De wereld in afwachting ZADËLHOFF! ViS&Sfs KWIEK EN VIEF Mr. Aalberse de sociale werker Doodelijke sprong Late bekentenis HET POLITIEK TERREIN GEËFFEND ERNSTIG AUTO-ONGEVAL ROOKWORST m HEESCHE KEEL De weerstoestand MAANDAG 14 JANUARI 1935 Proefballonnetjes uit Engeland ::pm mCn-W Een onthuld geheim Alle inzittenden gered Gewapende opstand TUINBOUW-LOONEN Arbeidscontract voorloopig verlengd AANVULLENDE BEGROOTING Van Justitie, Volksgezondheid en Oorlog in Indië MISSIE-JUBILEUMFONDS LUCHTPOSTVERVOER -> 12% cent OPP GOEDE ZEEP STAAT De „Peternella" wordt geborgen Aan bloedvergiftiging overleden Gearresteerde Duitscher tracht bij Wolf hezen uit den trein te ontsnappen GASVERGIFTIGING TE ALPHEN Gezin aan verstikkingsdood ontsnapt SLACHTOFFER HOTELRAT DRENTSCHE BRUGGEN VERBETERD Spaansche volksmuziek U houdt natuurlijk cok van echte Geldersche Vraagt daarom Uw leverancier het merk DOETINCHEM dan eerst smult UI TSECHOSLOVAKSCHE KUNST Kruschen interim dividend Jan Bogaerts Johan de Meester Bela Bartok naar Amsterdam Lijk van vermisten man opgehaald Onteigening UfiESTBOHBOWs I DE STORM VAN VERLEDEN WEEK In nagenoeg volmaakte rust en orde heeft de bevolking van het Saargebied gestemd over haar toekomstig lot. Dat er op dezen zoo gewichtigen dag geen incidenten van be- teekenis zijn voorgevallen en de branding der vinnige en ignobele perscampagnes stil viel, is, ondanks alle verdachtmakingen, verwijten en klachten, te danken aan de plebiscietcommissie en de genomen Volkenbondsmaatregelen. Eere, wien eere toekomt. Verstandig is het besluit, dat de uitslag van de stemming eerst Dinsdag morgen zal worden bekend gemaakt, waardoor een nacht van overwinningsuitgelatenheid of nederlaagverbittering wordt vermeden. Welke interpretatie aan den stemmingsuitslag zal worden gegeven is uitsluitend de zaak van den Volkenbondsraad en het stemt tot voldoening, dat zoo spoedig mogelijk de spanning zal wor den verbroken door het met bekwamen spoed mededeelen van de Raadsbeslissingen in deze. Dat die beslissingen rekening zullen houden met de belangen van Europa en den vrede, staat boven allen twijfel verheven. De groote mo gendheden hebben zich vóór de Saarstemming beijverd om het terrein der internationale po litiek zoo glad mogelijk te maken, opdat de nog zwevende uitslag er zonder ongelukken zal kunnen landen. Laval en Mussolini zijn niet voor niets zoo snel tot overeenstemming geko men inzake een non-interventie-pact betreffende Oostenrijk en de tusschen Frankrijk en Italië hangende koloniale geschillen. Niet voor niets heeft Engeland zijn zegen aan het accoord van Rome gegeven en is het Hongaarsche memo randum over de naar aanleiding van den Ko ningsmoord te Marseille genomen tuchtmaat regelen tegen mogelijk te lakse Hongaarsche ambtenaren een zoo lijvig stuk geworden, dat het in deze zitting van den Volkenbondsraad niet meer zal kunnen worden behandeld. Het is zelfs niet geheel onwaarschijnlijk, dat Abes- synlë onder druk van de groot-mogenden er voorloopig nog van heeft afgezien een beroep op den Volkenbond te doen naar aanleiding van het ItaliaanschAbessynisch conflict te Oeal- Oeal. Alles wat de met zooveel moeite ietwat gezuiverde sfeer weer kan vertroebelen is zorg vuldig vermeden. Alle aandacht is geconcen treerd op en gereserveerd voor den komenden uitslag van de volksstemming in het Saarbekken, waarvan men hoopt, dat hij een bevredigende oplossing zal brengen voor de „eenige" territori