Aecoord te Rome geteekend Kwesties in het Saargebied Minister Laval bij den H. Vader Handelsoverleg met België Protest van de Oss. Rom. EEN GOED BEGIN VAN HET NIEUWE JAAR De eerste Saar- stemming Een S.S. keurkorps? MOGELIJKE DEELING EN VOLKENBOND GR00TSCHE ONTVANGST Het nieuws van heden DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 DINSDAG 8 JANUARI 1935 Ochtendblad ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19133 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.; ingaz. mededeelingen 50 cent; idem op pag. eén 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek Vijf protocollen, waarin de Afri- kaansche, Midden-Europeesche en ontwapeningsvraag stukken worden be handeld Mussolini en Laval optimistisch Mussolini Vertegenwoordigers van Luxem burg nemen deel aan de besprekingen Ingewikkelde toestand aan weerskanten Minister Laval Geringe deelname Proclamatie aan de bevolking Congregaties in Spanje weer toegelaten Laval (x) bezocht in gezelschap van Mussolini (xx) te Rome het graf van den Onbekenden Soldaat De plebiscietcommissie bevestigt, dat de uitslag naar de vredes verdragen kan worden uitgelegd Grootspraak en angst De Fransche minister confereerde vijftig minuten met den Paus; Laval's dochter kreeg een gouden rozenkrans De Oss. Rom. juicht het accoord toe Tegen geruchten, dat de H. Stoel partijdig zou zijn inzake Saar plebisciet Het WeeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiify; NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ROME, 7 Jan. (Keuter). Om 6.50 Maandagavond begaf minister Laval zich naar het Italiaansch regeerings- paleis, het Palazzo Venezia, waar hij en Mussolini het Fransch Italiaansch accoord onderteeken den. Het accoord bevat o.m. vijf proto collen, waarvan drie de Italiaansch- Fransche koloniale problemen be treffen. In een verder protocol wordt de gemeenschappelijke Ita- liaansch-Fransche politiek in Zuid- Oost-Europa behandeld. Hierin is ook de Italiaansch-Fransche consul tatieve overeenkomst en de non- interventie-verplichting betreffende Oostenrijk opgenomen. In een laatste protocol wordt het ontwapeningsvraagstuk behandeld. Over het resultaat der besprekingen van de laatste dagen, is het volgende officieele com munique uitgegeven: „De Fransch-Italiaansche onderhandelingen tusschen het Hoofd der Italiaansche regeering en den Fransehen Minister van Buitenlandsche Zaken zijn ten einde. Overeenkomsten werden bereikt omtrent de belangen van beide landen in Afrika en desbetreffende protocollen zijn onderteekend. Uit deze protocollen blijkt, dat beide regeeringen dezelfde opvatting hebben van verschillende Europeesche vraagstukken. „Beide regeeringen kwamen tot overeenstem, ming omtrent de noodzakelijkheid van een meerzijdig accoord over de Midden-Europeesche kwesties en besloten de door hen aanvaarde opvatting, zoo gauw mogelijk voor te leggen aan de betreffende staten voor nader onder zoek; zij kwamen verder overeen om in afwach ting van genoemd meerzijdig accoord en in den geest van dit accoord gemeenschappelijk alle maatregelen te overwegen, welke de toestand zou kunnen eischen Nader seint onze Romeinsche correspondent: Terstond na de onderteekening van de ac- coorden, hebben Laval en Mussolini in Palazzo Venezia eenige verklaringen tegenover Fransche en Italiaansche journalisten afgelegd. De overeenkomsten, die wij hebben onder teekend ten aanzien van de Afrikaansche kwes ties, aldus minister Laval, zijn billijk en zullen, hoop ik, gunstig worden ontvangen. Geen van ons heeft iets van zijn