Saarbrücken het tooneel van
twee betoogingen
VOLLEDIG ACCOORD TUSSCHEN
MUSSOLINI EN LAVAL
Saarplebisciet en
Kerk
Schip op een rif
GEEN INCIDENTEN VAN
BETEEKENIS
PUBLICATIE HEDEN TE
VERWACHTEN
De „witte dood"
R.K. KIESVEREENIGING
Het nieuws van heden
Het proces tegen
Hauptmann
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
MAANDAG 7 JANUARI 1935
Avondblad
Naar schatting waren er 200.000
Duitsche-frontbetoogers en
100.000 status-quo-
aanhangers
Wat de betoogingsdag
leert
Vervroegde stemming voor
ambtenaren
Saar-tentoonstelling te Berlijn
Fransche credieten aan
Rusland
Italië en Abessynië
DE CRISIS IN HET SPAANSCHE
KABINET
Overeenstemming zoowel over de
Europeesche kwestie als de
koloniale problemen
De Duitsche gezant is
geraadpleegd
Parijs opgetogen
Londens houding
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii,in,n,ni[g
Schrijven der Volkenbondscom
missie aan de bisschoppen
van Trier en Spiers
Staking in Australië's
goudmijnen
f
Passagiers groot end eels gered, ter
wijl een gedeelte der be
manning nog aan boord
verblijft
Zusterschip der Morro
Castle
Vier Italianen en twee Engelschen
in de sneeuw omgekomen
Cijfers uit Kevelaar
Nieuwjaarsboodschap
van MacDonald
De Britsche premier optimistisch
gestemd
Autogiro-vlïegtuigen
op VRIJDAG 11 JANUARI A.S.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
ijn verdediger zal Betty Gow aan
een scherp kruisverhoor
onderwerpen
Stavisky's millioenen
NIEUWE HAABLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19132
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
'"sV t
De minister-president van Joego-Slavië, Jeftitsj, heeft in het parlement ver
klaard, dat de regeering de politiek van koning Alexander zal voortzetten
Onze bijzondere correspondent te Saarbrüc
ken seint ons d.d. 7 Januari:
Een bewogen dag met twee massabetoogingen
heeft Saarbrücken achter den rug.
Tot noemenswaardige incidenten is het niet
Bekomen.
Ondanks sterken sneeuwval en het vroege
tiur, waarop velen van buiten de stad de reis
per extra trein moesten aanvangen, was de be
tooging van het Duitsche Front druk bezocht.
Naar schatting waren ongeveer 200.000 men-
schen opgekomen.
Veel minder sterk bezocht was 's middags de
inassabetooging van het Volksfront, waartoe
voornamelijk roode arbeiders en arbeidsvrou-
wen van het Marxistische eenheidsfront waren
opgekomen.
Niettemin was de betoogende menigte ook
hier van een indrukwekkenden omvang, temeer
wanneer men bedenkt, dat het eenheidsfront
geen vrije reis per extra-trein had gegeven,
aooals het Duitsche Front.
Naar voorzichtige schatting waren echter ook
hier een honderd-duizend menschen op de
been.
Het op den voorgrond tredende feit van
den dag is dan ook geweest, het volgens
eenstemmig oordeel van neutrale waarne
mers, verrassend groot aantal van openlijke
aanhangers, dat de status-quo-beweging
momenteel telt.
De status-quo-beweging heeft gisteren het
zonneklaar bewijs geleverd geenszins een
denkbeeldige factor te zijn.
Het Duitsche Front zal deze week dan ook
nog een felle propaganda te ontplooien hebben.
De aangekondigde H. Mis, op te dragen door
den Deken van Sakrbrücken, waarmede de be
tooging van het Duitsche Front geopend zou
worden, ging niet door daar de regeeringscom-
missie met een verbod tusschenbeide was ge
komen.
Eveneens moest op bevel van de regeerings-
commissie de doodenherdenking geschrapt wor
den, waarmede het programma van de een-
heidsfrontbetooging zou aanvangen.
