1
Waterdoorbraak
in mijngang
Pr1
Nieuw incident bij
Oeal Oeal
Weer 'n treinramp
in Rusland
Thomas Morus en
Kard. Fisher
Het
nieuws van
heden
Italië voornemens thans
flink in te grijpen
De rede van Smuts
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen
per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
MAANDAG 11 FEBRUARI 1935
Avondblad
ZEVEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 19183
Zeven mijnwerkers verdronken;
een wist zich aan een buis
vast te klemmen en
werd gered
Ongeluk geschiedde bij
de Ned. grens
Een doode geborgen
Het zakenleven in de V.S.
Het Weer
Achttien menschen op slag ge
dood, negentien gewonden
Acht beambten ge
arresteerd
Hoog water, op den Rijn bij Arnhem
Kard. Faulhaber dreigt
met excommunicatie
Als de Nazi-leiders campagne
tegen Kath. scholen niet
stop zetten
Joego-Slavische Kamer
ontbonden
Decreet van het martelaarschap
van beide Zaligen voor
gelezen
Toespraak van den
H. Vader
5 Mei nieuwe verkiezingen
Explosie in Engelsche
mijn
Tien gewonden
Een Spaansche beul
vermoord
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Instemming te Londen
DUITSCHE WERKLOOZEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct, ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
KERRltADE, 10 Febr. Zaterdagavond om
streeks tien uur heeft even voorbij Kerk-
rade, juist op Duitsch grondgebied, een
ernstig mijnongeluk plaats gehad, waarbij
zeven personen zijn verdronken.
In de Duitsche steenkoolmijn „Laurweg" van
de Essweiler Bergwerk Verein waren op de 350
meter verdieping acht mijnwerkers aan het
werken.
Plotseling werden zij verrast door een water-
doorbraak. Slechts één van hen wist zich tijdig
in veiligheid te brengen. De overige zeven zijn
verdronken.
De mijndirectie deelt met betrekking tot het
mijnongeluk bij Kohlscheid mede: de veronge
lukte mijnwerkers werden door de opgestuwde,
losgespoelde kolen bedolven. De geredde mijn
werker ontsnapte slechts aan den dood, doordat
hij de tegenwoordigheid van geest had zich vast
te klemmen aan een luchttoevoerbuis. Hij werd
slechts licht gewond, hoewel hij een uur lang
in een uiterst hachelijke positie heeft verkeerd.
De bergingswerkzaamheden duren onverminderd
voort. Men verwacht evenwel niet, dat de zeven
verongelukte mijnwerkers vóór Maandagochtend
zullen kunnen worden geborgen.
Zondagavond laat kon een der zeven dooden
van de mijn.Laurweg geborgen worden. De doo
de lag nog in de buurt van de plaats waar hij
gewerkt had, en was dus niet, zooals men aan
vankelijk van alle zeven vermisten aannam,
door het water weggespoeld.
Het reddingswerk wordt systematisch voort
gezet. Men kan nog niet zeggen, wanneer men
de lijken zal vinden, aangezien men slechts
langzaam en met groote voorzichtigheid kan
vooruitkomen. Groote stukken gesteente moeten
daartoe op sommige plaatsen weggehakt worden.
Met betrekking tot het mijnongeluk bij Kohl
scheid vernemen wij nog:
De geredde mijnwerker, Franz Simons, die cr
op het laatste oogenblik in slaagde, zich in vei
ligheid te brengen voor de doorbrekende water,
massa's, heeft het volgende verhaal over het
ongeluk gedaan:
„Ik had tegen kwart over zeven gisteravond
mijn boterhammen gegeten en was toen weer
aan het werk gegaan. Bij het houwen hoorde ik
plotseling het zal toen kwart voor acht zijn
geweest een geluid, dat geleek op een knal.
Even later bemerkte ik, dat ergens iets naar be
neden viel. Nadat ik mijn kameraden had toe
geroepen, dat „boven" iets niet in den haak
Was, deed ik mijn lamp aan en zag toen, bij
het naar boven gaan, dat water toestroomde.
