloopig. Maar met deze nieuwe aanklacht, die Bonny's bescnadig- de reputatie op moet lappen, is de persoonlijke sfeer ,telo°i' gegaan. Niet meer Bonny alleen is hier beschuldigd, maar het ge heele systeem, dat geheimzinnige, gecompliceer de en alinachtige systeem der Sureté nationale, tot in linde aar' daar zelfs de jury erkende, dat zij sedert het begin van het proces bespmnneerd werd. Het poutie-systeem heeft zich, thans tegenover een der zwaarste verwijten te verdedigen, te zwaarder, daar het door een van haar eigen bedienaren gedaan werd en m®n mag wel aannemen, dat het geval-B°nny zijn weerklank zal vinden in het politieke leven. En tegelijk ziet men er alweer een bew«s in, hoeveel vuil nog steeds in de wonde-Stavisky zit, en hoe gevaarlijk het is die aan te raken. pARljS' 1 Dec. (V.D.). Inspecteur Bonny is gearresteerd op een bevel tot voorgeleiding, uit gevaardigd door den rechter van instructie in de zaak-Volberg. Inspecteur Bony mei Zijn verdediger Verwachting: Matige tot krachtigen Zui- j| delijke tot Zuid-Westelijken wind, zwaar E bewolkt of betrokken, aanvankelijk wei- s nig of geen later toenemende regenkans, EE z7 iets zachter. Verdere vooruitzichten: Waarschijnlijk plaatselijk zacht regenachtig weer. 99 MOSKOU, 1 Dec. Qe secretaris van de com munistische partijorganisatie Van Leningrad, Kirow, is hedenmiddag in het partijgebouw al daar door een terrorist doodgeschoten. Kirow was lid van de cehtrale regeering. De moor denaar, wiens naam nog niet bekend is, is door de GPOE gearresteerd. Kirow was reeds voor den oorlog lid van de communistische partij, op het laatste congres der partij werd hij gekozen tot derden assistent van Stalin. Bovendien speelde hij een belangrijke rol in de industrialisatiepolitiek in Noord-West- Rusland. Kirow ging door voor een der in tiemste aanhangers Van stalin, wiens ver trouwen hij in vollen omvang genoot. De moord werd gepieeg,j voor het voormalige Smolnipaleis, waar thans de leiding der partij - organisatie is overgebracht. De dader werd na een kort gevecht gearresteerd. Op hem vond men een revolver en verscheidene patronen. Er wordt thans een uitgebreid en streng onder zoek ingesteld. Hedenavond is een rouwbetooging gehouden, waarin Kirow gehuldigd werd ajs een der groot ste strijders der partij. HAARL. HOUTTUINEN 72 AMSTERDAM - TEL. 48539 SAARBRÜCKEN, 1 Dec. Op een vergade ring, waaraan werd deelgenomen door Pro- testantsche en Roomsch-Katholieke geeste lijken, is besloten tot oprichting van een nieuwe partij, de Duitsche Volksbond geheeten, die een religieuzen grondslag heeft. De bedoeling is dat deze partij de leden der Roomsch-Katholieke en Protes- tantsche kerken, die op grond van hun ge weten niet accoord kunnen gaan met het nationaal-socialisme, zal omvatten. Een motie is aangenomen, waarin het felle ingrijpen der nationaal-socialistische regeering in kerkelijke vraagstukken in Duitschland wordt afgekeurd, evenals de propaganda onder de Duitsche jeugd. In de motie werd verder ge zegd. dat de nieuwe partij zal strijden voor een waar Christendom en een waar „Deutschtum". Het devies van de partij zal zijn: Voor Chris tus en Duitschland, tegen het nationaal-socia lisme en neo-paganisme. Als voorzitter van den nieuwen bond treedt op dr. Tinnes. Volgens een bericht van nat.-soc. zijde heeft de nieuwe partij een program gepubliceerd, dat zuiver in separatistische richting zou loopen. Het orgaan van de „Deutsche Bund" zal de „Neue Saarpost" zijn. GENèVE, 1 Dec. (V.D.). In haar heden ge publiceerde rapport deelt de regeeringscom- missie van het Saargebied mee. dat voor den verkiezingstijd 100 politieagenten door de com missie zijn aangesteld, welke in twee speciale formaties zijn toegewezen aan de staatspolitie te Saarbruecken en het Iandjagerscorps te Saar- bruecken, teneinde zoo noodig naar andere plaatsen van het gebied te kunnen worden ge- expedieerd. TT V Ook in Frankrijk is de belangstelling