SAARBRÜCKEN, 7 Jan. Terwijl het Duit
sche Nieuwsbureau in zijn zeer opgesmukt ver
slag het aantal deelnemers aan de brtooging
van het „Deutsche Front" met 350.000 aan
geeft, spreekt het Reuterbureau van omstreeks
100.000 deelnemers. Bovendien aldus meldt
Reuter verder waren de leiders der betoo
ging door het slechte weer genoodzaakt, de
Hitlerjeugd naar hun kwartieren terug te zen
den.
Om 11 uur werden 400 hakenkruis-vlaggen
aangedragen. Nadat de Hitlergroet was ge
bracht en de dooden met het lied „Ich hatt'
•nen Kamaraden" waren herdacht, namen de
verschillende redenaars het woord.
De „Deutsche Front"-leider Brück richtte
zich in félle bewoordingen tegen „de betaalde
elementen, die trachten hun vaderland voor
dertig zilverlingen te verkoopen", terwijl een
ander Front-leider, Kiefer, verklaarde dat „de z.g.
arbeiderspartijen en vrije vakbonden verraad
pleegden jegens de mijnwerkers van het Saar-
gebied."
De aanhangers van het Eenheidsfront voor
den Status Quo ontmoetten bij het station van
Saarbrücken hun tegenstanders van het Duit
sche Front, die van hun demonstratie op den
Wackeberg terugkeerden en het „Deutschland
ueber alles" zongen. Dit werd beantwoord met
de „Internationale", doch geen enkel incident
had plaats.
De demonstratie van het „eenheidsfront"
werd op verschillende manieren bemoeilijkt; o.a.
werkte de luidspreker-installatie niet, doordat
de electrische leidingen waren doorgesneden.
Het aantal deelnemers wordt door -Reuter op
90.000 geschat.
De socialist Max Braun en de communist
Pfordt vielen het Hitlerianisme aan. De ver
gadering zwoer, de Saar en Duitschland te be
vrijden van de „bruine tyrannie".
Volgens V. D. kwam het gisteren op. ver
schillende plaatsen in het Saargebied tot sa
menscholingen en botsingen tusschen nazi's en
anti-fascisten. In Saarbrücken ontstond een
vuurgevecht, waarbij de politie tenslotte de
aanvallers üit elkaar kon drijven.
SAARBRÜCKEN, 7 Jan. (D.N.B.) Heden wordt
in 't Saargebied een vervroegde stemming gehou
den voer degenen, die op 13 Januari geen gele
genheid zullen hebben hun stem uit te brenfeen.
O.a. stemmen heden de burgemeesters, de. po-
litie-beambten en veldwachters, de spoorweg
beambten, tram- en autobus-personeel en de
ambtenaren van P.T.T.
De stemgerechtigde steekt zijn ingevuld biljet
ongevouwen in een envelop en overhandigt deze
aan den voorzitter van het stembureau. Deze
doet de envelop tezamen met het bewijs, dat de
stemmer ook stemgerechtigd is, in een tweede
envelop, waarop nauwkeurig kiesdistrict en ge
meente wordt aangeteekend. Deze dubbele enve
lop wordt dan in de stembus geworpen.
Bijzondere maatregelen zijn genomen, dat de
stemming ook werkelijk geheim blijft.
Deze vervroegde stemming zal duren tot mor
genavond acht uur.
BERLIJN, 7 Jan. Zondagmiddag is de Saar-
tentoonstelling, die in verband met de volks
stemming in het Saargebied te Berlijn wordt ge
houden, met een rede van Goebbels officieel
geopend. Ter gelegenheid van deze tentoonstel
ling wordt te Berlijn druk gevlagd.
Goebbels verklaarde o.m., dat zich thans op
nieuw de mogelijkheid voordoet voor Frankrijk
en Duitschland de handen in elkaar te slaan om
in het teeken van een gemeenschappelijke missie
voor de stichting van een nieuw, geordend Eu
ropa een tijdvak van positieve samenwerking in
te leiden.
De plaatsvervanger van den Führer, Rudolf
Hess, heeft Zondagavond in het Sportpaleis het
woord gevoerd op een monsterbijeenkomst,
eveneens belegd met het oog op de Saarkwestie.