essentieele belangen op geofferd. Aldus hebben wij hindernissen uit den weg geruimd, die reeds al te lang onze regee ringen in den weg stonden. Aldus zijn wij er toe gekomen onze gezichts punten in overeenstemming' te brengen aan gaande de in Midden-Europa te volgen politiek. Het proces verbaal, dat wij hebben onderteekend. zal tot de meest belangrijke diplomatieke acten gerekend worden. De politiek, die wij hebben ontworpen, is niet tegen iemand gericht. Zij biedt aan alle regeeringen op hetzelfde plan van moreele gelijkheid de mogelijkheid den vrede te organiseeren. Tenslotte verklaarde Laval: „Tusschen ons is een sympathie ontstaan, die ik in dienst zal stellen van de Fransch-Italiaansche vriend schap." Mussolini richtte tot de Fransche pers eenige verklaringen, waarin hij hulde bracht aan de Jouvenel en de Chambrun voor hun aandeel in de Fransch-Italiaansche toenadering. Wij hebben ons aan het werk gezet, aldus Mussolini, met den vast besloten wil tot een complex overeenstemmingen te komen, aoowel voor de algemeene vraagstukken als voor de Fransch-Italiaansche kwesties. Wij hebben deze bereikt. Ten aanzien van de algemeen Europeesche vraagstukken hebben wij accoorden geteekend, waarin wij de gemeenschappelijke Fransch- Italiaansche houding hebben vastgelegd. Ik be hoef niet in rhethoriek te vervallen om de bui tengewone draagwijdte van deze accoorden te onderstrepen, die een gemeenschappelijke ge dragslijn vastleggen, tusschen twee naties als de onzen. Tenslotte zei Mussolini: Het beslissende jaar begint aldus onder het gelukkige teeken der Fransch-Italiaansche accoorden. Laten wij nu met vertrouwen en volharding werken, opdat zij mede opleveren, wat de wereld er van ver wacht. In het protocol inzake de bewapeningskwestie wordt o.a. verklaard, dat de twee regeeringen het er over eens zijn de herbewapening van Duitschland als onwettig te beschouwen, zoo lang te dien aanzien geen speciale overeenkomst is gesloten tusschen Duitschland en de groote mogendheden. In groote lijnen gelooft men, dat het Fransch- Italiaansche accoord voor wat de Afrikaansche kwestie betreft er aldus uitziet: Ten eerste zul len de Italiaansche onderdanen in Tunis hun nationaliteit gedurende twee generaties behou den. Ten tweede zal Italië een strook gebied krijgen ten Noorden van de lijn Maddif-Tibesti, dat ongeveer 800 mijl lang en 100 mijl breed is en een ander stuk van ongeveer 40 mijlen lengte bij Bab el Mandab in Fransch Somaliland; de haven van Obok is hierbij evenwel niet inbe grepen. Ten derde ontvangt Ialië 2 of 3 duizend aandeelen in den spoorweg Djiboeti-Addis Abe ba, voor welke aandeelen het zal moeten be talen. Onze Brusselsche correspondent seint ons d.d. 7 dezer: Na de voorbereidende besprekingen van Maandagmorgen werd in den namiddag een belangrijke bespreking gehouden op het depar tement van Buitenlannsche Zaken, waarbij van Belgische zijde ook nog de heeren Gérard, in specteur-generaal van het Ministerie van Eco nomische Zaken, aanwezig was, evenals de heer Remy, deskundige voor het departement van Marine. Tevens voegde zich de delegatie van 't Groot hertogdom Luxemburg bij de bespekingen. Deze was samengesteld uit de heeren Lehrer, regeeringsraad, Epienne, deskundige voor de industrieele kwesties en Putz, deskundige voor landbouwkwesties. Na afloop van dezen eersten dag der bespre kingen hebben wij den heer Lamping, voorzit ter van de Nederlandsche delegatie en dr. E. Posthuma, voorzitter van het centraal insti tuut tot bevordering van het normale handels verkeer