voor de luchtvaart groeiende. De vlieger Kronfeld stijgt op voor het maken van acrobatische toeren PRAAG, 1 Dec. (V.D.). Het Tsjecho-Slowaak- sche persbureau deelt mede, dat het bericht van het dagblad uit Boedapest „Magyarsag" betreffende botsingen tusschen Slowaaksche en Tsjechische troepen van iederen grond ont bloot is. Dit blad had gemeld, dat kort na den aanslag te Marseille bevel was gegeven tot ma noeuvres, waarbij de aanvallende afdeeling uit Slowaaksche regimenten zou hebben bestaan tegenover welke zuiver Tsjechische troepen ston den. Deze laatsten zouden nu de aanvallende troepen met de bajonet op het geweer hebben teruggedreven. Het zou hierbij tot botsingen gekomen zijn, waarbij met scherp zou zijn ge schoten. Het blad meldde, dat 145 soldaten ge vallen waren. Een verschrikkelijke gebeurtenis heeft zich Zaterdagmiddag afge speeld op het hoofdbureau van politie te Schiedam. De hoofdagent van politie C. C. v. d. K. heeft daar zijn chef, den commissaris van politie F. Ellenberger, doodge schoten. Zaterdagmiddag waren drie agenten op het hoofdbureau ontboden om door den commis saris officieel op de hoogte te worden gesteld van hun degradatie in verband met hun ge drag van den laatsten tijd. Onder dit drietal bevond zich de hoofdagent C. C. v. d. K. Te omstreeks twee uur meldde het drietal zich aan en werd toegelaten tot de kamer van den com missaris, die achter zijn bureau zat. Nauwelijks was de hoofdagent in de kamer, of voor er nog een woord was gewisseld trok hij zijn dienstrevolver en loste zes schoten op hoofd en borst van zijn superieur. Deze zonk ineen en was onmiddellijk dood. De twee andere agenten grepen den woeste ling direct vast, terwijl op het geluid van de Grootste verhuurkantoor van onbrand bare smalfilm; pracht collectie normaal films, speciaal voor patronaten en ver- eenigingen en particulieren NORMAAL- EN SMALFILM-, t i'l'ARAT EN zoowel voor kleine als groote zalen. Ceintuurbaan 195. b. d. v. VVoustr., A'dam Telefoon 29214 Onze Romeinsche correspondent seinde ons d.d. 1 dezer: De Bisschop van Berlijn, Mgr. Bares, is gis teren, na een verblijf Van een weejC) weer uit Rome vertrokken. De besprekingen, die hij ten Vaticane heeft gevoerd, hebben nog feitelijk geen wijziging gebracht in de verhouding tus schen den H. Stoel en Duitschland. De Bisschop van Berlijn, die met den Bis schop van Freiburg en den Bisschop van Os- nabriick zitting heeft in de bekende commissie, welke met de Duitsche regeeringsvertegenwoor- digers min of meer chronische onderhandelingen voert over de uitvoering van het Concordaat, heeft de Vaticaansche autoriteiten in kennis ge steld van het resultaat der laatste besprekingen die, zooals reeds eerder gemeld werd, niet vol doende positief waren. De voorstellen der Hit- lerregeering over de verhouding van de Katho lieke arbeiders- en jeugdvereenigingen tot de nat.-soc. organisaties, Arbeidsfront en Hitler- jugend, konden door de Duitsche bisschoppen en door het Vaticaan niet als bevredigend be schouwd worden. De formuleering, die van regeeringszijde werd voorgesteld, liet geen genoegzamen waarborg voor het bestaan dier Katholieke vereenigingen, zooals dat in het Concordaat is vastgelegd. Op dit punt is men, trots herhaalde besprekingen niet verder gekomen. Tegelijk bleef ook het vraagstuk der z.g. Weltanschauung onbevredi gend. Trots enkele kleine acties van de regeering tegen de anti-christelijke propaganda, door ver bod van een tijdschrift en dergelijke, blijft de heidensche gezindheid en propaganda in de breede lagen der Hitlerbonden en in alle ran gen van de Duitsche samenleving haar gang gaan. Deze toestand is voor het Katholieke geloof gevaarlijk. In deze omstandigheden ontbreken dus genoegzame voorwaarden voor een nieuw accoord, waarop de Kerk concessies zou doen op het gebied van haar organisaties en vrij heden. Zooals men weet, is de feitelijke kerkver volging in Duitschland sedert eenige maan