Het vlootverdrag opgezegd
N
1
><j>BGELMv^N
Autobus tegen
boom
GEMATIGDE WOORDEN
DREIGENDE GEBAREN
GYSBREGHTTRADITIE
WOENSDAG 2 JANUARI 1935
Nieuwe overeenkomst
noodig
LANDBOUW-CRISISBUREAU
R. K. ONDERWIJZERESSEN
BIJ HET V. O.
voorkomt lastig starten bij koude. Deze super olie
behoudt, onafhankelijk van de heerschende tempera
turen, het buitengewone smeervermogen
dat een volmaakte smering waarborgt.
DE SUPER OLIE
HAAGSCHE GEMEENTERAAD
Geen bezuiniging op de
„Handelingen"
ARTISTIEK ADVISEUR
Van de H. Landstichting te
Nijmegen
NA DE CONFERENTIE
Nieuwjaarswenschen van Dr.
Nagaoka aan den Gouver
neur-Generaal
ROYALE GIFT
Voor de keuterboertjes
PROF. DR. KARL BARTH
LOONSVERLAGING BIJ DE
MIJNEN
Vechtpartij te Nijmegen
Messentrekker ernstig gewond
Wielrijder door trein
gegrepen
Op het kantje af aan den dood
ontsnapt
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
Luxe-wagen rijdt bij Wassenaar
tegen een boom
JONGEN DOODGEREDEN
„TABIAN" THUIS
Het Amsterdamsche volk blijft zijn
grootsten tooneeldichter
Vond ei eer en
Drie eeuwen levende
kunst
Moeder heeft gelijk
POGOEDE ZEEP STAAT
Zes gewonden, van wie viei
vrij ernstig
BURGEMEESTER WAUGH
IN INDIË
Aan de gevolgen overleden
De postvluchten
og net op het nippertje binnen den daar
voor vastgestelden termijn heeft Japan
het vlootverdrag van Washington offi
cieel opgezegd. Erg veel ontsteltenis heeft dit
niet gewekt. Daarvoor heeft Japan reeds te lang
en te duidelijk met deze opzegging gedjeigd.
Van het begin der voorbesprekingen te Londen
voor de te houden vlootconferentie af heeft
Japan zich op het standpunt gesteld, dat het
verdrag van Washington met zijn voorgeschre
ven vlootverhouding van 5,5,3 tusschen de Ver-
eenigde Staten, Engeland en Japan niet meer
strookte met de Japansche eer, de gewijzigde
omstandigheden en de taak van „handhaver des
vredes", welke het in het Aziatisch deel van
den Stillen Oceaan zichzelf heeft aangematigd.
De pariteitseisch, welken Japan tevergeefs als
een pressiemiddel tijdens die voorbesprekingen
heeft trachten uit te spelen, is voor Japan niet
alleen een machtskwestie, maar ook een pres-
tige-kwestie geworden. Het wil op voet van
volkomen gelijkheid met Amerika en Engeland
behandeld worden en de vrijheid hebben zijn
„verdedigings"-stelsel zonder eenige bsperking
in te richten, zooals het dit zelf het beste acht.
Indien het Japan werkelijk en uitsluitend om
zijn „verdediging" te doen was, zouden de Ver-
eenigde Staten waarschijnlijk niet zulke on-
overkomenlijke bezwaren tegen het inwilligen
van den Japanschen pariteitseisch hebben gehad.
