De veemmoord te
Praag
Het nieuws van heden
Sneeuwstormen
in Spanje
Hauptmann in het
nauw
De revolutie in
Uruguay
'N TROUWE KLANT
DE BAROMETER
VEREENIG DE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 29 JANUARI 1935
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SP AARNEST AD» HAARLEM - TELEFOON 13866
Avondblad
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19161
De treinen hebben vertragingen
van eenige uren Schade
aan olijvenoogst
Anderhalf millioen
verloren
Geheimzinnige kwestie
Is de Volkenbond nuttig?
Zonder den Volkenbond zou de
toestand niet beter zijn,
zegt Eckhardt
De situatie in Hongarije
Opmerkelijke rede van
Tibor von Eckhardt
Het Fransche bezoek
aan Londen
Frankrijks veiligheidseischen
Vrouw slaat scheids
rechter neer
Bij een voetbalwedstrijd
Morgan verkoopt van
zijn schilderijen
Hij wil zijn woning eenvoudiger
maken
Het Weeri
Hij wordt door de rechtbank be
trapt op een tegenstrijdige
verklaring
Frontstrijders bijeen
te Parijs
Zij zullen op 6 Februari niet deel
nemen aan straatbetoogingen
De overstrooming van
den Mississippi
Reeds 47 dooden
/r. Formys zonder eenig vertoon
ten grave gedragen
Nieuwe détails
GOERING JAAGT OP WOLVEN
Hoofdkwartier der oppositie te
Montevideo van regeerings-
wege gesloten
De Japansche invasie
in Noord-China
Zij beginnen met den aanleg van
wegen en van een vliegveld
Wilde havenstaking te
New York
20.000 man in staking
De Chaco-strijd duurt
nog voort
Betooging tegen Italië
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Kathedraal afgebrand
te Milwaukee
POLEN ATTAQUEERT PRAAG
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeeiingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Het proces tegen Hauptmann houdt in Amerika nog vele gemoederen in beroe
ring. Onze foto geeft een eigenaardig beeld van de rechtszaal. Hauptmann's ver
dediger J. Reilly reikt een briefje over aan een journalist. Voor den verdediger met
de hand aan zijn kin de beklaagde Hauptmann
MADRID, 29 Jan. Evenals vele andere Zui
delijke landen van Europa, wordt ook Spanje
dit jaar geteisterd door een kouden winter. In
vele Spaansche provincies hebben zware sneeuw
stormen en scherpe koude aanzienlijke schade
aangericht.
De treinen kwamen te Madrid met vertragin
gen van eenige uren aan. De locomotieven der
sneeuwploegen werken zonder ophouden, om de
trajecten voor het verkeer vrij te houden. In
eenige steden in de provincie is de thermo
meter gedaald tot 8 graden onder nul, terwijl 't
sneeuwdek een aanzienlijke hoogte bereikte.
Op de buitenwegen zijn talrijke auto's inge
sneeuwd. In de provincie Granada is de olijven-
oogst grootendeels vernield. De schade, die de
vorst hier heeft berokkend, wordt geschat op
ruim 1 millioen peseta's. Ook in Madrid zelf viel
gisteren tamelijk veel sneeuw en was de tempe
ratuur beneden het vriespunt.
Zondag vonden de verkiezingen plaats voor
den Provincialen Landdag van Navarra. De uit
slagen konden nog niet worden gepubliceerd,
daar de verbinding met verscheidene kieskrin
gen op het platteland door den sneeuwval ge
stagneerd is-
PARIJS, 29 Jan. (Reuter) Zoowel in Frank
rijk als in Noord-Afrika is aanzienlijke schade
veroorzaakt door zware sneeuwstormen. In het
departement Haute Loire zijn verscheidene dor
pen geheel ingesneeuwd.
In Algiers is de oogst gedeeltelijk vernield. In
Blida is een tot de Fransche tabaksregie behoo-
rende schuur door den storm ingestort. Eenige
inlandsche arbeiders werden onder het puin be
dolven. Een hunner werd gedood, vier anderen
ernstig gewond-
Nabij Oran is een Arabisch huis onder het
dichte sneeuwdek ingestort. Van de bewoners
werd een gedood en een ander gewond.
NEW-YORK, 29 Jan. De bank van Manhat-
tam deelt mede, dat een harer kassiers gister
ochtend zijn actetasch met regeeringsleeningen
ter waarde van 1.456.000 dollar verloren heeft,
Het verlies van de actetasch is des te onbe
grijpelijker, aangezien de bode gedurende zijn
geheelen tocht door twee gewapende personen
begcelid werd. De politie en ook de belangheb
bende verzekeringmaatschappijen zijn ijverig
bezig met het onderzoek naar deze geheimzin
nige aangelegenheid.
