Felle protesten in Amerika en Canada
tegen Mexico's Kerkvervolging
ÏË:g^
ft
De Londensche besprekingen
1
Het nieuws van heden
WAAROM BLIJFT MEN IN
EUROPA ZWIJGEN?
DEN GEHEELEN DAG
GECONFEREERD
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1935
Ochtendblad
Sovjet-Mexico dreigt!
Het Weer
Onderhandelingen met
België
Verduistering aan het
Zweedsche Hof
De econ. crisis in China
Russische opdracht voor
Cockerill
R:X, gp
Duitschland niet voor
een fait accompli
Tunnel onder Mont
Blanc?
Wild zwijn verwondt
drie menschen
Nieuwe leden van het
Politbureau
De auto-code verlengd
De ontwapenings
conferentie
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
yoor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
'post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DACBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANC No. 19168
Een leger van 35.000 goed gewa~
pende revolutionnairen zou
klaar staan om in
te grijpen
Nieuw voorstel der Belgische
regeering betreffende den
invoer van steenkolen
Kamerheer van Prins Karei
gearresteerd
Banken hebben geen geld meer
Hooge ambtenaren van 't Foreign
Office werden voortdurend
bij de besprekingen
betrokken
Flandin
De buitenlandsche deelnemers aan de
ruiterfeesten te Berlijn hebben een krans
in den wereldoorlog
gelegd bij 't gedenkteeken /der gevallenen
Vacatures van Kirov en
Koeibisjev bezet
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
en plechtige verklaring van de acht-
H en-zeventig Kardinalen, Aartsbis-
schoppen en Bisschoppen der Veree-
nide Staten van Noord-Amerika heeft de
moorden en de ontheiligingen, de dwang
maatregelen en heiligschennissen veroor
deeld waarmee een bende godloozen welke
wordt gesteund en aangemoedigd door de
half-bolsjewistische regeering van Mexico,
poogt den godsdienst uit te roeien. Deze
verklaring vond een diepen weerklank, niet
alleen bij de Amerikaansche katholieken,
doch ook by de protestanten en de joden
die in groote getale deelnamen aan verga
deringen en optochten, en die door rede
voeringen en gemeenschappelijke of per
soonlijke brieven aan de regeeringsautori-
teiten, meededen aan de groote protest
actie tegen het schrrikbewind der gods
dienstvijandige regeering van Mexico.
Radio en pers hebben deze protesten ver
spreid tot dat ze zelfs doordrongen in de Kamer
van Afgevaardigden en in den Senaat te
Washington waar geëischt werd dat de Ame
rikaansche Gezant te Mexico-City zou worden
teruggeroepen en dat de Vereenigde Staten de
Mexicaansche regeering niet langer errkennen
zouden.
Ook Canada kwam in beroering. Op een
protestvergadering te Quebec welke door acht
duizend personen werd bijgewoond, spraken
ook de burgemeester der stad, Grégoire, en Z.
Em. Kardinaal Villeneuve, die door hun hooge
tusschenkomst nog eens bijzonderen nadruk
legden op de goed gedocumenteerde rede van
den officiëelèn spreker. Deze vergadering werd
door den staatszender uitgezonden. Verder
wijdde de pers vele kolommen aan de gebeur
tenissen in Mexico en dit geldt niet alleen voor
de katholieke en protestantsche blaaden als
de „Baltimore Catholic Review," „America",
„Pilot," „Universe" en „Catholic Times," maar
zelfs voor de joodsche als „American Hebrew."
In vergelijking daarmee zegt „La Croix"
waaraan wij deze bijzonderheden ontleenen
moet men zich verwonderen over het bijna al
gemeen stilzwijgen der pers aan dezen kant
van den Oceaan, dat slechts nu en dan onder
broken wordt door een kort telegram, waarin
de allerergste Mexicaansche gebeurtenissen niet
belangrijker lijken dan een gewoon berichtje
en verdrinken in de zee van tendentieuse me
dedeelingen der regeering.