den aanzienlijk geluwd. De verklaring daar van is waarschijnlijk voornamelijk te zoeken in den wensch van de regeering om mei het oog op het a.s. Saarplebisciet de Katho lieken aldaar niet tegen Duitschland in te nemen. Maar deze betrekkelijke rust be- teekent allerminst een geordende rechtstoe stand. Het is mogelijk, dat Hitler met het oog op hetzelfde plebisciet en op den binnen- landschen Duitschen toestand den wensch heeft een Weihnachtsfriede te sluiten en dat het bezoek van Mgr. Bares met dezen wensch een, zij het verwijderd verband hield. Maar na de opgedane ervaring is het duide lijk, dat van de zijde der Kerk weinig geest drift bestaat voor een accoord, dat slechts op papier zal bestaan en eenigen tijd lang voor de propaganda zal worden uitgebuit, om daarna weer in vergetelheid te geraken. Alleen op de basis van een feitelijke wijzi ging in de godsdienstige houding van het nationaal-socialisme kan een accoord met nieuwe concessies der Kerk worden opge bouwd. Onze Romeinsche correspondent seinde cns d.d I dezer: De retraite van het Pauselijk Hof is heden ochtend beëindigd. De H. Vader heeft de ge wone audiënties hervat. schoten twee inspecteurs, die zich in een kamer in de nabijheid bevonden, toe snelden. Inspec teur Blomsma arresteerde den hoofdagent, die zijn leeggeschoten revolver op den grond had geworpen. Van alle zijden snelde hulp toe. De verslagenheid en ontsteltenis op het bu reau waren begrijpelijkerwijze zeer groot. On middellijk is burgemeester H. Stulemeyer ge waarschuwd, die eenige oogenblikken later ter plaatse was. Ook het parket uit Rotterdam arriveerde weldra om onmiddellijk den hoofd agent in verhoor te nemen en getuigen te hooren. De oorzaak van dit drama moet gezocht worden in de degradatiequaestie. Van der K. staat bekend als een impulsief man, die ook nogal eens gebruik maakt van sterken drank, naar men zegt. Het is niet uitgesloten, dat hij ook Zaterdagmiddag, voor hij naar het bureau ging, wat had gedronken. Van een vroegeren twist tusschen hem en den commissaris is nog niets bekend. De dader is getrouwd en vader. Commissaris Ellenberger was in Schiedam een zeer gezien politieman. Hij stond bekend als strikt rechtvaardig en eerlijk, terwijl hij bij vele gelegenheden zijn goede hart toonde. Hij werd in 1900 te Schiedam benoemd als inspec teur. Voor dien was hij werkzaam te Haarlem. Op 11 Juli 1914 volgde zijn benoeming tot com missaris. E. was gehuwd en had een kind. Betreffende den moord op commissaris Ellen- berger vernemen wij nog nadere bijzonderheden, welke afwijken van de eerste lezing, welke wij ontvingen. Commissaris Ellenberger bevond zich in zijn kamer op het hoofdbureau in gezelschap van de agenten Hagendijk en Viscli, die geheel buiten de degradatiequaestie staan. De commis saris was bezig met de agenten eenige dienst zaken te bespreken en orders te geven. Plotseling werd de deur opengeworpen er was niet geklopt en verscheen de ex-hoofd agent v. d. K. Hij was juist met ingang van Zaterdag weer gewoon agent. Met de woorden: „hier zijn mijn papieren", wierp hij eenige stuk ken op tafel. Tegelijkertijd trok hij zijn auto matisch pistool. Op dat oogenblik riep de com missaris: „Wat ga je nu doen". K. antwoordde niet, doch vuurde a bout portant zes schoten af. De commissaris maakte nog een beweging tot afweer, doch hij zonk achter zijn bureau ineen. Drie kogels waren hem door het hoofd gegaan, twee hadden hem in de borst getrof fen. De twee agenten grepen den dader onmid dellijk vast. Hoofdinspecteur E. M. Dasoul, die in het naastgelegen vertrek zat, snelde toe en pakte K. bij den kraag. Ook de agenten en de inspec teurs Blomsma en Cloeseman kwamen op het geluid van de schoten de trap op. De dader werd in een der cellen van het hoofdbureau ingesloten. De geneesheeren dr. A. de Leeuw en dr. J. v. d. Berg waren enkele oogenblikken later aanwezig. De commissaris gaf toen nog tee kenen van leven, doch enkele oogenblikken later overleed hij, gesproken heeft hij niet meer. Drie kwartier later arriveerde het parket uit Rotterdam, bestaande uit mr. Reumer. subst.