tusschen Nederland en andere landen en lid der Nederlandsche delegatie, gevraagd ons hun indruk over de besprekingen van Maandag te willen mededeelen. Tot nu toe konden alleen de desiderata van de beide landen worden uiteengezet en toege licht en de eerste gedachtenwisselingen wor den gehouden, verklaarden ons deze gedele geerden. Hieruit blijkt in alle geval, dat de eco nomische toestanden in beide landen al even moeilijk zijn. Wij, als afgevaardigden van Ne derland eenerzijds en die van België en Luxem burg anderzijds hebben allen eerst getracht el kaar goed te doordringen van de moeilijkheden en ingewikkelden toestand aan weerskanten, om door wederzijdsch begrijpen en goed loyaal over leg een regeling te kunnen bereiken, die den beiden landen voldoening kan geven. Ook werd gezegd, dat België zoowel als Nederland moeilijkheden kennen van de zelfde vraagstukken. Als moeilijkste kwes ties werden ons genoemd het steenkolen- vraagstuk, de visscherij en tenslotte de land bouw. Van Belgische zijde hecht men o.a. groot belang aan den uitvoer van textielproduc ten. Dinsdag zullen in hoofdzaak de steen kool- en industriekwesties ter sprake komen, de landbouwkwesties laat men wachten tot Woensdag. Men vermoedt, dat het wel einde der maand zal kunnen worden vooraleer de besprekingen in Den Haag zullen kunnen worden voortgezet, daar men in Brussel eerst nog handelsbespre kingen met andere landen zal moeten inzetten. SAARBRÜCKEN, 7 Jan. Op den eersten stem mingsdag voor de ambtenaren van het Saar- gebied en hunne familieleden en verder voor de bewoners van gevangenissen en ziekenhuizen was de deelneming aan de verkiezing buiten gewoon zwak. Zoo hebben bijvoorbeeld m Saar- briicken slechts 200 personen hun stem uitge bracht. Tot deelneming aan deze vóórstemming zijn slechts de leden van het corps der land- jagers en der blauwe politie gedwongen, terwijl de overige ambtenaren vrij zijn. Men heeft den algemeenen indruk, dat de bevolking om verschillende redenen toch liever op den plebiscietdag, op 13 Januari stemt. In Beckingen en Mettlach zijn van de uitgebrachte 32 stemmen 5 ongeldig verklaard, aangezien de kiezers in strijd met de bepalingen van de kies commissie in het verkiezingslokaal zelf uiting hebben gegeven aan hun politieke meening Het brengen van den Duitschen groet wordt daarbij beschouwd als politieke meeningsuitiiig. Tegen de ongeldigverklaringen zijn protesten ingediend door het Duitsche Front. Er is een proclamatie tot de stemgerechtigde bevolking van het Saargebied gericht waarin er naar aanleiding van de Maandag opgedane on dervinding op wordt gewezen, dat de stemge rechtigde burgers zich op iedere wijze moeten onthouden van een uiterlijk vertoon in de stem- bureaux, dat op een zekere politieke opvatting zou wijzen. Er zou Maandag n.l. gebleken zijn, dat bij de geringste overtreding de stem on geldig wordt verklaard. SAABRiiCKEN, 7 Jan. (Reuter) Van Duitsche zijde wordt tegengesproken, dat de commissaris van Hitier voor het Saargebied, Buercke1 Koe- nig, heeft afgevaardigd naar Max Braun. Hier tegenover verklaart Braun, dat Koenig met hem heeft gesproken in tegenwoordigheid van een redacteur van de „Volksstimme". BERGEN, 7 Jan. (Reuter) Hitier organi seert in het geheim een corps S S. Twintigdui zend leden van dit corps zijn bezig 'n afzonder lijke organisatie te vormen, welke den naam draagt van regiment No. 1. MADRID, 7 Jan. (Reuter) De minister van Justitie heeft beschikt, dat het voortaan weer mogelijk zal zijn religieuze Congrega ties en Huizen op te richten