Nieuwe Haarlemsche Courant | 1934 | 8 december 1934 | pagina 7

Oviedo, het hart van Asturië

<fid w&aal wn den da§

PER VLIEGMACHINE DE WERELD ROND

ff

Neil

Lyndon
Pntsnapt

STUG EN STOER VOLK

GOUDKOORTS

ZATERDAG 8 DECEMBER 1934

Oe herovering van Spanje op de
Moor en werd vanuit dit
kraaiennest ingezet

Westgotische bouw
kunst

Zonsverduistering in
1936

Luchtpost Amerika
China

Goedkoope maaltijden
in Duitschland

Grootste atlas ter wereld

Vroege sneeuw ia Japan

het Noorden

AANGIFTE MOETOP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIE MAAL VIER EN TWINTIG UUR NA HET ONGEVAL

DOOR
VICTOR
BRIDGES

Om kwart over negen 's avonds stopt de
Asturië-express in Oviedo. 's Morgens om
kwart voor negen is hü uit Madrid ver-
r°kken. Ruim een halven dag heeft hij ge-
°ornd en gezucht. Eerst door de vlakte van
k Ud-Kastilië, met links en rechts het rood-
t^iihe land, 's zomers verzengend heet, 'swin
gs Pijnigend van kou. Zelden een molen, maar
,eel rotsgrond. Later door het bergland met
'®Pe insnijdingen, steeds hooger en wilder.
Daar wachten de bewoners van de kleine
•"aatsjes op de gebeurtenis van den dag: de
ankomst van den express. In Spanje stopt zelfs
express nog vaak. Heb je geluk, dan zie je
°S ttannen met de typische Asturische muts,
gele hemd en het vest-met-lange mouwen.
b dan by het vallen van den avond: Oviedo,
hart van Asturië. Nog een uurtje en de
eih stopt aan 't schuim van den Atlantischen
eeaan, in Gijón. Dan heb je een express ge-
ïeif1611' den enigen trein in Spanje waaraan 'n
Zi h 6 sneItleid eigen is. Maar wanneer men
Va. tevreden stelt met de correo, de boemel
h zes uur 's avonds uit Madrid, dan zie je
den volgenden morgen tegen tien uur den
'üoh? van Oviedo's kathedraal hoog tegen de
t)etl afsteken, 't Kan ook wel wat later wor-
Jr Maar met zoo'n correo zie je ook meer
nneer je maar eenmaal den nacht over de
hem° t* Kashljaansche vlakte doorgesukkeld
het an kan 't gebeuren, dat op het pad naar
c hooge stationnetje (weidsche naam voor
der 'n Planken gevattën grindhoop met of zon-
fcj; Wachtruimte) een oude liedjeszanger met
oi» draailier komt aangesjokt net te laat
de 5jentjes langs de coupé's op te halen. Of op
r,, ,Pergweiden, tusschen grijze rotsen, zie je,
dat Uit het raampie leunend, het vee grazen,
verren omtrek, ja uit Extramadura, naar
6r gebracht is.

Is jSturië is het land der opstanden. En Oviedo
de 7 kart er van. Geen wonder. Waar heeft
jhatuur op het Iberisch schiereiland bergfor-
Wee'ef gesneden, die zoo geschikt zijn voor
kriPM k en aanval? En waar een volk ge-
tw, ,Zo° stug en stoer als in Asturië een
jjei sc"ensoort, die de zwijgende vasthoudend-
draa^an haar bergland in het karakter mee-

de,n eersten heer is het, dat de geest van
Nu s ,and zich samengebald heeft in Asturië.
tisch 'Jn ket de troebele machten van marxis-
sWet °0mmunlstische agitatoren, die zich in de
te]rt e,n van Asturië en in zijn hoofdstad genes-
DhM febben' om zich tegen Christendom en
W "st®Wk leven te richten. Een roemrijker
"Ïop kent de geschiedenis van Asturië.

U n ging het om het behoud van het Chris-
ïiepc.om- dat in Spanje en zelfs over de Pyre-

Qen dreigde vernietigd te worden.
ehkli was nauwelijks een halve eeuw oud;
kerkio kuizen waren het. .gedrongen ropd pet
Of J, dat de Benediktijner monnik Fromista
5°mestano- ter eere van St. Vincentius op
hart rg Ovato bij het Lucus Asturum gesticht
Zejm °f Spanje werd overstroomd door Mu-
ge„ ansche horden. Het toch al niet zoo homo-
6 Westgotenrijk, waarvan Roderik Koning
Van' ft? den impuls niet weerstaan. In de lente
Van i zetten de Berbers onder Tarik, vazal
^aai-n lr Mousa- voet aan wal in Algeciras.
gcblev111 waren ze niet bij hun dadelpalmen
het en hoe hadden ze zich zoo snel van

