Steun aan tuberculoselijders
Kruschen Salts
CAL0UIHAL
Geen godsdienststrijd in Oostenrijk
VERKOUDHEID
Gedwongen afkoop van dijkplicht
Buziau gehuldigd
WAARBORGEN IN DE
GRONDWET
PIËTEITVOLLE DAAD
WAARSCHUWING.
IN GELDERLAND
ZATERDAG 26 JANUARI 1935
Gevaarlijke actie in
het buitenland
Inzameling van gelden
Waar moet het geld
vandaan komen
PASTOOR M. GIJLSWIJK O.P.
SPIRITUS GESMOKKELD
Kapitein en stuurman der
„Mila" veroordeeld
De stichting van een Nationaal
Herdenkingsfonds zal den
arbeid van H. M. de Ko
ningin-Moeder voor het
mooie doel levendig
houden
Het is gebleken, dat hier en daar in het buitenland door opkoopers
met Kruschen Salts geknoeid is. De fabrikanten waarschuwen daarom
het publiek, Kruschen Salts in geen geval te koopen onder buitenlandsch
etiquet, doch uitsluitend in den alom bekenden poedervorm in onge
schonden Hollandsche verpakking, terwijl de naam N.V. Rowntree
Handels Maatschappij zoowel op de verpakking als op het etiquet
gedrukt moet zijn. Alleen bij dit echte Kruschen Salts zult U baat vinden.
E. GRIFFITHS HUGHES Ltd., MANCHESTER, Opgericht 1756:
Waardeering voor streven
voorkomen en genffifeit Blêt
TABLETTEN
NATUURLIJK KALKFR0DUCT
Affiche
ROTTERDAMSCHE BANK
Drie procent dividend
Bij de vele zorgen der kleine
boeren komt zich een
nieuwe zware last
voegen
De dij klasten
Het nieuwe reglement
Vereenvoudiging
Restaurant DORRIUS
N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, A'dam
PLATS DU JOUR EN a LA CARTEj
Veertig jaar koning van den lach
NATIONALE BEDEVAART
NAAR LOURDES
Academische examens
(Van onzen Weenschen correspondent).
De absolutistische liberale staat van de
achttiende eeuw heeft zijn tijd gehad.
Wat de Kerk steeds heeft geleerd n.l. dat
er tusschen het zuiver stoffelijke en het zuiver
geestelijke gebied een zone van gemengde be
langen ligt, omtrent wier ordening Kerk en
Staat in gemeenschappelijk overleg hebben te
treden, wordt meer en meer door het moderne
staatsrecht erkend. Vandaar het toenemende ge
tal concordaten met de Vatikaansche Stad. Ook
tusschen het Vatikaan en landen, waar geen
katholieke volksmeerderheid bestaat. Zelfs het
nationaal-socialistische Duitschland heeft door
de sluiting van een concordaat met het Vati
kaan in principe deze opvatting erkend. De ge
zantschappen b\j het Vatikaan, de toekenning
van traditioneele rechten aan kerkelijke waar-
digheidsbekleeders, zoowel aan katholieke als
protestantsche, heeft in den grond denzelfden
zin.
Desniettemin valt telkens weer een gekunstel
de of ook echte zenuwachtigheid waar te nemen,
wanneer ergens ter wereld de katholieken het
recht der Kerk omtrent bovengenoemde zone
van gemengde belangen opvorderen. Tegenwoor
dig schijnt de opbouw van Nieuw-Oostenrijk en
de Katholieke Actie in Oostenrijk de niet-ka-
tholieke wereld zenuwachtig te maken. Oosten
rijk is naar de pjechtige verklaringen zijner lei
ders een katholieke staat! De katholieke staats-
en maatschappijleer, zóóals deze in de pauselijke
encyclieken is neergelegd, vormt het fundament
van het nieuw te bouwen Oostenrijk! Een innig
samenwerken tusschen staat en katholieke kerk
moet daarvan het gevolg zijn. De verantwoorde
lijke staatslieden van Oostenrijk belijden in het
openbaar, dat zij katholiek zijn en de katholieke
levensopvatting als onderbouw van hun politiek
streven beschouwen. Dat is in 't contemporaine
staats-politieke leven zeker ongewoon, uniek.
Oostenrijk wil, na de Vatikaansche Stad, de eer
ste staat zijn in de wereld, die na de lange pe
riode der liberalistische laïceering van maat
schappij, politiek en economie midden in een
wereld, welke ondanks teekenen eener wending
ten goede nog meterdiep in religleuse onver
schilligheid en ongeloof steekt, het aandurft,
zich openlijk vóór Christus te bekennen en de
daaruit logisch volgende consekwenties te trek
ken.