Zoo wijdden de nieuwsbureaux nauwelijks
eenige regels aan de heiligschennis van Cuer-
navaca welke niet alleen de katholieke bevol
king zoo zeer in beroering bracht, dat er ern
stige ongeregeldheden dreigden uit te zullen
breken, doch bovendien de hevige verontwaar
diging van heel het Mexicaansche volk op
wekte. In het Noorden van Cuernavaca in den
staat Morelos, dicht bij Mexico-City, staat een
eenvoudig monument dat, naar men gelooft,
het stoffelijk overschot omsluit van Don Martin
Cortes, den zoon van den „Conquistador." Dit
monument wordt bekroond door een beeltenis
der Madonna van Guadeloupe. Midden in den
nacht verscheen ter plaatse een roode auto, de
bende welke er in zat, wierp een touw om het
Mariabeeld en rukte dit van zijn voetstuk,
waarna het op den grond in stukken viel. Het
hoofd heeft men nooit meer teruggevonden.
Zoodra de laffe wandaad verricht was, ver
dween de auto in volle vaart in de richting
van Mexico-City.
De autoriteiten lieten soldaten aanrukken om
het monument te bewaken en om de joelende
menigte op een afstand te houden. De man
schappen werden echter al spoedig met stee-
nen bekogeld en men moest gebruik maken
van de vuurwapenen en versterkingen laten
aanrukken om de orde te herstellen.
Men meent dat de vandalen, die hier aan het
werk waren, leden zijn der bende godloozen die
de Minister van Landbouw, Tomas Garrido
Canabal, bij voorkeur op dergelijke onderne
mingen uitstuurt, en dat de Kamerleden Rios
en Jacinto Ley va er de leiding bij hadden. Het
was dezelfde bende die op het feest der Ma
donna van Guadeloupe voor het Ministerie van
Landbouw de beelden en schilderijen verbrand
de welke zij uit de kerken van de H. Clara en
van den H. Ferdinandus gestolen had.
Half Januari vaardigde president Lazaro
Cardenas een aantal reglementen uit
welke ten doel hebben de bepalingen
welke voor de openbare scholen gelden, ook
toe te passen op de bijzondere. Een „United
Press"-telegram gaf er de volgende samenvat
ting van:
„De bijzondere scholen zullen onder streng
regeeringstoezicht gesteld worden. Ten minste
75 pet. der onderwijzers moeten Mexicanen zijn.
Elke godsdienst wordt geheel uitgebannen en
het is verboden in de scholen godsdienstige
zinnebeelden te dulden als beelden, platen en-
zoovoorts. Alle bij examens te stellen vragen
moeten minstens veertien dagen voor het hou
den der examens bij het departement van On
derwijs ter goedkeuring ingediend worden. Men
kan zonder toestemming van hetzelfde depar
tement het onderwijzend personeel niet veran
deren. Onderwijzers die de Mexicaansche ge
schiedenis, aardrijkskunde en de Spaansche
taal onderwijzen, kunnen slechts gekozen wor
den uit de lijsten welke de regeering heeft op
gemaakt."
Merkwaardig is het dat ondanks de socialis
tische schoolwetgeving, in de reglementen geen
enkele toespeling op het socialisme wordt ge
maakt. Op het atheïsme trouwens al evenmin.
.Vermoedelijk acht men het om een of andere
reden goed, officieel den schyn te bewaren,
want in de practijk vreest men deze termen
allerminst. Een voorbeeld?
Onder de bizondere scholen welke door bui
tenlanders bezocht worden, is het Amerikaan
sche College de grootste. Eenig godsdienston
derricht werd er nooit gegeven. Doch dat was
niet voldoende. De directeur kreeg een keurig
briefje in goed Engelseh: dat hij twee nieuwe
vakken op de lesrooster moest plaatsen, name
lijk socialisme en atheïsme. De directeur gaf
er de voorkeur aan om zijn school te sluiten.
