Luisterrijk huwelijk te Rome HET TELLEN DER STEMMEN TE SAARBRÜCKEN Onder de spiedende oogen der wereldpers in den strengbewaakten Wartburg Het proces tegen Hauptmann Het nieuws van heden GROOTE STAPELS PRO-DUITSCH Verrekijkers echter in de ban DE GESU FEESTELIJK VERSIERD Mandsjoekwo nog onveilig Oliepijpleiding geopend DE BAROMETER VEREEN IG DE KATHOLIEKE PERS BUREAUX: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 DINSDAG 15 JANUARI 1935 Ochtendblad Vanaf ons balcon kon de pers het resultaat van de stemming al schattend benaderen y§ De oogen en ooren der wereld Bussen gaan open De Zwitser en zijn jas WÊs De Philippijnen onaf hankelijk? Schriftkundigen blijven bij hun bezwarende verklaringen. Een nieuwe getuige Plechlige inzegening van het hu welijk van de dochter van ex-koning Alfonso, Beatrice Koningin en prinses tegenwoordig Margreet Voogd Japansche militaire trein tot ont sporing gebracht. Twaalf doo- den, achttien gewonden Zij loopt van Mesopotamië naar de Middellandsche Zee Gered en betrapt De gravin de Vendome in het klooster Zuster van wijlen koning Albert Het Weeriiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiim^ NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19135 Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 d.; ingez. mededeelingen 50 cent; idem op peg een 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek (Van onzen specialen verslaggever) (Per telefoon) Saarbrücken, 14 Januari In de groote zaal van het Evangelische ver- eenigingsgebouw „De Wartburg" te Saarbrücken Is Maandagmiddag om 5 uur de telling van de voor het plebisciet in het Saargebied uitge brachte stemmen begonnen. De telling zal tot diep in den nacht voortduren. Dinsdagmorgen zal het resultaat over de geheele wereld wor den bekend gemaakt. Reeds vroeg waren wij Maandagmiddag bij het groote gebouw met zijn roodbruinen bak- steenen muren, waar de wil van het Saarland achter ritsen bajonetten, versloten en verze geld de openbaring wacht. Buiten groepte het publiek samen achter de afzetting van tou wen, die gespannen tusschen de boomen, de straat voor het gebouw vrij hielden. Hier was" de blauwe stadspolitie in grooten getale samen getrokken, terwijl naast de toegangen van het gebouw Tommi's de wacht hadden betrokken. Uiterst streng was wederom de controle, uit geoefend door de politie, geassisteerd door le den van het plaatselijke brandweercorps. Op nieuw moesten wij een dubbele afzetting pas- seeren, waar binnen wij aan den lijve op wa pens werden gefouilleerd. „Keine Kanonen?" vroeg schertsend een Schupo. Maar hij liet ons toch niet met rust voor hij zekerheid had, dat geen revolver of bandgranaat in vest- of broekzak school. Eenmaal binnen konden wij tevreden zijn. Garderobe en koffiekamer, en eindelijk een groote galerij met uitzicht op de zaal was tot onze beschikking. De beide vleugels der galerij had men ingeruimd voor de Saarlandsche. Duitsche en Fransche pers, zijnde de meest geïnteresseerde, de overigen hadden het front- balcon te hunner beschikking, behalve de eer ste drie rijen, die voor officieele genoodigen waren ingeruimd. Rechts had men plaatsen gereserveerd voor de regeeringspresident Knox en twee leden van de Saarregeering, de Duitsche regeeringsdele- gatie en de leden van het Abstimmungsgericht, iter linkerzijde waren plaatsen vrijgehouden voor twee regeeringsleden, den secretaris-gene raal, de Fransche regeeringsdelegatie, den ver tegenwoordiger van het Vaticaan en de mili taire autoriteiten. Ten deele waren deze ge- noodigden aanwezig. Vanaf ons balcon genoten wij een schit terend uitzicht op de zaal, waar zich de drie-honderd tellers en de honderd z.g. oppertellers de stembureau-voorzitters van de districten Saarbruecken en Neun- kirchen bijeen waren. Een zestig-tal tafels waren