^westgotenrijk kunnen meester maken?
haau rt vele romances bezongen legende ver-
z'ch n Julianus, gouverneur van Ceuta,
Z»n rf Roderik wilde wreken, die de eer van
gen v °rt FIorlnda geroofd had. De verbol-
cm or-doordacht, diep de Mooren te hulp

g verleider van zijn dochter te straffen.
klnnprf00 trokken de Muzelmannen Andalusië
tigl n' nog geholpen door de zonen van Wi
de U6en voorganger van Roderik. Zij volgden
d Uadalquivir, namen Córdoba en versterkt
van Mousa, hadden de ver-
het tn Muzelmansche legers in enkele jaren
gril erisck schiereiland met een warnet van
de rt rrnen omspannen. Vele steden zagen in
iw ^gers van den standaard van den profeet
Welk n gevaar. Ze begroetten ze eerder als
1^ 0111 gasten dan als vijanden. Geregeerd
steedV°rden koor Westgoten-koningen en een
opstandigen adel, bracht óók zijn bezwaren
de e zetten hun poorten open, omdat hun
VerkiSen nog uiei waren opengegaan. Zoo is het
Dib rbaar' dat ket Kruis van de Straat van
kortpalt;ar, tot aan de Pyreneeën in verbluffend
-- 11 tijd door de Halve Maan verdrongen

Werd.

te®eh Piek was er, kleiner dan Vlaanderen ach-
H0„het IJzerfront, waar de Arabische paarden
Wg", ,niet trappelden: Asturië de hooge
Wiiri boven de vanen van den Profeet,

WVerspreid over het Spaansche land. In dat
t_aaiennest, koud

r

fopstukken

en arm, verzamelden zich
Wk"'UKKen der Westgoten, bisschoppen en
j^Ken en de resten van de verslagen legers.
de 5®conquista, de herovering van Spanje op
Mooren, was ingezet. Ruim zeven eeuwen

later zou ze voltooid zijn, toen Boabdil, huilend
als een vrouw, Granada moest verlaten en de
Katholieke Koningen zegevierend hun intrek
in het Alhambra namen.

Tot Koning van het kleine Asturische
Christenrijk werd Pelayo gekozen, een nobele
Westgoot. In hem zet zich de Westgotische
monarchie voort. Hij is de idealistische aan
voerder van het kleine christenleger, duchtig
verschanst in het ontoegankelijk gebergte van
Asturië. Veel kan hij met zijn kleine leger
tegen de overmacht der Saracenen niet uit
richten. Maar gebruik makende van een oogen-
blik, dat ze hun troepen tegen Gallië richtten
wist hij de Muzelmannen in de Vallei van
Covadonga, niet ver van Oviedo, in 718 te slaan.
Strategisch is dit wapenfeit door Christelijke
kroniekschrijvers vaak overdreven, maar van
een diep-doorwerkende moreele beteekenis is
het zeer zeker geweest, omdat het de eerste
staat was in het logge lijf Van de Saraceensche
poliep. Covadonga staat in de historie van
Spanje met lichtende neon-letters geschreven.

Rond het kerkje van s. Vicente in Oviedo
groepeerden zich de woningen van Pelavo's op
volgers. Bij hem hadden zich aangesloten, na
de overwinning van Covadonga, de Christen
aanvoerders uit het nabije Galicië en Cantabrië.
Bisschoppen, door de Mooren uit hun diocees
verdreven, zochten gastvrijheid in het nevelig
bergland van de Christen-monarchie. Twee
concilies herbergde Oviedo. Van hieruit werd de
kerk van Spanje bestuurd. Het koninkrijk As
turië groeide en Oviedo werd er de hoofdstad
van.

V

De strijd tegen de Muzelmannen hield gees
ten en handen voortdurend bezig en spande
ze vaak tot het uiterste. Zoo kon er van nor
male ontwikkeling der kunst in Asturië nauwe
lijks sprake zijn. Toch staan er juist op Astu-
rischen bodem merkwaardige specimina van
Westgotische bouwkunst. Wanneer we ons tot
het nu zoo verminkte Oviedo bepalen, dan zien
we, dat Alfons II, de Zuivere, onder wien Oviedo
het middelpunt^ van Asturië werd, in de 9e
eeuw de basiliek van San Salvador, wellicht
een werk van zijn voorganger Froila, voltooide.
Hij voegde er twee gebouwen aan toe: de ba
siliek van Santa Maria, bestemd voor konink
lijk pantheon, en de kapel van San Miguel, die
tot bewaarplaats van relieken moest dienen.
In de 12e eeuw liet de prelaat Pelayo de basi
liek van San Salvador restaureeren, maar het
vandalisme van latere eeuwen heeft het eer
biedwaardig bouwwerk aan de mokerslagen
overgeleverd. Hetzelfde lot was aan de basiliek
van Santa Maria beschoren. Alleen bleef over
de kapel van San Miguel, met relikwieën en
Kruis der Engelen, een schat van Westgotiseh
edelsmeedwerk, de eenige kunst, die in Asturië
tot ontwikkeling kwam. Tot voor enkele weken
was de kapel bekend als Camara Santa.