en te stichten. (Bijzondere correspondentie uit Saarbrücken) De status-quo-pers legt in haar omgang met de regeerings- en plebisciet-commis sies een behoorlijke mate van vrijpos tigheid aan den dag. Zij doet dit daarmede dat zij deze, als zijnde wettige en hoogste gezagsor- organen in het Saargebied, bij gelegenheid dringend op een of andere taak opmerkzaam maakt, welke taak dan immer moet bestaan in het rechtzetten wat door het Deutsche Front, haars inziens krom werd getrokken. De status-quo-pers maakt voortdurend luid mis baar, alsof regeerings- en plebisciet-commissie colleges zijn, die slapen tenzij ze wakker wor den gehouden. Dit is niet eerbiedig. Ook de „Deutsche Front"-pers legt ten op zichte van de regeerings- en plebisciet-commis sies groote vrijpostigheid aan den dag. Zij doet dit op de eerste plaats door haar eigenlijk in het geheel niet als de wettige gezagsorganen van het Saargebied te erkennen, maar deze wettigheid over te dragen aan zichzelf en aan de regeering in het Duitsche Rijk. Op de tweede plaats doet zij dit door deze organen te behan delen als colleges, die door al hun besluiten be wijzen. in hoofdzaak -rit zwakzinnigen te zijr samengesteld. De vrijpostigheid der status-quo-pers eischte o.a. van de regeerings-, subs, plebisciet-com missie, dat het volk zou worden voorgelicht omtrent datgene, wat de inzet i van het ple bisciet, in het bijzonder omtrent de door den Volkenbondsraad gewaarborgde mogelijkheid van een tweede volksstemming, met het oog op de verdraaiingen door de gelijk geschakelde pers ten deze in de berichtgeving aangebracht Hedenmorgen nu heeft de plebisciet-commis sie een „bekendmaking" uitgevaardigd, waarin zij aan dezen wensch eenigszins tegemoet komt. Wü betwijfelen echter of daarmede de status- quo-propagandisten voldaan zijn. De plebisciet-commissie immers bepeikte zich ertoe op te merken, dat, zoo als gevolg van den plebisciet-uitslag, de status quo gehandhaafd zou worden, de soevereiniteit over het Saar gebied weliswaar zou overgaan van het Duitsche Rijk op den Volkenbond, dat echter de Vol kenbond dan over die soevereiniteit zou kunnen beschikken. Hieronder is te verstaan, dat de Volkenbond deze soevereiniteit zou kunnen overdragen, b.v. aan Duitschland, in het geval de Saarbevolking een wensch tot terugkeer naar Duitschland te kennen zou geven. Belangrijker is echter een andere passage uit de bekendmaking van de plebisciet commissie. Dat is die passage, waar zij zegt, dat zoo de Volkenbondsraad den uitslag van het plebisciet zou interureteeren, overeen komstig de Vredesverdragen, in den geest van handhaving van den bestaanden toestand, voor het geheele Saargebied of voor een deel daar van, rechtens de Volkenbond de soevereiniteit over dat gebied zou verkrijgen. Hierin ligt een onmiskenbaar officieele beves tiging van mogelijkheid eener deeling van het Saargebied, wanneer de Volkenbondsraad meent op grond van den plebisciet-uitslag hier toe te moeten overgaan. Dit gedeelte is het meest op den voorgrond tredende van de geheele „bekendmaking", die zich overigens bezig houdt met de wijze, waarop gestemd moet worden, wil de afgegeven stem geldig zijn. Men kan veilig aannemen, dat deze „bekend making" in overleg met Genève is opgesteld. Daaruit volgt dan, dat men in Volkenbonds- kringen meent, dat met de theoretische moge lijkheid eener deeling meer practiscbe rekenins moet worden gehouden dan met de mogelijk heid eener tweede stemming. Deeling, indien een beduidende meerderheid zich uitspreekt voor den status-quo? Wij