- Officier van Justitie en mr. Broms, rechter commissaris, benevens een griffier. De dader is met zijn slachtoffer gecon fronteerd. Hij legde een volledige bekentenis af. De man was zeer kalm en het bleek, dat hij niet onder invloed van drank verkeerde. Het lijk is voor sectie in beslag genomen en vervoerd naar het Algemeen Ziekenhuis. De verslagenheid is zeer groot in Schiedam. De commissaris was zeer gezien in de gemeente. Ook in politiekringen had men een botsing tusschen den ex-hoofdagent en den commis saris allerminst voorzien, temeer daar de laat ste zeer veel geduld met v. d. K. heeft gehad. Mgr. Bares terug uit Rome. De Kerk gereser veerd tegenover een door Hitier aangeboden Kerstvrede. Politieke moord te Leningrad. Een vertrouwe ling van Stalin doodgeschoten. Twaalf Imro-leden in Bulgarije ter dood ver oordeeld. Dertien dooden bij een zwaren brand te Bey- roeth (Syrië). Het Saarplebisciet. Een anti-Hitlerïaansche bond opgericht voor katholieken en protestanten. Clearingverkeer met Duitschland. Het opgezegde verdrag verder verlengd. Wijziging in de leiding van het Ned. Clearing- Instituut. Wijziging der Vleeschkeuringswet voorgesteld. Commissaris van politie te Schiedam door ex- hoofdagent doodgeschoten. Wetsontwerp ingediend tot regeling van den invoer van gloeilampen. Nederlandsche delegatie van de R.K.S.P, bij de Kath. Unie in België. Doodelijk verkeersongeluk te Hilversum. Beurs van New-York: rlcmming prijshoudend. Onze Brusselsche correspondent seinde ons d.d. 1 dezer: Te Antwerpen is thans bevestiging ontvan gen van het gerucht, dat de kantoren van de Red-Star-Line gesloten zullen worden, welk besluit een groot verlies beteekent voor stad en haven. Geven Nooit voelt de mensch zóó sterk het genot van het geven als in deze dagen vóór zes December. Wij putten onze hersens uit om toch maar iets te bedenken, waarmede we een ander kunnen pleizieren. We zien gaarne lachende kinderge zichten. Een kinderhand is gauw ge vuld. Het komt niet op de grootheid of de hoeveelheid aan, maar op het voldoen eener illusie. En de grooten blijven kinderen in een hoekje van hun ziel. We willen ook graag die groote kinderen voldoen. We willen vrienden en bekenden met iets ver blijden. De staf van den Sint heeft ons aangeraakt en over ons is de behoefte gekomen om wat vreugde rondom ons te verspreiden, om blij heid in het bestaan van een ander te brengen. Dat is het wondere geheim van Sint Nicolaas; hij deed goed en zet anderen aan om goed te doen. Hij leert ons het geluk van het geven. PARIJS, 1 Dec. (V.D.). In de haven van Bei roeth (Syrië) is in de opslagplaatsen, waar veel licht ontbrandbaar materiaal lag, 'n ontploffing ontstaan, die onmiddellijk door brand gevolgd werd. Dertien arbeiders werden gedood. Ver scheidene hunner verbrandden levend, de ove rigen werden door neervallend materiaal ge dood. Men vreest, dat het aantal slachtoffers nog grooter zal blijken te zijn De Fransche oppercommissaris voor Syrië is op de plaats des onheils aangekomen. BERLIJN, I Dec. (V.D.). Prof. Johannes Leisegang, hoogleeraar in de philosophic aan de universiteit te Jena, is veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf wegens beteediging van Hitier. Hij werd ervan beschuldigd, gedu rende de rede van Hitier bij de begrafenis van Von Hindenburg te hebben gezegd, dat Hitier maar moest ophouden met spreken, want dat hij slechts een verkiezingsrede uitsprak. Verder zou hij hebben beweerd, dat het niet te pas kwam, dat een korporaal een rede hield over een veldmaarschalk. De hoogleeraar gaf toe, het eerste gezegd te hebben, doch hij ontkende de laatste uitlating. I vuwnniiniiiiiiinMj/M) ff/ 4 /s7 Stand op Zondag 1 uur v.m.: 765 Vorige stand: 775.5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | | pagina 1