ale kwestie, welke een toenadering tusschen Frankrijk en Duitschland nog in den weg stond, en dat hij de mogelijkheid zal vergrooten op een terugkeer van Duitschland naar den Vol kenbond en de Ontwapeningsconferentie. Om deze mogelijkheid te verkennen heeft men in de Engelsche pers proefballon netjes opgelaten in den vorm van een denkbeeld om de militaire clausules van het Verdrag van Versailles op te heffen en een al- gemeene ontwapeningsbespreking te beginnen, waaraan Duitschland en de andere overwonne nen van 1918 op voet van volkomen gelijkheid en gelijkgerechtigdheid zouden moeten deelne men. Met groote belangstelling heeft men in Berlijn kennis genomen van deze denkbeelden, maar men betracht er een uiterste gereserveerd heid in afwachting van den uitslag van het Saaxplebisciet. Valt deze ten gunste van een volkomen „Rückgliederung" uit, dan zal het Verscheidenheid en veelzijdigheid van zijn politiek Volkomen terecht en vanzelfsprekend is bij de zeldzame onderscheiding, welke mr. Aalberse ten deel viel door zijn benoeming tot Minister van Staat, herinnerd aan zijne groote verdiensten als sociaal werker. En natuurlijk bracht men daarbij het vele en belangrijke naar voren, dat door hem als de eerste minister van Arbeid werd tot stand gebracht. Niet slechts met het woord en de pen, maar ook en vooral met de daad diende hij de zaak der arbeiders. Echter en hierop zouden wij nog wel even de aandacht willen vestigen de be langen der arbeiders deden hem de belan gen van andere standen niet vergeten, of voorbijzien. Wij denken hier met name aan den mid denstand, dien hij aan zich verplichtte om slechts dit ééne te noemen door zijn strijd tegen de oneerlijke concurrentie, tegen welk euvel hij reeds in zijn acade misch proefschrift te velde trok, een cam pagne, welke hij later in de Kamer met succes voortzette. Zoo demonstreerden zich ook bij dezen baanbreker en stoeren werker de verschei denheid en veelzijdigheid, welke het ken merk zijn der katholieke sociale politiek. Zij is niet eenzijdig, zij bepaalt en be perkt zich niet exclusivistisch tot'een be paalden stand, zij omvat het geheele volk. Zij Is daardoor het moge nog eens worden herhaald in den vollen en waren «in van het woord een v o 1 k s-politiek. De rijke dienststaat van prof. Aalberse gaf en geeft er de overtuigende bewijzen van. Hitler-régime in- en uitwendig versterkt met zich kunnen laten praten zonder het verwijt van zwakheid tegenover het buitenland al te zeer te behoeven te vreezen. Zoo niet, dan staat de organisatie des vredes, zooals die door Laval en Mussolini onder goedkeuring van Engeland is ontworpen, er slecht voor. Hongarije, dat met vreedzame middelen naar een revisie van het Versailles-verdrag niet alleen op militair, maar ook op territoriaal gebied streeft, wordt door zijn machtigen vriend Italië in bedwang gehou den en zal wel geen roet in het eten durven gooien. De Kleine Entente heeft zich na een onderlinge bespreking ten gunste van het ac coord van Frankrijk en Italië uitgesproken, al leen wenscht Joego-Slavië, dat met Roemenië deel uitmaakt van de Balkancombinatie, dat ook Griekenland en Turkije zullen worden toe gelaten tot de non-interventie-regeling betref fende Midden-Europa. Maar heel dit combina tie-stelsel zal niet het daarvan verhoopte suc ces kunnen hebben, wanneer Duitschland er niet een gelijkgerechtigde plaats in inneemt. In Oostenrijk en Italië schijnt men te vreezen, dat een groot Saar-succes den nationaal-socialisten eventueel gevaarlijk naar het hoofd zal kunnen stijgen en hen dan overmoedig zou kunnen maken. Vandaar dat aan de grenzen weer veiligheids maatregelen zijn genomen. Het is echter te ho pen, dat Hitier door de ervaring van Juli jX wijs geworden niet meer zal vervallen in de fout van het onbereikbare na te streven, een fout, wtelke hem de vriendschap en steun van Italië heeft gekost. De afgevaardigden van de R.K.