BOEDAPEST 28 Jan. (Reuter). Het blad
Budapestei Hirlap" publiceert een interview van
zijn correspondent met den Hongaarschen gede
legeerde bij den Volkenbond, Tibor von Eck
hardt inzake de vraag of de Volkenbond nuttig
is of niet.
Deze vraag moest, aldus von Eckhardt, om
gekeerd worden. Men zou moeten vragen of de
internationale toestand zonder den Volkenbond
beter of slechter zou zijn. Men zou dan tot de
erkenning moeten komen, dat de toestand zon
der den Volkenbond niet beter zou zijn.
In conflicten kan de Volkenbond uitstekende
diensten bzwijzen.
Alleen reeds het persoonlijk contact tusschen
de verschillende staatslieden beteekent een
groot voordeel voor het internationale leven.
De zoogenaamde Geneefsche atmospheer heeft
reeds veel tot verzachting der tegenstellingen
en tot vermindering der spanning bijgedragen.
Ook de beteekenis die aan den Volkenbond al
leen reeds uit hoofde van zijn bestaan moet
worden toegekend, mag niet onderschat wor
den. De Volkenbond verhindert, dat Europa
in twee kampen verdeeld wordt, en dat de
mogendheden terugkeeren naar het gevaarlij
ke systeem van machtstegenwichten.
BOEDAPEST, 29 Januari. (V. D.) Mede in
verband met het verzet dat op het oogenblik in
verschillende oppositiekampen tegen de regee
ring van Goemboes ontstaat, heeft een rede van
den bekenden leider der Onafhankelijke Kleine
Landbouwpartij, Tibor von Eckhardt, die Hon
garije bij den Volkenbond heeft vertegenwoor
digd sterk de aandacht getrokken. Spr. eischte
daarin een geordende economie, opdat het re
sultaat van het werk der millioenen arbeiders
niet in de zakken der kartels zou vloeien. Spr.
streed voor een volledige verandering van
systeem.
De eenheidspartij (de regeeringspartij) heeft
zichzelf overleefd en vormt een hinderpaal voor
iederen nationalen vooruitgang. Een zware
strjjd staat voor de deur.
LONDEN, 29 Jan. (Reuter). In de voorberei
dende onderhandelingen voor het bezoek van
Flandin en Laval aan Londen, die nog steeds
aan den gang zijn, is, naar de Parijsche corres
pondent van de „Times" constateert, geen ver
andering gekomen. Tegenover de Engelsche
voorstellen tot opheldering der kwestie van de
Duitsche herbewapening, houden de Franschen
vast aan hun voorwaarden, welke zijn:
1. Duitschlands toetreding tot het Oost Pact.
2. Duitschlands instemming met het accoord
van Rome.
3. Duitschlands terugkeer tot den Volken
bond.
4. Uitbreiding en nauwkeuriger militaire be
palingen van de Engelsche Locamowaarborgen.
5. Engeland moet uiteenzetten, hoe het de
uitvoering van de te sluiten ontwapenings over
eenkomsten denkt te waarborgen.
Deze eischen worden door Frankrijk be
schouwd als een minimum-program. Indien een
enkele wordt uitgeschakeld, zou de geheele po
ging doelloos worden. Echter staat de Fransche
regeering niet op een snelle beslissing en zullen
deze kwesties dit geheele jaar vermoedelijk het
onderwerp van besprekingen uitmaken.
WEENEN, 28 Jan. Tijdens een voetbalwed
strijd heeft zich gisteren te Weenen een eigen
aardig incident voorgedaan. Verontwaardigd
over een beslissing van den scheidsrechter wierp
zich een vrouw, gewapend met een stok op
den scheidsrechter, en sloeg hem onverwacht
tegen den grond en beet hem vervolgens totdat
anderen erin slaagden de razende vrouw van
haar slachtoffer te scheiden. De scheidsrechter
moest in een ziekenhuis worden opgenomen.
NEW-YORK, 29 Jan. (Reuter.) De bankier
J. P. Morgan heeft aan het Metropolitan Mu
seum of Art een schilderij van Rubens, voor
stellende Fra Filippo, verkocht; hij biedt verder
een aantal andere schilderijen te koop aan,
o. a. twee stukken van Frans Hals.
Morgan wil zijn collectie inkrimpen en zijn
woning eenvoudiger maken.