Ik riep nog: „Water!", doch op hetzelfde oogen
blik kwamen reeds twee mijnwerkers, die door
het mijnwater werden meegesleurd, in mijn na
bijheid terecht. Toen het water iets kalmer be
gon te worden, ben ik over de luchtpijp ge
sprongen en kon ik mij redden, doch ik kon
Pas tegen half tien „klopsignalen" geven. Toen
het water kalmer werd, bereikten de reddings
manschappen mij."
De geredde mijnwerker werd niet ernstig
gewond.
Een houwer, zekere Martinelli, die zich even
eens kon redden, liep een hoofdwonde op.
Er zijn maatregelen genomen om te voor
komen, dat nog meer water de mijn zal kunnen
binnenstroomen.
Martinelli vertelde door het water te zijn
meegesleurd en in het slib te zijn blijven steken.
Toen twee jongens, die op een kist hun brood
zaten te eten, hem zagen, hielpen zij hem om
met vereende krachten gelukte het den houwer
Uit zijn benarde positie te redden.
Wat later was de toestand zoo, dat het uit
de ader stroomende water kon worden weg
gepompt. Thans bestaat geen gevaar meer voor
Verdere overstrooming.
De autoriteiten hebben nog niet de hoop op
gegeven de mijnwerkers, die vermist worden,
te bergen. Men weet evenwel nog niet, waar men
hen zal kunnen vinden.
De Fransche royalisten hébben te Parijs een door communisten vermoorden leider
met veel uiterlijk vertoon ten grave gedragen
ROME, 11 Febr. Op 29 Januari j.l. heeft
bij Oeal Oeal opnieuw een treffen plaats
gehad tusschen Italiaansche en Abessini-
sche strijdkrachten. Vijf Italiaansche in-
landsche militairen zijn gedood, zes ge
wond. De Italiaansche regeering heeft te
Addis Abeba een formeel protest ingediend.
Volgens het officieele Italiaansche commu
niqué zou het gevecht veroorzaakt zijn door
een groote groep gewapende Abessiniërs.
Verklaard wordt, dat Italië drie lichtingen
heeft opgeroepen om de grens te verdedigen.
Te Addis Abeba zijn directe onderhandelin
gen aangevangen tusschen Italië en Abesslnië
om het grensgeschil bij te leggen, hoewel oor
logszuchtige stammen gekant zouden zijn tegen
de verzoenende politiek van den keizer van
Ethiopië.
De Romeinsche correspondent van de „Ma-
tin" meent, dat de Italiaansche regeering na
het nieuwe grensincident met Abessinië voor
nemens is grondig de orde te herstellen; het
schijnt, dat de regeering voornemens is een
aantal militaire maatregelen te nemen.
Sedert eenigen tijd wordt oorlogs-materiaal
verscheept, terwijl ook reserve-officieren onder
de wapenen zijn geroepen.
ADDIS ABEBA, 11 Febr. De regeering van
Abessynië gaf gisteren als haar meening te
kennen, dat het jongste grensincident met Ita
liaansche troepen geen ernstig karakter droeg
en als niet meer beschouwd moest worden dan
als het gevolg van „de opvliegende stemming
van eenige plaatselijke Italiaansche officieren".
Reeds waren onderhandelingen met Italiaan
sche vertegenwoordigers geopend, om het grens
incident bij te leggen en een neutrale zóne te
scheppen tusschen de verschillende grens-pa-
trouilles aan de grens van Itaiiaansch Somali-
land, teneinde verdere incidenten te voorkomen.
WASHINGTON, 11 Febr. Gedurende het
jaar 1934 was de activiteit van het Amerikaan-
sche bedrijfsleven 25% grooter dan in 't jaar 1932.
Deze cijfers zijn verstrekt door de Amerikaan-
sche Kamer van Koophandel.
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
Noord-Westelijke tot Zuid-Westelijken
wind, half tot zwaar bewolkt, aanvanke
lijk weinig of geen neerslag, tempera
tuur om het vriespunt des nachts, over
dag lichte tot matige dooi.
Hoogste stand: 771.5 te Rochefort.
Laagste stand: 745.5 te Ingö.
MOSKOU, 11 Februari Op het station Ka-
rian-Stroganowo tusschen Tambow en Oblows-
ka is Zondag om 4 uur 50 O.E.T. een personen
trein tegen een goederentrein opgebotst.
18 personen werden op slag gedood, 9 zwaar
en 10 licht gewond. Acht beambten zijn gear
resteerd. Van een der beambten is komen vast
te staan, dat hij dronken dienst heeft gedaan.