Het kan ons eigenlijk moeilijk verbazen, dat
deze pionierswil tot herkerstening der
maatschappij, dat een dergelijk ontzaglijk
Initiatief in een klein, verscheurd, door revo
luties geschokt, misbruikt en beklaagd land al
leen reeds om wille van zijn koene nieuwheid
twijfel, wantrouwen en ook wel ongerustheid
wekt. Dit te meer, daar de niet-katholieke we
reld maar al te makkelijk haar kalmte en nuch
ter oordeel verliest, wanneer het gaat over ^al
leen zaligmakende kerk", „ultramontanismei"
en „clericalisme" gedrapeerd met ketterverbran
ding.
In breede protestantsche kringen, veel bree
der dan men misschien wel gelooft, is men op
recht bezorgd. Men is van meening, dat de
proclamatie van den katholieken staat in Oos
tenrijk noodzakelijk samen moet gaan met on
derdrukking en knechting der niet-katholieke
belijdenissen. Zelfs zijn reeds de woorden con
tra-reformatie en protestantenvervolging geval
len. Dit is zeer betreurenswaardig. Immers zoo
licht kan dit uitloopen op belemmering van
de godsdienstvrijheid, op verwijdering van niet-
katholieken uit hooge staatsposities, en straf-
baarverklaring vam overgang tot het protestan
tisme enz.
Protestanten, weest op uw hoede, sluit een
ring om Oostenrijk, beschermt uw bedreigde
broeders in de Oostenrijksche diaspora!
Het „Europeesche Centraalwerk voor kerke
lijke Hulpactie" te Edinburgh, de „Protestant
sche Bond" en de „Internationale Bond voor
binnenlandsche Missie en Diakonie" op slot
Hemmen in Holland vergaderd, de „Evangelische
Maatschappij", de sec.-generaal Gooch van
de „World's Evangelical Alliance", de „Wereld
bond voor het internationale Vriendschapswerk
der Kerken" te Fanö in Denemarken, protestant
sche Bonden in Zweden en Zwitserland, de
„Evangelische Bund" in Duitschland e.a. hou
den zich meer of minder geprikkeld met dit
vraagstuk bezig.
In Fransch Zwitserland werd zelfs een „Ac
tion evangéliqüe pour l'Autriche" opgericht.
Men wil Oostenrijk bewerken met geldmid
delen, zendelingen en propaganda-materiaal.
Ook de Joodsche wereldorganisaties schijnen
ietwat nerveus te zijn geworden en beginnen
hier en daar over vervolging van Oostenrijksche
joden op confessioneele gronden te spreken. In
Genève heeft zich reeds een joodsche delegatie
doen hooren. Ook de „Jewish Agency" schijnt
ongerust te zijn. Men durft zelfs de bewering
aan, dat Oostenrijksche joden onder dwang
„bekeerd" worden!
We willen hier geen gebruik maken van pijn
lijke historische herinneringen en ook niet het
eene land met het andere vergelijken. We ne
men Oostenrijk zooals het is.
Oostenrijk is een katholiek land. De be
volking is er voor circa 90 procent
katholiek. Protestanten en joden sa
men maken nog geen tien procent uit.
Laat het waar zijn, dat hoogstens een
derde van de 90 procent katholiek gedoopten
„praktiseert", een feit blijft 't, dat ook na den
officieelen afval van circa vier procent der ka
tholieke bevolking tijdens de na-oorlogsjaren,
na den gedeeltelijken terugkeer, die op de revo
lutie in Februari 1934 en den geforceerden af
val in bepaalde nationale kringen, die op de re
volutie van Juli 1934 volgde, feit blijft 't, dat
circa 90 pet. der Oostenrijksche bevolking in
den gebruikelijken zin katholiek te noemen is.
Op grond van dit feit achtten de gepronon
ceerde katholieken, sinds 1933 onder leiding van
bondskanselier dr. Dollfuss en na diens dood
vooral onder leiding van bondskanselier dr.
Schluschnigg, zich gerechtigd een katholieke
staatspolitiek te voeren. Dat echter de Oosten
rijksche katholieke staatspolitiek niet insluit
belemmering, onderdrukking, laat staan ver
volging van niet-katholieke belijdenissen, blijkt
reeds uit de nieuwe grondwet, welke nadrukke
lijk verklaart, dat „alle inwoners van Oosten
rijk volle geloofs- en gewetensvrijheid genieten
en zoowel particulier als in het openbaar gods
dienstoefeningen mogen houden inzooverre zij
hierdoor niet in strijd komen met de publieke
orde en de goede zeden." Art. 27.1)
Verder kan men daar lezen:
„Het genot der burgerlijke en staatsburger
lijke rechten zoowel als de toelating tot open
bare instellingen, ambten en waardigheden is
van de geloofsbelijdenis onafhankelijk". Art.