Hij dankte Frankrijk voor zijn welwillende hou
ding.
MOSKOU, 5 Jan. (V.D.) De Fransche
regeering zal credieten toestaan aan de Sovjet-
regeering zonder aan te dringen op de rege
ling der door het Tsaristische regiem aange
gane schuld-overeenkomsten.
ROME, 5 Jan. (V.D.) Italië handhaaft zijn
gereserveerde houding met betrekking tot het
Abessynische rapport, doch in Abessynische
kringen wordt verklaard, dat de troepen zijn
teruggenomen sedert de kwestie bij den Vol
kenbond is aanhangig gemaakt. Er is hoop op
een vreedzame oplossing.
MADRID, 5 Jan. (Reuter) De Spaansche
minister zonder portefeuille De Valesco is of
ficieel afgetreden, Pita Romero, die ook mi
nister zonder portefeuille is, zal eveneens af
treden, maar blijft buitengewoon gezant bij den
H. Stoel.
ROME, 7 Jan. (Reuter). Nadat
Mussolini en Laval Zondagmorgen
van 10 tot 1 uur in bijzijn van De
Chambrun en Suvich hadden on
derhandeld, vonden de staatslieden
Zondagavond gelegenheid voor een
langdurig onderhoud onder vier
oogen, tijdens een door talrijke voor
aanstaande personen bezochte re
ceptie in het Palazzo Farnese, welke
was aangeboden door den Fran-
schen ambassadeur te Rome, De
Chambrun.
Tenslotte, het was reeds na mid
dernacht, zag het ter receptie aan
wezige uitgelezen gezelschap beide
staatsmannen glimlachend uit den
salon komen, waar ze hadden ge
confereerd.
Zij verklaarden' dat een volledige
overeenkomst was bereikt, zoowel
wat betreft de algemeene politiek
als de koloniale kwesties.
Maandag zal een communiqué wor
den gepubliceerd, nadat de verschil
lende diplomatieke documenten
door de vertegenwoordigers van
beide landen zullen zijn geteekend.
Naar verluidt zullen Duitschland, Hongarije,
Tsjecho-Slowakije, Joego-Slavië, Polen en Roe
menië worden ultgenoodigd, zich bij een
FranschItaliaansch consultatief pact aan te
sluiten. De toetreding van Duitschland en Hon
garije schijnt echter twijfelachtig.
Intusschen wordt gemeld, dat Zaterdagavond
ook de Duitsche-gezant te Rome, von Hassel, op
het Palazzo Venezia aanwezig was. Opgemerkt
werd, dat een betrekkelijk langdurig gesprek
tusschen Mussolini. Von Hassel, Suvich en La-
val heeft plaatsgehad.
Zondagmiddag om 1 uur, na afloop van het
tweede onderhoud van Laval met Mussolini,
verschafte Laval eenige inlichtingen aan de
journalisten, waarna hij met de Fransche dele
gatie de lunch gebruikte. Vervolgens begaf hij
zich naar het Forum Romanum en bezocht de
oude Romeinsche wijken.
De Fransche deskundigen Leger en Saint
Quentin hervatten 's middags de besprekin
gen met hun Italiaansche collega's inzake de
Koloniale kwesties.
PARIJS, 7 Jan. (Reuter). De Fransche
bladen deelen onder zegevierende koppen de
te Rome tusschen Laval en Mussolini bereikte
overeenkomst mede, ofschoon ze nog weinig
weten te melden over de bijzonderheden van
het accoord.
Gemeld wordt, dat Laval en Mussolini door
den koning van Italië en den president van de
Fransche republiek wederzijds zijn begiftigd
met hooge onderscheidingen.
Laval heeft het grootkruis van de Orde van
Mauritius en Lazarus ontvangen, Mussolini
liet grodtkruis van het Legioen van Eer.