uitgezet en tusschen de stoe len wachtten de genummerde stembussen, met groote lakken gesloten. Er waren kleine, zwarte bussen in den vorm van een afge knotte pyramie, afkomstig uit de dorpen, Don Giovanni Sala heeft zijn piloten- brevet gehaald en is daardoor de eerste piloot des Pausen geworden. De gees telijke piloot in uniform voor zijn vliegtuig. uit de steden kwamen de groote bussen, vierkante bakken, ongeveer een meter hoog. Op een aantal bussen lagen in verzegelde linnen zakjes de stemmen, die bij de voor- stemming op Maandag en Dinsdag van de vorige week door ambtenaren, zieken enz. waren uitgebracht en nu tegelijkertijd ge- open zouden worden. Over de gele tafels hadden zorgzame handen alle benoodigde ingrediënten verdeeld. Er stonden groote flesschen vulpeninkt, er lagen maagdelijke vloeibladen, rose sponsjes om de vingers der tellers vochtig te houden en eindeijk keurig gepunte potlooden. zooals men dit „vijandig en dreigend" op examen-tafeltjes kan aantreffen. Tusschen de tafels en bussen groepten de tellers bijeen en het geroezemoes der stemmen vulde de groote zaal als een gonzende bijeenkorf. Voor ons op de vleugel der galerij, stond het materiaal van filmoperateurs en fotografen ge reed voor den aanval. Geweldige schijnwerpers richtten hun muilen naar het podium en in de zaal, als ware het één groot tooneel, waar straks een operette of een revue zou worden vertoond. Om 5 uur precies nam de plebis ciet-commissie aan de tafel op het podium plaats. In het midden de heer Rohde, rechts van hem de heer Henri en miss Wambaugh, links de heer D. de Jongh. Na een korte toespraak gaf de heer Rohde met de woorden „Die Stimmenzahlung beginnt" het teeken, om den arbeid aan te vangen. De Volksstemming 2in het Saargebeid, zoo zeide de heer Rohde, is Zondag op rustige wijze en in de meest volmaakte orde verloopen. Met in achtneming van alle veiligheidsmaatregelen zijn de bussen naar de tellingszaal vervoerd. De telling kan nu beginnen. De heer Rohde wensch- te allen sterkte om hun moeilijken en verant woordelijken taak naar behooren te vervullen. Voor inlichtingen en voor het nemen van be slissingen bleef de plebisciet-commissie bij de telling tegenwoordig. Nauwelijks was het verlossende woord ge sproken, of de tellers schaarden zich om de tafels, lakken werden verscheurd, de bussen ge opend en weldra stortten zich overal de blauwe enveloppen op groote hoopen. Honderden handen grepen er naar en de eerste werkzaamheden het ordenen in doozen en het tellen van het totaal aantal was be gonnen. De schijnwerpers wierpen hun felle lichtbundels op tafels en menschen, een half dozijn filmstrooken en een ontelbaar aantal fotograaflenzen grepen het beeld, dat men da gelijks kan waarnemen in alle postkantoren ter wereld, maar dat hier in zijn groote historische beteekenis voor de oogen van alle volkeren moest worden vastgelegd. Het werk van het tellen, dat van 5 uur Maan dagmiddag tot Dinsdagochtend voortduurt en dat niemand kan onderbreken om een luchtje te scheppen, want de tellers mogen de zaal niet verlaten, is geen sinecure. Eerst wordt het totaal geteld, dan opent men de enveloppen, de in houd wordt gecontroleerd, geteld, gecontroleerd en opnieuw geteld, waarna de geheele telling zich nog eens herhaalt. Het was warm in de zaal en ofschoon er niet gerookt mocht worden, werd de atmosfeer tot stikkens toe benauwd. Het verwonderde dan ook niet, dat een der tellers met zekerheid een Zwitser zijn jas uittrok. Hij keek eens rond en ving daarbij misprijzende bliken op van met zekerheid te zeggen een Hollander. Van schrik schoot de Zwitser zijn jas weer aan, maar toen hij na 5 minuten zag, dat elders zijn voorbeeld was gevolgd, kreeg hij weer moed, trotseerde de Hollandsche verontwaardi ging en werkte verder in zijn