27 2).
„De Katholieke Kerk en de andere wettig er
kende kerken en godsdienstige gemeenten ge
nieten een publiek-rechtelijke positie". Art.
29 1).
„De aangelegenheden der wettig erkende ker
ken en godsdienstige gemeenten, die ook
staatsbelangen raken, worden in het bijzonder
geregeld". Art. 30 1).
„Voor de Katholieke Kerk geschiedt deze re
geling principieel in een overeenkomst tusschen
den bondsstaat en den H. Stoel." Art. 30 3).
„Bjj de andere wettelijk erkende kerken en
godsdienstige gemeenten geschiedt deze rege
ling door de wet na beraadslaging en instem
ming van dezen." Art. 30 5).
Dat dit geen zinledige woorden zijn blijkt
reeds hieruit, dat naast de vertegenwoordigers
van den katholieken clerus een lid van den pro-
testantschen Kerkeraad en van de joodsche ge
meente zitting hebben in den Cultuurraad.
Hulpacties en dergelijke maatregelen van den
kant van het internationale protestantisme en
het jodendom om de zgn. bedreigde Oosten
rijksche broeders te hulp te komen, is niet al
leen overvloedig, maar ook gevaarlijk voor den
godsdienstvrede.
Een van het buitenland uitgaande, van rijke
middelen voorziene „Hilfsaktion" voor het „be
dreigde Oostenrijksche protestantisme", dat in
werkelijkheid hoegenaamd niet bedreigd wordt
zou maar al te gemakkelijk als een invasie, als
een aanval op de katholieke kerk in Oostenrijk,
als een herleving van een militante „Los-van-
Rome-beweging" opgevat kunnen worden en
dan tot noodzakelijke tegenmaatregelen kun
nen dwingen met het noodlottig gevolg van een
nieuw-opkomend'en strijd tusschen katholieken
en protestanten, een strijd, welke maar al te
gemakkelijk tot diep in Duitschland zou kun
nen overslaan. De gevaren van' een op touw-
gteeette protesUantsch offensief in Oostenrijk
zijn te minder denkbeelden, daar zekere poli
tieke opponenten den overgang van het katholi
cisme naar het protestantisme als een politieke
demonstratie misbruikt en gepropagandeerd
hebben. Al moet erkend worden, dat over en
weer het godsdienstig element wel eens ten on
pas wordt uitgespeeld in de politiek, systeem is
dat niet.
En katholieken èn protestanten, en hier be
doelen wij vooral de geloovige protestanten,
moeten er ernstig naar streven een onzaligen
strijd te vermijden, vooral nu de Oostenrijksche
katholieken zoo innig medeleven met het leed
en de worsteling der protestantsche volksge-
nooten in Duitschland, die evenals de katholie
ken met moed en overtuiging het gemeen
schappelijke Christelijke erfgoed verdedigen.
Er moet één sterke christelijke phalanx van
daadkrachtige geloovigen gevormd worden tegen
religieuze onverschilligheid en erger.
i:'i
Vrijdag arriveerden de eerste "boeren in den Vlieringermeerpolder om den ouden
particulieren wordt verpacht, te ontginnen
Zuiderzeebodem, welke thans ook aan
De Zeereerw. Pater M. Gijlswijk O.P., Pastoor
der parochie van St. Dominicus te Utrecht,
werd Vrijdag opgenomen in het ziekenhuis van
St. Joannes de Deo aldaar.
De patiënt maakt het naar omstandigheden
redelijk goed en heeft een vrij rustigen nacht
doorgebracht.
De rechtbank te Stockholm heeft, meldt de
„Telegraaf" vonnis geveld in het proces tegen
de bende smokkelaars, die met het Nederland-
sche stoomschip „Mila", dat op 7 dezer bij Ho-
burg op Gotland is gestrand, spiritus frauduleus
in Zweden hebben willen invoeren.
De kapitein en de stuurman zijn wegens den
verboden invoer van spiritus veroordeeld tot
drie maanden gevangenisstraf, omdat de recht
bank van oordeel is, dat zij er voor verantwoor
delijk zijn, dat de „Mila" in de Zweedsche ter
ritoriale wateren is gekomen.