-, Chr.- en Neutrale Werknemersbonden hebben geconfe reerd met de afgevaardigden der diverse afdee- lingen van den kring Westland, Chr. Boeren- en Tuindersbond, omtrent het nieuwe arbeids contract. Hierbij werd van werknemerszijde opgemerkt, dat het bestaande contract niet van hun zijde was opgezegd, doch door de patroons. Erkend werd, dat, gezien de ongunstige tijds omstandigheden, ook voor den tuinbouw, wijzi ging der arbeidsvoorwaarden bezwaren gaf. Daarom ging men van werknemerszijde ac coord om voorloopig geen wijziging in de loon regeling te brengen. Eerst zullen worden afge wacht de resultaten der pogingen, om verhoo ging van de tuinbouwsteungelden te verkrij gen. Bij het hoofdbestuur van den C.B.T.B. zal aangedrongen worden hiertoe aandrang nog uit te oefenen, te samen met Werknemersbon den. Gevraagd werd de meening van de werkne mersorganisaties omtrent verlengen van den arbeidstijd. Hiertegen werden echter bezwaren aangevoerd. Besloten werd het arbeidscontract voorloopig nog te verlengen. BATAVIA, 12 Jan. (Aneta.) De aanvullende begrooting van het Departement van Justitie voorziet in de aanstelling van 87 volontairs bij dit Departement en wel bij de rechterlijke macht en het gevangeniswezen. Bij de aanvullende begrooting van den Dienst der Volksgezondheid wordt een verhooging ge vraagd met ƒ20.000, ten behoeve van de mas sale inenting met het door dr. Otten samenge stelde vaccin tegen pest. Men becijfert dat voor de inenting van 2.700.000 personen in totaal de artsen 1800 da gen hieraan zullen moeten arbeiden, bij een gemiddelde dagprestatie van 1500 vaccinaties per arts. Elke arts wordt bijgestaan door drie mantri-verplegers. Bij de suppletoire begrooting van het Depar tement van Oorlog wordt een verhooging ge vraagd van 170.600, als gevolg van de aan het leger opgedragen taak tot het leiden en bedienen van verdedigingsmiddelen aan den wal. Tot dusverre berustte de verantwoordelijk heid hiervoor bij de Zeemacht. In de laatste publicatie omtrent het Missie Jubileumfonds werd namens het Comité in Indië en in Nederland den gevers hartelijk dank gebracht en tevens de mededeeling gedaan, dat volgens den wensch der Indische Kerkvoogden het Missie Jubileumfonds in een permanent fonds is omgezet, hetgeen dan door geregelde bijdragen kon worden instandgehouden en uit gebreid. In verband hiermede is het wenschelijk eenige keeren per jaar aan de katholieken van Nederland een mededeeling te verstrekken om trent dat fonds. Naar Indië is kunnen overgemaakt worden f 17.600, hetgeen volgens den koers aldaar een waarde vertegenwoordigt van f 17.534,25. Verder is nog ontvangen f 10048.67, waartoe behoort een gift van f 10.000 uit de nalatenschap Tus- veld, zoodat op het oogenblik in Nederland voor het Missie Jubileumfonds is ingekomen een to taalbedrag van f 27.648.67. Zoo heeft zeker Katholiek Nederland een goe den grondslag helpen vormen voor het fonds, dat gestadig groeiend een krachtige financieele steun zal kunnen wezen voor de Missie in N.