In Fransche kringen wordt verklaard, dat
drie documenten zullen worden opgesteld. Eer
stens een verklaring, waarin de Italiaansch-
Fransche Vriendschap zal worden bevestigd
en de gemeenschappelijke bedoeling zal worden
te kennen gegeven, dat de nabuurstaten van
Oostenrijk de onschendbaarheid van de gren
zen van dit land waarborgen; een overeen
komst voor wederzijdsche consultatie, indien
de Oostenrijksche onafhankelijkheid mocht
worden bedreigd en voorts een overeenkomst,
waarbij alle kwesties betreffende de kolonies
in Afrika zullen worden geregeld.
LONDEN, 7 Jan. (Reuter). De Londensche
bladen uiten hun eenstemmige tevredenheid
over het te Rome bereikte accoord. De groote,
gematigde organen zijn van oordeel, dat de
overeenkomst een definitieven terugkeer van
Duitschland in den kring der naties moet voor
bereiden. Intusschen wenschen verscheidene
conservatieve organen niet, dat Engeland een
pact ten behoeve van Oostenrijks onafhanke
lijkheid onderteekent.
Naar gemeld wordt, zond minister Simon
Zaterdagavond nog een telegram aan Mussolini
en Laval, waarin hij dé beste wenschen uit
sprak voor het welslagen van hun onderhan
delingen.
S Verwachting: meest matige, Oosteijjke
tot Zuid-Oostelijken wind, afnemende be-
S wolking, weinig sneeuw, lichte tot matige
vorst.
Hoogste barometerstand: 780.9 te Helsing-
fors.
Laagste barometerstand: 751.3 te Isafjórd.
Zon op 8.10 - onder 4.02 - Licht op 4.32
Maan op v.m. 9.32 onder n.m 7.23
Eerste kwartier 11 Januari
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllilllllllllllllillilllliiilli
SAARBRÜCKEN, 7 Jan. De plebiscietcom
missie heeft gisteren aan de bisschoppen van
Trier en Spiers een schrijven gezonden, waarin
zij de aandacht der bisschoppen vestigt op de
bekende verklaring van de noogeerw. dekens
van het Saargebied, welke als een duidelijke
stellingname ten gunste van de Rückgliederung
is beschouwd.
De plebiscietcommissie, aldus het schrijven,
zal en mag niet uit het oog verliezen, dat deze
stellingname der geestelijken in den verkie
zingsstrijd een beïnvloeding met zich kan
brengen van dien aard, dat de vrijheid der
stemming in gevaar komt.
Als een dergelijke beïnvloeding moet de ple
biscietcommissie ook de verordening van de
bisschoppen van de Keulsche kerkprovincie van
26 December j.l. beschouwen, betreffende het
gebed in alle kerken op 13 Januari, indien deze
verordening ook voor het Saargebied zal gel
den.
PERTH (West Australië), 7 Jan. (Reuter)
De vakvereenigingen van de- arbeiders in de
goudmijnen hebben besloten te middernacht in
staking te gaan, ook in de belangrijke dien
sten, uit protest tegen de scheidsrechterlijke
uitspraak, welke zich verzette tegen arbitrage
inzake de voorstellen eener werkweek van 44/
48 uur in plaats van 44 uur.
Het bezoek van den Franschen minister van Buitenlandsche Zaken Laval aan
Rome. Mussolini en Laval op het station Termini te Rome
JACKSONVILLE (Florida), 7 Jan. (Reuter.)
Het stoomschip „Havanna" metende 6678 ton,
dat den passagiersdienst tusschen Cuba en Flo
rida onderhoudt, is Zondagochtend vroeg met
177 personen aan boord (51 passagiers en 126
koppen bemanning) op 90 KM. uit de kust van
Florida op een onderzeesche rots geloopen en
ernstig beschadigd.
Kapitein Petersen heeft in een radiogram hulp
gevraagd, hij deelde mede, dat een van de rui
men veel water maakt en dat men reeds booten
had uitgezet, welke door de hooge zee heftig
heen- en weer werden geslingerd.
Nader wordt gemeld, dat uit de zes redding
booten, welke de „Havanna" heeft uitgezet, 48
passagiers en 43 leden van de bemanning door
twee te hulp gekomen schepen zijn opgenomen.