De tien verdachte Estlanders en een Neder
lander zijn vrijgesproken, zij zullen echter door
de politie over de grens gezet worden. Schip en
lading zijn verbeurd verklaard. De kapitein zal
met zijn stuurman in verbinding met den Ne-
derlandschen consul worden gebracht, om nader
verhoord te worden. Het proces tegen de bij de
smokkelarij betrokken Zweden wordt voortge
zet.
Kort na het overlijden van H. M. de Konin
gin-Moeder, die sedert het bestaan van de
Centrale vereeniging tot bestrijding der tu
berculose beschermvrouwe dezer veeeniging
was en die op zoo velerlei wijze heeft doen blij
ken van Haar belangstelling en medeleven in
de bestrijding dier gevreesde volksziekte, zijn
in vele kringen stemmen opgegaan om door
een nationale daad te getuigen van de groote
dankbaarheid voor wat Koningin Emma voor
het Nederlandsche volk in dit opzicht heeft
beteekend.
Ten einde aan die getuigenis van dankbaar
heid een daadwerkelijken vorm te geven, heeft
zich op initiatief van de Ned. Centrale ver
eeniging tot bestrijding der tuberculose een
comité van uitvoering gevormd ter voorberei
ding van de stichting van een Nationaal Ko
ningin-Moeder herdenkingsfonds, tot steun
van on- en minvermogende tuberculose-lij-
ders.
In een persconferentie ten kantore van deze
vereeniging aan de Riouwstraat 7 te 's-Gra-
venhage, heeft de voorzitter, dr. J. D. Hefting,
een uiteenzetting gegeven van de stappen, wel
ke het comité van uitvoering bereids heeft
ondernomen om het plan
lijke wijze te doen slagen.
op zoo ruim moge-
De concrete bedoeling van het fonds is
het tot stand brengen van een zelfstandige
stichting om overal in den lande waar steun
voor de verpleging van tbc-lijders noodig
is, dezen steun te kunnen verleenen, hetzij
door opneming in een of ander sanatorium
dan wel door huisverpleging, het scheppen
van betere omstandigheden voor het wel
zijn der betrokkenen, enz.
Nadat het bestuur der Centrale Vereeniging
zich had overtuigd, dat dit plan de instem
ming van H. M. de Koningin en van de Re
geering had, is aan den Minister van Sociale
Zaken, prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine
het eere-voorzitterschap van het comité van
aanbeveling aangeboden, hetgeen Z.Exc. gaar
ne heeft willen aanvaarden. Dr. Hefting- heeft
het voorzitterschap zoowel van het comité van
aanbeveling als van het comité van uitvoering
op zich genomen, terwijl in het comité van
aanbeveling mede zitting hebben willen nemen
de vice-president van den Raad van State,
Jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland, commis
sarissen der Koningin, de voorzitters van de
Eerste en Tweede Kamer, de burgemeesters
van Amsterdam en Rotterdam en van de pro
vinciale hoofdsteden, de directeur-generaal van
de Volksgezondheid, de voorzitter van de Al-
gemeene Rekenkamer en verschillende andere
autoriteiten.
Het secretariaat van het comité van uitvoe
ring berust bij Mej. A. Thorbecke, Benoorden -
houtscheweg 26, Den Haag, terwijl mr. H. P.
Tjeenk Willink, Ruygroklaan 8, Den Haag,
het penningmeesterschap op zich heeft geno
men. Verder zijn in het comité van uitvoering
nog een 14-tal personen opgenomen, die zich
ten opzichte van de tuberculose-bestrijding als
krachtige medewerkers hebben doen kennen.
Dr. Hefting heeft in dit verband met waar
deering gewezen op het streven, dat zoowel in
Den Haag als te Amsterdam tot uiting is ge
komen om de nagedachtenis van Koningin
Emma te eeren door het oprichten van een
standbeeld, doch waar het hier een nationale
zaak geldt, de aandacht er op gevestigd, dat
het Koningin-Moeder Herdenkingsfonds naast
de plannen van Amsterdam en Den Haag zijn
nationale beteekenis moet hebben.
Het comité van uitvoering heeft zich dan
ook reeds eenigen tijd geleden zoowel tot de
burgemeesters van alle gemeenten hier te
lande als tot de besturen der plaatselijke ver
eeniging, aangesloten bij de Nederlandsche
Centrale vereeniging tot bestrijding der tuber
culose gewend met een rondschrijven, waarin
het doel van het te stichten fonds wordt aan
gegeven.