Even buiten Oviedo liet Alfons de Zuivere
een kerk bouwen: San Julian de los Prados. in
den volksmond Santullano genoemd. Deze kerk,
in 830 gewijd, is een der merkwaardigste voort—
brefigselen van Westgotische bouwkunst met
zijn driedeelige portica, drie schepen met pijler-
arkaden, dwarsbeuk en drie rechthoekige ab-
siden.

Oviedo heeft nog andere kerken, die voor
Santullano in eerbiedwaardigheid niet onder
doen: San Miguel de Lino en Santa Maria de
Naranco met de schilderachtige loggia.

In de I3e eeuw begon Gutierre de Toledo den
bouw van de gotische kathedraal met haar drie
portalen, waarin de beeltenissen van Froila en
Alfons den Zuiveren staan. Wie de stad uit het
Zuiden nadert, ziet haar slanken toren wijzen
naar de plek', die. het hart van Asturië js.

Ih Oviedo staat een fontein. Het water

stroomt uit een opening, hoogstens een halven
meter boven de straat. Wil iemand drinken,
dan moet hij zich diep buigen. Is een trotsch-
aard vernederd, dan zeggen de Ovetensers: ha»
ido a beber al fontan hij heeft aan de fon
tein gedronken. Oviedo heeft zijn laatste, minst
roemrijke opstandigheid moeten boeten met het
verlies van veel dat eens zijn roem uitmaakte.
Het heeft aan de fontein gedronken.

De commissie der Academie van wetenschap
pen te Leningrad, tot voorbereiding der waar
neming van de zonsverduistering in 1936, heeft
vijf expedities uitgestuurd naar de gebieden,
waar de verduistering zal zijn waar te nemen,
n.l. in Noord-Kaukasië, de steppen van Oren
burg en West- en Oost-Siberië.

Deze expedities hebben geschikte plekken
uitgezocht om de waarnemingsstations op te
richten. Alle vijf expedities zijn hiermede ge
reed gekomen en hebben interessante gegevens
verzameld. Verscheidene nieuwe instrumenten
zullen bij de waarneming worden gebruikt.

Ook in andere landen heerscht onder astro
nomen groote belangsteling voor deze zons
verduistering.

Op de agenda van het internationaal astro-
nomencongres van Parijs, volgend jaar, is een
rapport geplaatst van de commissie uit Le
ningrad. Talrijke aanvragen zijn ontvangen om
de waarnemingen te mogen bijwonen, o. a. van
't Harvard-observatorium in Amerika en van
de astronomen van Cambridge.

üiimiiiiimni

"iiiiiiiiiimiu

In het begin van het volgend jaar zal een
wekelijksche luchtaienst worden geopend tus
schen San Francisco en China door de Pan-
American Airways, met medewerking van de
Honoloeloe Airways.

Voorloopig zal alleen post vervoerd worden,
doch later zullen ook passagiers worden mee
genomen.

Voor dezen dienst Zullen groote watervlieg
tuigen worden gebruikt, daar de route grooten-
deels over den Stillen Oceaan loopt.

De organisator van dezen dienst verwachten
toestemming van het Congres te krijgen om het
luchtposttarief te verhoogen, daar het huidige
te laag is, om de kosten van den dienst te
dekken.

De Bond van Duitsche restauranthouders
heeft op aandringen van de regeering een be
sluit genomen, waarbij elke inrichting zich ver
plicht om iederen dag een populairen maaltijd
tegen zeer goedkoop tarief aan te oieden.

De Rijkscommissaris voor prijscontróle, die
dit denkbeeld ontworpen heeft, hoopt hiermede
aan den wensch van de arme bevolking, die
wegens werkzaamheden gedwongen is in restau
rants te eten, tegemoet te komen.

Goud is altijd nog een woordje,

i Dat zoozeer de aandacht trekt,

Daar de hebzucht bij de menschen

Dadelijk wordt opgewekt!

Goud maakt wijze lui tot gekken,

Goud heeft volken afgeslacht,

Goud betoovert nog de wereld

Door suggestie van de macht!

Californië en goudkoorts 1

Zijn bijzonder na verwant

En d' ontdekking van een ader

Toonde dit weer zeer frappant.

Heele menschen-karavanen

Trekken naar een eenzaam oord,
Waar een ader vol met gouderts

Onverwacht is aangeboord

H Veel ellende, veel ontbering,

i in een verre woestenij.

Ieder denkt het goud dat ligt daar

Uitgezocht alleen voor mij!