lazen in het gelijkluidende officieele or gaan van het „Deutsche Front" eenigen tijd terug, dat het .Drats-'ie evenzeer aanspraak zou kunnen maken op dee ling, indien een beduidende meerderheid zicb zou uitspreken voor de Rlickgiiederung. Dat is andere taal dan de grootspraak van „zeker 99 procent voor de Rückgliederung". Onze Romeinsche correspondent seint ons: Maandagochtend is minister Laval door den Pans in audiëntie ontvangen. Kort voor 12 uur arriveerde de minister met zijn ge volg in een viertal Vaticaansche auto's, die getooid waren met Fransche wimpels. De minister was vergezeld door zijn dochter, mej. José Laval, den Franschen ambassa deur bij den H. Stoel, Charles Roux, den kabinetschef Rochat, terwijl de onder staatssecretaris Leger en Saint Quentin iets later arriveerden. Minister Laval droeg het onderscheidings- teeken van het Grootkruis der Pius-orde, dat hem des morgens door den Paus was verleend. Aan de Scala Papale werd de Fransche mi. nister van Buitenlandsche Zaken opgewacht door Mgr. Caccia Dominioni en twee geheime kamerheeren. Voorafgegaan door een piket Zwitsers en gendarmen, begaf de kleine stoet zich daarop door de zalen, waar de gewapende korpsen de eerbewijzen brachten, naar het Pauselijk appartiment, waar Laval begroet werd door Mgr. Cremonesi. Om 12.05 betrad de Fransche minister het studeervertrek van den H. Vader, met wien hij vijftig mi nuten lang confereerde. Aan het slot van de audiëntie werd mej. José Laval in het studeervertrek van den Paus toegelaten, Die haar met hartelijke woorden toesprak en haar een fraaien rozenkrans van koraal en goud schonk. Minister Laval bood den H. Vader een drietal kostbare 17-eeuwsche Fransche drukken aan, die door den Paus zeer werden bewonderd. Ten slotte stelde Laval zijn gevolg aan den H. Vader voor. Na afloop van de audiëntie begaf minister Laval zich met zijn gevolg langs de Scala Regia naar den St. Pieter, waar hij door 'n deputatie van het kapittel werd begroet. Mgr. Peiizzo reikte Laval het wijwater, waarop deze devoot een kruisteeken maakte. Hierna verwijlde hij een oogenbük geknield voor de Sacraments kapel en op de Confessio, om daarna in de grotten af te dalen en het graf van den Apostel te bezoeken. Bü het verlaten van de basiliek werd Laval door de menigte op het St. Pietersplein harte- bjk toegejuicht. Des avonds om half 6 heeft minister Laval, vergezeld door den Franschen ambassadeur Charles Roux, een bezoek gebracht aan den Kardinaal-staatssecretaris, Pacelli. Begroet door Mgr. Pizzardo en Mgr. Ottaviani begaf hij zich met den gezant naar het appar. timent van den Kardinaal, met wien hü een half uur confereerde. Minister Laval overhan. digde aan Kardinaal Pacelli het eereteeken van het Grootkruis van het Legioen van Eer. dat hem door den president der Fransche Republiek is verleend. Kardinaal Pacelli heeft des avonds om half 9 het bezoek van Laval in de Fransche ambas sade beantwoord, waarna hij in de ambassade deelnam aan den maaltüd, ter eere van hem Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 7 dezer: De „Osservatore Romano" publiceert een pro test tegen de geruchten als zou de H Stoel in zake het Saarplebisciet blijk gegeven hebben van partijdigheid. „Niettegenstaande onze herhaalde verkla ringen, worden nog steeds geruchten ver spreid, die de neutraliteit en de onpartijdig heid van den H. Stoel in de kwestie van het Saarplebisciet in twü'fel trekken. Wij willen daarom nog eens herhalen, dat zulke geruchten absoluut ongegrond zqn. De H. Stoel staat geheel buiten