Tal van blijken van sympathie met het stre
ven heeft het comité inmiddels ontvangen en
OOOS 100 TABLETTEN I. 2.-
BUISJE fc 20 TABLETTEN L O 50
fNEDERLANDSCH FABRIKAAT]
DER N.V. AMSTERDAMSCHE C HININ EF A B R I EK.
de vorming van plaatselijke comité's is in
middels op groote schaal ter hand genomen.
Het comité van uitvoering hoopt, dat de
actie ter inzameling van de gelden voor
het fonds overal in den loop van Februari
kan geschieden.
Een fraai uitgevoerd affiche, waarop het be
kende vier-armig kruis, het embleem van de
tuberculosebestrijding met op den achtergrond
een sierlijke hoofdletter E in schrijfvorm, kroon
en lauwerkrans en de woorden „Steunt Natio
naal Koningin-Moeder Herdenkingsfonds, stich
ting tot steun van on- en minvermogende tu
berculoselijders," worden weergegeven, is ter
beschikking van de plaatselijke comité's ge
steld.
Daarnevens zullen op groote schaal wit me
talen speldjes worden aangeboden, waarop in
den vorm van een kiein rond schildje de
hoofdletter E met kroontje is afgebeeld. Deze
speldjes zullen bij de collectes uitmuntende
diensten kunnen bewijzen.
Gelijk reeds in de dagbladen is vermeld zal
de Minister van Sociale Zaken, prof. dr. Slote
maker de Bruine Dinsdag a.s. te 8.05 uur over
beide Nederlandsche zenders een korte rede
houden ter aanbeveling van dit nationale
werk.
Het adres van het comité van uitvoering is
Riouwstraat 7, 's Gravenhage, giro 248800.
Aan het verslag der Rotterdamsche Bankver-
eeniging N.V. over 1934 ontleenen wij het vol
gende
Het afgeloopen jaar bracht in het econo
misch leven geen verbetering. Voortdurend nieu
we belemmeringen in het internationale ver
keer drongen den handel binnen steeds nau
were perken terug.
Toch mag men misschien spreken van een
zeker evenwicht, dat op het tegenwoordig ni
veau is verkregen. Daartoe draagt zonder twijfel
bij, dat de ponden- en dollardeviezen sedert
eenigen tijd slechts geringe schommelingen ver-
toonen. Het is zeer te wenschen, dat. deze fei
telijke stabilisatie binnen niet te langen tijd
een wettelijken grondslag zal verkrijgen.
Overtuigd dat deze maatregel een van de
meest belangrijke elementen zal zijn voor een
herstel van handel en verkeer, moeten wij ons
reeds daarom verklaren tegen iedere poging
tot devaluatie van den gulden.
De teruggang in het zakenleven weerspiegel-
Meer dan ons lief is hebben we reeds ge
schreven over den nood der kleine boeren
op het platteland. In de Betuwe, het land van
Maas-en-Waal, de Bommelerwaard, het land
van Ravesteijn: het is overal dezelfde trieste
geschiedenis: de akkers en boomgaarden bren
gen niets meer op, woning en land liggen zwaar
onder hypotheeek veelal pachtschuld van
vorige jaren, die niet kon worden opgebracht
de koeien en varkens kosten meer dan ze op
brengen en waar de menschen nog van leven
daar staat een stadsbewoner die in deze
gezinnen komt, ontsteld van. Het beschrijven
van al deze ellende is een somber en neer
drukkend werk, en we zouden er niet op te
rug komen als er zich in Gelderland geen
nieuwe omstandigheid had voorgedaan. Men
schen, die niet weten waar ze de volgende week
van zullen leven, hebben thans aanmaningen
gekregen om sommen te betalen die soms hon
derden guldens bedragen.
„Onder verwijzng naar art. 389 lid 1 en 3
van het Rivierpolderreglement, waarbij is be
paald dat met ingang van I Juni 1934 alle
dijkplicht moet worden afgekocht, geven wij
U kennis, dat door U is te betalen wegens af
koop van uitkeeringen in geld ter vervanging
van dijkonderhoud van het te uwen name
staande dijkvak:
ineens 20 maal f 27.19 f 543.80
of te uwer keuze, gedurende 10 achtereenvol
gende jaren: 2% X f 27.19 f 67.95.
Dit document zagen we te Kerkdriel in de
Bommelerwaard in handen van een weduwe,
die met zes kinderen ternauwernood kan leven
van de opbrengst van de groenten die een doch
ter in Den Bosch op de Markt brengt en van
het kruidenierswinkeltje, dat ze daarbij houdt.