Maar Japan verstaat onder „verdediging" be
scherming en handhaving van de in strijd met
de verdragen veroverde en internationaal niet
gelegaliseerde machtspositie op het Aziatische
vasteland en stelselmatige uitbreiding daarvan
tot een onaantastbare overheersehing. Noch
Amerika, noch Engeland, noch Sovjet-Rusland
kunnen met deze Japansche opvatting van
„zelfverdediging" instemmen. Sovjet-Rusland
betracht evenwel tegenover het imperialistische
Japan een uiterste lankmoedigheid, omdat het
alle kracht en aandacht noodig heeft voor den
nog steeds niet voltooiden opbouw van zijn socia-
listischen staat. Wel is het bezig de verbindin
gen met Oost-Siberië, welke door het niet meer
te voorkomen verlies van den Oost-Chineeschen
spoorweg ernstig worden benadeeld, te verbe
teren en Wladiwostock te modemiseeren van
een ouderwetsch ruiterpistool tot een mechani
sche browning op de borst van Japan, maar
verder laat het voorloopig alles over zijn kant
gaan. Engeland heeft met compromis-voorstellen
den bemiddelaar willen spelen tusschen de stijf
op hun tegenovergestelde stukken staande Ame
rikanen en Japanners, doch zonder succes. De
voorbesprekingen te Londen zijn wat men noemt
„opgeschort" en Japan heeft met zijn vast
houdendheid bereikt, dat Amerika en Engeland
elkander nader zijn gekomen.
Naar aanleiding van de officieele opzeg
ging van het verdrag van Washington
heeft de Amerikaansche minister van
buitenlandsche zaken Cordell Huil een in schijn
zeer gematigde verklaring afgelegd, welke even
wel in de kern even onkraakbaar hard was als
de vroegere. Japan heeft natuurlijk het recht
het verdrag van Washington op te zeggen, maar
dient dan ook de consequenties daarvan te aan
vaarden. Welke deze consequenties kunnen zijn,
bewijzen het plan om door Nicaragua een ka
naal te graven, dat de eventueele doorvaart
van de Amerikaansche vloot van den Atlanti-
schen naar den Stillen Oceaan, welke doorvaart
thans alleen door het Panamakanaal moet
geschieden, aanzienlijk zal vergemakkelijken en
bespoedigen, en het plan tot het houden van
Amerikaansche vlootmanoeuvres in het Noord-
Oostelijk deel van den Stillen Oceaan op een
zoo uitgebreide schaal als nog nooit is geschied,
alsmede het voornemen om Amerikaansche ma
rine-bases op de Philippijnen en de Pacific-
eilanden in te richten, waartoe de Vereenigde
Staten door de opzegging van het verdrag weer
vrijheid hebben gekregen. Bovendien laten de
opvoering der Amerikaansche marinebegrooting,
de versnelde schepenbouw in de Vereenigde
Staten, het denkbeeld om den Philippijnen in
plaats van volledige onafhankelijkheid der do
minion-status te verleenen en de versterking
van Singapore door Groot-Brittannië niets aan
duidelijkheid te wenschen over. De Pacific-
politiek van Japan stimuleert tot een hervat
ting van een breidelloozen bewapeningswedloop
ter zee, en al bewteert Japan ook, dat het niet
bang is voor zulk een bewapeningswedloop, feit
is, dat zulk een wedloop de toch al uiterst ha
chelijke economische verhoudingen in Japan in
een ruïneuze verwarring zou kunnen sturen.
Vandaar dan ook dat Japan heeft voorgesteld
een voor allen gelijkelijk geldende maximale
Vlootbeperking door te voeren, binnen welke
totaal-beperking echter ieder zijn vrijheid zou
behouden.
Het duurt nog twee jaar, voor de mogend
heden van de bepalingen van het opgezegde
verdrag geheel bevrijd zijn, en binnen dezen
tijd hoopt Japan op een nieuwe overeenkomst
op de basis van zijn voorstellen. Het ziet er niet
naar uit, dat voorloopig veel kans daarop be-
Men verzoekt ons opname van het volgende:
Het college van Regeeringscommissarissen
voor de uitvoering van de Landbouw Crisiswet
1933 zou het zeer op prijs stellen, indien schrij
vers, c.q. uitgevers van in brochurevorm of als
^verdruk verschenen artikelen, redevoeringen,
Verslagen, etc. de landbouw-crisismaatregeien eri
de daarmede samenhangende handelspolitiek
betreffende, één, zoo mogelijk meerdere exem
plaren daarvan zouden willen doen toekomen
aan de afd.: Documentatie van het Landbouw
Crisisbureau, Lange Voorhout 3, 's Gravenhage.