zulke uitingen In dezen of genen zin gedaan en wenscht slechts, dat elke geloovige zich regelt naar het gebod van zijn goed Katholiek geweten". en minister Laval aangeboden door den Fran schen ambassadeur. In den loop van den avond heeft de Paus nog een groep Fransche journalisten in audiën tie ontvangen. De „Osservatore Romano" wijdt aan dit be zoek van Laval, dat het eerse bezoek van een Franschen minister is sedert 1871, een interes sante beschouwing, waarin hü de waarde en beteekenis in het licht stelt van dit „eerbewüs van den vertegenwoordiger eener groote natie, aan het Hoofd van haar geloof en haar Kerk, die sedert vüftien eeuwen haar eigen naam en haar eigen roem en cultureele prestatie on verbrekelijk verbindt met die van het Fransche vaderland." Een bijzondere beteekenis, aldus het Pause lijk orgaan, heeft dit bezoek echter nog. wül het volgt op een van de belangrijkste samen komsten, die sedert den oorlog plaats vonden en op een van de belangrijkste overeenkomsten tusschen twee landen, aan wie de Voorzienigheid hetzelfde geloof en dezelfde Latünsche naam en ziel schonk. Op den vooravond van Kerstmis, zoo besluit de Oss. Romano, herhaalde de Paus met vuriger en bewogener woorden dan ooit, Zijn oproep tot vrede onder de volken. Het Driekoningenfeest bracht aan den Vertegenwoordiger van den Goddelijken Vredesvorst een antwoord, dat geheel aan dien roep beantwoord. Niet anders brachten eens drie pelgrims, die de gansche wereld en alle rassen vertegenwoordigden, de hulde der gansche wereld aan de kribbe, dien stralenden vredestroon." ACCOORD TUSSCHEN FRANKRIJK EN ITALIË TE ROME ONDERTEEKEND. „Oss. Rom." protesteert tegen de geruchten dat de H. Stoel partijdig zou zijn inzake Saarplebis ciet. Treinramp in Rusland; vermoedelijk groot aan tal dooden. Koudegolf naar West-Europa? Het verloop der handelsbesprekingen met Bel gië. Luit.-generaal K. Gerth van Wijk, oud-com mandant van het Indisch leger, te Den Haag overleden. Nederlandsch stoomschip „Mila" bij Gotland ge strand bemanning gered. Prof. dr. W. J. Paimans, oud-hoogleeraar aan de Rüksuniversiteit te Utrecht, overleden. Uitvoer van Ned.-Indië in 1934 gestegen. Eerste K.L.M.-dienst in West-Indië. New-Yorksche Beurs: vaste stemming, ruime omzetten, slot iets lager. Wat we niet willen zien! Het is eigenaardig hoe blind de w.enschen kunnen zijn als ze iets niet willen zien. Of lieverwanneer ze vu rig hopen, verlangen, vertrouwen zelfs, dat hetgeen ze als uiterlijke symptomen waarnemen niet de aan duiding is van hetgeen ze vreezen. Hoe vaak komt het niet voor. dat er een geliefde sterft en de dood, dien ieder ander heeft zien aanko men als onafwendbaar, een droeve verrassing blijkt voor de allernaaste omgeving. Dat erge had men niet ver wacht, want men had zoo gehoopt, dat het weer iets beter ging. Het is zóó dikwijls in het leven: wat we vreezen willen we niet zien, doch hetgeen we hopen meenen we ook te kunnen constateeren. Het is begrijpelijk. Doch laten we ons zélf niet bedriegen, laten we onze oogen flink open stellen voor de waarheid. Opdat we niet worden overvallen! Opdat we niet tot een erkenning ko men wanneer het te laat is! Heer, laat ons zien! H Verwachting: matige Oostelijke tot Zuidoostelijken wind, betrokken tot zwaar of half bewolkt, weinig of geen sneenw, lichte vorst. Verdere vooruitzichten: toenemende vorst. illlllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIflIIIIIIIIIIIIIll Stand op Dinslag 1 uur van.: 764.5 Vorige stand 763.0

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1