Luisterrijk huwelijk te Rome
HET TELLEN DER STEMMEN
TE SAARBRÜCKEN
Onder de spiedende oogen der wereldpers
in den strengbewaakten Wartburg
Het proces tegen
Hauptmann
Het nieuws van heden
GROOTE STAPELS
PRO-DUITSCH
Verrekijkers echter in
de ban
DE GESU FEESTELIJK
VERSIERD
Mandsjoekwo nog
onveilig
Oliepijpleiding
geopend
DE BAROMETER
VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen per week 25 cent;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DINSDAG 15 JANUARI 1935
Ochtendblad
Vanaf ons balcon kon de pers het
resultaat van de stemming al
schattend benaderen
y§
De oogen en ooren der
wereld
Bussen gaan open
De Zwitser en zijn jas
WÊs
De Philippijnen onaf
hankelijk?
Schriftkundigen blijven bij hun
bezwarende verklaringen.
Een nieuwe getuige
Plechlige inzegening van het hu
welijk van de dochter van
ex-koning Alfonso,
Beatrice
Koningin en prinses
tegenwoordig
Margreet Voogd
Japansche militaire trein tot ont
sporing gebracht. Twaalf doo-
den, achttien gewonden
Zij loopt van Mesopotamië naar de
Middellandsche Zee
Gered en betrapt
De gravin de Vendome
in het klooster
Zuster van wijlen koning Albert
Het Weeriiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiim^
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19135
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 d.; ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op peg een 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
(Van onzen specialen verslaggever)
(Per telefoon)
Saarbrücken, 14 Januari
In de groote zaal van het Evangelische ver-
eenigingsgebouw „De Wartburg" te Saarbrücken
Is Maandagmiddag om 5 uur de telling van de
voor het plebisciet in het Saargebied uitge
brachte stemmen begonnen. De telling zal tot
diep in den nacht voortduren. Dinsdagmorgen
zal het resultaat over de geheele wereld wor
den bekend gemaakt.
Reeds vroeg waren wij Maandagmiddag bij
het groote gebouw met zijn roodbruinen bak-
steenen muren, waar de wil van het Saarland
achter ritsen bajonetten, versloten en verze
geld de openbaring wacht. Buiten groepte het
publiek samen achter de afzetting van tou
wen, die gespannen tusschen de boomen, de
straat voor het gebouw vrij hielden. Hier was"
de blauwe stadspolitie in grooten getale samen
getrokken, terwijl naast de toegangen van het
gebouw Tommi's de wacht hadden betrokken.
Uiterst streng was wederom de controle, uit
geoefend door de politie, geassisteerd door le
den van het plaatselijke brandweercorps. Op
nieuw moesten wij een dubbele afzetting pas-
seeren, waar binnen wij aan den lijve op wa
pens werden gefouilleerd.
„Keine Kanonen?" vroeg schertsend een
Schupo. Maar hij liet ons toch niet met rust
voor hij zekerheid had, dat geen revolver of
bandgranaat in vest- of broekzak school.
Eenmaal binnen konden wij tevreden zijn.
Garderobe en koffiekamer, en eindelijk een
groote galerij met uitzicht op de zaal was tot
onze beschikking. De beide vleugels der galerij
had men ingeruimd voor de Saarlandsche.
Duitsche en Fransche pers, zijnde de meest
geïnteresseerde, de overigen hadden het front-
balcon te hunner beschikking, behalve de eer
ste drie rijen, die voor officieele genoodigen
waren ingeruimd.
Rechts had men plaatsen gereserveerd voor
de regeeringspresident Knox en twee leden van
de Saarregeering, de Duitsche regeeringsdele-
gatie en de leden van het Abstimmungsgericht,
iter linkerzijde waren plaatsen vrijgehouden
voor twee regeeringsleden, den secretaris-gene
raal, de Fransche regeeringsdelegatie, den ver
tegenwoordiger van het Vaticaan en de mili
taire autoriteiten. Ten deele waren deze ge-
noodigden aanwezig.
Vanaf ons balcon genoten wij een schit
terend uitzicht op de zaal, waar zich de
drie-honderd tellers en de honderd z.g.
oppertellers de stembureau-voorzitters
van de districten Saarbruecken en Neun-
kirchen bijeen waren. Een zestig-tal
tafels waren uitgezet en tusschen de stoe
len wachtten de genummerde stembussen,
met groote lakken gesloten. Er waren kleine,
zwarte bussen in den vorm van een afge
knotte pyramie, afkomstig uit de dorpen,
Don Giovanni Sala heeft zijn piloten-
brevet gehaald en is daardoor de eerste
piloot des Pausen geworden. De gees
telijke piloot in uniform voor zijn
vliegtuig.
uit de steden kwamen de groote bussen,
vierkante bakken, ongeveer een meter hoog.