Moord en doodslag om te hébben

En de misdaad in 't kwadraat, j§

5 Maar wat is van heel zoo'n goldrush

Het uiteind'lijk resultaat?

i Dat het goud alléén verplaatst wordt

Van de plek, waar men het vond,

Naar een kluis, wel goed bepantserd,

Maar toch ook weer.^. in den grond! i

MARTIN BERDEN

(Nadruk verboden)

FiiiiiiHiiiiumiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiï
Een rijke arme vrouw

Een 79-jarige vrouw, Louise Herle genaamd,
werd onlangs dood in haar vervallen huisje te
Brooklyn gevonden. Buren fluisterden dat ze
een aanzienlijk fortuin moest bezitten, doch
tot voor kort had men aan deze praatjes geen
geloof gehecht. Na haar dood is men echter
in het krotje aan het zoeken gegaan en het
verhaaltje van haar rijkdom bleek niet zonder
waarheid te zijn.

In den kelder tusschen een vreeselijken rom
mel vond men groentenblikken die vol chèque-
boeken, effecten en geld zaten. Uit de boekea
bleek dat ze een zeer groot bedrag op de bank
had staan, maar de grootste ontdekking deed
men toen men onder het zeil in de keuken
een aantal goud-certificaten vond. De tot nu
toe gevonden bedragen maken een waarde uit
van 1.200.000 dollar. Men vermoedt dat tusschen
de spleten in de muren en schoorsteen nog be
langrijke sbmmen verborgen zitten. Er is geen
testament gevonden en erfgenamen hebben zich
nog niet aangemeld.

Dezer dagen is in Japan onverwachts sneeuw
gevallen, drie weken eerder dan gewoonlijk. In
Tokio lag de sneeuw zoo dik, dat het verkeer
werd gestremd. Op het platteland waren de
moeilijkheden nog grooter en te Hokkaido is
een huis onder het sneeuwdak bezweken, waar
bij een moeder met haar drie kinderen den
dood vonden»

Men is te Moskou op het oogenblik bezig met
de samenstelling van den grootsten atlas ter
wereld. Deze atlas zal 450 landkaarten bevatten,
waaronder een speciale kaart, die een beeld
geeft van alle revoluties, die sedert 1815 heb
ben plaats gehad.

Een afdeeling zal worden gevormd door de
wereldkaarten, een andere door kaarten van
öe Sovjet-Unie, en een derde afdeeling door de
kaarten van andere landen.

De atlas zal astronomische en klimatologische
kaarten bevatten. Andere kaarten zullen be
trekking hebben op oceanen, geologie, geoche-
ihie', grondsoorten, flora en fauna,' ethnogra-
phie, taal, bevolkingsdichtheid, landbouw en
industrie.

Een speciale kaart zal een beeld geven van
de wereldproductie van grondstoffen.

In den atlas zal tevens een overzicht worden
gegeven van de verdeeling der wereld sedert
1815.

Hij vroeg zich soms nog af wat er van
haar geworden was. Hij had er nooit met
z'n vrouw over gesproken, omdat hij niet,
wist hoe Pauline het op zou nemen en of ze 't
wel goed zou begrijpen. Maar hij dacht er nóg'
wel eens aan; vooral nu, in November, want
in November was 't gebeurd. Hij was met den
wagen het land in geweest, en toen hij naar
de garage reed, sloeg 't van een toren half
twaalf. Toen z'n auto gestald was, begon hij de
korte wandeling naar z'n woning, waar nie
mand hem wachtte, want Pauline was uit lo-
geeren. 'twas een donkere, gure en winderige
avond, en toen hij den hoek omsloeg van een
groot huis, dat op 't Park uitzag, dook hij weg
ln z'n kraag. Achter het huis liep een stil
straatje, waardoor hij den weg naar huis schuin
kon afsnijden.

e*060 h'j dat straatje, door éën lantaarn be-
scnenen, inging, had hij juist den tijd om op
w ™erken' dat er een groote limousine
tegen het trottoir stond, toen een vrouw

wtitc P kwam afsnellen van het huis, uit
raam een zee van licht stroomde, waar
uit muziek klonk en waarin blijkbaar feest
gevierd werd. Zij wierp zich, om zoo te zeggen,
op den auto. Die was blijkbaar leeg, en toen
de kand aan het portier, het straatje
afkeek, meende hij te zien dat haar gelaat ver-
trokken was van angst en schrik. Op het oogen
blik dat zij hem in 't gezicht keek, weken die
trekken terstond voor iets, dat op hoop en
verlichting leek.

Hij merkte op, dat ze jong en knap was en
een avondjapon droeg onder een zware bont
cape. Haar hand raakte z'n arm aan en in
haar oogen lag een smeekende uitdrukking.

„O," zei ze hijgend, met een snellen blik naar
de deur, „kunt u chauffeeren?"

„Jawel," antwoordde hij, „wat is er?"

„Blijf hier niet staan praten." riep ze on
geduldig. „Er is geen minuut te verliezen. De
chauffeur schijnt ergens heen te zijn en ik kan
zelf niet sturen. In s hemels naam, help me 1

Rijd me ergens heenhier vandaan. Hij

komt me zeker achterna!"

Ze sprong in den wagen, sloot het portier en
wees naar de bestuurdersplaats.

„Toe!" smeekte ze, en de schrik kwam weer
in haar oogen.