Hiermede zou worden bereikt, dat de be
voegde instanties voortdurend op de hoogte blij
ven van eventueele wenschen en bezwaren,
waaraan zij dan de noodige aandacht kunnen
besteden.
staat. Behalve Japan wenscht ook Frankrijk
een nieuwe vlootovereenkomst, doch daar het
een nieuwe regeling op geheel andere gronden
dan Japan verlangt, heeft het Japan geweigerd
gezamenlijk het verdrag van Washington op te
zeggen. De houding van Frankrijk wordt sterk
beïnvloed door die van Italië. Indien de
Italiaansch-Fransche toenadering, waaraan
thans krachtig gewerkt wordt, een feit wordt,
zal er ook op vlootgebied een beide Latijnsche
landen bevredigende regeling te treffen zijn.
Japan heeft geprofiteerd van de moeilijkheden
in Europa om zijn expansie-politiek met geweld
door te zetten, maar thans is in Europa een
lichte ontspanning ingetreden en neemt Enge
land actief aan de organisatie des vredes deel
om de handen tegenover Japan vrij te krijgen.
Japan zal moeilijk terug kunnen keeren op den
eenmaal ingeslagen keizerlijken weg, maar de
tijd kan komen, waarop het zal gaan inzien,
dat het wellicht beter is ten halve te keeren
dan ten heele te dwalen. Het is echter ook
mogelijk, dat Japan zijn gruwelijke hara-kiri-
traditie ook in de politiek zal hooghouden en
dan is vermoedelijk het leed van Japan en
dat van de geheele wereld niet te overzien.
Donderdag 27 December hield de R. K. Dio
cesane Bond van Onderwijzeressen bij het V. O.
- St. Theresia van Avila in het gebouw van
den „Katholieken Kring" te Rotterdam zijn
jaarvergadering. Met vreugde constateerde de
voorzitster, mej. S. de Wit, dat de bond gedu
rende zijn bestaan van pas anderhalf jaar zijn
levensvatbaarheid voldoende bewezen heeft. De
vijf afdeelingen tellen reeds meer dan 300 leden.
Het hoofdbestuur blijft het als een voorname
taak beschouwen, krachtig te arbeiden aan den
verderen uitbouw van den Bond.
Met verschillende Schoolbesturen werd reeds
contact gezocht en verkregen, terwijl een
audiëntie bij Z. H. Exc. den Bisschop, teneinde
de belangen der leden te bepleiten, is aange
vraagd en in uitzicht werd gesteld. Met groote
erkentelijkheid maakt de voorzitster gewag van
den steun, die de bond van sijn Geestelijken
Adviseur, den zeereerwaarden heer C. Mol,
mocht ondervinden, speciaal in de pogingen om
verbetering te verkrijgen in de rechtspositie
van het personeel der scholen voor V. O.
Met groote meerderheid van stemmen werd
het voorstel der afd. Amsterdam en Rotterdam
aanvaard, om over te gaan tot stichting van
een eigen bondsblad.
Na de pauze hield mejuffrouw J. Schoonha-
gen, hoofd eener R. K. school voor V. O. te Am
sterdam, voor een aandachtig gehoor een inte
ressante lezing over „Het zingen der kleuters".
Na de vergadering werd de dag besloten met
een excursie naar de R. K. Montessorischool
der Zusters Dominicanessen aan de Walenbur-
gerweg.
Cssolube
Essolube
AMERICAN PETROLEUM COMPANY
GEBOUW PETROLEA, 's-GRAVENHAGE
M. 3 VI4
De gemeenteraad der residentie heeft het jaar
1934 niet goed besloten door een bezuiniging af
te wijzen, waaraan toch heusch niet zooveel be
zwaren kleefden als in het debat door de meeste
sprekers werden naar voren gebracht.
Het betrof de vervanging van de „Handelin
gen" door een analytisch verslag.