Een oude man met twee volwassen zoons, die
zelf zijn gezinsinkomen op f 600 schatte en
zich daarbij tot de meer welgestelden rekende,
omdat hij zijn brood verdiende met visscherij
op de Maas en niet met landbouw, had een
bedrag van ongeveer gelijke hoogte te betalen.
Een en ander wekt nogal ontsteltenis bij vele
betrokkenen, die zeker weten dat zij de ge
vraagde sommen niet kunnen betalen en thans
hun huis en land met openbaren verkoop be
dreigd zien.
Niettemin stonden we verbaasd over de ge
latenheid waarmede de betrokkenen dat nood
lot zien naderen, ofschoon het onafwendbaar
is, wanneer de wet in al haar scherpte wordt
uitgevoerd.
Zooals men reeds uit de bovenstaande aan
maning kan lezen, gaat het om den afkoop
van dijkplicht. Het zijn de zware kosten van
dijkonderhoud, die nu eenmaal onvermijde
lijk zijn.
„Wien 't water deert, die 't water keer." Vol
gens dit oud-Hollandsche spreekwoord zijn de
ingelanden der waterschappen zelf gehouden
tot onderhoud van de hen beveiligende dijken.
Veel vroeger werd deze onderhoudsplicht na
gekomen doordat de ingelanden ieder persoon
lijk het hun toegewezen dijkvak onderhielden.
Maar van dat systeem is men al spoedig
afgestapt, omdat één enkele die zijn vak niet
behoorlijk onderhoudt daarmee den heelen pol
der in gevaar van overstrooming brengt. De
polderbesturen zijn toen begonnen met van de
eigenaars der in den polder gelegen landen
gelden te gaan heffen en zelf de dijken door
eigen arbeiders te laten onderhouden. Daartoe
werd jaarlijks van de ingelanden een bedrag
geheven, naar verhouding van het belang dat
zij bij den goeden toestand hadden. Zoo ging
het tot nog toe en naarmate de landerijen
minder opbrachten gingen de dijklasten, zooals
alle vaste lasten die de boer te betalen heeft,
zwaarder wegen. Daar was nu eenmaal niets
aan te doen dat is de consequentie van de
regeeringspolitiek.
Maar in het begin van 1934 hebben de Pro
vinciale Staten van Gelderland een nieuw ri
vierpolderreglement vastgesteld, dat door de
Kroon is goedgekeurd en op 1 Juli 1934 in
werking is getreden. En daarin staat art.
389 „de dijkplicht moet worden afgekocht.
In plaats van een jaarlijksch bedrag moeten
de ingelanden van de Geldersche polders nu
dit jaar een bedrag in ééns betalen dat twin
tig maal zoo groot is. Dat wordt dan door het
polder-districtsbestuur belegd en uit de rente
wordt dan ieder jaar de dijk onderhouden.
Ook kunnen de ingelanden hun dijkplicht in
tien termijnen afkoopen, door tien jaar lang
een bedrag te storten, dat 2K> maal zoo groot
is als de som die zij vroeger jaarlijks betaal
den, hetgeen tusschen twee haakjes neer
komt op het berekenen van een rente van meer
dan 25 pet.!
De bedoeling van dezen maatregel is: ver
eenvoudiging der administratie van de polder
districten. Dat wordt er ongetwijfeld mee be
reikt. Men hoeft nu niet meer ieder jaar de
dijklasten te innen. Maar een vreemde manier
van vereenvoudigen is het wel! Wij hopen niet
dat de Minister van Financiën ooit een derge-
lijken inval krijgt en aan zijn belastingbetalers
schrijft: „Het jaarlijksch innen der belastingen
is veel te lastig. Gij moet nu inééns een bedrag
storten, gelijk aan twintig maal het jaarlijksch
door U verschuldigde. Dit zal ik dan voor U
beleggen en uit de rente zal ik dan de kosten
van den staatsdienst bestrijden."
En voorwaar heeft men thans 'n mooien tijd
gekozen om den dijkplicht te doen afkoopen!
Een groot deel der boeren leeft van wat ze
in vroeger jaren hebben overgespaard, zoekt
contact met het crisis-comité en probeert zich
te redden door zoo zuinig mogelijk te leven.
En nu komt het provinciaal bestuur en dwingt
deze armlastigen om een aanzienlijk kapitaal
bijeen te brengen en dat te leggen in han
den van de polderdistrictsbesturen.
Het is waar: het nieuwe reglement heeft,
vóórdat het werd vastgesteld, bij de polder
besturen ter inzage gelegen. De ingelanden
hebben er hun bezwaren tegen kunnen inbren
gen engeen klacht is er toen gehoord. Maar
dat had men eigenlijk van te voren kunnen
weten. De menschen in het algemeen, en de
boeren in het bijzonder, bekommeren zich nü
eenmaal heelemaal niet om publieke zaken,
vóórdat zij het gevaar aan den lijve voelen.