Op een aantal bussen lagen in verzegelde
linnen zakjes de stemmen, die bij de voor-
stemming op Maandag en Dinsdag van de
vorige week door ambtenaren, zieken enz.
waren uitgebracht en nu tegelijkertijd ge-
open zouden worden.
Over de gele tafels hadden zorgzame handen
alle benoodigde ingrediënten verdeeld. Er
stonden groote flesschen vulpeninkt, er
lagen maagdelijke vloeibladen, rose sponsjes
om de vingers der tellers vochtig te
houden en eindeijk keurig gepunte potlooden.
zooals men dit „vijandig en dreigend" op
examen-tafeltjes kan aantreffen. Tusschen de
tafels en bussen groepten de tellers bijeen en
het geroezemoes der stemmen vulde de groote
zaal als een gonzende bijeenkorf.
Voor ons op de vleugel der galerij, stond het
materiaal van filmoperateurs en fotografen ge
reed voor den aanval. Geweldige schijnwerpers
richtten hun muilen naar het podium en in de
zaal, als ware het één groot tooneel, waar
straks een operette of een revue zou worden
vertoond.
Om 5 uur precies nam de plebis
ciet-commissie aan de tafel op het
podium plaats. In het midden de
heer Rohde, rechts van hem de
heer Henri en miss Wambaugh, links
de heer D. de Jongh. Na een korte
toespraak gaf de heer Rohde met
de woorden „Die Stimmenzahlung
beginnt" het teeken, om den arbeid
aan te vangen.
De Volksstemming 2in het Saargebeid, zoo
zeide de heer Rohde, is Zondag op rustige wijze
en in de meest volmaakte orde verloopen. Met
in achtneming van alle veiligheidsmaatregelen
zijn de bussen naar de tellingszaal vervoerd. De
telling kan nu beginnen. De heer Rohde wensch-
te allen sterkte om hun moeilijken en verant
woordelijken taak naar behooren te vervullen.
Voor inlichtingen en voor het nemen van be
slissingen bleef de plebisciet-commissie bij de
telling tegenwoordig.
Nauwelijks was het verlossende woord ge
sproken, of de tellers schaarden zich om de
tafels, lakken werden verscheurd, de bussen ge
opend en weldra stortten zich overal de blauwe
enveloppen op groote hoopen.
Honderden handen grepen er naar en de
eerste werkzaamheden het ordenen in doozen
en het tellen van het totaal aantal was be
gonnen. De schijnwerpers wierpen hun felle
lichtbundels op tafels en menschen, een half
dozijn filmstrooken en een ontelbaar aantal
fotograaflenzen grepen het beeld, dat men da
gelijks kan waarnemen in alle postkantoren ter
wereld, maar dat hier in zijn groote historische
beteekenis voor de oogen van alle volkeren moest
worden vastgelegd.
Het werk van het tellen, dat van 5 uur Maan
dagmiddag tot Dinsdagochtend voortduurt en
dat niemand kan onderbreken om een luchtje
te scheppen, want de tellers mogen de zaal niet
verlaten, is geen sinecure. Eerst wordt het totaal
geteld, dan opent men de enveloppen, de in
houd wordt gecontroleerd, geteld, gecontroleerd
en opnieuw geteld, waarna de geheele telling
zich nog eens herhaalt.
Het was warm in de zaal en ofschoon er niet
gerookt mocht worden, werd de atmosfeer tot
stikkens toe benauwd. Het verwonderde dan ook
niet, dat een der tellers met zekerheid een
Zwitser zijn jas uittrok. Hij keek eens rond
en ving daarbij misprijzende bliken op van
met zekerheid te zeggen een Hollander.
Van schrik schoot de Zwitser zijn jas weer aan,
maar toen hij na 5 minuten zag, dat elders zijn
voorbeeld was gevolgd, kreeg hij weer moed,
trotseerde de Hollandsche verontwaardi
ging en werkte verder in zijn hemdsmouwen.
De arbeid vlotte regelmatig. Na een uur was
de wanordelijke massa geteld en in keurige
vakjes geschaard. Nu kon de tweede etappe be
ginnen: het sorteeren van den inhoud.