In een vergadering, welke op zichzelf één
doorslaand argument was voor de invoering
van zulk een verkort raadsverslag het aantal
malen, dat men in herhaling viel, was iegio
hebben de sociaal-democraat Hus, de Chri'-te-
lijk-Historische afgevaardigde Folmer, de Ka
tholiek Guit en de Liberaal van Berestijn de na-
deelen daarvan breed uitgemeten, terwijl de Anti
revolutionair Duymaer van Twist en de Soci
aal-democraat Vliegen, die in den Amsterdam-
schen raad jarenlang ondervonden neeft, dat
een goed analytisch verslag uitnemend voldoet,
het voorstel verdedigden. Ondanks een keurige
verdediging van burgemeester de Monchy ook
hij heeft goede herinneringen aan het kort vei -
slag uit zijn Arnhemsche tijd heeft de raad
deze bezuiniging, die 25 pet. bedraagt van het
thans aan de „Handelingen" bestede bedrag,
niet geaccepteerd. Met 20 tegen 16 stemmen ver
wierp zij het voorstel van B. en W. Alleen de
Katholieken Quant en Feber (Wethouders), de
Anti-revolutionairen de Vries (wethouder), Van
der Loo, Duymaer van Twist, van Steenbergen
en Smitskamp, de Vrijzinnig-democraten me
vrouw RosVrijman en Prof. Josephus Jitta, de
Liberalen Prof. van der Bilt (wethouder) en
Dr. Polak, de Christelijk-Historische afgevaar
digden Snoeck Henkemans (wethouder), de
Niet en Hartman, de Sociaal-democraat Vlie-
Nieuwjaarsreceptie bij den president van de Fransche republiek, Lebrun. De bui
tenlandsche diplomaten voor het Elysée
gen en de Hervormd-Ge reform eerde Michon
hebben aan het voorstel hun stem gegeven.
Een zeer langdurig comité-generaal is voor
afgegaan aan de benoeming van den heer P. de
Graaff, directeur van het Reinigings- en Ont-
smettingsbedrijf te Dordrecht, tot directeur van
de Haagsche Gemeentereiniging.
In den gemeenteraad van Berlicum (N.-Br.)
in zijn vergadering van Zaterdag 29 Decem
ber 1934 benoemd tot Artistiek Adviseur, den
bouwkundig ingenieur Como Stuyt, architect,
Bezuidenhout 195, te 's-Gravenhage, zoon van
wijlen den heer Jan Stuyt, die in dezelfde kwa
liteit de Stichting van hare oprichting af heeft
bijgestaan.
BATAVIA, 31 Dec. (Aneta.) Dr. Nagaoka, de
voorzitter der Japansche delegatie voor de han
delsbesprekingen, deed bij zjjn vertrek uit Ned.-
Indië den Gouverneur-Generaal een telegram
toekomen waarbij hij zijn erkentelijkheid be
tuigde voor de welwillendheid door Zijne Excel
lentie gedurende Nagaoka's verblijf te Batavia
betoond.
Hij wenschte verder allen voorspoed voor Ned.
Indië in het algemeen en voor het Dandvoogde-
lijk gezin in het bijzonder.
In den gemeenteraad van Berlicum (U.-Br.)
heeft de voorzitter medegedeeld, dat door Jhr.
F. van Rijckevorsel, een gift van 1000 is ge
schonken, die zal worden verdeeld onder de
keuterboertjes, die het in deze zware tijden zoo
zeer moeilijk hebben.
Een aantal Nederlandsch theologen, onder wie
verscheidene hoogleeraren, heeft zich volgens
het „Handelsblad" in een comité vereenigd, dat
wil trachten prof. dr. Karl Barth, den wegens
zijn weigering om den eed aan Hilter af te leg
gen ontslagen theologischen hoogleeraar te
Bonn, aan de Utrechtsche universiteit te ver
binden.
Met 1 Januari zijn de loonen van de beamb
ten den Oranje Nassau-mijnen met ongeveer
vjjf procent verlaagd tengevolge van een ver
mindering der jaarlijksche gratificatie en ver
hooging der pensioenbijdrage.
Dinsdagnacht heeft aan den Weurtschen Weg
te Nijmegen een vechtpartij plaats gehad, waar
bij een persoon zeer ernstig werd gewond. De
betrokkenen waren zes personen, die bijeen
waren in verband met de jaarwisseling en zich
na twaalven met kaartspelen vermaakten. Men
kreeg ruzie en is daarna de straat op gegaan om
de zaak uit te vechten. Zekere J„ die een klap
had gekregen, trok een mes, waarop G., die een
steekpartij wilde voorkomen, J. een klap tegen
het hoofd gaf, De man viel achterover met zijn
hoofd tegen den rand van het trottoir en bleef
bewusteloos liggen.