hemdsmouwen. De arbeid vlotte regelmatig. Na een uur was de wanordelijke massa geteld en in keurige vakjes geschaard. Nu kon de tweede etappe be ginnen: het sorteeren van den inhoud. Dan kwamen de eerste stembil jetten te voorschijn. Met arendsblik- ken loerde de pers over de balustra de, om van de verdeeling het zijne te hebben. Monocles en verrekijkers kwamen te voorschijn, zoodat de heer Rohde zijn lange, magere ge stalte en zijn ernstigste stem ver heffen moest, om de verwijdering van die blijkbaar onvoorziene wa pens te eischen. De kijkers verdwe nen, maar het bleef toch mogelijk het resultaat van de telling grooten- deels vast te stellen. Want de groote hoeveelheid billetten, die zich bij de sorteering op de tafeltjes vormde, was daar twijfelde niemand aan van het Duit sche Front. En hoe die zich verhield tot de kleine hoeveelheidjes der Status Quo en hier en daar. maar lang niet overal, van Frankrijk vm Vóór de Saarstemming werden onze Mariniers, die de wacht hadden betrokken voor het Hoofdkwartier der vreemde troepen te Saarbrücken, afgelost door de Zweedsche troepen en de rubriek ongeldig, kon worden geconsta teerd. De laatste categorie was trouwens goed te herkennen aan het hoofdschudden der overleg- plegende tellers, wanneer hun zoo'n exemplaar in handen kwam. Zoo controleerden wij, geassisteerd door twee collega's, drie tafeltjes en constateerden verhoudingen van resp. 381, 351 en 101, wat dus wel schijnt te wijzen op een overgroote meerderheid voor Duitschland. Natuurlijk zjjn dit maar steekproeven en moet men er geen al te groote waarde aan hechten. Maar eenig houvast gaf het toch wel. MANILLA, 14 Jan. (Reuter). Volgens een door de Amerikaansche Senaats-commissie, welke de wenschelijkheid van de onmiddellijke onafhankelijkheid van de Philippijnen onder zoekt, gepubliceerd memorandum, bevatten de Philippijnen een aanzienlijke hoeveelheid chro- miet, een belangrijk oorlogs-materiaal. Door de controle op deze voorraden aldus de commissie zouden de Vereenigde Staten aen wereld-vrede en de politieke stabiliteit in het Oosten bevorderen. FLEMINGTON 14 Jan. De derde week van het proces-Hauptmann is begon nen' met voortzetting van het verhoor der schriftkundigen. De deskundige Osbom verklaarde, dat er onweerleg bare bewijzen zijn, dat de losgeldbrie- ven door Hauptmann geschreven zijn. Het standpunt van den verdediger, Reilly, dat de brieven geschreven zijn door Isidore Fisch, wees de deskundige als volkomen onjuist af. Een inwoonster van het New-Yorksche stads deel Bronx verklaarde, dat zij op het telegraaf kantoor van het station te Bronx dr. Condon korten tijd voor de uitbetaling van het losgeld had gezien. Achter hem had een man gestaan, die dr. Condon klaarblijkelijk scherp observeer de. Deze man was de beklaagde Hauptmann ge weest. Behalve Osborn werd voorts nog de schrift- deskundige Stein gehoord. Ook hij hield Haupt mann voor den schrijver der 14 losgeldbrieven. Onze Romeinsche correspondent seinde ons d.d. 14 dezer: In de Gesu-kerk, die feestelijk ver sierd was, is hedenochtend door Z. Em. kardinaal Segura, de verdreven aarts bisschop van Madrid, het huwelijk in gezegend van de infante Beatrice met don Alessandro Torlonia, telg van een der voornaamste en rijkste adellijke Romeinsche geslachten. De Gesukerk zelf, die in haar kostbare sie raden aan het geslacht der Torlonia's herinnert en waar nu de naam Alessandro Torlonia her haaldelijk aan de kostbare marmeren wanden prijkt, was versierd met een weelde van bloemen, maar meer nog door het licht, dat door een onuitputtelijke weelde van edele en kleurige ge steenten, waarmede de muren bekleed waren, haar in haar vollen glans deed fonkelen. Eten uitermate strenge ordedienst had er reeds meer dere dagen voor gewaakt, dat niets deze plech tigheden