Hij schoof achter het wiel en bracht werk
tuiglijk den auto in beweging. Ze kwamen uit
het straatje op een nog tamelijk drukken weg,
en hij had al z'n aandacht noodig om te wen
nen aan den vreemden wagen. Hij reed dwars
het Park door, ging de Arsenaal-brug over en
nam toen meer vaart. Vragen stellen kon hij
later nog doen.

Even aarzelde hü, of hü links of rechts zou
gaan. Aanstonds hoorde hü haar stem:

,,'tKomt er niet op aan, waar.... liefst Lon
den uitmaar gauw!"

Hü hoorde haar achter zich snikken en repte
zich uit de Londensche straten naar de sla
pende buitenwüken. Toen hü meer boomen dan
huizen om zich heen zag. aan een kruispunt
van twee lanen, bracht hü den wagen achter
een hoogen weg tot stilstand. Hü voelde den
druk van een hand op z'n schouder.

„Nu," zei hü. „Waar zullen we heen? En wat
was er eigenlük?"

Haar stem beefde van angst. „Blüf niet
sté&n," smeekte zü. „Ik moet weg.... hü volgt

me, vast en zekeren dan

„Dan wat?" vroeg hü- „Hü dien u bedoelt
zal u hier om dezen tüd, met dien mist niet
vinden. Maar we kunnen wel een eindje ver
der rijden als u wilt. Komt u naast me zitten,
dan kunt u 't me onderweg vertellen,"
Ze opepde het portier en stapte snel over.
„Gaat u nu verder I" drong ze aan. „Naar t
Nodrden, als wilt. Ik zal intusschen een plan
uitdenken. Maar rüd hard.Ik zal u de heele
geschiedenis vertellen."

Een oogenblik aarzelde hü-... maar dan
startte hij weer, gaf gas en joeg voort in den
nacht. Hij gevoelde zich nu een sterke arm
voor die hulpelooze vrouw. Hü hoorde een diepe
zucht, keek en zag haar nu met rustig saam-
gevouwen handen. Ze sprak met kalme zachte

De dag van het vertrek was aangebroken en
alles was gereed. Een laatste afscheid. Het toe
stel zette zich in beweging. Daar kwam Ameri
can Pete het veld ophollen. Terwül nat toestel
zich van den grond verhief, greep hij-jzion vast
aan een der ramen van de cabine. Dit laatste
zag ik echter niet, daar ik juist aan den anderen
kant vaarwel stond te wuiven aan mijn -'erw?,li-
ten. Eindelük was het veld uit het gezicht en ik
keerde mü om.

Wie schetst mün groote ontzetting toen ik aan
de andere züde twee handen over het raam ;ag
steken, die zich krampachtig vastklemden. Naar
buiten kükend zag ik daar American Pete aan
het toestel hangen. Het angstzweet brak mü uit.

Oom bestuurde het toestel en hü had niets be
merkt. Ik boog mü Uit het raam en pakte Pete
bü zün armen. Met alle inspanning gelukte het
mij om hem omhoog te trekken en toen door

het raam naar binnen te krügen. Pete was
gered.

We hadden beiden even tüd noodig om op adem
te komen. De inspanning was geweldig geweest.
Toen viel Pete op zijn knieën en smeekte om
vergiffenis; Hü had ons niet alleen willen laten
vertrekken en daarom dit middel te baat geno-
ben om met ons mede te gaan. Ik wendde mij
thans tpt oom Sydney, die niet weinig ontsteld
was toen hü Pete daar in het toestel zag. We

beraadslaagden eenigen tüd, waarna we beslo
ten, dat Pete maar met ons mee moest gaan,
waarover de Indiaan zich buitengewoon ver
heugd en dankbaar betoonde. Ook wü waren
trouwens erg aan den braven kerel gehecht.

Onze eerste landing ondernamen we te San
Francisco, waar we aankwamen in een gewel
digen storm, waardoor het landen nogal vrif
groote moeilükheden opleverde. Onze eerste
etappe was beëindigd.

stem: „Ik weet niet hoe ik u danken moet. Als
u wist wat u voor me gedaan hebt!"

„Geen dank," weerde hü af. „Maar wel zou
ik u een paar vragen willen stellen. Allereerst:
waar gaan we heen?"

„Ik weet het niet. Waar zouden we zoowat
zün?"

„We hebben steeds naar 't Noorden gereden,
verder weet ik 't ook niet. 'tls zoo donker."

„Des te beter," zei ze, „dan kunnen we den
grooten weg nog houden. Als 't licht wordt,
herkent u de streek misschien."

Dat viel hem een beetje tegen. „Maar hoe
lang wou u...."

„O, laat me toch niet in den steek," smeekte
ze. „Nu vooral niet. Als u eens wist.... mijn
man wou me brengen tot een misdaad.... en
hij heeft gedreigd.ik weet dat hü 't meen
de. Ik heb fami-

lie in Schotland., i
ik heb gewacht

op een kans., en DC Vit71CHZV

die kans
vanavond.

kwam
op

die partij., en.. 1

u zult me niet iimmnn,

aan m'n lot overlaten?"