Eenige voorbijgangers waarschuwden de po
litie en den gemeentelijken geneesheer, dokter
Woltering. Deze constateerde, dat J. een ern
stige schedelbreuk had bekomen en gedeeltelijk
verlamd was. De man werd per politie-brancard
naar het Wilhelmina-ziekenhuis vervoerd. He
denavond was hij nog niet bij kennis. G. werd
door de politie een verhoor afgenomen en heden
weer op vrije voeten gesteld.
Na het gebeurde eindigde de vechtpartij. De
mannen bleken allen eenigszins onder invloed
van sterken drank te verkeeren.
Maandagavond stak de 28-jarige de B„ uit
Oss, op zjjn rijwiel den overweg aan de Kant-
steeg tusschen Berghem en Oss over. Hij werd
daarbij gehinderd door een hond, die tegen
hem opsprong, zoodat hij op den spoorweg kwam
te vallen, juist op het oogenblik, dat de snel
trein uit Nijmegen naderde. B. kon zich nog
terzijde werpen, en werd slechts aan zijn voet
verwond. De fiets werd meegesleurd en bleef
gedeeltelijk op de locomotief hangen.
B. is op handen en voeten naar een nabij-
zijnde boerderij gestrompeld, waar men dr. F.
uit Oss waarschuwde. Met een deerlijk vermink
ten voet is B. per auto naar het ziekenhuis
overgebracht.
Dinsdagavond omstreeks 11 uur heeft op den
Leidschestraatweg onder de gemeente Wasse
naar een ernstig auto-ongeluk plaats gehad
Op genoemd tijdstip reed in de richting van
Den Haag eèn personenauto, bestuurd door
den heer S. uit Amsterdam. De wagen maakte
een slingerende beweging, raakte allereerst
eenige kleine boompjes en kwam daarna via
het rijwielpad tegen een boom tot stilstand.
De bestuurder, de heer S. werd zwaar ge
wond en is in zorgwekkenden toestand naar
het Academisch Ziekenhuis te Leiden overge
bracht. De politie heeft proces-verbaal opge-
maak en den wagen in beslag genomen.
Het twaalfjarig zoontje van den heer W. van
Rijn te Katwijk a. Zee is Maandagmiddag om
streeks 1 uur, toen hij van achter een draai
orgel komende plotseling de Varkevisserstraat
wilde oversteken door een vrachtauto, komende
uit Wassenaar, overreden en gedood. De chauf
feur zag de jongen zoo laat, dat het ongeluk
onvermijdelijk was. De politie onderzoekt de
zaak.
Zondagochtend te ongeveer vijf uur is het
motorschip „Tabian" aan boord waarvan zich
naar men weet broeiing in de lading heeft
voorgedaan, te Amsterdam teruggekeerd.
Een der directeuren, de heer F. de Boer en
de heer J. W. Muller, assistent-inspecteur der
Mij. Nederland, hebben een onderzoek ingesteld.
In het onderruim van luik II was de broeiing
ontstaan. De kapitein, officieren en verdere be
manning hebben op lofwaardige wijze gehan
deld en alles in het werk gesteld, de schade
tot een minimum te beperken.
Een gedeelte van de lading welke uit tabak,
copra en coprakoeken bestond is verloren
gegaan.
Een partij Java-tabak heeft men achterge
laten.
De Zuid-Afrikaner, die op Nieuw
jaarsavond na de Gysbregtvoor-
stelling namens een Zuid-Afri-
kaansch studiegezelschap een krans
aan Albert van Dalsum, den Gys-
bregt, overhandigde en zich met
ons gelukkig prees omdat 300 jaar
onze allerbeste poëet op Neerlands
tooneel leefde en tot zijn volk sprak
deze Zuid-Afrikaner heeft ons
andermaal doen beseffen de macht
dezer kunsttraditie.