Erger is, dat één der Gedeputeerde Staten,
die dus zelf over het reglement gestemd had,
nadat de boeren zich tot hem gewend hadden,
moest antwoorden dat hij van deze bepaling
heel erg was geschrokken, maar dat zij hem
bij de behandeling in de Staten helaas niet
was opgevallen. Voorwaar geen aanbeveling
voor de democratische regeermethode
En zoo heeft zich bij de vele geldzorgen van
de kleine boeren weer een nieuwe gevoegd.
Hun bezit, dat zij, zwaar verhypothekeerd, nog
bewonen, dreigt nu te worden geëxecuteerd,
en zij, letterlijk, aan den dijk gezet. Wü voor
ons gelooven nog niet dat het zoover zal komen.
Allereerst is het de vraag of er veel koopers
voor het zwaar-belaste land fe vinden zul
len zijn. En eigenlijk zou het toch al te dwaas
zijn, eerlijke menschen uit hun bezit te stoo-
ten, omdat zij het onderhoud van de dijken
over tien, over honderd jaar.thans niet
betalen kunnen.
Buziau veertig jaar op de planken daarvoor
heeft men hem Vrijdag in den Tivoli-Schouw-
burg gehuldigd.
Toen het doek na het schier eindelooze ap
plaus, dat op de Duizend-en-één-nacht volgde,
weer omhoog ging, stond het huldigingscomité
op het tooneel met de dames uit het haremspel
en de leidster van het gezelschap, mevrouw L.
Bouwmeester-Sandbergen. Buziau's geschminkte
kop keek oolijk uit den deftig-zwarten rok.
De heer Ch. A. Cocheret, de woordvoerder
van het comité, sprak de groote waardeering
uit van Rotterdam voor Buziau. Het leven
heeft van die wonderlijke verrassingen, zoo
betoogde de heer Cocheret. Wie zou gedacht
hebben, dat wij samen nog eens in een harem
zouden staan? Als plaatselijk comité komen wij
u hier namens de Rotterdamsche burgerij een
huldeblijk aanbieden; als dat bescheiden is, is
dat in overeenstemming met de tijdsomstandig
heden en met uw eigen wenschen. De hartelijke
genegenheid der Rotterdammers is er echter
niet minder om. Het verheugt ons, u voor deze
volle zaal eens te kunnen zeggen, welk een
groote plaats gij inneemt in het hart van alle
Rotterdammers. In de eerste plaats bewonderen
wij u, in de tweede plaats eerst lachen wij om
u, omdat wij in uw malste parodieën altijd men-
schelijke verdwazing en onze eigen tekortko
mingen herkennen. In u lachen wij, ieder op
onze beurt, ons zeiven uit. U bent eigenlijk een
transparant wezen, onder uw witgekalkte pal
jasmasker zien wij steeds den levensernst. Trou
wens, als spot niet tot ernst werd, zouden wij
er niet om kunnen lachen. Vraagt men dan of
lachen zulk een noodzakelijk ingrediënt is voor
ons levensgeluk, dan zeggen wij daarop volmon
dig ja. Rotterdam wenscht u in uw rol van
serieuzen dwaas nog vele jaren te zien spelen
en het hoopt, dat gij nog vele schitterende re
vues als medewerker van mevr. Bouwmeester,
voor wie wij zulk een oprechte bewondering
koesteren, zult helpen vertoonen.
Spr. bood als blijvend aandenken een Rotter-
damsch stadsgezicht van Jan Visser aan, en
sprak de hoop uit, dat het in de woning van
Buziau een plaats zal krijgen naast de andere
tropeeën. Het overige bedrag, bijeengebracht uit
heel veel kleine bijdragen, zal worden gestort
in de kas van het nationale huldigingscomité.
Buziau werd daarop nogmaals door de stamp
volle zaal luid toegejuicht.
De heer Cocheret deed vervolgens mededee-
ling van de ontvangst van tal van telegrammen.
Er waren er van Elsensohn, van Octave van
Aerschot, van Koos en Polly Speenhoff, Henri
Morriën, Susan, Annie en Cor v. d. Lugt Mel-
sert, directie van het Théatre Royal in Den
Haag en van vele anderen.
Bloemen en kransen werden opgedragen,
eerst van mevrouw Buziau en haar zoon, die,
na den tooneelkus, gearmd met den jubilaris
naar voren kwamen en mede in het applaus
deelden; van Bouwmeester's revue; van het
tooneelpersoneel van Tivoli; van den bureaulist;
van Van Aerschot.