Ze liet haar handen in d'r schoot vallen, en
keek hem aan. Hü zag hoe zü beefde.

„Natuurlek laat ik u niet aan uw lot over"
zei hü dapper.

Hij had niet veel tüd om na te denken. Hü
wist totaal niet waar hü was en had groote
moeite om het midden te houden tusschen de
heggen die door den mist verwaad werden.
Toen hü eenige minuten later weer naast zich
keek, zag hij dat ze de oogen dicht had Ze
zag er moe en bleek uit. Hij reed maar door,
langzamer nu, want de weg werd oneffen,
scheen te verloopen in karrespoor tusschen
gras. De donkerte van hooge boomen rees voor
hem op; de wagen helde sterk over; de wielen
zogen. Al wat op een weg leek, Was opgeslokt
door een dicht nat bosch. Hü zette den motor
af. Op 't zelfde oogenblik kwam het hoofd der
jonge vrouw, dat het laatste kwartier tegen z'n
schouder had gerust, met een ruk overeind.
Ze deinsde van hem af en riep, weer met al
dien schrik in haar oogen:

„Raak me niet aan! Waar ben ik? Wat is
er gebeurd?"

„Er is niets gebeurd. Ik ben alleen den weg
maar kwijt; we zitten in 't slik."

Ze streek met haar hand over de oogen en
de vrees in haar blik ging langzaam over in
een glimlach.

„Wat dom van me," zei ze. „Ik heb gesla
penik wist niet zoo gauw waar ik was.

Waar zün we zoowat?"

„Ik heb er geen flauw idee van. Maar er
moet een dorp of een boerderü in de buurt
zijn, want ik heb een haan hooren kraaien. Ik
zal even küken hoe diep de wielen zitten; blü'ft
u maar in den wagen en bedenkt u intusschen
waar u precies heen wilt. Ik zal eerst maar
eens op verkenning uitgaan." Hij stapte uit.

„Blüft u niet zoo lang weg?" riep ze. „Ver
beeld u, dat er iemand kwam, terwül u weg
was."

Hij lachte. „Zóó druk zal 't hier niet loopen;

ik kom achteruit wel wegeerst zien waar

de weg is."

Hü verdween achter een boschje aan den
woudrand. Het spoor, waar hü langs gekomen
was, kwam uit een smalle laan en hü sloeg
die in, naar den kant, van waar hü hanen
gekraai had meenen te hooren. Hü vond geen
boerderü, maar het laantje bleek uit te loopen
op een breeaere laan, die laan kon hü dus
inrijden. Hij keerde op z'n schreden terug en
dacht er aan, dat hü de jonge vrouw nu veilig
zou afleveren aan haar familie. Hü zou haar
ontrukken aan den misdadigen greep van haar

schurk van een man en daarnaals de wind

naar huis.

Hü liep om den wagen heen en keek naar
binnen. De auto was leeg!

Hij stond als wezenloos te staren. Hü zocht
en hü riep. Een uur lang doorzocht hü het
bosch. Er was geen spoor van een worsteling
en een andere auto had niet kunnen naderen,
zonder dat hij het merkte. Het was al een flink
eind in den ochtend, toen hü het opgaf.

Hü had treinen hooren fluiten en zocht nu
het stationnetje en zag dat het Burnington
was. Met een trein ging hij terug. Ze zouden
auto wel laten halen. Hü voelde zich moe en
ontstemd.

„Brutale diefstal op een soirée," las hü in 't
avondblad: „Tijdens een soirée ten huize van
lord Hamilton in Kensington is het kostbare
parelsnoer van lady Hamilton gestolen. Van
diefstal wordt verdacht een jonge vrouw, die
tot een op Scotland-Yard bekende bende be
hoort en door den aanwezigen detective onder
de gasten is opgemerkt. Ze schünt er echter in
geslaagd te zün hem te misleiden en is waar
schijnlijk met haar buit ontsnapt, even vóór
óe diefstal ontdekt werd, de deuren op slot gin
gen en alle aanwezigen werden gefouilleerd.

„Vermoed wordt dat ze ontkomen is door een
achterdeur, wijl een auto, toebehoorende aan
Sir Josuah Pelham, die door den chauffeur een
paar minuten in een stille straat achter het
huis was achtergelaten, eveneens verdwenen is.
Zij moet zich met haar medeplichtige uit de
voeten gemaakt hebben."

Onder „Laatste Berichten" stond nog de
aanvulling: „De auto van Sir Pelham is terug
gevonden in een bosch dicht bü het dorp Bur
nington. De politie zoekt naar een man in
bruin costuum en tweed overjas."

Het was nu al jaren geleden. Men was noch
hem, noch de jonge vrouw, ooit op het spoor
gekomen. Maar nog' dikwüls dacht hü aan dien
nachtelüken rit naar het Noorden.