De kapitein van de Havanna" en de rest van
de bemanning bevinden zich nog aan boord van
het schip, dat niet in onmiddellijk gevaar ver
keert, daar het weer beter wordt.
Een van de menschen in de reddingsbooten
bleek overleden te zijn. toen hij werd opgeno
men. Twee kinderen worden vermist.
Een watervliegtuig heeft geconstateerd dat de
reddingsbooten in vier uur rijds omstreeks 1 y3
KM. van de .Havanna'' waren afgedreven.
Hedenochtend wil men trachten het schip,
dat een zusterschip is van de kort geleden ver
brande „Morro Castle", van het rif vlot te
sleepen.
De „Wartburg" te Saarbrücken, waar
Zondagnacht alle stembussen uit het
Saargebied zullen worden geopend en
geteld
ST. MORITZ, 7 Jan. Vier Italianen uit
Milaan, twee dames en twee heeren, die Zon
dagochtend in het Silvaplana-gebied een ski
tocht hadden ondernomen, raakten in het Ro-
segg-dal den weg kwijt. Zij kwamen op een
sneeuwveld terecht, dat omlaag stortte en de
vier ski-loopers meesleurde. Twee hunner kon
den kort daarop worden geborgen, doch de
levensgeesten waren reeds geweken.
WEENEN, 7 Jan. Twee ski-loopers uit
Londen, John Howard en Franklin Armstrong,
zijn in de Oetztaler Alpen door een lawine be
dolven.
Het lijk van Howard is reeds geborgen. Maan
dagochtend zal men verder zoeken naar het
tweede slachtoffer, dat nog,niet terecht is.
Blijkens een officieele statistiek werd het
Maria Genade-oord Kevelaar in 1934 bezocht
door 456 processies, waarvan 396 Duitsche, 59
Nederlandsche en 1 Belgische. In 1933 waren
deze cijfers resp. 314 en 94 en in 1932 451,
waarvan 353 Duitsche en 98 Nederlandsche.
LONDEN, 5 Jan. (Reuter) Vanuit zijn ge
boorteplaats Lossiemouth heeft MacDonald ter
gelegenheid van het nieuwe jaar door de radio
een boodschap tot de natie gericht. Sprekende
over de binnenlandsche politiek legde nij den
nadruk op de verbetering, die in den Brilschen
handel valt te constateeren. Verder wees hij op
de vermindering der werkloosheid en de herle
ving der industrie.
Inzake de buitenlandsche politiek zeide Mac
Donald o.a„ dat voor het einde van het jaar
1934 Groot Brittannië aan den Volkenbond en
den vrede een grooten dienst kon bewijzen,
door zijn actie inzake de Saarkwestie en de
onderhandelingen, die thans tusschen Frank
rijk en Italië gevoerd worden. Zij toonen aan
hoe obstakels voor het wederzijdsche vertrou
wen en de garantie van den vrede uit den weg
kunnen worden geruimd en zij doen ons hopen
dat het nieuwe jaar door een grootere rust in
Europa zal worden gekenmerkt.
De opzegging van het verdrag van Washing
ton aldus MacDonald is een ernstige gebeurte
nis, doch Engeland zal pogen een basis voor
een nieuw accoord te vinden, dat den wereld
vrede zal handhaven en ons tegen een bewa
peningswedloop zal beschermen.
De Britsche premier herinnerde er verder
aan, dat in den a.s. zomer de eerste ministers
van de Dominions naar Londen zullen komen
ter gelegenheid van de herdenking van het zil
veren kroningsjubileum van den koning. Mac
Donald eindigde ten slotte met allen een goed
jaar toe te wenschen.