Wanneer het voorts wettelijk onmogelijk is
om een bizondere school niet alleen te sluiten,
maar ook nog te onteigenen, dan zorgt de po
litie voor een voorwendsel. Dit was althans de
ervaring van het Fransch College. Daar dit
met sluiting bedreigd werd, hielden een groot
aantal vrienden dezer instelling er dag en
nacht de wacht. Op een goeden morgen lieten
de autoriteiten officieel door de radio omroe
pen dat het college onteigend werd, daar men
in strijd met de wet in de vroegere kapel, welke
reeds eenigen tijd tot gehoorzaal omgevormd
was, een godsdienstige plechtigheid gehouden
had. Wat er gebeurd was, wat er gebeurd kon
zijn in de kapel, welke geen kapel meer was
en waarvan men de deuren verzegeld had?
Omwonenden zagen een afschuwelijk tooneel.
Een aantal politie-agenten zagen spottend en
schreeuwend toe, terwijl een hunner, met de
priesterlijke gejnd'den omhangen, een heilig-
schennende parodie pleegde. Dat was de gods
dienstige plechtigheid waarom het college ont
eigend moest worden!
Wij hoeven hier niet uitvoerig terug te
komen op de droeve gebeurtenis
sen van Coyoacan, De „roode Mis"
welke de bende van Tomas Garrido
Canatal vierde, door het bloed te ver
gieten der geloovigen die uit de kerk kwamen,
bewijst wat de officieele verzekeringen waard
zijn dat de regeering alle openbare betoogingen
tegen den godsdienst verboden heeft en dat
er in het land vrijheid van gedachte en van
propaganda bestaat. De feiten hebben hier wel
een te duidelijke taal gesproken om nog eenige
weerlegging dier leugens noodig te maken. Nog
in de eerste week van Januari konden de god
loozen ongestraft aanvallen plegen op de ker
ken van Mexico City en daarbij tien menschen
vermoorden. Vurige bolsjewieken als de Rood-
hemden van den Minister van Landbouw zijn,
kunnen nog altijd doen wat zij willen.
Vier Mexicaansche staten hebben de kerken
op hun gebied gesloten en Bisschoppen en
priesters uitgewezen. De geloovigen die aan de
grens der Vereenigde Staten wonen, overschrij
den die grens zoo dikwijls als zij kunnen om de
H. Sacramenten te kunnen ontvangen. Zoo
wisten de bewoners van Juarez verlof te krij
gen van de regeering van Noord-Amerika om
vrijelijk de H. Mis te komen bijwonen te El
Paso in Texas. In twee weken tijds trokken zoo
861 katholieken over de grens, lieten 70 kin
deren doopen, 6 huwelijken inzegenen, terwijl
het aantal biechten niet bekend is. (Waaruit
dus blijkt dat de Mexicaansche katholieken
nog altijd vrij zijn om naar de kerk te gaan...
in het buitenland.)
Het gerucht gaat en wordt met steeds meer
nadruk herhaald dat de Mexicaansche regee
ring een nieuw program van actie wil uitvaar
digen waarin de bepaling, dat de godsdienstige
gevoelens van het Mexicaansche volk geres
pecteerd moeten worden. Is de regeering in
staat om een dergelijk besluit door te voeren?
Hoopt ze de waakzaamheid der katholieken te
verslappen? Of vreest ze de reactie van het
nationaal bewustzijn? Intusschen heeft Mgr.
Diaz, Aartsbisschop van Mexico, een ieder met
excommunicatie bedreigd, die zich aan gods
dienstvijandige propaganda schuldig maakt.
Maar er zijn ook andere geruchten: Aan
de grenzen der Vereenigde Staten wordt
een levendige wapenhandel bedreven. Een
leger van meer dan 35-000 goed gewapende
mannen zou daar klaar staan om een einde
te maken aan de tirannie. Deze opstande
lingen zijn geen katholieken, al worden
steeds de katholieken voor rebellen uitge
kreten, doch koraalroode revolutionnairen,
communisten en vijanden van Calles. Hun
doel is een Sovjet-Mexico. Valt daaruit
misschien af te leiden dat voor de huidige
regeering de vrees het begin der wijsheid is?