Nu eens enkel gespeeld, dan weer
enkel geregisseerd, nu eens hoogte
punt van Nederlandsch tooneelver-
mogen, dan weer stijlloos brokken-
werk van schoonheden; thans een
niet steeds geslaagd pogen tegen
realistisch-picturalen achtergrond om
een ook uiterlijk bewogen nationaal
drama te brengen met een monu
mentalen prachtigen Gysbregt van
Van Dalsum, hoe ook opgevoerd in
tg den van kunstzinnig opleven of
verval, steeds, steeds, steeds is Von-
del op ons tooneel gebleven, heeft
hij het vaderlandsch tooneel be-
heerscht, heeft hij 'tot het volk kun
nen spreken, is hij door zijn volk
gewaardeerd kunnen worden, dank
zijn Amsterdamsch gelegenheids
stuk dat traditie werd: de Gysbregt.
En als we nu zien een tjokvollen schouw
burg, gevuld met menschen die men zelden in
het theater ziet en uit wier gesprekken trou
wens viel af te leiden hun onwennigheid aldaar,
dan voelen we de macht dezer traditie. In een
periode vol klachten over een verslapping der
tooneelbelangstelling doet een schoone traditie
de honderden den eersten schouwburg des lands
vullen om te luisteren naar een der schoonste
voortbrengselen onzer tooneellitteratuur: naar
een stuk dat drie eeuwen geleden geschreven
werd. Zoo blijft Vondel een les en een bemoe
diging: ons tooneel sterft niet indien de aller-
besten er hun jong kunstzinnig vermogen aan
geven.
Deze Gysbregt-voorstelling van Defresne en
Van Dalsum waardeer ik na dr. Willem
Royaards meest gave tooneeldaad daarom,
wijl ze ons weer het tooneelwerk gaf als een
bewogen drama. Vondels kunst is levend en
sterk genoeg om haar telkens onder andere be
lichting t: kunnen genieten.
Welke dwaasheden ook vroeger onder regie
van anderen bij Van Dalsum's Gysbregt in het
programmaboekje werden neergeschreven, over
den held op sloffen en over een verlegging van
het dramatisch hoogtepunt naar het midden
(inplaats dit aan 't slot te laten!) de practijk
is hier gelukkig sterker dan de leer die uit de
dagen van StellwagenVerkade stamt, maar
helaas toch nog 'in den overigens monumen
talen Gysbregt van Albert van Dalsum viel na
te wijzen. Van Dalsum schiep een dramatisch
bewogenen held, maar of zijn m.i. psychologiscn
niet goed te verklaren inzinking in het vijfde
bedrijf wel gerechtvaardigd was, meen ik te
moeten ontkennen. Het dramatisch hoogtepunt
is en blijft aan het slot, wanneer de, noch aan
den overredende Van Voorne, noch aan de smee-
kende Badeloch gehoor gevende strijder w i 1
blijven doorvechten, doch ten slotte door Gods
Engel zelf moet worden bevolen.
Naast hem, Ben Royaards. wiens vader even
eens als broer Arent naast Van Schoonhoven en
de Bouwmeesters me deed kennismaken met dit
Vondelstuk! Ben Royaards is gegroeid in zijn
rol: een kloeke, straffe beelding van den vech
tenden broeder. Afzonderlijk wil ik vermelden
Ben Groenier, wiens Spie gelukkig niet verviel
in het euvel dat wel het publiek, maar niet die
domme Gijsbrecht de van zijn gelaat druipende
valschheJÖ bemerkt. Groenier's verrader was een
kerel die zich dommer voordoet dan hij is en
wiens levensbehoud het is zich niet listig maar
eenvoudig aan Gijsbrecht voor te doen.
Dramatische kracht had de felle Badeloch
van Charlotte Kohier.
Defresne's regie en Mathieu Wiegman's décors
heb ik al verleden jaar besproken. Ze voldeden
me thans minder. Wiegman's décors hebben
wel het Amsterdamsche gelegenheidscachet en
het pittoreske, maar hebben het ontzettende
tooneeleuvel, dat niet de geheele zaal ze waar-
deeren kan.