Fritz Hirsch, een vertegenwoordiger van de
directie van den Grooten Schouwburg, en Siem
Nieuwenhuizen spraken den jubilaris nog in
hartelijke bewoordingen toe. Bloemen werden
aangelxxien en Siem overhandigde hem een al
bum met de namen van het heele personeel van
de Bouwmeester's revue, versierd met een por
tret van „Buus, onzen beroemden Buus".
Mevr. L. BouwmeesterSandbergen, directrice
van het Revue-gezelschap, huldigde den .die
ven mijnheer Buziau" eveneens. Gedurende on
ze jarenlange samenwerking, aldus spr., heb
ik kunnen constateeren, hoe voortreffelijk gij
uw taak als kunstenaar opvat. lederen avond
geeft gij het beste van het beste. Gij weet niet,
hoe zeer ik dat op pjijs stel. Zij uitte den
wensch, dat Buziau nog vele jaren aan het ge
zelschap verbonden mocht blijven en bood hem
een fraaien krans aan.
Buziau dankte ontroerd allen. Hij kon niet
anders zeggen dan „hartelijk dank, nog eens
dank". Als blijk van waardeering voor de sa
menwerking bood hij mevrouw Bouwmeester een
bloemenmand aan. Hij hoopte nog vele jaren bij
haar te kunnen werken.
De zaal hief ten slotte een „lang zal hij
leven" aan.
de zich ook in den omvang van ons bedrijf.
De credietvraag bleef gering; voor de ons toe
vertrouwde gelden op veilige wijze loonend em-
ploi te vinden werd steeds moeilijker. Niette
min heeft grootere levendigheid op het gebied
van emissies ter conversie van staats-, pro
vincie- en gemeenteleeningen, alsmede van
wissel- en goudarbitrage het verkrijgen van
een zeer bevredigend resultaat mogelijk ge
maakt.
Met instemming van Commissarissen hebben
wij besloten voor te stellen over te gaan tot
aflossing van de nog uitstaande amortisatie-
bewijzen, waarvoor een bedrag van 10.000.000
wordt vereischt. Wij wenschen daarvoor een
belangrijk deel van de winst n.l. 3.500.000 te
bestemmen en aan de openbare reserve een be
drag van 6.500.000 te onttrekken. Deze reserve
zal daarna ƒ13.500.000, d. i. 30 pet. van het uit
staande kapitaal, bedragen.
Wij geven er de voorkeur aan voor aflossing
van amortisatiebewijzen geen bedragen te ont
leenen aan onze onder crediteuren opgenomen
bijzondere reserve tegen mogelijke risico's, om
dat wij deze reserve onder de tegenwoordige
tijdsomstandigheden sterk wenschten te houden.
Met het oog op de moeilijkheden, welke
Duitschland bij de afwikkeling van zijn buiten-
landsche verplichtingen ondervindt, hebben wij
gemeend het bedrag onzer vorderingen op Duit-
sche debiteuren zeer belangrijk te moeten ver
minderen. Voor zoover dit geschied is door de
opvraging in registermarken heeft de verkoop
daarvan een verlies opgeleverd, dat ten laste
van de bijzondere reserve is gebracht. Het to
taal dezer vorderingen, voorzoover geen zeker
heden buiten Duitschland daarvoor aanwezig
zijn, bedraagt thans nog circa ƒ4.500.000.—. De
bijzondere reserve strekt mede tot dekking van
het in dit totaal schuilende risico.
Na storting in het pensioenfonds en afschrij
ving op gebouwen kan een dividend van 3 pet.
worden uitgekeerd.
De groote Ned. Nationale Bedevaart naar
Lourdes zal dit jaar plaats hebben van Dinsdag
23 Juli tot en met Donderdag 1 Augustus.
Den zieken, die aan deze bedevaart wenschen
deel te nemen, wordt verzocht hun verlangen
hiertoe tijdig bekend te maken aan het Bureau
V. N. B., Lindeplein 17, Heerlen.
AMSTERDAG. (Gem. Univ.). Bevorderd tot
doctor in de Geneeskunde op proefschrift: Over
de operatieve behandeling van netvliesloslating"
de heer B. C. J. tan der Meer, geboren te Maas
tricht.
Cand. ex. Klassieke Letteren de heer A. G.
Nieuwendijk. Candidaatsexamen in de Sociale
Geographie de dames: V. R. A. D. Huberts en
M. Teunissen.