De procureur-generaal Ljubimow heeft te
genover de pers verklaard, dat dit ongeluk een
bewijs levert voor het gebrek aan discipline en
gebrek aan verantwoordelijkheidsbesef der Sov
jet-Russische spoorwegbeambten.
Voorts wordt gemeld, dat in de burnt van
Kersch een tweede groot spoorwegongeluk door
een toeval is voorkomen.
Een jongen uit het dorp liep langs de rails en
ontdekte, dat deze op een plaats was vernield.
Bij een te voren gehouden schouw was evenwel
niets bemerkt.
De jongeman gaf teekens en het gelukte een
trein aan te houden, waarin zich ongeveer 300
passagiers bevonden.
Ook in verband met deze aangelegenheid is
een streng onderzoek gelast.
LONDEN, 11 Febr. De „Daily Telegraph'
meldt uit Londen: Kardinaal Faulhaber, aarts
bisschop van München, heeft in een preek,
welke gericht was tegen de officieuse campagne
om de Katholieke en Protestantsche scholen in
Beieren te laten verdwijnen gedreigd de nazi-
leiders te ex-communiceeren.
Een groote schare heeft luide ovaties gebracht
aan den kerkelijken hoogwaardigheidsbekleeder
en aan prins Rupprecht, die de preek mede had
aangehoord.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d d.
10 Februari:
Heden- (Zondag-) voormiddag
heeft in tegenwoordigheid van
Z.H. den Paus de voorlezing plaats
gehad van het decreet van de
Riten-Congregatie over het marte
laarschap van den Kardinaal John
Fisher en Thomas Morus.
Aanwezig waren onder anderen de Kardi
nalen Laurentini en Rossi, de gezant van En
geland bij den Heiligen Stoel, Sir Wingfield,
de gezant van Engeland bij het Italiaansche
hof, Sir Eric Drummond, verscheidene Engel-
sche en Canadeesche bisschpppen, de Engel-
sche, Schotsche, Iersche en Amerikaansche
colleges te Rome en vele Vaticaansche per
soonlijkheden, onder wie Z. H. Exc. Mgr. J.
Olav Smit.
De secretaris van de Riten-Congregatie las
het decreet voor, dat de levensgeschiedenis
van de beide martelaren beschrijft.
Het vermeldde de zaligverklaring van de
Engelsche martelaren door Z. H. Paus Leo XIII
in 1886.
Bij de nadering van het vierde eeuwfeest
gingen uit de Engelsche wereld tallooze stem
men op om de heiligverklaring der beide groote
Engelschen te vragen.
De Paus gaf daarop aan de Riten-Congre
gatie opdracht een streng onderzoek in te
stellen omtrent het feit van hun martelaar
schap.
„De historische afdeeling", aldus het
decreet, „heeft deze taak ten volle ver
vuld door belangrijke documenten te ver
zamelen en met haar commentaar te ver
klaren waaruit het materieele en formee-
le martelaarschap zoowel van de zijde der
beide slachtoffers als van de zijde van de
regeering en van den koning, die hen ter
dood veroordeelde, uiterst duidelijk bleek."
Het decreet besluit: „Dat het martelaar
schap en de aard van het martelaarschap
van den zaligen Kardinaal John Fisher en
Thomas Morus zoo duidelijk vast staan, dat,
dispensatie verleend van teekenen of won
deren en alle andere vereischte en noodige
punten, mag worden voortrgegaan tot ver
dere behandeling."
Na de voorlezing van het decreet sprak Z.H.
Exc. Mgr. Amigo, bisschop van South Wark,
BELGRADO, 11 Febr. De regentschapsraad
heeft een decreet uitgevaardigd, waarbij de
Kamer ontbonden wordt. Nieuwe verkiezingen
zullen plaats hebben op 5 Mei.
Verklaard wordt, dat de premier Jeftitsj dit
decreet bewerkt heeft, daar hij zich niet zeker
voelde van 't resultaat der debatten, die Maan
dag in de Kamer zouden worden gehouden over
de begrooting. Hij zou daarom langs dezen weg
trachten, verschillende oppositioneele Kamer
leden te vervangen door afgevaardigden, die zijn
plannen beter gezind zouden zijn.