-O. Indië, welke missie juist in deze tijden een krachtige financieele hulp noodig heeft. De ka tholieken van Nederland, die dit fonds willen versterken, kunnen hun bijdragen daarvoor af dragen aan het Centraal Katholiek Koloniaal Bureau, Laan Copes van Cattenburg 76, Den Haag. Giro 176606 ten name van P. G. Groe nen. De Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam heeft in antwoord op haar schrijven van 2 Januari JX aan den Directeur- generaal der Posterijen, Telegrafie en Telefo nie, betreffende luchtpostvervoer, van deze mededeeling ontvangen, dat de Nederlandsche postdienst de luchtpost steeds met de gewone middelen van vervoer verzendt, indien de over komst daardoor wordt bespoedigd, en niet, zoo als de Kamer meende, bij uitzondering. Voorts deelde de Directeur-Generaal mede, dat bevordering van het luchtpostvervoer in studie is en de Kamer te zijner tijd met den uitslag van deze studie in kennis zal worden gesteld. P- •.-'„S-'.// Hierishetgeheimvan de charme van menige vrouw: „Castella"— Dobbelman's schoonheidszeep. Gun U zelf deze weldaad Masseer en parfumeer Uw huid met Castella's geurige oliën. Castella koestert Uw huid tot zij wordt als een wonder van charmante zachtheid. Vier-persoons auto met acht inzit tenden rijdt bij Heer-Hugo- waard in een sloot Vannacht om half één surveilleerden de veldwachters Bleljendaal en Visser op den Middelweg te Heer-Hugowaard, nabij de St. Dionysiuskerk, toen een luxe auto met groote snelheid passeerde. Bij het nemen van de bocht naar den Hondenweg reed de auto met een 70 K.M. vaart in de sloot links van den weg. Hij kwam bijna aan de overzijde op den linkerkant te liggen, ge deeltelijk onder water. Bij het hooren van het angstgeschreeuw en hevig glasgerinkel schoten de politiemannen toe; zij sprongen midden in de nogal breede sloot om de inzittenden te redden. Tot hun middel in het water staande verbrijzelden zij de ruiten en wisten de inzittenden, die door en over elkaar lagen, er uit te trekken. Tot hun niet geringe verbazing bevonden zich in deze vier-persoons auto 8 jongemannen, waarvan enkele onder water in levensgevaarlijken toe stand. Ze waren geheel met modder bedekt. De chauffeur, J. B. uit Hoorn, was er het ergst aan toe en had een groote hoofd wonde bekomen. Hij werd naar dokter Spie- rings gebracht, die de wonde kramde en ver bond en opname in het ziekenhuis te Hoorn adviseerde. De andere jongelui, allen uit Hoorn, werden naar het raadhuis gebracht, waar zij op hun verhaal konden komen. Allen hadden min of meer ernstige snijwonden bekomen. Met een autobus van den heer H. Dekker werden allen naar Hoorn vervoerd. De politie kon niet met zekerheid consta- teeren, dat de bestuurder onder invloed van sterken drank verkeerde. Deze schreef het on geval toe aan onbekendheid met den weg. Niet temin werd tegen hem proces7verbaal opge maakt wegens roekeloos rijden. Zondagmorgen zijn schepen van Van der Graaf en Koelman's Bergingsbedrijf van Schel- iingwoude naar het Vrouwezand vertrokken om het 148 ton metende m.s. „Peternella', schipper Verburg, dat dezer dagen op het Vrouwezand, bij Stavoren, is gestrand, te bergen. Te Werkendam is het 8-jarig zoontje van den heer Van Drunen aan bloedvergiftiging overleden. Het knaapje had zich eenige dagen te voren aan een der handen verwond. Zaterdagmiddag te ongeveer vijf nur is een arrestant, de Duitsche zwerver H-, welke zich in den sneltrein Arnhem-Utrecht