§j VERWACHTING: Zwakke Noord-Oos-
telijke tot Noordelijken wind, gedeeltelijk
S bewolkt, weinig of geen sneeuw, lichte
ff vorst tot temperatuur om het vriespunt.
Hoogste stand: 771.4 te Blackrod en EE
Valentia.
Laagste stand: 747.2 te Ingö.
Zon op 7.49, onder 4.38. Licht op 5.08.
Maan op v.m. 3.10, onder v.m. 10.40.
Nieuwe Maan 3 Februari 4-47 n.m.
FLEMINGTON, 29 Jan. (Reuter.) Het kruis
verhoor van Bruno Hauptmann is gisteren
voortgezet. De verdachte gaf toe, dat hij Fisch
pas na de ontvoering had leeren kennen. Deze
verklaring is van belang, aangezien beweerd
werd dat Fisch den dreigbrief zou hebben ge
schreven en daarbij Hauptmann's handschrift
zou hebben nagebootst.
Toen Hauptmann in tegenstelling tot een
vroeger afgelegde verklaring bestreed, het te
lefoonnummer en huisadres van dr. Condon
op een plank van een kast te hebben geschre
ven, verklaarde het O. M. dat Hauptmann ge
logen had. Hierop riep Hauptmann uit: „Houdt
op. Houdt op, ge hebt ook mij belogen".
Het zakboekje van Hauptmann bleek teeke-
ningen te bevatten van een venster en ladders,
maar Hauptmann ontkende dat hij deze getee-
kend had.
Hij verklaarde dat hij in 1929 tien duizend
dollar bezat, die hij had opgespaard, hetgeen
ik echter niet aan mijn vrouw vertelde, ook
niet toen ik 14.000 dollar vond in de garage.
Hauptmann leek eenigszins angstig en ge
agiteerd en zijn handen beefden tijdens het
laatste deel van het verhoor. Mistroostig, maar
niet verslagen ging hij naar zijn cel
PARIJS, 29 Jan. (Reuter) De vereeniging van
oud-frontstrijders „Croix de Feu" heeft gisteren
in Parijs vier groote vergaderingen gehouden,
die door 30.000 personen werden bezocht.
Kolonel de la Roque deelde mede, dat zijn
bond slechts zou deelnemen aan de godsdien
stige plechtigheden van 6 Februari, niet echter
aan de straatbetoogingen, teneinde elk voor
wendsel voor een uitdaging onmogelijk te ma
ken en de openbare orde niet te verstoren.
Overigens zouden de leden van „Croix de
Feu" trouw blijven aan den geest van 6 Fe
bruari. Zij zijn bereid, wanneer het noodig is
te handelen, zonder te letten op partijbelangen,
zuiver in dienst van het land.
De vergaderingen, waarvoor een sterke politie
macht gerequireerd was, zijn zonder incidenten
verloopen. Ook het bestuur van den nationalen
bond van oud-frontstrijders, de U.N.C., heeft tot
een dergelijke houding besloten.
MARKS (Missouri), 29 Jan. (Reuter.) Het
aantal dooden ten gevolge van de overstroo
mingen van den Mississippi bedraagt thans 47.
Drievierde deel van het vee in deze streek is
omgekomen.
Op het dorpskerkhof van Slapy, aldus meldt
de Praagsche Correspondent van de „N.R.C.",
is Zaterdag j.l. het stoffelijk overschot van ir.
Formys ter aarde besteld. Een stille begrafenis:
eer.ige officieele personen, enkele vrienden,
waaronder dr. Otto Strasser, een paar journa
listen, een enkele krans met zwarte linten, op
het eene Het Zwarte Front en op het andere
iets, dat alleen door ingewijden begrepen kon
worden. Strasser sprak aan het graf een korte
rede uit, die hij besloot met: Wij zullen over
winnen, en gij zult met ons overwonnen heb
ben.
Na zijn vlucht uit Duitschland in het voor
jaar van 1934 heeft Formys in Praag met de
grootste materieele moeilijkheden te kampen ge
had. Vaak ontbrak hem geld voor eten. Hij be
taalde met een anderen emigrant, waarmede
hij een klein vertrekje deelde. 30 cent per nacht
voor een bed, waarin hij echter om den honger
minder te voelen, ook het grootste gedeelte van
den dag doorbracht. Veertien dagen ongeveer
na zijn komst zeide hij zijn kostvrouw zijn ge
luk in Perzië of Turkije te willen beproeven.