Het grafmonument voor Johan Winnubst,
dat Zondagmiddag op het R. K. Kerkhof
te Utrecht is onthuld.
LONDEN, 11 Februari. (Reuter). In de kolen
mijn Wolley bij Barnsley heeft Zondag een ern
stige ontploffing plaats gehad. Van de twintig
menschen, die zich in de schacht bevonden, zijn
tien ernstig gewond.
Onder de gewonden bevinden zich o.a. de di
recteur-generaal, de mijn-directeur en een mijn-
inspecteur.
Men was bezig het gedeelte van de mijn te
openen, dat het vorig jaar wegens een brana
was afgesloten; men was voornemens hier weer
aan den arbeid te gaan.
De slachtoffers zijn door geweldige steekvlam
men gewond. Zoodra het ongeluk bekend werd
snelden vele mijnwerkers in him Zondagsche
kleeren naar de mijn om te helpen bij het red
dingswerk dat zeer moeilijk was.
De lawine-catastrophe te Craubünden. Het zoeken naar de slachtoffers
in het Engelsch, den dank en vreugde van de
Engelsche katholieken aan Z. H. den Paus uit.
In Zijn antwoord verheerlijkte de Heilige
Vader de schoonheid van de beide nieuwe ge
stalten in hun historische en hun heroïsche
heiligheid. In groote trekken schetste de Paus
het leven van de beide zaligen en hun held-
haftigen dood. Hij schilderde den adel en hei
ligen ijver van bisschop John Fisher en kan
selier van de universiteit van Cambridge, die
onwrikbaar weigerde de geestelijke oppermacht
van den koning te erkennen en blijmoedig
den marteldood onderging. Een wonderbaar
schouwspel voor engelen en menschen.
Daarna sprak de Heilige Vader over Tho
mas Morus, die als groot-kanselier de tweede
persoonlijkheid van het Engelsche Koninkrijk
was.
De Paus sprak over Thomas Morus' hoogen,
levendigen en sierlijken geest, rijk aan dat
bizondere karakter, dat de Engelschen humor
noemen, een uitdrukking van blijmoedige rust,
welke hij tot op het schavot bewaarde.
De man, die zoo waardig den mantel van
het hoogste staatsambt droeg, legde dien lie
ver af dan hem met ontrouw te bevlekken.
Ook hij ging rustig den marteldood tegemoet,
getuigend van. zijn geloof en biddend voor zijn
vervolgers.
De Heilige Vader vermeldde het aandeel, dat
de betreurde Kardinaal Bourne in den aan
drang tot deze heiligverklaring heeft gehad
en memoreerde met bewogen woorden het
hoofd van de historische sectie der Riten-
Congregatie, Abt Quintin, die enkele dagen
geleden, vlak na de voltooiing van het voor
treffelijk werk, is overleden.
Tenslotte sprak de Paus een dankwoord tot
God, die Hem heeft toegestaan mede te wer
ken tot de verheerlijking dezer beide marte
laren, die niet alleen voor het geloof, maar in
het bizonder voor het geestelijk oppergezag en
primaatschap van den Paus zijn gevallen.
„Aan het begin van het veertiende jaar van
Ons pontificaat," aldus de Heilige Vader, „mo
gen Wij aldus het woord herhalen, dat Onze
Voorganger op den bisschopsstoel van Milaan,
de Heilige Ambrosius, sprak bij de terugvinding
van de lichamen van de martelaren Gervasius
en Protasius: „Zoo Wij zelf geen martelaren
zijn, mogen Wij toch martelaren vinden."
De Paus richtte tenslotte bij deze groote
heilige gestalten Zijn gedachten naar hun
vaderland Engeland en bad het woord van
Christus, dat niet enkel een gebed, maar ook
een profetie is, dat het één schaapstal en één
herder worde.
Naar aanleiding van de as. heiligverklaring
van Kardinaal Fisher en Thomas Morus ver
nemen wij nog de volgende bijzonderheden:
Op het oogenblik zijn nog 19 rechtstreeksche
afstammelingen van Thomas Morus in leven.
Acht van hen dragen den naam Eyston Zij zijn
afstammelingen van den Zaligen martelaar door
het huwelijk van diens zoon met Anna Crisaker.