bevond, nabij Wolfhezen uit den wagon ge sprongen. De man werd levensgevaarlijk gewond en is naar het gemeenteziekenhuis te Arnhem overgebracht, waar hij is over leden. De arrestant, die op heeterdaad betrapt was bij een inbraak in een juwelierswinkel te Nij megen, zou worden overgebracht naar Rotter dam, in verband met een door den vreemde lingendienst ingesteld onderzoek. HU had den hem begeleidenden rechercheur verzocht zich naar het toilet te mogen begeven, hetgeen hem werd toegestaan. In het toilet heeft hij zich uit het raampje weten te werken. Aangezien zijn daad onmiddellijk werd opgemerkt, werd de trein direct tot stilstand gebracht. Het was toen evenwel te laat. Zwaar gewond werd de ongelukkige opgenomen en naar het ziekenhuis te Arnhem vervoerd. In den loop van den middag is hij daar aan ernstige inwen dige kneuzingen overleden. Te Alphen is de familie van V. in de Oranje straat Zondagnacht ternauwernood ontsnapt aan een doodelijke gasvergiftiging, doordat door een scheur in de leiding een groote hoeveelheid gas ontsnapt is. Omstreeks half vier werd de moeder gewekt doordat zij haar kinderen hoorde schreien. Zij stond met zware hoofdpijn op, doch zakte on middellijk ineen. Haar val wekte den heer V., die erin slaagde de deur open te krijgen en de buren te hulp te roepen. De terstond gewaarschuwde arts slaagde erin, bij mevr. van v., die er van allen het ergst aan toe was, de levensgeesten weer op te wekken. De toestand van het gezin is thans bevre digend. Amsterdamsch arts te Nice bestolen Naar de Telegraaf vermeldt is te Nice de te Amsterdam wonende arts, dr. M., het slachtoffer geworden van een brutalen hoteldiefstal, waarbij een aantal voorwerpen, met een totale waarde van circa 30.000 francs is ontvreemd. Toen dr. M. met zijn vrouw zijn kamer had verlaten om te gaan dineeren, heeft een hotel- rat kans gezien door inklimming het vertrek te betreden. De man was blijkbaar goed van de plaatselijke situatie en de gewoonten van het personeel op de hoogte. In het halve uur dat verstreek tusschen zijn komst en den terugkeer van dr. M., heeft hij alle voorwerpen van waarde ontvreemd. Hieronder bevonden zich juweelen en bont. Dr. M. heeft bij de politie van deze berooving aangifte gedaan. De arts is bij een Nederlandsche maatschappij tegen diefstal ver zekerd. Gedeputeerde Staten in Drente hebben mede gedeeld, dat de bruggen over het Oranjeka naal die vaak gevaar opleveren voor zware ver voermiddelen, verbetering noodig hebben en dat die bruggen liggen in wegen die op het Provinciaal wegenplan voorkomen. Voor de an dere bruggen, is de oplossing moeilijk. Zaterdagavond heeft dr. Werner Bemhauer, lector aan de Universiteit van Keulen, in het Americanhotel voor de leden van net genoot schap „SpanjeSpaansch Amerika" een voor- Ook Frankrijk gaat er toe over, om de houten spoorwegdwarsliggers op te mi jnenDe rails komen te rusten in „armenvan cement", die op ijzeren liggers liggen dracht in de Spaansche taal gehouden over „La müsica popular espanola". Spr. begon met te wszen op de enorme rol, welke volkskarakter en -eigenschappen in het Spaansche .even van eiken dag spelen. De beter ontwikkelden worden in Spanje in tegenstelling met vele Europeesche landen, voortdurend door het volk beïnvloed. In Spanje kent men geen anonieme massa, die zich gewillig en zonder eenige critiek schaart achter een paar leiders; ieder individu eischt zijn rechten. Daarbij komt dan nog, dat