Dan kwamen de eerste stembil
jetten te voorschijn. Met arendsblik-
ken loerde de pers over de balustra
de, om van de verdeeling het zijne
te hebben. Monocles en verrekijkers
kwamen te voorschijn, zoodat de
heer Rohde zijn lange, magere ge
stalte en zijn ernstigste stem ver
heffen moest, om de verwijdering
van die blijkbaar onvoorziene wa
pens te eischen. De kijkers verdwe
nen, maar het bleef toch mogelijk
het resultaat van de telling grooten-
deels vast te stellen.
Want de groote hoeveelheid billetten, die zich
bij de sorteering op de tafeltjes vormde, was
daar twijfelde niemand aan van het Duit
sche Front. En hoe die zich verhield tot de
kleine hoeveelheidjes der Status Quo en hier
en daar. maar lang niet overal, van Frankrijk
vm
Vóór de Saarstemming werden onze Mariniers, die de wacht hadden betrokken voor het Hoofdkwartier der vreemde
troepen te Saarbrücken, afgelost door de Zweedsche troepen
en de rubriek ongeldig, kon worden geconsta
teerd.
De laatste categorie was trouwens goed te
herkennen aan het hoofdschudden der overleg-
plegende tellers, wanneer hun zoo'n exemplaar
in handen kwam.
Zoo controleerden wij, geassisteerd
door twee collega's, drie tafeltjes en
constateerden verhoudingen van
resp. 381, 351 en 101, wat
dus wel schijnt te wijzen op een
overgroote meerderheid voor
Duitschland. Natuurlijk zjjn dit maar
steekproeven en moet men er geen
al te groote waarde aan hechten.
Maar eenig houvast gaf het toch
wel.
MANILLA, 14 Jan. (Reuter). Volgens een
door de Amerikaansche Senaats-commissie,
welke de wenschelijkheid van de onmiddellijke
onafhankelijkheid van de Philippijnen onder
zoekt, gepubliceerd memorandum, bevatten de
Philippijnen een aanzienlijke hoeveelheid chro-
miet, een belangrijk oorlogs-materiaal.
Door de controle op deze voorraden aldus
de commissie zouden de Vereenigde Staten
aen wereld-vrede en de politieke stabiliteit in
het Oosten bevorderen.
FLEMINGTON 14 Jan. De derde week
van het proces-Hauptmann is begon
nen' met voortzetting van het verhoor
der schriftkundigen. De deskundige
Osbom verklaarde, dat er onweerleg
bare bewijzen zijn, dat de losgeldbrie-
ven door Hauptmann geschreven zijn.
Het standpunt van den verdediger,
Reilly, dat de brieven geschreven zijn
door Isidore Fisch, wees de deskundige
als volkomen onjuist af.
Een inwoonster van het New-Yorksche stads
deel Bronx verklaarde, dat zij op het telegraaf
kantoor van het station te Bronx dr. Condon
korten tijd voor de uitbetaling van het losgeld
had gezien. Achter hem had een man gestaan,
die dr. Condon klaarblijkelijk scherp observeer
de. Deze man was de beklaagde Hauptmann ge
weest.
Behalve Osborn werd voorts nog de schrift-
deskundige Stein gehoord. Ook hij hield Haupt
mann voor den schrijver der 14 losgeldbrieven.
Onze Romeinsche correspondent seinde ons
d.d. 14 dezer:
In de Gesu-kerk, die feestelijk ver
sierd was, is hedenochtend door Z. Em.
kardinaal Segura, de verdreven aarts
bisschop van Madrid, het huwelijk in
gezegend van de infante Beatrice met
don Alessandro Torlonia, telg van een
der voornaamste en rijkste adellijke
Romeinsche geslachten.
De Gesukerk zelf, die in haar kostbare sie
raden aan het geslacht der Torlonia's herinnert
en waar nu de naam Alessandro Torlonia her
haaldelijk aan de kostbare marmeren wanden
prijkt, was versierd met een weelde van bloemen,
maar meer nog door het licht, dat door een
onuitputtelijke weelde van edele en kleurige ge
steenten, waarmede de muren bekleed waren,
haar in haar vollen glans deed fonkelen. Eten
uitermate strenge ordedienst had er reeds meer
dere dagen voor gewaakt, dat niets deze plech
tigheden zou kunnen verstoren. Slechts een
driemaal „gezeefd" publiek mocht toezien, hoe
de huwelijksstoet, onder de tonen van het
„Laudate Dominum" van Palestrina naar het
altaar trok.