Het hoofd der familie is Mr. Thomas More
Eyston, die in het Hendred House te Wantage
(Berkshire) woont. De Eystons hebben onafge
broken 500 jaar lang dit huis bewoond. Aan dit
huis is een kapel verbonden, die dateert uit de
tijden van Hendrik VI. Men bewaart daar om
een drinkbeker van den Zaligen Thomas More.
alsmede een wandelstok van den Zaligen Kar
dinaal Fisher.
Een van de afstammelingen van Thomas
Morus is Kapitein G .E. F. Eyston, een bekend
motorrenner.
De vrij groote familie vén den Kardinaal
Martelaar John Fisher is bijna geheel protes
tant. Daaronder zijn 11 Anglikaansche geestelij
ken. Van de reeds overleden familie was Lord
Downham lid van het Parlement. Met zijn jon
geren broer was hij de zoon van Rev. Frederick
Fisher, Anglikaansch Dominee van Little Down
ham. Het eenige katholieke familielid is de be
keerling: Mr. Claude Fisher, journalist en me
dewerker van het katholeke weekblad „Uni
verse". H(j bezit een zeer oude afbeelding van
den Zaligen Kardinaal.
BARCELONA, 11 Febr. De beul, die de dood
vonnissen, welke waren uitgesproken tegen
twee wegens deelneming aan den October op
stand veroordeelde Marxisten, ten uitvoer heeft
gebracht, is Zaterdagavond overvallen en ver
moord.
De daders behooren waarschijnlijk tot een
bende, welke den laatsten tijd tal van over
vallen heeft gepleegd.
In tegenwoordigheid van Z. H. den Pans is
Zondag het decreet voorgelezen van het mar
telaarschap van Thomas More en Kard. Johan
Fisher.
Mijn overstroomd nabij de Xederlandsche
grens; zeven mijnwerkers verdronken.
Nienw incident tusschen Italië en Abessinië
bij Oeal Oeal.
Weer een treinramp in Rusland; achttien doo
den, negentien gewonden.
Explosie in Britsche mijn; tien gewonden
Uitzonderingstoestand te Moekden.
Handels- en betalings-overeenkomst met Roe
menië.
Grafmonument voor den koorleider Johan
Winnubst te Utrecht onthuld.
Stagnatie in den treinenloop tengevolge van
de ontsporing van een wagon nabij het Centraal
station te Amsterdam.
Gecompliceerd auto-ongeluk op den Muider-
straatweg bij Muiden.
Ernstig auto-ongeluk bij Den Bosch; twee
zwaargewonden.
Fabrieksbrand te Zwolle
Een nieuw licht op de moordzaak te Oss.
LONDEN, 11 Febr. (Reuter) De redevoe
ring, welke generaal Smuts heeft gehouden over
den internationalen toestand, heeft te Londen
groot opzien gebaard.
In het bijzonder worden de passages der re
devoering, waarin Smuts den Stillen Oceaan de
nieuwe en belangrijkste bron van gevaar ter
wereld noemt, besproken.
Het opkomen van den Zuid-Afrikaanscben
politicus voor een zoo nauw mogelijke samen
werking van het Britsche Rijk met de Vereenig-
de Staten in het belang van een vermindering
van de uit het Verre Oosten dreigende gevaren,
wordt te Londen te meer toegejuicht, daar een
dergelijk samengaan sedert eenigen tijd reeds
tot de realiteiten der wereldpolitiek had kunnen
behooren.
De rede van generaal Smuts te Kaapstad wordt
hedenochtend ook in de pers uitvoerig bespro
ken.
De „Times" is het met Smuts eens. wat be
treft Oost-Azië en den Volkenbond, alleen ten
aanzien van de critiek, welke Smuts oefende
op het onderdrukken van de persoonlijke vrij
heid, merkt de „Times" op, dat de leiders zoo
wel in Azië als in Eurona, die in zekeren zin
met gewelddadige methoden hun land nieuw
leven hebben ingeblazen, zelf meenden, dat het
beste en edelste deel van hun land onderging
in een poel van anarchistische en destructieve
gevoelens.
Het aantal werkloozen in Duitschland is In
Januari met rond 369.000 gestegen tot 2.973.000.
Lr-J 1 V i V V 1 lii 11 i i
Stand op Maandag 1 uur mm.:
Vorige stand: 7643
7653