zou kunnen verstoren. Slechts een driemaal „gezeefd" publiek mocht toezien, hoe de huwelijksstoet, onder de tonen van het „Laudate Dominum" van Palestrina naar het altaar trok. Het was een stoet van louter koningen en prinsen. Aan het altaar wachtten reeds de koning en koningin van Italië. Ex-koning Al- phonso leidde zijn dochter; don Alessandro Tor lonia gaf de arm aan zijn moeder. Daarachter volgden de kroonprins van Italië, prinses Marie van Savoye, vele prinsen en prinsessen van Ita lië en Spanje, de prins en prinses van Orleans met hun drie kinderen, prinses Catharlna van Rusland en daaromheen leden van den hoogen adel van de landen, waaronder 24 Spaansche grandes, die voor deze plechtigheid uit het vaderland waren overgekomen. Aan het altaar hadden ook de kardinalen Gasparri en Dolci plaats genomen. In de glans van dit fonkelend gezelschap klonk de eenvou dige ritus van de huwelijksinzegening sober en indrukwekkend. Daarna droeg de hofkapelaan van koning Al- phonso, de weleerw. heer Postius, de H. Mis op. Na de H. Communie hield kardinaal Segura tot de jonggehuwden een toespraak over de be- teekening van het Christelijk huwelijk. Terstond na de H. Mis werden de jongge huwden door den Paus in audiëntie ontvangen, waarbij Hij hun Zijn gelukwenschen en zegen schonk en een kostbaren rozenkrans aanbood Daarna bracht het jonge paar, zooals alle jonge Romeinsche paren, een bezoek aan het graf van St. Pieter. In 't Grand Hotel vond 'n feestelijke lunch plaats, waaraan alle aanwezige Spaansche en Italiaansche prinsen en prinsessen aanzaten. Om 5 uur werd daarop 'n groote receptie ge houden, die de zalen vulde met den hoogen adel van Spanje en Italië, met diplomaten en prelaten en leden der Spaansche kolonie. WEENEN, 14 Jan. (Reuter) De officieele persdienst van de Oostenrijksche regeering deelt mede, dat de Nederlandsche schrijfster Margreet Voogd Dinsdag om 22 uur (Weensche tijd) voor de Weensche radio een lezing zal houden over het onderwerp: De ontwikkelings gang van de Nederlandsche lyriek tot aan den tijd van de Renaissance. Morgen zullen een detective uit New-York en vier getuigen tegen Hauptmann uit Duitschland met de „He de France" aankomen. Twee van de getuigen zijn Pincus en Hanna Fisch, een broer en zuster van Isidore Fisch, die zullen verklaren, dat hun broer bij zijn dood in het ziekenhuis te Leipzig zonder geld was en aanzienlijke schulden had. Naar vernomen wordt heeft men gisteren Hauptmann aangeboden zijn leven te sparen, indien hij zijn medeplichtigen wil aanwijzen. Hauptmann scheen vandaag uitgeput van ver moeidheid; hjj stotterde van zenuwachtigheid. Zijn bleekheid en de kringen om zijn oogen worden steeds opvallender. Reilly, de advocaat van Hauptmann, heeft verklaard, dat hij reeds 12.000 dollar uit zijn eigen zak voor de verdediging heeft uitgegeven. Hij ontkende, dat hü geld heeft ontvangen van Amerikaansche nationaal-socialisten. Wileutz deelde mede, dat nog 50 getuigen moeten worden gehoord, doch hij hoopt, dat de aanklager deze week zijn taak ten einde brengt. PEKING, 14 Jan. (V. D.) Tusschen Moekden en Sjanhaikwan hebben opstande lingen een Japanschen militairen trein tot ontsporing gebracht nabij het station Soei- sjoen. Daarbij zijn 12 Japansche soldaten om het leven gekomen en 18 min of meer ernstig gewond. Een Japansch vliegtuig, dat uitgezonden was tegen de opstandelingen, is neergestort. De drie inzittenden waren op slag dood. LONDEN, 14 Jan. (V.D.) Heden is te Kirkuk door den koning van Irak officieel de pijplei ding geopend, die de petroleumgebieden van Mesopotamië met de Middellandsche Zee ver bindt. De pijpleiding is aangelegd door de In ternationale Irak Petroleum Maatschappij, waarin Britsche, Fransche, Amerikaansche en Nederlandsche belangen vertegenwoordigd zijn. Er is