Het was een stoet van louter koningen en
prinsen. Aan het altaar wachtten reeds de
koning en koningin van Italië. Ex-koning Al-
phonso leidde zijn dochter; don Alessandro Tor
lonia gaf de arm aan zijn moeder. Daarachter
volgden de kroonprins van Italië, prinses Marie
van Savoye, vele prinsen en prinsessen van Ita
lië en Spanje, de prins en prinses van Orleans
met hun drie kinderen, prinses Catharlna van
Rusland en daaromheen leden van den hoogen
adel van de landen, waaronder 24 Spaansche
grandes, die voor deze plechtigheid uit het
vaderland waren overgekomen.
Aan het altaar hadden ook de kardinalen
Gasparri en Dolci plaats genomen. In de glans
van dit fonkelend gezelschap klonk de eenvou
dige ritus van de huwelijksinzegening sober en
indrukwekkend.
Daarna droeg de hofkapelaan van koning Al-
phonso, de weleerw. heer Postius, de H. Mis op.
Na de H. Communie hield kardinaal Segura
tot de jonggehuwden een toespraak over de be-
teekening van het Christelijk huwelijk.
Terstond na de H. Mis werden de jongge
huwden door den Paus in audiëntie ontvangen,
waarbij Hij hun Zijn gelukwenschen en zegen
schonk en een kostbaren rozenkrans aanbood
Daarna bracht het jonge paar, zooals alle
jonge Romeinsche paren, een bezoek aan het
graf van St. Pieter.
In 't Grand Hotel vond 'n feestelijke lunch
plaats, waaraan alle aanwezige Spaansche en
Italiaansche prinsen en prinsessen aanzaten.
Om 5 uur werd daarop 'n groote receptie ge
houden, die de zalen vulde met den hoogen
adel van Spanje en Italië, met diplomaten en
prelaten en leden der Spaansche kolonie.
WEENEN, 14 Jan. (Reuter) De officieele
persdienst van de Oostenrijksche regeering
deelt mede, dat de Nederlandsche schrijfster
Margreet Voogd Dinsdag om 22 uur (Weensche
tijd) voor de Weensche radio een lezing zal
houden over het onderwerp: De ontwikkelings
gang van de Nederlandsche lyriek tot aan den
tijd van de Renaissance.
Morgen zullen een detective uit New-York en
vier getuigen tegen Hauptmann uit Duitschland
met de „He de France" aankomen.
Twee van de getuigen zijn Pincus en Hanna
Fisch, een broer en zuster van Isidore Fisch,
die zullen verklaren, dat hun broer bij zijn
dood in het ziekenhuis te Leipzig zonder geld
was en aanzienlijke schulden had.
Naar vernomen wordt heeft men gisteren
Hauptmann aangeboden zijn leven te sparen,
indien hij zijn medeplichtigen wil aanwijzen.
Hauptmann scheen vandaag uitgeput van ver
moeidheid; hjj stotterde van zenuwachtigheid.
Zijn bleekheid en de kringen om zijn oogen
worden steeds opvallender.
Reilly, de advocaat van Hauptmann, heeft
verklaard, dat hij reeds 12.000 dollar uit zijn
eigen zak voor de verdediging heeft uitgegeven.
Hij ontkende, dat hü geld heeft ontvangen van
Amerikaansche nationaal-socialisten.
Wileutz deelde mede, dat nog 50 getuigen
moeten worden gehoord, doch hij hoopt, dat
de aanklager deze week zijn taak ten einde
brengt.
PEKING, 14 Jan. (V. D.) Tusschen
Moekden en Sjanhaikwan hebben opstande
lingen een Japanschen militairen trein tot
ontsporing gebracht nabij het station Soei-
sjoen. Daarbij zijn 12 Japansche soldaten om
het leven gekomen en 18 min of meer ernstig
gewond.
Een Japansch vliegtuig, dat uitgezonden
was tegen de opstandelingen, is neergestort.
De drie inzittenden waren op slag dood.
LONDEN, 14 Jan. (V.D.) Heden is te Kirkuk
door den koning van Irak officieel de pijplei
ding geopend, die de petroleumgebieden van
Mesopotamië met de Middellandsche Zee ver
bindt. De pijpleiding is aangelegd door de In
ternationale Irak Petroleum Maatschappij,
waarin Britsche, Fransche, Amerikaansche en
Nederlandsche belangen vertegenwoordigd zijn.
Er is voor een totale lengte van 1200 mijl
pijpen gelegd, grootendeels door een dor en
verlaten woestijn gebied. De kosten hebben 10
millioen pond sterling bedragen.