Verwachting: Stormachtige tot krach-
tigen, later afnemende Westelijke wind,
betrokken tot zwaar bewolkt, waar-
schjjnlijk regenbuien, aanvankelijk
zachter. =j
Verdere vooruitzichten: Aanvankelijk li
H afnemende wind en iets kouder. H
Onze Brusselsche correspontent seint ons
d.d. 1. Februari:
In verband met de Donderdag gehouden ver
gadering onder voorzitterschap van den eersten
minister, waarover wij reeds een en ander heb
ben medegedeeld, is de heer Suetens, directeur
van de handelsaccoorden van het departement
van buitenlandsche zaken, Vrijdag weer naar
Den Haag teruggekeerd, om er opnieuw de Ne-
derlandsche delegatie te ontmoeten.
Hij heeft o.a. opdracht van de Belgische re
geering, te Den Haag een nieuw voorstel in te
dienen betreffende de contingenteering van den
invoer van Nederlandsche kolen in België en
zal te Den Haag ook een bijeenkomst hebben
met den heer Walrun, Deensch afgevaardigde,
om den huidigen stand van de betrekkingen
tusschen België en Denemarken te onderzoeken.
Deze besprekingen met den Deenschen afge
vaardigde te Den Haag houden echter ook ver
band met de eischen van Nederland tegenover
België inzake land- en tuinbouwproducten.
STOCKHOLM, 1 Febr. Een verduisterings
affaire van grooten omvang is ontdekt bij het
Hofbestuur van Prins Karl, een broeder van
Koning Gustaaf van Zweden. Een kamerheer
van den Prins, Freiher von Stiemstedt is in
den afgeloopen nacht gearresteerd. Uit het in
gestelde onderzoek is gebleken dat de gearres
teerde kamerheer zich zoowel aan het ver
mogen van den Prins als aan dat van de on
der diens leiding staande Seraphynen Orde
heeft vergrepen. De verduistering zou- een be
drag van 62.000 Kronen bedragen.
Kamerheer Stiernstedt is 51 jaar oud en was
reeds tien jaar in dienst van den Prins.
SJANGHAI, 1 Febr. (Reuter) Op het einde
van het Chineesche jaar bevindt het land zich
in een ernstige financieele crisis.
De kooplieden kunnen niet meer leenen en
kunnen het geld, dat onder de menschen staat
niet meer innen, doordat de inlandsche ban
ken gebrek hebben aan kasgeld, terwijl talrijke
banken reeds gesloten zijn. Ook de buitenland
sche banken hebben gebrek aan geld en ren
ten van 10 tot 30 pet. worden betaald. De
goederen liggen te wachten op export, doch
kunnen by gebrek aan geld niet worden uit
gevoerd, terwijl om dezelfde reden de invoer-
handel stil ligt. Winkeliers, grossiers en allen,
die handel drijven hebben op gelijke wijze van
de crisis te lijden.
ANTWERPEN, 1 Febr. De scheepswerven
John Cockerill te Hoboken bij Antwerpen, die
zooals bekend, gesloten waren, hebben van de
Russische regeering opdracht; gekregen voor
den bouw van drie vrij groote schepen. De wer
ven zullen dehalve heropend worden.
De Engelsche omnibussen worden voortdurend op hun evenwicht beproefd. Bij een
helling van ongeveer 30 gr. valt de bus niet om, doch keert vanzelf in de normale
positie terug
LONDEN, 1 Febr. (Reuter). De bespre
kingen tusschen de Britsche ministers en
hun Fransche collega's in Downingstreet
hebben, slechts onderbroken door de lunch,
welke Baldwin den Franschen gasten aan
bood, den geheelen. dag geduurd.
Na de welkomstrede van MacDonald en
het antwoord van Flandin, dat een alge-
meene uiteenzetting van het Fransche stand
punt bevatte, ging men onmiddellijk over
tot bespreking der hoofdpunten, waarbij de
deskundigen van beide zijden een belang
rijke rol speelden. Hooge ambtenaren van
het Britsche Foreign Office werden voort
durend bij de besprekingen betrokken.
Laval heeft den wensch uitgesproken met den
ochtendtrein Zondag naar Parijs terug te kee-
ren.