voor een totale lengte van 1200 mijl pijpen gelegd, grootendeels door een dor en verlaten woestijn gebied. De kosten hebben 10 millioen pond sterling bedragen. Er loopt een dubbele leiding van Kirkuk naar Haditha, waar een der Hjnen in Zuide lijke richting afbuigt naar Haifa in Palestina, terwijl de Noordelijke lijn te Tripoli aan de kust van Libanon uitkomt. HELSINGFORS, 14 Jan. (Reuter) Tijdens een hevigen storm heeft de reddingsboot van Hango vijf mannen gered, wier motorboot te gen de rotsen te pletter was geslagen. Vier hunner bleken bekende dranksmokke laars te zijn. die reeds verscheidene vonnissen acnter den rug hebben. In zee dreven talrijke blikken met alcohol. HET TELLEN VAN DE STEMMEN VOOR HET SAARPLEBISCIET. SCHATTINGEN VAN DE PERSGALERIJ. Het proces tegen Hauptmann. Nieuwe getuige contra den beklaagde. Luisterrijke inzegening van het huwelijk van de infante Beatrice te Rome. Oliepijpleiding, loopend van Mesopotamië naar de Middellandsche Zee, geopend. Japansche militaire trein in Mandsjoekwo tot ontsporing gebracht, 12 dooden. Oud-minister Van Cauwelaert verdedigt zich tegen de aantijgingen van de „Libre Belgique." Tegen een Chinees, die te Rotterdam een land genoot vermoord heeft, is bij het Haagsche Hof bevestiging van het vonnis der Rotterdamsche rechtbank geëischt, waarbij verdacbhte tot acht jaar gevangenisstraf is veroordeeld. Toewijzingsperioden gecontingenteerde goederen uit Groot-Brittannië. Het Tweede Kamerlid Bongaerts heeft inlich tingen gevraagd over de maatregelen tegen het lekkende JulianakanaaU Oesterteelt op de Schelde bedreigd doordat een groot aantal dieren ziek is. Chr. en moderne bonden van Transportarbeiders aam-aarden het contract voor de zeevisscherjj. Wetsontwerp tot voorkoming en bestrijding van ziekte van aardappelen. Bij de biljartwedstrijden om het Europeeschc wereldkampioenschap leed Gabriels zijn eerste nederlaag tegen Albert, die een serie van 259 maakte. De wedsVijd De LeeuwCote moet overgespeeld worden. New-Yorksche beurs: verdeeld voorkomen als gevolg van inkrimpenden handel; de markt had een lusteloos verloop. Zooals u zelf! In deze Januaridagen gevoelen ve len maar al te zeer wat het zeggen wil schulden te moeten betalen. En ook welk een uitkomst het vaak geeft, wanneer genadige schiddeischers wat uitstel willen geven, wat geduld nog willen oefenen. Zijn we ook dan zoo welwillend, jegens anderenBe handelen we onzen evenmensch zoo als we zelf gaarne behandeld zouden worden? Dat is ons aller grootste fout misschien dat we tegenover den naaste niet die gezindheid en prak tijk beoefenen, die we o zoo graag voor ons zelf opeischen. „Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dit dan ook een ander niet" is een oud rijmpje, dat immer behartigenswaard blijft. Indien we allemaal eens den even mensch behandelden, zelfs in kleine re zaken, zooals we zelf willen be handeld worden, dan zou de samen leving er ineens een mooi eind door vooruit gaan. Onze Brusselsche correspondent seint d-d. 14 Januari: De zuster van wijlen koning Albert van Bel gië, gravin de Vendóme, is in het klooster ge treden van de H. Lioba te Guntherstal in Breisgau. Zij werd in 1872 te Brussel geboren en trad in 1892 in het huwelijk met Carl prins van Hohenzollem Sigmaringen, die 2 Februari 1919 overleed. Sindsdien leefde zij teruggetrokken in het Rijnland. VERWACHTING: Matige tot zwakken 1 wind uit Noordelijke richtingen, gedeelte- lijk tot half of zwaar bewolkt, weinig of EE geen neerslag. In het Oosten aanvanke- E lijk nog kond, in het Westen zachter. j| 1 VERDERE VOORUITZICHTEN: On- zeker. flIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllUHIIIIIIIIIIIlI Stand op Dinsdag 1 nur v.m.: 764 .Vorige stand: 757

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1935 | | pagina 1