A 11 F 'f op dit blad z«n Ingevolge de verzekerlngsvoorwaarden tegen f 9/1/1/1 bij levenslange geheele ongeschiktheid t ?t werken door f 7 Cf) bü' een ongeval met f O Cf) bij verlies van een hand f ?C SH.^fn^wi^vlneer S0.mbiean f 40 - bÜJerlies van 'n

5ohgevallen ver^kerd voor een der volgende uitkeeringen J(/(/£/.-verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen F OU.- doodelijken afloop T&OU.- een voet of een oog IZiO.' duim of wijsvinger uu. been of arm# tU.- anderen vmger

59

Opni,

«uw zwegen wü.

hii'h de€d jullie ei'genlyk in dien verlaten
npek yan de wereld?" vroeg ik opnieuw.

}70or mü was die vraag volkomen overbodig,
ik meende, dat Sonja haar verwachten

ai niet voor ons genoegen," antwoordde
zijn kort. „Wü moesten dfcht bü Devonport
e« tegelükertüd hadden wü een rustige
het °b0Pvallende plek noodig. Hoffman vond
Re-, uis en wü hebben het voor zes maanden

®ubeld gehuurd."
ik' i was een ongehoord buitenkansje, dat
hi,JiU. daar door het raam klimmen moest,"
erAkte ik op.

Situ*?11' dat ts juist zooiets, wat den dokter
alle* overkomt. Zuiver geluk! Het beteeken ie
Zi» v°or hem. Het gaf hem de macht om
N voorwaarden aan de Russen te stelien.
stof 66118 aan llet verschil, dat een dergelijke
aan /^°u maken. Het zou Engeland geheel
fcouri 6n °verleveren. Met behulp van sp'onnen
den zü Portsmouth, Sheemess en Devonport

kunnen opblazen, voor iemand zich nog haast
bewust was, dat de oorlog was verklaard.'

Zü sprak haastig, koortsig snel büna, zich
vooroverbuigend en zich zoo sterk vasthou
dend aan den tafelrand, dat de huid op haar
knokkels wit werd. Ik geloof; dat mijn opwin
ding even groot was, maar ik trachtte dit niet
te verraden.

„Veel belovend!" herhaalde zü- „Wel, het
was voor de Russen van zooveel beteekenis, dat
zü ons alles gegeven zouden hebben, wat wü
verlangden op het oogenblik, dat wij Ket ge
heim van de uitvinding aan hen ove: legden.
Nu zal je wel begrijpen waarom wü zoo gastvrij
en vriendelijk voor je waren."

„En denk je, dat McMurtrie nooit de bedoe
ling gehad heeft, zijn belofte aan mij na te
komen," vroeg ik.

„Als je hem kende, zooals ik, zou je dat
niet gevraagd hebben; hij zou eenvoudig ver
dwenen zijn en jou aan je lot hebben overge
laten."

Ik nam mün sigarettenkoker en stak een
sigaret op..

„Het is geen prettig vooruitzlcnt, maar ik
denk, dat er wel een andere keus is."

Sonja's donkere oogen schitterden van opge
wondenheid.

„Luister," zei ze; „het eenfge, wat de Rus
sen verlangen, is het geheim. Dacht Je, dat
ze er iets om geven, van wie zü het vernemen?
Je hebt hun slechts te bewijzen dat je doen
kunt, wat je zegt te kunnen doen en ze zul
len aan jou het geld even graag betalen als
aan den dokter."

Dfe gedachte was zoo prachtig naïef, dat ik
een oogenblik vergat te ademen.

„Hoe kan ik dan met hen in aanraking
komen?" vroeg ik.

Zü dempte haar stem weer tot een fluiste
ring.

„Ik kan je onmiddellük bü de befde man
nen brengen, die de geheele zaak in handen
hebben. Ik weet, dat ze carte blanche heb
ben."

„Wie zijn dat?" vroeg ik met een verlangen,

dat ik niet zocht te verbergen.

„Zü heeten Smerdjakoff en Iwanowna en
wónen in een klefne bungalow bü Sheppey.
Men. houdt hen /oor artisten. Maar ln wer-
kelükheid is Iwanowna een kapitein ter zes,
wie de ander fs weet ik niet. Ik denk, dat hü
alleen is uitgezonden om de stof te onder-
zo6k6n."

Haar verklaring stemde zoo volkomen over
een met wat ik reeds had vernomen van La-
timer en Gow, dat ik er in de verste verte
nfet aan twüfelde of zü vertelde mü de volle
waarheid. Mijn hart sloeg snel van opwinding,
maar de noodzakelijkheid, om onmiddellük een
plan van handelen te maken, hield mün hoofd
kalm en helder. In de eerste plaats, moest ik
enkele oogenblikken tüd winnen.

„Zie je de beteekenis van dit alles wel goed
in, Sonja?" vroeg Ik. „Heb je er aan redacht
hoe de dokter handelt met hen, die hem heb
ben verraden, zoodra hü een kans krijgt?"