Volgens een nader bericht werd heden in
Engelsche kringen een zeker optimisme over de
besprekingen aan den dag gelegd. Men ver
wacht echter niet, dat de gedachtenwisselingen
reeds te Londen tot tastbare resultaten zullen
leiden. Men acht het waarschijnlijk, dat Mac
Donald en zijn collega's hedenmorgen den Fran
schen ministers er op gewezen hebben, dat het
volgens de meening der Britsche regeering de
belangrijkste eisch is wegen te vinden om de
erkenning der Duitsche rechtsgelijkheid door de
Geneefsche verklaring van December 1932 prac-
tische uitwerking te geven. Men neemt aan, dat
de Britsche ministers bij de Franschen aan
dringen op een nieuwe toenadering tegenover
de Duitsche regeering. Deze zou in die rich
ting kunnen gaan, dat Duitschlands eischen in
zake rechtsgelijkheid en de Fransche wensch
betreffende veiligheidswaarborgen van den kant
van Duitschland in een verdrag overeengekomen
zouden kunnen worden. Tot dusverre was het
standpunt van Frankrijk dat Duitschland eerst
naar den Volkenbond moest terugkeeren.
Een communiqué over den stand der heden
gevoerde onderhandelingen wordt niet ver
wacht. Eerst na beëindiging der onderhande
lingen, dus waarschijnlijk Zaterdagavond, zal
een officieele mededeeling over het resultaat
der conferentie gedaan worden.
Van bevoegde zijde bepaalt men er zich
hedenavond toe de te bespreken onderwerpen
algemeen aan te duiden. Wederom werd er op
gewezen, dat ongeacht het definitieve resul
taat van de onderhandelingen tot niets zou
worden besloten, dat den schijn zou kunnen
wekken, dat Duitschland voor een fait accom
pli werd gesteld.
Flandin en Neville Chamberlain zullen ge
durende het weekend de gast zijn van den
krantenmagnaat Sir Gomer Berry in zijn wo
ning te Famham in Buckinghamshire.
Nader seint Reuter nog, dat de Fransche
ministers om 18.45 Downingstreet hebben ver
laten. Bij aankomst in hun hotel werden zij
belegerd door journalisten uit Frankrijk, Enge
land, Duitschland, Nederland, Japan en Oosten
rijk, doch de Fransche ministers weigerden
inlichtingen te verstrekken.
De besprekingen zijn tot morgenochtend
uitgesteld. Flandin en Laval schenen goed
gehumeurd en de glimlach op de gezichten der
deskundigen scheen ook een bewijs van tevre
denheid aan Fransche zijde. Morgen zal waar
schijnlijk in het gebouw der Fransche ambassade
een lunch worden aangeboden. Laval moet
Zaterdagmiddag naar Parijs terugkeeren.
PARIJS, 1 Febr. (Reuter). Het denkbeeld on
der den Mont Blanc door een tunnel te graven
die Frankrijk met Italië verbindt, is een stap
nader tot zijn verwezenlijking gekomen door
toedoen van drie Fransche Kamerleden, die een
motie hebben ingediend, waarbij de regeering
wordt verzocht, deze aangelegenheid onver
wijld ter hand te nemen en met de Italiaansche
regeering officieele onderhandelingen aan te
knoopen. De ontworpen tunnel zou 12 K.M.
lang worden en het plaatsje Courmayer in Italië
zou worden verbonden met Chamomx in
Frankrijk. Voor het grootste deel zou zy onder
gletschers doorloopen.
Voorgesteld wordt om na vorming van een
Fransch-Italiaansche maatschappij een leening
van 225.000.000 francs aan te gaan, te garan
deeren door de regeeringen van Frankrijk en
Italië. Er wordt op gewezen dat de bouw van
dezen tunnel aan een groot aantal werkloozen
langen tijd werk zou verschaffen, terwijl het
touristenverkeer tusschen beide landen door de
tunnel zou worden bevorderd.
BAD KREUZNACH 1 Febr. (DNB). Een wild
zwy'n, dat tijdens een jacht was aangeschoten,
is woedend een dorp binnengerend.