De helft der toeschouwers nu eens de rech
ter, dan de linkerzijde, vooral in loges en op
de gaanderijen kan 't hoofdstuk in 't décor
niet zien, omdat dit terzijde geplaatst is.
Het is Defresne's goed recht, welbewust zich
van het meer gestyleerde naar het meer dra
matische te wenden, maar het is niet zijn recht
om den tekst geweld aan te doen door het spel.
Wat denkt men toch wel van den toeschouwer,
die voor zijn oogen den Bisschop met zijn non
netjes tegen het kerkgebruik in ziet knie
len, maar later in 't verhaal hoort dat hij met
de nonnetjes neerzat. Of wanneer de toeschou
wer Arent in de burchtzaal ziet sterven en daar
na ijskoud hoort vragen het lijk binnen te
dragen. Ii. het laatste bedrijf geeft het plankier
wel goed de verlatenheid weer, waarbij Gys
bregt zoo luttel gronds meer over blijft, doch
het biedt geen speelmogelijkheid, ondanks de
ruimte van ons Stadsschouwburgtooneel. Zoodat
ook hier zooveel dat de tekst biedt, niet zijn
uitdrukking of verkeerd zijn uitdrukking vindt.
Denk alleen maar aan het uitdragen van
Arent's lijk en den uittocht door het gevolg.
Het zou te vervelend worden in een dagblad
mijn vroegere en huidige grieven over verschil
tusschen tekst en beelding te herhalen. Alleen
blijf ik het bejammeren dat bij het sterven van
broer Arent wederom de priesterfiguur zoo on
benullig er bij bengelt alsof deze geneesheer
der ziel geen andere taak had dan zelf een
kruis te slaan. Hoe ver staat die scène af van
het spel door Paul Huf eens gegeven.
Intusschen als geheel een Gysbreght-vertoo-
ning, welke men zien moet, welke ik warm aan
beveel, welke vol dramatiek is en waarbij men
almaar den katholiceerenden nog-niet-kath.
Vondel bewondert, die in dit door de predikanten
fel bestreden Kerstmisstuk der Amsterdamsche
magistraten zoo hardgrondig in het bodever
haal zijn afkeer lucht over den beeldenstorm
en de ergenissen in Gods Kerk.
De uiterlijk het dramatisch gebeuren ophou
dende verhalen van Arent en Bode, zijn vol
innerlijke heftige dramatiek, die wel door Ben
Royaards, niet door Max Croiset tot ons werd
gebracht (Eere den waardigen Willibrord van
M. van Warmelo en Oscar Tourniaire's levenden
Diederik van Haarlem).
Het probleem der rijen is probleem gebleven.
Na de stijllooze zegging der vorige jaren, deed
zeer zeker de zegging van alle rijen in het don
ker, door Willy Haeck alleen zeer goed, maar
voldeed dit jaar op zich zelf toch minder en
zal van jaar tot jaar minder moeten voldoen,
omdat deze regievondst geen grond in den tekst
vindt. M.i. moeten de rijen als t ware meespelen.
En de stem van Gabriël te hooren, terwijl alleen
voor hem 't licht uitgaat, terwijl we ons bij de
engel juist een verblindend licht suggereeren,
bracht waarlijk geen hoogtepunt, waar de dra
matische climax moest zijn.
Intusschen is Vondels kunst en is het
geheel der voorstelling zoo sterk, dat het
deze bemerkingen verdragen kan, zonder dat
iets behoeft terug genomen van de reeds
neergeschreven waardeering.
Van Dalsum en Charlotte Kohier geven
groot dramatisch tooneel met prachtige
Vondelzegging: tooneel en spel één geheel!
L. V. d. B.
Zusje zal vast een charmante,
bekoorlijke vrouw worden I
Daarom is het zoo goed
gezien, dat Moeder met
hulp van Castella er nü
al voor zorgt, dat Zusje
haar perzik-zachte huid
je houden zal! Castella
is een schoonheids-
zeep, die de teint
verjongt
Op den avond van Nieuwjaarsdag is te om
streeks tien uur een ernstig autobusongeluk ge
beurd in den beruchten gevaarlijken bocht van
den straatweg tusschen De Klomp en Rens-
woude, nabij de Emmikhuizer laan in de kom
der gemeente Renswoude.