Er loopt een dubbele leiding van Kirkuk
naar Haditha, waar een der Hjnen in Zuide
lijke richting afbuigt naar Haifa in Palestina,
terwijl de Noordelijke lijn te Tripoli aan de
kust van Libanon uitkomt.
HELSINGFORS, 14 Jan. (Reuter) Tijdens
een hevigen storm heeft de reddingsboot van
Hango vijf mannen gered, wier motorboot te
gen de rotsen te pletter was geslagen.
Vier hunner bleken bekende dranksmokke
laars te zijn. die reeds verscheidene vonnissen
acnter den rug hebben. In zee dreven talrijke
blikken met alcohol.
HET TELLEN VAN DE STEMMEN VOOR HET
SAARPLEBISCIET. SCHATTINGEN VAN DE
PERSGALERIJ.
Het proces tegen Hauptmann. Nieuwe getuige
contra den beklaagde.
Luisterrijke inzegening van het huwelijk van
de infante Beatrice te Rome.
Oliepijpleiding, loopend van Mesopotamië naar
de Middellandsche Zee, geopend.
Japansche militaire trein in Mandsjoekwo tot
ontsporing gebracht, 12 dooden.
Oud-minister Van Cauwelaert verdedigt zich
tegen de aantijgingen van de „Libre Belgique."
Tegen een Chinees, die te Rotterdam een land
genoot vermoord heeft, is bij het Haagsche Hof
bevestiging van het vonnis der Rotterdamsche
rechtbank geëischt, waarbij verdacbhte tot acht
jaar gevangenisstraf is veroordeeld.
Toewijzingsperioden gecontingenteerde goederen
uit Groot-Brittannië.
Het Tweede Kamerlid Bongaerts heeft inlich
tingen gevraagd over de maatregelen tegen het
lekkende JulianakanaaU
Oesterteelt op de Schelde bedreigd doordat een
groot aantal dieren ziek is.
Chr. en moderne bonden van Transportarbeiders
aam-aarden het contract voor de zeevisscherjj.
Wetsontwerp tot voorkoming en bestrijding
van ziekte van aardappelen.
Bij de biljartwedstrijden om het Europeeschc
wereldkampioenschap leed Gabriels zijn eerste
nederlaag tegen Albert, die een serie van 259
maakte. De wedsVijd De LeeuwCote moet
overgespeeld worden.
New-Yorksche beurs: verdeeld voorkomen als
gevolg van inkrimpenden handel; de markt had
een lusteloos verloop.
Zooals u zelf!
In deze Januaridagen gevoelen ve
len maar al te zeer wat het zeggen
wil schulden te moeten betalen. En
ook welk een uitkomst het vaak geeft,
wanneer genadige schiddeischers
wat uitstel willen geven, wat geduld
nog willen oefenen. Zijn we ook dan
zoo welwillend, jegens anderenBe
handelen we onzen evenmensch zoo
als we zelf gaarne behandeld zouden
worden? Dat is ons aller grootste
fout misschien dat we tegenover den
naaste niet die gezindheid en prak
tijk beoefenen, die we o zoo graag
voor ons zelf opeischen. „Wat gij niet
wilt dat u geschiedt, doe dit dan ook
een ander niet" is een oud rijmpje,
dat immer behartigenswaard blijft.
Indien we allemaal eens den even
mensch behandelden, zelfs in kleine
re zaken, zooals we zelf willen be
handeld worden, dan zou de samen
leving er ineens een mooi eind door
vooruit gaan.
Onze Brusselsche correspondent seint d-d. 14
Januari:
De zuster van wijlen koning Albert van Bel
gië, gravin de Vendóme, is in het klooster ge
treden van de H. Lioba te Guntherstal in
Breisgau.
Zij werd in 1872 te Brussel geboren en trad
in 1892 in het huwelijk met Carl prins van
Hohenzollem Sigmaringen, die 2 Februari 1919
overleed. Sindsdien leefde zij teruggetrokken
in het Rijnland.
VERWACHTING: Matige tot zwakken 1
wind uit Noordelijke richtingen, gedeelte-
lijk tot half of zwaar bewolkt, weinig of
EE geen neerslag. In het Oosten aanvanke- E
lijk nog kond, in het Westen zachter. j|
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: On-
zeker.
flIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllUHIIIIIIIIIIIlI
Stand op Dinsdag 1 nur v.m.: 764
.Vorige stand: 757