ook de minder ontwikkelde van nature dikwijls zeer begaafd is. Deze natuurlijke begaafdheid treedt voornamelijk in de „coplas", zooals die ook te genwoordig nog vooral in Andalusia van mond tot mond gaan, aan den dag. Aan de hand van verschillende gramophoonplaten toonde spr. de meest karakteristieke kenmerken, die bij de coplas behoort, aan, waarbij de Arabxsche in vloed duidelijk waarneembaar blijkt. Zeer ka rakteristiek voor de Spaansche muziek is verder de menigte versieringen en tierlantijnen, die men zou kunnen vergelijken met de al te drukke barokversieringen in de beeldende kunstt. Ook de gitaar speelt een groote rol bij de volks muziek. Zelden of nooit verstart de vorm van het volkslied. Ook de „müsica culta" draagt de sporen van den volksaard, zoodat de Spaansche muziek een opmerkelijk onderscheid vertoont met die van andere Europeesche landen. Het is te hopen, aldus besloot spr., dat Spanje, noch op het ge bied van de muziek, noch op dat van andere kunsten, ten offer zal vallen aan de „europei- zacion", waarnaar door enkelen aan gene zijde van de Pyreneeën zoo ijverig wordt gestreefd. Het bestuur der tentoonstelling van Tsecho- Slovaksche Kunstnijverheid vestigt er de aan dacht op, dat deze tentoonstelling, welke in het Stedelijk Museum te Amsterdam wordt gehou den, tegen zeer gereduceerden prijs toegankelijk is voor leerlingen der scholen voor Middelbaar en voorbereidend Hooger Onderwijs. Zonder ge leide van een der docenten kunnen deze leerlin gen ook reductie verkrijgen op Zaterdag 19 Ja nuari, omdat de heer W. Valk, leeraar aan de Tweede H.B.S. met vijf-jarigen cursus, zich be reid heeft verklaard, op dien datum aanwezig- te zijn, om toezicht te houden en voorlichting te verstrekken. Het is gewenscht tijdig (half drie) aanwezig te zijn. De tentoonstelling blijft nog open tot 21 Januari. Postvlucht „Joseph Lebrix" Met betrekking tot de reeds gedane mede- deelingen meldt de K.L.M. als hoofdvertegen woordigster der Air France het volgende: lp tegenstelling met het oorspronkelijke be richt omtrent sluiting, kunnen thans de in schrijvingen voor verzending van briefkaarten per „Joseph Lebrix", met de piloten Codos en Rossi, geschieden tot Maandag 14 Januari 15 uur, bij de KX.M..kantoren te Amsterdam en Den Haag. De firma Griffiths Hughes Proprietaries Ltd. te Manchester, fabrikanten van Kruschen Salts en andere pharmaceutische producten, heeft over haar aandeel-kapitaal, groot 2.500.000', een interim dividend aangekondigd van 5 pCt., betaalbaar per 31 Januari 1935. Fort wordt geslecht De minister van defensie heeft aan het ge meentebestuur van Oudheusden en Elshout bericht, dat het groote fort, bü deze gemeente kan worden geslecht. Uit Heusden en Elshout zal een groot aantal werkloozen daaraan èn aan de omlegging van den weg te werk worden gesteld. I In den Kunsthandel Huije. Statenlaan 71 te 's-Gravenhage, wordt van 12 Januari tot en met 3 Februari een tentoonstelling gehouden van werken van Jan Bogaerts. De heer Johan de Meester deelt ons mede, dat hij, in tegenstelling met wat in verschei dene bladen is gepubliceerd, nooit aan de Itali- aansche Opera verbonden is geweest. Onder handelingen zijn gevoerd over het regisseeren door Johan de Meester van de opera „Falstaff", maar om verschillende redenen zal dit plan niet doorgaan. De derde kamermuziekavond in dit seizoen van de Sectie Holland der I.S.f .C.M., welke Dins dagavond 29 Januari in de kleine zaal van