LONDEN, 7 Jan. De .Morning Post"
meldt, dat een door den Britschen vlieger Brie
bestuurd autogiro-toestel, dat op uitnoodiging
van de Italiaansche regeering nabij Spezzia
tezamen met Italiaansche oorlogsschepen oefe
ningen heeft gedaan, merkwaardige prestaties
heeft bereikt. Zaterdag slaagde' de piloot er
in van het dek van den kruiser „Fiume", die
met een snelheid van 24 knoopen voer. met
zijn autogiro-toestel te starten, en eenigen
tijd later slaagde hij er wederom in, vlot op
het dek te landen. Deze prestatie heeft des
te meer waarde, waar de kruiser „Fiume" geen
vliegtuigendek heeft. Om de oefening te ver
gemakkelijken had men slechts op het ach
terdek een platform met een lengte van 10
meter gemaakt.
CREDO PUGNO TE HAARLEM
Gecombin. vergadering der afd. I en m
des avonds half 9 in het gebonw St. Bavo
AGENDA:
1. Opening - Event. Notulen en mededee
lingen.
2.. Candidaatstelling Prov. Staten.
3. Voorstel tot het oprichten van een afd.
Haarlem la (Tuindorp).
4. Candidaatstelling Gemeenteraad.
5. Rondvraag en sluiting.
TOELICHTING:
Op deze vergadering worden dus verwacht
alle leden der R.K. Kiesver. te Haarlem
uitgezonderd zij die wonen ten Noorden
van den Schoter- en Kloppersingel.
Zoo tijd beschikbaar is, zal gelegenheid
bestaan vragen te stellen betreffende de
Gemeentepolitiek te Haarlem. Behalve het
stellen van candidaten v d. Raad in de
R.K. Kiesvereeniging, kunnen ook nog
groepen van 20 leden-kiezers, candidauen
bij den secr. van het Centraal Bestuur in
dienen van 10 Januari tot 10 Februari aa.
De Saarkwestie. Schrijven van de Volkenbonds
commissie aan de bisschoppen van Spiers en
Trier.
De „Havanna", een zusterschip van den onlangs
verbrande „Merro Castle", op een rif geloopen.
Een passagier bezweken, twee kinderen vermist.
Mussolini en Laval hebben te Rome een volledig
accoord bereikt.
De orde te Saarbrücken gisteren gehandhaafd
ondanks de twee vijandige massabetoogingen.
Nabij Heelsum is een auto uit Haarlem in
volle vaart tegen een boom gereden. Eenige
personen werden ernstig gewond.
Samenvoeging van Rijksvoorschotten voor wo
ningbouw ten behoeve van eenzelfde woning
bouwcorporatie.
H. M. de Koningin heeft een aanzienlijke gift
geschonken voor het fonds voor Nederlandsche
beeldende kunstenaars.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
FLEMINGTON, 7 Jan. De Engelsche nurse
van de familie Lindbergh, Betty Gow, die de
laatste was die het zoontje der Lindberghs
kort voor de ontvoering heeft gezien, wordt
heden als getuige gehoord. Zij wordt beschouwd
als de belangrijkste getuige in het proces tegen
Bruno Hauptmann en is speciaal voor dit pro
ces uit Engeland naar Amerika gekomen, waar
zij thans de gast is van kolonel en mevrouw
Lindbergh in hun woning te Engléwood.
Een fel kruisverhoor staat haar te wachten
van den eersten advocaat der verdediging Reyl-
ly, wegens haar kalmte op den avond der ont
voering.
In verband met de verklaring van Reylly,
dat hij de komende week de vier werkelijke
ontvoerders van het kind van Lindbergh zal
aanwijzen, heeft de officier van justitie ge
vraagd, dat hem de namen onmiddellijk worden
genoemd.
Verder wordt nog vernomen, dat de verdedi
ging wil bewijzen, dat de werkelijke ontvoer
ders een complot hebben gesmeed, om Haupt
mann als zondebok naar voren te schuiven.
Den geestelijke, die aangeboden heeft om
Hauptmann geestelijke hulp te bieden, indien
hjj hierom vroeg, is gezegd, dat Hauptmann
atheïst is.
PARIJS, Jan. (Reuter). Het rapport
van de deskundigen inzake de Stavisky-affaire
wijst uit, dat Stavisky in de jaren 19281933
beschikte over 259 millioen franc.
Een veertigtal millioenen vonden de deskun
digen niet in de boeken verantwoord.