De talenkennis, die hij als Duitsch officier in
den oorlog had opgedaan, zou hem daarbij van
dienst zijn. Hij en zijn vriend kwamen echter
niet verder dan Bulgarije, daar men beiden
voor spionnen hield en terug stuurde
Eenige maanden later verschenen beiden weer
in Praag. Formys nam weer zijn intrek bij zijn
kostvrouw, voorloopig echter zonder betaling,
daar hij geen rooden cent meer bezat. Hij was
lichamelijk volkomen uitgeput en de wanhoop
nabij. Later sprak hij met den zoon van de
kostvrouw over den toestand in Duitschland.
Hij beweerde in het algemeen, dat voo: men-
schen, die voor de vrijheid vechten, er geen
plaats' meer was. Hij verwachtte, dat hem het
zelfde lot ten deel zou vallen als allen, die in
dezen tijd voor de vrijheid streden. Maar beter
een einde van de verschrikkingen dan een mar
teling zonder einde. Het gesprek kwam toen op
prof. Lessing. Formys zeide: mijn ernde zal
eens net zoo zijn als dat van Lessing.
De zoon van de kostvrouw haalde de schou
ders op en mompelde iets van hysterie. Formys
heeft er dan ook nooit een enkel woerd over
losgelaten, dat hij ook politiek werkte. Van zijn
verblijf in Duitschland had hij alleen verklaard,
dat hij bij de radio in Stuttgart gewerkt had.
Men kende hem niet eens onder zijn ingenieurs
titel, dien hij steeds wegliet.
Interessant is, dat Strasser drie weken ge
leden een vertrouwelijken brief uit Duitschland
heeft ontvangen, die hem waarschuwde, dat
er na het Saarplebisciet een zuiveringsactie
tegen hem en zijn medewerkers zou beginnen
en men ried hem aan voorloopig uiterst voor
zichtig te zijn vooral tegenover personen die uit
Duitschland kwamen.
Het voorloopig onderzoek is thans geheel ge
ëindigd. Tegen de moordenaars is een inter
nationaal verzoek om aanhouding en uitleve
ring uitgevaardigd, dat natuurlijk ook naar
Duitschland is gegaan. Ondertnsschen onder
zoeken gerechtelijke chemici de verkoolde stof
fen. Zij zijn van oordeel, dat de brandbom, die
in kamer zes werd geworpen, nadat de ster
vende ir. Formys daar was binnengesleept, niet
veel anders kan geweest zijn dan een van de
z.g. vuurmakers, die v. d. Lubbe bij den rijks
dagbrand zou hebben gebruikt. Ook schijnt de
vloeistof, die in de kamer werd uitgegoten en
waarvan een heele flesch over den vermeenden
zender werd uitgestort, geen benzine te zijn ge
weest. Deskundigen hebben aanleiding gevon
den om hetgeen zij meenen te hebben ontdekt
te vergelijken met de conclusie van het memo
randum, dat een Tsjechische brandweercom
missie indertijd te Berlijn heeft opgesteld over
haar visueel, auditief en odoratieve waarne
mingen in den rijksdag.
WARSCHAU, 28 Jan. Bialowieza en de
Pruisische minister-president Goering, benevens
een aantal andere Poolsche en buitemandsche
gasten hebben heden deelgenomen aan een
groote jachtpartij. Er werd gejaagd op wolven,
lynxen en wilde zwijnen.
Te Dordrecht nadert de eerste overspanning voor de nieuwe verkeersbrug bij Moerdijk
haar voltooiing
De nieuwe ministers van Mussolini. V.l.n.r. Verkeersminister Antonio Benni; minis
ter van Justitie Arrigo Solmi; minister van Onderwijs Graaf Cesare de Becchi;
minister van Financiën Graaf Paolo Thaon de Reval; minister van Landbouw
Edmondo Rossoni en minister van Arbeid Luigi Razza
MONTEVIDEO, 29 Jan. (Reuter.) De regee
ring van Uruguay neemt energieke maatregelen
om den opstand te dempen. In allerijl worden
troepen per spoor en auto naar de bedreigde
gebieden gezonden. Alle wegen, welke naar de
hoofdstad leiden, zijn door troepen afgesloten.
In een boodschap aan het parlement ver
klaarde de regeering, dat de opstand geen en
kele kans van slagen heeft.
Aan de plaatselijke autoriteiten is de macht
gegeven in openbare en particuliere gebouwen
en woningen te zoeken naar wapens en spring
stoffen, terwijl een absolute censuur is inge
steld.
De politie heeft het hoofdkwartier van de
oppositiepartij te Montevideo doorzocht en ge
sloten, talrijke arrestaties zijn verricht.
Nader wordt gemeld, dat het in Colonia tot
een vuurgevecht is gekomen tusschen 200 revo-
lutionnairen en regeeringstroepen, welke vijf
dooden telden.