Een drietal mannen, die het dier met knup
pels te lijf wilden, konden zich slechts redden
door in een boom te klimmen, vervolgens ver
nielde het dier de ramen van een broeikas,
waarna het achtereenvolgens twee wielrijders
en een voetganger tegen den grond wierp.
Ten slotte is het dier door arbeiders van een
fabriek gedood. Drie personen zijn door het
wilde zwijn gewond.
Vrijdag hebben de Britsche en Fransche minis
ters te Londen den geheelen dag druk gecon
fereerd.
Minister Beck over Polens buitenlandsche
politiek.
Nieuw voorstel van België betreffende den in
voer van steenkolen.
Onder de gemeente Zuidhorn is een autobus
in brand gevlogen; de inzittenden konden zich
redden.
Aandeelhoudersvergadering der N.V. K.E.M.A.
te Arnhem heeft ingevolge de wenschen der
regeering besloten tot verplaatsing der labora
toria naar Delft.
„Uiver"-post-dief is gearresteerd.
In de Paleis voor Volksvlijt-kwestie is ook een
onderzoek in Duitschland ingesteld.
Tc Londen is de loting gehouden voor het lawn-
tennis-tournooi om den Davisbeker 1935: Ne
derland moet in de eerste ronde tegen Japan
spelen.
New-Yorksche beurs: Stille handel, overwegend
aanbod. Slot op het laagste punt van den dag.
Grapjas
Het is prettig in zijn gezélschap
iemand te hébben, die bij tijd en wijle
een geslaagde mop weet te plaatsen
en in de grauwheid van het werk van
allen dag een oogenblïk leut brengt.
Humor is een kostelijk bezit zoowel
voor dengeen die er over beschikt als
voor dengenen die zulk een mensch
in hun midden hebben.
Maar humor is een teere zaak, hu
mor niet goed gehanteerd ontaardt al
spoedig in zuren spot of in wrang
sarcasme.
Humor dient ook in doses te worden
opgediend en de humorist moet zich
voor overdaad wachten.
Helaas kan niet ieder dit en ver
wateren velen, die werkelijk zin voor
humor hebben in flauwe grapjassen,
iie bij tijd en ontij met hun „bakken"
komen aandragen, bakken, waarom ze
zelf al bij voorbaat grinnéken en
grijnzen.
Een humorist is aangenaam in het
gezelschap, een grapjas wordt heel
gauw onuitstaanbaar.
MOSKOU, 1 Febr. De centrale executieve
van de Russische communistische party heeft
heden besloten den volkscommissaris Mikojan
en den plaatsvervangenden voorzitter van den
raad van volkscommissarissen Tsjoebar te be
noemen tot leden van het Politbureau. Daar
mede zyn de vacatures, die ontstaan zijn door
den moord of Kirov en den plotselingen dood
van Koeibisjev, bezet.
WASHINGTON, 1 Febr. President Roosevelt
heeft heden de geldigheid van de code voor
de automobielindustrie tot 16 Juni as. ver
lengd. Tegelijkertijd bracht hij in de code twee
wijzigingen aan, waardoor het aantal in deze
industrie te werk gestelden verhoogd moet
worden. Deze wijzigingen bepalen, dat in den
vervolge de nieuwe automodellen in den herfst
in plaats van, gelyk tot dusverre, in Januari
op de markt zullen worden gebracht en dat
voor overwerk boven de 48 uur - per week een
loon moet worden uitbetaald groot anderhalf
maal het gewone uurloon.
GENEVE, 1 Febr. Volgens een door het
Volkenbondssecretariaat gepubliceerde mededee
ling zal op 18 Februari een commissie van de
ontwapeningsconferentie, nl. de commissie voor
algemeene bepalingen bijeenkomen. De commis
sie zal zich bezig houden met het voorstel van
Litwinof tot omzetting van de ontwapeningscon
ferentie in een der permanente vredesconferen
tie.
INj I V V 1 I I i 1 I I I 1 I I 1 i 4/ÏO
IÏÏTJT/
Stand op Zaterdag 1 unr van.: 754.?
Vorige stand: 757-8