het Concertgebouw plaats vindt, zal geheel gewijd zijn aan het werk van den bekenden Hongaar- schen componist Bela Bartok. De componist-pianist zal eigen werk spelen en voorts optreden in samenwerking met de zangeres mevrouw Berthe Seroen en den violist Zoltan Szekely. Ten slotte worden enkele zijner koorwerkjes gezongen door gen klein a capella- koor, onder leiding van Antoon Krelage Jr. Sinds Vrijdagavond werd te Heerenveen ver mist de ruim 70-jarige G. Kalsbeek. De man heeft Vrijdagmiddag zijn woning verlaten en is niet teruggekeerd. Daar vermoed werd, dat de vermiste te water was geraakt, werd gister middag en -avond het kanaal aan de Fok af- gedregd, echter zonder resultaat. Hedenochtend is het dreggen voortgezet en werd het lijk uit de Haven aan het Breede Pad opgehaald. Ingediend is een wetsontwerp inzake ont eigening voor het uitbreiden van de waterwin- plaats in de gemeente Ouddorp van de Stich ting „De Drinkwaterleiding Goeree en Over- flakkee", gevestigd te Middelhamis. De ca paciteit van het 1100 M. lange draineerkanaal is blijkens de toelichting niet voldoende; de eenige mogelijkheid is, het kanaal in Westelijke richting te verlengen op het gebied der z.g. middelduinen. Hiervoor strekt de voorgestelde onteigening. Vlug en aan genaam ver holpen met ZE HELPEN GOED - ZE SMAKEN GOED ls onze „Omroeper". Eiken avond weer opnieuw spreekt hij in 75.000 gezinnen, waar hij steeds een trouw gehoor vindt. Zaken-Omroepers 50 ct. per regel. Particuliere Omroepers 20 ct. per regel. Betrekkingen (gevraagd en aangeboden) 10 ct. per regel. Herhaaldelijk wezen we bij de revolu ties in Spanje, Oostenrijk en de bar ricaden-relletjes in de Jordaanbuurt op de revolutionnaire romantiek, het ge volg van de spanningen in den daadwer kelijken klassenstrijd. Ook „Het Volk" schijnt thans tot de conclusie te komen, dat deze ophitsende romantiek, die ten slotte de menschen in den dood jaagt, niet kan uitblijven bij zoo felle dynamiek van den arbeidersstrijd. Althans vestigt het blad de aandacht op een brochure over leven en sterven van den door „Het Volk" be wonderden opstandeling en partijgenoot Koloman Wallisch, na de nederlaag in Wee- nen met den dood gestraft. Zijn weduwe, de schrijfster van het boekje, herinnert zich kort voor het uitbreken van den op stand een bekentenis van haar man, die zij in haar geschrift heeft vastgelegd. Hier volgt deze leerzame bekentenis van den opstandeling: „Ik weet, dat de arbeiders van boven- Stiermarken zullen vechten, maar ik weet ook, dat niet overal zal worden gevochten en dat de spoorwegarbeiders niet zullen meedoen aan de algemene staking. Ik weet ook, dat ik na de mislukking een van de eerste slachtoffers zal zijn. Ik heb lie ver een spoedig einde dan dit zenuwslo pende leven. Iedere dag en ieder uur dringen de arbeiders op strijd aan, hoofd zakelijk echter zij, die het eerst zullen zijn verdwenen als puntje bij paaltje, komt. Wanneer men de mensen het hopeloze van deze strijd aan het verstand wil bren gen, dan krijgt men te horen, dat men als goed betaalde „Bonze" bij vechten geen belang heeft. In de laatste tijd heb ik vaak op het punt gestaan mij een kogel door het hoofd te jagen, omdat ik mij niet; voel opgewassen tegen deze aanvallen van twee kanten. Aan de eene kant zie ik de onvermijdelijke nederlaag in, zulk een strijd, aan de andere kant willen de on- geduldigen deze strijd hoe langer hoe heftiger. Vooral in Graz is er een groep, die