Een klein model autobus, waarmede een zestal
personen voor enkele dagen een bezoek aan
Dusseldorp hadden gebracht, reed op den terug
weg naar Amsterdam met groote snelheid aan
den rechterbuitenkant van den weg tegen een
boom. De autobus werd ernstig beschadigd en
de inmiddels toegesnelde personen konden
slechts met groote moeite de inzittenden uit
het puin te voorschijn halen.
Vier der inzittenden bleken tamelijk ernstig
gewond te zijn. Voor het leven van een der
slachtoffers wofdt zelfs gevreesd. Ds gewonden
zijn naar Amersfoort overgebracht, waar drié
hunner in het ziekenhuis de Ligtenberg ter ver
pleging moesten worden opgenomen. Twee an
deren zijn naar het St. Elisabethsziekenhuis ver
voerd.
De zesde gewonde, de 33-jarige heer P. v.
Veen uit Haarlem, werd te Renswoude docr Dr.
van Nieuwenhuizen verbonden.
Uit het door de politie van Renswoude inge
stelde onderzoek is komen vast te staan, dat de
remmen van den wagen in orde waren. Men
neemt dan ook aan, dat het ongeluk slechts
toe te schrijven is aan het feit, dat de chauf
feur met te groote vaart door den gevaarlijken
bocht is gereden. Het ongeluk vono plaats op
ongeveer 100 M. van het Gemeentehuis van
Renswoude, dat aan de buitenzijde van het
plaatsje is gelegen.
De gewonden, die in het ziekenhuis de Lig
tenberg moesten worden opgenomen, maken het
betrekkelijk goed. Zij hebben hoofd- en been
breuken opgeloopen. De dame was er het best
aan toe. De beide andere personen, de heeren
S. en D. uit Amsterdam, hebben kaak- en been
fracturen bekomen.
De autobusondememing is tegen alle risico's
verzekerd.
Naar wij verder vernamen maken de gewon
den, die in het ziekenhuis de Ligtenberg Ie
Amersfoort zijn uitgenomen het tamelijk goed.
Het zijn de heeren Dony uit Amsterdam en
Koepi uit Haarlem. Mej. Stemmel, die eveneens
te Amsterdam woonachtig is, zal waarschijnlijk
zeer spoedig het ziekenhuis kunnen verlaten.
In de St. Elisabethsinrichting te Amersfoort
zijn opgenomen de heeren P. van Veen uit
Haarlem, wiens toestand zeer ernstig is en de
chauffeur van de autobus de heer Karei Rie
pen uit Amsterdam.
De broeder van den heer P. van Veen, de
heer G. van Veen kon inmiddels naar zijn fa
milie te Haarlem terugkeeren.
BATAVIA, 31 Dec. (Aneta) Met de „Nieuw-
Holland" zal op 6 Januari a.s. Alderman Waugh,
burgemeester van Albury, te Tandjong-Priok ar-
riveeren. In zijn gezelschap bevindt zich de heer
Tietyens, president van de Albury Raceclub.
De 29-jarige mej. E. K. uit de Hobbema-
straat te Den Haag, die Vrijdag jl bij het
schoonmaken van een perceel aan den Z. W.
Buitensingel door een lichtraam was gevallen,
waarbij zij verschillende verwondingen had be
komen, is in het ziekenhuis aan den Zuidwal
aan de gevolgen overleden.
De „Ijsvogel" en de „Leeuwerik", beiden op
de thuisreis, zjjn in Athene aangekomen.
De „Pelikaan" op de uitreis is in Calcutta
aangekomen.
Donderdagmorgen vertrekt het KLM-vliegtuig
de „Kwartel" van Amsterdam naar Batavia.
De bemanning van dit toestel zal bestaan uit
de heeren I. W. Smirnoff, eerste bestuurder; F.
M. Stork, tweede bestuurder; P. B. 31ok, werk
tuigkundige, en Th. van der Klein, radioteiegra-
fist.
De post voor de „Kwartel" moet uiterlijk
hedenavond te Amsterdam zijn.