SHANGHAI 29 Jan. (Reuter) De Japan
ners hebben, naar de Chineesche pers meldt,
Toensjatze bezet. In Tsjang Liang, Tatan en
Ming Sjatan hebben zij een plaatselijke militie
opgericht, onder Japansch oppert>evel.
Bij Tatan, het hoofdkwartier van het Japan
sche frontcommando, beginnen de Japanners
een militair vliegveld aan te leggen.
Ook zijn zij begonnen met den aanleg van
wegen in het door hen bezette gebied, onder
bescherming van pantserwagens. Bijna de ge
heele Chineesche bevolking van Toesjikan,
Hoengnitan en Piesjatz is naar Kalgan ge
vlucht.
NEW YORK, 29 Jan. (V. D.) In het haven
gebied van New York is Maandag een wilde
staking uitgebroken. 20.000 transportarbeiders
hebben het werk neergelegd om te protestee
ren tegen de te werkstelling van niet-georgani-
seerde collega's.
De vakvereenigingsleiders zijn van meening,
dat de stakingsbeweging zal kunnen overslaan
op andere groepen havenarbeiders Zij wijzen
er op, dat het plotselinge uitbreken van deze
wilde staking het gevolg is van een actie der
communisten
ASUNCION, 29 Jan. (Reuter.) Officieel wordt
medegedeeld, dat na een hevig gevecht de Pa-
raguaansche troepen Bouibe hebben bezet.
Hiermede is de verbinding tusschen Villa
Montes en Santa Crux afgesneden.
ATHENE, 29 Jan. (V. D.- Studenten van de
Dodekanesos hebben Maandag een protest-be
tooging gehouden in verband met de actie van
Italië. De betoogers probeerden door te dringen
tot het Casa d'Italia. Zij werden in hun voor
nemen door de politie verhinderd. Het is daar
bij tot botsingen gekomen.
Sneeuwstormen richtten ook in Spanje aan
zienlijke schade aan.
De revolutiepogingen in L'raguay. Regeering
neemt krachtige maatrglen.
Dankbetuiging aan Nederland van de Volks
stemmingscommissie in het Saargebied.
De salariskorting van het gemeentepersoneel
door den Haagschen gemeenteraad aangeno
men.
De bekende violise Francis Koene te Amster
dam overleden.
Goedkoope zomerbiljetten ter gedeeltelijke ver
vanging van goedkoope treinen.
Benoemingen in het Aartsbisdom.
De steekpartij in de Kwakel in hooger beroep
voor het Amsterdamsche Hof.
De loodgieter, die den brand in de St. Cunera-
kerk te Rhenen veroorzaakte, tot een maand
gevangenisstraf veroordeeld.
Autobestuurder, die te Ter Aar een jongetje
doodreed, door de Haagsche rechtbank vrijge
sproken.
Hoofdgeleider te Zwolle onder een trein geraakt
en gedood.
MILWAUKEE, 29 Jan. (Reuter) In de St.
Jans-kathedraal alhier is gisteren door onbeken
de oorzaak brand uitgebroken. Het vuur greep
snel om zich heen en de beroemde kerk, die
sedert 1853 zetel van den Aartsbisschop is. werd
in de asch gelegd.
De waardevolle kerkramen sprongen en ook
de schilderstukken en andere kunstschatten
werden een prooi der vlammen. Slechts de uit
architectonisch oogpunt waardevolle klokken
toren bleef behouden. De schade wordt geraamd
op eenige honderdduizenden dollars.
WARSCHAU, 29 Jan. (Reuter) In ver
band met het verbod van het eenige dagblad
der Poolsche minderheid in Tsjecho-Slowakije,
,X>ziennik Polska", doen de Poolsche regeerings-
bladen scherpe aanvallen op Tsjecho-Slowakije.
Dit land, zoo schrijft „Gazeta Polska", dat zich
graag beroemt op zijn democratische en liberale
wetgeving, schijnt de uitdrukkingen democra
tisch en liberaal slechts als reclamemiddelen
tegenover het buitenland te gebruiken.
Nietwaar, O bent "n trouw lezer van onze ru
briek „Omroepers". U moogt er graag eens in
grasduinen. De zakenman weet van Uw speur-
lust te profiteeren, hij plaatst Zaken-Omroepers,
die onze rubriek juist zoo veelzijdig doen zijn en
die Uwe regelmatige belangstelling inderdaad
motiveeren.
Stand op Dinsdag 1 unr n.m.; 768.4
Vorige stand: 768.4