zich aan revolutionnaire strijdfrazen nooit genoeg verzadigen kan; ik ben er echter van overtuigd, dat slechts een klein deel werkelijk zal vechten(pag. 18). „Wallisch heeft gelijk gekregen, zelfs ai zijn laatste levensstonde", schrijft „Het Volk", en het vervolgt: „Omdat wij ervan overtuigd zijn, dat zijn waarschuwing door de arbeiders in de democratische landen wordt begrepen, daarom" volgen leerzame conclusies. Tot deze conclusie behoort ook, dat het doorzetten van dc opstandelingen „wel pleitte voor hun karaktervastheid maar minder voor hun politiek verstand."" De bekentenis komt wel laat het po litiek onverstand heeft vele dooden ge kost maai is geschikt als propaganda tegen nieuwe experimenten van de revo lutionnaire romantiek in Europa. „Het Volk" besluit: „Het was vooral Oostenrijk, dat ons over de machtsverhoudingen binnen het kapita lisme diep tot nadenken heeft gebracht. Een in de dienst vergrijsde veteraan, wiens naam wij moesten verzwijgen, stelde het probleem van de gewapende proletarische opstand zeer scherp. Een zijner conclusies („grenzen van het geweld") was een vol strekte veroordeling, gezien de macht en de kracht, waarover het staatsapparaat bij de stand der tegenwoordige geperfection- neerde techniek kan beschikken." Geleidelijk verheldert het klasse-inzicht. Maar de logica is eerst aan de erkenning, dat nieuwe opstand vermeden moet wor den „gezien de macht en de kracht, waar over het staatsapparaat bij den stand der tegenwoordige geperfectionneerde tech niek kan beschikken." Zou men die tech niek de baas kunnen worden of zich op andere wijze kansen kunnen scheppen, dan wordt de greep naar de macht de greep naar het recht! Met groote snelheid heeft zich Vrijdag van de vorige week een geheel nieuwe luchtdrukderdee- ling over West-Europa ontwikkeld, die een on verwachte wending aan het verloop der weers gesteldheid heeft gegeven en aanleiding is geworden tot het losbarsten van een zwaren storm. Terwijl Donderdag over het gebied tusschen IJsland en Schotland de luchtdrukver- deeling nog vrü gelijkmatig was, een toestand, waarbij zich gemakkelijk verrassende meteoro logische gebeurtenissen kunnen ontwikkelen, was Vrijdag een nieuwe depressie verschenen, die zeer snel tot een zeer actief stormveld uitbreidde. Een aanvankelijk lichte barometerdaling was hier te lande het eerste voorteeken van den naderenden storm. Later op den dag is de baro meter onrustbarend snel gaan dalen en in den avond is de storm in volle kracht opgestoken. Daarna is de depressie in Noordoostelijke rich ting verder getrokken, zoodat het weer hier gaandeweg verbeterde hoewel het nog den ge- heelen Zaterdag buiig en koud is gebleven. De groote beteekenis van dezen plotselingen ommekeer in de weersgesteldheid ligt in het feit, dat wij hier te doen hadden met een van die plotselinge en onverwacht tot ontwikkeling komende stormdepressies, die slechts nu en dan. voorkomen tijdens den snellen overgang van rustig weer op sterk actieven toestand in den dampkring. Daarnaast is de ommekeer natuur lijk van belang omdat deze een eind maakte aan de dreigende vorstkansen in West-Europa. Dat het intusschen toch koud weer is gebleven ligt hieraan, dat inplaats van een toestrooming van koude lucht uit het Oosten thans een van koude lucht uit het hooge Noorden is gekomen. Voor loopig zal het weer dan ook wel koud blijven. v .(Nadruk verboden).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 10