„Ik ben niet bang voor hem," antwoordde zü
minachtend. „Zü zün niets voor mij. Ik haat
hen allebei. En Hoffmann ook."

Zü zweeg; haar borst hügde snel onder den
aandrang van haar emotie.

„Weggaan ergens aan den anderen kant
van de wereld Amerika, Buenos Aires
wat hindert het waarheen? Er zün plaatsen
genoeg."

Zjj richtte zich half op, maar ik was haar
voor.

„Een oogenblik. Sonja," zei ik.

Ik stak mün handen In de zakken en liep
do kamer door naar het kleine venster, dat
uitzag op het veld. Toen ik hier bleef staan,
kreeg ik het gevoel, alsof iemand plotseling een
handvol füngestampt op mijn ifchaam legde.
Ongeveer tweehonderd meter van de hut
naderde vroolük en onbekommerd Joyce, even
bekoorlük als ongelegen op dit oogenblik!

In mijn opgewondenheid over Sonja's ver
klaringen, was ik geheel vergeten, dat Joyce
komen zou en nu was het te laat om nog fets
te voorkomen.

Ik stond doodstil en pünigde mün hersens
af. Haar een teeken geven door het venster
was onmogelük, want Sonja zou dat stellig zien.
Vond ik een motief om een oogenblik naar
bulten te gaan, dan zou Joyce mü zeker toe
roepen voor ik tüd had, haar te waarschuwen.
Mün eenige hoop bestond in de mogebjkbeid
dat zü ons zou hooren spreken, wanneer zü
de deur naderde, zoodat zü begrijpen zou, dat
er iemand was en door zou loopen naar de
„Betty'.

Ik was juist tot deze overweging gekomen,
toen een vreemd geluld achter mü me deed
omwenden alsof ïk gestoken was. Sonja was

opgesprongen en stond mü aan te kijken met
iets van beleedigd-zijn in haar oogen. Zonder
een woord te spreken keken wij elkaar een
oogenblik aan. Toen zag ik plotseling In, wat er
gebeurd was. In haar rechterhand had zij een
brief den brief, dien ik dien ochtend van
Joyce had ontvangen. Ik had hem op tafel
laten liggen en terwijl ik uit het raam stond
te kijken, had zü hem opgenomen en gelezen.
Ik verwachtte, dat zü kwaad zou worden en
mü veel verwüten zou maken over mün hou
ding, maar ik had mü vergist in haar karakter.
Als spionne kon zij misschien hard en wreed
zün, maar tegenover mü had zü alleen haar
hart laten spreken; de vrouw die liefheeft, had
de zakelijke, de verraderlijke vrouw in haar ver
drongen. Dit alles zag Ik uit dat eene gebaar
van haar hand als het ware om mij terug te
trekken, maar meer nog uit haar oogen, die
droefgeestig in de müne staarden. Ik had diep
medelüden met het meisje.

Zonder nog iets te zeggen liep zü naa:' de
deur om de hut te verlaten; ik volgde haar.

Doch het ongeluk vervolgde mü dien dag.
Juist toen zü buiten was, kwam Joyce hard
aanloopen, die waarschünlijk gedacht had, dat
Ik naar buiten kwam. De twee vrouwen ston
den een oogenblik zwügend tegenover elkaar.
Ik moest de situatie redden, doch ir mün on
handigheid maakte ik haar nog slechter.

„Joyce," zei ik, „dat is Sonja. Ze heeft zoo
Juist je brief gelezen, dien ik op tafel had laten
liggen."

Zelfs voor Joyce's vlug verstand moest da
toestand beklemmend zijn, maar zü liet er

niets van blijken. Misschien een seconde lang
stond -zij ons beurtelings aan te küken; toen
stapte zü met haar innemenden glimlach
vooruit en stak Sonja een hand toe.

„Ik ben zoo blij u te ontmoeten," zei ze een
voudig. „Neil heeft mü verteld, hoe goed u voor
hem geweest bent."

Sonja nam de toegestoken hand niet aan,
ook reageerde zü niet op de woorden van
Joyce. Zü wierp een langen, smachtenden blik
op mü, draaide zich toen langzaam om en liep
vlug weg in de richting van den weg naar
Tilbury.

HOOFDSTUK XXII
De politie komt in actie

„Wat hebben we gedaan, Neil?"

Joyce deed die vraag met een kalmte, die
werkelijk prachtig was. We wierpen nog een
laatsten blik op de verdwünende gestalte van
Sonja, daarna zei ik:

„Kom binnen, dan zal ik trachten Je het uit
te leggen".

We kwamen de hut binnen, waar de ver
frommelde brief nog op den grond lag. Joyce
ging op de punt van het bed zitten en wachtte
kalm, terwül ik een paar keer de hut op en
neer liep.

„Joyce", zei ik, „ik verdien bespot te worden.
Ik ben er niet zeker van, of ik de geheele zaak
niet in de war gestuurd heb".

.Wordt vervolgd.